„Wiedźma”

 

Stanisław A. Wotowski „Wiedźma”

 

Warszawa, lata 30 ubiegłego wieku. Młoda kobieta, Maria Pohorecka otrzymuje list z niezwykle przykrą informacją. Z jego treści wynika, że jest zdradzana przez ukochanego męża Tadeusza. „Życzliwy informator” doradza jej, aby pewnego dnia wieczorem udała do jednego z mieszkań przy ulicy Kopernika, tam będzie mogła przekonać się, że ostrzeżenie zawarte w liście jest prawdą. Zrozpaczona i zdenerwowana Maria postanawia sprawdzić niewiarygodną wiadomość. Nie dopuszcza do siebie myśli, że za chwilę jej udane, szczęśliwe małżeństwo legnie w gruzach. Udaje się do kamienicy wskazanej w liście. Na schodach mija ją ubrana w czarną suknię kobieta, z przysłoniętą welonem twarzą. Marysia nie zwraca na nią większej uwagi. Otwiera drzwi mieszkania, lecz wewnątrz nie znajduje dowodów zdrady, lecz zwłoki swojego męża. Nie ma żadnych wątpliwości, że mężczyzna został zamordowany.

 

Znajdująca się na miejscu zbrodni kobieta zostaje zatrzymana i oskarżona o zabójstwo męża. Kto wie, czy biedna Marysieńka nie zostałaby skazana i nie spędziłaby wielu lat za kratkami, gdyby pewnego dnia tajemniczy wybawca nie zapłacił za nią wysokiej kaucji, w wysokości aż dwudziestu tysiącu złotych. Po wyjściu na wolność Pohorecka poznaje swego dobroczyńcę i z jego pomocą zamierza udowodnić swą niewinność. Pragnie też odkryć dlaczego jej małżonek padł ofiarą tak okrutnej zbrodni. Podejrzewa, że klucz do rozwiązania zagadki tkwi w przeszłości Tadeusza. Zamierza więc dotrzeć do tajemnic, które ukrywał przed nią mąż.

Akcja powieści przenosi się również poza Warszawę. Główna bohaterka, nakłoniona przez hrabiego Wazgirda, to właśnie on wpłacił kaucję, ucieka przed tajemniczymi prześladowcami zagranicę. Tam, między innymi w Nicei i Marsylii przeżywa szereg dramatycznych, niebezpiecznych przygód. Wokół niej pojawiają się osoby, którym nie zawsze może zaufać. Na szczęście jest także ktoś, komu dobro Marii Pohoreckiej leży na sercu. Powieść Stanisława A. Wotowskiego ukazała się w 1932 r. Kilka lat później wydano ją ponownie, tym razem pod tytułem „Kobieta ze sztyletem”. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stanislaw-a-wotowski-wiedzma-kpw-102-p-762.html

O innych powieściach Stanisława A. Wotowskiego przeczytacie na stronach: 

http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Stanis%C5%82aw%20Wotowski

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-67240-61-1

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 254

„Kobieta, która niesie śmierć”

 

Stanisław A. Wotowski „Kobieta, która niesie śmierć”

 

Warszawa, lata 30. ubiegłego wieku. Jerzy Marlicz, pracownik banku należącego do Jana Kuzunowa, wpada w szpony hazardu i sprzeniewierza fundusze firmy. Młody mężczyzna obawia się, że defraudacja niebawem zostanie odkryta, a on poniesie przykre konsekwencje. Nie ma pojęcia do dalej robić. Zdaje sobie sprawę, że w trudnych kryzysowych czasach, znalezienie osoby, która udzieliłaby mu pożyczki, graniczy z cudem. I taki cud się zdarza. W przeddzień kontroli w banku, Marlicz udaje się do nielegalnego domu gry. Tam spłukuje się niemal do ostatniego grosza. Załamanego urzędnika obserwuje tajemnicza kobieta, baronowa Tamara Dranglowa. Po wyjściu na zewnątrz, Tamara proponuje Marliczowi pożyczkę, która z nawiązką wystarcza na pokrycie karcianych „długów”.

 

Po pewnym czasie wyrafinowana kobieta odnajduje naiwnego karcianego pechowca i żąda od niego pomocy w dość karkołomnej sprawie. Przyparty do muru Marlicz zmuszony zostaje do wyjazdu do Wilna. Tam ma odzyskać niezwykle ważne dla Tamary dokumenty. Niestety, nie wszystko udaje się po jego myśli. Mimo to Baronowa postanawia nadal korzystać z usług łatwowiernego mężczyzny. Uwodzi Marlicza i razem z nim wyjeżdża do Francji, gdzie zamierza zdobyć olbrzymie pieniądze. Jerzy błyskawicznie zakochuje się w pięknej kobiecie. Nie zdaje sobie jeszcze sprawy, że Tamara nie odwzajemnia jego uczuć. Jedynym powodem, dla którego pozostaje u boku baronowej, są niecne plany, do realizacji których, jest jej niezbędnie potrzebny.

 

„Kobieta, która niesie śmierć” to kolejna z powieści Stanisława A. Wotowskiego, którą można określić jako kryminał salonowy. Bohaterowie, choć wywodzą się z niezbyt zamożnych środowisk, aspirują do innego świata. Tamara gotowa jest postawić na szalę wszystko, aby nie zamartwiać się o dostatnią przyszłość. Bezwolny Marlicz podąża za nią jak ćma do ognia. Nawet kiedy w pewnym momencie, zaczyna zdawać sobie, że dalsze przebywanie w towarzystwie kobiety, w najlepszym wypadku, może zakończyć się pobytem w więzieniu, trudno mu się od niej uwolnić. Na kartach powieści dzieje się bardzo wiele. Główny bohater, skromny urzędnik bankowy, zamienia się na pewien czas w zupełnie inną osobę. Świat kasyn, podróży, przyjęć u zamożnych przedsiębiorców staje się dla niego codziennością. Czy za swą naiwność i przywiązanie do kobiety, która niesie śmierć będzie musiał ponieść aż takie konsekwencje? Powieść Stanisława Wotowskiego pojawiła się w księgarniach w 1937 roku. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stanislaw-a-wotowski-kobieta-ktora-niesie-smierc-kpw-101-p-761.html

O innych powieściach Stanisława A. Wotowskiego przeczytacie na stronach: 

http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Stanis%C5%82aw%20Wotowski

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-67240-60-4

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 224

„Krew nie wietrzeje”

 

Walery Przyborowski „Krew nie wietrzeje”

 

Radom, Ruda, Puszcza Kozienicka, rok 1845. Niezbyt zamożny młodzieniec Andrzej Piasecki, po rozstaniu z narzeczoną, postanawia wyjechać z Warszawy i spędzić trochę czasu na wsi, u wujostwa pod Radomiem. Ma nadzieję, że kilka tygodni z dala od stolicy pozwoli mu nieco ochłonąć po ostatnich przeżyciach. Nie jest mu to jednak dane. Pewnego dnia odkrywa na strychu pokryty kurzem i pajęczyną stary kufer. Wewnątrz znajduje się pożółkła gazeta z 1809 roku. Młody człowiek przypadkowo rzuca okiem na pierwszy z brzegu tekst. Ze zdumieniem odczytuje informację o zaginięciu bogatego radomskiego kupca Nikodema Piaseckiego. To jego dziadek. Andrzej postanawia wyjaśnić sprawę okoliczności jakie doprowadziły do zniknięcia przodka. Ma przy tym nadzieję, że uda mu się odzyskać choć niewielką część jego majątku.

 

Walery Przyborowski zawsze potrafił niezwykle plastycznie i sugestywnie otaczać bohaterów swych powieści aurą grozy i tajemniczości. Nie inaczej jest również tym razem. Andrzej Piasecki po przybyciu na prowincję odwiedza osoby, które mogą jeszcze cokolwiek wiedzieć o owianym tajemnicą zaginięciu dziadka. Młody człowiek krok po kroku odkrywa dramatyczne okoliczności związane ze sprawą. Spotkania ze świadkami dawnych wydarzeń odbywają się zawsze po zmroku, zazwyczaj w niezwykłej scenerii, a rozmówcy głównego bohatera zachowują się na ogół w zagadkowy sposób. Pełen niedopowiedzeń, mroczny, czasem nawet posępny klimat, jest jedną z najmocniejszych stron niniejszej powieści.

 

Pan Walery sięgnął tu także po wielokrotnie wypróbowany w swoich utworach motyw rodzinnej tajemnicy sprzed lat. Powieść „Krew nie wietrzeje” drukowana była w odcinkach w 1881 roku na łamach czasopisma „Wędrowiec”. Przyborowski podpisał utwór pseudonimem Żelisław Krzywda. Na druk w formie książkowej „Krew nie wietrzeje” czekała około 150 lat. Jest to zatem jedna z najstarszych polskich powieści kryminalnych. Nakładem wydawnictwa CM ukazało się także kilka innych powieści kryminalnych tego autora, w tym „Czerwona skrzynia”[1] oraz „Szkielet na Lesznie”[2]. Warto sięgnąć także po wydaną dziesięć lat później się najlepszą powieść sensacyjno-kryminalną Walerego Przyborowskiego „Widmo na Kanonii”[3]. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/walery-przyborowski-krew-nie-wietrzeje-spk-17-p-788.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-67240-96-3

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 136

---

[1] Walery Przyborowski „Czerwona skrzynia”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2016/06/czerwona-skrzynia.html

[2] Walery Przyborowski „Szkielet na Lesznie”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2016/09/szkielet-na-lesznie.html

[3] Walery Przyborowski „Widmo na Kanonii”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2017/04/widmo-na-kanonii-tom-1.html http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2017/05/widmo-na-kanonii-tom-2.html

„Gra o życie”

Adam Nasielski „Gra o życie”

 

Londyn, Frankfurt, lata 30. ubiegłego wieku. Genialny angielski inżynier Edward Perkinton ukończył pracę nad wynalazkiem, który może znacznie zwiększyć zdolności bojowe Brytyjczyków w ewentualnej wojnie z Niemcami. Nic zatem dziwnego, że chrapkę na odkrycie tajemnicy wynalazku ma również Berlin. Niemiecki wywiad, przy pomocy przekupionego agenta Clive`a Bonda, zdobywa plany urządzenia. Niebawem Bond zostaje zdemaskowany przez Anglików. Za zdradę ojczyzny grozi mu kara śmierci. Młody szpieg otrzymuje jednak propozycję nie do odrzucenia. Jego zadaniem będzie przedostanie się do twierdzy we Frankfurcie i zniszczenie wynalazku Perkintona. Bond zdaje sobie sprawę, że szanse na szczęśliwe zakończenie karkołomnej wyprawy są znikome. Podejmuje jednak wyzwanie, zamierza zrehabilitować się i oczyścić z niesławy swe nazwisko.

Powieść Adama Nasielskiego pojawiła się w księgarniach w 1934 roku. Niespełna 20 lat później ukazała się pierwsza z powieści Iana Fleminga, której głównym bohaterem jest szpieg brytyjskiej Secret Intelligence Service James Bond. Trudno przypuszczać, by pisarz za Kanału La Manche znał dzieło Adama Nasielskiego, które nie było przecież tłumaczone na język angielski, zaskakuje jednak jak wiele wspólnego mają ze sobą bohaterowie powieści tych autorów.

 

Obydwaj Bondowie wyposażeni zostają w supernowoczesne gadżety. Bond Nasielskiego przed wyruszeniem na straceńczą misję do Niemiec zaopatrzony jest m.in. w ebonitowe wieczne pióro, w którym ukryta jest bomba. Clive Bond i James Bond łatwo nawiązują romanse z pięknymi kobietami, które błyskawicznie tracą dla nich głowy i starają się zrobić wszystko co w ich mocy by wyciągnąć ukochanych z opresji. Damy owe, jak nie trudno się domyśleć, bywają agentkami wrogich państw. Bohaterowie powieści obu autorów, jak na znakomicie wyszkolonych szpiegów przystało, radzą sobie w każdej sytuacji. Kiedy zachodzi konieczność, bez wahania zasiadają za sterami samolotu bądź statku i balansując na granicy ryzyka, starają się za wszelką cenę zrealizować postawione przed nimi zadania. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/adam-nasielski-gra-o-zycie-wypad-spk-13-p-629.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-66704-64-0

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 174

 

Od „Czerwonego Błazna” do „Złocistej jaszczurki”

 

Od „Czerwonego Błazna” do „Złocistej jaszczurki”

Ranking 100 „Kryminałów przedwojennej Warszawy”

 

Pierwsze tomy serii „Kryminały przedwojennej Warszawy” ukazały się w 2012 roku. Trudno w to uwierzyć, ale od tego czasu do zbiorów miłośników dawnych polskich kryminałów trafiło już 100 tytułów. Po przedwojenne powieści kryminalne sięgamy nie tylko ze względu na skomplikowane zagadki kryminalne. W trakcie lektury chcemy przenieść się choć na kilka godzin do innego świata. Świata dawnej Warszawy. Klimatu dawnych kabaretów, nocnych lokali, kamienic, ulic, teatrów i melin, lepiej od Adama Nasielskiego, Stanisława Wotowskiego czy Marka Romańskiego nie są w stanie oddać nawet najlepsi współcześni twórcy kryminałów retro. I to jest właśnie główne kryterium jakie przyjąłem przy tworzeniu rankingu.

 

1. Aleksander Błażejowski, Korytarz Podziemny B
2. Henryk Nagiel, Sęp
3. Ryszard Braun, Manekin nr 6
4. Henryk Nagiel, Tajemnice Nalewek
5. Marek Romański, Odwet
6. Marek Romański, Mirko Borkowicz, Szajka Biedronki
7. Marek Romański, Mirko Borkowicz, Akcje ATN
8. Stanisław A. Wotowski, Tajemniczy wróg
9. Marek Romański, Mord na Placu Trzech Krzyży
10. Piotr Godek, Przeklęty skarb
11. Marek Romański, Czarny trójkąt
12. Marek Romański, Człowiek z Titanica
13. Marek Romański, Mister X, Część I
14. Marek Romański, Mister X, część 2
15. Adam Nasielski, As Pik (Wielkie gry Bernarda Żbika)
16. Józef Jeremski, Tajemnica komisarza policji
17. Adam Nasielski, Puama E (Wielkie gry Bernarda Żbika)
18. Marek Romański, Prokurator Garda
19. Walery Przyborowski, Widmo na Kanonii, t. 1
20. Walery Przyborowski, Widmo na Kanonii, t. 2
21. Stanisław A. Wotowski, Rycerze mroku
22. Stanisław A. Wotowski, Kariera Panny Mańki
23. Stanisław A. Wotowski, Niebezpieczna kochanka
24. Stanisław A Wotowski, Salon baronowej Wiery
25. Zenon Różański, Sprawa Edwina Cramma
26. Daniel Bachrach, Strzał w nocy
27. Marek Romański, Złote sidła
28. Marek Romański, Defraudant
29. Stanisław A. Wotowski, Ofiary półświatka
30. Zenon Różański, Willa grozy
31. Piotr Godek, Złocista jaszczurka
32. Ludwik Kurnatowski, Tajemnica Belwederu
33. Piotr Godek, Przepowiednia cyganki
34. Stanisław A. Wotowski, Złoto i krew
35. Marek Romański, Znak zapytania
36. Piotr Godek, Kartel stalowy
37. Adam Nasielski, Znak kwadratu
38. Zenon Różański, Pokój nr 23
39. Adam Nasielski, Węgierska awantura, Narzeczona z kontrwywiadu
40. Leon (Ludwik) Kurnatowski, Zagadkowi milionerzy
41. Stanisław A. Wotowski, Upiorny dom
42. Stanisław A. Wotowski, Półświatek
43. Antoni Hram, Upiór podziemi
44. Piotr Godek, Ekspres Warszawa-Paryż
45. Adam Nasielski, Dom tajemnic (Wielkie gry Bernarda Żbika)
46. Piotr Godek, Tajemnica białej willi
47. Adam Nasielski, Pociąg w nieznane
48. Adam Nasielski, Koralowy sztylet (Małe gry Bernarda Żbika)
49. Jan Grom, Bokser i dziewczyna. Hazardzista
50. Piotr Godek, Pocałunek śmierci
51. Zenon Różański, Godzina trwogi
52. Ludwik M. Kurnatowski, Samochodwa banda Kłaka
53. Piotr Godek, Tajemniczy wynalazca
54. Otto Stemin, Tunel śmierci
55. Otto Stemin, Musiałem zabić
56. Daniel Bachrach, Za kulisami kabaretu
57. Adam Nasielski, Człowiek z Kimberley (Wielkie gry Bernarda Żbika)
58. Rafał Scherman, Samobójstwo zmarłego
59. Marek Romański, W walce z Arseniuszem Lupinem
60. Stanisław A. Wotowski, Złotowłosy sfinks
61. Stanisław A. Wotowski, Demon wyścigów
62. Piotr Godek, Miłość i trucizna
63. ELMAR, Mord przy Chmielnej
64. Marek Romański, Pająk
65. Stanisław A. Wotowski, Człowiek, który zapomniał swego nazwiska
66. Adam Nasielski, Alibi (Wielkie gry Bernarda Żbika)
67. Adam Nasielski, Mecz o kobietę
68. Stanisław A. Wotowski, Czarny Adept
69. Marek Romański, Żółty szatan
70. Marek Romański, Ostatnia gra Yoshimury
71. Adam Nasielski, Gra ze śmiercią
72. Otto Stemin, Otchłań ciągnie
73. Zenon Różański, Ostatnia gra Normana Kinga
74. Daniel Bachrach, Król sutenerów Rozenberg działa
75. Adam Nasielski, Opera śmierci (Wielkie gry Bernarda Żbika)
76. Adam Nasielski, Skok w otchłań (Wielkie gry Bernarda Żbika)
77. Ludwik M. Kurnatowski, Szczury hotelowe
78. Adam Ty-ski, Mściciel. Opowiadania kryminalne
79. Adam Nasielski, Minus trzy
80. Wacław Wirski, Samobójstwo w hotelu Bristol
81. Daniel Bachrach, Przez namiętność do zbrodni
82. Adolf Doliński, Opowiadania kryminalne. Część 1.
83. Stanisław A. Wotowski, Sekta diabła
84. Walery Przyborowski, Szkielet na Lesznie
85. Walery Przyborowski, Czerwona skrzynia
86. Daniel Bachrach, Epidemia samobójstw
87. Daniel Bachrach, Kobieta, wino i hazard
88. Kazimierz Laskowski, Agent policyjny
89. Daniel Bachrach, W walce ze światem zbrodni
90. Mieczysław Jarosławski, Mistrz Marx
91. Mieczysław Jarosławski, Policjant nr 03721
92. Ludwik M. Kurnatowski, Życie i śmierć Wiktora Gruena
93. Adolf Doliński, Opowiadania kryminalne 2
94. Adam Nasielski, Grobowiec Ozyrysa (Wielkie gry Bernarda Żbika)
95. Aleksander Błażejowski, Czerwony Błazen
96. Tadeusz Starostecki, Krwawy reporter
97. Daniel Bachrach, Niebezpieczne poszlaki
98. Ludwik M. Kurnatowski, Niebieskie ptaki Warszawy
99. Antoni Starzewski, Męty
100. Aleksander Błażejowski, Sąd nad Antychrystem

Pogrubioną czcionką zaznaczono ostatnio dodane tytuły.

Recenzje wszystkich tomów znajdziecie na stronach ZAPOMNIANEJ BIBLIOTEKI:

http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Krymina%C5%82y%20przedwojennej%20Warszawy

Kryminały przedwojennej Warszawy na Facebooku:

https://www.facebook.com/Krymina%C5%82y-przedwojennej-Warszawy-110549899073223

 

„Złocista jaszczurka”

 

Piotr Godek „Złocista jaszczurka”

 

Warszawa, lata 30. ubiegłego wieku. Córka bardzo zamożnego przedsiębiorcy Maryna Welska odnosi zwycięstwo w prestiżowym ogólnopolskim turnieju tenisowym. Niestety, wkrótce po powrocie do domu, i po podzieleniu się tą radosną nowiną z ukochanym ojcem, dowiaduje się od niego o poważnych tarapatach finansowych, w jakich nagle znalazła się jej rodzina. Życie przywykłej do zbytku młodej dziewczyny zostaje wywrócone do góry nogami. Wraz z ojcem zmuszeni zostają  przeprowadzki do skromnego mieszkania. Zmienia się krąg przyjaciół Maryny, a ona sama pod namową ojca postanawia zatrudnić się w banku należącym do przyjaciela Welskiego, pana Barnaby.

 

To nie koniec kłopotów rodziny Welskich. Ojciec Maryny zostaje oskarżony o sfałszowanie czeku, a także o próbę zastrzelenia dyrektora Barnaby. Kiedy sprawą zaczyna interesować się policja, Jan Welski znika. Załamana córka nie wierzy w jego winę. Stara się zrobić wszystko, co tylko w jej mocy aby wyjaśnić sprawę i ocalić ukochanego ojca. Gotowa jest nawet poślubić dyrektora Barnabę, byleby tylko zechciał on użyć swych wpływów i uratować Welskiego. W trakcie swych zabiegów dziewczyna odkrywa, że związek z tarapatami w jakie popadł jej ojciec ma tajemnicza „złota jaszczurka”. Maryna stara się wyjaśnić, dlaczego, każdy komu tylko wspomni o „złocistej jaszczurce” reaguje przerażeniem.

 

Akcja powieści rozgrywa się także poza Warszawą, na wschodzie kraju. Główna bohaterka, Maryna Welska „osaczona” przez kilku mężczyzna, niemal żadnemu z nich nie może zaufać. Na uwagę zasługują także postacie drugoplanowe: funkcjonariusze policji, oraz przedstawiciele warszawskiego półświatka, z których jeden postanawia zerwać z dotychczasowym życiem i stać się przyzwoitym człowiekiem. Nakładem wydawnictwa CM wznowiono wszystkie 9 książek Piotra Godka (Stefanii Osińskiej), które ukazały się przed wybuchem II wojny światowej[1]. Wydana w latach 30. „Złocista jaszczurka”, podobnie jak poprzednie, wyróżnia się wartką akcją, ciekawą intrygą oraz dramatycznym wątkiem romansowym. Autorka stosuje tu cały szereg chwytów fabularnych, wykorzystywanych przez klasyków powieści kryminalnej. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/piotr-godek-zlocista-jaszczurka-kpw-100-p-725.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-67240-40-6

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 276

---

[1] Powieści Piotra Godka/Stefanii Osińskiej: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search?q=Godek

 

„Przepowiednia cyganki"

Piotr Godek „Przepowiednia cyganki”

 

Lata 30. ubiegłego wieku. Z pociągu pasażerskiego przejeżdżającego nieopodal małej wioski pod Kaliszem zostaje wyrzucony mężczyzna. Świadkiem dramatycznej sceny jest mały chłopiec. Dziecko biegnie do rodziców po pomoc. Poszkodowany, który przed wyrzuceniem z pociągu został uśpiony chloroformem, przewieziony zostaje do pobliskiego majątku. Tam dzięki troskliwej opiece córki administratora, studentki prawa, Jadwigi Wardalskiej i miejscowego lekarza powraca powoli do zdrowia. Niestety, mimo upływu czasu, nie odzyskuje pamięci. Nie można ustalić jego tożsamości. Pomiędzy tajemniczym rekonwalescentem a jego opiekunką, nawiązuje się nić sympatii.

 

W tym samym czasie polska policja zajęta jest walką z grupą przestępczą rozprowadzającą na masową skalę fałszywe banknoty. Mózgiem szajki jest niejaki Konstanty Kaszycki. Bezwzględny i przebiegły przywódca bandy, tak zorganizował jej działalność, że mimo olbrzymich wysiłków, policjanci nie mogą wpaść na jakikolwiek trop i zmuszeni zostają do skorzystania z pomocy prywatnego detektywa zza oceanu, Ryszarda Stocka. Po pewnym czasie udaje im się jednak trafić na ślad osób puszczających w obieg fałszywe pieniądze. Przed prowadzącym śledztwo komisarzem Przyłęckim zaczynają się piętrzyć jednak nowe problemy.

 

„Przepowiednia cyganki” to niewątpliwie jedna z najlepszych powieści kryminalnych w dorobku Piotra Godka (Stefanii Osińskiej)[1]. Przed oczami czytelnika pojawia się cała galeria postaci z różnych sfer. Co ciekawe, na kartach powieści przedstawicielki płci pięknej nie odgrywają jedynie ról drugoplanowych, lecz w wielu przypadkach swą pomysłowością, zaangażowaniem i inteligencją przyćmiewają poczynania śledczych. Autorka inspirowała się powieściami nie tylko uznanych zagranicznych autorów kryminałów. Można tu także dostrzec wpływy poczytnych twórców z nad Wisły, szczególnie Adama Nasielskiego i Stanisława A. Wotowskiego. Powieść wyróżniająca się wartką, dynamiczną akcją, składa się z kilkudziesięciu krótkich rozdziałów. Być może była więc także drukowana na łamach przedwojennej prasy. Niniejsze wydanie opracowano na podstawie edycji z 1934 roku. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/piotr-godek-przepowiednia-cyganki-kpw-96-p-628.html

                                                  

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-66704-63-3

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 298

---

[1] Powieści Piotra Godka/StefaniiOsińskiej: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search?q=Godek

 

 

„Złotowłosy sfinks”

 

Stanisław A. Wotowski „Złotowłosy sfinks”

Warszawa, lata 30. ubiegłego wieku. Prywatny sekretarz barona Trauba, trzydziestoletni Stefan Turski zawiera związek małżeński z piękną Krystyną Skalską. Dziwne to jednak małżeństwo. Krysia postawiła przed ślubem Stefanowi kilka warunków. Młodzi dzielą ze sobą jedynie mieszkanie, lecz już nie łoże. Świeżo upieczony, zakochany bez pamięci małżonek nie może dopytywać się o fakty z przeszłości kobiety, nie może też ingerować w jej obecne poczynania. A te są co najmniej podejrzane. Nocami Krysia wymyka się z mieszkania i spieszy do pałacyku należącego do księcia Ostrogskiego. W czasie jednej z takich nocnych eskapad, Stefan udaje się za swą małżonką i staje się świadkiem wydarzeń, których nie potrafi sobie wytłumaczyć.

 

„Złotowłosy sfinks” to jeden z wielu w dorobku Stanisława Antoniego Wotowskiego tzw. kryminałów salonowych. Akcja powieści rozgrywa się w pałacu zubożałego arystokraty Ostrogskiego, dostatnio urządzonym mieszkaniu barona Trauba, jak również w skromnym mieszkaniu sekretarza i znajdującym się gdzieś na Pradze podejrzanym domostwie dawnego znajomego Turskiego. Bohaterowie także wywodzą się z różnych środowisk, nie brakuje na kartach powieści przedstawicieli przestępczego półświatka. Książka zbliżona jest nieco klimatem do wznowionych nie tak dawno w serii „Kryminały przedwojennej Warszawy” utworów Wotowskiego: „Półświatek”, „Ofiary półświatka”, „Rycerze mroku” oraz „Kariera panny Mańki”[1].

 

Jeden z najpopularniejszych przedwojennych polskich autorów kryminałów osnuł fabułę niniejszej powieści wokół tajemnicy otaczającej małżonkę Stefana Turskiego. Główny bohater powoli stara się poznać motywy, które skłaniają Krystynę do takich a nie innych zachowań. Czy młodemu i uczciwemu sekretarzowi Trauba wystarczy sił i uczucia, by walczyć o tę miłość do skutku? Czy nie wycofa się z walki o Krysię, kiedy odkryje tajemnicę dziewczyny? Jest ktoś, kto zrobi wszystko, aby odebrać Turskiemu ukochaną. Na szczęście w chwili zwątpienia, pojawia się także niespodziewany sprzymierzeniec. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stanislaw-a-wotowski-zlotowlosy-sfinks-kpw-99-p-712.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-67240-26-0

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 224

---

[1] Powieści Stanisława A. Wotowskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Stanis%C5%82aw%20Wotowski

Piotr Godek „Miłość i trucizna”

 

Piotr Godek „Miłość i trucizna”

 

Lata 30. ubiegłego wieku. Do niewielkiej miejscowości położonej tuż przy granicy z Czechosłowacją przybywa na urlop Andrzej Krasnolicki. Młody mężczyzna melduje się niewielkim hoteliku, a wolne chwile spędza na długich spacerach. Podczas jednej z takich przechadzek poznaje piękną Martę Dalle. Oczarowany dziewczyną postanawia dowiedzieć się o niej czegoś więcej. Niebawem poznaje także mieszkającego z dziewczyną wuja, emerytowanego pułkownika. Okoliczności zakończenia przez oficera kariery wojskowej są równie tajemnicze, jak wydarzenia, których świadkiem niebawem stanie się Krasnolicki.

 

„Miłość i trucizna” to nieco inna powieść, niż te do których przyzwyczaił czytelników Piotr Godek, a w zasadzie ukrywająca się pod tym pseudonimem Stefania Osińska. Akcja książki osnuta została bowiem wokół relacji tworzącej się pomiędzy Martą a Andrzejem. Jak to zwykle bywa w podobnych przypadkach, nim młodzi ludzie będą mogli połączyć swe losy, zmuszeni zostaną do pokonania całego szeregu przeszkód. Z każdą kolejną stroną powieści, z każdym kolejnym dniem, sytuacja się komplikuje, a panna Dalle zamiast zbliżać się do Krasnolickiego, coraz bardziej od niego się oddala. Na horyzoncie pojawia się ten trzeci, lekarz, który zostaje wezwany do wuja Marty. Należy tu dodać, że na ukochaną Krasnolickiego pada podejrzenie, iż otruła swego wuja – pułkownika.

 

Zarówno dziewczyna jaki i młodzieniec skrywają przed sobą jakieś tajemnice. Kto wie, być może gdyby zaufali sobie wcześniej, uniknęliby wielu przykrych, dramatycznych przeżyć i rozczarowań. Pierwsze wydania powieści Stefanii Osińskiej są dziś trudno dostępne. Na szczęście wszystkie jej książki sprzed 1939 roku zostały wznowione po latach w serii Kryminały przedwojennej Warszawy[1]. Twórczość tej zapomnianej już dziś, zmarłej w 1976 roku pisarki i dziennikarki, nie ustępuje dokonaniom najbardziej znanych przedwojennych autorów polskich kryminałów: Aleksandra Błażejowskiego, Stanisława A. Wotowskiego, Antoniego Marczyńskiego, Marka Romańskiego czy Adama Nasielskiego. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/piotr-godek-milosc-i-trucizna-kpw-98-p-709.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-67240-21-5

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 220

---

[1] Powieści Piotra Godka/Stefanii Osińskiej: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search?q=Godek

„Samobójstwo w hotelu Bristol”

 

Wacław Wirski „Samobójstwo w hotelu Bristol”

 

Warszawa, lata 30. ubiegłego wieku. W jednym ze stołecznych komisariatów policji rozlega się dzwonek telefonu. To portier hotelu Bristol informuje funkcjonariusza o znalezieniu w jednym z pokojów zwłok młodego mężczyzny. Policjanci niezwłocznie przybywają do hotelu i przystępują do rutynowych czynności. Niestety już na początku pojawia się problem. Nie można ustalić kim jest ów młodzieniec. Gość nie zdążył się bowiem jeszcze zameldować w recepcji. Wiadomo jedynie, że pojawił się w hotelu z teczką, która później gdzieś znikła. Na pierwszy rzut oka wygląda, że mężczyzna popełnił samobójstwo, strzelając do siebie z rewolweru.

Niemal w tym samym czasie w Warszawie pojawiają się agenci brytyjskiego wywiadu. Czyżby więc mężczyzna znaleziony w hotelu Bristol wplątany był w jakąś szpiegowską aferę? Jaką rolę odgrywa w tej sprawie pewien złodziej, który zamierza zerwać z niechlubną przeszłością? Kto wie, czy policji udałoby się wyświetlić okoliczności zbrodni, i odpowiedzieć na te pytania, gdyby do śledztwa nie włączył się reporter pewnej stołecznej gazety, Adam Rychlicki. Sprytny i wszędobylski żurnalista swą przebiegłością potrafi błyskawicznie pozyskać informacje, które dla doświadczonych policjantów znajdują się niemal poza zasięgiem.

 

Kim był Wacław Wirski? Ustalenie tożsamości autora niniejszego kryminału jest równie trudne jak poznanie personaliów mężczyzny, którego uśmiercił na kartach swej książki. Wiadomo jedynie, że powieść „Samobójstwo w hotelu Bristol” ukazała się drukiem w 1935 roku. Po jej przeczytaniu, możemy się także domyślać, że autor inspirował się kryminałami jednego z najpopularniejszych przedwojennych twórców tego gatunku, Adama Nasielskiego[1]. Mamy tu bowiem podobnie skonstruowane postacie bohaterów, wartką akcję i solidną dawkę humoru. Gdzieś w tle zarysowany jest również wątek romansowy. Różni się natomiast sposób prowadzenia śledztwa. Tu detektywi Nasielskiego, ze słynnym Bernardem Żbikiem na czele, górują zdecydowanie nad agentami, którzy usiłują rozwikłać zagadkę śmierci w hotelu Bristol. Polecam.   

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/waclaw-wirski-samobojstwo-w-hotelu-bristol-kpw-97-p-681.html

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-66704-93-0

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 122

---

[1] Powieści Adama Nasielskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Adam%20Nasielski

„Kapitan Irena”

 

Adam Nasielski „Kapitan Irena”

 

Stany Zjednoczone, lata 30. ubiegłego wieku. Znudzony życiem młody mężczyzna Jim Dongan w rozmowie z przyjacielem, poczytnym literatem narzeka, że przygody jakie ten opisuje w swych książkach nie zdarzają się na co dzień zwykłym śmiertelnikom. Dongan, który jest zamożnym człowiekiem, synem milionera, właściciela potężnego koncernu stalowego, pragnie by kiedyś i jemu przytrafiło się coś niezwykłego. Marzy o wielkiej miłości. Nie zdaje sobie sprawy, że już niebawem jego fantazje się ziszczą a on znajdzie się w samym centrum niebezpiecznych, nieprawdopodobnych wręcz wydarzeń, i będzie marzył o powrocie do dawnego, ustabilizowanego życia.

 

Pewnego dnia do przechadzającego się nad brzegiem morza Dongana podchodzi młody chłopiec, i wkłada mu do kieszeni kartkę, na której widnieje nie znany mężczyźnie adres. Zdziwiony Jim postanawia udać się na wskazane miejsce. To nie koniec niespodzianek. Dongan zaczyna zdawać sobie sprawę, że tajemnicza kartka trafiła do niego przez pomyłkę. Nabiera przekonania, że wplątał się w sprawy działających na terenie USA agentów obcego wywiadu. Po chwili zastanowienia udaje się do siedziby amerykańskiego Navy Yard  i oferuje swą pomoc w wykryciu siedziby szpiegowskiej szajki. Kim jest tytułowa kapitan Irena? To piękna kobieta, która mimo młodego wieku (liczy sobie zaledwie dwadzieścia kilka lat) piastuje odpowiedzialne stanowisko w Ministerstwie Marynarki. To właśnie ona zostaje przełożoną Jima, kiedy ten nawiązuje współpracę z Navy Yard. I to panna Chambers staje się obiektem westchnień młodzieńca. Jim jest pewien, że z taką kobietą, byłby gotowy spędzić całe życie.

 

Adam Nasielski na kartach swej powieści skrzyżował wątek romansowy z sensacyjnym. Główny bohater kilkukrotnie ociera się o śmierć. Na poważne niebezpieczeństwo narażone zostaje także życie jego ukochanej. Mimo to, od pierwszej do ostatniej strony książki, Jima nie opuszcza poczucie humoru. Nawet w najbardziej dramatycznych momentach zawsze ma pod ręką zabawny żarcik lub powiedzonko. Nie brakuje mu odwagi, często balansuje na granicy ryzyka. Wierzy w swój spryt, szczęście oraz siłę swoich mięśni. Powieść jednego z najpopularniejszych przedwojennych autorów powieści kryminalnych i sensacyjnych, Adama Nasielskiego oparto na wydaniu z   1936 roku[1]. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/adam-nasielski-kapitan-irena-spk-16-p-739.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-67240-52-9

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 184

---

[1] Powieści Adama Nasielskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Adam%20Nasielski

„Plan R.”

 

Zenon Różański „Plan R.”

 

Lata 30. ubiegłego wieku. Z Nowego Jorku do Europy wypływa statek motorowy Wilson. Pośród pasażerów znajduje się polski inżynier Antoni Janczar. Za oceanem młody naukowiec spędził setki godzin w laboratorium, pracując nad rewolucyjną formułą chemiczną, zwaną „Planem R.” Formułę tę zamierzał przekazać polskiej armii. Nie trudno się domyślić, że chrapkę na zdobycie tak cennego wynalazku mają służby wywiadowcze wielu krajów. Kilka kabin na luksusowym transatlantyku zajmują agenci wywiadów ze Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Niemiec.

Największe niebezpieczeństwo grozi Janczarowi ze strony niezwykle urodziwej niemieckiej agentki Grety von Hesslar. Przebiegła kobieta, która przed inżynierem występuje jako Zofia Wilczewska, jest gotowa na wszystko by wykonać rozkaz i zdobyć teczkę z dokumentami naukowca. W obfitującej w zaskakujące zwroty akcji powieści, oprócz wątków romansowych, znajdziemy także trochę bójek i zabawnych konwersacji. Polski chemik podróżujący na pokładzie transatlantyka na brak przygód i emocji nie mógł zatem narzekać.

 

Zenon Różański, pozostawał w cieniu najbardziej popularnych przedwojennych autorów powieści kryminalnych: Aleksandra Błażejowskiego, Adama Nasielskiego, czy Stanisława A. Wotowskiego. Nie zrażał się tym jednak, i pozostawił po sobie całkiem pokaźny dorobek. Kilka tytułów tego pisarza i dziennikarza zostało wznowionych po latach w seriach Kryminały przedwojennej Warszawy oraz Stary polski kryminał. Warto je polecić szczególnie miłośnikom powieści Adama Nasielskiego. Różański, podobnie jak twórca postaci inspektora Bernarda Żbika, stosował zbliżone chwyty fabularne, jego kryminały przepełnione były również solidną dawką komicznych scen. Na kartach niniejszej książki także takowych nie brakuje.

Powieść Zenona Różańskiego drukowana była w odcinkach na łamach „Dziennika Bydgoskiego” w 1938 r. a na pierwsze wydanie książkowe czekała aż do 2022 r. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/zenon-rozanski-plan-r-spk-15-p-710.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-66704-97-8

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 160

„Eksperyment doktora Visconta”

 

Adam Nasielski „Eksperyment doktora Visconta”

 

Argentyna lata 30. ubiegłego wieku. W trakcie lotu samolotem dochodzi do niecodziennego wypadku. Nagły wstrząs maszyny rzuca jednego z pasażerów na drzwi. Te otwierają się, a człowiek wypada. Na szczęście doktor Viscont, bo to on jest owym nieszczęśnikiem, założył wcześniej  spadochron. Oszołomiony mężczyzna ląduje nieopodal położonej na odludziu willi. Okazały budynek należy do ekscentrycznego naukowca. Viscont przekracza próg willi w nadziei uzyskania pomocy. Nie spodziewa się jednak, że wkrótce po spotkaniu z profesorem Knorrhem jego życie zupełnie się odmieni.

Właściciel willi, znajdujący się na łożu śmierci naukowiec postanawia, że przypadkowy gość zostanie ujęty w jego testamencie. Stawia przy tym jeden, ale niezwykle trudny do wypełnienia warunek. Viscont otrzyma pokaźną sumę zielonych banknotów jeżeli uda mu się odnaleźć człowieka zmarłego na atak serca, a następnie ożywić go zastrzykiem opracowanym przez profesora. Adam Nasielski postanowił popuścić wodze fantazji, a tej nigdy mu nie brakowało, i poszedł tym razem na całość. Powieść przepełniona jest dużą ilością nieprawdopodobnych wręcz zdarzeń. Począwszy od feralnego lotu, niezwykłego testamentu, po perypetie głównego bohatera, który za wszelką cenę postanawia doprowadzić, do tego aby warunki testamentu zostały wypełnione.

 

Jeden z najpopularniejszych przedwojennych polskich autorów powieści kryminalnych i sensacyjnych stworzył tym razem głównego bohatera, który znacznie odbiega od słynnego inspektora Żbika[1]. Wiele miejsca poświęcił na ukazanie rozterek, jakie targały Viscontem, starał się także tłumaczyć wybory dokonywane przez główną w powieści postać. Dzięki tym zabiegom doktor Viscont stał się postacią bardzo bliską zwykłemu czytelnikowi. Znajdziemy na kartach powieści także wątki romansowe oraz jak zawsze solidną dawkę humoru. Powieść Adama Nasielskiego „Eksperyment doktora Visconta” ukazała się w 1937 r. i na kolejne wydanie książkowe czekała ponad 80 lat. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/adam-nasielski-eksperyment-doktora-visconta-spk-14-p-701.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-67240-14-7

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 182

---

[1] Powieści Adama Nasielskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Adam%20Nasielski

„Uśmiech na wokandzie”

 

Rafał Jurkowski „Uśmiech na wokandzie”

 

„Uśmiech na wokandzie” to zbiór kilkuset dowcipów wybranych z czasopism ukazujących się na ziemiach polskich w latach 1918-1939. Bohaterami żartów są włamywacze, kieszonkowcy, rabusie i zabijacy, których lepiej nie spotkać nocą w ciemnym zaułku. Nie brakuje kawałów o oszustach, defraudantach, uwodzicielach i sędziach spoglądających z politowaniem na ławę oskarżonych, gdzie cwany adwokat za sowite honorarium udziela porad kutemu na cztery nogi rzezimieszkowi. Autorzy dowcipów wykpiwają bankierów, którzy nie martwią się rozprutą kasą, lecz usiłują nie dopuścić by wieści o ich problemach z płynnością finansową dotarły do opinii publicznej. Detektywi na ogół nie potrafią wyśledzić z kim spotyka się zdradzająca małżonka, a posiadacze automobilów rozjeżdżają przypadkowych przechodniów autem, które nie zostało jeszcze spłacone. Uśmiechu i pogody ducha nie brakuje bohaterom dowcipów odprowadzanych do drzwi celi bądź pod szubienicę. Jakże więc może brzmieć ostatnie życzenie fryzjera, który popełnił ciężkie przestępstwo i skazany został na karę śmierci? „Proszę o ostrą brzytewkę. Pragnąłbym przed śmiercią ogolić pana prokuratora”.

 

Żródło:

https://www.wydawnictwocm.pl/usmiech-na-wokandzie-p-746.html

 

Wydawca: Wydawnictwo CM

Seria: Zbrodnie z myszką

ISBN: 978-83-67240-55-0

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 330

„Sprawa Edwina Cramma”

 

Zenon Różański „Sprawa Edwina Cramma”

 

Warszawa, lata 30. ubiegłego wieku. Młody, zdolny pisarz Edwin Cramm po rozmowie z dyrektorem wydawnictwa „Głos Poranny” postanawia wstąpić do kawiarni. Na swoje nieszczęście przy jednym ze stolików dostrzega oszałamiająco piękna kobietę. Nigdy wcześniej, żadna z pań nie wywarła na nim takiego wrażenia jak tajemnicza nieznajoma. Młodzieniec postanawia podejść do zajmowanego przez nią stolika, przedstawić się i nawiązać rozmowę. Niestety nie wszystko układa się po jego myśli. Po chwili kobieta opuszcza lokal, wsiada do stojącego w pobliżu samochodu i odjeżdża. Oszołomiony i zdesperowany Cramm podbiega do najbliższej taksówki i poleca szoferowi by nie stracił z pola widzenia auta, które niebawem może zniknąć gdzieś za zakrętem. 

 

Literat nie zdaje sobie sprawy, że rozpoczynając pościg za nieznajomą, znajdzie się wkrótce w samym centrum afery szpiegowskiej. Nie świadom niebezpieczeństwa pojawia się w miejscu, którego powinien wystrzegać się jak ognia. Na domiar złego młodzieńcza fantazja i brawura sprawiają, że zamiast definitywnie przeciąć wciągający go wir wydarzeń, wpada coraz głębiej w sieć, z której wyplątanie się być może stanie się niemożliwe. Kto wie jak zakończyłyby się perypetie sympatycznego pisarza, gdyby na horyzoncie nie pojawiła się urocza, dzielna dziewczyna z sąsiedztwa. Mieszkająca tuż obok panna Ziuta zauważa podejrzanych osobników, którzy wyprowadzają z mieszkania Edwina Cramma. Postanawia interweniować i nie dopuścić by stała mu się jakakolwiek krzywda. Warto tu dodać, że rezolutna panna podkochuje się w przystojnym literacie.

 

Powieść Zenona Różańskiego drukowana była w odcinkach na łamach „Małego Dziennika” w 1936 r. Nigdy dotąd nie ukazała się w formie książkowej. To dość dziwne, gdyż jest to jedna z najlepszych powieści tego autora[1]. Napisana z dużym przymrużeniem oka, z  humorem książka obfituje w liczne zwroty akcji. Ta zaś z kolei jest niezwykle wartka jak zwykło się pisywać w recenzjach. Bohaterowie wywodzą się z różnych środowisk, a nawet krajów, jak na kryminał szpiegowski przystało. Główny bohater, mający w dorobku już kilka powieści, Edwin Cramm nie zdaje sobie sprawy, że wszystko to co dotychczas wyszło spod jego pióra jest niczym wobec przygód, które staną się jego udziałem. Polecam.

 

Źródło:

https://www.wydawnictwocm.pl/zenon-rozanski-sprawa-edwina-cramma-kpw-95-p-624.html

 

Wydawca: Wydawnictwo CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-66704-58-9

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 271

---

[1] Powieści Zenona Różańskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search?q=Zenon+R%C3%B3%C5%BCa%C5%84ski