„Wróciłeś by zginąć”

 

Dymitr Możajeff „Wróciłeś by zginąć”

 

Warszawa, połowa lat 70. Po wielu latach pobytu w Stanach Zjednoczonych wraca do Polski wybitny naukowiec, profesor Palewski. Długotrwała kariera za oceanem obfitowała w liczne sukcesy, profesor wiele publikował, pisał książki. Uzyskiwał oczywiście z tego tytułu znaczne dochody. Po powrocie do ojczyzny Palewski otrzymuje list zapowiadający śmierć. Na kartce widnieje również data 11 marca 1937 roku. Profesor dzieli się tą informacją ze spotkanym przypadkowo w restauracji majorem Pleśniewiczem. Emerytowany major MO to jego dawny, dobry znajomy. Choć ich drogi rozeszły się wiele lat temu, Palewski ma nadzieję, że Pleśniewicz będzie mógł mu pomóc w rozwiązaniu zagadki tajemniczego listu.

 

Major obiecuje zając się tą sprawą. Niestety, niebawem Pleśniewicz odbiera telefon od sekretarza profesora, Bronisława Podkowińskiego. Młody człowiek informuje go, że profesor Palewski został zamordowany. Śledztwo w sprawie zabójstwa prowadzi porucznik Różycki. Milicjanci ustalają, że Palewski pozostawił testament. Wśród podejrzanych siłą rzeczy musi znaleźć się więc także osoba, która będzie dziedziczyła pokaźny majątek. Okazuje się również, że data wymieniona w liście ma związek z niejakim Romanem Potterem. To muzyk, któremu kilkadziesiąt lat wcześniej Palewski odbił narzeczoną.

 

Autor sprawnie podrzuca mylne tropy, dzięki czemu czytelnik niemal do ostatniej strony nie jest pewien, który z podejrzanych przyczynił się do przedwczesnego zgonu zamożnego profesora. Osób, którym mogło zależeć na śmierci naukowca jest bowiem kilka. Profesor Palewski prowadził bujne życie uczuciowe. Szybko się zakochiwał i równie szybko pozostawiał swoje kochanki wikłając się w nowe romanse. Milicjanci penetrują różne środowiska. Na tle szarej egzystencji zwykłych mieszkańców Warszawy autor ukazuje wycinek z barwnego życia artystów. Jedną z postaci podejrzewanych o zabójstwo jest bowiem aktorka pewnego stołecznego teatru. W nie mniej interesujący sposób przedstawione są tu epizody z życia osób ocierających się niemal o warszawski półświatek. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/dymitr-mozajeff-wrociles-by-zginac-lata-705-p-600.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Najlepsze kryminały PRL

ISBN: 978-83-66704-38-1

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 144

„Morderstwa znad Wisły”

 

Jarosław Molenda „Morderstwa znad Wisły”

Tajemnicze i nierozwikłane polskie sprawy kryminalne

 

Polskie Milczenie owiec. Po dokładniejszym zbadaniu znaleziska okazało się, że to nie śruba barki zmieliła i oskórowała ciało. Polska Tragedia na przełęczy Diatłowa. Zdarza się, że malownicze górskie trasy kryją mroczne tajemnice, stając się niemym świadkiem okrutnych zdarzeń… Polski Kuba Rozpruwacz. Kobiety mordował tym, co miał pod ręką: śrubokrętem, butelką, szprychą.

Wszystkie te sprawy łączy nieznany motyw, ludzka potworność oraz bezradność organów ścigania i sprawiedliwości. Czy istnieje zbrodnia doskonała? Jak sytuacja polityczna wpływa na przebieg śledztwa? Dlaczego policyjne procedury czasami zawodzą? Oto zbiór najgłośniejszych, niewyjaśnionych spraw kryminalnych, zarysowany na tle zmieniającej się przez dekady polskiej rzeczywistości. Część z nich to zbrodnie, które na zawsze pozostaną w zakurzonych archiwach, a ich sprawcy nigdy nie odpowiedzą za swoje czyny. Niektóre – mimo że znalazły swój finał na salach sądowych – niosą za sobą więcej pytań niż odpowiedzi.

 

Źródło:

https://replika.eu/tytul/morderstwa-znad-wisly-tajemnicze-i-nierozwiklane-polskie-sprawy-kryminalne

 

Wydawca: Replika

ISBN: 978-83-66989-33-7

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 352

„Posłaniec śmierci”

 

Andrzej Kakiet „Posłaniec śmierci”

 

Pierwsza połowa lat 80. Funkcjonariusze MO mają poważne problemy aby natrafić na trop seryjnego mordercy. Działający na terenie całego kraju zbrodniarz skrzętnie zaciera za sobą wszelkie ślady. Nie wiadomo jakie były motywy, które kierowały tajemniczym zabójcą. Jedyną wskazówką dla oficerów MO jest as trefl. Taka bowiem karta jest podrzucana każdej z przyszłych ofiar na kilka lub kilkanaście dni przed śmiercią. Niezwykle trudno jest ustalić co poza tym faktem łączy wszystkie zamordowane osoby. Wiadomo jedynie, że tuż po otwarciu koperty zawierającą makabryczną zapowiedź każda z ofiar wpada w popłoch.

Na uwagę zasługuje nietypowa jak na kryminał milicyjny konstrukcja powieści. Czytelnik ma możliwość obserwowania wydarzeń zarówno z perspektywy milicjantów jak i zbrodniarza. Ze względu na  fakt, iż ofiary wywodzą się z różnych grup społecznych przestępca, niczym kameleon, zmuszony jest wchodzić w skórę innych osób. Andrzej Kakiet ukazuje szare życie w hotelu robotniczym, zakrapiane libacje urządzane przez pracowników zatrudnionych przez zamożnego właściciela szklarni czy codzienne życie i rozterki jednego z dyrektorów agencji artystycznej „Pagart”. Powoli, krok po kroku, odsłania także pobudki, które skłoniły głównego bohatera do wkroczenia na drogę zbrodni.

 

Osoby, które otrzymały „wyrok śmierci” starają się za wszelką cenę przebywać w czyimś towarzystwie. Mają złudną nadzieję, że to jedynie może je ocalić. Niestety są w błędzie. Zazwyczaj w najbardziej niespodziewanym momencie tajemniczy osobnik zadaje śmiertelny cios. Istotnym impulsem pobudzających funkcjonariuszy MO do zintensyfikowania działań staje się zabójstwo ich kolegi, kapitana Krzysztofa Kramera. Jego współpracownicy oraz przyjaciele są przekonani, że Kramer natrafił na ślad, który mógłby doprowadzić do zdemaskowania mordercy i dlatego musiał zginąć. Sprawa rusza z miejsca dopiero wówczas, kiedy do akcji wkracza brat zabitego milicjanta, dziennikarz Andrzej Kramer. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/andrzej-kakiet-poslaniec-smierci-lata-801-p-586.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Najlepsze kryminały PRL

ISBN: 978-83-66704-18-3

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 157

„Zakręt samobójców”

 

G. R. Tarnawa „Zakręt samobójców”

 

Początek lat 60. W leżącym gdzieś na skraju województwa zielonogórskiego małym miasteczku Zastawie, jeden dzień zazwyczaj niewiele różni się od drugiego. Dlatego kiedy w pobliskich kamieniołomach zostają znalezione zwłoki pracownicy miejscowej poczty, wszyscy rozmawiają tylko o tym wydarzeniu. Rudowłosa dziewczyna była siostrą komendanta milicji z Zastawia, porucznika Groszkowskiego. Powstają podejrzenia, czy ktoś pomógł młodej kobiecie rozstać się ze światem. Wątpliwości nie są bezpodstawne. Kilka lat wcześniej, w tym samym miejscu stracił życie lokalny przedsiębiorca Leon Domański. Nic dziwnego, że w głowie prowadzącego śledztwo oficera milicji (brata ofiary) rodzi się pytanie czy te dwie sprawy mają ze sobą jakiś związek.

Autorowi lub autorce, bo trudno ustalić, kto kryje się pod pseudonimem G. R. Tarnawa, udało się oddać klimat lat 60. W małym miasteczku oprócz poczty, sklepu, posterunku policji i kawiarenki nie ma wielkich atrakcji. Wydarzeniem roku jest noc otwarcia winobrania. Akcja powieści rozgrywa się na Ziemiach Odzyskanych. Nie może więc z w książce, która została napisana kilkanaście lat po zakończeniu II wojny światowej, zabraknąć nawiązań to tego tragicznego okresu. Wątek ten pobrzmiewa jednak tylko gdzieś w tle, a na plan pierwszy wysuwają się skomplikowane relacje rodzinne, uczuciowe i towarzyskie łączące głównych bohaterów.

 

W małym miasteczku wszyscy się znają. Trudno utrzymać coś w tajemnicy. Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę, jaką przeszłość skrywa sąsiad. Nic dziwnego, mieszkają przecież w Zastawiu, miasteczku, którego historia sięga średniowiecza, stosunkowo od niedawna. Porucznik Groszkowski stara się za wszelką cenę dotrzeć do prawdy. W orbicie jego zainteresowań znajduje się kilka osób. Pośród nich jest młoda lekarka, która znalazła zwłoki urzędniczki. Komendant milicji, gubi się w swoich domysłach, i kto wie czy udałoby mu się rozwikłać tę sprawę, gdyby nie pojawił się niespodziewany sprzymierzeniec.

W latach 1963-1964 powieść „Zakręt samobójców” publikowana była w odcinkach na łamach „Gazety Pomorskiej”. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/g-r-tarnawa-zakret-samobojcow-prl-605-p-590.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Najlepsze kryminały PRL

ISBN: 978-83-66704-28-2

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 139

„Przekładanka”

 

Karol Wilt „Przekładanka”

 

Warszawa, początek lutego 1966 roku. W jednym z mieszkań zostają znalezione zwłoki młodej kobiety. Wszystko wskazuje na to, że Agnieszka Marczak odkręciła kurki z gazem i popełniła samobójstwo. Pierwszymi osobami, które pojawiły się w mieszkaniu Agnieszki byli dozorca i jego żona. To ją zaniepokoił zapach ulatniającego się gazu. Kilka tygodni później w niewielkim, urządzonym schludnie i ze smakiem mieszkanku, spotykają się radca prawny Jerzy Wołodko oraz uznany psychiatra Leszek Gellert. Ten pierwszy to pracownik Instytutu Kryminalistyki, często współpracujący z organami ścigania przy rozwiązywaniu skomplikowanych spraw. Wołodko uważa, że Marczakówna padła ofiarą morderstwa, a jej samobójstwo zostało upozorowane.

Mężczyźni zamierzają w miłej atmosferze, przy kawie i papierosie, zastanowić się nad tą sprawą. Chcą przyjrzeć się osobom, którym mogłoby zależeć na śmierci dziewczyny. Niebawem wychodzą na jaw nowe fakty wskazujące na to, że Wołodko może mieć rację. Agnieszka Marczak, była studentką szkoły teatralnej. Dziewczyna prowadziła niezwykle bujne życie towarzyskie. W chwili śmierci była w ciąży. Nic więc dziwnego, że jednym z głównych podejrzanych jest ojciec dziecka. Drugim osobnikiem, który mógł mieć motyw by skrócić życie Agnieszki był wspomniany wcześniej dozorca. 

 

Powieść jest bardzo ciekawie skonstruowana. O niemal wszystkich okolicznościach śmierci Agnieszki Marczak czytelnik dowiaduje się z rozmowy prowadzonej przez Wołodkę i GelIerta. Trzeba też przyznać, że nie brak w książce odważnych scen. Główna bohaterka nim trafiła do kostnicy nie należała bowiem do osób pruderyjnych. Uczestniczyła w rozmaitych przyjęciach, w trakcie których nawiązywała znajomości, bardzo często kończące się w łóżku. Warto nadmienić, że na kartach powieści pojawiają się również echa zakończonej ponad 20 lat wcześniej wojny. Dozorca domu, w którym mieszkała Marczakówna ma za sobą niezbyt chlubną przeszłość. W okresie okupacji był szmalcownikiem.

Jak wynika z informacji zamieszczonej na stronie Klubu Mord, pod pseudonimem Karol Wilt ukrywała się Natalia Modzelewska, małżonka ministra spraw zagranicznych w latach 1946-1951 Zygmunta Modzelewskiego[1]. W jej dorobku oprócz licznych tłumaczeń, znajdziemy także dwa inne kryminały: „Nie chciałem jej zabić” oraz „Dalszego ciągu nie będzie”. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/karol-wilt-przekladanka-lata-605-p-601.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Najlepsze kryminały PRL

ISBN: 978-83-66704-37-4

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 195

---

[1]https://www.klubmord.com/recenzje/recenzje-2011/dalszego-ciagu-nie-bedzie-marzena-pustulka-144-2011

 

„Od Nerwosolka do Yansa”

 

Daniel Koziarski, Wojciech Obremski  „Od Nerwosolka do Yansa”

50 komiksów z czasów PRL-u, które musisz przeczytać przed śmiercią”

 

W czasach PRL-u, kiedy nawet śnieg wydawał się szary, byli tacy, którzy ową szarość próbowali pokolorować. To twórcy kultowych komedii, kabareciarze, ale także… autorzy komiksów. Komiksów, na których socjalistyczna władza nie zostawiała suchej nitki – wszak ich korzenie pochodziły z „imperialistycznego Zachodu”, czyhającego, aby wyprać do cna mózgi młodych czytelników.

Autorzy tego leksykonu (obaj rocznik 1979) ze znawstwem przypominają nie tylko kultowe tytuły doby PRL-u, jak choćby „Tytus, Romek i A’Tomek”, „Kajko i Kokosz” czy „Thorgal”, ale także te mniej popularne, a równie ciekawe. „Od Nerwosolka do Yansa…” to subiektywny przewodnik po najlepszym, co zdarzyło się polskiemu komiksowi w tych niewesołych czasach. Obowiązkowa pozycja przede wszystkim dla zagorzałych fanów opowieści z dymkami, ale również inspiracja dla tych, którzy dopiero rozpoczynają przygodę z polską klasyką komiksową.

Daniel Koziarski - Urodzony w 1979 roku, gdynianin, z zawodu – prawnik, z zamiłowania – pisarz i czytelnik, pasjonat komiksów. Autor m.in. powieściowego cyklu „Socjopata”, współtwórca (wraz z Arturem Ruduchą) komiksowej serii „Kapitan Szpic”, znany również ze współpracy z Agnieszką Lingas-Łoniewską („Zbrodnie pozamałżeńskie”, „Klub niewiernych”).

Wojciech Obremski - Urodzony w 1979 roku w Bydgoszczy. Ojciec trzech synów. Absolwent politologii oraz dziennikarstwa Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, były redaktor naczelny lubuskiego miesięcznika „Przekrój Lokalny”. Rzecznik prasowy starosty słubickiego, przewodzący również tamtejszym „Wiadomościom Powiatowym”. Publikuje w czasopismach w całym kraju (w tym teksty poświęcone fenomenom popkultury w dziennikach grupy Polska Press). Jest autorem książek: „Krótka historia sztuki komiksu w Polsce (1945-2003)” oraz „W krainie siedmiu słońc”, a także współautorem „Galerii osobowości z terenu Krainy Szlaków Turystycznych”. Nominowany do nagrody Osobowość Roku 2019 w kategorii Kultura w plebiscycie „Gazety Lubuskiej”.

 

Źródło:

https://novaeres.pl/katalog/tytuly?szczegoly=od_nerwosolka_do_yansa_50_komiksow_z_czasow,druk

Recenzje książki:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4973783/od-nerwosolka-do-yansa-50-komiksow-z-czasow-prl-u-ktore-musisz-przeczytac-przed-smiercia

 

Wydawca: Novae Res

ISBN: 978-83-8219-410-4

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 312 

„Tomek na Alasce”

 

Alfred Szklarski, Maciej Dudziak „Tomek na Alasce”

 

Jedna z najbardziej kultowych serii książek dla dzieci i młodzieży doczekała się wreszcie kontynuacji. Sprzedany w ponad 10 milionach egzemplarzy cykl przygód Tomka Wilmowskiego powraca. Po ponad 60 latach od premiery pierwszej części do rąk czytelników trafi dziesiąty tom cyklu. Bazując na notatkach pozostawionych przez Alfreda Szklarskiego, pisarz Maciej J. Dudziak podjął się zakończenia historii, na której wychowały się kolejne pokolenia.

„Tomek na Alasce” to kwintesencja tego, co czytelnicy pokochali w powieściach Szklarskiego – charyzmatyczni bohaterowie, odległe lądy oraz przygoda. Tomek, kapitan Nowicki oraz Sally przybywają na Alaskę tym razem jako uczestnicy wspólnej naukowej wyprawy amerykańskiego uniwersytetu w Chicago oraz Brytyjskiego Towarzystwa Geograficznego. Wyprawę finansuje znany milioner i filantrop – John Davison Rockefeller. Na miejscu okazuje się jednak, że wcześniejsza grupa geologów i kartografów, do której mieli dołączyć Polacy, zniknęła bez śladu w tajemniczych okolicznościach... Tomek, Sally oraz kapitan Nowicki ruszają na północ z wyprawą ratunkową.

 

Czy Tomek, Sally i kapitan Nowicki odnajdą zaginionych naukowców? Czy napotkani po drodze Indianie pomogą im w poszukiwaniach? Czy ich misja zakończy się sukcesem?

 

Lektura „Tomka na Alasce” jest jak spotkanie z dawno niewidzianymi przyjaciółmi. To propozycja nie tylko dla młodszych czytelników. Również ci, którzy kiedyś czytali powieści Alfreda Szklarskiego z wielką przyjemnością zagłębią się w ciekawe i często niebezpieczne przygody głównych bohaterów. W końcu to właśnie przygody Tomka zapoczątkowały u wielu pasję do podróżowania.

Źródło:

https://muza.com.pl/dla-mlodziezy/3830-tomek-na-alasce-t10-br-9788328715967.html

Recenzja książki:

https://mamanatropie.pl/2021/05/tomek-na-alasce-ksiazka-przygodowa-dla-dzieci.html

 

Wydawca: Muza

ISBN: 978-83-287-1596-7

Rok wydania: 2021

Liczba stron:   272

”Miasto zgruzowstałe”

 

Sylwia Chutnik ”Miasto zgruzowstałe”

Codzienność Warszawy w latach 1954–1955

 

Jak wygląda miasto wyłaniające się z ruin? Jak żyją jego mieszkańcy? Co słyszą w domach, zakładach pracy, na ulicach? Co jedzą, jak się ubierają, jak spędzają czas wolny? Dziesięć lat po wyzwoleniu i tuż przed odwilżą Warszawa była miastem w stanie zawieszenia. Pomiędzy traumą wojny i entuzjazmem odbudowy, pomiędzy oficjalnym optymizmem i pragnieniem wolności niezadekretowanej żadnym aktem komunistycznej władzy toczyło się życie, o którym, jak pokazuje autorka, wiemy zaskakująco mało.

 

W czterech rozdziałach Sylwia Chutnik opisuje kolejno: przestrzeń i architekturę miasta, przede wszystkim flagowe projekty socrealizmu; Warszawę odbieraną zmysłami, czyli jej smaki, zapachy, dźwięki i hałasy; obrazy ciała i płci w ówczesnej sztuce i ikonografii; w końcu charakterystyczne typy mieszkańców stolicy z ich obyczajami, subkulturami i obecnością w sferze publicznej.

 

Podążając literackim tropem Leopolda Tyrmanda, autora Złego i Dziennika 1954, czytając gazety, przepisy prawne, oglądając plakaty, zdjęcia i filmy, słuchając przemówień polityków i piosenek, autorka odtwarza codzienne życie Warszawy w jednym z najbardziej intrygujących okresów historii miasta.

 

Źródło:

https://wydawnictwo.ossolineum.pl/products/107

 

Wydawca: Ossolineum

Seria wydawnicza: Na Jeden Temat

ISBN: 978-83-66267-09-1

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 280

„Wakacje gwiazd w PRL. Cały ten szpan”

 

Krystyna Gucewicz „Wakacje gwiazd w PRL. Cały ten szpan”

 

W Polskę jedziemy! Elitarny Sopot, szokujące nagością Chałupy, malowniczy Kazimierz, zwariowane Zakopane, roztańczony Ciechocinek. Jak w kalejdoskopie pojawiają się modne miejscowości, znane twarze, wielkie nazwiska. Dokąd jeździli i gdzie się bawili artyści ze świata kina: Janusz Majewski, Andrzej Łapicki, Bogumił Kobiela, literaci: Stefania Grodzieńska, Stefan Kisielewski, a wreszcie muzycy, satyrycy oraz ikony świata mody: Maria Koterbska, Eryk Lipiński i Barbara Hoff?

Dlaczego w Rabce rodziły się najlepsze pomysły na książki? Czym kusiły artystów Bieszczady, a czym pociągały Mazury? Co oferowała wczasowiczom polska Palm Beach? Co myślała o tym wszystkim córka Stefana Żeromskiego, a co Kalina Jędrusik? Jak wyglądał ślub Zbyszka Cybulskiego i czy Leopold Tyrmand naprawdę nosił czerwone skarpetki? Dlaczego Tym wie lepiej? I skąd ten pomysł, że Osiecka lubiła krokodyle?

 

Książka Krystyny Gucewicz to nie tylko fascynująca podróż do miejsc, w których czas wolny spędzała śmietanka towarzyska PRL-u, to przede wszystkim pretekst do snucia barwnych i humorystycznych opowieści o ludziach i ich stylu życia w tych mało artystycznych czasach. To gęsty od zdarzeń, anegdot i faktów patchworkowy reportaż z pamięci. I… PRL w pigułce. "Gucewicz ma oko na Polskę Ludową. Czyta się tę książkę jak dobrze zmrożoną wódkę." Jerzy Iwaszkiewicz

 

Źródło:

https://muza.com.pl/biografie/3887-wakacje-gwiazd-w-prl-caly-ten-szpan-9788328716766.html

Recenzje książki:

https://historykon.pl/wakacje-gwiazd-w-prl-recenzja

https://historia.org.pl/2021/05/04/wakacje-gwiazd-w-prl-caly-ten-szpan-k-guncewicz-zapowiedz

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4970747/wakacje-gwiazd-w-prl-caly-ten-szpan

 

Wydawca: Muza

ISBN: 978-83-287-1676-6

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 448

„Tajna historia Biura Ochrony Rządu”

 

Lech Kowalski „Tajna historia Biura Ochrony Rządu”

Bodyguardzi i janczarzy elit PRL-u

 

Biuro Ochrony Rządu za PRL-u było okryte mgłą tajemnicy, a dziennikarski światek doskonale zdawał sobie sprawę, że nie powinien zajmować się borowcami. Czego tak się obawiano? Przede wszystkim ogromnej wiedzy, jaką posiadali funkcjonariusze BOR na temat ochranianych przez nich notabli komunistycznych oraz ich rodzin. Żadna ze służb specjalnych w tamtych siermiężnych czasach naszej ojczyzny nie była tak blisko tych, którzy władali Polską z nadania „Braci Moskali”.

Korzenie komunistycznych służb chroniących najwyższych urzędników Polski Lubelskiej.

Czy czerwoni bodyguardzi nie ochronili Bieruta przed zamachem? 

Czy to prawda, że Sowieci podstawili na miejsce ofiary wyszkolonego sobowtóra? 

Czy groźba opublikowania takich sensacji stała za zabójstwem Piotra Jaroszewicza i zamachem na gen. Świerczewskiego?

Rewelacje Józefa Światły a bezpieczniacka rzeczywistość.

Czajki, Ziły i czarne Wołgi. Park samochodowy komunistycznych notabli.

De Gaulle, Indira Gandhi, Willy Brandt. Jak BOR ochraniał wielkich tego świata.

Modernizacja i prace operacyjne BOR na przełomie lat 70. Koce pancerne, rozpylacze gazów, polimerów: gierkowskie bizancjum w wersji sowieckiej.

Hel, Łańsk, Jurata – specjalne ośrodki wypoczynkowe. „Aby władza rosła w siłę, a obstawa żyła dostatniej”.

Tajemnicze zamachy na komunistycznych notabli.

Kulisy zjazdów partyjnych, narad i bratnich konsultacji, wojaże zagraniczne sekretarzy partyjnych i ich świty.

Papieskie trzęsienie ziemi. Wizyty Jana Pawła II w ojczyźnie.

BOR w stanie wojennym i u boku junty mundurowej na straży socjalizmu.

Źródło:

https://wydawnictwofronda.pl/ksiazki/tajna-historia-biura-ochrony-rzadu-bodyguardzi-i-janczarzy-elit-prl-u

 

Wydawca: Fronda

ISBN: 978-83-8079-612-6 

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 656

„Nieźle się zapowiadało”

 

Jan Suzin „Nieźle się zapowiadało”

 

Kto wie jak potoczyłaby się kariera zawodowa młodego i zdolnego architekta Jana Suzina, gdyby pewnego nie natrafił przypadkiem w jednej ze stołecznych gazet na ogłoszenie o konkursie na spikera telewizyjnego? Kto wie, czy Jan Suzin zdecydowałby się przystąpić do tego konkursu, gdyby kilka dni później nie spotkał przypadkiem dawnej znajomej, pracującej już w telewizji, Olgi Lipińskiej? Jak sam przyznał autor niniejszych wspomnień na jednej z pierwszych stron książki: „O wszystkim w życiu decydują przypadki”.

Książka Jana Suzina jest kopalnią wiadomości o pracownikach, którzy kształtowali Telewizję Polską w pierwszym okresie jej istnienia. Mimo wszechobecnej wówczas szarzyzny, lata 50. i 60. w opowieściach pana Jana wydają się najbarwniejsze i wspominane są przez niego z ogromnym sentymentem. Wiele znaczących postaci telewizji zostało dziś niemal zupełnie zapominanych. Niektórzy, jak Elżbieta Sommer (Chmurka) zapisali się trwale we wspomnieniach starszych telewidzów. Suzin rozpoczął pracę w telewizji w 1955 roku. Nie była to oczywiście telewizja taka jaką dziś znamy. Wszystko było inne. Począwszy od sprzętu, a skończywszy na ludziach. Legendarny prezenter zaprzyjaźniony był z dziesiątkami twórców, którzy przewinęli się przez studia telewizyjne. O każdej z osób, której wkład uważał za istotny w rozwój tej instytucji starał się napisać kilka słów, lub przypomnieć związaną z nią anegdotę.

 

W pierwszych latach telewizji programy emitowano na żywo. Powodowało to często rozmaite wpadki. O takich ciekawostkach również przeczytamy w książce. Jan Suzin w trakcie długiej, trwającej ponad 40 lat kariery przeczytał kilka tysięcy list dialogowych do filmów. Na kartach książki zdradził jaki tytuł nosił pierwszy przeczytany przez niego film i kogo uważał za najlepszego polskiego lektora. Odkrył też nieco tajników związanych tą gałęzią swojej pracy. W trakcie lektury wspomnień, mamy przed sobą obraz ciepłego, pełnego humoru człowieka. Jan Suzin okazał się bystrym obserwatorem. Dostrzegł, zapamiętał i zanotował w pamięci setki drobnych epizodów. Gdyby nie pomysł przeniesienia tych okruchów wspomnień na papier, większość przepadłaby bezpowrotnie. 

Do bogato ilustrowanej materiałami archiwalnymi książki słowo wstępne napisała twórczyni licznych programów telewizyjnych Olga Lipińska. Swoimi wspomnieniami podzieliły się również dziennikarka i reporterka Halszka Wasilewska oraz żona spikera, aktorka Alicja Pawlicka. To właśnie żona Jana Suzina porządkując domowe archiwum natrafiła na nieznany jej maszynopis. Jak się okazało były to wspomnienia zmarłego męża. W książce zamieszczono także kilka felietonów napisanych przez Jana Suzina oraz krótkie biogramy ponad stu osób, które zostały wspomniane przez autora. Polecam.

Książka na stronie wydawcy:

https://arkady.eu/nowosci/niezle-sie-zapowiadalo

 

Wydawca: Arkady

ISBN: 978-83-213-5116-2

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 184

„Ciemna jaskinia”

 

Maciej Słomczyński „Ciemna jaskinia”

 

Młody lekarz, Tadeusz Mroczek, przyjeżdża z żoną Haliną do Poręby Morskiej na pogrzeb stryja. Śp. Stanisław Mroczek był sędzią, żył samotnie, otoczony szacunkiem i sympatią mieszkańców małego miasteczka. Przyczyną śmierci było utonięcie, ot, nieszczęśliwy wypadek. Mroczkowie zatrzymują się w domu zmarłego, który jest teraz ich własnością. Gdy przeglądają rzeczy sędziego w jego gabinecie, gwałtowny przeciąg sprawia, że z jednej ze ścian odpada tynk. Halina natychmiast chce posprzątać i zupełnie przypadkowo odkrywa otwór w ścianie, a w nim coś zupełnie nieoczekiwanego! Z niszy na małżonków spoglądała pustymi oczodołami trupia czaszka…

 

Źródło:

https://ltw.com.pl/kryminaly/739-ciemna-jaskinia.html

 

Wydawca: LTW

ISBN: 978-83-7565-684-8

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 182

„Gdzie jest Trzeci Król?”

 

Maciej Słomczyński „Gdzie jest Trzeci Król?”

 

Kolekcjoner dzieł sztuki z Ameryki Południowej pragnie mieć w swojej kolekcji rzadki obraz autorstwa Ribery przedstawiający jednego z trzech króli składających dary Dzieciątku. Posiada portrety pozostałych dwóch, więc naturalne jest, że zależy mu na uzupełnieniu tryptyku. Sprawa jest o tyle trudna, że Trzeci Król znajduje się w zbiorach leżącego w Polsce państwowego muzeum. Zdobycia go podejmuje się Herr Gruber, specjalista od tego typu problemów.

 

Źródło:

https://ltw.com.pl/kryminaly/740-gdzie-jest-trzeci-krol.html

 

Wydawca: LTW

ISBN: 978-83-7565-690-9

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 208

„Czek dla białego gangu”

 

Jerzy Edigey „Czek dla białego gangu”

 

W Warszawie, w biały dzień, dochodzi do napadu na aplikanta sądowego Zygmunta Kalinowskiego. Z miejsca zdarzenia znika teczka, w której były akta sprawy przeciwko „białemu gangowi” oraz czek na 80 000 dolarów. Śledztwo w sprawie prowadzi major Stanisław Krzyżewski, trwa wyścig z czasem, a tropy okazują się fałszywe. Podejrzanych jest kilku, czas ucieka, sprawa się komplikuje. Czy uda się znaleźć złodzieja, zanim ten zrealizuje czek? Odpowiedź znajdzie czytelnik w książce, której pierwsze wydanie ukazało się w 1963 roku.

 

Źródło:

https://ltw.com.pl/strona-glowna/689-czek-dla-bialego-gangu.html

 

Wydawca: LTW

ISBN: 978-83-7565-562-0

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 144

„Zawodowe dziewczyny”

 

Anna Dobrowolska „Zawodowe dziewczyny”

 

Kim były gruzinki, mewki czy dewizówki? Co w świecie pracy seksualnej zmienili ściągnięci przez Gierka wraz z zachodnimi inwestycjami biznesmeni? Jak przemiany obyczajowe lat 60. i 70. wpłynęły na tożsamości, a kryzys ekonomiczny lat. 80. na codzienną pracę, osób świadczących usługi seksualne? 

„Zawodowe dziewczyny” to wnikliwa historycznie, feministycznie wrażliwa opowieść o prostytucji i pracy seksualnej kobiet w latach 1945–1989. Autorka czerpiąc z milicyjnych dokumentów, a także radiowych i prasowych  tekstów, opisuje proces stopniowego upodmiotowienia kobiet, które świadczyły usługi seksualne - od „gruzinek” po „dewizową” pracę seksualną. To nowe odczytanie tematu, który w czasach PRLu był tabu, a także nowe spojrzenie na historię obyczajów Polski Ludowej. 

 

Książka na stronie wydawcy:

https://wydawnictwo.krytykapolityczna.pl/zawodowe-dziewczyny-prostytucja-i-praca-seksualna-w-prl-892

Recenzja książki:

https://histmag.org/Anna-Dobrowolska-Zawodowe-dziewczyny.-Prostytucja-i-praca-seksualna-w-PRL-recenzja-i-ocena-21729

Rozmowa z autorką:

https://www.hellozdrowie.pl/anna-dobrowolska-polski-feminizm-jest-bardzo-podzielony-w-kwestii-tego-czy-prostytucja-to-praca-czy-opresja

 

Wydawca: Wydawnictwo Krytyki Politycznej

ISBN: 978-83-66586-32-1

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 240 

„Festiwale wyklęte”

 

Bartosz Żurawiecki „Festiwale wyklęte”

 

Festiwale w Zielonej Górze i Kołobrzegu funkcjonowały w PRL-u na tych samych prawach co Sopot i Opole, ale po '89 roku postanowiono wymazać je z powszechnej pamięci. Bartosz Żurawiecki, znany krytyk filmowy, debiutuje reportażem w którym przypomina największe gwiazdy występujące na "festiwalach wyklętych" i przepytuje wykonawców dla których udział w Kołobrzegu lub Zielonej Górze okazał się w III RP "pocałunkiem śmierci". 

W Kołobrzegu i Zielonej Górze regularnie występowali: Maryla Rodowicz, Czesław Niemen, Anna German, Anna Jantar, Zdzisława Sośnicka. To w Zielonej Górze odkryto Izabelę Trojanowską, Urszulę, Małgorzatę Ostrowską, Janusza Panasewicza, Mieczysława Szcześniaka, Michała Bajora.

 

Maria Wróblewska i Stanisław Mikulski, Kołobrzeg 1970 r.

Książka na stronie wydawcy:

https://wydawnictwo.krytykapolityczna.pl/festiwale-wyklete-bartosz-zurawiecki-785 

Recenzja książki:

https://moznaprzeczytac.pl/festiwale-wyklete-bartosz-zurawiecki

 

Wydawca: Wydawnictwo Krytyki Politycznej

ISBN: 978-83-66232-56-3

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 476

„Porachunek z cieniem oraz inne opowiadania”

 

Jerzy Żukowski „Porachunek z cieniem oraz inne opowiadania”

 

Zbiór opowiadań „Porachunek z cieniem” to druga książka Jerzego Żukowskiego wydana w serii Najlepsze kryminały PRL Lata 50. W 2017 roku ukazała się w tej serii bardzo dobra powieść kryminalna tego autora „Martwy punkt”[1]. W niniejszym tomie znalazło się natomiast siedem opowiadań kryminalnych napisanych w połowie lat 50. ubiegłego wieku. W większości z nich Jerzy Żukowski eksponuje wątki szpiegowskie. Doskonale przeszkoleni agenci obcego wywiadu dysponują szerokim arsenałem metod ułatwiających nawiązanie współpracy z pracownikami kluczowych polskich przedsiębiorstw. Między wierszami autor zachęca do zwiększenia czujności i przestrzegania procedur obowiązujących w zakładach pracy. Nie można zapominać, że wróg tylko czeka na to aby wykorzystać czyjąś słabość, naiwność, rutynę czy niedbalstwo.

 

W opowiadaniu „Niewypał” Żukowski ostrzega jak niewiele inwencji i wysiłku potrzeba agentom wrogich służb by przejąć niezwykle ważny projekt. Szpiedzy pojawiają się również w tle opowieści „Dziwny zakład”. Niezwykle wyrafinowaną metodę sabotażu zastosowaną przez sprytnego agenta w pewnym zakładzie przemysłowym poznamy czytając opowiadanie „Nieznany przyjaciel ostrzega”. „Zagadka wielbłąda” to opowieść o zaginięciu cennej dokumentacji w zakładach chemicznych. Bohaterowie opowiadania „Automatyczny ołówek” to z kolei goście domu wczasowego „Szarotka”. Padający za oknami deszcz wprawia wszystkich w przygnębiający nastrój. Wtem ktoś wpada na pomysł by każdy z gości opowiedział jakąś interesującą historię ze swego życia. Opowieść rozpoczęta przez pana Antoniego kończy się niezwykle zaskakującym finałem.

 

Opowiadanie tytułowe „Porachunek z cieniem” odbiega tematyką od pozostałych. To historia skromnego księgowego, który pewnego dnia zaczyna otrzymywać bilety do kina. Zaintrygowany mężczyzna połyka haczyk i zaczyna chodzić na seanse. Niebawem odkrywa, że w czasie nieobecności ktoś zagląda jego mieszkania. Tomik zamyka „Rozgrywka Na Krzywym Kole”. Ekscentryczny prokurator Klecz próbuje ustalić jakie były prawdziwe powody popełnienia samobójstwa przez mężczyznę, którego po raz pierwszy dostrzegł przez okno, grając w brydża w mieszkaniu znajomych. W niektórych z opowiadań pobrzmiewają jeszcze echa zakończonej 10 lat wcześniej wojny. Polecam.

Książka na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/jerzy-zukowski-porachunek-z-cieniem-oraz-inne-opowiadania-prl-50-tom-9-p-551.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Najlepsze kryminały PRL. Lata 50

ISBN: 978-83-66371-97-2

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 182

---

[1] Jerzy Żukowski „Martwy punkt”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2017/05/martwy-punkt.html

„Kim jesteś Czarny?”

 

Anna Kłodzińska jako Stanisław Mierzański „Kim jesteś Czarny?”

 

Połowa lat 50. ubiegłego wieku. Funkcjonariusze kontrwywiadu natrafiają na trop działającej na Śląsku siatki szpiegowskiej. Doskonale zakonspirowani agenci z zachodnich Niemiec wzięli na cel rozpracowanie technologii produkcji cynku w śląskich hutach. Major Wichurski wraz z grupą kilku oficerów, wśród których znajduje się piękna i inteligentna porucznik Ewa Jasińska, wyrusza z Warszawy do Katowic. Sprawa jest skomplikowana i delikatna. Należy działać niezwykle ostrożnie, tak by nie spłoszyć sprytnych przeciwników. Milicjanci   rozpoczynają jak zawsze od wizyt w gabinetach dyrektorów i przeglądania akt pracowniczych. Każdy z podkomendnych majora Wichurskiego ma przydzielone konkretne zadania.

 

W trakcie rutynowych czynności milicjanci odnajdują na jednym z osiedli zwłoki mężczyzny. Po pewnym czasie odkrywają związki łączące zamordowanego z zakładem przemysłowym znajdującym się w kręgu ich zainteresowań. Mimo że od zakończenia II wojny światowej upłynęło już kilkanaście lat, pamięć o tych trudnych czasach nadal jest żywa. Wielu funkcjonariuszy kontrwywiadu i zwykłych policjantów ma w życiorysach służbę w oddziałach Armii Ludowej. Wielu straciło bliskich. Ale są i tacy, których rola w tym okresie nie została do końca wyjaśniona. Jednym z nich jest były partyzant o pseudonimie „Czarny”. Już po kilku dniach pobytu na Śląsku, szef przybyłej z Warszawy grupy milicjantów dochodzi do przekonania, że aby doprowadzić do likwidacji wrogiej agentury, konieczna jest podróż w przeszłość.

 

Anna Kłodzińska znakomicie odnajduje się w szpiegowskich klimatach. Wizyty w zakładach przemysłowych i gabinetach dyrektorów państwowych przedsiębiorstw a także odtwarzanie metod działania agentów obcego wywiadu to jest jej żywioł. Gdzieś w tle powieści pojawiają się lokale gastronomiczne, w których zakonspirowani funkcjonariusze prowadzą obserwacje osób, które zdradziły socjalistyczną ojczyznę. Milicjanci wyjeżdżają również na prowincję. Jedna z takich wypraw, i zwykła wizyta w przydrożnej knajpie, omal nie kończy się mordobiciem. Powieść „Kim jesteś Czarny?” została wydana w 1963 roku (pod pseudonimem Stanisław Mierzański). Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/anna-klodzinska-kim-jestes-czarny-t-34-p-525.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Najlepsze kryminały PRL

ISBN: 978-83-66371-89-7

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 207

„Wynajęty morderca”

 

Anna Kłodzińska jako Stanisław Załęski „Wynajęty morderca”

 

Przełom lat 80. i 90. ubiegłego wieku. Początek przemian ustrojowych. Dziennik Telewizyjny zastąpiły Wiadomości, pojawiły się pierwsze komputery, funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej z dnia na dzień przeistoczyli się w policjantów. Na mundialu we Włoszech wicemistrzostwo zdobywa reprezentacja Argentyny, z nieodżałowanym Diego Maradoną w składzie. Warszawską giełdę towarową kontroluje Leon Wistek. Jego fortuna rośnie z każdym dniem. Dla Wistka pracują dziesiątki drobnych handlarzy. Obdarzony niezwykłą intuicją mężczyzna doskonale wie gdzie szukać dostawców i jaki towar należy sprowadzić by przyniósł największe zyski. Wszystko układa się po myśli rekina giełdowego do momentu pojawienia się konkurencji. Wistek nie potrafi pogodzić się z tym faktem i za wszelką cenę dąży do wyeliminowania przeciwnika, niejakiego Bystronia. Układa plan, którego realizacja ma sprawić, że jeszcze długo na warszawskiej giełdzie nie pojawi się nikt kto mógłby próbować podważyć jego pozycję.

 

„Wynajęty morderca” to jedna z niewielu powieści Anny Kłodzińskiej, która została wydana pod pseudonimem. Cechą wszystkich kryminałów tej autorki, począwszy od pierwszych, wydanych jeszcze w połowie lat 50. jest ich wyrównany poziom[1]. W latach 70. i 80. Kłodzińska uatrakcyjniała fabułę swoich książek wplatając w nią wątki szpiegowskie. Nadal jednak bardzo ważną rolę odgrywali funkcjonariusze służby śledczej z porucznikiem, kapitanem, majorem a później podpułkownikiem Szczęsnym. W niniejszej powieści jest nieco inaczej. Kłodzińska stara się ukazać w jaki sposób rodziły się pierwsze fortuny nad Wisłą. Nie ma agentów obcego wywiadu, ich miejsce zajęli biznesmeni i liczący na okruchy z ich stołów liczni pomagierzy. Pojawiają się także zwykli szarzy obywatele, którzy na własnej skórze, zaczynają odczuwać skutki dziejowych przeobrażeń. Nie każdy potrafi odnaleźć się w nowej sytuacji tak dobrze jak Wistek czy Bystroń.

 

Na kartach powieści nie spotkamy żadnego z milicjantów, przed którymi przez ponad trzy dekady drżeli warszawscy przestępcy. Szczęsny, Daniłowicz i Kręglewski znikli niczym napisy „Milicja” z Fiatów, Nys i Polonezów. Nowi bohaterowie w policyjnych mundurach mimo przejściowych trudności, radzą sobie niezgorzej od starszych, zasłużonych kolegów. Powieść, którą klamrą splata dramatyczny wątek miłosny, ukazała się już w 1991 roku i była ostatnią w dorobku pisarki. Ostatnią, ale jedną z najlepszych. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/anna-klodzinska-wynajety-morderca-t-33-p-524.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Najlepsze kryminały PRL

ISBN: 978-83-66371-88-0

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 192

---

[1] Powieści Anny Kłodzińskiej: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Anna%20K%C5%82odzi%C5%84ska

„Skorpion”

 

Adrian Wrocławski „Skorpion”

Sprawa zabójcy Pawła Tuchlina i seryjnych przestępstw na tle seksualnym na Pomorzu, 

popełnionych w latach 1975-1983

 

Pierwsza kompletna monografia sprawy zabójcy seryjnego Pawła Tuchlina „Skorpiona”, który w roku 1985 r. za zabójstwo 9 kobiet oraz usiłowanie dalszych 10 zabójstw został w 1985 r. skazany na przedostatnią wykonaną w Polsce karę śmierci. Liczba jego ofiar śmiertelnych – niestety nieudowodnionych – jest jednak wyższa. Łącznie w ciągu swojego 37-letniego życia dopuścił się, usiłował się dopuścić oraz przygotowywał się do 38 ataków na kobiety, zaboru m.in. 19 pojazdów, niezliczonej kradzieży mniejszego mienia, kradzieży z włamaniem, przestępstw pomówienia czy posłużeniem się sfałszowanym dokumentem. Bez wątpienia można go zatem uznać za najniebezpieczniejszego przestępcę we współczesnej polskiej historii i drugiego co do ilości ofiar śmiertelnych, zabójcę seryjnego (po „Wampirze z Zagłębia” – Zdzisławie Marchwickim).                                                            

Publikacja – oparta na dogłębnej analizie całości istniejącego materiału aktowego, a nadto uzupełniona wspomnieniami członków specjalnej grupy MO powołanej do wykrycia Skorpiona – omawia szczegółowo prowadzone śledztwa od jego pierwszej zbrodni, przez całe kolejne 8 lat działalności zabójcy aż do jego ujęcia, udowodnienia mu winy i wykonania wyroku śmierci. Obala również wiele narosłych przez ponad 35 lat w świadomości społecznej, mitów, przekłamań i sensacji. Przedstawiona historia nie ogranicza się jedynie do Skorpiona, gdyż prezentuje po raz pierwszy nieznaną opinii publicznej postać innego seryjnego przestępcy seksualnego Włodzimierza S., który rozpoczął swoją „działalność” w tym samym czasie co Tuchlin, wspólnie terroryzując kobiety w Gdańsku, na przełomie 1975/1976 roku. Wiele z istotnych materiałów z akt sprawy, w tym opinii biegłych jak i uzasadnień wyroków, które dotychczas w wielu publikacjach były przytaczane fragmentarycznie, tym razem zostało przestawionych w całości, aby Czytelnik sam mógł wypracować swoje własne zdanie. Przytoczono również w oryginale wiele listów Skorpiona w tym jego osobistą rewizję, aby lepiej przybliżyć jego osobę, a także dać mu nawet po śmierci, możliwość zabrania głosu we własnej sprawie.

 

Źródło:

https://marszalek.com.pl/sklep/pl/glowna/4681-skorpion-sprawa-zabojcy-pawla-tuchlina-i-seryjnych-przestepstw-na-tle-seksualnym-na-pomorzu-popelnionych-w-latach-1975-1983.html

 

Wydawca: Adam Marszałek

ISBN: 978-83-8180-363-2

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 933