„Grunwald”

 

Walery Przyborowski „Grunwald”

 

W dniu 15 lipca 1410 roku, na polach pod Grunwaldem rozegrała się jedna z największych bitew średniowiecznej Europy. Zwycięstwo króla Władysława Jagiełły inspirowało wielu powieściopisarzy z Henrykiem Sienkiewiczem na czele. Był pośród nich także Walery Przyborowski, który akcję powieści „Grunwald” osnuł głównie wokół wydarzeń, które miały miejsce, nim wojska polsko-litewskie rozgromiły armię krzyżacką. Bohaterami powieści, jak to często u Przyborowskiego bywa, są dwaj młodzieńcy. Mieszkający w Puszczy Kozienickiej Sławek Warchoł, dzięki splotowi różnych okoliczności zostaje królewskim przystawem, podobnie jak niegdyś jego ojciec. Pakosz to z kolei giermek rycerza Żelisława z Brzózy, chyba najbardziej komicznej postaci na kartach książki.

Przyborowski opisuje przygotowania do bitwy z Krzyżakami. We wspomnianej Puszczy Kozienickiej trwają polowania. Należy przecież zgromadzić wystarczające zapasy żywności dla ciągle powiększającej się armii. Znający doskonale puszczańskie ostępy Sławek otrzymuje polecenie, by bacznie zwracał uwagę na podejrzanie zachowujących się osobników, grasujących w lasach. Tu i ówdzie słyszano bowiem o pojawieniu się w okolicy szpiegów wysłanych przez zakon. Siostra Sławka, rezolutna Jewka, marzy o tym by zobaczyć prawdziwego króla. Nie zdaje sobie jeszcze sprawy, że jej pragnienie niebawem się spełni, a ona nie tylko ujrzy Władysława Jagiełłę, lecz sama przeżyje niebezpieczną przygodę.

 

Na kartach powieści Walerego Przyborowskiego, w rolach drugoplanowych, pojawia się wiele postaci historycznych. Są to głównie osoby z bezpośredniego otoczenia króla Jagiełły. Warto tu wymienić choćby młodego Zbigniewa Oleśnickiego, który okazuje wiele łaskawości Sławkowi, staje się wręcz jego przewodnikiem. Trzeba bowiem dodać, że młodzieniec zyskuje łaskę króla i wraz z wojskiem wyrusza na Krzyżaków. Przyborowski opisuje drogę jaką przemierzają rycerze Jagiełły. Z humorem kreśli relacje zachodzące pomiędzy wojakami w orszaku królewskim. Nieco miejsca poświęcił także autor na opisanie postoju wojsk polskich u stóp Łysej Góry, zrekonstruował także przeprawę przez Wisłę. „Grunwald” Walerego Przyborowskiego to doskonała lektura dla miłośników powieści historycznych, zwłaszcza dla tych, którzy zaczytywali się w cyklu piastowskim Karola Bunscha. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/walery-przyborowski-grunwald-p-833.html

 

Wydawca: CM

ISBN: 978-83-68018-15-8

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 214

„Zapomniane miejsca Dolnego Śląska. Sudety Środkowe i Wschodnie”

 

Jakub Jagiełło „Zapomniane miejsca Dolnego Śląska. Sudety Środkowe i Wschodnie”

 

Obfitujący w tysiące zabytkowych budowli Dolny Śląsk należy do najbardziej tajemniczych regionów naszego kraju. Malownicze widoki i bogata historia tych ziem od dawna przyciągają rzesze turystów. Czasem warto jednak zmienić zaplanowaną trasę wędrówki i zwiedzić mniej znane, nie oblegane przez tłumy miejsca. Z przewodnikiem Jakuba Jagiełły w plecaku dotrzemy do zrujnowanych zamków, grodzisk, pałaców i znajdujących się często w ich pobliżu mauzoleach oraz dworów. Odnajdziemy kościoły, które od lat nie pełnią już funkcji sakralnych i klimatyczne, choć często zdewastowane, cmentarze ewangelickie. W przewodniku zostały przedstawione nieużytkowane od dawna obiekty przemysłowe, zabytki techniki oraz obiekty militarne, fortyfikacje i bunkry z okresu II wojny światowej.

 

Tereny opisane na kartach przewodnika od dawna przyciągają miłośników historii. Nic zatem dziwnego, że dziesięć lat po pierwszej edycji przewodnika na półkach w księgarniach pojawiło się jego nowe, uaktualnione wydanie. Niektóre z opisanych w poprzednim wydaniu obiektów znikły już niestety z krajobrazu Sudetów Środkowych i Wschodnich a inne niebawem podzielą ich los. Tego typu budowle, z których pozostały jedynie resztki ukrytych gdzieś w zaroślach fundamentów, nie zostały uwzględnione w niniejszym wydaniu. Jakub Jagiełło zauważa jednak, że na Dolnym Śląsku można zaobserwować pozytywne zmiany w odniesieniu do zabytków, co pozwala mieć nadzieję, że w kolejnych latach coraz więcej opuszczonych obiektów zyska szanse na ocalenie i drugie życie.

 

W sumie Jakub Jagiełło opisał w przewodniku aż 123 warte odwiedzenia miejsca. Nie należy zapominać, że większość z nich znajduje się z dala od uczęszczanych szlaków turystycznych. Autor podzielił przewodnik na trzy rozdziały. W pierwszym z nich scharakteryzował obiekty leżące w okolicach Wałbrzycha, Świdnicy i Dzierżoniowa, w drugim północną część Kotliny Kłodzkiej i okolice Ząbkowic Śląskich. Miejsca znajdujące się w południowej części Kotliny Kłodzkiej znajdziemy natomiast w rozdziale trzecim, ostatnim. Wszyscy miłośnicy eksploracji, przed przystąpieniem do zwiedzania budowli opisanych w przewodniku, powinni pamiętać o konieczności zachowania szczególnej ostrożności. Miejsca najbardziej niebezpieczne zostały oznaczone ikonką wykrzyknika. Polecam.

 

Przewodnik na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/zapomniane-miejsca-dolnego-slaska-sudety-srodkowe-i-wschodnie-p-851.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Zapomniane miejsca

ISBN: 978-83-68018-25-7

Liczba stron: 160

Rok wydania: 2024

„Skarby fukierowskie”

 

Walery Przyborowski „Skarby fukierowskie” (pradziadowskie)

 

Lwią część imponującego dorobku literackiego Walerego Przyborowskiego stanowią powieści historyczne. Pan Walery napisał ich kilkadziesiąt, niektóre sygnował pseudonimem Zygmunt Lucjan Sulima. Do najpopularniejszych dzieł urodzonego w 1845 roku w podkieleckich Domaszowicach autora należą „Bitwa pod Raszynem”, „Namioty wezyra” czy „Szwedzi w Warszawie”. Ta ostatnia trafiła nawet do kanonu lektur szkolnych. Od kilku lat mniej znane powieści historyczne oraz kryminalne Przyborowskiego wznawiane są przez wydawnictwo CM[1]. Tym sposobem mamy okazję zapoznać się z takimi białymi krukami jak „Strachy w zamczysku”, „Grunwald”, „Widmo Ibrahima” oraz „Skarby fukierowskie” (pradziadowskie).

 

Akcja „Skarbów fukierowskich” rozgrywa się w 1655 roku w Warszawie. Jedna z bohaterek powieści, córka właściciela okazałej kamienicy w rynku, Michała Fukiera, zakochuje się w urodziwym młodzieńcu Bartku Landikierze. Bartek odwzajemnia jej uczucie i marzy o tym by piękna Barbarka jak najszybciej została jego żoną. Niestety, trudną do pokonania przeszkodą jest sprzeciw ojca panienki, Michała Fukiera. Młody człowiek nie zraża się tym jednak. Dociera do informacji o ukrytych w podziemiach kamienicy Fukiera skrzyniach ze skarbami. Ma nadzieję, że jeśli zdradzi ojcu wybranki miejsce, w których znajduje się złoto, ten odda mu rękę dziewczyny.

 

Legendarne skarby i miłość młodych bohaterów to nie jedyne tematy powieści. Równie istotny jest w niej wątek polityczny. Grupka mieszczan spiskuje bowiem ze Szwedami i zamierza doprowadzić do poddania miasta najeźdźcom z północy. Walery Przyborowski sprawnie splata obydwa wątki, jako tło wykorzystuje zaś panoramę Warszawy z czasów króla Jana Kazimierza. Mamy tu barwną galerię postaci, głównie mieszczan. Obserwujemy życie rodzinne Fukierów, jesteśmy światkami kłótni małżeńskich, a nawet nocnych schadzek zakochanych. Zaglądamy również do ratusza, gdzie znaczniejsi z mieszczan zamiast zajmować się sprawami stolicy, poświęcają czas na intrygi oraz na walkę o własne interesy. Niniejszą edycję powieści oparto na wydaniu gazetowym „Kuriera Warszawskiego” z lat 1878-1879. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/walery-przyborowski-skarby-fukierowskie-p-854.html

 

Wydawca: CM

ISBN: 978-83-68018-33-2

Rok wydania: 202

Liczba stron: 114

---

[1] Powieści Walerego Przyborowskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Walery%20Przyborowski

„Pałace świętokrzyskie. Dzieje – atrakcje – sekrety”

 

Rafał Jurkowski „Pałace świętokrzyskie. Dzieje – atrakcje – sekrety”

 

Pałace Świętokrzyskie to drugi tom serii przewodników Świętokrzyskie wędrówki historyczne. Przedstawiono w nim losy niemal sześćdziesięciu pałaców znajdujących się w granicach województwa świętokrzyskiego. Są pośród nich tak znane budowle jak Pałac Biskupów Krakowskich w Kielcach czy pałacyk Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku, są również obiekty, które w trakcie wieków utraciły funkcje obronne i z zamków przeistoczyły się w pałace. Znajdziemy na kartach przewodnika informacje o zabytkach, które podzieliły los pałacu Karskich we Włostowie, i na skutek dziejowych zawirowań z architektonicznych perełek zamieniły się w porośnięte trawą ruiny. W przewodniku znalazło się również miejsce na przypomnienie historii pałacyków wzniesionych na terenie Kielc i Ostrowca Świętokrzyskiego na przełomie XIX i XX stulecia.

 

Podobnie jak w poświęconym zamkom świętokrzyskim,  pierwszym tomie serii, także w niniejszej książce zamieszczone zostały informacje o wartych odwiedzania zabytkach znajdujących się w pobliżu opisywanych obiektów.

Źródło:

https://www.wydawnictwocm.pl/rafal-jurkowski-palace-swietokrzyskie-dzieje-atrakcje-sekrety-p-449.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Świętokrzyskie wędrówki historyczne

ISBN: 978-83-66371-33-0

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 240

„Wiedźma”

 

Stanisław A. Wotowski „Wiedźma”

 

Warszawa, lata 30 ubiegłego wieku. Młoda kobieta, Maria Pohorecka otrzymuje list z niezwykle przykrą informacją. Z jego treści wynika, że jest zdradzana przez ukochanego męża Tadeusza. „Życzliwy informator” doradza jej, aby pewnego dnia wieczorem udała do jednego z mieszkań przy ulicy Kopernika, tam będzie mogła przekonać się, że ostrzeżenie zawarte w liście jest prawdą. Zrozpaczona i zdenerwowana Maria postanawia sprawdzić niewiarygodną wiadomość. Nie dopuszcza do siebie myśli, że za chwilę jej udane, szczęśliwe małżeństwo legnie w gruzach. Udaje się do kamienicy wskazanej w liście. Na schodach mija ją ubrana w czarną suknię kobieta, z przysłoniętą welonem twarzą. Marysia nie zwraca na nią większej uwagi. Otwiera drzwi mieszkania, lecz wewnątrz nie znajduje dowodów zdrady, lecz zwłoki swojego męża. Nie ma żadnych wątpliwości, że mężczyzna został zamordowany.

 

Znajdująca się na miejscu zbrodni kobieta zostaje zatrzymana i oskarżona o zabójstwo męża. Kto wie, czy biedna Marysieńka nie zostałaby skazana i nie spędziłaby wielu lat za kratkami, gdyby pewnego dnia tajemniczy wybawca nie zapłacił za nią wysokiej kaucji, w wysokości aż dwudziestu tysiącu złotych. Po wyjściu na wolność Pohorecka poznaje swego dobroczyńcę i z jego pomocą zamierza udowodnić swą niewinność. Pragnie też odkryć dlaczego jej małżonek padł ofiarą tak okrutnej zbrodni. Podejrzewa, że klucz do rozwiązania zagadki tkwi w przeszłości Tadeusza. Zamierza więc dotrzeć do tajemnic, które ukrywał przed nią mąż.

Akcja powieści przenosi się również poza Warszawę. Główna bohaterka, nakłoniona przez hrabiego Wazgirda, to właśnie on wpłacił kaucję, ucieka przed tajemniczymi prześladowcami zagranicę. Tam, między innymi w Nicei i Marsylii przeżywa szereg dramatycznych, niebezpiecznych przygód. Wokół niej pojawiają się osoby, którym nie zawsze może zaufać. Na szczęście jest także ktoś, komu dobro Marii Pohoreckiej leży na sercu. Powieść Stanisława A. Wotowskiego ukazała się w 1932 r. Kilka lat później wydano ją ponownie, tym razem pod tytułem „Kobieta ze sztyletem”. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stanislaw-a-wotowski-wiedzma-kpw-102-p-762.html

O innych powieściach Stanisława A. Wotowskiego przeczytacie na stronach: 

http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Stanis%C5%82aw%20Wotowski

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-67240-61-1

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 254

„Kobieta, która niesie śmierć”

 

Stanisław A. Wotowski „Kobieta, która niesie śmierć”

 

Warszawa, lata 30. ubiegłego wieku. Jerzy Marlicz, pracownik banku należącego do Jana Kuzunowa, wpada w szpony hazardu i sprzeniewierza fundusze firmy. Młody mężczyzna obawia się, że defraudacja niebawem zostanie odkryta, a on poniesie przykre konsekwencje. Nie ma pojęcia do dalej robić. Zdaje sobie sprawę, że w trudnych kryzysowych czasach, znalezienie osoby, która udzieliłaby mu pożyczki, graniczy z cudem. I taki cud się zdarza. W przeddzień kontroli w banku, Marlicz udaje się do nielegalnego domu gry. Tam spłukuje się niemal do ostatniego grosza. Załamanego urzędnika obserwuje tajemnicza kobieta, baronowa Tamara Dranglowa. Po wyjściu na zewnątrz, Tamara proponuje Marliczowi pożyczkę, która z nawiązką wystarcza na pokrycie karcianych „długów”.

 

Po pewnym czasie wyrafinowana kobieta odnajduje naiwnego karcianego pechowca i żąda od niego pomocy w dość karkołomnej sprawie. Przyparty do muru Marlicz zmuszony zostaje do wyjazdu do Wilna. Tam ma odzyskać niezwykle ważne dla Tamary dokumenty. Niestety, nie wszystko udaje się po jego myśli. Mimo to Baronowa postanawia nadal korzystać z usług łatwowiernego mężczyzny. Uwodzi Marlicza i razem z nim wyjeżdża do Francji, gdzie zamierza zdobyć olbrzymie pieniądze. Jerzy błyskawicznie zakochuje się w pięknej kobiecie. Nie zdaje sobie jeszcze sprawy, że Tamara nie odwzajemnia jego uczuć. Jedynym powodem, dla którego pozostaje u boku baronowej, są niecne plany, do realizacji których, jest jej niezbędnie potrzebny.

 

„Kobieta, która niesie śmierć” to kolejna z powieści Stanisława A. Wotowskiego, którą można określić jako kryminał salonowy. Bohaterowie, choć wywodzą się z niezbyt zamożnych środowisk, aspirują do innego świata. Tamara gotowa jest postawić na szalę wszystko, aby nie zamartwiać się o dostatnią przyszłość. Bezwolny Marlicz podąża za nią jak ćma do ognia. Nawet kiedy w pewnym momencie, zaczyna zdawać sobie, że dalsze przebywanie w towarzystwie kobiety, w najlepszym wypadku, może zakończyć się pobytem w więzieniu, trudno mu się od niej uwolnić. Na kartach powieści dzieje się bardzo wiele. Główny bohater, skromny urzędnik bankowy, zamienia się na pewien czas w zupełnie inną osobę. Świat kasyn, podróży, przyjęć u zamożnych przedsiębiorców staje się dla niego codziennością. Czy za swą naiwność i przywiązanie do kobiety, która niesie śmierć będzie musiał ponieść aż takie konsekwencje? Powieść Stanisława Wotowskiego pojawiła się w księgarniach w 1937 roku. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stanislaw-a-wotowski-kobieta-ktora-niesie-smierc-kpw-101-p-761.html

O innych powieściach Stanisława A. Wotowskiego przeczytacie na stronach: 

http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Stanis%C5%82aw%20Wotowski

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-67240-60-4

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 224

„Krew nie wietrzeje”

 

Walery Przyborowski „Krew nie wietrzeje”

 

Radom, Ruda, Puszcza Kozienicka, rok 1845. Niezbyt zamożny młodzieniec Andrzej Piasecki, po rozstaniu z narzeczoną, postanawia wyjechać z Warszawy i spędzić trochę czasu na wsi, u wujostwa pod Radomiem. Ma nadzieję, że kilka tygodni z dala od stolicy pozwoli mu nieco ochłonąć po ostatnich przeżyciach. Nie jest mu to jednak dane. Pewnego dnia odkrywa na strychu pokryty kurzem i pajęczyną stary kufer. Wewnątrz znajduje się pożółkła gazeta z 1809 roku. Młody człowiek przypadkowo rzuca okiem na pierwszy z brzegu tekst. Ze zdumieniem odczytuje informację o zaginięciu bogatego radomskiego kupca Nikodema Piaseckiego. To jego dziadek. Andrzej postanawia wyjaśnić sprawę okoliczności jakie doprowadziły do zniknięcia przodka. Ma przy tym nadzieję, że uda mu się odzyskać choć niewielką część jego majątku.

 

Walery Przyborowski zawsze potrafił niezwykle plastycznie i sugestywnie otaczać bohaterów swych powieści aurą grozy i tajemniczości. Nie inaczej jest również tym razem. Andrzej Piasecki po przybyciu na prowincję odwiedza osoby, które mogą jeszcze cokolwiek wiedzieć o owianym tajemnicą zaginięciu dziadka. Młody człowiek krok po kroku odkrywa dramatyczne okoliczności związane ze sprawą. Spotkania ze świadkami dawnych wydarzeń odbywają się zawsze po zmroku, zazwyczaj w niezwykłej scenerii, a rozmówcy głównego bohatera zachowują się na ogół w zagadkowy sposób. Pełen niedopowiedzeń, mroczny, czasem nawet posępny klimat, jest jedną z najmocniejszych stron niniejszej powieści.

 

Pan Walery sięgnął tu także po wielokrotnie wypróbowany w swoich utworach motyw rodzinnej tajemnicy sprzed lat. Powieść „Krew nie wietrzeje” drukowana była w odcinkach w 1881 roku na łamach czasopisma „Wędrowiec”. Przyborowski podpisał utwór pseudonimem Żelisław Krzywda. Na druk w formie książkowej „Krew nie wietrzeje” czekała około 150 lat. Jest to zatem jedna z najstarszych polskich powieści kryminalnych. Nakładem wydawnictwa CM ukazało się także kilka innych powieści kryminalnych tego autora, w tym „Czerwona skrzynia”[1] oraz „Szkielet na Lesznie”[2]. Warto sięgnąć także po wydaną dziesięć lat później się najlepszą powieść sensacyjno-kryminalną Walerego Przyborowskiego „Widmo na Kanonii”[3]. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/walery-przyborowski-krew-nie-wietrzeje-spk-17-p-788.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-67240-96-3

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 136

---

[1] Walery Przyborowski „Czerwona skrzynia”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2016/06/czerwona-skrzynia.html

[2] Walery Przyborowski „Szkielet na Lesznie”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2016/09/szkielet-na-lesznie.html

[3] Walery Przyborowski „Widmo na Kanonii”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2017/04/widmo-na-kanonii-tom-1.html http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2017/05/widmo-na-kanonii-tom-2.html

„Gra o życie”

Adam Nasielski „Gra o życie”

 

Londyn, Frankfurt, lata 30. ubiegłego wieku. Genialny angielski inżynier Edward Perkinton ukończył pracę nad wynalazkiem, który może znacznie zwiększyć zdolności bojowe Brytyjczyków w ewentualnej wojnie z Niemcami. Nic zatem dziwnego, że chrapkę na odkrycie tajemnicy wynalazku ma również Berlin. Niemiecki wywiad, przy pomocy przekupionego agenta Clive`a Bonda, zdobywa plany urządzenia. Niebawem Bond zostaje zdemaskowany przez Anglików. Za zdradę ojczyzny grozi mu kara śmierci. Młody szpieg otrzymuje jednak propozycję nie do odrzucenia. Jego zadaniem będzie przedostanie się do twierdzy we Frankfurcie i zniszczenie wynalazku Perkintona. Bond zdaje sobie sprawę, że szanse na szczęśliwe zakończenie karkołomnej wyprawy są znikome. Podejmuje jednak wyzwanie, zamierza zrehabilitować się i oczyścić z niesławy swe nazwisko.

Powieść Adama Nasielskiego pojawiła się w księgarniach w 1934 roku. Niespełna 20 lat później ukazała się pierwsza z powieści Iana Fleminga, której głównym bohaterem jest szpieg brytyjskiej Secret Intelligence Service James Bond. Trudno przypuszczać, by pisarz za Kanału La Manche znał dzieło Adama Nasielskiego, które nie było przecież tłumaczone na język angielski, zaskakuje jednak jak wiele wspólnego mają ze sobą bohaterowie powieści tych autorów.

 

Obydwaj Bondowie wyposażeni zostają w supernowoczesne gadżety. Bond Nasielskiego przed wyruszeniem na straceńczą misję do Niemiec zaopatrzony jest m.in. w ebonitowe wieczne pióro, w którym ukryta jest bomba. Clive Bond i James Bond łatwo nawiązują romanse z pięknymi kobietami, które błyskawicznie tracą dla nich głowy i starają się zrobić wszystko co w ich mocy by wyciągnąć ukochanych z opresji. Damy owe, jak nie trudno się domyśleć, bywają agentkami wrogich państw. Bohaterowie powieści obu autorów, jak na znakomicie wyszkolonych szpiegów przystało, radzą sobie w każdej sytuacji. Kiedy zachodzi konieczność, bez wahania zasiadają za sterami samolotu bądź statku i balansując na granicy ryzyka, starają się za wszelką cenę zrealizować postawione przed nimi zadania. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/adam-nasielski-gra-o-zycie-wypad-spk-13-p-629.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-66704-64-0

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 174

 

„Złocista jaszczurka”

 

Piotr Godek „Złocista jaszczurka”

 

Warszawa, lata 30. ubiegłego wieku. Córka bardzo zamożnego przedsiębiorcy Maryna Welska odnosi zwycięstwo w prestiżowym ogólnopolskim turnieju tenisowym. Niestety, wkrótce po powrocie do domu, i po podzieleniu się tą radosną nowiną z ukochanym ojcem, dowiaduje się od niego o poważnych tarapatach finansowych, w jakich nagle znalazła się jej rodzina. Życie przywykłej do zbytku młodej dziewczyny zostaje wywrócone do góry nogami. Wraz z ojcem zmuszeni zostają  przeprowadzki do skromnego mieszkania. Zmienia się krąg przyjaciół Maryny, a ona sama pod namową ojca postanawia zatrudnić się w banku należącym do przyjaciela Welskiego, pana Barnaby.

 

To nie koniec kłopotów rodziny Welskich. Ojciec Maryny zostaje oskarżony o sfałszowanie czeku, a także o próbę zastrzelenia dyrektora Barnaby. Kiedy sprawą zaczyna interesować się policja, Jan Welski znika. Załamana córka nie wierzy w jego winę. Stara się zrobić wszystko, co tylko w jej mocy aby wyjaśnić sprawę i ocalić ukochanego ojca. Gotowa jest nawet poślubić dyrektora Barnabę, byleby tylko zechciał on użyć swych wpływów i uratować Welskiego. W trakcie swych zabiegów dziewczyna odkrywa, że związek z tarapatami w jakie popadł jej ojciec ma tajemnicza „złota jaszczurka”. Maryna stara się wyjaśnić, dlaczego, każdy komu tylko wspomni o „złocistej jaszczurce” reaguje przerażeniem.

 

Akcja powieści rozgrywa się także poza Warszawą, na wschodzie kraju. Główna bohaterka, Maryna Welska „osaczona” przez kilku mężczyzna, niemal żadnemu z nich nie może zaufać. Na uwagę zasługują także postacie drugoplanowe: funkcjonariusze policji, oraz przedstawiciele warszawskiego półświatka, z których jeden postanawia zerwać z dotychczasowym życiem i stać się przyzwoitym człowiekiem. Nakładem wydawnictwa CM wznowiono wszystkie 9 książek Piotra Godka (Stefanii Osińskiej), które ukazały się przed wybuchem II wojny światowej[1]. Wydana w latach 30. „Złocista jaszczurka”, podobnie jak poprzednie, wyróżnia się wartką akcją, ciekawą intrygą oraz dramatycznym wątkiem romansowym. Autorka stosuje tu cały szereg chwytów fabularnych, wykorzystywanych przez klasyków powieści kryminalnej. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/piotr-godek-zlocista-jaszczurka-kpw-100-p-725.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-67240-40-6

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 276

---

[1] Powieści Piotra Godka/Stefanii Osińskiej: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search?q=Godek

 

„Przepowiednia cyganki"

Piotr Godek „Przepowiednia cyganki”

 

Lata 30. ubiegłego wieku. Z pociągu pasażerskiego przejeżdżającego nieopodal małej wioski pod Kaliszem zostaje wyrzucony mężczyzna. Świadkiem dramatycznej sceny jest mały chłopiec. Dziecko biegnie do rodziców po pomoc. Poszkodowany, który przed wyrzuceniem z pociągu został uśpiony chloroformem, przewieziony zostaje do pobliskiego majątku. Tam dzięki troskliwej opiece córki administratora, studentki prawa, Jadwigi Wardalskiej i miejscowego lekarza powraca powoli do zdrowia. Niestety, mimo upływu czasu, nie odzyskuje pamięci. Nie można ustalić jego tożsamości. Pomiędzy tajemniczym rekonwalescentem a jego opiekunką, nawiązuje się nić sympatii.

 

W tym samym czasie polska policja zajęta jest walką z grupą przestępczą rozprowadzającą na masową skalę fałszywe banknoty. Mózgiem szajki jest niejaki Konstanty Kaszycki. Bezwzględny i przebiegły przywódca bandy, tak zorganizował jej działalność, że mimo olbrzymich wysiłków, policjanci nie mogą wpaść na jakikolwiek trop i zmuszeni zostają do skorzystania z pomocy prywatnego detektywa zza oceanu, Ryszarda Stocka. Po pewnym czasie udaje im się jednak trafić na ślad osób puszczających w obieg fałszywe pieniądze. Przed prowadzącym śledztwo komisarzem Przyłęckim zaczynają się piętrzyć jednak nowe problemy.

 

„Przepowiednia cyganki” to niewątpliwie jedna z najlepszych powieści kryminalnych w dorobku Piotra Godka (Stefanii Osińskiej)[1]. Przed oczami czytelnika pojawia się cała galeria postaci z różnych sfer. Co ciekawe, na kartach powieści przedstawicielki płci pięknej nie odgrywają jedynie ról drugoplanowych, lecz w wielu przypadkach swą pomysłowością, zaangażowaniem i inteligencją przyćmiewają poczynania śledczych. Autorka inspirowała się powieściami nie tylko uznanych zagranicznych autorów kryminałów. Można tu także dostrzec wpływy poczytnych twórców z nad Wisły, szczególnie Adama Nasielskiego i Stanisława A. Wotowskiego. Powieść wyróżniająca się wartką, dynamiczną akcją, składa się z kilkudziesięciu krótkich rozdziałów. Być może była więc także drukowana na łamach przedwojennej prasy. Niniejsze wydanie opracowano na podstawie edycji z 1934 roku. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/piotr-godek-przepowiednia-cyganki-kpw-96-p-628.html

                                                  

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-66704-63-3

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 298

---

[1] Powieści Piotra Godka/StefaniiOsińskiej: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search?q=Godek

 

 

„Złotowłosy sfinks”

 

Stanisław A. Wotowski „Złotowłosy sfinks”

Warszawa, lata 30. ubiegłego wieku. Prywatny sekretarz barona Trauba, trzydziestoletni Stefan Turski zawiera związek małżeński z piękną Krystyną Skalską. Dziwne to jednak małżeństwo. Krysia postawiła przed ślubem Stefanowi kilka warunków. Młodzi dzielą ze sobą jedynie mieszkanie, lecz już nie łoże. Świeżo upieczony, zakochany bez pamięci małżonek nie może dopytywać się o fakty z przeszłości kobiety, nie może też ingerować w jej obecne poczynania. A te są co najmniej podejrzane. Nocami Krysia wymyka się z mieszkania i spieszy do pałacyku należącego do księcia Ostrogskiego. W czasie jednej z takich nocnych eskapad, Stefan udaje się za swą małżonką i staje się świadkiem wydarzeń, których nie potrafi sobie wytłumaczyć.

 

„Złotowłosy sfinks” to jeden z wielu w dorobku Stanisława Antoniego Wotowskiego tzw. kryminałów salonowych. Akcja powieści rozgrywa się w pałacu zubożałego arystokraty Ostrogskiego, dostatnio urządzonym mieszkaniu barona Trauba, jak również w skromnym mieszkaniu sekretarza i znajdującym się gdzieś na Pradze podejrzanym domostwie dawnego znajomego Turskiego. Bohaterowie także wywodzą się z różnych środowisk, nie brakuje na kartach powieści przedstawicieli przestępczego półświatka. Książka zbliżona jest nieco klimatem do wznowionych nie tak dawno w serii „Kryminały przedwojennej Warszawy” utworów Wotowskiego: „Półświatek”, „Ofiary półświatka”, „Rycerze mroku” oraz „Kariera panny Mańki”[1].

 

Jeden z najpopularniejszych przedwojennych polskich autorów kryminałów osnuł fabułę niniejszej powieści wokół tajemnicy otaczającej małżonkę Stefana Turskiego. Główny bohater powoli stara się poznać motywy, które skłaniają Krystynę do takich a nie innych zachowań. Czy młodemu i uczciwemu sekretarzowi Trauba wystarczy sił i uczucia, by walczyć o tę miłość do skutku? Czy nie wycofa się z walki o Krysię, kiedy odkryje tajemnicę dziewczyny? Jest ktoś, kto zrobi wszystko, aby odebrać Turskiemu ukochaną. Na szczęście w chwili zwątpienia, pojawia się także niespodziewany sprzymierzeniec. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stanislaw-a-wotowski-zlotowlosy-sfinks-kpw-99-p-712.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-67240-26-0

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 224

---

[1] Powieści Stanisława A. Wotowskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Stanis%C5%82aw%20Wotowski

Piotr Godek „Miłość i trucizna”

 

Piotr Godek „Miłość i trucizna”

 

Lata 30. ubiegłego wieku. Do niewielkiej miejscowości położonej tuż przy granicy z Czechosłowacją przybywa na urlop Andrzej Krasnolicki. Młody mężczyzna melduje się niewielkim hoteliku, a wolne chwile spędza na długich spacerach. Podczas jednej z takich przechadzek poznaje piękną Martę Dalle. Oczarowany dziewczyną postanawia dowiedzieć się o niej czegoś więcej. Niebawem poznaje także mieszkającego z dziewczyną wuja, emerytowanego pułkownika. Okoliczności zakończenia przez oficera kariery wojskowej są równie tajemnicze, jak wydarzenia, których świadkiem niebawem stanie się Krasnolicki.

 

„Miłość i trucizna” to nieco inna powieść, niż te do których przyzwyczaił czytelników Piotr Godek, a w zasadzie ukrywająca się pod tym pseudonimem Stefania Osińska. Akcja książki osnuta została bowiem wokół relacji tworzącej się pomiędzy Martą a Andrzejem. Jak to zwykle bywa w podobnych przypadkach, nim młodzi ludzie będą mogli połączyć swe losy, zmuszeni zostaną do pokonania całego szeregu przeszkód. Z każdą kolejną stroną powieści, z każdym kolejnym dniem, sytuacja się komplikuje, a panna Dalle zamiast zbliżać się do Krasnolickiego, coraz bardziej od niego się oddala. Na horyzoncie pojawia się ten trzeci, lekarz, który zostaje wezwany do wuja Marty. Należy tu dodać, że na ukochaną Krasnolickiego pada podejrzenie, iż otruła swego wuja – pułkownika.

 

Zarówno dziewczyna jaki i młodzieniec skrywają przed sobą jakieś tajemnice. Kto wie, być może gdyby zaufali sobie wcześniej, uniknęliby wielu przykrych, dramatycznych przeżyć i rozczarowań. Pierwsze wydania powieści Stefanii Osińskiej są dziś trudno dostępne. Na szczęście wszystkie jej książki sprzed 1939 roku zostały wznowione po latach w serii Kryminały przedwojennej Warszawy[1]. Twórczość tej zapomnianej już dziś, zmarłej w 1976 roku pisarki i dziennikarki, nie ustępuje dokonaniom najbardziej znanych przedwojennych autorów polskich kryminałów: Aleksandra Błażejowskiego, Stanisława A. Wotowskiego, Antoniego Marczyńskiego, Marka Romańskiego czy Adama Nasielskiego. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/piotr-godek-milosc-i-trucizna-kpw-98-p-709.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-67240-21-5

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 220

---

[1] Powieści Piotra Godka/Stefanii Osińskiej: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search?q=Godek

„Samobójstwo w hotelu Bristol”

 

Wacław Wirski „Samobójstwo w hotelu Bristol”

 

Warszawa, lata 30. ubiegłego wieku. W jednym ze stołecznych komisariatów policji rozlega się dzwonek telefonu. To portier hotelu Bristol informuje funkcjonariusza o znalezieniu w jednym z pokojów zwłok młodego mężczyzny. Policjanci niezwłocznie przybywają do hotelu i przystępują do rutynowych czynności. Niestety już na początku pojawia się problem. Nie można ustalić kim jest ów młodzieniec. Gość nie zdążył się bowiem jeszcze zameldować w recepcji. Wiadomo jedynie, że pojawił się w hotelu z teczką, która później gdzieś znikła. Na pierwszy rzut oka wygląda, że mężczyzna popełnił samobójstwo, strzelając do siebie z rewolweru.

Niemal w tym samym czasie w Warszawie pojawiają się agenci brytyjskiego wywiadu. Czyżby więc mężczyzna znaleziony w hotelu Bristol wplątany był w jakąś szpiegowską aferę? Jaką rolę odgrywa w tej sprawie pewien złodziej, który zamierza zerwać z niechlubną przeszłością? Kto wie, czy policji udałoby się wyświetlić okoliczności zbrodni, i odpowiedzieć na te pytania, gdyby do śledztwa nie włączył się reporter pewnej stołecznej gazety, Adam Rychlicki. Sprytny i wszędobylski żurnalista swą przebiegłością potrafi błyskawicznie pozyskać informacje, które dla doświadczonych policjantów znajdują się niemal poza zasięgiem.

 

Kim był Wacław Wirski? Ustalenie tożsamości autora niniejszego kryminału jest równie trudne jak poznanie personaliów mężczyzny, którego uśmiercił na kartach swej książki. Wiadomo jedynie, że powieść „Samobójstwo w hotelu Bristol” ukazała się drukiem w 1935 roku. Po jej przeczytaniu, możemy się także domyślać, że autor inspirował się kryminałami jednego z najpopularniejszych przedwojennych twórców tego gatunku, Adama Nasielskiego[1]. Mamy tu bowiem podobnie skonstruowane postacie bohaterów, wartką akcję i solidną dawkę humoru. Gdzieś w tle zarysowany jest również wątek romansowy. Różni się natomiast sposób prowadzenia śledztwa. Tu detektywi Nasielskiego, ze słynnym Bernardem Żbikiem na czele, górują zdecydowanie nad agentami, którzy usiłują rozwikłać zagadkę śmierci w hotelu Bristol. Polecam.   

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/waclaw-wirski-samobojstwo-w-hotelu-bristol-kpw-97-p-681.html

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-66704-93-0

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 122

---

[1] Powieści Adama Nasielskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Adam%20Nasielski

„Kapitan Irena”

 

Adam Nasielski „Kapitan Irena”

 

Stany Zjednoczone, lata 30. ubiegłego wieku. Znudzony życiem młody mężczyzna Jim Dongan w rozmowie z przyjacielem, poczytnym literatem narzeka, że przygody jakie ten opisuje w swych książkach nie zdarzają się na co dzień zwykłym śmiertelnikom. Dongan, który jest zamożnym człowiekiem, synem milionera, właściciela potężnego koncernu stalowego, pragnie by kiedyś i jemu przytrafiło się coś niezwykłego. Marzy o wielkiej miłości. Nie zdaje sobie sprawy, że już niebawem jego fantazje się ziszczą a on znajdzie się w samym centrum niebezpiecznych, nieprawdopodobnych wręcz wydarzeń, i będzie marzył o powrocie do dawnego, ustabilizowanego życia.

 

Pewnego dnia do przechadzającego się nad brzegiem morza Dongana podchodzi młody chłopiec, i wkłada mu do kieszeni kartkę, na której widnieje nie znany mężczyźnie adres. Zdziwiony Jim postanawia udać się na wskazane miejsce. To nie koniec niespodzianek. Dongan zaczyna zdawać sobie sprawę, że tajemnicza kartka trafiła do niego przez pomyłkę. Nabiera przekonania, że wplątał się w sprawy działających na terenie USA agentów obcego wywiadu. Po chwili zastanowienia udaje się do siedziby amerykańskiego Navy Yard  i oferuje swą pomoc w wykryciu siedziby szpiegowskiej szajki. Kim jest tytułowa kapitan Irena? To piękna kobieta, która mimo młodego wieku (liczy sobie zaledwie dwadzieścia kilka lat) piastuje odpowiedzialne stanowisko w Ministerstwie Marynarki. To właśnie ona zostaje przełożoną Jima, kiedy ten nawiązuje współpracę z Navy Yard. I to panna Chambers staje się obiektem westchnień młodzieńca. Jim jest pewien, że z taką kobietą, byłby gotowy spędzić całe życie.

 

Adam Nasielski na kartach swej powieści skrzyżował wątek romansowy z sensacyjnym. Główny bohater kilkukrotnie ociera się o śmierć. Na poważne niebezpieczeństwo narażone zostaje także życie jego ukochanej. Mimo to, od pierwszej do ostatniej strony książki, Jima nie opuszcza poczucie humoru. Nawet w najbardziej dramatycznych momentach zawsze ma pod ręką zabawny żarcik lub powiedzonko. Nie brakuje mu odwagi, często balansuje na granicy ryzyka. Wierzy w swój spryt, szczęście oraz siłę swoich mięśni. Powieść jednego z najpopularniejszych przedwojennych autorów powieści kryminalnych i sensacyjnych, Adama Nasielskiego oparto na wydaniu z   1936 roku[1]. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/adam-nasielski-kapitan-irena-spk-16-p-739.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-67240-52-9

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 184

---

[1] Powieści Adama Nasielskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Adam%20Nasielski

„Plan R.”

 

Zenon Różański „Plan R.”

 

Lata 30. ubiegłego wieku. Z Nowego Jorku do Europy wypływa statek motorowy Wilson. Pośród pasażerów znajduje się polski inżynier Antoni Janczar. Za oceanem młody naukowiec spędził setki godzin w laboratorium, pracując nad rewolucyjną formułą chemiczną, zwaną „Planem R.” Formułę tę zamierzał przekazać polskiej armii. Nie trudno się domyślić, że chrapkę na zdobycie tak cennego wynalazku mają służby wywiadowcze wielu krajów. Kilka kabin na luksusowym transatlantyku zajmują agenci wywiadów ze Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Niemiec.

Największe niebezpieczeństwo grozi Janczarowi ze strony niezwykle urodziwej niemieckiej agentki Grety von Hesslar. Przebiegła kobieta, która przed inżynierem występuje jako Zofia Wilczewska, jest gotowa na wszystko by wykonać rozkaz i zdobyć teczkę z dokumentami naukowca. W obfitującej w zaskakujące zwroty akcji powieści, oprócz wątków romansowych, znajdziemy także trochę bójek i zabawnych konwersacji. Polski chemik podróżujący na pokładzie transatlantyka na brak przygód i emocji nie mógł zatem narzekać.

 

Zenon Różański, pozostawał w cieniu najbardziej popularnych przedwojennych autorów powieści kryminalnych: Aleksandra Błażejowskiego, Adama Nasielskiego, czy Stanisława A. Wotowskiego. Nie zrażał się tym jednak, i pozostawił po sobie całkiem pokaźny dorobek. Kilka tytułów tego pisarza i dziennikarza zostało wznowionych po latach w seriach Kryminały przedwojennej Warszawy oraz Stary polski kryminał. Warto je polecić szczególnie miłośnikom powieści Adama Nasielskiego. Różański, podobnie jak twórca postaci inspektora Bernarda Żbika, stosował zbliżone chwyty fabularne, jego kryminały przepełnione były również solidną dawką komicznych scen. Na kartach niniejszej książki także takowych nie brakuje.

Powieść Zenona Różańskiego drukowana była w odcinkach na łamach „Dziennika Bydgoskiego” w 1938 r. a na pierwsze wydanie książkowe czekała aż do 2022 r. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/zenon-rozanski-plan-r-spk-15-p-710.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-66704-97-8

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 160

„Eksperyment doktora Visconta”

 

Adam Nasielski „Eksperyment doktora Visconta”

 

Argentyna lata 30. ubiegłego wieku. W trakcie lotu samolotem dochodzi do niecodziennego wypadku. Nagły wstrząs maszyny rzuca jednego z pasażerów na drzwi. Te otwierają się, a człowiek wypada. Na szczęście doktor Viscont, bo to on jest owym nieszczęśnikiem, założył wcześniej  spadochron. Oszołomiony mężczyzna ląduje nieopodal położonej na odludziu willi. Okazały budynek należy do ekscentrycznego naukowca. Viscont przekracza próg willi w nadziei uzyskania pomocy. Nie spodziewa się jednak, że wkrótce po spotkaniu z profesorem Knorrhem jego życie zupełnie się odmieni.

Właściciel willi, znajdujący się na łożu śmierci naukowiec postanawia, że przypadkowy gość zostanie ujęty w jego testamencie. Stawia przy tym jeden, ale niezwykle trudny do wypełnienia warunek. Viscont otrzyma pokaźną sumę zielonych banknotów jeżeli uda mu się odnaleźć człowieka zmarłego na atak serca, a następnie ożywić go zastrzykiem opracowanym przez profesora. Adam Nasielski postanowił popuścić wodze fantazji, a tej nigdy mu nie brakowało, i poszedł tym razem na całość. Powieść przepełniona jest dużą ilością nieprawdopodobnych wręcz zdarzeń. Począwszy od feralnego lotu, niezwykłego testamentu, po perypetie głównego bohatera, który za wszelką cenę postanawia doprowadzić, do tego aby warunki testamentu zostały wypełnione.

 

Jeden z najpopularniejszych przedwojennych polskich autorów powieści kryminalnych i sensacyjnych stworzył tym razem głównego bohatera, który znacznie odbiega od słynnego inspektora Żbika[1]. Wiele miejsca poświęcił na ukazanie rozterek, jakie targały Viscontem, starał się także tłumaczyć wybory dokonywane przez główną w powieści postać. Dzięki tym zabiegom doktor Viscont stał się postacią bardzo bliską zwykłemu czytelnikowi. Znajdziemy na kartach powieści także wątki romansowe oraz jak zawsze solidną dawkę humoru. Powieść Adama Nasielskiego „Eksperyment doktora Visconta” ukazała się w 1937 r. i na kolejne wydanie książkowe czekała ponad 80 lat. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/adam-nasielski-eksperyment-doktora-visconta-spk-14-p-701.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-67240-14-7

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 182

---

[1] Powieści Adama Nasielskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Adam%20Nasielski