wtorek, 31 października 2017

„Tajemnicza broń Hitlera”



Leszek Adamczewski „Tajemnicza broń Hitlera”
Na tropie tajnych badań III Rzeszy


Dokąd wiodą tropy tajnych badań III Rzeszy? W jaką głowicę uzbrojono doświadczalną rakietę V-2, którą późnym wieczorem 16 marca 1945 roku Niemcy wystrzelili z okolic Ichtershausen w Turyngii? Czy była to prymitywna głowica jądrowa, czy może równie groźny ładunek paliwowo-powietrzny? Kilkanaście dni wcześniej, 3 marca, Adolf Hitler błagał zgromadzonych w Bad Freienwalde generałów, by odparli przewidywany atak Armii Czerwonej na Berlin. Chciał w ten sposób zyskać czas na dokończenie budowy straszliwej broni, która przyczyni się do pokonania wrogów Niemiec.



Do widocznego na zdjęciu budynku dyrekcji raciborskiej fabryki trafiły zamówienia uczonych niemieckich 
na bloki ultraczystego grafitu. (Fot. Leszek Adamczewski)


Książką Tajemnicza broń Hitlera Leszek Adamczewski powraca do tematu prac i eksperymentów prowadzonych w III Rzeszy nad bombą atomową. Prowadzi czytelnika do miejsc, gdzie Niemcy mieli pracować nad bronią masowej zagłady, stawiając przy tym dziesiątki ważnych pytań. Przy okazji oddziela także nieliczne fakty od wielu mitów.



Podziemia Góry kościelnej już po zaadoptowaniu na trasę turystyczną 
i nazwaniu całego kompleksu Arado Flugzeugwerke GmbH. (Fot. Leszek Adamczewski)


Leszek Adamczewski – poznański pisarz i dziennikarz. Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Autor ponad dwudziestu książek. Zadebiutował w 1992 roku Złowieszczymi górami i poruszonej w tej książce tematyce zagadkowych i tajemniczych wydarzeń z lat drugiej wojny światowej, w tym losów skarbów kultury, pozostaje wierny do dziś. Od 2009 roku współpracuje z Wydawnictwem Replika. Jego książki Zmierzch bogów w Posen, Łuny nad jeziorami i Klęska gauleitera zyskały nominacje do prestiżowych nagród regionalnych w Poznaniu i Olsztynie.

Źródło:

Rozmowa z Leszkiem Adamczewskim, dziennikarzem i pisarzem poznańskim 
o jego książce „Tajemnicza broń Hitlera. Na tropach tajnych badań III Rzeszy”:


Wydawca: Replika
ISBN: 978-83-7674-628-9
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 464



poniedziałek, 30 października 2017

„Operacja KUSTOSZ”



Jolanta Maria Kaleta „Operacja KUSTOSZ”


Schyłkowy okres PRL-u. Wkrótce rozpoczną się obrady Okrągłego Stołu. Funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa obawiają się, że przemiany ustrojowe położą kres ich licznym przywilejom. Wielu z nich stawia wszystko na jedną kartę i nie przebierając w środkach robi co tylko możliwe aby zapewnić sobie miękkie lądowanie kiedy ich mocodawcy znajdą się na marginesie życia politycznego. Pośród esbeków obawiających się utraty wpływów jest mieszkający we Wrocławiu major Zbigniew Kwieciński. Oficer wykorzystuje możliwość dostępu do archiwalnych materiałów związanych z operacją „Kustosz” i postanawia zabezpieczyć sobie byt eksplorując skrytki pełne kosztowności i dzieł sztuki zrabowanych przez hitlerowców w 1945 r.




Kwieciński marzy o odnalezieniu legendarnego „Portretu Młodzieńca” pędzla Rafaela Santi. Wraz z dwójką pomocników wyrusza na pełne niebezpieczeństw poszukiwania. Na wyjaśnieniu losów zaginionego działa Rafaela zależy także dziennikarzowi Wiktorowi Wolańskiemu oraz zatrudnionej we wrocławskim archiwum Marinie - żonie zaprzyjaźnionego z Kwiecińskim Kuby Borowskiego. Pomiędzy Borowskimi od dłuższego czasu nie układa się najlepiej.

Jak powszechnie wiadomo, nic tak nie ożywia fabuły tak jak trup. A tam gdzie istnieje możliwość zdobycia wartego fortunę dzieła sztuki i w pobliżu kręcą się funkcjonariusze SB, niejeden amator szybkiego zarobku musi rozstać się z życiem. Tym razem bohaterowie powieści Jolanty Marii Kalety eksplorują tajemnicze bunkry i grożące zawaleniem podziemia opuszczonych, poniemieckich pałaców na terenie Dolnego Śląska. Szukają szczęścia w jaskiniach a nawet wyruszają za Odrę, gdzie w magazynach jednego z ministerstw spoczywają dzieła sztuki, których władze NRD nie kwapią się zwrócić prawowitym właścicielom. Wszyscy bohaterowie muszą stale uważać i mieć oczy dookoła głowy. Pisarka wplotła w fabułę wątek romansowy, dzięki temu czytelnik choć przez chwilę może odetchnąć od zmieniających się jak w kalejdoskopie dramatycznych wydarzeń. Podobnie jak w wielu innych powieściach autorki, także na kartach niniejszej nie brakuje smaczków nawiązujących do życia Polaków w czasach PRL-u[1]. Polecam.


Wydawnictwo: Psychoskok
ISBN: 978-83-63548-39-1
Rok wydania: 2015
Liczba stron: 339



[1] Recenzje innych powieści Jolanty Marii Kalety: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search?q=Jolanta+Maria+Kaleta

piątek, 27 października 2017

„Skarbiec. 200 lat Ossolineum”



Marta Markowska „Skarbiec. 200 lat Ossolineum”


Dwa stulecia istnienia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich przedstawione w formie montażu świadectw. Na książkę złożył się bogaty wybór ilustracji i zapisów (zarówno drukowanych, jak i pozostających w rękopisach) pochodzących z dzienników, wspomnień, a także listów, dokumentów, wywiadów i innych tekstów prasowych oraz – w końcowym etapie opowieści – nagranych relacji. Dzięki starannemu wyborowi powstała kompozycja, która odzwierciedla dzieje instytucji, począwszy od pomysłu na jej utworzenie, a na współczesności skończywszy. Czytelnik znajdzie tu m.in. listy Józefa Maksymiliana Ossolińskiego (oficjalne i prywatne) czy cesarza Austrii Franciszka I, a nierzadko też anegdotyczne wspomnienia współpracowników hrabiego. W niniejszej książce oddajemy głos świadkom wydarzeń związanych z Ossolineum w całej jego historii.

Książka została przygotowana we współpracy z Ośrodkiem KARTA.



Lwów. Katalogi księgozbioru Ossolineum



Wrocław 1947 r. Gmach Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich


Źródło:

Więcej o publikacji:


Wydawca: Ossolineum
ISBN: 978-83-65588-37-1
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 360


czwartek, 26 października 2017

„Militarna turystyka kulturowa”



Tadeusz Jędrysiak, Armin Mikos von Rohrscheidt „Militarna turystyka kulturowa”


W Polsce znajduje się około 16 tys. różnych obiektów budownictwa obronnego (zamki, forty, cytadele, twierdze, linie fortyfikacji, mury obronne). Prezentują one bogate wartości historyczne, krajobrazowe  i kulturowe, dlatego cieszą się coraz większą popularnością jako również atrakcje turystyczne. Autorzy pokazali, czym są militarna turystyka kulturowa i dziedzictwo militarne oraz jakie elementy militarnego dziedzictwa kulturowego występują w Polsce. Zostały także przedstawione atrakcje militarnej turystyki kulturowej na terenie Polski oraz formy organizacji tej turystyki w naszym kraju. Książkę wzbogacają liczne fotografie obrazujące militarne dziedzictwo kulturowe Polski. Walory edytorskie podkreślają wartość publikacji. Kredowy papier i kolorowe fotografie umilają odbiór zebranych wiadomości.

Książka jest przeznaczona dla osób ciekawych dziedzictwa historycznego, materialnego i kulturowego sztuki fortyfikacyjnej w Polsce, a także wykładowców i studentów kierunków związanych  z turystyką.



Cmentarz wojskowy w Warszawie 


Spis treści 

Wprowadzenie
 
Rozdział I. Militarna turystyka kulturowa — zagadnienia ogólne 
(Armin Mikos von Rohrscheidt)
1. Definicje militarnej turystyki kulturowej i kulturowego dziedzictwa militarnego
2. Potencjał militarnej turystyki kulturowej oraz typologia atrakcji turystycznych
3. Uczestnicy militarnej turystyki kulturowej
4. Zarys dziejów militarnej turystyki kulturowej
5. Główne destynacje militarnej turystyki kulturowej poza Polską
·  Obiekty warowne różnych typów i epok
·  Linie obronne
·  Pola bitew zagospodarowane turystycznie
·  Obiekty i miejsca innych typów
·  Eventy batalistyczne
·  Szlaki turystyczne o tematyce militarnej
6. Wyspecjalizowani touroperatorzy militarnej turystyki kulturowej
 
Rozdział II. Militarne aspekty i elementy dziedzictwa kulturowego w Polsce 
(Tadeusz Jędrysiak)
1. Dzieje oręża polskiego
·  Siły zbrojne państwa polskiego na przestrzeni wieków
·  Symbole i tradycje oręża w Wojsku Polskim i ich kultywowanie
·  Sławni polscy wodzowie, żołnierze i fortyfikatorzy
2. Broń wojskowa i wyposażenie wojskowe
·  Broń wojskowa
·  Wyposażenie wojskowe
3. Budowle obronne na ziemiach polskich
·  Zadania oraz rodzaje budowli i urządzeń obronnych
·  Elementy, sposoby i systemy obronne stosowane w wojskowej sztuce obronnej
·  Historyczny rozwój obiektów obronnych na ziemiach polskich
 
Rozdział III. Atrakcje pierwotne militarnej turystyki kulturowej na terenie Polski 
(Tadeusz Jędrysiak, Armin Mikos von Rohrscheidt)
1. Pola ważniejszych bitew stoczonych na ziemiach polskich
2. Cmentarze wojenne
3. Średniowieczne zamki obronne
·  Zamki krzyżackie
·  Pozostałe zamki obronne
4. Twierdze i obiekty obronne powstałe w okresie od XVII w. do wybuchu I wojny światowej
5. Fortyfikacje i pozycje obronne polskie i obce z okresu II wojny światowej
 
Rozdział IV. Formy organizacji militarnej turystyki kulturowej w Polsce 
(Armin Mikos von Rohrscheidt, Tadeusz Jędrysiak)
1. Miejsca ze zorganizowaną ofertą turystyczną 
·  Oferta turystyczna twierdz i fortów
·  Muzea i ekspozycje militarne
·  Zagospodarowanie turystyczne pól bitewnych i miejsc martyrologii
·  Militarne trasy turystyczne
·  Cmentarze wojskowe i wojenne jako cele wypraw turystów
·  Miejsca związane z wybitnymi dowódcami wojskowymi
2. Militarne szlaki tematyczne jako oferta turystyczna
·  Szlaki zamków średniowiecznych
·  Szlak Fortyfikacji Mazurskich
·  Inne ważniejsze szlaki kulturowo-militarne
·  Szlaki wirtualne
3. Militarna turystyka eventowa: imprezy i wydarzenia kulturalne
·  Turnieje rycerskie
·  Inscenizacje sławnych bitew
·  Bractwa rycerskie i grupy odtwórstwa historycznego jako element potencjału turystycznego
·  Pozostałe eventy militarne
4. Oferenci wypraw i pakietów turystyki militarnej w Polsce
 
Rozdział V. Rozwój militarnej turystyki kulturowej w Polsce — wnioski i postulaty 
(Armin Mikos von Rohrscheidt)
1. Uwagi wstępne
2. Postulaty odnośnie do oferty w miejscach i obiektach militarnej turystyki kulturowej
·  Pola bitewne
·  Średniowieczne zamki obronne
·  Twierdze i forty
·  Muzea wojskowe
3. Postulaty odnośnie do oferty militarnych eventów i inscenizacji historycznych
·  Nowe miejsca eventów militarnych
·  Organizacja przez obiekty militarne własnych eventów cyklicznych
·  Uzgadnianie kalendarium eventów militarnych
·  Organizacja inscenizacji batalistycznych
·  Poziom inscenizacji batalistycznych
4. Postulaty odnośnie do organizacji militarnej turystyki kulturowej
·  Istotne aspekty funkcjonowania turystycznych szlaków obiektów militarnych
·  Organizacja krajowego szlaku obiektów militarnych
·  Organizacja regionalnych szlaków obiektów militarnych
·  Propozycje projektów systemowych ukierunkowanych na popularyzację militarnej turystyki kulturowej
5. Postulaty odnośnie do działań wspierających rozwój oferty militarnej turystyki kulturowej
·  Miejsce lokalnego potencjału militarno-kulturowego w regionalnych strategiach rozwoju turystyki
·  Analiza potencjału militarno-kulturowego Polski i jej regionów
·  Promocja produktów militarnej turystyki kulturowej
·  Współpraca z wyspecjalizowanymi touroperatorami
 
Bibliografia




Fort III Twierdzy Modlin (Fort Pomiechówek) w Pomiechówku 


Źródło:


Wydawca: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
ISBN: 978-83-208-1952-6
Rok wydania: 2011
Liczba stron: 294


środa, 25 października 2017

„Droga do Rio”



Aleksandra Pluta „Droga do Rio”
Historie polskich emigrantów


Emigracja, pamięć, historia i tożsamość – to wokół tych tematów osnute są opowieści polskich imigrantów w Rio de Janeiro, z którymi rozmawiała Aleksandra Pluta. Co łączy ze sobą bohaterów tej książki? Większość z nich przybyła do Brazylii podczas II wojny światowej lub niedługo po jej zakończeniu. Jedni nie mogli odnaleźć dla siebie miejsca w Polsce, która znalazła się pod okupacją sowiecką. Innym trudno było zapomnieć koszmar Holocaustu. Wszyscy zaczęli nowe życie w odległym kraju, którego język, klimat i zwyczaje daleko odbiegały od tych rodzimych. Emigracja, będąc utratą tego, co znane i swojskie, okazała się jednak dla większości bohaterów wyzwaniem i szansą na nowe, często lepsze, życie.




Wspomnienia bohaterów tej książki, których tłem są jedne z najbardziej tragicznych wydarzeń XX wieku, stanowią dziś cenne źródło historyczne. A ich publikacja w Polsce niech będzie dla nich symbolicznym powrotem do kraju.


Źródło:


Wydawca: PWN
ISBN: 978-83-01-19349-2
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 256


wtorek, 24 października 2017

Publikacje Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK



Maria Anna Potocka (red.) „Wilhelm Brasse. Fotograf. 3444. Auschwitz 1940–1945”


Inspiracją dla projektu Wilhelm Brasse. Fotograf. 3444. Auschwitz 1940–1945 była wystawa Obok. Polska – Niemcy. 1000 lat historii w sztuce zorganizowana przez Zamek Królewski w Warszawie wspólnie z Martin-Gropius-Bau z okazji pierwszej polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Anda Rottenberg, kurator wystawy, zaprosiła Marię Annę Potocką, dyrektor MOCAK-u, do udziału w tym niezwykłym wydarzeniu.



Wilhelm Brasse w bramie obozu, lipiec 2010 r.


W marcu 2010 roku Maria Anna Potocka przeprowadziła z Wilhelmem Brassem wywiad. Jego efektem jest książka, którą stanowią zredagowane opowieści więźnia i głównego fotografa Auschwitz, oraz film zawierający fragmenty wywiadu. Książka została opatrzona między innymi wstępem historyka Teresy Wontor-Cichy z Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, która również opracowała tekst naukowo. Publikacja jest bogato ilustrowana zdjęciami z archiwum Wilhelma Brassego, Archiwum Fotograficznego Muzeum Auschwitz-Birkenau oraz Yad Vashem.

Książka wraz z filmem zostały opublikowane również w języku niemieckim i angielskim. Wilhelm Brasse urodził się w Żywcu w roku 1917. Jego ojciec był Austriakiem, a matka Polką. Przed wojną pracował jako portrecista w zakładzie fotograficznym w Katowicach. Za odmowę wstąpienia do Wehrmachtu został uwięziony w Oświęcimiu, gdzie od 1941 do 1945 roku pracował w Służbie Rozpoznawczej jako fotograf. Wykonał kilkadziesiąt tysięcy zdjęć więźniów, kilkaset portretów esesmanów i dokumentację kilku eksperymentów pseudomedycznych. Po wojnie wrócił do Żywca, gdzie mieszka do dzisiaj.

Publikacji towarzyszy 43-minutowy film na płycie DVD.

Źródło:


Wydawca: Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK
ISBN: 978-83-62435-04-3
Rok wydania: 2011
Liczba stron: 128




Delfina Jałowik (red.) „Polska – Izrael – Niemcy. Doświadczenie Auschwitz dzisiaj”


W lipcu 2015 nakładem MOCAK-u ukazało się tłumaczenie książki Jürgena Kaumköttera Śmierć nie ma ostatniego słowa poświęconej twórczości artystów, którzy w okresie istnienia III Rzeszy znaleźli się w gettach i obozach koncentracyjnych. Natomiast najnowsza publikacja Muzeum stanowi refleksję na temat sposobów interpretowania problemu Auschwitz przez współczesnych artystów. Wystawa kuratorowana przez Delfinę Jałowik oraz Jürgena Kaumköttera analizuje różne sposoby przepracowywania tematu bolesnej pamięci przez 24 artystów z Polski, Izraela i Niemiec.

Wystawa w MOCAK-u, zorganizowana we współpracy z Zentrum für verfolgte Künste w Solingen w 70. rocznicę wyzwolenia obozu KL Auschwitz, podkreśla istotną obecność tematu Auschwitz w dyskursie historyczno-społeczno-kulturowym. Pokazuje, w jaki sposób współcześni artyści z Polski, Izraela i Niemiec interpretują przeszłe wydarzenia. Główną intencją prezentacji jest postawienie pytania o to, co stanie się po śmierci ostatnich bezpośrednich świadków tragedii. Czy drugie i trzecie pokolenie po Auschwitz czuje odpowiedzialność pamiętania o tych wydarzeniach?
Artyści z Polski, Izraela i Niemiec w różny sposób odnoszą się do Zagłady. Polscy twórcy często odwołują swoje prace do obozu jako miejsca. Wykorzystują głęboko zakorzenione postrzeganie Auschwitz, pokazując ich obecność w obiegu kultury konsumpcyjnej i komercjalizację tematu. Niejednokrotnie prowokują do myślenia, wykraczając poza przyjęty model mówienia o zagładzie. 



Michel Kichka, Drugie pokolenie. Czego nie powiedziałem mojemu ojcu, Paryż 2012 r.


Izraelscy artyści w centrum zainteresowania stawiają pytanie: co to znaczy być dzieckiem, wnukiem i prawnukiem ofiary, pokazują, jak bardzo pobyt w Auschwitz odcisnął się na świadomości i sposobie funkcjonowania rodzin. O tych, którzy nie przeżyli, mówią instalacje i obiekty złożone z osobistych przedmiotów, przywołujące indywidualne historie. U artystów niemieckich widoczne jest zainteresowanie oprawcą — nazistami lub Hitlerem. Sam temat obozu pojawia się rzadko i to jedynie w tle, zazwyczaj jako lustro dokumentujące winę bądź refleksja na temat własnej obciążonej tożsamości. Pomimo tych różnic tematycznych twórcy reprezentujący drugą i trzecią generację po Auschwitz są świadomi spoczywającego na wszystkich obowiązku pamiętania o tych tragicznych wydarzeniach.

Trójjęzyczną, polsko-angielsko-niemiecką publikację uzupełnia płyta z zapisem performansu rysunkowego Michela Kichki i krótkim filmem o wystawie. MOCAK planuje również wydanie publikacji poświęconej sposobom opisywania i interpretowania Holokaustu. Ekspertów z różnych dziedzin — kuratorów, historyków i krytyków sztuki, artystów, pisarzy i filozofów zapytamy między innymi o to, czy istnieje jedyna akceptowalna konwencja mówienia o Zagładzie i w jaki sposób można obrazić pamięć Holokaustu.

Źródło:


Wydawca: Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK
ISBN: 978-83-62435-90-6
Rok wydania: 2015
Liczba stron: 88


niedziela, 22 października 2017

„O szczęśliwym chłopcu”



Helena Bobińska „O szczęśliwym chłopcu”


Ponad trzydzieści lat temu, kiedy byłem jeszcze małym szkrabem, a sylwetka i twórczość Zbigniewa Nienackiego były dla mnie całkowitą abstrakcją, przeczytałem powieść Heleny Bobińskiej „Lipniacy”. Była to historia o grupce dzieci, które spędzają wakacje na wsi. Tam bawią się we własne dziecięce państwo, które nazywają „Rzeczpospolitą Lipińską”. Budują darniowe domki, ustalają własne prawa, wybierają władze, a wreszcie bronią swego państewka przez łobuzami, którzy usiłują je zniszczyć. Powieść bywała rożnie interpretowana, doszukiwano się w niej także aluzji politycznych. Pewnie tak było, jednak mnie – wówczas niespełna dziesięciolatka mało to obchodziło, a lektura książki była dla mnie przygodą na tyle niezwykłą, że choć tytuł zakryła mgła zapomnienia, przygody dzieciaków tkwiły gdzieś we mnie przez długie lata. Poszukiwałem tytułu tej powieści przez ponad ćwierć wieku, aż pewnego dnia w jednym z serwisów aukcyjnych kliknąłem na miniaturkę okładki książki. Kiedy się powiększyła – już wiedziałem, że to jest TA książka.



Helena Bobińska „Lipniacy” 


Z niemałym wzruszeniem powróciłem po latach do wioski Lipiny. Choć nie w takim stopniu jak kiedyś, powieść na nowo mnie oczarowała. Zacząłem dostrzegać jej drugie dno, lecz postanowiłem przeczytać ją tak jakby to była moja pierwsza wizyta w Lipinach. Kiedy dotarłem do ostatniej strony niezbyt grubej książeczki, wiedziałem już, że nie mogę tak szybko rozstać się z twórczością Heleny Bobińskiej. Była to świetna decyzja, bo choć pisarka ma w dorobku powieść o dziecięcych i szkolnych latach Stalina, a realizm socjalistyczny był bliski jej sercu, w 1917 r. wydała bez wątpienia jedną z najpiękniejszych książek dla dzieci w dziejach literatury polskiej.



Helena Bobińska


„O szczęśliwym chłopcu” to historia 10-letniego Romka Nawrockiego, syna inżyniera-leśnika, który wraz z rodzicami zamieszkał w Suchej Beskidzkiej. Jest to powieść o przyjaźni, odpowiedzialności, trudnych wyborach, miłości do przyrody, relacjach między dziećmi a dorosłymi. Piękny język, niezwykłe ciepło bijące z każdej strony… Niby nie ma tu typowych przygód, wartkiej akcji, a jednak każdy dzień życia chłopca w nowym otoczeniu, poznawanie świata i ludzi jest wielką, niezwykłą przygodą. Odkrywanie nowych ścieżek, i dosłownie i w przenośni, kształtuje charakter młodego człowieka. Więcej nie będę pisał, ale jeśli macie potomstwo w adekwatnym wieku, serdecznie polecam wspólną lekturę. Ja mogę tylko bardzo żałować, że w dzieciństwie, kiedy przeczytałem wspomnianą wcześniej powieść „Lipniacy” nikt nie podsunął mi książki „O szczęśliwym chłopcu”.

Powieść jest łatwo dostępna, doczekała się po wojnie kilku wznowień. Niektóre były zmieniane (aktualizowane). Polecam wydanie z 1953 r., wg zawartej w przedmowie informacji, treść jest dokładnie taka sama jak wydaniu pierwszym.


Wydawca: Czytelnik
Rok wydania: 1953
Liczba stron: 317


Helena Bobińska: Jak pisałam książkę „O szczęśliwym chłopcu”

Było to zimą w 1917 roku. Mieszkałam wówczas z małą córeczką u ojca. Ciężka to była zima. Nie było opału, nie było chleba i nie było gazu. Niemcy wywieźli wszystko, co można było wywieźć, nawet klamki mosiężne z drzwi. Paliło się odłamkami starych mebli znalezionych na strychu. Wieczorami pracowałam przy świecy. Nie pisałam jeszcze dla dzieci. Więc kiedy mi zaproponowano, żebym napisała małą książeczkę o zimie — nie byłam pewna, czy potrafię. Najpierw zaczęłam myśleć nad tym, o j a k i e j zimie mam pisać, gdzie to ma być? I od razu przypomniała mi się zima w Suchej. Bo te dwa lata w Suchej to były najszczęśliwsze lata mego życia. I zdawało mi się, że z całej Polski najbardziej kocham Beskidy i Suchą. Trzy lata minęły, odkąd wyjechałam ze Suchej, ale dość mi było pomyśleć o niej, żeby to wszystko odżyło na nowo. Zniknęły z oczu czerwone mury browaru za oknami i cała ta okropna zima pod niemiecką okupacją... Zobaczyłam znowu lesiste stoki Mioduszyny i bystrą, kapryśną i pełną niespodzianek ulubioną moją Skawę. 

Wzięłam kajet i napisałam: „Gdyby się kto spytał Romka, jaka jest najpiękniejsza rzeka na świecie, powiedziałby, że Skawa". Tak się zaczęła książka ,,O szczęśliwym chłopcu" — od środka. Bo wtedy nie wiedziałam jeszcze, że to będzie duża książka i że tak się będzie nazywała. Przyjemnie mi było pisać o Skawie i o Romku. Napisałam jeszcze rozdział „Jaz". I przypomniałam sobie, że to ma być przecież książeczka o z i m i e . Więc zaczęłam rozdział: „Przed świętami". Może dlatego, że kochałam te piękne góry, tych ludzi i te dzieci, widziałam to wszystko, jak bym jeszcze tam była. Napisałam „Jarmark przedświąteczny", później „Sanki", „Utrapienie z tymi dziećmi", „Na rzece", „Jaz zamarznięty", „Gwiazdka", „O szarej godzinie", „Wycieczka na Jasień", „U gajowego", „Jastrząb" i „Odjazd gości". Przeczytałam te rozdziały i pomyślałam, że to chyba jest „książeczka o zimie". I zrobiło mi się smutno, że to już koniec. Zaniosłam rękopis do wydawnictwa, do pana Mortkowicza, bo właśnie on zamówił tę małą książeczkę. Po kilku dniach pan Mortkowicz powiedział mi: — Niech pani pisze dalej. To musi być duża i piękna książka. I wiecie przecież, jak to jest. Kiedy nam ktoś powie, że to, co robimy, jest piękne, wtedy praca nabiera podwójnego uroku. Tak było i ze mną. Zapomniałam, że piszę tę książkę dla dzieci — pisałam ją d l a s i e b i e , porwana wspomnieniami. Wiosna już była, kiedy skończyłam ostatni rozdział „Leśniczówka w Lachowicach". Książka kończyła się słowami: „Pociąg gwizdnął. Dojeżdżali do Suchej". (Ze wstępu do wydania z 1958 r.)


piątek, 20 października 2017

„Wąwóz Ośmiornicy”



Monika Warneńska „Wąwóz Ośmiornicy”


Wąwóz Ośmiornicy stanowi w bogatej twórczości autorki „Eleksiru Papy Hemingwaya” pewne novum. Jest to bowiem współczesna powieść sensacyjna, osadzona w polskich realiach, w pięknym krajobrazie Kazimierza Dolnego nad Wisłą. Rozbudowana anegdota sięga okresu wojny,  w czasie której w jednym z okolicznych wąwozów ukryto wspaniałe zabytki judaistyczne - przedmiot pożądania międzynarodowej grupy przestępczej.




Źródło:


Wydawca: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza
Ilustracje: Krystyna Głowniak
ISBN: 83-205-4682-6
Rok wydania: 2003
Liczba stron: 246


czwartek, 19 października 2017

„Turystyka muzealna”



Izabela Wyszowska, Tadeusz Jędrysiak „Turystyka muzealna”


We współczesnym świecie miliony ludzi zwiedzają placówki muzealne. Powstanie Muzeum zwykle oznacza „wpisanie” go na turystyczną mapę kraju, a nawet Europy, dzięki czemu w przewodnikach turystycznych pojawiają się nowe miejsca czy miejscowości. Muzea należą do najważniejszych dóbr kultury, stanowiąc znaczącą atrakcję turystyczną, dzięki posiadanym zbiorom, realizowanym wystawom, podejmowanym działaniom edukacyjnym i popularyzatorskim oraz często samej siedzibie. Książka stanowi swego rodzaju kompendium wiedzy o muzealnictwie, muzeach w turystyce i turystyce muzealnej.

Książka adresowana jest do studentów na kierunkach związanych z turystyką, muzealnictwem, historią kultury. Może być także przydatna pilotom wycieczek i przewodnikom, turystom oraz wszystkim miłośnikom muzeów.



Zespół pałacowo-ogrodowy w Łazienkach 



Spis treści

Wstęp

Rozdział I. Turystyka muzealna — zagadnienia ogólne 
1. Zarys dziejów muzealnictwa 
2. Definicja i zadania muzeów 
3. Muzeum — atrakcja turystyczna 
4. Turystyka muzealna jako forma turystyki kulturowej 
5. Turyści muzealni

Rozdział II. Przegląd muzeów na świecie 
1. Architektura muzealna 
2. Najsłynniejsze i najważniejsze muzea świata 
3. Najdziwniejsze muzea świata

Rozdział III. Polski potencjał muzealny 
1. Geneza i rozwój muzealnictwa na ziemiach polskich 
2. Typy i organizacja muzeów w Polsce 
3. Obecny stan polskiego muzealnictwa 
4. Najbardziej znaczące muzea polskie i ich zbiory — przegląd 
Muzea narodowe 
Muzea regionalne 
Muzea archeologiczne 
Muzea biograficzne i literackie 
Muzea historyczne 
Muzea wojskowe 
Muzea etnograficzne i skanseny 
Muzea martyrologiczne 
Muzea techniki i specjalistyczne 
Muzea sztuki 
Muzea przyrodnicze, geologiczne i geograficzne 
Muzea sakralne i muzea religijne 
Muzea pałacowe i zamkowe 
Muzea uczelniane 
Muzea sportu i turystyki 
Unikatowe i nietypowe muzea 
Ekomuzea — otwarte muzea tematyczne

Rozdział IV. Polskie dziedzictwo kulturowe poza granicami Polski 
1. Najważniejsze polskie muzea oraz instytucje kultury i nauki poza granicami kraju 
2. Muzeum Europy — Dom Historii Europejskiej

Rozdział V. Formy organizacji turystyki muzealnej 
1. Ekspozycje muzealne 
2. Edukacyjna rola muzeum 
3. Inne formy kulturalno-oświatowe realizowane w muzeach

Rozdział VI. Współczesne tendencje w muzealnictwie 
1. Charakterystyka współczesnego muzeum 
2. Interaktywne, multimedialne muzea przyszłości 
3. Muzea wirtualne 
4. Muzea partycypacyjne

Rozdział VII. Działania na rzecz rozwoju muzealnictwa i turystyki muzealnej 
1. Międzynarodowy Dzień Muzeów 
2. Europejska Noc Muzeów 
3. Forum Edukatorów Muzealnych 
4. Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów 
5. Akademia Zarządzania Muzeum 
6. Konkurs na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla 
7. Stowarzyszenie Muzealników Polskich

Bibliografia



Poznań – Muzeum Uzbrojenia (Park Cytadela)


Źródło:


Wydawca: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
ISBN: 978-83-208-2283-0
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 248


wtorek, 17 października 2017

„Zabezpieczanie i udostępnianie archiwalnych zasobów archiwów kościelnych”



Anna Laszuk (red.) 
„Zabezpieczanie i udostępnianie archiwalnych zasobów archiwów kościelnych”


Ciekawą i korzystną formą współpracy są konferencje naukowe gromadzące wysokiej klasy specjalistów, praktyków z różnych środowisk i młodych adep­tów tej profesji. Pozytywnym przyjęciem i odbiorem cieszyła się konferencja zorganizowana w 2011 r. w Pułtusku, której tematyka dotyczyła głównie archi­wów kościelnych, choć niejedno przedstawiane zagadnienie miało charakter uniwersalni. Za jej kontynuację uznać można konferencję „Zabezpieczanie i udostępnianie archiwalnych zasobów archiwów kościelnych”, która odbyła się w dniach 19-21 października 2015 r. w Falentach. Z inicjatywy Rady ds. Kul­tury i Ochrony Dziedzictwa Kulturalnego Konferencji Episkopatu Polski i przy wsparciu Stowarzyszenia Archiwistów Kościelnych zorganizowała ją Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych dzięki środkom przekazanym z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. (ze wstępu)



Archiwum Główne Zgromadzenia Sióstr Rodzimy Maryi, 
Warszawa, ul. Żelazna 97, 2015 r. 


Strona wydawcy:


Wydawca: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych
ISBN: 978-83-65681-01-0
Rok wydania: 2016
Liczba stron: 307


niedziela, 15 października 2017

„Pułapka”



Jolanta Maria Kaleta „Pułapka”


Lektura „Pułapki” była już moim siódmym spotkaniem z twórczością Jolanty Marii Kalety. Akcja powieści rozgrywa się w grudniu 2011 r. w Górach Izerskich. Maks Czarnowski wraz bratem Patrykiem oraz żonami Edytą i Dorotą zamierzają spędzić święta Bożego Narodzenia w położonej na odludziu starej, drewnianej gajówce. Pozbawiona prądu i wszelkich wygód wiekowa chata nie przypada do gustu kobietom. Według Maksa ustronne miejsce stanowić będzie jednak doskonały punkt wypadowy. Tu nikt nie będzie im przeszkadzał w prowadzeniu poszukiwań owianej legendami tzw. szczeliny jeleniogórskiej. Trzeba bowiem wspomnieć, że całą czwórkę łączą nie tylko więzy rodzinne. Czarnowscy pasjonują się również poszukiwaniami skarbów ukrytych w schyłkowym okresie II wojny światowej na terenie Dolnego Śląska. W ostatnich latach u Edyty miłość do eksploracji, podobnie jak uczucie do męża, zaczęła powoli wygasać. Maks zresztą swoim zachowaniem skutecznie dopomagał aby uczucie żony ulatniało się niczym ciepło przez szczeliny w ścianach stuletniej gajówki.



Powieści Jolanty Marii Kalety 
w zbiorach Zapomnianej Biblioteki 


Po dotarciu do budynku wszystkim jednak rzedną miny. Cały czas odnoszą nieprzyjemne wrażenie, że są przez kogoś obserwowani. Wkrótce wokół nich zaczyna dochodzić do trudnych do wyjaśnienia, przerażających zdarzeń. Pomiędzy odciętymi od cywilizacji ludźmi dochodzi do napięć i nieporozumień. Ktoś lub coś krąży dookoła gajówki. Drewniany domek zamienia się w pułapkę, z której ucieczka wydaje się niemożliwa. Okazuje się także, że nie są jedynymi osobami zainteresowanymi odkryciem tajemniczego miejsca, w którym mają znajdować się ciężarówki z legendarnymi skarbami zrabowanymi przez hitlerowców. Chrapkę na ich zdobycie ma również dwójka innych poszukiwaczy-wspólników, niejaki Marian Boryczko i Niemiec Justus Schwarz. Do akcji wmiesza się także Jacek Sulima, dziennikarz adresowanego do miłośników niewyjaśnionych zagadek magazynu „Tropiciel”.

Trudno nie zauważyć, że ulubioną porą roku autorki jest zima. Akcja niemal wszystkich jej powieści, które miałem okazję przeczytać (poza „Duchami Inków”) umiejscowiona jest w mroźnej, potęgującej nastrój grozy scenerii Dolnego Śląska[1]. To nie ludzi, lecz ten pełen wciąż nie odkrytych tajemnic region, uważa autorka za najważniejszego bohatera swoich utworów[2]. Związana z Wrocławiem Jolanta Maria Kaleta przyzwyczaiła czytelników, którzy sięgają po książki jej autorstwa do obcowania z zagadkami historycznymi sięgającymi lat czterdziestych ubiegłego stulecia. Częstokroć bohaterowie jej powieści z narażeniem życia usiłują dotrzeć do zrabowanych i ukrytych przez nazistów dzieł sztuki. Akcja zazwyczaj jest dynamiczna, pełna niespodziewanych zwrotów, dramatycznych wydarzeń i konfliktów pomiędzy osobami grającymi główne role. Autorka stara powoływać do życia postacie z krwi i kości, w których ścierają się cechy pozytywne i negatywne. Nie inaczej jest w przypadku „Pułapki”. Tym razem jednak sensacyjno-przygodowa fabuła została wzbogacona o elementy thrillera. Polecam.


Wydawnictwo: Psychoskok
ISBN: 978-83-8119-086-2
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 520

piątek, 13 października 2017

Regionalia świętokrzyskie (cz. 43)



Ryszard Mikurda  „SHL-ką przez Gołoborze”


Książka „SHL-ką przez Gołoborze” to pozycja obowiązkowa dla wszystkich pasjonatów jednośladów, szczególnie tych darzących sentymentem markę SHL. Na kolejnych stronach albumu poznać można m.in.: historię fabryki Huta Ludwików SA i produkowanych przez nią pojazdów i maszyn, w tym głównie motocykli SHL od roku 1938 do końca produkcji w 1970 r., prezentacji kolejnych produkowanych modeli turystycznych (SHL 98 Villers, SHL M-04 i pokrewne, SHL M-06, SHL M-11, SHL M-17 Gazela), prototypów modeli drogowych i sportowych, a także szczegółowo opisanych modeli sportowych i ich osiągnięć w rajdach terenowych i wyścigach. 




Ponadto książka zawiera ciekawostki z życia fabryki, SHL-ki w kabarecie, ówczesną modę motocyklową, historię zlotów motocykli SHL z lat 2001-2016. Najnowsze wydanie posiada bogato ilustrowane archiwalne zdjęcia i reklamy z archiwum fabrycznego oraz prywatnych zbiorów oraz wiele nieznanych danych produkcyjnych i szczegółów technicznych.




Źródło:

Więcej o publikacji:

Strona wydawcy:


Wydawca: BOG&ART
ISBN: 978-83-87752-87-3
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 200


środa, 11 października 2017

„Żuławy – niezwykła kraina”



Józef Golicki „Żuławy – niezwykła kraina”


Żuławy to kraina fascynująca. Można ją poznawać bez końca i na wiele sposobów. Na tym terenie zachowało się mnóstwo interesujących obiektów niespotykanych na innych polskich ziemiach. Aby dostrzec żuławskie osobliwości, trzeba zanurzyć się w tę krainę. Publikacja skupia się na trzech zagadnieniach: wiejskich kościołach, chłopskich dworkach (domach podcieniowych) i mennonickich śladach. Te tematy wyróżniają Żuławy spośród wielu innych regionów i świadczą o ich niezwykłości. Charakterystyczne dla tej krainy obiekty i swoista kultura powstała w twórczej koegzystencji różnych europejskich narodów: Polaków, Niemców, Holendrów, Szkotów, Szwajcarów i mniejszych grup etnicznych. Przez 700 lat tworzyło się niecodzienne wielokulturowe zjawisko.




Książka „Żuławy – niezwykła kraina” jest jedną z prób ocalenia przed niepamięcią i zapomnieniem tej bezcennej spuścizny. Bogata w materiał zdjęciowy publikacja tworzy swoisty album i zarazem przewodnik po miejscach wartych odwiedzenia. Nie znajdziemy ich na wydeptanym turystycznym szlaku, ale właśnie w tym kryje się ich urok.

Źródło:


Wydawca: Bernardinum
ISBN: 978-83-7823-978-9
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 172


wtorek, 10 października 2017

Szlakiem przydrożnych kapliczek (cz. 6)



Zenon Gierała „Opowieści przydrożnych kapliczek”


Opowieści przydrożnych kapliczek to ciekawe historie z zapomnianego świata starych kapliczek, opowieści o chylących się ku ziemi krzyżach i ukrytych u ich stóp mogiłach, to legendy i podania o zakopanych skarbach, czyhających obok rozbójnikach i pokutujących duszach; pełne regionalnego kolorytu gawędy naszych dziadków i pradziadków ukazujące kulturę duchową polskiej prowincji – wieśniaków i dworów.




Źródło:


Wydawca: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza
ISBN: 9780830205-5420-5
Rok wydania: 2010
Liczba stron: 244


piątek, 6 października 2017

„Biblia w malarstwie”



Bożena Fabiani „Biblia w malarstwie”


Albumowe, ozdobne wydanie gawęd Bożeny Fabiani poświęconych sztuce inspirowanej Pismem Świętym. Książka z barwnymi reprodukcjami, wydana na wysokim jakościowo papierze i w twardej oprawie będzie pięknym prezentem dla wszystkich miłośników sztuki. Stary Testament zawiera opowieści najróżniejsze: zadziwiające, niezrozumiałe, wzniosłe i okrutne, tętniące życiem i emocjami – i wszystko to autorka obserwuje na obrazach, tropiąc przy tym realia związane zarówno z epoką żydowskich patriarchów i królów, jak i z czasami artystów podejmujących tematy biblijne. Przygląda się, jak w ciągu wieków radzono sobie z trudnościami w wyobrażeniu człowieka i żywiołów, powietrza, światła, wody, jak ukazywano potężne emocje bohaterów biblijnych, zwłaszcza te najgroźniejsze – nienawiść, mściwość, zawiść. Autorka ściśle powiązuje historię z obrazem, wyjaśnia jego treść, pokazuje podejście malarza do tematu – tak różne w zależności od epoki oraz indywidualnych cech artysty.

Bożena Fabiani przybliża i objaśnia również malarstwo, którego źródłem stał się Nowy Testament. Przyjmuje układ chronologiczny, zgodny z opowieścią o życiu Jezusa. Wpisuje swoją opowieść w szeroko pojęty kontekst historyczno-obyczajowy, zarówno w odniesieniu do samego zapisu Ewangelii i starożytnej Palestyny, jak i do konkretnego dzieła, badając czas i okoliczności jego powstania oraz cechy charakterystyczne, styl artysty i ducha epoki, nie wchodząc przy tym w zagadnienia czysto teologiczne.

Prawdę Starego i Nowego Testamentu można oddać w rozmaitych wariantach – opowiedzieć na swój własny sposób, uchwycić przez zmyślenie czy idealizację, wynieść ponad czas fabularny. Opowiedziana językiem malarstwa przeszłość biblijnych bohaterów jawi się w zaskakujących odsłonach i kostiumach, a artyści wszystkich epok prowokują do zupełnie innego spojrzenia na literacki pierwowzór.

Pisząc o sztuce, która wyrosła na glebie słowa pisanego, Bożena Fabiani utrzymuje równowagę słowa i obrazu. Każdy rozdział składa się z przeplatających się dwóch elementów – krótkiego streszczenia tekstu, który malarz miał za zadanie zilustrować (autorka cytuje przy tym tekst biblijny) oraz z obrazów, którym towarzyszy opis, a nierzadko także dygresyjna informacja o malarzu. Autorka wzbogaca narrację o wiersze inspirowane Ewangelią.

Książka jest skierowana do wszystkich miłośników malarstwa, a zwłaszcza tych, których interesują dzieła inspirowane tematyką biblijną. To propozycja książki popularyzującej wiedzę o sztuce i pasję do sztuki, pisana przez panią profesor Fabiani z zamysłem, by publikacja trafiła także do rąk młodych odbiorców. Kto sięgnie po tę książkę, będzie czerpał dużo przyjemności, odnajdując w niej rozmaite wymiary – słowne, literackie, malarskie i materialne.


Bożena Fabiani – absolwentka Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego (1963), doktor nauk humanistycznych (1974), długoletni wykładowca historii kultury w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie (1975–2005), historyk, pisarka, poetka, pedagog, nauczyciel akademicki, tłumaczka i popularyzatorka wiedzy o sztuce. Autorka książek historycznych, artykułów naukowych i popularnonaukowych oraz utworów poetyckich. W kręgu jej zainteresowań znajdują się: kultura i sztuka baroku, dzieje chrześcijańskiego Rzymu, kultura staropolska oraz biografie najbardziej znanych artystów. Od lat popularyzuje zagadnienia z zakresu historii sztuki na antenie 2 Programu Polskiego Radia w audycji Ewy Prządki „W stronę sztuki”. Część z tych gawęd – przejrzana i rozszerzona – znalazła się w serii książek „Gawędy o sztuce”.


Źródło:


Wydawca: PWN
ISBN: 9788301194369
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 408


czwartek, 5 października 2017

„Sejm elekcyjny Michała Korybuta Wiśniowieckiego 1669 roku”



Mieczysława Chmielewska „Sejm elekcyjny Michała Korybuta Wiśniowieckiego 1669 roku”


Książka Mieczysławy Chmielewskiej poszerza wiedzę o polskim parlamentaryzmie I Rzeczypospolitej. Autorka na podstawie licznych materiałów źródłowych przedstawia okres bezkrólewia po abdykacji Jana Kazimierza oraz odtwarza przebieg sejmów konwokacyjnego i elekcyjnego Michała Korybuta Wiśniowieckiego 1669 r. z uwzględnieniem walki politycznej o tron oraz akcji propagandowej poszczególnych stronnictw. Pracę wzbogacają aneksy: chronologia sejmu elekcyjnego oraz wykaz posłów i senatorów.


Źródło:


Wydawca: Wydawnictwo Sejmowe
ISBN: 83-7059-687-8
Rok wydania: 2006
Liczba stron: 298


środa, 4 października 2017

"Spotkania z Zabytkami" numer 9-10/2017



W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":


Na okładce numeru 9-10 (wrzesień-październik), 2017 „Spotkań z Zabytkami” widnieje „Zwiastowanie” Mistrza Jerzego z 1517 r., zapowiadające omówienie kolekcji Książąt Czartoryskich eksponowanej w krakowskim Arsenale. Pierwszą część numeru zdominowały jednak – w związku z rocznicą śmierci bohatera spod Racławic – artykuły związane z Rokiem Tadeusza Kościuszki. Tekst „Tadeusz Kościuszko jako wojskowy i polityk” pochodzi od kuratora wystawy w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa, której „Spotkania” patronują; dalej można przeczytać o widoku na Kopiec Kościuszki autorstwa Klementyny Narbutt; o ładnych i patriotycznych zarazem pamiątkach – wisiorach, broszkach czy zegarkach z wizerunkiem Kościuszki; wreszcie o zachowanym do dziś, choć niestety pozbawionym oryginalnych pamiątek po naczelniku, dworku Kościuszków w Mereczowszczyźnie. Dla fascynatów malarstwa mamy artykuły o twórczości Saturnina Świerzyńskiego czy też o portretach Radziwiłłów prezentowanych w Białej Podlaskiej, dla miłośników architektury – m.in. tekst o dawnym założeniu rezydencjonalnym w Świerklańcu, a bibliofilów mogą zainteresować inkunabuły i szesnastowieczne polonika z kolekcji Ossolineum. „Natan Krieger, krakowski fotograf” to kolejny z serii naszych artykułów dotykających tematu dawnej fotografii. W numerze znalazła się także rozmowa z prof. Magdaleną Gawin, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego i Generalnym Konserwatorem Zabytków. To oczywiście nie wszystko…

Spis treści:

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku: