Pokazywanie postów oznaczonych etykietą religia. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą religia. Pokaż wszystkie posty

czwartek, 24 września 2020

„Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w Olkuskiem”

 

Jan Wiśniewski „Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w Olkuskiem”

 

Dzieło obejmuje 15 monografii dekanatów, parafii i miejscowości położonych w obrębie diecezji kieleckiej, radomskiej, sandomierskiej i archidiecezji częstochowskiej. Jest to reprint publikacji, która ukazywała się w latach 1907-1936. Autor przedstawił w swoich opracowaniach dzieje parafii od ich powstania do XX wieku. Prace zawierają bogatą dokumentację historyczną, zachowując przy tym wysoką wartość naukową. Opisy uzupełniają ryciny, zdjęcia, mapy oraz obszerne, unikalne teksty źródłowe. Do reprintu dołączono XV tom „Ksiądz Jan Wiśniewski 1876-1943. Życie i działalność” – przybliżający sylwetkę, działalność i piśmiennictwo autora. To także przewodnik po wydawnictwie.


Widok dawnego Olkusza i kopalni, około 1850 r.


W niniejszym tomie przedstawiono miejscowości: Biały Kościół, Bolesłw, Bydlin, Chechło, Błędów, Cieślin, Chlina, Dłużec, Giebło, Gołaczowy, Gorenice, Imbramowice, Jangrot, Jerzmanowice, Kidów, Korzkiew, Narama, Kroczyce, Łany Wielkie, Minoga, Ogrodzieniec, Olkusz, Rabsztyn, Pilica, Poręba Dzierżna, Przeginia, Racławice, Sąspów, Sieciechowice, Skała, Grodzisko (pustelnia św. Salomei), Smardzowice, Ojców, Pieskowa Skała, Sławków, Strzegowa, Sułoszowa, Wolbrom, Żarnowiec, Zadroże.

Marjówka Opoczyńska 1933 r. Reprint wydano z okazji obchodów Jubileuszu Święty Krzyż 2000


Źródło:

https://www.jednosc.com.pl/teologia-20/1894/monografie-historyczne-reprint-komplet-15-tomow

 

Wydawca: Wydawnictwo Jedność

ISBN: 83-7224-241-0 (t. 1-14)

ISBN: 83-7224-345-X

Rok wydania: 2000



niedziela, 20 września 2020

Świętokrzyskie regionalia (cz. 88)

 

ks. Jan Wiśniewski „Dekanat iłżecki”


Dzieło obejmuje 15 monografii dekanatów, parafii i miejscowości położonych w obrębie diecezji kieleckiej, radomskiej, sandomierskiej i archidiecezji częstochowskiej. Jest to reprint publikacji, która ukazywała się w latach 1907-1936. Autor przedstawił w swoich opracowaniach dzieje parafii od ich powstania do XX wieku. Prace zawierają bogatą dokumentację historyczną, zachowując przy tym wysoką wartość naukową. Opisy uzupełniają ryciny, zdjęcia, mapy oraz obszerne, unikalne teksty źródłowe. Do reprintu dołączono XV tom „Ksiądz Jan Wiśniewski 1876-1943. Życie i działalność” – przybliżający sylwetkę, działalność i piśmiennictwo autora. To także przewodnik po wydawnictwie.

 


W tomie „Dekanat iłżecki” zamieszczono opisy następujących miejscowości: Bałtów, Chotcza, Chybice, Ciepielów, Tymienica, Jasieniec, Grabowiec, Iłża, Kazanów, Krępa, Krzyżanowice, Lipsko, Mirzec, Pawłów, Pawłowice, Rzeczniów, Sienno, Skarżysko, Bzin, Solec, Świętomarz, Tarczek, Tarłów, Wąchock, Wielgie, Wierzbnik, Zemborzyn.


 Radom 1909-1911. Reprint wydano z okazji obchodów Jubileuszu Święty Krzyż 2000

Źródło:

https://www.jednosc.com.pl/teologia-20/1894/monografie-historyczne-reprint-komplet-15-tomow

 

Wydawca: Wydawnictwo Jedność

ISBN: 83-7224-241-0 (t. 1-14)

ISBN: 83-7224-313-1

Rok wydania: 2000



środa, 4 marca 2020

„Kronika wschowskich bernardynów”



O. Alojzy Pańczak (red.) „Kronika wschowskich bernardynów”


"Kronika wschowskiego klasztoru jest ważnym źródłem historycznym. Jej tłumaczenie z łaciny na język polski, dokonane zasadniczo przez o. Piusa Turbańskiego OFM, ma je przybliżyć szerokiej grupie osób zainteresowanych dziejami klasztoru, miasta i regionu. Zawiera ono kopie wielu dokumentów prawnych i historycznych, relacje naocznych świadków, listy, mowy, jak również kronikarskie opisy wydarzeń dotyczących nie tylko konwentu". (fragment Wstępu)





Wydawca: Stowarzyszenie Czas A.R.T.
ISBN: 978-83-63363-96-3
Rok wydania: 2019
Liczba stron: 416


piątek, 20 września 2019

„Wojciech Jastrzębiec – w służbie monarchii i Kościoła”



Bożena Czwojdrak, Feliks Kiryk, Jerzy Sperka (red.)
„Wojciech Jastrzębiec – w służbie monarchii i Kościoła”


Publikacja „Wojciech Jastrzębiec – w służbie monarchii i Kościoła” jest pokłosiem konferencji naukowej zorganizowanej w Sandomierzu, w 580. rocznicę śmierci tego kościelnego hierarchy. Wojciech Jastrzębiec, arcybiskup i kanclerza Królestwa Polskiego w okresie panowania króla Władysława Jagiełły, przyszedł na świat leżących nieopodal Sandomierza Łubnicach, a kształcił się m.in. w Beszowej. We wsi tej po latach ufundował okazały kościół i klasztor. W trakcie sandomierskiej konferencji przedstawiono kilkanaście referatów przybliżającą postać arcybiskupa. Publikacja składa się z trzynastu rozdziałów. Są to rozszerzone teksty wygłoszone przez naukowców, którzy w dniu 23 i 24 maja 2016 r. przybyli do malowniczo położonego miasta nad Wisłą.

W pierwszym z nich Bożena Czwojdrak z Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego przybliża biografię Wojciecha Jastrzębca. Nie zachowało się zbyt wiele źródeł, które mogłyby pomóc w odtworzeniu drzewa genealogicznego arcybiskupa. Autorka skupia się więc na przybliżeniu kariery duchownej nie tylko Wojciecha Jastrzębca, lecz również członków jego najbliższej rodziny. Nad ułatwieniem drogi życiowej krewnym, wpływowy i zamożny duchowny koncentrował się bowiem bardziej niż nad sprawami publicznymi. Jerzy Sperka z Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego zastanawia się czy Wojciech Jastrzębiec należał do ulubieńców króla Władysława Jagiełły, a Kazimierz Pacuski z Instytutu Historii PAN przybliża rolę jaką duchowny odegrał w historii mazowieckiej części diecezji poznańskiej. Sobiesław Szybkowski z Instytutu Historii Uniwersytetu Gdańskiego ukazuje z kolei dokonania Wojciecha Jastrzębca po objęciu starostwa konińskiego. Kontakty arcybiskupa z przedstawicielami państwa krzyżackiego przedstawia natomiast Adam Szweda z Instytutu Historii UMK w Toruniu.

Dzięki zachowanym księgom konsystorza poznańskiego wiemy, że kościelny dostojnik poświęcał swój czas na rozstrzyganie spraw różnej wagi. Były pośród nich zarówno incydenty o charakterze niemalże kryminalnym jak też sprawy typowo administracyjne. Pisze o nich Adam Kozak z Instytutu historii PAN w Poznaniu. Kulisy procesu Wojciecha Jastrzębca na zjeździe w Łęczycy w 1420 r., ich podłoże polityczne i skutki dla hierarchy odsłania Marek A. Janicki z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Artykuł Krzysztofa Ożoga z Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego poświęcony jest działaniom Wojciecha Jastrzębca podjętym w sprawie reformy i uporządkowania życia moralnego kleru i wiernych świeckich. Elżbieta Knapek z Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie opisuje relacje duchownego z kapitułą krakowską a Marta Czyżak z Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu przybliża działalność duszpasterską Wojciecha Jastrzębca. W rozdziale poświęconym pieczęciom używanym przez Wojciecha Jastrzębca, autorstwa Piotra Pokory z Instytutu Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, zamieszczono kilka reprodukcji odcisków pieczęci. Publikację zamyka rozdział dotyczący patronatu artystycznego Wojciecha Jastrzębca opracowany przez Mateusza Grzędę z Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Nie trudno zauważyć, że jedna z najważniejszych postaci czasów Władysława Jagiełły została skrupulatnie prześwietlona przez historyków pod kątem aktywności kościelnej, publicznej, oraz działalności na niwie mecenatu artystycznego. W publikacji ujawniono szereg mało znanych epizodów z życia Wojciecha Jastrzębca, a niektóre przejawy jego działalności ukazane zostały w nowym świetle.

---

Bożena Czwojdrak, doktor habilitowany nauk humanistycznych Uniwersytetu Śląskiego, historyk, mediewistka. Zainteresowania badawcze: genealogia możnowładcza i szlachecka, a także monarchia w Polsce późnego średniowiecza. Autorka kilku książek, m.in. monografii królowej Zofii Holszańskiej.

Feliks Kiryk, profesor doktor habilitowany, historyk mediewista i publicysta. Autor ponad 350 prac naukowych, traktujących przede wszystkim o średniowieczu w Polsce. Napisał kilkanaście książek z dziejów  m.in. Tarnowa,  Limanowej, Proszowic, Brzeska, Mielca,  Starego i Nowego Sącza i Sandomierza oraz współtworzył Encyklopedię Krakowa i Słownik biograficzny historii Polski. Zainicjował serię wydawniczą Dzieje Narodu i Państwa Polskiego oraz spisał wczesne dzieje Akademii Krakowskiej w zeszycie nr I-15 pt. Nauk przemożnych perła (1986), który ukazał się w ramach wyżej wymienionej serii. Zasiadał w komitecie redakcyjnym czasopisma „Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku”.

Jerzy Sperka, profesor doktor habilitowany, historyk Uniwersytetu Śląskiego, mediewista, dyrektor Instytutu Historii, członek Stałego Komitetu Mediewistów Polskich i Polskiego Towarzystwa Heraldycznego. Zainteresowania badawcze: późne średniowiecze, szczególnie okres panowania Władysława Jagiełły, stosunki Królestwa Polskiego z księstwami śląskimi, dzieje Rusi Czerwonej w XIV-XV wieku oraz genealogia i prozopografia szlachecka. Wybrane publikacje: Szafrańcowie herbu Stary Koń (Katowice 2001); Wojny króla Władysława Jagiełły z księciem opolskim Władysławem (Cieszyn 2003); Otoczenie Władysława Opolczyka 1370-1401 (Katowice 2006); Władysław książę opolski, wieluński, kujawski, dobrzyński, palatyn Węgier i namiestnik Polski (Kraków 2012). Autor kilkudziesięciu artykułów naukowych, współredaktor czasopisma „Średniowiecze Polskie i Powszechne”, monografii Dzieje Będzina (2008) i Pszczyna. Monografia historyczna (2014), autor (i współautor) kilku książek popularnonaukowych m. in. Poczet królów polskich (2007); Ilustrowane dzieje Polski 966-1795 (Katowice 2009).



Źródło:


Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
ISBN: 978-83-226-3523-0
Rok wydania: 2018
Liczna stron: 225+ wkładka ze zdjęciami




wtorek, 28 maja 2019

Świętokrzyskie regionalia (cz. 65)


Publikacje Kieleckiego Towarzystwa Naukowego


Red. naukowa: Krzysztof Bracha, o. Jarosław Różański OMI, Marzena Marczewska
„Z przeszłości opactwa łysogórskiego”


Materiały z sympozjum, które odbyło się w dniach 26-27 maja 1986 r. w klasztorze na Świętym Krzyżu, w 50. rocznicę przybycia Misjonarzy Oblatów MN do pobenedyktyńskiego opactwa na Świętym Krzyżu.

W dniach 26-27 maja 1986 r. w klasztorze na Świętym Krzyżu, z okazji 50. rocznicy przybycia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej do pobenedyktyńskiego opactwa na Łyścu (Łysej Górze), odbyło się sympozjum naukowe. (…) Niestety w wyniku niesprzyjających wydarzeń materiały pokonferencyjne nie ujrzały światła dziennego i do dziś pozostawały jedynie w formie (prawie niedostępnego czytelnikom) nieoficjalnego odbicia techniką małej poligrafii, który ukazał się nakładem Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w Poznaniu w 1995 roku. (…)

SPIS TREŚCI:
o. Paweł Zając – Słowo wstępne
Krzysztof Bracha, o. Jarosław Różański, Marzena Marczewska – Przedmowa
ks. Marek Zahajkiewicz – Zarys dziejów benedyktynów w średniowiecznej Polsce
ks. Jerzy Pikulik – Życie muzyczne benedyktynów na Świętym Krzyżu w XV wieku
Andrzej Frejlich – Kaplica Oleśnickich na Świętym Krzyżu 
na tle mecenatu artystycznego ostatnich przedstawicieli rodu
Piotr Paweł Gach – Opactwo i sanktuarium benedyktynów na Świętym Krzyżu 
w XVIII i XIX wieku
Andrzej Frejlich – Zabytkowy zespół sakralny na Świętym Krzyżu
Adam Massalski – Księżą demeryci na Łysej Górze (1852-1863)
o. Jan Jastrzębski OMI – Pięćdziesiąt lat pobytu Misjonarzy Oblatów MN na Świętym Krzyżu
Krzysztof Bracha – Święty Krzyż w badaniach interdyscyplinarnych, Komentarz 
i bibliografia za lata 1986-2017
Indeks osobowy

Źródło:

Więcej o publikacjach Kieleckiego Towarzystwa Naukowego:


Wydawca: Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Archiwum Państwowe w Kielcach
ISBN: 978-83-60777-78-7
Rok wydania: 2018
Liczba stron: 177


Publikacje Kieleckiego Towarzystwa Naukowego można nabyć 
w biurze Towarzystwa lub zamawiać:
listownie: Kieleckie Towarzystwo Naukowe, ul. Rynek 3, 25 – 303 Kielce
telefonicznie: tel. (41) 344 54 53 lub 798 120 328


piątek, 14 grudnia 2018

„Szlakami świętych i błogosławionych”



Anna Kubajak „Szlakami świętych i błogosławionych. 
Wielcy Polacy wyniesieni na ołtarze przez Jana Pawła II”


Jan Paweł II mówił, że ludzie zawsze potrzebowali wzorców do naśladowania. Szukamy ich by nas inspirowały do działania. Kościół wskazuje na świętych i błogosławionych, czyli na osoby którym udało się przejść przez życie zgodnie z ideałami wiary i człowieczeństwa. Jan Paweł II kanonizował 11 świętych i beatyfikował 25 błogosławionych Polaków oraz dodatkowo 129 naszych rodaków w trzech grupach męczenników. Niniejszy przewodnik pomaga wędrować szlakami ich życia - tymi duchowym i tymi geograficznymi przebiegającymi przez różne zakątki naszego kraju. Lepszemu poznaniu naszych świętych i błogosławionych służą m.in. zwięzłe biografie, opisy związanych z nimi sanktuariów i cudów, miejsc kultu, piękne fotografie przedstawianych miejsc oraz mapki, które mogą być pomocne w zaplanowaniu pielgrzymkowej podróży.



Kaplica na Górze Cergowej, pw. św. Jana z Dukli

Źródło:


Wydawnictwo: Kubajak
ISBN: 978-83-87971-89-2
Rok wydania: 2008
Liczba stron:  152



poniedziałek, 10 września 2018

„Rzym. Wędrówki z historią w tle”



Bożena Fabiani „Rzym. Wędrówki z historią w tle”


Rzym. Wędrówki z historią w tle to bardzo osobista książka Bożeny Fabiani o mieście, w którym stale się coś rodziło, coś przekształcało, coś zapadało pod ziemię. To opowieść o osłoniętych tajemnicą dziejach najstarszych kościołów i innych zabytków, dziejach odczytywanych wciąż na nowo przed kolejne pokolenia badaczy. Spacerując po Wiecznym Mieście, trzeba patrzeć zarówno w górę, żeby nie przegapić na przykład uroczych kapliczek maryjnych na murach, jak i pod nogi, bo przeszłość w wielu miejscach zapadła się głęboko pod ziemię i trzeba za nią tam powędrować.




Rzym to miasto jedyne w swoim rodzaju; tu każdy kamień ma coś do powiedzenia – głazy pod stopami na via Appia sprzed dwóch tysięcy lat, czy niewiele od nich młodsze, niedawno zdjęte i wymienione na nowe, dachówki na bazylice Santa Maria Maggiore; ocalone dedykacje na pogańskich świątyniach i epitafia z katakumb; fasady bazylik i kardynalskich pałaców ze swymi herbami na frontonie, obficie zdobione wewnątrz; zwalone kolumny czy ukryte pod ziemią i mozolnie odkopywane pozostałości pierwszych kościołów. Niemal na każdej ulicy jest kościół, w którym można znaleźć coś ciekawego. To niewyczerpana kopalnia. Życia nie starczy na obejrzenie tego wszystkiego, nawet gdyby się tam urodzić, stale mieszkać, być archeologiem i mieć wstęp do podziemi i do skarbów sztuki w prywatnych apartamentach.

Autorka oprowadza czytelników po Rzymie, przedstawiając wybrane epizody z dziejów miasta: od narodzin chrześcijaństwa do baroku, całkiem wyjątkowo sięgając nieco głębiej w czasy starożytne. Kładzie nacisk na zabytki wczesnochrześcijańskie, by powiązać je z okolicznościami narodzin chrześcijaństwa, a następnie pokazać ich późniejsze losy, opisując Rzym papieży. Opowieść kończy na wieku XVII – trzy ostatnie rozdziały książki są poświęcone Rzymowi doby baroku. Bożena Fabiani nasyca tekst rozmaitymi szczegółami dotyczącymi mody, obyczajów, malarzy, przestępstw i egzekucji. Dzięki temu pokazuje życie miasta z bliska, objaśnia okoliczności, w jakich powstało to wszystko, co po wiekach trafiło do przewodników.




Bożena Fabiani, absolwentka Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego (1963), doktor nauk humanistycznych (1974), długoletni wykładowca historii kultury w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie (1975–2005), historyk, pisarka, poetka, pedagog, nauczyciel akademicki, tłumaczka i popularyzatorka wiedzy o sztuce. Autorka książek historycznych, artykułów naukowych i popularnonaukowych oraz utworów poetyckich. W kręgu jej zainteresowań znajdują się: kultura i sztuka baroku, dzieje chrześcijańskiego Rzymu, kultura staropolska oraz biografie najbardziej znanych artystów. Od lat popularyzuje zagadnienia z zakresu historii sztuki na antenie 2 Programu Polskiego Radia w audycji Ewy Prządki „W stronę sztuki”. Część z tych gawęd – przejrzana i rozszerzona – znalazła się w serii książek „Gawędy o sztuce”.


Źródło:


Wydawca: PWN
Seria wydawnicza: Gawędy o sztuce
ISBN: 978-83-01-19939-5
Rok wydania: 2018
Liczba stron: 528



niedziela, 19 sierpnia 2018

„Za Krakowską Bramą”



Lucyna Sieciechowiczowa „Za Krakowską Bramą”


W 1960 r., a więc zaledwie dwa lata po ukazaniu się powieści „Moralista i waganci”[1] na rynek księgarski trafiła kolejna książka Lucyny Sieciechowiczowej, której bohaterami są poeta i rajca lubelski Sebastian Klonowic oraz skromny wagant i niedoszły bakałarz Baltazar Stawinoga. Akcja powieści „Za Krakowską Bramą” rozgrywa się w czasie panowania Zygmunta III Wazy, głównie na terenie Lublina. Mijają lata. Sympatyzujący z arianami rajca Klonowic nadal czuje, że przesłania zawarte w jego twórczości nie są rozumiane przez odbiorców tak jak być powinny.

Klonowic ciągle także nie może uporać się z nękającymi go problemami finansowymi. Na domiar złego czas wydać za mąż córkę – piękną Zuzankę. Dobrze byłoby aby znalazł się jakiś majętny mieszczanin, ale aby tak się stało należy dziewczynie zapewnić odpowiedni posag. Zuzanka nie kwapi się zbytnio do zamążpójścia za wyznaczonego jej przez rodziców kawalera, jej serce bije bowiem dla biednego Baltazara. Protegowany Klonowica nawet nie śmie marzyć o takim szczęściu. Zdaje sobie sprawę, że jest bez grosza przy duszy i stara się zrobić co tylko w jego mocy aby wydźwignąć się z nędzy i zasłużyć na to aby słynny rajca zgodził się oddać mu rękę córki.




Lucyna Sieciechowiczowa podobnie jak w książce „Moralista i waganci” kreśli barwny obraz  życia w mieście, do którego przez wieki wiodła Brama Krakowska. Pisarka w pozytywnym świetle przybliża czytelnikom życie i zwyczaje arian. Ubogi idealista Baltazar Stawinoga lawiruje pomiędzy środowiskiem kupców i rajców a żebrakami, Żydami i kacerzami. Nawiązuje nawet przyjaźń ze szlachcicem chudopachołkiem-awanturnikiem. Dobroduszność, szczerość i naiwność Baltazara sprawiają, że ciągle wpada w jakieś tarapaty. Na szczęście nie może narzekać na brak przyjaciół, którzy od czasu do czasu wyciągają do niego pomocną dłoń.

Znakomitym pomysłem autorki było osnucie fabuły wokół perypetii ciamajdowatego bakałarza. Jego sercowe dylematy, wędrówki i starania podejmowane w celu znalezienia zatrudnienia i kąta do spania są doskonałą scenerią  do przedstawienia konfliktów i niesnasek pomiędzy przedstawicielami poszczególnych stanów. Trudno nie współczuć i nie polubić  Baltazara, któremu co krok spada kłoda pod nogi i nigdzie nie może zagrzać dłużej miejsca. Mimo trudności nasz bohater nie narzeka na los, lecz wytrwale stara się sprawić aby fortuna przestała się wreszcie od niego odwracać. Ostatnie sceny powieści mają miejsce w 1602 r. Polecam.


Wydawca: Nasza Księgarnia
Rok wydania: 1960
Liczba stron:  370



[1] Recenzja powieści „Moralista i waganci”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2018/06/moralista-i-waganci.html 

poniedziałek, 23 lipca 2018

„Antoni Gaudi. Czarodziej architektury”



Przemysław Słowiński, Krzysztof Słowiński „Antoni Gaudi. Czarodziej architektury”


CZŁOWIEK, KTÓRY WYMYŚLIŁ ARCHITEKTURĘ DWUDZIESTEGO PIERWSZEGO WIEKU. WIZJONER. ARTYSTA. ŚWIĘTY.
Projekty stworzone przez Gaudiego sprawiają wrażanie jakby nie były poddane siłom grawitacji. Zdarzały mu się budynki, w których nie przewidział ani jednego kąta prostego. Sztuka była dla niego sposobem ewangelizacji. Twierdził, że artysta jest jedynie kontynuatorem dzieła Boga – „Wielkiego Architekta”.
Obiekty architektoniczne katalońskiego mistrza przypominają raczej żywe organizmy niż dzieła ludzkich rąk. Na początku swojej kariery, dla pieniędzy projektował dosłownie wszystko – od kiosków z papierosami do bram wjazdowych. Na wystawie światowej w Paryżu w 1878 roku Europa zachwyciła się projektami Gaudiego; osiedlami domków dla spółdzielni pracowniczej z Matarό i …witryną sklepu fabrykanta rękawiczek.


Barceloński przemysłowiec Eusebi Güell docenił geniusz Gaudiego i sfinansował wiele jego odważnych projektów. Choć za życia Gaudiego władze Barcelony nie potrafiły dogadać się z artystą, to właśnie jego prace po latach stały się najbardziej rozpoznawalnymi wizytówkami stolicy Katalonii. Żadna wycieczka nie ominie fantastycznego Ogrodu Güell, Casa Batlló i opus magnum artysty – bazyliki Sagrada Familia. Tej świątyni od 1914 roku Gaudi poświęcił się zupełnie, zamieszkał nawet na jej terenie. Po tym jak wpadł pod tramwaj, sanitariusze nie rozpoznali go i przewieźli do hospicjum dla ubogich. Nikomu nie przyszło do głowy, że wielki architekt i wizjoner ubiera się jak włóczęga.
---
Przemysław Słowiński urodził się w 1959 roku we Wrocławiu. Z wykształcenia prawnik, wykonywał wiele zawodów, m.in. malarza, górnika, barmana, agenta ubezpieczeniowego. Autor książek biograficznych.


Źródła:


Więcej o książce:


Wydawca: Fronda
ISBN: 978-83-8079-389-7
Liczba stron: 310
Rok wydania: 2018


sobota, 2 czerwca 2018

„Moralista i waganci”



Lucyna Sieciechowiczowa „Moralista i waganci”


Jednym z głównych bohaterów powieści historycznej Lucyny Sieciechowiczowej „Moralista i waganci” jest żyjący na przełomie XVI i XVII wieku poeta i rajca lubelski Sebastian Klonowic. Drogi tego sympatyzującego z ruchami reformacyjnymi uczonego i przyszłego wykładowcy Akademii Zamojskiej przecinają się ze ścieżkami dobrodusznego i nieco naiwnego waganta Baltazara Stawinogi. Przymierający głodem Baltazar, absolwent Akademii Krakowskiej, marzy o objęciu posady bakałarza. Niestety nie jest to łatwe i aby zapewnić sobie choć kęs chleba i miskę strawy przystaje do grupy wędrownych aktorów. Artyści przemieszczając się z miasta do miasta nie tylko zapewniają rozrywkę gawiedzi, lecz również ratują z opresji grupkę szukających schronienia na ziemiach polskich kacerzy. Tłem powieści są bowiem konflikty religijne oraz walka o wpływy między magnaterią a szlachtą za czasów króla Zygmunta III Wazy.

Akcja powieści rozgrywa się w kilkunastu miastach, lecz najważniejsze wydarzenia dla rozwoju fabuły mają miejsce w Krakowie, Lublinie, Zamościu oraz Gdańsku. Przed oczami czytelnika przemaszerowują liczne zastępy postaci historycznych z kanclerzem wielkim koronnym Janem Zamoyskim na czele. Niedola wagantów, ich marzenia, walka o każdy grosz i kąt do spania kontrastują z dostatnim życiem mieszczan i magnaterii oraz z samowolą i bezkarnością szlacheckich awanturników.




Zapomniana już dziś pisarka Lucyna Sieciechowiczowa (1909-1986) niezwykle barwnie i z wielką dbałością o detale historyczne odmalowuje życie i obyczaje mieszczan krakowskich, lubelskich, czy zamojskich. Pieczołowicie opisuje przebieg biesiad, w których uczestniczą utalentowane lekkoduchy – rybałci i wystawnych uczt, stanowiących tło do ubijania interesów przez statecznych i zamożnych kupców. Z gruntowną znajomością rzeczy autorka przedstawia również wyprawę flisaków pod wodzą szypra Klonowica. Co ciekawe, sławny rektor rzeczywiście odbył kilkutygodniową podróż Wisłą do Gdańska. Napisał również czteroczęściowy poemat „Flis, to jest spuszczanie statków Wisłą i inszymi rzekami do niej przypadającymi”. Utwór ten został wydrukowany w Krakowie w 1595 r.[1].

Natrafiłem na opinię iż pisarka „przywiązywała wagę przede wszystkim do walorów poznawczych swych powieści, a w mniejszym stopniu troszczyła się o ich atrakcyjność fabularną – stąd, przeładowane erudycją, były trudne w lekturze”[2]. Trudno mi się z tym zgodzić. Co prawda powieść „Moralista i waganci” nie należy do utworów adresowanych do dziesięcio, czy dwunastolatków, lecz dla czytelników, którzy pasjonują się dziejami I Rzeczpospolitej będzie niewątpliwie smakowitym kąskiem, szczodrze i ze znawstwem doprawionym mnóstwem ciekawostek historycznych. Sebastian Klonowic oraz Baltazar Stawinoga pojawiają się również na kartach powieści „Za krakowską bramą” Lucyny Sieciechowiczowej. Polecam.


Wydawca: Nasza Księgarnia
Rok wydania: 1958
Liczba stron:  428


czwartek, 29 marca 2018

„Cuda dzieją się po cichu”



Anita Czupryn „Cuda dzieją się po cichu”
O jasnogórskich cudach i łaskach


„(…) Chcemy sławić naszą Królową, wychwalać jej dobroć, dawać świadectwo Bożej potęgi i miłosierdzia. I temu właśnie ma służyć książka, którą trzymają Państwo w ręku. Zawiera opisy niezwykłych zdarzeń mających miejsce w życiu zwykłych ludzi, za którymi orędowała Pani Jasnogórska. Ufamy, że historie te wzmocnią wiarę w moc wstawiennictwa Maryi oraz na nowo ukażą Jej żywą obecność w naszym – jak mówił św. Jan Paweł II – Sanktuarium Narodu. (…)”. Czy modlitwa przed obliczem Jasnogórskiej Matki Bożej ma rzeczywiście wyjątkową moc? Czy to właśnie przed tym obrazem zapadały najważniejsze decyzje dla historii Polski? Od ponad 600 lat na Jasną Górę przybywają pielgrzymi po pomoc, nadzieję i otuchę. W trudnych momentach przed obrazem klękali królowie i dowódcy.

Jasna Góra – maryjna twierdza, strażniczka polskiej niepodległości, której nie pokonał ani potop szwedzki, ani niemiecka eskadra bombowców, ani nienawiść rosyjskich namiestników. Książka jest efektem wnikliwych badań nad nigdy nieopublikowanymi jasnogórskimi dokumentami oraz rozmów ze Strażnikiem Cudów – kustoszem Głównego Archiwum Zakonu na Jasnej Górze – Ojcem Melchiorem Królikiem OSPE. Od ponad 40 lat spisuje on świadectwa ludzi, którzy doznali cudów bądź doświadczyli łask za przyczyną Jasnogórskiej Matki Bożej. Książka zawiera również osobiste, nieoczekiwane przeżycia autorki wynikające ze spotkań z częstochowską Madonną.

Anita Czupryn w 300-lecie koronacji Cudownego Obrazu postanowiła odwiedzić Jasnogórskie Sanktuarium i sprawdzić, w czym tkwi sekret tego wyjątkowego dla Polaków miejsca. Książka posiada rekomendację Jasnogórskiej Rodziny Różańcowej.

Źródło:



Wydawca: Fronda
ISBN: 978-83-8079-005-6
Rok wydania: 2018
Liczba stron: 344



poniedziałek, 12 marca 2018

„Boży szaleńcy”



Wincenty Łaszewski „Boży szaleńcy”
Niezwykłe losy polskich mistyków


Widzieli więcej, potrafili obcować z duszami czyśćcowymi, rozmawiać z samym Bogiem, wkradać się za zasłony Nieba, gdzie nie zaglądał nikt. Słyszeli głosy, których nikt nie słyszy. Widzieli wspaniałości Zbawienia nieznane innym. Przeżywali ekstazy, dysponowali darem bilokacji i unoszenia się nad ziemią. Byli sekretarzami Bożego Miłosierdzia i heroldami Chrystusa Króla. Albo po prostu nauczycielami ciszy, ukrycia i cichej wierności. Wizje, których wielu z nich doświadczyło, podtrzymywały Polaków na duchu w czasach upadku Rzeczypospolitej.

Kapłani, siostry zakonne, osoby świeckie. Mistycy. Z Polski rodem. Każdy z nich zaskakuje i zdumiewa… W książce znajdziemy nie tylko świętych i osoby dopiero wędrujące na ołtarze, ale i postaci zapomniane i dla wielu kontrowersyjne za życia. Są wśród nich także tacy, którzy dali o sobie znać dopiero po śmierci i zasłynęli  spektakularnymi cudami. Pozostawili po sobie notatki i dzienniczki duchowe.

Wincenty Łaszewski przedstawia tych, którzy mieli największy wpływ na dzieje Polski i losy świata. Cichych i tajnych współpracowników Pana Boga. Mistyków, którzy zmienili bieg historii. Którzy wciąż ją zmieniają.

Źródło:



Wydawca: Fronda
ISBN: 978-83-8079-017-9
Rok wydania: 2018
Liczba stron: 310



środa, 7 marca 2018

Świętokrzyskie regionalia (cz. 50)



Krzysztof Zemeła „Skarżyscy Męczennicy”

Losy klasztoru i wspólnoty OO. Franciszkanów 
w Skarżysku-Kamiennej w latach 1937-1940.


Skarżyscy Franciszkanie w ubiegłym roku obchodzili jubileusz 80-lecia przybycia do miasta. W związku z jubileuszem ukazała się publikacja „Skarżyscy męczennicy”. Oprócz sylwetek siedmiu zamordowanych ojców Franciszkanów, znajdziemy w niej wiele informacji o powstaniu i historii klasztoru w Skarżysku – Kamiennej.




Źródło:

Rozmowa z autorem:

Książka do nabycia:


Wydawcy: PiS Agencja Wydawniczo-Poligraficzna, 
Klasztor OO. Franciszkanów w Skarżysku-Kamiennej
ISBN: 978-83-63423-39-4
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 160



piątek, 6 października 2017

„Biblia w malarstwie”



Bożena Fabiani „Biblia w malarstwie”


Albumowe, ozdobne wydanie gawęd Bożeny Fabiani poświęconych sztuce inspirowanej Pismem Świętym. Książka z barwnymi reprodukcjami, wydana na wysokim jakościowo papierze i w twardej oprawie będzie pięknym prezentem dla wszystkich miłośników sztuki. Stary Testament zawiera opowieści najróżniejsze: zadziwiające, niezrozumiałe, wzniosłe i okrutne, tętniące życiem i emocjami – i wszystko to autorka obserwuje na obrazach, tropiąc przy tym realia związane zarówno z epoką żydowskich patriarchów i królów, jak i z czasami artystów podejmujących tematy biblijne. Przygląda się, jak w ciągu wieków radzono sobie z trudnościami w wyobrażeniu człowieka i żywiołów, powietrza, światła, wody, jak ukazywano potężne emocje bohaterów biblijnych, zwłaszcza te najgroźniejsze – nienawiść, mściwość, zawiść. Autorka ściśle powiązuje historię z obrazem, wyjaśnia jego treść, pokazuje podejście malarza do tematu – tak różne w zależności od epoki oraz indywidualnych cech artysty.

Bożena Fabiani przybliża i objaśnia również malarstwo, którego źródłem stał się Nowy Testament. Przyjmuje układ chronologiczny, zgodny z opowieścią o życiu Jezusa. Wpisuje swoją opowieść w szeroko pojęty kontekst historyczno-obyczajowy, zarówno w odniesieniu do samego zapisu Ewangelii i starożytnej Palestyny, jak i do konkretnego dzieła, badając czas i okoliczności jego powstania oraz cechy charakterystyczne, styl artysty i ducha epoki, nie wchodząc przy tym w zagadnienia czysto teologiczne.

Prawdę Starego i Nowego Testamentu można oddać w rozmaitych wariantach – opowiedzieć na swój własny sposób, uchwycić przez zmyślenie czy idealizację, wynieść ponad czas fabularny. Opowiedziana językiem malarstwa przeszłość biblijnych bohaterów jawi się w zaskakujących odsłonach i kostiumach, a artyści wszystkich epok prowokują do zupełnie innego spojrzenia na literacki pierwowzór.

Pisząc o sztuce, która wyrosła na glebie słowa pisanego, Bożena Fabiani utrzymuje równowagę słowa i obrazu. Każdy rozdział składa się z przeplatających się dwóch elementów – krótkiego streszczenia tekstu, który malarz miał za zadanie zilustrować (autorka cytuje przy tym tekst biblijny) oraz z obrazów, którym towarzyszy opis, a nierzadko także dygresyjna informacja o malarzu. Autorka wzbogaca narrację o wiersze inspirowane Ewangelią.

Książka jest skierowana do wszystkich miłośników malarstwa, a zwłaszcza tych, których interesują dzieła inspirowane tematyką biblijną. To propozycja książki popularyzującej wiedzę o sztuce i pasję do sztuki, pisana przez panią profesor Fabiani z zamysłem, by publikacja trafiła także do rąk młodych odbiorców. Kto sięgnie po tę książkę, będzie czerpał dużo przyjemności, odnajdując w niej rozmaite wymiary – słowne, literackie, malarskie i materialne.


Bożena Fabiani – absolwentka Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego (1963), doktor nauk humanistycznych (1974), długoletni wykładowca historii kultury w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie (1975–2005), historyk, pisarka, poetka, pedagog, nauczyciel akademicki, tłumaczka i popularyzatorka wiedzy o sztuce. Autorka książek historycznych, artykułów naukowych i popularnonaukowych oraz utworów poetyckich. W kręgu jej zainteresowań znajdują się: kultura i sztuka baroku, dzieje chrześcijańskiego Rzymu, kultura staropolska oraz biografie najbardziej znanych artystów. Od lat popularyzuje zagadnienia z zakresu historii sztuki na antenie 2 Programu Polskiego Radia w audycji Ewy Prządki „W stronę sztuki”. Część z tych gawęd – przejrzana i rozszerzona – znalazła się w serii książek „Gawędy o sztuce”.


Źródło:


Wydawca: PWN
ISBN: 9788301194369
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 408


niedziela, 20 sierpnia 2017

„Złota sieć”



Ks. Feliks Gryglewicz „Złota sieć”


Będzin, lata trzydzieste ubiegłego wieku. Do klasy szóstej miejscowego gimnazjum dołącza nowa uczennica Sławka Gwiazdówna. Pierwsze dni w nowej szkole i nowym środowisku przynoszą mieszkającej wcześniej w Warszawie dziewczynce wiele przykrości. Nie wszystkie koleżanki ją akceptują. W klasie giną pieniądze, ktoś niszczy ławkę a podejrzenie pada na nową uczennicę. Sławce grozi usuniecie ze szkoły. Wychowawczyni pod wpływem próśb księdza prefekta, decyduje się dać jej jeszcze jedną szansę. Ksiądz kontaktuje się ze swoim kolegą po fachu, który uczył Sławkę w stolicy. Otrzymuje z od niego list, w którym duchowny z Warszawy przedstawia dziewczynkę jako niezwykle religijną i uczciwą uczennicę. Po rozmowie ze Sławką jest pewien, że za wybryki w szóstej klasie odpowiada któraś z jej koleżanek, a ona jest niewinna. W tym samym czasie Sławka orientuje się, że jej koleżanka z ławki, niejaka Kazia Bzykówna związana jest z organizacją komunistyczną, i próbuje wciągnąć do ruchu inne dziewczynki z klasy. Pod wpływem księdza prefekta Sławka zobowiązuje się uczynić wszystko co w jej mocy, aby Kazia na powrót stała się religijną dziewczynką i zerwała kontakty z komunistami.


Do sięgnięcia po powieść księdza Feliksa Gryglewicza skłoniła mnie nie tylko renoma wydawcy - Księgarni Świętego Wojciecha[1], lecz również intrygująca, sugerująca sensacyjną fabułę i wiele przygód okładka książki. Niestety przygód jest w powieści tyle co kot napłakał, za to po buziach bohaterek łzy płyną strumieniami. Osią fabuły walka Sławki o nawrócenie Kazi, a drogą do celu modlitwa oraz rozmowy z koleżanką uświadamiające jej jak wielki błąd popełnia odwracając się od Boga i wiążąc swą przyszłość z komunistami. Gwiazdówna gotowa jest do największych poświęceń aby zrealizować swój cel i uchronić duszę koleżanki z gimnazjum od wiecznego potępienia. Zostaje sama na noc w mrocznym kościele, i przezwyciężając strach modli się w jej intencji leżąc krzyżem przed ołtarzem, czy też udaje się na bosaka w pielgrzymkę do Częstochowy.

Członkowie organizacji komunistycznej przedstawieni są oczywiście w skrajnie negatywny sposób. Autor nie bawi się w aluzje i niedomówienia. Rzucając kłody pod nogi głównej bohaterce, na każdej stronie stara się przekazać, że modlitwą, wytrwałością i dobrymi uczynkami jesteśmy w stanie przezwyciężyć nawet największe trudności. Książka wzrusza, ale jak to się onegdaj pisało „mało wyrobionego czytelnika” a adresowana jest przecież do uczniów ówczesnych gimnazjów. Nachalna agitacja religijna sprawiła niestety, że powieść straciła tak charakterystyczną dla książek wydanych przed wojną nutkę naiwności i ciepła, która pozwalała przymykać oko na niedoskonałości fabuły i cieszyć się klimatem minionych lat.


Po zakończeniu II wojny światowej pojawiło się na rynku księgarskim wiele powieści dla młodych czytelników, w których autorzy gloryfikowali nowy ustrój naszego kraju. Nie ustrzegli się takich dzieł Niziurski, Rudnicka, czy Ożogowska. Wymienieni autorzy starali się jednak czynić to w sposób zawoalowany, sprawiając, że dzieciak sięgający po książkę nie był wstanie wychwycić wszystkich podtekstów, lecz z wypiekami na twarzy przewracał kartkę za kartką pochłonięty przez pasjonujące przygody bohaterów. Ksiądz Gryglewicz kilkanaście lat wcześniej nie komplikował sobie w ten sposób pracy i postanowił łopatologicznie przelać na niemal 300 stron książki wszystko to, co zalegało mu na duszy. Nie spotkałem się na żadnym kazaniu, aby duchowny w równie mało finezyjnym stylu przemawiał do zgromadzonych w świątyni wiernych. Warstwa literacka powieści także nie rzuca na kolana. Nie w pełnym stopniu wykorzystane zostały również atuty jakie daje umiejscowienie wydarzeń niemalże w sąsiedztwie zamku w Będzinie. W równym stopniu autor mógł przenieść akcję książki do jakiegokolwiek innego miasta robotniczego.

Ks. Feliks Gryglewicz (1909-1991) miał swoim dorobku wiele prac naukowych, przekładów i komentarzy biblijnych. „Złota sieć” ukazała się w 1935 r. w nakładzie 3000 egzemplarzy i była prawdopodobnie jedyną powieścią w jego bibliografii. Przed wybuchem II wojny światowej wydawca nie zdecydował się, czemu trudno się dziwić, na wznowienie powieści. Po 1945 r. książka taka nie miała prawa się ukazać, a i teraz raczej nie ma najmniejszych szans na to aby ktoś zaryzykował  jej wydanie. Polecam ją wyłącznie jako ciekawostkę zatwardziałym miłośnikom przedwojennej literatury dla dzieci i młodzieży.


Ilustracje: Wacław Świerczyński
Wydawca: Księgarnia Świętego Wojciecha. Poznań-Warszawa-Wilno-Lublin
Rok wydania: 1935
Liczba stron: 267






środa, 9 sierpnia 2017

„Życie codzienne polskich klasztorów żeńskich”



Małgorzata Borkowska OSB 
„Życie codzienne polskich klasztorów żeńskich w XVII–XVIII wieku”


W XVII i XVIII wieku istniały w Polsce klasztory należące do dwunastu klauzurowych zakonów żeńskich. Niektóre z tych zakonów były u nas od dawna zasiedziałe, inne dopiero co przybyły wraz z potrydencką odnową Kościoła. Mimo różnic reguły i obediencji, czyli zależności prawnej, wszystkie one prowadziły podobny tryb życia, oparty na przestrzeganiu ustaw, tak zaplanowanych, aby służyły osobistemu i wspólnotowemu rozwojowi miłości Bożej. Ustawy te częściowo dziedziczone były wraz z tradycją zakonu po dawnych założycielach, częściowo zaś były nowe, dostosowane do mentalności epoki tak, by odpowiadały pojęciom konkretnych ludzi i pokoleń o świętości. Jak poszczególne jednostki albo zgromadzenia wykorzystują lub marnują taką szansę, to inny problem; nie zajmując się nim, chcę tu po prostu pokazać świat klasztorny w jego codziennym bytowaniu, a więc ludzi, miejsca, układy i zwyczaje, sposób myślenia. Może przyda się to tym zwłaszcza, którzy, badając np. sztukę, architekturę lub dzieje klasztorów, a nie znając wewnętrznego mechanizmu ich życia, narażeni są na liczne pomyłki. Może także złoży się z tego jedna z kart dziejów kobiety w Polsce – mało u nas badana, a konieczna do całości obrazu.

Epoka, o której mówię, zamyka się w granicach od eksplozji zreformowanego życia zakonnego w końcu XVI wieku do rozbiorów. Jest dość jednolita pod względem religijnym, kulturowym i politycznym. Okres bezpośrednio ją poprzedzający był dla klasztorów czasem wewnętrznej dezorganizacji i upadku; późniejszy – czasem kasat i represji, klęski zadanej z zewnątrz. Epoka jednak, którą w skrócie zwykliśmy nazywać „staropolską”, to czas tak bogatego rozwoju życia zakonnego, że przyjdzie tu zaledwie skrótowo i pobieżnie dotknąć poszczególnych jego dziedzin. Źródeł też zachowało się mnóstwo.

Materiały, które zebrałam, dotyczą przede wszystkim mojego własnego zakonu, a więc wszelkiego rodzaju benedyktynek. Archiwa nasze udało mi się poznać dość dobrze podczas ćwierćwiecznej już kwerendy. Archiwalia pozostałe po klauzurowych brygidkach, po cysterkach i karmelitankach dawnej obserwancji, a więc zakonach, których już obecnie w Polsce nie ma, zbieram również od dawna. Wreszcie w ostatnich latach udostępniono mi także zbiory norbertanek w Imbramowicach; w Krakowie – augustianek, bernardynek, dominikanek, klarysek i norbertanek; w Warszawie – wizytek. Co do pozostałych klasztorów, musiałam korzystać z innych zbiorów państwowych i kościelnych; szczególnie z archiwów ojców bernardynów i karmelitów w Krakowie oraz karmelitów bosych w Czernej. Do wielu informacji mimo to nie dotarłam; ufam, że ten niedostatek wyjdzie na korzyść historiografii zakonnej, gdyż pobudzi do pracy te siostry, które uznają, że o ich zakonie należałoby napisać więcej i z lepszym zrozumieniem.


Źródło:


Wydawca: Wydawnictwo Benedyktynów Tyniec 
ISBN: 9788373547155
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 560


środa, 19 lipca 2017

„Pamiętnik kapelana Legionów Polskich”



Ks. Józef Panaś „Pamiętnik kapelana Legionów Polskich”


Okopy I wojny światowej. Sam środek rozdzierającego dramatu. Świadectwo ceny, jaka została zapłacona za odrodzenie Polski w 1918 roku. Ksiądz Józef Panaś jako kapłan i uczestnik walk towarzyszył żołnierzom Legionów w ich męstwie, strachu i umieraniu. Porusza i zapada w pamięć scena, gdy szesnastoletni, śmiertelnie ranny chłopiec-żołnierz ignorując pocieszające słowa autora pamiętników, domaga się odpowiedzi: „Czy będzie Polska”. Oddać życie za Polskę brzmi dziś patetycznie, ale w 1914 roku tysiące młodych ludzi wyruszało, aby walczyć o odzyskanie niepodległości ponad sto lat wcześniej roztrwonionej i cena tej decyzji była najwyższa – rachunek jest w pamiętnikach kapelana Legionów Polskich, księdza Józefa Panasia. Nasuwa się smutna refleksja – jak dziś cenimy ten gest? Lektura obowiązkowa dla każdego…

Książka została na nowo zredagowana, opatrzona przypisami i indeksami: geograficznym i osobowym. Patronat medialny nad wydawnictwem objęli: portale Historykon i Tobie Ojczyzno oraz „Polska Zbrojna”.


Źródło:


Wydawca: Cztery Strony
ISBN: 978-83-65137-13-5
Rok wydania: 2015
Liczba stron: 262


czwartek, 18 maja 2017

„Kościoły drewniane Mazowsza”



Jacek A. Wiśniewski „Kościoły drewniane Mazowsza”
Przewodnik


Od poprzedniego wydania minęło 18 lat. W tym czasie z mazowieckiego krajobrazu zniknęły trzy kościoły drewniane, które spłonęły w nie do końca wyjaśnionych okolicznościach: w Stoczku Węgrowskim (koniec XX w.), Długiej Kościelnej (2000 r.) i Sadykierzu (2003 r.). Trzy inne znalazły swoje nowe miejsca w muzeach budownictwa ludowego: kościół z Drążdżewa przeniesiono w 2006 r. do Sierpca, świątynia z Wysokienic trafiła w 2007 r. do podłowickich Maurzyc, zaś do Ciechanowca przeniesiono w 2010 r. kościół ze wsi Boguty-Pianki. Niestety, z dwoma kolejnymi obiektami jest już znacznie gorzej: świątynia w Czerniewicach jeszcze jakoś się trzyma, natomiast kościół w Zawidzu jest już w tak złym stanie, że jego dni są praktycznie policzone. 

Ale w tym okresie zdarzyło się też coś dobrego, co jest chyba ewenementem na skalę światową! Otóż cztery kościoły (Gąsiorowo, Glinianka, Goźlin- Porzecze Mariańskie i Jeruzal) zdążyły „zagrać” w serialach, dzięki czemu znalazły się środki na ich utrzymanie i odrestaurowanie. Można tylko się cieszyć z doskonałego pomysłu na podreperowanie skromnych budżetów wiejskich parafii, których nie stać na kosztowne remonty. Może producenci filmowi odkryją w tej książce kandydatów na następnych „wiekowych aktorów”.



Kucice, diecezja płocka, dekanat Płońsk


W publikacji omówiono wszystkie drewniane kościoły rzymsko-katolickie, jakie znajdowały się na Mazowszu u progu drugiej wojny światowej, a więc przed niemal 80 laty (stan na 1 września 1939 r.). Pominięto te obiekty, które są świątyniami mariawickimi, albo kościołami ewangelickimi - zarówno zachowanymi, jak i tymi, które po drugiej wojnie przekształcono na świątynie rzymsko-katolickie.

Materiał został przedstawiony w układzie geograficznym. Mazowsze zostało podzielone na pięć subregionów: trzy znajdują się na północ od równoleżnikowo płynących na tym terenie Wisły i Bugu (północno-zachodnie, północne, północno-wschodnie), a dwa na południe od tych rzek (zachodnie i wschodnie).

Każde z haseł składa się z trzech części: informacji o miejscowości, o parafii i o kościele. W tej ostatniej przedstawiono nie tylko zachowany (lub ostatni z nie zachowanych) do dzisiaj obiekt, ale również świątynie, które istniały wcześniej w tym miejscu. Z powodu ograniczonej objętości książki znacznie mniej miejsca poświęcono wyposażeniu wnętrza, skupiając się głównie na najbardziej rzucających się w oczy elementach (ołtarze, ambony, belki tęczowe). Jedynie w przypadku kilku unikatowych obiektów zamieszczono informacje o znajdujących się w ich wnętrzach cudownych obrazach, czy też wspaniałych polichromiach.



Grodziec, diecezja płocka, dekanat Wyszogród


Spis treści

Słowo wstępne, ks. Piotr Libera, biskup płocki 
Pokorni świadkowie, Autora

Mazowsze historyczne 
Krótko o dziejach - Podziały administracyjne - Podziały kościelne 
Charakterystyka mazowieckich kościołów drewnianych -
Materiał i konstrukcja - Budowanie „w węgieł” - Budowanie „w słupy” - Wzmocnienie i osłona ścian
 - Zabezpieczenie dachu - Od pułapu do podłogi - Malowane wnętrza - Podstawowe typy i bryły 
- Wieże były później - Na przestrzeni wieków - Kościoły murowano-drewniane - Kościoły przenoszone 

Mazowsze północno-zachodnie
Blichowo - Bonisław - Brwilno Górne - Bulkowo - Chociszewo - Daniszewo - Goleszyn - Góra - Grodziec 
- Kucice - Łętowo - Mochowo - Naruszewo - Pilichowo - Płock-Trzepowo
- Radzikowo - Rębowo - Sarbiewo - Sierpc - Słupno - Smoszewo - Strzegowo - Święcieniec 
- Unieck - Zakrzewo Kościelne - Zawidz Kościelny - Żukowo 

Mazowsze północne
Chamsk - Chotum - Ciemniewko - Dąbrowa - Drążdżewo - Drogiszka - Dzierżenin
 - Gąsiorowo - Grzebsk - Klukowo - Koziczynek - Kraszewo - Królewo - Kuklin - Lekowo - Lubowidz - Łopacin 
- Malużyn - Niechłonin - Poniatowo - Przedwojewo - Skierkowizna - Szwelice - Ślubowo 
- Święte Miejsce - Węgra - Węgrzynowo - Zielona Ciechanowska - Żurominek Kapitulny 

Mazowsze północno-wschodnie
Barcice - Białaszewo - Boguty-Pianki - Brodowe Łąki - Cibory-Kołaczki - Ciechanowiec - Czarnia - Dąbrówka 
- Dobrylas - Gąsewo - Jelonki - Kramarzewo - Kuzie - Leman - Lubiel Nowy - Łyse - Nowa Wieś - Olszewka 
- Parciaki - Ponikiew-Zawady - Porządzie - Przytuły - Puchały - Radziłów - Sadykierz - Sokołowo Włościańskie 
- Tabędz - Troszyn - Turośl - Zaręby Kościelne - Zawady Kościelne 

Mazowsze wschodnie
Długa Kościelna - Glinianka - Goźlin-Mariańskie Porzecze - Jeruzal - Kąty - Kiczki - Kuflew - Oleksin 
- Poświętne - Pustelnik - Siennica - Stoczek Węgrowski - Sulejów - Warszawa-Bródno 
- Warszawa-Grodzisk - Warszawa-Stara Miłosna - Warszawice - Wieliszew - Wodynie - Zwola Poduchowna 
- Żeliszew Podkościelny 

Mazowsze zachodnie
Bardzice - Białobrzegi Radomskie - Boguszyce - Chynów - Czermno - Czerniewice - Dobrzyków - Imielno 
- Izdebno Kościelne - Janisławice - Jasionna - Jeżów - Kampinos - Kaski - Kołacinek - Konary - Kurdwanów 
- Lewiczyn - Lewin - Lutkówka - Łęgonice - Łowicz - Maurzyce - Mniszew - Mogielnica - Puszcza Mariańska 
- Rembertów - Skuły - Słupia - Sokołów - Stara Rawa - Troszyn Polski - Wilków - Wysokienice - Żuków 


Źródło:


Wydawca: Oficyna Wydawnicza Rewasz
ISBN: 978-83-62460-80-9
Rok wydania: 2016
Liczba stron: 320