wtorek, 1 sierpnia 2017

„Królewna?!”



Andrzej Piwowarczyk „Królewna?!”


Bielsko, wiosna 1953 r. Z magazynów tekstylnych zrabowana zostaje duża partia poszukiwanych na rynku towarów. Brawurowy napad jest perfekcyjnie przygotowany. Włamywacze niemal nie pozostawili śladów, które mogłyby stanowić punkt zaczepienia dla przybyłych na miejsce przestępstwa funkcjonariuszy milicji. Jedynym tropem jest odcisk kobiecego palca pozostawiony na blaszanym kubku stojącym na stole w pomieszczeniu magazynowym. W półświatku przestępczym krążą legendy o demonicznej kobiecie, zwanej „Królewną”, stojącej na czele bandy, która być może jest odpowiedzialna za włamanie. Ginie człowiek, który naraził się „Królewnie”.

Mimo upływu czasu i zaangażowanych znacznych środków lokalna milicja nie może pochwalić się jakimikolwiek sukcesami w tej sprawie. Nic dziwnego, że do akcji wkraczają asy MO z Warszawy. Mózgiem szeroko zakrojonej operacji zostaje odważny, inteligentny i pomysłowy oficer – kapitan Gleb. Każdy z podejrzanych osobników znajdujących się w orbicie zainteresowań Gleba i jego kolegów, kiedy tylko usłyszy o mitycznej szefowej gangu, drżąc z przerażenia nabiera wody w usta. Czy Glebowi uda się sprawić aby członkowie bandy i nieuchwytna „Królewna” znaleźli się wreszcie za kratkami?



Andrzej Piwowarczyk „Stary zegar”


„Królewna?!” to kolejna opowieść w klimacie noir jaka wyszła spod pióra Andrzeja Piwowarczyka[1]. Nie brakuje w niej mrocznych scen. Kiedy księżyc skryje się za chmurami przestępcy obezwładniają strażników, opróżniają magazyny i urządzają balangi w podejrzanych spelunkach i melinach a niezmordowani stróże prawa naradzają się w zaciszu gabinetów i  próbują zastawiać pułapki. Piwowarczyk starał się unikać wplątywania w fabułę wątków ideologicznych, ukazał za to ciepłą, ludzką twarz funkcjonariuszy MO. Podpułkownik bawi się z dzieciakami swego podwładnego, od czasu do czasu potrafi zażartować, jest wyrozumiały dla oficerów niższych rangą. Nieco przypomina ta postać sympatycznego majora Wołczyka z serialu „07 zgłoś się”.

Podobnie jak w opowiadaniu „Stary zegar” narratorem niniejszej powieści jest sam kapitan Gleb. Tym razem pewnego ciepłego majowego wieczoru 1955 r. oficer spotyka się z dziennikarzem w winiarni u Fukiera na Rynku Starego Miasta w Warszawie. Racząc się winem w spowitej dymem tytoniowej salce kapitan snuje wspomnienia związane z jedną z najtrudniejszych spraw jakie mu przydzielono w czasie dotychczasowej kariery. Polecam.


Wydawnictwo: CM
Seria wydawnicza: Najlepsze kryminały PRL. Lata 50
ISBN: 978-83-65499-33-2
Rok wydania: 2016
Liczba stron: 162




[1] Patrz recenzja książki „Stary zegar”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Stary%20zegar

poniedziałek, 31 lipca 2017

„Odwrót Wielkiej Armii Napoleona z Rosji w roku 1812”



Rafał Kowalczyk „Odwrót Wielkiej Armii Napoleona z Rosji w roku 1812”


Jest to pierwsza w polskiej historiografii książka, która wyjaśnia przyczyny tragicznego w skutkach odwrotu Napoleona z Rosji w roku 1812. Nie powiela stereotypów, wskazuje winnych fizycznego zniszczenia wojsk napoleońskich, ale też przedarcia się przez zastępy rosyjskich korpusów. Ukazuje rolę dwóch głównodowodzących – Napoleona i Kutuzowa. Napoleona – twórcę klęski Wielkiej Armii, i Kutuzowa – który uczynił wszystko, by zastępom napoleońskim udało się opuścić Rosję, budując im słynne „złote mosty”. Właśnie to ujęcie czyni książkę tak atrakcyjną zarówno dla badaczy, jak i zainteresowanych wojnami napoleońskimi.


Źródło:


Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
ISBN: 978-83-8088-396-3
Rok wydania: 2016
Liczba stron: 184



sobota, 29 lipca 2017

„Tajemnica białego kamienia”



Mieczysława Buczkówna „Tajemnica białego kamienia”


Uczeń klasy piątej Jacek oraz jego dziesięcioletnia siostra Ewa wyjeżdżają na wakacje. Najbliższe dwa miesiące spędzą w wiosce Biały Kamień. Mieszka tam dziadek, wujostwo, a co najważniejsze rówieśnik Jacka - Bolek oraz mały Maciuś. Gospodarstwo położone jest nad malowniczym jeziorem, w centrum którego znajduje się niewielka wyspa. W chaszczach na wyspie ukryte są ruiny zamku oraz znajduje się olbrzymi głaz, z którym związana jest tajemnicza legenda. Dzieciaki postanawiają wybrać się na wyspę. Są przekonane, że w dawno zapomnianych lochach uda im się odnaleźć skarb.




Pobyt dzieci u rodziny na wsi obfituje w wiele przygód. Dla wychowanych na warszawskim osiedlu młodych ludzi jest to pierwsza wizyta w miejscu, w którym przyroda wręcz puka do okien. Dzieci poznają najbliższą okolicę. Szukają grzybów i jagód, poznają nowe gatunki roślin i zwierząt, pomagają wujkowi w żniwach, wypływają z dziadkiem na jezioro. Każda wycieczka lub przechadzka odsłania przed nimi kolejne sekrety natury. Nie brakuje w powieści bardziej emocjonujących wydarzeń, jak np. nocna wyprawa do lasu, czy eksploracja ruin starego zamczyska.




Akacja powieści rozgrywa się latem 1960 r., a więc siedemnaście lat po zakończeniu II wojny światowej. Echa tych tragicznych czasów nadal pobrzmiewają w tle powieści. Mimo, że dzieciaki chętnie wysłuchałyby wspomnień dziadka z tego okresu, ten niechętnie do nich wraca. Nic dziwnego, wielu jego przyjaciół i sąsiadów nie przeżyło niemieckiej okupacji[1]. Książka nasączona jest mnóstwem edukacyjnych ciekawostek, które są jednak podane w tak subtelny i plastyczny sposób, że zagadka historyczna i poszukiwanie skarbu nie stają się wcale najważniejszym punktem powieści, lecz są równorzędnymi elementami fabuły. Upłynęło kilkadziesiąt lat, trudno już na wsi spotkać krowę, a o przejażdżce wozem wypełnionym stertą snopków można jedynie pomarzyć. Smsy wyparły pisanie listów, dzieciaki oczekują innych prezentów na urodziny, nie zadowala ich byle drobiazg. Nie ma już dziadków, którzy mogliby zaciekawić wnuków wojennymi historiami… Jakże rożni się ta powieść od książek dla dzieci i młodzieży, które trafiają dziś na półki księgarskie.




W dorobku zmarłej w 2015 r. autorki, prywatnie żony poety Mieczysława Jastruna, dominują zbiory wierszy dla młodych czytelników[2]. Kiedy zerkniemy na tytuły tych tomików, nie sposób nie dostrzec faktu, że spoiwem twórczości Buczkówny jest miłość i odkrywanie piękna przyrody ojczystej a głównym adresatem jej utworów - dziecko. Wrażliwość, kultura języka, poetyka i niespieszne tempo akcji zapewne sprawiłyby, że „Tajemnica białego kamienia” nie znalazłaby wielu czytelników, gdyby jakieś wydawnictwo zdecydowało się dziś na jej wznowienie. A szkoda bo to jedna z najpiękniejszych powieści dla dzieci jaka powstała w latach PRL-u. Trudno znaleźć w niej jakikolwiek słaby punkt. Polecam ją szczególnie osobom pokolenia dzisiejszych czterdziesto i pięćdziesięciolatków, dla których podobnie jak dla Jacka i Ewy spędzanie wakacji u dziadków na wsi było zawsze niezapomnianą przygodą.


Wydawca: Czytelnik
Ilustracje: Jan Wilkoń
Data wydania: 1966


czwartek, 27 lipca 2017

„Historia karczmy”



Michał Bobrzyński „Historia karczmy. O prawie propinacji w dawnej Polsce”


Z historią karczmy i połączonego z nią prawa propinacji wiążą się nieodłącznie kwestie ekonomiczne, społeczne i socjalne społeczeństwa polskiego oraz jego przeobrażenia na przestrzeni dziejów. Zmieniały się epoki, zmieniali się właściciele karczm. Stały i pewny był tylko dochód z handlu trunkami. Do kogoś innego należały karczmy od czasów najdawniejszych do połowy XIII wieku, do kogoś innego w średniowieczu do końca XV wieku, a jeszcze do kogoś innego w czasach nowożytnych. Publikacja w syntetyczny i przystępny sposób przybliża jak rodziło się i przeobrażało prawo propinacji, czyli prawo do produkcji i sprzedaży alkoholu w Polsce.

Michał Bobrzyński (1849–1935) – wybitny historyk i polityk, profesor historii prawa polskiego i niemieckiego na Uniwersytecie Jagiellońskim, współtwórca krakowskiej szkoły historycznej. Między innymi w 1878 wydał dwutomowe Dzieje Polski w zarysie, które wywołały w środowisku naukowym wielki rezonans. Pracę naukową dzielił Bobrzyński z działalnością polityczno-społeczną. W latach 1885–1908 był posłem do Sejmu Krajowego, jak też członkiem austriackiej Rady Państwa. W roku 1891 zreformował galicyjskie szkolnictwo, jako wiceprezes Rady Szkolnej Krajowej. W 1908 objął namiestnikostwo Galicji i pełnił tę funkcję do 1913 roku. Po zakończeniu Wielkiej Wojny wyjechał do Wielkopolski, gdzie poświęcił się całkowicie pracy publicystycznej. Zmarł w Poznaniu.


Źródło:


Wydawca: Cztery Strony
ISBN: 978-83-65137-14-2
Rok wydania: 2016
Liczba stron: 118


środa, 26 lipca 2017

„Codzienność kuracjusza w uzdrowiskach na ziemiach polskich”



Elżbieta Mazur „Codzienność kuracjusza w uzdrowiskach na ziemiach polskich
w drugiej połowie XIX i początku XX wieku”


Elżbieta Mazur w najnowszej pracy ze znawstwem prezentuje nowe, charakterystyczne dla przełomu wieków xix i xx zjawisko: rozwój uzdrowisk. Tworzy barwny obraz życia zarówno elit (z urodzenia i majątku), jak i ludzi średnio zamożnych korzystających z kurortów Galicji, Królestwa Polskiego czy zachodnich guberni Rosji. Opisuje standard leczenia i usług hotelowych w sanatoriach, pensjonatach, w wynajmowanych kwaterach. Poznajemy rytm dnia, wyznaczany przez zabiegi, spacery, posiłki. Nieodłącznym elementem uzdrowiskowej codzienności była też rozrywka, zarówno wysokiego, jak i niższego lotu. Obraz kreślony piórem badacza uzupełnia bogata fotograficzna dokumentacja życia uzdrowiskowego.




Spis treści:

Wstęp

Rozdział I
Rozwój uzdrowisk w zaborze austriackim

Rozdział II
Rozwój uzdrowisk w Królestwie Polskim i zachodnich guberniach Cesarstwa Rosyjskiego 

Rozdział III
Życie codzienne kuracjuszy w uzdrowiskach galicyjskich

Rozdział IV
Życie codzienne kuracjuszy w uzdrowiskach Królestwa Polskiego i zachodnich guberniach Cesarstwa Rosyjskiego

Zakończenie

Aneksy
Zdrojowiska i stacje klimatyczne czynne na ziemiach polskich w początku xx wieku
Przepisy żywnościowe dla kuracjuszy zalecane w Truskawcu
Ceny w restauracji Niżnika w Truskawcu
Ceny kąpieli i inhalacji w Truskawcu
Spis abecadłowy naszych uzdrowisk, zakładów kąpielowych, stacji klimatycznych i letnisk
Bibliografia


Źródło:

Wydawca: Instytut Archeologii i Etnologii PAN
ISBN: 978-83-63760-73-1
Rok wydania: 2016
Liczba stron: 180


wtorek, 25 lipca 2017

„Architekci i polityka w PRL-u”



Błażej Ciarkowski „Architekci i polityka w PRL-u”


Publikacja dotyczy wzajemnych relacji architektów i polityki w latach 1944-1989. Autor przybliża losy wybranych jednostek, które uznać można za reprezentatywne dla całego środowiska. Projekty i realizacje, jakkolwiek niezwykle ważne, stanowią tło dla opisanych historii. Narrację budują osobiste wspomnienia architektów zawarte w pamiętnikach lub przekazane osobiście autorowi podczas kilkudziesięciu przeprowadzonych wywiadów. Książka jest kierowana nie tylko do historyków rodzimej architektury XX w., środowiska zawodowego oraz akademickiego, lecz także do miłośników powojennego budownictwa.

„Na szczególną uwagę zasługuje wydobycie warunków i uzależnień zachodzących między władzą a architektami […]. Przyjęte przez autora w tytule określenie odcienie szarości doskonale oddaje złożoność tych czasów, na którą składają się różne rodzaje zadań, różne stopnie autorytaryzmu władzy oraz – jak zawsze – różne charaktery realizowanych poleceń. Prowadzenie toku rozważań opartych o wywiady z bezpośrednimi uczestnikami tego procesu nadaje pracy większą wiarygodność, pozostawiając czytelnikowi ostateczną ocenę faktów dokonanych na pozornie jednolitym tle” (Witold Cęckiewicz)

Książka została wydana pod patronatem Stowarzyszenia Architektów Polskich, 
Fundacji im. Stefana Kuryłowicza i Muzeum Architektury we Wrocławiu

Źródło:


Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
ISBN: 978-83-8088-515-8
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 172


poniedziałek, 24 lipca 2017

"Kto mi dał skrzydła..."



Bożena Olszewska "Kto mi dał skrzydła..."
O życiu i działalności Janiny Porazińskiej


Bohaterką książki jest wybitna autorka literatury dziecięcej Janina Porazińska (jej życie i prowadzona przez nią zróżnicowana działalność na rzecz dzieci). Ta kolejna, druga już po „I w sto koni nie dogoni…” O życiu i sztuce pisarskiej Janiny Porazińskiej, monografia, przynosi nowe wątki i tematy. Autorka na podstawie niepublikowanych listów rekonstruuje portret znakomitej pisarki, odkrywając jej poczucie humoru, silny charakter. Rozstrzyga sprawę pisarskiego debiutu i literackiej tożsamości, analizuje nieznane lub zapomniane utwory, scenariusze radiowe i filmowe, omawia szkolne podręczniki jej współautorstwa, redakcyjny wkład w różne przedsięwzięcia wydawnicze oraz przypomina o dokonanych przekładach z literatury skandynawskiej. Książka jest adresowana do historyków literatury, badaczy literatury dziecięcej i młodzieżowej, pedagogów, dydaktyków, bibliotekarzy, nauczycieli oraz studentów.

Źródło:


Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego
ISBN: 978-83-7395-603-2
Rok wydania: 2014
Liczba stron: 198


niedziela, 23 lipca 2017

„Król sutenerów Rozenberg działa”



Daniel Bachrach „Król sutenerów Rozenberg działa”


Nazywany często „warszawskim Sherlockiem Holmesem” inspektor Daniel Bachrach należał do najlepszych oficerów przedwojennej stołecznej policji śledczej. W tomie „Król sutenerów Rozenberg działa”, na niemal dwustu stronach zamieszczono aż 13 opowiadań, w których aspirant przywołuje wspomnienia ze śledztw jakie prowadził na różnych etapach swej policyjnej kariery. Znajdziemy tu więc także przygody Bachracha w Kijowie, gdzie policjant błyskawicznie wykrywa sprawcę kradzieży pieniędzy z kancelarii Sędziego Pokoju, czy opis brawurowej akcji przeprowadzonej na okręcie zmierzającym do Kanady. Bachrach zatrudniony wówczas jako detektyw kontraktowy w londyńskiej policji uniemożliwił ucieczkę parze morderców, doktorowi Crippenowi i jego kochance, którzy mieli na sumieniu śmierć żony naukowca.



„Sprawy kryminalne”


Aspirant specjalizował się w rozpracowywaniu gangów fałszerzy pieniędzy, stąd też i takich historii na kartach książki nie zabraknie. Bachrachowi częstokroć udaje rozwikłać się sprawy, z którymi inni, mniej doświadczeni funkcjonariusze nie mogli sobie poradzić. Rozwiązał m.in. zagadkę śmierci młodej kobiety, której ciało znalezione zostało w kufrze złożonym w przechowalni bagażu na dworcu Gdańskim, wytropił też sprawców zabójstwa pewnego mężczyzny w pokoju hotelowym. Od czasu do czasu zdarzają się policjantowi wyjazdy do Niemiec, gdzie zdarza mu się schwytać poszukujących tam schronienia przestępców znad Wisły.



„Crimen. Zbrodnia w zasięgu ręki” Nr 1/2017


Warto nadmienić, że obdarzony żyłką detektywistyczną Bachrach dysponował lekkim piórem. Pisząc barwnie i ze swadą, odkrywał przed czytelnikami wiele ciekawostek związanych z pracą śledczą. Życiorys Bachracha nie był w stu procentach krystaliczny. Cieniem na jego karierę policyjną rzucają się oskarżenia o szefowanie szajce fałszerzy paszportów. Po aresztowaniu, policjant przyznał się do stawianych mu zarzutów i został skazany na wieloletnie więzienie. W 2014 r. wydawnictwo CM opublikowało dwa tomy wspomnień aspiranta oraz jego przełożonego nadkomisarza Ludwika Kurnatowskiego[1]. Kolejne trzy opowiadania Daniela Bachracha przeczytamy w pierwszym numerze magazynu kryminalnego „Crimen. Zbrodnia w zasięgu ręki”[2]. Polecam.


Spis opowiadań:

Kradzież w kancelarii Sędziego Pokoju
Tajemnica pokoju numer 38
Tajemnica pokoju numer 18
Tajemniczy bagaż
Tajemnica domów schadzek
Król sutenerów Rozenberg działa
„Wesoły Ignaś”
Międzynarodowa szajka fałszerzy
Wykrycie fałszywych 1000-markówek w Żabieńcu
Podjęcie 35 000 złotych w P.K.O. na fałszywy czek
Fałszerze polskich banknotów w Wiesbaden
Ludzie i ludziska
Przez Atlantyk w pogoni za mordercą 


Wydawca: CM
Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy
ISBN: 978-83-65499-56-1
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 187


sobota, 22 lipca 2017

„Rycerze Wielkiej Przygody”



Wanda Polankiewicz „Rycerze Wielkiej Przygody”


Druga połowa lat trzydziestych ubiegłego wieku. Rok szkolny dobiega końca. Wśród milionów dzieci, które z utęsknieniem wyczekują chwili wręczenia świadectw jest kilkoro uczniów jednej z poznańskich szkół: Jerzy oraz jego rodzeństwo, Zbyszek, Alinka i Jacek. Młodzi ludzie marzą o wyjeździe wraz z rodzicami na upragnione wakacje. Niestety, w ostatniej chwili dowiadują się, że z powodu ważnych spraw mama i tata zmuszeni są pozostać w Poznaniu. Bohaterowie są bardzo rozczarowani tym faktem. Ich niezadowolenie wzrasta, kiedy dowiadują się, że rodzice zaplanowali już miejsce, w którym spędzą najbliższe dwa miesiące. Nie będą to wymarzone góry lub morze lecz daleki Sandomierz. Dzieciaki uważają, że w nadwiślańskim mieście nie czekają ich żadne atrakcje i nie mogą liczyć aby przeżyć w nim jakąkolwiek przygodę. Już wkrótce przekonają się, jak bardo się mylili, a na brak licznych pasjonujących przygód nie będą mogli narzekać.



Zamek w Sandomierzu na okładce wydanego w czerwcu 2017 r. Przewodnika 
„Zamki świętokrzyskie. Skarby – legendy - tajemnice”.


W Sandomierzu mieszka ciocia Zosia, a wraz z nią jej dzieci Wacek, Basia, Karolina i Urszulka. Możliwość spotkania dawno nie widzianych, bardzo lubianych rówieśników sprawia, że na twarze poznańskiej czwórki powraca uśmiech. Pewnego dnia młodzi ludzie znajdują w lochach pod dawnym kolegium jezuickim małe zardzewiałe pudełko, w którym znajduje się bardzo stary, postrzępiony papier. Z trudem odczytują zatartą już mocno treść. Na dokumencie widnieje data - 1656 r. W treści zawarta jest natomiast informacja o ukrytej w podziemiach szkatułce pełnej dukatów. Jak łatwo można się domyślić rozentuzjazmowani poznaniacy i ich sandomierscy kuzyni niezwłocznie rozpoczynają poszukiwania skarbu.

Autorka wplotła w fabułę powieści wiele ciekawostek związanych z dziejami Sandomierza oraz informacji przybliżających czytelnikom rozwój Centralnego Okręgu Przemysłowego, w którego sercu leży to prastare miasto. Wraz z bohaterami wędrujemy sandomierskimi uliczkami i odwiedzamy najbardziej znane zabytki. Spotykamy dawnych mieszkańców Sandomierza, pośród których nie brakuje przedstawicieli społeczności żydowskiej, harcerzy oraz wędrujących w taborze Cyganów. Przybysze z Poznania są zachwyceni nadwiślańskim miasteczkiem, jego niezwykłą atmosferą, wielowiekową historią i legendami. Liczne wspólne przygody, częste tarapaty w jakie pakują się dzieciaki wzmacniają więzy przyjaźni między nimi. Nic dziwnego, że wakacje w Sandomierzu na długo pozostaną w ich pamięci.


Poszukuję wszelkich informacji o Wandzie Polankiewicz 
oraz o działającym w Poznaniu przed II wojną światową 
wydawnictwie NURT.


Miłośnicy „Szatana z siódmej klasy” bez trudu wyłowią pewien motyw, być może zapożyczony z wydanej dwa lata wcześniej książki Kornela Makuszyńskiego. Mam tu na myśli uwięzienie przez  złoczyńców jednego z głównych bohaterów. Książka została napisana bardzo przystępnym, niemal współczesnym językiem. Akcja jest wartka, autorka genialnie oddała słoneczny, wakacyjny klimat, a sympatycznych bohaterów powieści nie sposób nie polubić. Tym bardziej szkoda, że książka ta jest dość trudna do zdobycia, i od pierwszego wydania w 1939  r. nigdy nie była wznawiana. Jest to niestety jedyna książka przygodowa adresowana do młodych czytelników w dorobku Wandy Polankiewicz tajemniczej, zapomnianej już dziś pisarki. Polecam.


Wydawca: Wydawnictwo NURT
Rok wydania: 1939
Liczba stron: 272


piątek, 21 lipca 2017

Świętokrzyskie regionalia (cz. 39)


Publikacje Kieleckiego Towarzystwa Naukowego


Rocznik Świętokrzyski. Seria A – Nauki Humanistyczne, nr 33
Redakcja naukowa: Małgorzata Czapska, Barbara Szabat


„Kolejny, 33 tom Rocznika Świętokrzyskiego, to publikacja o tematyce historycznej, poświęcona dziejom regionu świętokrzyskiego, czyli obszaru między Wisłą a Pilicą. Zamieszczone tu artykuły w przeważającej mierze dotyczą XIX i XX wieku, chociaż praca Katarzyny Ryszewskiej, traktująca o dziewiętnastowiecznych odkryciach archeologicznych, w sposób oczywisty sięga także w odległą przeszłość…” (dr Małgorzata Czapska, prof. dr hab. Barbara Szabat)




Źródło:

Wydawca: Kieleckie Towarzystwo Naukowe
ISSN: 1427-5910
Rok wydania: 2012
Liczba stron: 147

---

Publikacje Kieleckiego Towarzystwa Naukowego
można nabyć w biurze Towarzystwa lub zamawiać:
listownie: Kieleckie Towarzystwo Naukowe, ul. Rynek 3, 25 – 303 Kielce
telefonicznie: tel. (41) 344 54 53 lub 798 120 328