środa, 6 marca 2024

„Ekslibrisy bibliotek polskich i księgozbiorów obcych wykonanych przez polskich artystów”

 

„Ekslibrisy bibliotek polskich i księgozbiorów obcych wykonanych przez polskich artystów”

w zbiorach Gabinetu Grafiki i Rysunku Muzeum Narodowego w Krakowie

 

Ekslibrisy to umieszczane w książkach znaki własnościowe. Początkowo, zwykle wykonywane przez rzemieślników, jedynie oznaczały posiadacza danego egzemplarza; pod koniec XIX wieku, gdy ich projektowaniem zajęli się wybitni plastycy, stały się raczej obiektem kolekcjonerskim coraz luźniej związanym z książką, budzącym zainteresowanie licznych zbieraczy.

Katalog przedstawia zbiór ekslibrisów przechowywany w Gabinecie Grafiki i Rysunku Muzeum Narodowego w Krakowie. We wstępie znajdują się informacje dotyczące kolekcji i historii jej pozyskiwania. W części katalogowej zaprezentowano 1367 ekslibrisów, głównie z XIX i początku XX wieku (liczne z okresu Młodej Polski), ale pojawiają się też okazy z XVI–XVIII wieku oraz czasów międzywojennych i 2. połowy XX stulecia. Ilustracjom towarzyszą opisy, krótkie glosy i bibliografie.

 



Publikacja na stronie wydawcy:

https://eksiegarnia.mnk.pl/glowna-kategoria/397-ekslibrisy-bibliotekpolskich-i-ksiegozbiorow-obcych-wykonanych-przez-polskich-artystow.html

 

Wydawca: Muzeum Narodowe w Krakowie

ISBN: 978-83-7581-424-8

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 558



wtorek, 5 marca 2024

„Krew nie wietrzeje”

 

Walery Przyborowski „Krew nie wietrzeje”

 

Radom, Ruda, Puszcza Kozienicka, rok 1845. Niezbyt zamożny młodzieniec Andrzej Piasecki, po rozstaniu z narzeczoną, postanawia wyjechać z Warszawy i spędzić trochę czasu na wsi, u wujostwa pod Radomiem. Ma nadzieję, że kilka tygodni z dala od stolicy pozwoli mu nieco ochłonąć po ostatnich przeżyciach. Nie jest mu to jednak dane. Pewnego dnia odkrywa na strychu pokryty kurzem i pajęczyną stary kufer. Wewnątrz znajduje się pożółkła gazeta z 1809 roku. Młody człowiek przypadkowo rzuca okiem na pierwszy z brzegu tekst. Ze zdumieniem odczytuje informację o zaginięciu bogatego radomskiego kupca Nikodema Piaseckiego. To jego dziadek. Andrzej postanawia wyjaśnić sprawę okoliczności jakie doprowadziły do zniknięcia przodka. Ma przy tym nadzieję, że uda mu się odzyskać choć niewielką część jego majątku.

 


Walery Przyborowski zawsze potrafił niezwykle plastycznie i sugestywnie otaczać bohaterów swych powieści aurą grozy i tajemniczości. Nie inaczej jest również tym razem. Andrzej Piasecki po przybyciu na prowincję odwiedza osoby, które mogą jeszcze cokolwiek wiedzieć o owianym tajemnicą zaginięciu dziadka. Młody człowiek krok po kroku odkrywa dramatyczne okoliczności związane ze sprawą. Spotkania ze świadkami dawnych wydarzeń odbywają się zawsze po zmroku, zazwyczaj w niezwykłej scenerii, a rozmówcy głównego bohatera zachowują się na ogół w zagadkowy sposób. Pełen niedopowiedzeń, mroczny, czasem nawet posępny klimat, jest jedną z najmocniejszych stron niniejszej powieści.

 


Pan Walery sięgnął tu także po wielokrotnie wypróbowany w swoich utworach motyw rodzinnej tajemnicy sprzed lat. Powieść „Krew nie wietrzeje” drukowana była w odcinkach w 1881 roku na łamach czasopisma „Wędrowiec”. Przyborowski podpisał utwór pseudonimem Żelisław Krzywda. Na druk w formie książkowej „Krew nie wietrzeje” czekała około 150 lat. Jest to zatem jedna z najstarszych polskich powieści kryminalnych. Nakładem wydawnictwa CM ukazało się także kilka innych powieści kryminalnych tego autora, w tym „Czerwona skrzynia”[1] oraz „Szkielet na Lesznie”[2]. Warto sięgnąć także po wydaną dziesięć lat później się najlepszą powieść sensacyjno-kryminalną Walerego Przyborowskiego „Widmo na Kanonii”[3]. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/walery-przyborowski-krew-nie-wietrzeje-spk-17-p-788.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-67240-96-3

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 136



niedziela, 3 marca 2024

„Uciekaj z Kijowa!”

 

Artur Pacuła „Uciekaj z Kijowa!”

 

W dorobku Artura Pacuły znajdziemy kilka powieści przygodowych adresowanych do młodszych czytelników. Ich uznanie znalazły takie tytuły jak „Gdzie jest korona cara?”, „Gdzie jest dukat króla Zygmunta?”, „Gdzie jest skrytka generała Grota?”, „Gdzie jest skrzynia z karabinami?” oraz „Gdzie jest dziewczyna z nutami?” Niektóre z nich zdobywały nawet laury w Konkursach na najlepszą Samochodzikową Książkę Roku, organizowanych od wielu lat przez Forum Miłośników Pana Samochodzika. W kolejnych latach w księgarniach zaczęły pojawiać się powieści historyczno-przygodowe tego autora, przeznaczone dla odrobinę starszych miłośników książek: „Dobrowolski i skarb z Meroe” a także „Dobrowolski i diament imperialny”.

 


Czytelnicy, którzy mieli okazję zapoznać się z poprzednimi powieściami Artura Pacuły, tym razem na pewno będą bardzo zaskoczeni. „Uciekaj z Kijowa!” jest bowiem pierwszą w dorobku autora książką sensacyjną dla dorosłego odbiorcy. Akcja powieści rozgrywa się przed kilkoma laty na terytorium Polski i Ukrainy. Wychowany na twórczości Zbigniewa Nienackiego autor nie byłby sobą, gdyby głównej osi powieści nie osnuł wokół niezwykle interesującego, historycznego wątku. Sympatyczna dwójka pierwszoplanowych bohaterów, młoda absolwentka Uniwersytetu Kijowskiego – Oksana oraz zdolny i ambitny naukowiec z Krakowa – Jakub Burski, usiłuje odnaleźć zaginione carskie insygnia. Aby natrafić na trop, który doprowadziłby ich do upragnionego celu młodzi ludzie muszą sięgnąć do dramatycznych wydarzeń, jakie rozegrały się w 1918 roku.

 


Sprawa oczywiście nie jest taka prosta. Aby zbliżyć się choć odrobinę do rozwiązania zagadki   Jakub lub Oksana balansują nawet od czasu do czasu na granicy prawa. Dzięki bohaterom drugoplanowym, nieco fajtłapowatym przedstawicielom kijowskiego przestępczego półświatka, nie brakuje na kartach powieści także akcentów komicznych. Akcja rozgrywa się w Kijowie, później odwiedzamy Kraków i Wrocław, a następnie wraz z bohaterami przenosimy się nawet na chwilę do Czarnobyla. Wartka, dynamiczna akcja, pościgi i strzelaniny, okraszone wciągającą historią sprzed ponad wieku sprawiają, że niezwykle trudno odłożyć książkę na półkę, przed dotarciem do ostatniej strony. Polecam.

 

Recenzje wszystkich powieści Artura Pacuły jak również wywiad z autorem 

znajdziecie na stronach Zapomnianej Biblioteki:

http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Artur%20Pacu%C5%82a

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.4em.pl/produkt/uciekaj-z-kijowa

Recenzje książki:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/5102033/uciekaj-z-kijowa

 

Wydawca: Oficyna 4eM

ISBN: 978-83-66242-74-6

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 352

 


piątek, 1 marca 2024

Krytyka Polityczna nr 40-41: Instytucja krytyczna

 

Krytyka Polityczna nr 40-41: Instytucja krytyczna

 

Najnowszy, 40-41 numer Krytyki Politycznej to efekt dłuższej pracy kilku osób: Oleksija Radynskiego, Pauli Strugińskiej, Zofii Waślickiej, Artura Żmijewskiego i członków grupy Winter Holiday Camp.

Publikujemy w nim rozmowy z pracownikami instytucji kultury – głównie z ich dyrektorami – od galerii sztuki współczesnej po muzeum historyczne. Chcemy dowiedzieć się od nich, czym te instytucje są, jak chcą wpływać na sferę publiczną, jakie warunki pracy oferują zatrudnionym, od kogo i czego się uzależniają. Interesuje nas, jak jest naprawdę.

Rozmowy prowadzone były w Polsce i w Ukrainie. W każdym przypadku interesowała nas struktura instytucji, jej cele i misja, relacje w zespole – czyli obszary, które determinują jakość pracy i określają tożsamość miejsca. Wśród rozmówców znaleźli się m.in. Wojciech Krukowski, Fabio Cavalucci, Anda Rottenberg, Joanna Mytkowska, Jerzy Halbersztadt, Barbara Kirshenblatt-Gimblett, Agnieszka Morawińska, Hanna Wróblewska, Jarosław Suchan, Jan Ołdakowski, Maria Zadorożna.

W numerze znajdziemy też kulisy powstawania dwóch potencjalnie kluczowych instytucji kultury w Polsce: Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i POLIN - Muzeum Historii Żydów Polskich, opowiedzianą przez ludzi bezpośrednio zaangażowanych w ich realizację i budowę.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://wydawnictwo.krytykapolityczna.pl/instytucja-krytyczna-296

 

Wydawca: Wydawnictwo Krytyki Politycznej

ISSN: 1644-0919

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 384



czwartek, 29 lutego 2024

„Mgła”

 

Anna Brzezińska „Mgła”

 

Autorka monumentalnych Córek Wawelu powraca z nową powieścią! Niegdyś Città di Sant’Angelo wydawało na świat słynnych rycerzy i budowniczych katedr. Osłabione herezjami i buntami, dzisiaj już tylko zachłannie broni swojego bogactwa i nienawidzi obcych. Historia chylącego się ku upadkowi miasta miesza się w książce z opowieścią o jednorękim Draco – szaleńcu i wybrańcu zarazem. Oskarżony o świętokradztwo, zostaje skazany na śmierć. Przed karą ostateczną chroni go córka kasztelana, której zwyczaj pozwala ułaskawić w noc karnawału jednego skazańca. Wygnany z Città di Sant’Angelo Draco wyrusza w długą podróż po sławę i zemstę.

 


"Któż tak naprawdę jest bohaterem, ten, kto staje na rozpadającym się murze, żeby dać się zabić, czy ten, kto wynosi z ginącego miasta łup i opowieści?” – pyta jedna z postaci w nowej powieści Anny Brzezińskiej. W tym świecie nie ma już cudów i magii, są tylko powidoki, a w rzeczywistość wysokich mitów wkracza zbuntowany plebs. Nastały paskudne czasy, kiedy nawet dzieci już wiedzą, że nie każdy kołodziej zostanie kondotierem i księciem. Jej bohaterka, oskarżona o czary, zwodzi nie tylko przesłuchujące ją Święte Oficjum (…), ale też czytelników. A w słowach jest naprawdę dobra. Będziecie czytać łapczywie… – pisała o Wodzie na sicie w "Książkach. Magazynie do czytania” Justyna Suchecka. Zapewniamy – i tym razem będziecie czytać łapczywie!

 


Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwoliterackie.pl/produkt/5260/mgla

 

Wydawca: Wydawnictwo Literackie

ISBN: 978-83-08-08219-5

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 192



środa, 28 lutego 2024

„Katalog strat wojennych i zbiorów rozproszonych zamku w Malborku”, t. 2

 

Barbara Pospieszna „Katalog strat wojennych i zbiorów rozproszonych zamku w Malborku”

Tom 2, Ceramika, detal architektoniczny, kafle 

Red. Aleksandra Siuciak

 

Tegoroczne prace projektowe są kontynuacją i efektem działań ostatnich kilku lat. Są zwieńczeniem wysiłku badawczego podjętego przez pracowników Muzeum Zamkowego w Malborku w zakresie badania strat wojennych. Dzięki temu pod koniec bieżącego roku będziemy mogli zaprezentować Państwu kolejny już, drugi, tom katalogu strat wojennych i zbiorów rozproszonych zamku w Malborku. Obejmuje on swym zakresem zbiory ceramiczne, detalu architektonicznego oraz kafli. Autorką katalogu jest  dr Barbara Pospieszna kustoszka dyplomowana i wieloletnia kuratorka ds. badań i zbiorów artystycznych naszego muzeum oraz opiekunka kolekcji ceramiki, szkła artystycznego oraz kafli piecowych.

 


Przygotowany katalog zawiera opracowanie przedwojennych kolekcji zamku malborskiego: ceramiki archeologicznej, antycznej, średniowiecznej i nowożytnej, w tym kuchennej, stołowej i dekoracyjnej, kafli piecowych oraz europejskiej i chińskiej ceramiki budowlanej. W opracowaniu odnotowane zostały także obiekty rozproszone oraz znajdujące się obecnie w naszym muzeum. Ponadto wszystkie obiekty utracone, które znalazły się  w publikacji zostały zarejestrowane w bazie strat wojennych prowadzonej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dzięki temu, w przypadku odnalezienia jakiegokolwiek obiektu, możliwa będzie szybka identyfikacja oraz podjęcie próby odzyskania, a takie sytuacje mają miejsce coraz częściej. Tylko w tym roku dzięki projektowi i współpracy z MKiDN do zbiorów zamku powróciły trzy obiekty z dawnych zbiorów, oraz prowadzone są kolejne działania odnośnie kilku innych.

 


Źródło:

https://straty.zamek.malbork.pl/zapowiedz-wydawnicza

Publikacja na stronach wydawcy:

https://straty.zamek.malbork.pl/publikacje

Projekt Straty na Facebooku:

https://www.facebook.com/profile.php?id=100057481448425

 

Wydawca: Muzeum Zamkowe w Malborku

ISBN: 978-83-966365-9-1

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 453



wtorek, 27 lutego 2024

„Z wieszaka historii. Ubiór jako element kodu kulturowego”

 

Lucyna Rotter „Z wieszaka historii. Ubiór jako element kodu kulturowego”

 

Strój od wieków spełniał istotną rolę w życiu kulturowym, społecznym czy religijnym. Miał zwykle nie tylko funkcję praktyczną, ale i symboliczną, komunikując, w sposób najczęściej zamierzony, określony przekaz, który zrozumiały był społecznie lub w określonej grupie. O tym są kolejne wieszakowe opowieści przedstawione w niniejszej książce. Z wieszaka zdejmowane są historie nie tyle o modzie, co o tym, jakie miały symboliczne znaczenie w danej epoce i kulturze sukienka, fryzura, bielizna, kolor, garnitur… Ubranie przecież zawsze było swoistym znakiem czasów, w którym odzwierciedlenie znajdowały przemiany estetyczne, społeczne, kulturowe, technologiczne lub polityczne. Oddana do rąk czytelnika książka to pierwsze dwanaście opowieści pokazujących symboliczną funkcję ubioru i jego znaczenie na przestrzeni wieków.


Wszystkie z umieszczonych w tomie opowieści stały się kanwą do realizacji dla TVP Historia cyklu telewizyjnego pod tym samym tytułem – „Z wieszaka historii”. Premierowe odcinki emitowane były na antenie w 2022 r. Umieszczone w publikacji po kolejnych rozdziałach kody QR przekierują czytelnika na platformę vod.tvp.pl, gdzie można w stałym dostępie obejrzeć poszczególne odcinki. To niecodzienne połączenie tekstu pisanego i mówionego, ilustracji i filmu zachęci – mamy nadzieję – odbiorców do głębszego zainteresowania się kostiumologią i symboliką stroju.

 


Publikacja na stronie wydawcy:

https://wydawnictwoavalon.pl/produkt/z-wieszaka-historii-ubior-jako-element-kodu-kulturowego

 

Wydawca: Avalon

ISBN: 978-83-7730-638-3

Liczba stron: 312

Rok wydania: 2023



poniedziałek, 26 lutego 2024

„Bandera. Terrorysta, morderca, fanatyk”

 

Marek A. Koprowski „Bandera. Terrorysta, morderca, fanatyk”

 

Stepan Bandera – bohater narodowy czy zwykły terrorysta? Dlaczego jego postać wciąż dzieli Polaków i Ukraińców? Jak to się stało, że syn greckokatolickiego księdza powołał do istnienia ruch, który uczynił zbrodnię podstawowym narzędziem walki politycznej? Kim była jego rodzina i koledzy? Co czytał w dzieciństwie i jakie wydarzenia zdecydowały o jego przyszłym losie?

Przystąpiwszy do Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów, sam siebie torturował. Chciał w ten sposób uodpornić się na przesłuchania polskiej policji zwalczającej ukraiński nacjonalizm, który terroryzował społeczeństwo Małopolski Wschodniej. Imponował kolegom nie tylko aberracyjnym zachowaniem, ale także wiedzą i sprawnością fizyczną, którą rozwijał nieustannie. Błyszczał w OUN fanatyczną charyzmą, która doprowadziła go na szczyt tej terrorystycznej organizacji. Niniejsza książka ujawnia rolę Bandery w zamachu na ministra Bronisława Pierackiego. Analizuje konsekwencje łaski, jakiej udzieliło mu państwo polskie. Gdyby bowiem kat założył mu na szyję stryczek, dalsza historia stosunków polsko-ukraińskich mogłaby potoczyć się zupełnie inaczej.

 


Czytelnicy poznają też niuanse jego kolaboracji z Niemcami oraz próby wmanewrowania ich w grę, mającą doprowadzić do utworzenia niepodległej Ukrainy. Pod ich skrzydłami Bandera dokonał rozłamu w OUN, a następnie, pod szyldem frakcji banderowców, stworzył zbrodniczą ideologię, która przesądziła o ludobójstwie Polaków na Wołyniu oraz o zaangażowaniu Ukraińców w mordowanie Żydów. Pod koniec wojny zaczął być kłopotliwym obciążeniem. Jak więc doszło do tego, że jego śmierć ukształtowała legendę i zbudowała mit człowieka, który oddał życie za niepodległość?

 


Marek A. Koprowski - Pisarz, dziennikarz, historyk zajmujący się tematyką wschodnią i losami Polaków na Wschodzie. Plonem jego wypraw i poszukiwań jest wiele książek, z czego kilkanaście ukazało się nakładem Wydawnictwa Replika. Za serię Wołyń. Epopeja polskich losów 1939–2013 otrzymał Nagrodę im. Oskara Haleckiego w kategorii „Najlepsza książka popularnonaukowa poświęcona historii Polski w XX wieku”. Jest też laureatem nagrody „Polcul – Jerzy Bonicki Fundation” za działalność na rzecz utrzymania kultury polskiej na Wschodzie.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://replika.eu/tytul/banderaterrorysta-morderca-fanatyk

 

Wydawca: Replika

ISBN: 978-83-67867-55-9

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 392

 


niedziela, 25 lutego 2024

„Pokolenie dłużników”

 

Anna Kłodzińska „Pokolenie dłużników”

 

Anna Kłodzińska to pierwsza dama polskiego kryminału milicyjnego. Pracująca przez wiele lat w redakcji „Życia Warszawy” dziennikarka była jedną z prekursorek tego niezwykle popularnego w latach PRL-u gatunku. Na podstawie powieści tej autorki zrealizowano dwa odcinki kultowego polskiego serialu „07 zgłoś się”. Bohaterem większości kryminałów Kłodzińskiej był porucznik Szczęsny, młody oficer MO, któremu doświadczenia operacyjnego mógłby pozazdrościć niejeden milicyjny wyga. Przełożeni porucznika cenili w nim zdolności śledcze i powierzali mu prowadzenie nawet najbardziej trudnych i skomplikowanych spraw[1].

Kłodzińska potrafiła konstruować zgrabne intrygi kryminalne. Umiejętnie budowała napięcie, kluczyła i podsuwała czytelnikom mylne tropy. Jej książki ukazywały się w kilkudziesięciotysięcznych nakładach, w popularnych seriach kryminalnych „Labirynt” oraz „Z jamnikiem”. Po latach komplet jej powieści kryminalnych wznowiono w serii „Najlepsze kryminały PRL”. W książkach tej autorki, znajdziemy mnóstwo wątków propagandowych, gloryfikujących ówczesną władzę oraz podkreślających skuteczność działania organów ścigania. Niniejsza powieść bije jednak pod tym względem wszystkie inne utwory Kłodzińskiej na głowę.

 


„Pokolenie dłużników” to nie kryminał, lecz zbeletryzowana biografia pisarki i dziennikarki. Śledzimy losy dziewczyny wychowanej w zamożnej rodzinie ziemiańskiej. Wybuch II wojny światowej zmienia niemal wszystko w jej życiu. We wrześniu 1939 roku bohaterka wyjeżdża do Warszawy, a po kapitulacji stolicy udaje się na wieś, do rodziny mieszkającej w dworku nieopodal Sanoka. Dziewczyna stara się odnaleźć w nowej, nieustannie zmieniającej się, socjalistycznej rzeczywistości. Nie jest to łatwe, burżuazyjne pochodzenie przekreśla wiele jej planów. Bohaterka stara się znaleźć odpowiedzi na wiele pytań. Rozmawia, zadaje trudne pytania i samodzielnie wyciąga wnioski. Zamierza za wszelką cenę udowodnić, że dla osób takich jak ona także powinno znaleźć się miejsce w nowej, ludowej Polsce.

Z informacji zamieszczonej na okładce wynika, że „Pokolenie dłużników” to już ostatnia z książek Anny Kłodzińskiej wznowiona w serii „Najlepsze kryminały PRL”. Mam jednak nadzieję, że wydawcy uda się dotrzeć do jeszcze jednej powieści tej autorki. Kłodzińska zadebiutowała bowiem wydaną w 1953 roku książką „Ziemia srebrzy się cynkiem”. Dziś jest ona całkowicie niedostępna na rynku antykwarycznym. Wzmianki o wyjazdach młodej dziennikarki do śląskich kopalń i hut znajdziemy także na kartach „Pokolenia dłużników”. Wspomniana powieść była więc zapewne owocem tych licznych wypraw. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/anna-klodzinska-pokolenie-dluznikow-tom-36-p-782.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Najlepsze kryminały PRL

ISBN:  978-83-67240-86-4
Rok wydania: 2023

Liczba stron: 236

 


sobota, 24 lutego 2024

„Księga ławnicza miasta Barcina 1564-1668 (-1758)”

 

„Księga ławnicza miasta Barcina 1564-1668 (-1758)”

 

Publikacja jest owocem współpracy Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych i Archiwum Państwowego w Bydgoszczy. Jest to niezwykle starannie opracowana edycja źródłowa księgi miasta położonego na pograniczu Kujaw i Wielkopolski, lokowanego w dolinie Noteci. Księga jest kopalnią wiedzy o topografii Barcina i rozmaitych obiektach miejskich. Służyć może również do badań nad społecznością małego miasteczka i jego rodzin mieszczańskich, szlacheckich, żydowskich oraz kolonii Szkotów (Szotów). Jest to jedno z niewielu  podobnych źródeł tego regionu, które przetrwały do naszych czasów.

 


Publikacja na stronie wydawcy:

https://archiwa.gov.pl/produkt/ksiega-lawnicza-miasta-barcina-1564-1668-1758

 

Wydawca: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych

Opracowanie: Marcin Frąś, Wiesław Nowosad

ISBN: 978-83-66739-49-9

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 343