Józef Dobosz (red.) „Dzieje Gniezna pierwszej stolicy
Polski”
Publikacja "Dziejów Gniezna
- pierwszej stolicy Polski" jest wspólnym przedsięwzięciem prezydenta
Gniezna - Tomasza Budasza, starosty powiatu gnieźnieńskiego - Beaty
Tarczyńskiej oraz posła Zbigniewa Dolaty. Ponad półtora roku temu zainicjowany
został pomysł tworzenia takiego dzieła z okazji obchodów 1050. rocznicy Chrztu
Polski. Nad monografią pracował dziewięcioosobowy zespół historyków z UAM w
Poznaniu pod przewodnictwem prof. dr hab. Józefa Dobosza.
Powstała monografia jest pierwsza po wydanym ponad 50 lat temu "Dziełami
Gniezna" pod redakcją Jerzego Topolskiego, z okazji 1000-lecia Państwa
Polskiego. - Zmaterializowało się to, o czym ponad rok temu mówiliśmy wspólnym głosem. Po
50. latach przerwy doczekaliśmy się nowej monografii, która nie tylko sięga do
początków historii naszego miasta, ale sięga też do historii najbliżej naszych
czasów. Dziś już można powiedzieć, że udało się. Oby tych wspólnych inicjatyw
było więcej - mówił prezydent Gniezna, Tomasz Budasz.
Głównym inicjatorem publikacji dzieła był poseł Zbigniew Dolata, który już jako
nauczyciel historii zauważył potrzebę stworzenia takiego dzieła. - W środowisku
nauczycieli historii w Gnieźnie już od dłuższego czasu rozmawiało się o
potrzebie powstania takiej monografii. Ta, która została wydana z okazji
Milenium Chrztu Polski, nie odpowiadała już potrzebom naszych czasów. Ona
powstała w innym czasie i trzeba było stworzyć coś nowego - podkreślił poseł
Zbigniew Dolata.
1050. rocznica Chrztu Polski to szczególna data, która stworzyła świetną okazję
ku takim działaniom. - Przebija się wielkie bogactwo miejsc, wydarzeń, sytuacji
i osób, które zostały w tej monografii zebrane. Szczególnie uderza mnie ujęcie
samej etymologii nazwy naszego miasta, kiedy to legendarny Lech buduje to
gniazdo. Kronikarz zauważa, że Gniezno jest nie tyle samo Gniazdo, o ile proces
zbudowania gniazda. Wydaje mi się, że dzieje Gniezna można zrozumieć właśnie w
takim sensie – budowanie tego szczególnego miejsca od tych prapoczątków, aż po
dzień współczesny. Szczególne uznania należą się autorom tekstów za ujęcie
dynamizmu budowania naszego miasta. Gniezno każdego dnia po prostu się buduje,
a my jesteśmy świadkami, którzy są wzywani do tworzenia tego miejsca, tejże
historii – mówił abp Wojciech Polak.
Całość dzieła składa się z sześciu rozdziałów, w których zostały ujęte dzieje
polityczne, społeczne i gospodarcze miasta od początków jego powstania, aż po
współczesność – do 2000 roku. W sumie 60 arkuszy wydawniczych, co przekracza o
50 % założoną początkowo liczbę – 40 arkuszy. - Jest to zasługa historycznego
bogactwa Gniezna oraz zachowanej dokumentacji z ostatnich lat, które szkoda
byłoby marnować, kiedy już zostały zebrane przez naszych historyków – twierdzi
redaktor naczelny monografii, prof. dr hab. Józef Dobosz. - To wydanie różni
się od poprzedniej - powstałej 50 lat temu, tym, że historia jest ukazana w
mniej posiatkowany sposób, dotyczy konkretnych wydarzeń, z konkretnych okresów.
Pracowało nad nim też o wiele mniej autorów, z których każdy opisywał
poszczególny okres dziejowy. To wszystko powoduje, że nasza monografia zyskała
bardziej spójną narrację – dodał prof. Dr hab. J. Dobosz. - Historię Gniezna
można zobrazować przez proces interferencji fal, kiedy to rzucony do wody kamyk
powoduje coraz to kolejne i większe okręgi fal. To pokazuje, że Gniezno rośnie
– powiedział na koniec profesor.
Źródło:
Więcej o monografii:
Wydawca: Miasto Gniezno, Powiat Gnieźnieński
ISBN: 978-83-63047-99-3
Rok wydania: 2016
Liczba stron: 820