„Lwów – legenda zawsze wierna”

 

Ryszard Jan Czarnowski „Lwów – legenda zawsze wierna”

Wydanie 2 zaktualizowane i rozszerzone

Lwów – miasto legenda, położone na siedmiu wzgórzach jak wieczne miasto Rzym. Jedna z czterech stolic kulturalno-politycznych Rzeczypospolitej, obok Warszawy, Krakowa i Wilna. Brama Polski na Wschód. Była to nieformalna stolica kulturowa Polski XIX i XX wieku. Utrata tego miasta to tak, jakby stracić połowę serca narodu. Symbolem wielkości i polskości tego grodu jest ginący Cmentarz Łyczakowski. Każdy kamień świadczy o polskiej tradycji i kulturze Lwowa. Szczerze polecam tę książkę. Drugie wydanie poszerza naszą wiedzę, jak i zrozumienie istoty Kresów Południowo-Wschodnich Polski. To dzieło napisane z sercem dla duszy wszystkich Polaków, nie tylko ekspatriantów ze Lwowa czy Kresów Wschodnich. Prof. dr hab. Czesław Partacz

Ta książka przede wszystkim uderza językiem. Przystępnym, ciekawym – to wiadomo. Ale co, zwłaszcza ostatnio, szczególnie ważne – autor udowadnia, że można pisać o mieście kluczowym dla krajowej historii bez rozgoryczenia, za to z sentymentem i szacunkiem, również dla jego najnowszych dziejów. Nie znajdziemy tu rozdrapywania ran w pogoni za tanią sensacją. Zamiast tego lepiej zrozumiemy wielką politykę (choćby skąd ten sentyment do austriackiej administracji) oraz poczujemy się jak zwykli mieszkańcy Lwowa dzięki opisom tego, czym faktycznie żyła ulica. Autor nie idzie na łatwiznę i nie zarzuca nas stertą wypisów z kronik. Tu nie ma zbędnych zapchajdziur, jest to, co ciekawe i ważne. Książka jest obszerna, ale dzięki gawędziarskiej narracji łatwo się ją czyta. Ilość zgromadzonych materiałów świadczy, jak ciągle ważny jest Lwów. Wojtek Drewniak – Historia bez cenzury

Wydanie 2 zostało zaktualizowane i uzupełnione o dodatkowe treści oraz fotografie i ilustracje.

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.galaktyka.com.pl/inne/lwow-%E2%80%93-legenda-zawsze-wierna-wydanie-2-zaktualizowane-i-rozszerzone

Wydawca: Wydawnictwo Galaktyka

ISBN: 978-83-7579-899-9

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 478

„Marysia. Moje życie na przedwojennych Kresach”

 

Beata Potocka „Marysia. Moje życie na przedwojennych Kresach”

 

Przełom XIX i XX wieku, południowa część Kresów Wschodnich. Istny kulturowy tygiel, w którym polski, rusiński, żydowski i huculski żywioł mieszają się i przenikają, tworząc fascynującą wielokulturową mozaikę.

To właśnie tutaj, niedługo po utworzeniu II RP, przyszła na świat Marysia. Nic dziwnego, że wczesne dzieciństwo spędzone w tak wyjątkowym regionie pozostawiło w jej pamięci obrazy, których nie zdołał zatrzeć czas. Z najwcześniejszych wspomnień, z historii, jakie Marysia poznała od swoich najbliższych już na Ziemiach Odzyskanych, a także ze źródeł, do których dotarła jej wnuczka, Beata, powstała powieść pełna wzruszeń i nostalgii. Nostalgii za życiem blisko natury, odmierzanym przez niezmienność pór roku, pełnym tradycyjnych obrzędów i przesądów; życiem niezwykle trudnym, a jednocześnie pięknym. Życiem, które przeminęło bezpowrotnie wraz z nadejściem widma II wojny światowej…

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://novaeres.pl/katalog/tytuly/marysia_moje_zycie_na_przedwojennych_kresach,druk

 

Wydawca: Novae Res

ISBN: 978-83-8313-827-5

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 626

Akcja „Wisła”

 

Marek A. Koprowski Akcja „Wisła”

Kres krwawych walk z OUN-UPA

 

Ostatni akt krwawych zmagań polsko-ukraińskich. Fakty, opinie, polemiki, kontrowersje. W 1943 r. rozpoczęły się czystki etniczne na Wołyniu. Niniejsza książka dowodzi, że stojąca za nimi Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów, podobnie jak tamtejsi komuniści, również po wojnie dążyła do opanowania części wschodnich ziem Polski, stanowiąc realne zagrożenie dla integralności kraju. W efekcie, na przełomie lat 1946–47, sytuacja w południowo-wschodniej Polsce daleka była od stabilizacji. Wsie ukraińskie w dalszym ciągu stanowiły zaplecze UPA. Najgorzej było w Bieszczadach i na Pogórzu Przemyskim, gdzie działaniom OUN-UPA sprzyjał górzysty, silnie zalesiony teren, słabo rozwinięte sieci dróg, a także mała liczba ośrodków miejskich i garnizonów wojskowych.

Doraźne działania Wojska Polskiego i Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego nie przyniosły oczekiwanych efektów. Zdecydowano więc o połączeniu zmasowanej operacji przeciwko oddziałom UPA z przesiedleniem ludności ukraińskiej na Ziemie Zachodnie i Północne. W tym celu powołano Grupę Operacyjną „Wisła”. Wokół jej działań, jak i całej operacji, narosło mnóstwo pytań i kontrowersji. Wciąż toczy się wiele polemik. Historycy ukraińscy dążą do wyizolowania jej z całego procesu dziejowego lat czterdziestych i stosunków polsko-ukraińskich. Nazywają „zbrodnią komunistyczną”, „czystką etniczną”, a nawet ludobójstwem. Tymczasem koncepcja akcji „Wisła” powstała na bazie prawa przedwojennego i nie miała nic wspólnego z komunizmem. Nie jest prawdą, że Polska złamała prawo międzynarodowe, podobnie jak to, że w jej trakcie Wojsko Polskie zabiło kilka tysięcy osób. Mitologizacji uległ również obóz filtracyjny w Jaworznie, gdzie osadzano Ukraińców i Łemków podejrzanych o przynależność do OUN-UPA.

Koprowski pisze o tych i o wielu innych ważnych, a często pomijanych i kontrowersyjnych aspektach operacji „Wisła”. Szeroko ujęte konteksty wzbogaca omówieniem praktycznie zapomnianej akcji „H-T” oraz biogramami największych ukraińskich zbrodniarzy. Tekst uzupełnia bogaty zestaw zdjęć archiwalnych, pochodzących m.in. z Muzeum Historycznego w Sanoku oraz prywatnych zbiorów prof. Władysława Filara.

Marek A. Koprowski - Pisarz, dziennikarz, historyk zajmujący się tematyką wschodnią i losami Polaków na Wschodzie. Plonem jego wypraw i poszukiwań jest wiele książek, z czego kilkanaście ukazało się nakładem Wydawnictwa Replika. Za serię Wołyń. Epopeja polskich losów 1939–2013 otrzymał Nagrodę im. Oskara Haleckiego w kategorii „Najlepsza książka popularnonaukowa poświęcona historii Polski w XX wieku”. Jest też laureatem nagrody „Polcul – Jerzy Bonicki Fundation” za działalność na rzecz utrzymania kultury polskiej na Wschodzie.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://replika.eu/tytul/akcja-wisla-kres-krwawych-walk-z-oun-upa

 

Wydawca: Replika

ISBN: 978-83-67867-31-3

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 560 + 3x16 foto (kolor)

„Lwów – legenda zawsze wierna”

 

Ryszard Jan Czarnowski „Lwów – legenda zawsze wierna”

Wydanie 2 zaktualizowane i rozszerzone

 

Lwów – miasto legenda, położone na siedmiu wzgórzach jak wieczne miasto Rzym. Jedna z czterech stolic kulturalno-politycznych Rzeczypospolitej, obok Warszawy, Krakowa i Wilna. Brama Polski na Wschód. Była to nieformalna stolica kulturowa Polski XIX i XX wieku. Utrata tego miasta to tak, jakby stracić połowę serca narodu.

Symbolem wielkości i polskości tego grodu jest ginący Cmentarz Łyczakowski. Każdy kamień świadczy o polskiej tradycji i kulturze Lwowa. Szczerze polecam tę książkę. Drugie wydanie poszerza naszą wiedzę, jak i zrozumienie istoty Kresów Południowo-Wschodnich Polski. To dzieło napisane z sercem dla duszy wszystkich Polaków, nie tylko ekspatriantów ze Lwowa czy Kresów Wschodnich. Prof. dr hab. Czesław Partacz

Ta książka przede wszystkim uderza językiem. Przystępnym, ciekawym – to wiadomo. Ale co, zwłaszcza ostatnio, szczególnie ważne – autor udowadnia, że można pisać o mieście kluczowym dla krajowej historii bez rozgoryczenia, za to z sentymentem i szacunkiem, również dla jego najnowszych dziejów. Nie znajdziemy tu rozdrapywania ran w pogoni za tanią sensacją. Zamiast tego lepiej zrozumiemy wielką politykę (choćby skąd ten sentyment do austriackiej administracji) oraz poczujemy się jak zwykli mieszkańcy Lwowa dzięki opisom tego, czym faktycznie żyła ulica. Autor nie idzie na łatwiznę i nie zarzuca nas stertą wypisów z kronik. Tu nie ma zbędnych zapchajdziur, jest to, co ciekawe i ważne. Książka jest obszerna, ale dzięki gawędziarskiej narracji łatwo się ją czyta. Ilość zgromadzonych materiałów świadczy, jak ciągle ważny jest Lwów. Wojtek Drewniak – Historia bez cenzury

Wydanie 2 zostało zaktualizowane i uzupełnione o dodatkowe treści oraz fotografie i ilustracje.

 

Ryszard Jan Czarnowski jest malarzem i grafikiem, znawcą historii i sztuki, przewodnikiem i wydawcą (podziemnym), pasjonatem literatury, a także bibliofilem. Nie starał się o wyróżnienia i zaszczyty, jednak został doceniony: nadano mu tytuły Obrońcy Dziedzictwa Narodowego (Komitet Katyński i Krąg Pamięci Narodowej) i Zasłużonego Działacza Kultury (Minister Kultury i Sztuki) oraz odznaczono Medalem dla Osób Represjonowanych (Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych).

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.galaktyka.com.pl/inne/lwow-%E2%80%93-legenda-zawsze-wierna-wydanie-2-zaktualizowane-i-rozszerzone

 

Wydawca: Wydawnictwo Galaktyka

ISBN: 978-83-7579-899-9

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 478

„Wielkie Księstwo Litewskie. Podróż po bliskich Kresach”

 

Sławomir Koper „Wielkie Księstwo Litewskie. Podróż po bliskich Kresach”

 

Wielkie Księstwo Litewskie to nie tylko Litwa. Terytorium dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego rozciąga się na terenach dzisiejszej Litwy i Białorusi. Każde z tych Państw z dumą odnosi się do spuścizny największego organizmu politycznego Europy. Na ziemiach litewskich pozostały dawne stolice Księstwa; Wilno, Kowno i Troki, Białorusini remontują po swojemu siedziby dawnych rodów magnackich i przypominają, że najważniejsze dokumenty Wielkiego Księstwa zostały spisane nie w litewskim ale w ruskim języku.

Wielkie Księstwo Litewskie. Wyprawa do bliskich Kresów nie jest kontynuacją cyklu kresowego, a raczej jego uzupełnieniem. Od serii kresowej różni ją przede wszystkim narracja - to zapis współczesnych podróży, wywiadów i rozmów. Zestawia losy dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego z dzisiejszą rzeczywistością. Opowiadam o współczesności Litwy i Białorusi, o śladach polskości i wielkości na tych ziemiach, przypominając dawną chwałę Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Odwiedzając dawne magnackie siedziby wielkich rodów książęcych, nie zapominam o kosztowaniu specjałów kuchni białoruskiej i litewskiej. A przejazd przez granicę i podróż drogami Republiki Białorusi to swoiste deja vu filmów Barei. Sławomir Koper

 

- Jak wjechać do państwa Łukaszenki, czyli problemy z wizą.

- Białoruska kuchnia i piwo

- Brześć i unia brzeska oraz niesławny proces brzeski

- Grodno Batorego, Tyzenhauza, Orzeszkowej i Nałkowskiej

- Samochodem po białoruskich drogach

- Kąpiel w Świtezi - śladami wielkiej miłości wieszcza

- Wymarłe polskie wsie na Białorusi

- Radziwiłłowie. Bohaterowie czy zdrajcy?

(Kiejdany, Taurogi, Szawle, Teszle). Góra Krzyży.

- Ostatni taki Kmicic - Bułak Bułatowicz

- Kowno, najbardziej litewskie z miast (Mickiewicz, klasztor w Pożajściu)

- Prohibicja po litewsku i świńskie uszy z grochem

- Kaziuki i śledzie z grzybami

- Śladami Marszałka na Wileńszczyźnie (Druskienniki, Bezdany, Pikieliszki)

- Wilno po polsku, Troki i Karaimi.

Źródło:

https://www.wydawnictwofronda.pl/zapowiedzi/wielkie-ksiestwo-litewskie-podroz-po-bliskich-kre

 

Wydawca: Fronda

ISBN: 978-83-8079-914-1

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 464

„Kresy. Śladami wielkich Polaków” Tom 1 - 2

 

Mirek i Magda Osip-Pokrywka „Kresy. Śladami wielkich Polaków” Tom 1 - 2

 

Sposobów na poznawanie Kresów jest wiele. Ci, którzy musieli opuścić te tereny, wracają tam niczym do swoich małych ojczyzn, pełnych osobistych wspomnień. Inni jadą tam, chcąc odczuć magiczny klimat dawnej wielokulturowości tej krainy, który dziś pozostał w malowniczych ruinach świątyń i nekropoli różnych wyznań. Miłośnicy historii odszukują miejsca słynnych wydarzeń, pozostałości po wielowiekowych śladach dawnych mieszkańców, relikty przynależności tych terenów do polskiej kultury. Jeszcze inni traktują kresową wyprawę jako klasyczną turystykę mającą na celu poznawanie sąsiadujących z nami państw – Ukrainy, Białorusi, Litwy i Rosji.

Nasza najnowsza publikacja poświęcona Kresom to zachęta do podróży spersonifikowanej, gdzie opisywaną trasę wyznacza konkretna postać – wybitny kresowianin. Przygotowując się do wyboru naszych bohaterów, uświadomiliśmy sobie, jak wielu ze słynnych rodaków ma pochodzenie kresowe. Selekcja nie była prosta, jednak ograniczona objętość publikacji zmuszała do jej przeprowadzenia. Z tego powodu publikacja, planowana początkowo jako jedna książka, rozrosła się do 2-tomowego wydawnictwa, prezentując po osiem postaci w każdym z tomów. Ostatecznie wybraliśmy osoby różnego charakteru i profesji, żyjące w rozległej przestrzeni czasowej. Są wśród nich królowie, wodzowie, bohaterowie powstań, męczennicy za wiarę, poeci, pisarze i muzycy. Okres ich życia w przypadku najdawniejszych sięga średniowiecza, a w przypadku najmłodszych – schyłku XX wieku. Wybór przedstawianych miejsc ma charakter stricte autorski, jednak staraliśmy się ukazywać kluczowe dla poszczególnych postaci miejsca. Uzasadnienie doboru znajdą Państwo w krótkich opisach, które towarzyszą poszczególnym fotografiom. Przedstawiając poszczególnych bohaterów, zasadniczo staraliśmy się zachować układ chronologiczny wynikający z życiorysu postaci.

Podróż śladami naszych bohaterów to nie tylko miejsca związane z ich życiem. Czasami zakres przedstawianych miejsc rozszerzamy o nawiązanie do ich twórczości. Tak jest na przykład z rozdziałem poświęconym Henrykowi Sienkiewiczowi. Opowieść pokazuje sytuacyjne tło jednego z największych jego dzieł literackich – Trylogii. Wspinamy się więc na mury zbaraskiej twierdzy dzielnie bronionej przez Jaremę Wiśniowieckiego w „Ogniem i Mieczem”, stajemy przed ołtarzem kamienieckiej katedry, gdzie przysięgę składali tytułowy mały rycerz z Ketlingiem w „Panu Wołodyjowskim”, zaglądamy do szlacheckich zaścianków Laudy, gdzie toczy się akcja „Potopu”. W tym przypadku komentarzem do zdjęć są cytaty zaczerpnięte z powieści pisanych ku pokrzepieniu serc. Podobny charakter ma cześć rozdziału o Adamie Mickiewiczu, odnosząca się do Półwyspu Krymskiego, ilustrowana poetyckimi cytatami z „Sonetów krymskich”.

Innym przykładem jest rozdział poświęcony marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu. Tu poza jego ukochaną Wileńszczyzną i ulubionym uzdrowiskiem Druskieniki opowieść została rozszerzona o podróż na najważniejsze legionowe pola bitewne. I tak odnajdziemy tu pola chwały na miejscu największej bitwy Legionów Polskich pod Kostiuchnówką na Wołyniu, pokonamy marszrutę, którą pokonali żołnierze przyszłej Żelaznej Brygady pod dowództwem Józefa Hallera w Gorganach oraz zwiedzimy umocnienia twierdzy w Bobrujsku, gdzie walczyli Dowborczycy z I Korpusu Polskiego.

Za każdym razem proponowaną trasę prezentujemy na poglądowej mapie, na której zaznaczamy lokalizację kluczowych miejsc, co zainteresowanym może pomóc w samodzielnym wyruszeniu na taką kresową wyprawę. Warto poznawać historię Polski, by lepiej rozumieć wszystko, co dzieje się dzisiaj w naszej Ojczyźnie. Sięgajmy więc chętnie po takie lekcje dziejów, jak ta, którą proponują nam autorzy tego niezwykłego albumu, prowadząc nas przez miejsca związane z życiem słynnych kresowiaków: miasta i wsie dawnej Rzeczpospolitej, pola bitewne, kresowe nekropolie, grobowce i pomniki pamięci, zakątki uwiecznione w poezji narodowych wieszczów i na stronach znanych powieści.

 

Mirek i Magda Osip-Pokrywka tworzą zespół dziennikarsko-fotograficzny. Podróżują po świecie i publikują materiały o ciekawych miejscach, krajach i kulturach w magazynach podróżniczych, pismach popularnonaukowych i periodykach krajoznawczych. Są autorami kilku przewodników turystycznych po krajach europejskich, a także leksykonów zabytków architektury kresowej.

 

Album na stronie wydawcy:

https://www.jednosc.com.pl/sklep/5199/kresy-sladami-wielkich-polakow-dwa-tomy-w-etui

 

Wydawca: Jedność

ISBN: 9788381443296

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 792

„Wilno. Dzieje i obraz miasta”

 

Ryszard Jan Czarnowski, Eugeniusz Wojdecki  „Wilno. Dzieje i obraz miasta”

 

O ile większość miast, świecących jak drogie kamienie w koronie dawnej Rzeczypospolitej, poszczycić się może jedną jedyną legendą założycielską, o tyle Wilno ma ich nadmiar. Nawiązując do początkowych wywodów autorów, możemy powiedzieć, że książka ta traktowała będzie o mieście – stolicy bałtyckich legend. Brzmi to może niezwykle egzaltowanie i ociera się o grafomanię, ale jak wiadomo… w każdej legendzie jest źdźbło prawdy. Każdemu, kto odwiedza Wilno, jawi się ono jako perła baroku poprzetykana gdzieniegdzie spóźnionym, do zachodniej Europy, gotykiem. Upstrzone wielością kamienic nie ma centralnego rynku, który dla lokowanych wówczas miast wyznaczał jestestwo, punkt odniesienia. Spotykamy natomiast liczne ślady sięgania do wzorców antycznych, czego doskonałym przykładem jest chociażby miejscowa katedra.

 

Autorzy, opracowując ten niezwykły album, wykonali tytaniczną pracę. Uraczyli nas mnóstwem informacji, znanych i nieznanych epizodów z dziejów miasta i życia wielkich jego mieszkańców. Zostały zaprezentowane w sposób bezpretensjonalny, autentyczny, często ‘od serca’. Opowieść panów, Czarnowskiego i Wojdeckiego czyta się jednym tchem, choć jej rozmiary są ogromne. W żadnym razie ta pięknie ilustrowana książka nie jest przewodnikiem po Wilnie. Najważniejsze jest co innego. To wolna od poprawnościowych wymogów, zwarta historia miłosna: o uczuciu do ojczyzny, tradycji, historii, do wszystkiego, co tak pięknie gra nam czasem w duszy (z recenzji, Krzysztof Masłoń).

Ryszard Jan Czarnowski – pisarz, teoretyk sztuki, grafik. Działacz drugoobiegowego ruchu wydawniczego w PRL, za co został uhonorowany, przez Ministra Kultury i Sztuki RP, odznaczeniem Zasłużonego Działacza Kultury. Autor opracowań na ten temat, m.in.: „Lwów. Legenda zawsze wierna” oraz „Lwów – sacrum et profanum”, „Lwów. Dzieje miasta”.

Eugeniusz Wojdecki – założyciel i wydawca „podziemnego” wydawnictwa LOGOS. Za działalność wydawniczą odznaczony przez Ministra Kultury i Sztuki odznaczeniem Zasłużonego Działacza Kultury. Ciekawy świata podróżnik, fotografik i filmowiec. Każda jego podróż to tysiące zdjęć, godziny filmów i nowe breloki, do liczącej ponad trzy tysiące egzemplarzy kolekcji.

Odbiorcy:

– miłośnicy historii Polski

– amatorzy turystyki

– osoby wrażliwe na piękno architektury i sztuki

Dlaczego warto sięgnąć po tę książkę?

Autorzy starali się skupić na najważniejszych wydarzeniach z historii Wilna, tematach zupełnie nieznanych, bądź zapomnianych. Jednocześnie obdarzyli swoją publikację bogatym wachlarzem ilustracji: fotografii, dokumentów, reprodukcji malarstwa i grafik. Jest to zatem pierwsze tak szerokie ujęcie dziejów Wilna zawarte w formie gawędy, dalekie od sztampy trudnych do przyjęcia opracowań naukowych pisanych ex cathedra.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://www.jednosc.com.pl/sklep/3102/wilno-dzieje-i-obraz-miasta

 

Wydawca: Jedność

ISBN: 9788379713394

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 416

„Lwów i ziemia lwowska” Tom 1-2

 

Mirek Osip-Pokrywka  „Lwów i ziemia lwowska” Tom 1-2

 

Dwutomowy album w ozdobnym etui jest próbą utrwalenia w fotograficznym kadrze pozostałości polskiego dziedzictwa kulturowego we współczesnym Lwowie (tom 1) i w jego okolicach (tom 2).

Tom 1 obok fotografii sentymentalnej, ukazującej piękno wielowiekowej aglomeracji i naruszonej zębem czasu architektury, zawiera fotografie wnętrz i eksponatów z Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki, reprezentacyjnych pomieszczeń pałacu Potockich, mistycznych fresków Jana Henryka Rosena z katedry ormiańskiej i kościoła św. Marii Magdaleny, a także najcenniejszych eksponatów z Muzeum Etnografii i Przemysłu Artystycznego czy malowideł projektu Jana Matejki z auli Politechniki Lwowskiej. Publikacja przedstawia również współczesne atrakcje, jak choćby najsłynniejsze murale Podzamcza. 

 

Tom 2 prezentuje zabytki – kościoły, pałace, zamki oraz inne atrakcyjne obiekty architektoniczne – z pięćdziesięciu miejscowości w okolicach Lwowa w szczególny sposób związane z polską kulturą. 

 

Album ma charakter autorskiego fotoreportażu opatrzonego krótkimi komentarzami z historyczną podbudową. Poszczególne części albumu otwierają mapy, na których zaznaczono omawiane obiekty, a także współczesne i przedwojenne nazwy ulic. Zachęca, by wyruszyć w podróż do miejsc bliskich sercom wielu Polaków… To jednak nie wszystko! Zajrzyj do środka, a się przekonasz.

 

Mirek Osip-Pokrywka – podróżnik, fotograf i wydawca, publikuje materiały o ciekawych miejscach , krajach i kulturach w magazynach podróżniczych, pismach popularnonaukowych i periodykach krajoznawczych. Wydał (wraz z małżonką) kilkanaście przewodników turystycznych i albumów fotograficznych. Ostatnie ich dzieło, dwutomowy Leksykon zabytków architektury Kresów Wschodnich, otrzymało Nagrodę Magellana w kategorii Wydarzenie Roku podczas Warszawskich Targów Książki w 2018 roku.

 

Album na stronie wydawcy:

https://www.jednosc.com.pl/sklep/6835/lwow-i-ziemia-lwowska-1

Recenzje albumu:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/5040497/lwow-i-ziemia-lwowska-pakiet-tom-1-2

  

Wydawca: Jedność

ISBN: 9788381444477

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 864 (t. 1: 464 str.; t. 2: 400 str.)

 

„Obraz polskiego ziemiaństwa na Wołyniu, Podolu i Ukrainie na przełomie XVIII i XIX wieku”

 

Antoni Pruszyński, Antoni Mikoszewski 

„Obraz polskiego ziemiaństwa na Wołyniu, Podolu i Ukrainie na przełomie XVIII i XIX wieku” 

w świetle korespondencji A. Pruszyńskiego i A. Mikoszewskiego”

 

Oddajemy do rąk czytelników zbiór tekstów źródłowych opisujących życie polskiego ziemiaństwa na Wołyniu, Podolu i Ukrainie w pierwszych dekadach po upadku Rzeczypospolitej. Składają się na niego wybór listów Antoniego Pruszyńskiego, jednego z wyższych urzędników na dworze ks. Hieronima Sanguszki, oraz fragmenty wspomnień Antoniego Mikoszewskiego, dzierżawcy i administratora dóbr ziemskich na Wołyniu, silnie związanego z rodem Sanguszków. [...]

 

Korespondencja Pruszyńskiego przenosi nas w świat rejentów, podkomorzych, hrabiów i książąt, sporów granicznych i majątkowych, szlacheckiego samorządu i rosyjskich wojskowych, a więc niemal w magiczny świat Mickiewiczowskiego Pana Tadeusza, z tą jednak różnicą, że umiejscowiony na Wołyniu, Podolu i Ukrainie.  Celem pisania przez Pruszyńskiego listów było informowanie ks. Hieronima Sanguszki o sytuacji w jego dobrach znajdujących się w zaborach rosyjskim i austriackim.  W korespondencji nadawca pisze również o sytuacji ekonomicznej i politycznej, pogodzie, plotkach i pogłoskach z życia polskiego ziemiaństwa i arystokracji. [Ze Wstępu]

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.iagellonica.com.pl/produkt/obraz-polskiego-ziemianstwa-na-wolyniu-podolu-i-ukrainie-na-przelomie-xviii-i-xix-wieku-w-swietle-korespondencji-a-pruszynskiego-i-a-mikoszewskiego

 

Wydawca: Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagellonica"     

ISBN: 978-83-66304-84-0

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 217

„Roślinna kuchnia kresowa”

 

Paweł Ochman „Roślinna kuchnia kresowa”

 

Kulinarna podróż po dawnych Kresach Wschodnich. Czym są wołyńskie kichyłki, poleska kulaga, litewskie mandryki czy gródeckie cebulniki? Co kryje się pod takimi nazwami jak towkanica, włodzimierskie fajercarze, lwowskie bałabuchy czy kryżawki? Czym wyróżnia się wileński żydowski cymes?

Razem z Pawłem Ochmanem, autorem bloga Weganon, wybierzcie się w kulinarną podróż na Kresy Wschodnie okresu dwudziestolecia międzywojennego i poznajcie roślinne wersje potraw tygla narodowościowego II Rzeczypospolitej. Dowiedzcie się, jakie potrawy podawano na stołach w mieszczańskich kamienicach i wiejskich zagrodach na co dzień i od święta, które warzywo królowało w ówczesnych kuchniach – a które dziś odeszło w zapomnienie – oraz jak wykorzystywano dzikie owoce i zioła. Przygotujcie poleski barszcz mleczny i chłodziec z jagód, różaną zupę wileńską i żmudzki krupnik z bobem. Świąteczny stół zastawcie jarmużem z kasztanami, wileńskim kisielem żurawinowym i owsianym lub drożdżowym piernikiem lwowskim. Ziemniaki przeróbcie na kluski słuckie, buczackie zapiecki, kutyki i pyszki oraz słodkie zaleszczyckie kartoflanki z rodzynkami. Odkryjcie dawne smaki i ocalcie od zapomnienia dziedzictwo kulinarne byłych mieszkanek i mieszkańców Lwowa, Sambora, Wilna, Gródka Jagiellońskiego, Grodna, Tarnopola, Buczacza, Brześcia oraz innych dużych i małych ojczyzn!

 

Roślinna kuchnia kresowa to kolejna wyjątkowa i pięknie wydana książka Pawła Ochmana. Tym razem autor zaprasza do odkrywania smaków przedwojennych Kresów Wschodnich – obszaru przenikania się wielu narodów, kultur… i kuchni. Zawarte w publikacji receptury na potrawy, niejednokrotnie o nietuzinkowych nazwach (np. kulaga, towkanica, pyszki), pozwalają czytelnikowi zapoznać się z bogactwem i różnorodnością kresowych specjałów; dowiedzieć się, jakie dania królowały na stołach wiejskich i mieszczańskich, jakich używano ziół i przypraw. Jestem przekonana, że książka znajdzie rzesze odbiorców zainteresowanych i zafascynowanych dziedzictwem kulinarnym. prof. Dorota Świtała-Trybek, Uniwersytet Opolski

 

W niezwykłą podróż kulinarną, tym razem na dawne Kresy Wschodnie, zabiera czytelników Paweł Ochman. Z wielką estymą ukazuje w swojej książce bardzo oryginalne i zapomniane kresowe potrawy. Na nowo wydobył ze starych zeszytów kulinarnych przepisy, które przywieźli ze sobą przesiedleńcy. Na szczególną uwagę zasługują przepiękne zdjęcia wykonane przez autora. Współcześnie kuchnia kresowa przeżywa swoisty renesans na kulinarnej mapie Polski, a dla wielu osób jest sentymentalnym powrotem do lat dzieciństwa i smaków zapamiętanych z przeszłości. dr Dominik Orłowski, Polska Izba Produktu Regionalnego i Lokalnego

 

W moich oczach Paweł Ochman to niekwestionowany znawca polskiej kuchni. O jej roślinnych tradycjach opowiada z pasją. Roślinna kuchnia kresowa to zbiór prostych regionalnych przepisów, między innymi na zupę migdałową, fasolę po żmudzku (o mamo!), kluski, babki… ale nie tylko. Paweł okrasił je informacjami z lokalnej historii i wspomnieniami rodzinnymi. Dzięki temu powstało świadectwo pamięci o smakach, ludziach oraz nieprzemijającej miłości do jedzenia. Alicja Rokicka, autorka bloga Wegan Nerd

Książka na stronie wydawcy:

https://marginesy.com.pl/sklep/produkt/133711/roslinna-kuchnia-kresowa

 

Wydawca: Marginesy

ISBN:  978-83-67674-24-9

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 272

„Kresowa Atlantyda”

 

Stanisław Sławomir Nicieja „Kresowa Atlantyda”

Historia i mitologia miast kresowych, Tom XIX

 

Dziewiętnasty tom zawiera historię czterech miast kresowych: Żółkwi, Mostów Wielkich, Brodów i Czortkowa oraz kilkadziesiąt biografii niezwykłych mieszkańców tamtej krainy, w tym polskiego zdobywcy Kremla – hetmana Stanisława Żółkiewskiego, światowej sławy twórców: Józefa Rotha – pisarza i Wojciecha Kilara – kompozytora, piewcy Lwowa – Jerzego Janickiego czy matki psychologa Zygmunta Freuda. Jest tam też przedstawiona historia słynnej szkoły policyjnej w Mostach Wielkich oraz losy jej wychowanków, a także ostra polemika z głosicielami tezy o „polskich kolonizatorach” na Kresach.

 

Źródło:

https://wydawnictwoms.pl/kresowa-atlantyda

 

Wydawca: Wydawnictwo MS

ISBN: 978-83-61915-92-8

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 320

„Kościoły i klasztory rzymskokatolickie na terenie dawnego województwa bełskiego” Tom 2

 

„Kościoły i klasztory rzymskokatolickie na terenie dawnego województwa bełskiego” Tom 2

red. Andrzej Betlej, Agata Dworzak

 

Publikacja stanowi drugi tom serii poświęconej kościołom i klasztorom rzymskokatolickim na terenie dawnego województwa bełskiego, powstała jednak w nawiązaniu do założeń serii Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej pod redakcją naukową prof. Jana K. Ostrowskiego. Podstawowym celem Autorów i Redaktorów prezentowanej książki było uchwycenie stanu zachowania prezentowanych zabytków na rok 1939, czyli okres przed wybuchem II wojny światowej i przedstawienie w ten sposób panoramy artystycznej sztuki sakralnej  ziem dawnego województwa bełskiego. Zakres terytorialny opracowania ustalono, traktując jako punkt wyjścia  podział administracyjny  Rzeczypospolitej z roku 1772, na który nałożono granicę państwową z roku 1939 oraz nową granicę państwową z roku 1945 (pierwsza z nich wyznacza kres badanego obszaru na wschodzie, druga zaś na zachodzie).

 

W efekcie opracowaniem objęto zabytki, które do roku 1772 pozostawały na terenie województwa bełskiego, w okresie galicyjskim weszły w skład cyrkułu bełskiego Królestwa Galicji i Lodomerii, a następnie województwa lwowskiego II Rzeczypospolitej. Niniejszy tom obejmuje monografie 41 kościołów i kaplic znajdujących się w 34 miejscowościach zlokalizowanych na terenach dawnych powiatów bełskiego i buskiego. Teksty poszczególnych monografii, autorstwa znakomitych specjalistów, powstały na podstawie materiałów pozyskanych na podstawie kilku wyjazdów inwentaryzacyjnych. Książka o objętości ponad 1000 stron zawiera bogaty materiał ilustracyjny (961 ilustracji), indeks osobowy oraz spis obiektów opisanych w dwóch tomach serii.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://vistulana.pl/produkt/koscioly-i-klasztory-rzymskokatolickie-na-terenie-dawnego-wojewodztwa-belskiego-t-2

 

Spis treści:

https://vistulana.pl/wp-content/uploads/2023/02/spis_Koscioly-i-klasztory_2.pdf

 

Wydawca: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”

ISBN: 978-83-65548-79-5

Rok wydania: 2021

Liczba stron:  1032

„Kościoły i klasztory rzymskokatolickie na terenie dawnego województwa bełskiego” Tom 1

 

„Kościoły i klasztory rzymskokatolickie na terenie dawnego województwa bełskiego” Tom 1

red. Andrzej Betlej, Agata Dworzak

 

Publikacja stanowi pierwszy tom serii poświęconej kościołom i klasztorom rzymskokatolickim na terenie dawnego województwa bełskiego, powstała jednak w nawiązaniu do założeń serii Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej pod redakcją naukową prof. Jana K. Ostrowskiego. Podstawowym celem Autorów i Redaktorów prezentowanej książki było uchwycenie stanu zachowania prezentowanych zabytków na rok 1939, czyli okres przed wybuchem II wojny światowej i przedstawienie w ten sposób panoramy artystycznej sztuki sakralnej ziem dawnego województwa bełskiego.

 

Zakres terytorialny opracowania ustalono, traktując jako punkt wyjścia  podział administracyjny  Rzeczypospolitej z roku 1772, na który nałożono granicę państwową z roku 1939 oraz nową granicę państwową z roku 1945 (pierwsza z nich wyznacza kres badanego obszaru na wschodzie, druga zaś na zachodzie). W efekcie opracowaniem objęto zabytki, które do roku 1772 pozostawały na terenie województwa bełskiego, w okresie galicyjskim weszły w skład cyrkułu bełskiego Królestwa Galicji i Lodomerii, a następnie województwa lwowskiego II Rzeczypospolitej. Niniejszy tom obejmuje monografie 39 kościołów i kaplic znajdujących się w 27 miejscowościach zlokalizowanych na terenach dawnych powiatów rawskiego i sokalskiego. Teksty poszczególnych monografii, autorstwa znakomitych specjalistów, powstały na podstawie materiałów pozyskanych na podstawie kilku wyjazdów inwentaryzacyjnych. Książka imponuje objętością, licząc 1392 strony. Zawiera również bogaty materiał ilustracyjny (1390 ilustracji) oraz indeks osobowy.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://vistulana.pl/produkt/koscioly-i-klasztory-rzymskokatolickie-na-terenie-dawnego-wojewodztwa-belskiego-t-1

Spis treści:

https://vistulana.pl/wp-content/uploads/2023/02/spis_Koscioly-i-klasztory_1.pdf

 

Wydawca: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”

ISBN: 978-83-65548-78-8

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 1392

 

„Zapomniane Kresy. Ostatnie polskie lata”

 

Sławomir Koper „Zapomniane Kresy. Ostatnie polskie lata”

 

Piąty tom niezwykle popularnej serii. Poprzednie to Ostatnie lata polskiego Lwowa, Ostatnie lata polskiego Wilna, Ostatnie lata polskich Kresów, Najdalsze Kresy – ostatnie polskie lata.

Gdyby zapytać przechodnia na ulicy, z czym kojarzą mu się Kresy, bez namysłu odpowie: Lwów, Wilno, Nowogródek, niektórzy dorzucą jeszcze Krzemieniec. A przecież Kresy to nie tylko legendarne stolice polskości, to także zaścianki i stanice. To również zapomniane Kresy – te w dawnych Inflantach Rzeczypospolitej. To właśnie stamtąd pochodziło wielu artystów, polityków i wojennych bohaterów, którzy znakomicie zapisali się na kartach polskiej historii. To na uniwersytecie w Dorpacie biło polskie serce, a na politechnice w Rydze kształciły się młode kadry techniczne odrodzonego państwa polskiego. Musimy stale o tym przypominać.

Sławomir Koper — autor, którego nakłady książek historycznych znacznie już przekroczyły milion egzemplarzy — udowadnia po raz kolejny, że magię miejsc, urodę przyrody, słynną otwartość mieszkańców i legendę Kresów można przełożyć na język zrozumiały dla współczesnego pokolenia.

 

◗ Powstanie styczniowe na Żmudzi

◗ Legenda uniwersytetu w Dorpacie

◗ Polskie czołgi w Dyneburgu

◗ „... a mnie soból i panna...” Inflanckie przypadki Józefa Weyssenhoffa

◗ Trudna młodość Kazimiery Iłłakowiczówny

◗ Zadziwiające meandry sąsiedzkiej polityki: Kowno — Warszawa 1918-1939

◗ Teozofia czy zmartwychwstanie? Przypadek Heleny i Wandy Dynowskich

◗ Wielcy rodacy urodzeni na Inflantach: Władysław Raginis, Władysław Studnicki,

Ferdynad Ossendowski i Grzegorz Fitelberg

◗ Polscy robotnicy na Łotwie i łotewscy olimpijczycy polskiego pochodzenia

◗ Polacy internowani na Łotwie, Litwie i w Estonii w 1939 roku

◗ ORP „Orzeł” w Tallinie i brawurowa ucieczka rozbrojonego okrętu

 

Kresy to nie tylko mała ojczyzna „piękna i czysta jak pierwsze kochanie”, to również dziejowa scena, na której rozgrywały się wydarzenia, które czasami próbujemy wyprzeć ze zbiorowej pamięci. Co nie zmienia faktu, że nadal pozostaje częścią naszego dziedzictwa. Sławomir Koper

 

Źródło:

https://wydawnictwofronda.pl/ksiazki/ostatnie-lata-polskich-kresow

 

Wydawca: Fronda

ISBN: 978-83-8079-811-3

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 608 czarnobiałych, 16 kolorowych

 

„Żołnierze Armii Krajowej na Kresach wschodnich podczas II wojny światowej”

 

Olgierd Grott, Adam Perłakowski (red. naukowa)

„Żołnierze Armii Krajowej na Kresach wschodnich podczas II wojny światowej”

Historia-polityka-pamięć

 

Wyjątkowa pozycja książkowa z serii wydawniczej Biblioteki Muzeum Armii Krajowej w Krakowie, przybliżająca czytelnikowi zagadnienia „drugowojennych wydarzeń kresowych” przez pryzmat zarówno życiorysów osób zaangażowanych w walkę z okupantami, jak też historię poszczególnych oddziałów partyzanckich AK. 

 

Książka na stronie wydawcy:

https://sklep.muzeum-ak.pl/ksiazki-i-katalogi/147-grot-o-perlakowski-a-zolnierze-armii-krajowej-na-kresach-wschodnich-podczas-ii-wojny-swiatowej.html

 

Wydawca:  Muzeum Armii Krajowej w Krakowie

ISBN: 978-83-8138-467-4

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 432 

„Współczesna kuchnia dawnych Kresów”

 

Mykoła Mańko „Współczesna kuchnia dawnych Kresów”

 

Kresy to nie tylko historia, legenda, nostalgia. Kresy to także kuchnia - kusząca, pachnąca, pełna niezwykłych aromatów i oryginalnych smaków. Od Wilna do Bakczysaraju rozciąga się wielki obszar kulinarnej swojskości i egzotyki. Pełno tu dań bardziej lub mniej znanych, które - przygotowane według receptur zaskakujących zderzeniem tradycji i nowoczesności - odkrywają przed nami nieznane dotąd smakowe wrażenia. To wyjątkowy zbiór unikalnych przepisów czerpiących pełnymi garściami z kuchni wielu ludów, narodów i kultur, których mieszanka stanowiła o niepowtarzalnej specyfice Kresów.

 

"Potrawy, które proponuję, są gotowane współcześnie, dostosowane do teraźniejszych sprzętów kuchennych, a podane w przepisach produkty bez trudu kupimy w pobliskim sklepie tub zbierzemy we własnym ogródku (…) Gwarantuję, że każde danie zostało przygotowane przeze mnie osobiście i szczerze dzielę się sprawdzonymi przepisami. Gdziekolwiek jesteście: w Polsce, na Litwie, Białorusi czy Ukrainie, gotujmy wspólnie, bo najskuteczniejszą dyplomacją między sąsiadami jest dyplomacja kulinarna." (od Autora)

 

Źródło:

https://www.aromatslowa.pl/wspolczesna-kuchnia-dawnych-kresow-mykola-manko

https://www.religijna.pl/wspolczesna-kuchnia-dawnych-kresow-mykola-manko

Recenzje książki:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/5021301/wspolczesna-kuchnia-dawnych-kresow

 

Wydawca: Wydawnictwo AA

ISBN: 978-83-7864-591-7

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 208

„Lwowskie czasy minione w mowie i fotografii”

 

Stanisław Domagalski „Lwowskie czasy minione w mowie i fotografii”

 

Książka prezentuje unikalne zdjęcia starego Lwowa, którym towarzyszy żywy lwowski język – słownik mowy lwowskiej, czyli słynnego bałaku. Możemy tu niemalże dotknąć i usłyszeć nieprzemijające piękno i urok tego miasta. Zdjęcia, wykonane z wysokości góry zamkowej i z wieży ratuszowej pokazują szeroką panoramę Lwowa z jego budowlami, pomnikami, placami, parkami, ulicami i zaułkami, świątyniami wielu wyznań – kościołami, cerkwiami i synagogami, a także bazarami i targowiskami ze zwyczajnymi ludźmi i lwowskimi batiarami. Wsłuchani w śpiewną lwowską mowę, przemierzamy tu nie tylko główne ulice, ale zaglądamy też w okolice nieodwiedzane przez turystów, a nawet przez samych lwowian – Lwów za rogatkami, przedmieścia położone na peryferiach, czyli na zahumeniu, jak mawiali lwowiacy.

 

Nie jest to zbiór wyselekcjonowanych najpiękniejszych zdjęć Lwowa, ale dzieło oddające prawdziwy historyczny koloryt oraz surowy i pozbawiony ozdób klimat tego pięknego miasta z jego żywą mową, językiem lwowskiej ulicy, który kiedyś był językiem gminu”, „żargonem plebsu” lekceważonym i zwalczanym przez „wyższe sfery towarzyskie”, przez „lepsze państwo”, jak się „wy Lwowi” mawiało. Tępiono „bałak” w urzędach i w szkołach, gdzie za takie mówienie „cwajery” stawiano, rugowano go z „dobrych domów””, a on sobie trwał. Nawet profesor uniwersytetu, gdy tylko było trzeba, potrafił posłużyć się takim „bałakim”, że słuchaczowi uszy więdły i robiło mu się słabo z wrażenia, bo nie pojmował tego ni w ząb, a często i profesor sam siebie nie bardzo rozumiał…

 

Ta książka jest jak wehikuł czasu. Wprowadza czytelnika wprost w niesamowity świat polskiego przedwojennego Lwowa. Wielka gratka nie tylko dla lwowiaków i ich potomków, ale też dla wszystkich, którym droga jest polska historia i kultura.

Stanisław Domagalski – uczeń krysowickiej powszechnej szkoły, abiturient mościckiej szkoły średniej, student lwowskiej szkoły wyższej, absolwent warszawskiej wyższej uczelni.

 

Źródło:

https://www.aa.com.pl/lwowskie-czasy-minione-w-mowie-i-fotografii-stanislaw-domagalski

 

Wydawca: Wydawnictwo AA

ISBN: 978-83-960670-0-5

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 352