sobota, 31 grudnia 2022

„Opowiadania o świecie przestępczym carskiej Rosji” Tom 1

 

Arkadiusz Francewicz Koszko „Opowiadania o świecie przestępczym carskiej Rosji”

Tom 1

 

Arkadiusz Francewicz Koszko to jeden z najważniejszych funkcjonariuszy carskiej policji. Od 1908 r. Koszko piastował funkcję szefa moskiewskiej policji detektywistycznej, a kilka lat później powierzono mu odpowiedzialność za całą rosyjską policję. Po 1917 r. Arkadiusz Francewicz Koszko zmuszony został do ucieczki z Rosji. Dotarł do Paryża, gdzie imał się przeróżnych zajęć, pracował między innymi jako kierownik sklepu z futrami. W wolnych chwilach często wracał do wspomnień z czasów pracy w rosyjskiej policji. Pewnego dnia postanowił je spisać. Opowiadania zebrane w niniejszym tomie zostały opublikowane po raz pierwszy w 1926 roku, a więc dwa lata przed śmiercią autora.

 


Akcja opowiadań rozgrywa się głównie w Moskwie. Koszko i jego podkomendni zmuszeni bywają jednak czasem do opuszczenia stolicy i udają się w ślad za podejrzanym osobnikiem do innych miast rosyjskiego imperium. Tłem jednej z historii jest nawet Warszawa. Do gabinetu Koszki pukają przeróżne indywidua. Urzędnik zawsze każdego wysłucha, doradzi, czasem decyduje się osobiście zająć jakąś sprawą. Zdarza się, że Koszko podejmuje z przestępcami swoistą grę, tak jak np. w przypadku Waśki Smysłowa, który dzwonił do policjanta po dokonaniu każdej udanej kradzieży. Arkadiusz Francewicz Koszko tropi morderców, oszustów i włamywaczy. Trudno znaleźć sprawę, której nie udałoby mu się rozwikłać. Czy wysokiemu rosyjskiemu urzędnikowi policyjnemu zdarza się koloryzować? Zapewne tak. Czyni to jednak ze swoistym wdziękiem i humorem, talentu literackiego także nie można mu odmówić.

Bohaterem jednego z opowiadań jest wysoki urzędnik polskiej Policji Państwowej Ludwik Marian Kurnatowski[1]. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że Kurnatowski, podobnie jak Koszko miał w swoim dorobku kilkadziesiąt opowiadań opisujących własne policyjne dokonania. Koszko uważał warszawskiego kolegę za zdolnego i sprytnego oficera, któremu bez obaw można było powierzyć prowadzenie najbardziej skomplikowanych i niebezpiecznych spraw. Kilka tomów opowiadań Kurnatowskiego zostało po latach wznowionych w serii Kryminały przedwojennej Warszawy. W wolnej chwili warto także sięgnąć po wznowione w tej serii wspomnienia innego przedwojennego oficera polskiej policji - Daniela Bachracha[2]. Polecam.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/a-f-koszko-opowiadania-o-swiecie-przestepczym-carskiej-rosji-tom-1-p-690.html

 

Wydawca: Wydawnictwo CM

ISBN: 978-83-67240-05-5

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 216



piątek, 30 grudnia 2022

„Śladami majora Henryka Dobrzańskiego Hubala. Ostatnie dni”

 

Jacek Lombarski „Śladami majora Henryka Dobrzańskiego Hubala. Ostatnie dni”

 

Kolejna książka Jacka Lombarskiego – radomskiego badacza dziejów Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego mjr. Henryka Dobrzańskiego “Hubala”. Autor z godną podziwu dociekliwością opisuje okres od 10 do 30 kwietnia 1940 r. Drobiazgowo analizuje szlaki przemarszu i miejsca stacjonowania Oddziału na ziemi opoczyńskiej. Publikacja zawiera liczne mapy, zdjęcia, relacje świadków i analizy. Śmiało może być wykorzystywana jako swoisty przewodnik po miejscach regionu opoczyńskiego, związanych z “Hubalem” i jego żołnierzami.

 


Publikacja na stronie wydawcy:

http://www.muzeumopoczno.pl/sladami-majora-henryka-dobrzanskiego-hubala-ostatnie-dni

 

Wydawca: Muzeum Regionalne w Opocznie

ISBN: 978-83-959669-5-8

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 116



czwartek, 29 grudnia 2022

Świętokrzyskie regionalia (cz. 145)

 

„Włoszczowa moje miasto”

 

Impulsem do powstania albumu „Włoszczowa moje miasto” były inwestycje zrealizowane w ramach rewitalizacji - jednego z największych przedsięwzięć modernizacyjnych w historii Włoszczowy. W efekcie przeprowadzonych prac i inwestycji zmieniło się m.in. centrum miasta, rozbudowany został Dom Kultury, zadbano o osiedla mieszkaniowe, stworzono Strefę Aktywnego Wypoczynku oraz zbudowano kompleksy boisk sportowych przy szkołach.

W albumie autorzy opracowania pokazali jak Włoszczowa zmieniała się, rozwijała i piękniała. W formie szkiców przypominano historię rewitalizowanych miejsc, opisano dawne zwyczaje i przypominano ciekawe postacie włoszczowian. Album liczy 98 stron A4 w oprawie twardej. Jest do nabycia w Drukarni Kontur.

 


Więcej o publikacji:

https://www.facebook.com/drukarniakontur

 

Druk: Drukarnia Kontur. Włoszczowa

https://www.facebook.com/drukarniakontur/shop

ISBN: 978-83-65334-74-9

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 98



środa, 28 grudnia 2022

„Zapomniane Kresy. Ostatnie polskie lata”

 

Sławomir Koper „Zapomniane Kresy. Ostatnie polskie lata”

 

Piąty tom niezwykle popularnej serii. Poprzednie to Ostatnie lata polskiego Lwowa, Ostatnie lata polskiego Wilna, Ostatnie lata polskich Kresów, Najdalsze Kresy – ostatnie polskie lata.

Gdyby zapytać przechodnia na ulicy, z czym kojarzą mu się Kresy, bez namysłu odpowie: Lwów, Wilno, Nowogródek, niektórzy dorzucą jeszcze Krzemieniec. A przecież Kresy to nie tylko legendarne stolice polskości, to także zaścianki i stanice. To również zapomniane Kresy – te w dawnych Inflantach Rzeczypospolitej. To właśnie stamtąd pochodziło wielu artystów, polityków i wojennych bohaterów, którzy znakomicie zapisali się na kartach polskiej historii. To na uniwersytecie w Dorpacie biło polskie serce, a na politechnice w Rydze kształciły się młode kadry techniczne odrodzonego państwa polskiego. Musimy stale o tym przypominać.

Sławomir Koper — autor, którego nakłady książek historycznych znacznie już przekroczyły milion egzemplarzy — udowadnia po raz kolejny, że magię miejsc, urodę przyrody, słynną otwartość mieszkańców i legendę Kresów można przełożyć na język zrozumiały dla współczesnego pokolenia.

 


 Powstanie styczniowe na Żmudzi

 Legenda uniwersytetu w Dorpacie

 Polskie czołgi w Dyneburgu

 „... a mnie soból i panna...” Inflanckie przypadki Józefa Weyssenhoffa

 Trudna młodość Kazimiery Iłłakowiczówny

 Zadziwiające meandry sąsiedzkiej polityki: Kowno — Warszawa 1918-1939

 Teozofia czy zmartwychwstanie? Przypadek Heleny i Wandy Dynowskich

 Wielcy rodacy urodzeni na Inflantach: Władysław Raginis, Władysław Studnicki,

Ferdynad Ossendowski i Grzegorz Fitelberg

 Polscy robotnicy na Łotwie i łotewscy olimpijczycy polskiego pochodzenia

 Polacy internowani na Łotwie, Litwie i w Estonii w 1939 roku

 ORP „Orzeł” w Tallinie i brawurowa ucieczka rozbrojonego okrętu


 

Kresy to nie tylko mała ojczyzna „piękna i czysta jak pierwsze kochanie”, to również dziejowa scena, na której rozgrywały się wydarzenia, które czasami próbujemy wyprzeć ze zbiorowej pamięci. Co nie zmienia faktu, że nadal pozostaje częścią naszego dziedzictwa. Sławomir Koper

 

Źródło:

https://wydawnictwofronda.pl/ksiazki/ostatnie-lata-polskich-kresow

 

Wydawca: Fronda

ISBN: 978-83-8079-811-3

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 608 czarnobiałych, 16 kolorowych

 


wtorek, 27 grudnia 2022

„Poprzez dwudziestolecie”

 

Innocenty Libura „Poprzez dwudziestolecie”

 

Poprzez dwudziestolecie – to druga część autobiograficznej powieści Innocentego Libury, stanowiąca – jak i poprzednia pt. Krokiem zdobywców (wyd. 2018) – zamkniętą całość. Książka obejmuje okres drugiej Rzeczpospolitej. Młody Mieczysław Łękawski (pod którym kryje się sam Autor) wyrusza z rodzinnego domu w Olkuszu na studia polonistyczne i plastyczne do Warszawy. W trakcie studiów – by zdobyć środki na utrzymanie, ale też by szerzej poznać świat – pracuje jako robotnik we Francji. Zdobywszy wykształcenie w stolicy, powraca najpierw do Olkusza, by podjąć pracę nauczycielską w gimnazjum, którego sam wcześniej był absolwentem, a następnie uzupełnia studia w Krakowie. Życiowe drogi wiodą go ostatecznie na Śląsk – zostaje nauczycielem w I Gimnazjum i Liceum w Rybniku. W Rybniku też zakłada dom rodzinny. Tak jak i poprzednio – wszystkie osoby i zdarzenia są autentyczne, przez co powieść zyskuje charakter dokumentalny.

A ciekawych postaci i wydarzeń w książce niemało. Ujrzymy w niej najpierw w żywej akcji pierwszych twórców i instruktorów polskiego harcerstwa, na czele z idolem młodości Autora – „Szumiącym Dębem”, czyli  druhem Tadeuszem Strumiłłą. Krąg harcerzy olkuskich – znanych z pierwszej części – rozszerzy się o druhów – instruktorów i działaczy – związanych z Górnym Śląskiem, zwłaszcza z Rybnikiem, gdzie Autor sam założy IV Rybnicką Drużynę Harcerską imienia Henryka Sienkiewicza. Wspomniany zostanie Marian Łowiński – komendant Chorągwi Śląskiej, Henryk Kapiszewski – członek Kwatery Głównej ZHP,  Stanisław Wojciech Rudnicki, Wanda Jordan-Łowińska i wielu innych. Do najbliższych przyjaciół Autora należeć będzie Józef Pukowiec – wybitny harcmistrz śląski (ścięty później przez hitlerowców), z którym razem przeżyją dość zabawną przygodę podczas III Wszechświatowego Zlotu Harcerstwa w Birkenhead pod Liverpoolem.



Nie tylko jednak harcerze wypełnią karty opowieści. W latach studenckich Autor zetknie się z barwnym środowiskiem akademickim dwóch uniwersytetów – Warszawskiego i Jagiellońskiego. Przed oczami czytelnika przesunie się cały poczet profesorów tych uczelni, poczynając od wybitnych językoznawców, jak Stanisław Szober, Jan Baudouin de Courtenay, Stanisław Słoński, Adam Kryński, Jan Łoś, Zenon Klemensiewicz, poprzez historyków filozofii i kultury, jak Władysław Heinrich, Witold Rubczyński, Władysław Tatarkiewicz, Kazimierz Zieliński, a skończywszy na znakomitych literaturoznawcach, jak Józef Kallenbach, Bronisław Gubrynowicz czy Ignacy Chrzanowski. Ten ostatni stanie się promotorem pracy doktorskiej Autora. Rozwijając talenty plastyczne, trafi Autor na zajęcia prowadzone przez Eligiusza Niewiadomskiego – późniejszego zabójcę prezydenta Narutowicza. Przy każdej z tych postaci Autor zatrzyma się na chwilę, by zapisać jakiś szczegół – czy to z wykładów, czy z osobistej rozmowy, czasem nawet jakiś charakterystyczny gest czy szczegół ubioru.

Portretując osoby, Autor roztacza zarazem szerszy obraz życia akademickiego pierwszych lat międzywojennych. Zapoznamy się więc z klimatem zbiorowych kwater w koszarach Blocha, działalnością „Bratniaka” i innych organizacji, a także studenckimi sposobami zdobywania środków na utrzymanie i naukę. Obraz ten nakreśli Autor czasem z humorem, a czasem poważnym realizmem – opisując jego strony i jasne, i ciemne. Wśród studentów ujrzymy również rozmaite postacie: raz będą to zdolni i pilni uczniowie, jak Jan Cybis – znany później artysta-malarz, raz zagorzali wiecownicy polityczni różnych obozów (na seminarium u profesora Chrzanowskiego Autorowi wypadnie recenzować akurat referat Wandy Wasilewskiej!), a czasem i zepsuci kawalerowie o niefrasobliwym podejściu do życia.

Do najoryginalniejszych przyjaciół Autora z ławy studenckiej należeć będzie Konstanty Jodko-Narkiewicz – późniejszy wybitny podróżnik, polarnik i rekordzista Polski w sporcie wspinaczkowym. Autor wybierze się z nim razem do Gdyni, by pracować przy budowie portu i – jakkolwiek „Kok”, miłośnik orlich perci, nie wytrwa długo przy monotonnym, ciesielskim zajęciu – przyjaźń pozostanie trwała i powróci jeszcze na kartach książki w niejednej barwnej odsłonie.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://tyniec.com.pl/historia/2218-poprzez-dwudziestolecie-9788373549678.html

 

Wydawca: TYNIEC Wydawnictwo Benedyktynów

ISBN: 978-83-7354-967-8

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 488



piątek, 23 grudnia 2022

„Ta wojna zmieni wszystko…”

 

„Ta wojna zmieni wszystko…”

Dziennik Janiny Gajewskiej.

Seria „Wielka Wojna – Codzienność Niecodzienności”, t. II

Gajewska Janina, Wajs Anna (oprac.)



Dziennik Janiny Gajewskiej z okresu od 2 sierpnia 1914 r. do 1 stycznia 1919 r. Pochodząca ze zubożałej rodziny szlacheckiej czas wojny spędziła w Warszawie. Była wielką patriotką i wnikliwą obserwatorką codzienności, która z ogromnym zaangażowaniem śledziła zarówno działania na frontach, jak i życie miasta. Opisywała m.in. zmagania ludności Warszawy, w tym swojej rodziny, z głodem i niedostatkiem pieniędzy, a także swój stosunek do zaborców.

Oprócz prześledzenia ówczesnych wydarzeń politycznych, społecznych i ekonomicznych dziennik Gajewskiej umożliwia spojrzenie na sferę kulturalną i obyczajową tamtych czasów. Autorka była starannie wykształcona, znała języki obce, interesowała się literaturą zagraniczną oraz teatrem (w dzienniku spisywała m.in. swoje wrażenia ze spektakli i ich ocenę). Współorganizowała ponadto wieczory dyskusyjne, podczas których wygłaszano odczyty na tematy filozoficzne i literackie.

Uzupełnienie publikacji stanowią liczne fotografie i pocztówki przedstawiające Warszawę z początku XX w., a także fotokopie wierszy pisanych przez Gajewską oraz jej korespondencji z siostrą Zofią. Wydanie zostało opatrzone aparatem krytycznym.



Rękopis dziennika przechowuje Archiwum Państwowe w Warszawie (całość zapisków Gajewskiej znajdujących się w warszawskim archiwum obejmuje okres od 20 września 1897 r. do 15 sierpnia 1919 r.).

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.archiwa.gov.pl/produkt/ta-wojna-zmieni-wszystko-dziennik-janiny-gajewskiej

 

Wydawca: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych

Seria wydawnicza: Wielka Wojna – codzienność niecodzienności

ISBN: 978-83-64806-24-7

Rok wydania: 2014

Liczba stron: 352



czwartek, 22 grudnia 2022

„Wspomnienia i listy”

 

Izabela Moszczyńska „Wspomnienia i listy”

Wstęp i opracowanie: Adam Fijałkowski, Magdalena Rzepka

 

Pierwsza edycja krytyczna ważnego źródła do historii Polski i historii wychowania: Wspomnień i listów Izabeli Moszczeńskiej-Rzepeckiej (1864-1941) – działaczki niepodległościowej, patriotki, pedagożki promującej idee Nowego Wychowania, zwolenniczki emancypacji kobiet, pionierki wychowania seksualnego.



Jej droga życiowa wiodła z dworku szlacheckiego na Kujawach, w którym kultywowano patriotyczne tradycje powstańcze, przez edukację w duchu pozytywizmu na pensji w Warszawie, szeregi niepodległościowej inteligencji warszawskiej (za działalność tę zapłaciła więzieniem), aktywność społeczną w II Rzeczypospolitej aż do śmierci w okupowanej Warszawie. Samotnie wychowała dwoje dzieci: Hanna Pohoska (1895-1953) została historykiem wychowania i docentem Uniwersytetu Warszawskiego, a Jan Rzepecki (1899-1983) pułkownikiem Wojska Polskiego. Na grobie Izabeli Moszczeńskiej na Powązkach wykuto motto jej życia: Pełna wiary w zmartwychwstanie Ojczyzny.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.wuw.pl/product-pol-16984-Wspomnienia-i-listy.html

 

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

ISBN: 978-83-235-5429-5

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 352

 


środa, 21 grudnia 2022

„Twórczość na zamówienie”

 

Sebastian Ligarski, Rafał Łatka (red.) „Twórczość na zamówienie”

 

Tom „Twórczość na zamówienie” jest wynikiem studiów prowadzonych przez naukowców współpracujących przy centralnym projekcie badawczym IPN „Władze PRL wobec środowisk twórczych, dziennikarskich i naukowych”. Za każdym razem, przystępując do prac nad nową publikacją, mamy nadzieję, że uda nam się objąć badaniami w miarę szerokie spektrum zagadnień. Niestety, liczba naukowców zajmujących się tą tematyką jest niewspółmierna do jej rangi i wpływu na działania władz w omawianym okresie. Dlatego też oddając niniejszy tom w ręce Czytelników, mamy nadzieję na rozbudzenie zainteresowania losami wielu prominentnych autorów poczytnych powieści, dziennikarzy z pierwszych stron gazet, czy wybitnych naukowców prowadzących badania pod czujnym parasolem ochronnym władz. Ich życiorysy są często zaskakujące, wręcz filmowe, zarazem pokazują kondycję części polskiej inteligencji po zakończeniu II wojny światowej. Ze wstępu Sebastiana Ligarskiego i Rafała Łatki

 


Publikacja w ramach centralnego projektu badawczego IPN „Władze PRL wobec środowisk twórczych, dziennikarskich i naukowych”.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/ksiazki/78067,Tworczosc-na-zamowienie.html

Więcej o publikacji:

https://dzieje.pl/ksiazki/tworczosc-na-zamowienie

Recenzje książki:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4912562/tworczosc-na-zamowienie

  

Wydawca: Wydawnictwo Instytutu Pamięci Narodowej

Seria wydawnicza: Dziennikarze – Twórcy – Naukowcy

ISBN: 978-83-8098-665-7

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 512



wtorek, 20 grudnia 2022

„Żołnierze Armii Krajowej na Kresach wschodnich podczas II wojny światowej”

 

Olgierd Grott, Adam Perłakowski (red. naukowa)

„Żołnierze Armii Krajowej na Kresach wschodnich podczas II wojny światowej”

Historia-polityka-pamięć

 

Wyjątkowa pozycja książkowa z serii wydawniczej Biblioteki Muzeum Armii Krajowej w Krakowie, przybliżająca czytelnikowi zagadnienia „drugowojennych wydarzeń kresowych” przez pryzmat zarówno życiorysów osób zaangażowanych w walkę z okupantami, jak też historię poszczególnych oddziałów partyzanckich AK. 

 


Książka na stronie wydawcy:

https://sklep.muzeum-ak.pl/ksiazki-i-katalogi/147-grot-o-perlakowski-a-zolnierze-armii-krajowej-na-kresach-wschodnich-podczas-ii-wojny-swiatowej.html

 

Wydawca:  Muzeum Armii Krajowej w Krakowie

ISBN: 978-83-8138-467-4

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 432 



poniedziałek, 19 grudnia 2022

„Wielkie bitwy husarii w komiksie”

 

Paweł Kołodziejski „Wielkie bitwy husarii w komiksie”

 

Wyjątkowa komiksowa publikacja o husarii znakomicie przedstawia kluczowe dla losów Rzeczypospolitej bitwy pod Kircholmem, Kłuszynem, Chocimiem i Wiedniem. Wspomina też o innych znaczących bitwach husarii: pod Orszą, Beresteczkiem, Parkanami i Hodowem. Komiks zawiera zarys historyczny tej znakomitej formacji wojskowej, podstawowe informacje o najbardziej zasłużonych dowódcach (S. Żółkiewskim, J. K. Chodkiewiczu, S. Lubomirskim, P. Sahajdacznym, J. Sobieskim, S. Czarnieckim, K. Ostrogskim). Wstęp przygotowała dr Joanna Wieliczka-Szarkowa, a zilustrował znany krakowski artysta Paweł Kołodziejski - zafascynowany pięknem i potęgą tej skrzydlatej formacji.

 


Źródło:

https://www.aromatslowa.pl/wielkie-bitwy-husarii-w-komiksie-pawel-kolodziejski

https://www.aa.com.pl/wielkie-bitwy-husarii-w-komiksie-joanna-wieliczka-szarkowa-pawel-kolodziejski

Recenzje komiksu:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/5047476/wielkie-bitwy-husarii-skrzydlaci-jezdzcy-w-komiksie

 

Wydawca: Wydawnictwo Aromat Słowa

ISBN: 978-83-65758-38-5

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 72 



niedziela, 18 grudnia 2022

Świętokrzyskie regionalia (cz. 144)

 

Tadeusz Halpert „Pamiętnik. Pierwsze 72 lata mojego życia”

 

Rodzina Halpertów do 1932 roku posiadała pałac i dobra w Szczekocinach. „Pamiętnik. Pierwsze 72 lata mojego życia” został spisany po angielsku przez Tadeusza Halperta na emigracji w Vancouver w 1958 r. Książka z polskim tłumaczeniem miała promocję podczas V Szczekocińskiego Festiwalu Dialogu Kultur we wrześniu 2022 r. „Pamiętnik” jest bardzo ciekawą pozycją wydawniczą. Atrakcyjność tekstu wynika stąd, że może on być zarówno źródłem do badań historycznych, ale także obyczajowych. Książka została wydrukowana przez angażującą się w regionalne przedsięwzięcia Drukarnię Kontur. „Pamiętnik” liczy 86 stron 155x230 mm w oprawie twardej, jest do nabycia u wydawców, czyli w Stowarzyszeniu Miłośników Historii Szczekocin i okolic.




Więcej o publikacji:

https://muzeumostrowiec.pl/2022/09/pamietnik-pierwsze-72-lata-mojego-zycia-tadeusza-halperta

https://ostrowiecka.pl/2022/10/24/ostrowczanie-czytaja-pamietnik-tadeusza-halperta-zdjecia

 

Wydawcy: 

Stowarzyszenie Miłośników Historii Szczekocin i Okolic, 

Biblioteka Publiczna w Szczekocinach

Druk: Drukarnia Kontur. Włoszczowa

https://www.facebook.com/drukarniakontur/shop

ISBN: 978-83-65334-71-8

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 86



sobota, 17 grudnia 2022

„Niesamowita opowieść”

 

Stefan Grabiński „Niesamowita opowieść”

Opowiadania fantastyczne

 

W dorobku twórcy polskiej noweli fantastycznej Stefana Grabińskiego znajdziemy kilka zbiorów opowiadań i powieści. Uznanie krytyki przyniósł pisarzowi cykl nowel „Demon ruchu”, kolejne dzieła Grabińskiego zostały docenione dopiero po jego śmierci. Od kilku lat nakładem wydawnictwa CM ukazują się wznowienia dzieł Grabińskiego, najbardziej znane, jak wspomniany wyżej „Demon ruchu”, a także mniej popularne, te od których rozpoczynała się kariera pisarza urodzonego w 1887 r. w Kamionce Strumiłowej[1]. Zbiór „Niesamowita opowieść”, który został wydany w 1922 roku, zawiera siedem opowiadań: Spojrzenie, W domu Sary, Na tropie, Świadek Materna, Kochanka Szamoty, Nietykalny oraz Przed drogą daleką.

Niewątpliwie największe wrażenie na odbiorcy wywierają Dom Sary oraz Kochanka Szamoty. Bohaterką opowiadania Dom Sary jest mieszkająca w tajemniczej willi, piękna kobieta. Sara uwodzi mężczyzn, uzależnia ich od siebie, sprawia, że nie mogą bez niej żyć. Zaniepokojony dziwnym zachowaniem i postępującym załamaniem stanu zdrowia swego przyjaciela, Władek, postanawia sprawdzić, co kryje się za murami domu Sary. Odkrywa tajemnicę demonicznej niewiasty i podejmuje z nią „walkę”. Opowiadanie to, podobnie jak Kochanka Szamoty, zostało dostrzeżone przez filmowców. W 1985 r. Zygmunt Lech zrealizował klimatyczny horror telewizyjny. W roli Sary Bragi została obsadzona zapomniana już dziś Hanna Balińska.

 


Kochanka Szamoty, to historia miłości do wyśnionej kobiety. Maria Kalergis wyznacza bohaterowi spotkania tylko raz w tygodniu, a jej zachowanie, kiedy dochodzi do schadzek bywa często trudne do wyjaśnienia. W opowiadaniach Stefana Grabińskiego próżno szukać makabrycznych scen. Autor miał swoje wypróbowane metody budowania napięcia i klimatu grozy, która niepostrzeżenie przenika do codziennego życia bohaterów, osłabia ich, obezwładnia. Jego bohaterowie wyposażeni bywają często w niezwykłą zdolność, która pozwala im dostrzec to co dla ogółu jest niewidoczne bądź zupełnie nieistotne. Ten „szósty zmysł” najczęściej nie pomaga im jednak ustrzec się tego co prowadzi do zguby i zatracenia. Polecam.

Książka na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stefan-grabinski-niesamowita-opowiesc-opowiadania-fantastyczne-p-632.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Polska fantastyka

ISBN: 978-83-66704-66-4

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 140




piątek, 16 grudnia 2022

„Pożary w miastach Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku i ich następstwa ekonomiczne, społeczne i kulturowe”

 

Andrzej Karpiński 

„Pożary w miastach Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku i ich następstwa ekonomiczne, społeczne i kulturowe” 

Katalog 

Współpraca: Emil Kalinowski, Elżbieta Nowosielska

 

Prezentowany katalog jest pierwszą w polskiej historiografii próbą całościowego zebrania wiadomości o pożarach miast i miasteczek Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI-XVIII wieku. Zawiera informacje o blisko 5000 pożarów, z których około 2000 zostało dokładniej opisanych. W szczegółowych notach uwagę zwrócono m.in. na przyczyny poszczególnych klęsk ognia, czas ich trwania, skutki, jakie za sobą pociągnęły, śmiertelne ofiary. Wszystkie zapisy dotyczące poszczególnych miast i miasteczek zaopatrzone zostały w przypisy, na końcu tomu zaś zamieszczono obszerną bibliografię.



Katalog razem z monografią Pożary w miastach Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku i ich następstwa ekonomiczne, społeczne i kulturowe (WUW, Warszawa 2021), stanowią pierwsze kompleksowe opracowanie zagadnienia pożarów w nowożytnej Polsce.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.wuw.pl/product-pol-12635-Pozary-w-miastach-Rzeczypospolitej-w-XVI-XVIII-wieku-i-ich-nastepstwa-ekonomiczne-spoleczne-i-kulturowe-Katalog.html

 

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

ISBN: 978-83-235-4338-1

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 334



czwartek, 15 grudnia 2022

„Silva Rerum IV”

 

Kristina Sabaliauskaitė „Silva Rerum IV”

Przekład: Kamil Pecela

 

Lata 70. XVIII wieku. Wielkie Księstwo Litewskie chyli się ku upadkowi, a szlachta dzieli na wrogie obozy zwolenników starego i nowego ładu. Tymczasem na zachodzie Europy filozofowie głoszą prymat rozumu, rodzą się nowatorskie style w sztuce, kobiety dochodzą do głosu w życiu publicznym, naukowym i artystycznym. Czy ten ożywczy powiew dotrze do Wilna?

Franciszek Ksawery z Milkont Narwojsz, jezuita, filozof, matematyk, poeta i obywatel świata jest gorącym wyznawcą postępowych idei. Ze studiów we Francji przywiózł wyobrażenie Boga obserwującego człowieka z oddali i nienasyconą pasję do nauki. Lecz czy teleskopy i mikroskopy potrafią wyjaśnić, co dzieje się z duszą?

 


Przed Franciszkiem kolejna podróż – przez Warszawę, Gdańsk, Amsterdam i Paryż aż do Londynu. Co spotka potomka starego szlacheckiego rodu? Jaka przyszłość czeka jego krewnych? Komu przekaże rodzinną sylwę?

Opowieść o końcu wszystkiego – stulecia, dawnego porządku, jednostki, a jednocześnie o początkach najważniejszych pojęć naszej cywilizacji: praw człowieka, równości, tolerancji i wolności.

 


Przekład książki dofinansowany przez Lithuanian Culture Institute.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwoliterackie.pl/produkt/4202/silva-rerum-iv

„Silva Rerum” - wszystkie tomy:

https://www.wydawnictwoliterackie.pl/produkt/4223/silva-rerum-wszystkie-tomy/bundle

Rozmowa z autorką:

https://www.rp.pl/literatura/art37595291-od-potegi-do-upadku-panstwa-rozmowa-z-kristina-sabaliauskaite

Recenzje powieści:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/5043507/silva-rerum-iv

 

Wydawca: Wydawnictwo Literackie

ISBN: 978-83-08-07694-1

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 520



środa, 14 grudnia 2022

„Alfred Szklarski – sprzedawca marzeń”

 

Jarosław Molenda „Alfred Szklarski – sprzedawca marzeń”

Pierwsza biografia twórcy przygód Tomka Wilmowskiego

 

Książki o przygodach Tomka Wilmowskiego zachwyciły nastolatków i zapewniły Alfredowi Szklarskiemu sukces, którego w Polsce nie udało się później długo powtórzyć żadnemu autorowi piszącemu dla młodzieży. Łączny nakład sagi wyniósł ponad 10 milionów egzemplarzy, a pisarz, znany początkowo głównie na Śląsku, zyskał międzynarodowy rozgłos – jego powieści tłumaczono na kilkanaście języków. Powołany do życia przez Szklarskiego bohater, przemierzający najodleglejsze krainy, doskonale orientujący się w ich historii, kulturze oraz zwyczajach, musiał przykuwać uwagę, być wzorem do naśladowania i – zarazem – obiektem zawiści. Powieści uczyły nie tylko geografii i historii, ale także męstwa i prawdziwej przyjaźni. Kształtowały wyobraźnię paru pokoleń młodych czytelników. Co wiemy o ich autorze? Jego portret, który otrzymujemy, może zaskakiwać.

 


Publikacja na stronie wydawcy:

https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/ksiazki/171248,Alfred-Szklarski-sprzedawca-marzen-Pierwsza-biografia-tworcy-przygod-Tomka-Wilmo.html

Dyskusja o książce „Alfred Szklarski – sprzedawca marzeń”

https://www.youtube.com/watch?v=O9PWr879s1w

Recenzja książki:

https://rynek-ksiazki.pl/recenzje/alfred-szklarski-sprzedawca-marzen

 

Wydawca: Wydawnictwo Instytutu Pamięci Narodowej

ISBN: 978-83-8229-517-7

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 400



wtorek, 13 grudnia 2022

„Piękna niepodległa. Album wystawy”

 

Piotr Makuła (red.) „Piękna niepodległa. Album wystawy”

 

Wydany przez Muzeum Armii Krajowej w Krakowie album opisujący czasową wystawę muzealną poświęconą zaangażowaniu Kobiet-Polek w trud walki o niepodległość Rzeczpospolitej w trakcie Wielkiej Wojny, jak również w czasie zmagań o kształt terytorialny odrodzonego polskiego państwa.  Niniejsza pozycja w sposób ikonograficzny i opisowy przybliża czytelnikowi treści ukazane w przestrzeni wspomnianej wystawy, zorganizowanej na 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości. 

 


Album na stronie wydawcy:

https://sklep.muzeum-ak.pl/ksiazki-i-katalogi/110-wydawnictwo-1.html

 

Wydawca:  Muzeum Armii Krajowej w Krakowie

ISBN: 978-83-950027-3-1 

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 96



poniedziałek, 12 grudnia 2022

Świętokrzyskie regionalia (cz. 143)

 

Marcin Łuczkowski 

„Aktywność polityczno-społeczna ziemiaństwa województwa kieleckiego w latach 1918-1939”

 

Monografia dr. Marcina Łuczkowskiego jest oparta na bogatym materiale źródłowym, począwszy od źródeł archiwalnych (archiwów regionalnych i centralnych), zasobów kościelnych, poprzez wspomnienia i pamiętniki, a skończywszy na źródłach drukowanych. Faktografia pozyskana z dokumentacji jest umiejętnie obudowana literaturą. Zastosowano właściwe metody badawcze, m.in. metodę bezpośrednią, pośrednią, statystyczną i komparatystyczną. W związku z powyższym upoważnia do wniosków natury ogólnej. Autor w pracy niekiedy nie stroni od wniosków i uogólnień, które idą na przekór ustaleniom w literaturze. Ukazuje specyfikę ziemiaństwa kieleckiego, jak również procesy i zjawiska właściwe dla całego ziemiaństwa polskiego. Praca dr. Marcina Łuczkowskiego zasługuje na publikację, prezentuje bowiem oryginalne ustalenia badawcze, które ubogacają wiedzę na temat ziemiaństwa kieleckiego, jak również, przez ukazanie zachodzących w tej społeczności procesów wspólnych dla całego ziemiaństwa polskiego, jest interesującym studium nad dziejami tej warstwy – dr hab. prof. UJK Jerzy Gapys

 


Publikacja na stronie wydawcy:

http://www.muzeumopoczno.pl/aktywnosc-polityczno-spoleczna-ziemianstwa-wojewodztwa-kieleckiego-w-latach-1918-1939-2

Więcej o monografii:

http://www.muzeumopoczno.pl/promocja-ksiazki-dr-marcina-luczkowskiego

https://samorzad.gov.pl/web/powiat-konecki/ksiazka-o-aktywnosci-ziemian-w-regionie

 

Wydawca: Muzeum Regionalne w Opocznie

ISBN: 978-83-959669-6-5

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 348


niedziela, 11 grudnia 2022

„Wielkie ucieczki Polaków”

 

Teresa Kowalik, Przemysław Słowiński „Wielkie ucieczki Polaków”

 

Poniewierani, osaczani, tropieni. Uwięzieni a niepokonani. Bohaterów łączy polski gen wolności. Przedzierali się przez ostępy Syberii i piaski irackich pustyń. Ukrywali w bagażnikach samochodów dyplomatycznych i zamarzali pod podwoziem TIR-a, by dotrzeć do miejsca, gdzie mogliby oddychać swobodnie.

 


Niewiarygodna eskapada. Exodus Sławomira Rawicza i Witolda Glińskiego z Syberii w czasie II wojny światowej

W bagażniku ambasadora. Krystyna Skarbek, ulubiony szpieg Churchilla, wymyka się
Niemcom z Budapesztu

Panowie, jesteście wolni… Rozbicie więzienia UB i wielka ucieczka aresztantów z katowni w Kielcach w roku 1945

Ochotnik do Auschwitz. Witold Pilecki znika z najbardziej strzeżonego obozu zagłady

Niezwykły kurier, dobry Człowiek. Ucieczka Ludwika Niemczyka z PRL

Muszę opuścić Polskę. Perfekcyjny plan kompozytora Andrzeja Panufnika

Brawurowa ucieczka małolatów spod władzy Jaruzelskiego. 300 mil Adama i Krzysztofa Zielińskich pod podwoziem tira

Operacja Samum. Tajna akcja ewakuacji amerykańskich i brytyjskich agentów z Iraku przeprowadzona przez polski wywiad w 1990 r.

 



Nie ma takich więzień, z których Polacy nie potrafiliby uciec, ani trudności, których nie potrafiliby przezwyciężyć. Ryzykowali własnym życiem, żeby pomóc innym. Wielka sztafeta pokoleń wolnych ludzi.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwofronda.pl/ksiazki/wielkie-ucieczki-polakow

 

Wydawca: Fronda

ISBN: 978-83-8979-829-8

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 304



sobota, 10 grudnia 2022

„Uśmiech na wokandzie”

 

Rafał Jurkowski „Uśmiech na wokandzie”

 

„Uśmiech na wokandzie” to zbiór kilkuset dowcipów wybranych z czasopism ukazujących się na ziemiach polskich w latach 1918-1939. Bohaterami żartów są włamywacze, kieszonkowcy, rabusie i zabijacy, których lepiej nie spotkać nocą w ciemnym zaułku. Nie brakuje kawałów o oszustach, defraudantach, uwodzicielach i sędziach spoglądających z politowaniem na ławę oskarżonych, gdzie cwany adwokat za sowite honorarium udziela porad kutemu na cztery nogi rzezimieszkowi. Autorzy dowcipów wykpiwają bankierów, którzy nie martwią się rozprutą kasą, lecz usiłują nie dopuścić by wieści o ich problemach z płynnością finansową dotarły do opinii publicznej. Detektywi na ogół nie potrafią wyśledzić z kim spotyka się zdradzająca małżonka, a posiadacze automobilów rozjeżdżają przypadkowych przechodniów autem, które nie zostało jeszcze spłacone. Uśmiechu i pogody ducha nie brakuje bohaterom dowcipów odprowadzanych do drzwi celi bądź pod szubienicę. Jakże więc może brzmieć ostatnie życzenie fryzjera, który popełnił ciężkie przestępstwo i skazany został na karę śmierci? „Proszę o ostrą brzytewkę. Pragnąłbym przed śmiercią ogolić pana prokuratora”.

 

Żródło:

https://www.wydawnictwocm.pl/usmiech-na-wokandzie-p-746.html

 

Wydawca: Wydawnictwo CM

Seria: Zbrodnie z myszką

ISBN: 978-83-67240-55-0

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 330



piątek, 9 grudnia 2022

„Archiwa kościelne w niepodległej Polsce”

 

Anna Laszuk (red.) „Archiwa kościelne w niepodległej Polsce”


„W XIX w. zaczęły powstawać archiwa publiczne, na ziemiach polskich działające w ramach struktur państw zaborczych. Odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 r. umożliwiło organizację sieci polskich archiwów państwowych oraz powstawanie profesjonalnie prowadzonych archiwów kościelnych. Tym właśnie archiwom, ich początkom oraz obecnym osiągnięciom i problemom poświęcone zostało niniejsze wydawnictwo.

Niniejszy zbiór artykułów zawiera informacje o dziejach twórców kościelnego dziedzictwa kulturowego, opisy odtwarzania struktur i zasobów po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. oraz relacje o działaniach podejmowanych obecnie przez instytucje kościelne, także we współpracy z archiwami państwowymi. Większość artykułów została przedstawiona na konferencji Archiwa kościelne w niepodległej Polsce, która odbyła się w Łodzi 14–16 października 2019 r.” Ze wstępu:

 


Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.archiwa.gov.pl/produkt/archiwa-koscielne

 

Wydawca: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych

ISBN: 978-83-65681-95-9

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 316

 


czwartek, 8 grudnia 2022

„Krokiem zdobywców”

 

Innocenty Libura „Krokiem zdobywców”

 

„Krokiem zdobywców” – to opowieść o I Olkuskiej Drużynie Skautowej im. Tadeusza Kościuszki, osnuta na kanwie wydarzeń z lat 1914-1920. Napisana została w okresie międzywojennym przez jednego z pierwszych członków drużyny, późniejszego harcmistrza – Innocentego Liburę – i ukazać się miała w roku 1939 nakładem Księgarni Św. Wojciecha w Poznaniu. Wydawnictwo rozpoczęło już druk, gdy wybuchła kolejna wojna światowa. Żaden egzemplarz nie trafił do księgarń – gotowy nakład zniszczyli okupanci. Po wojnie autor pukał wielokrotnie do różnych wydawnictw, ale w „ludowej” Polsce żadne z nich nie zgodziło się na publikację. Treść i duch książki „niebezpiecznie” odbiegały od komunistycznej ideologii.

Wydania swej opowieści autor nie doczekał się nigdy. Zmarł w r. 1993, na progu trzeciej Rzeczpospolitej, w 92 roku życia. Stary maszynopis przeleżeć miał jeszcze wiele lat w rodzinnych archiwach, by dopiero niedawno – zbiegiem okoliczności – trafić w ręce wydawców. Trudno oprzeć się wrażeniu, że to nie całkiem przypadek, gdy stało się to akurat w setną rocznicę odzyskania niepodległości.

 


„Krokiem zdobywców” ma formę powieści autobiograficznej bez fikcji literackiej. Jest to właściwie zbeletryzowana autobiografia z lat 1914-1920 – lat wczesnej młodości autora. Wszystkie opisane wydarzenia są autentyczne, wszystkie postacie z nazwiskami rzeczywiste (a osób występuje w powieści niemal trzysta!). Jedynym odejściem od tej zasady jest nazwisko i imię głównego bohatera – Mieczysława Łękawskiego, pod którym kryje się po prostu sam autor, druh Innocenty Libura, a pod tymże nazwiskiem Łękawskich członkowie jego rodziny. Pisarz – wychowawca i nauczyciel z powołania – obdarzony był niezwykłą pamięcią do nazwisk i zdarzeń, które bez wysiłku odtwarzał jeszcze po wielu latach, zwłaszcza przy ognisku, w ulubionych harcerskich gawędach. Kiedy przy różnych okazjach wracał czasem pamięcią do powieści leżącej w szufladzie, wspominał, że nawet występujące w niej dialogi są przeważnie oddane wiernie, jakby odtworzone ze stenogramu. Starannie unikał wszelkiej fikcji. Bohaterami mieli być żywi ludzie – i to występujący jak najliczniej – nie tylko szczególnie zasłużeni czy wybitni – ale i zwyczajni, ludzie swego czasu i swego środowiska, a przede wszystkim młodzież. Tą zasadą autor kierował się i w późniejszych swych pracach. Jego zdaniem najważniejszy wymiar historii – to nie ten, który zapisują dopiero kroniki i podręczniki historyczne – ale ten mniej uchwytny – domowy i codzienny, w którym najważniejsze sprawy rodzą się, dojrzewają i rozgrywają w ludzkim sercu. Kiedy po latach – już jako emerytowany rybnicki nauczyciel – napisze obszerne Dzieje domowe powiatu (po długiej walce z cenzurą kilkutysięczny nakład rozszedł się w tydzień) – oprze je na żywej pamięci o ludziach, o których podręczniki nie piszą, a którzy wiodąc na co dzień zwyczajne, pracowite życie, zdolni są niejako „naturalnie” zdawać i najtrudniejsze egzaminy w chwilach dziejowych prób. Piewca „historii domowej” spełniać będzie jakby w ten sposób życzenie starszego kolegi sprzed lat, Piotra Łyska – legionisty, który w przeddzień bitwy pod Kostiuchnówką pisał doń: Proszę cię, Cenku, nie pisz mi o żadnym bohaterstwie, gdyż spełniam tylko obowiązek Polaka i każdy takim bohaterem być może.

Od samej strony literacko-artystycznej „Krokiem zdobywców” nie jest może dziełem najwybitniejszym. Krytycy mogliby zarzucić powieści ograniczony zasób środków stylistycznych, pewną ich sztampowość, powtarzalność opisów itp., a i sam styl pisarski wyda się może współczesnemu czytelnikowi miejscami już nieco staromodny. Nie strona artystyczna stanowi jednak zasadniczą zaletę książki. Ze względu na swą wierność faktom jest ona najpierw cennym źródłem do dziejów harcerstwa regionu olkuskiego, ale i szerzej – do dziejów Polski w przełomowym okresie odzyskiwania niepodległości i obrony państwa przed następującym zaraz potem najazdem bolszewickim (bitwy Dywizji Ochotniczej pod Paprociami i nad Wkrą). Przede wszystkim jednak zaletą książki jest autentyzm osobistego świadectwa uczestnika wydarzeń, o których dziś mówią już tylko opracowania. Na kartach tej książki zapisały się nie tylko same fakty, ale i ów charakterystyczny duch tamtych lat – duch młodzieńczego zapału i ideałów, który – znajdując mądrych wychowawców, nauczycieli, działaczy społecznych – nie rozwiał się w idealizmie, nie zgorzkniał w rozczarowaniach, lecz pozwolił młodym ludziom dojrzeć w pracy nad sobą i zahartował ich w przeciwnościach. Być może niejeden olkuszanin znajdzie tu postacie znane sobie z opowiadań, a może nawet swoich przodków (wyszukiwanie osób ułatwi indeks zamieszczony na końcu książki). Bezpośrednie tło historyczne i główne postacie, a wśród nich swych najbliższych przyjaciół – Antoniego Błauta i Tomasza Zdrzalika zwanego Todkiem – przybliży najlepiej sam autor, stąd tekst powieści poprzedzamy jego artykułem o początkach harcerstwa w Olkuszu, opublikowanym w 1957 r. w Księdze Pamiątkowej olkuskiego liceum (Konrad Małys OSB, Wstęp)

 

Książka na stronie wydawcy:

https://tyniec.com.pl/historia/960-krokiem-zdobywcow-9788373547575.html?search_query=Krokiem&results=6

 

Wydawca: TYNIEC Wydawnictwo Benedyktynów

ISBN: 978-83-7354-757-5

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 394