Pokazywanie postów oznaczonych etykietą historia Polski. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą historia Polski. Pokaż wszystkie posty

czwartek, 2 listopada 2017

„Turystyka kulturowa”



Tadeusz Jędrysiak „Turystyka kulturowa”


Turystyka należy do najszybciej rozwijających się dziedzin gospodarki. Jednym z najważniejszych jej segmentów jest turystyka kulturowa, zwłaszcza w Europie - uważanej za kolebkę światowej kultury. Turystyka kulturowa to podróżowanie ludzi z miejsc ich stałego zamieszkania do miejsc atrakcji kulturowych, aby poszerzyć wiedzę, zdobyć nowe doświadczenia czy zaspokoić własne potrzeby poznawcze. W książce Tadeusz Jędrysiak opisuje główne nurty turystyki kulturowej oraz zachęca do poznawania skarbów światowej kultury.

Książka jest przeznaczona dla studentów różnych typów szkół na kierunkach związanych z turystyką, krajoznawstwem, geografią turystyczną i hotelarstwem. Z pewnością zainteresuje również słuchaczy studiów podyplomowych oraz osoby profesjonalnie zajmujące się organizacją turystyki.



Cmentarz Powązkowski w Warszawie


Spis treści

Wstęp 
 
Rozdział I. Turystyka kulturowa i czynniki jej rozwoju 
1. Pojęcie turystyki kulturowej 
2. Kultura a turystyka 
3. Atrakcje i walory turystyczne 
4. Walory kulturowe w strukturze atrakcji turystycznych 
5. Związek walorów kulturowych z motywacjami podróży 
6. Turyści zainteresowani turystyką kulturową 
 
Rozdział II. Dziedzictwo kulturowe jako przesłanka rozwoju turystyki kulturowej 
1. Definicja dziedzictwa kulturowego 
2. Światowe dziedzictwo kulturowe i naturalne 
3. Lista światowego dziedzictwa. 
4. Polskie zabytki na Liście światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego UNESCO 
5. Dziedzictwo kulturowe a turystyka 
 
Rozdział III. Formy turystyki kulturowej 
1. Turystyka kulturowa w Polsce 
2. Kulturowa turystyka miejska 
- Zwiedzanie miast 
- Zwiedzanie obiektów architektury przemysłowej 
- Walory turystyczne muzeów 
- Udział w imprezach kulturalnych, rozrywkowych i sportowych 
- Turystyka sentymentalna 
- Cmentarze 
- Turystyka pielgrzymkowa 
- Tradycyjna kuchnia polska 
- Turystyka mniejszości seksualnych 
3. Kulturowa turystyka wiejska
 
Rozdział IV. Obecny stan i perspektywy rozwoju turystyki kulturowej 
1. Turystyka na świecie i perspektywy jej rozwoju 
2. Tendencje występujące na światowym rynku turystycznym 
3. Zagraniczna turystyka przyjazdowa do Polski 
4. Analiza SWOT polskiego potencjału turystycznego 
 
Rozdział V. Ekonomiczne aspekty rozwoju turystyki kulturowej 
1. Turystyka kulturowa jako element rozwoju gospodarki 
2. Produkt turystyczny 
3. Atrakcyjność i cechy produktu turystycznego w turystyce kulturowej 
4. Markowy produkt turystyczny w turystyce kulturowej 
5. Narodowy produkt turystyki kulturowej 
6. Działania mające na celu rozwój turystyki kulturowej w Polsce 
7. Ekonomiczne aspekty rozwoju kulturowej turystyki wiejskiej 
 
Rozdział VI. Szanse i zagrożenia w rozwoju turystyki kulturowej 
1. Turystyka zrównoważona przyszłością turystyki kulturowej 
2. Zrównoważona turystyka kulturowa miejska 
3. Zrównoważona turystyka kulturowa wiejska 
 
Bibliografia




Wrocław – metropolia nad Odrą


Źródło:


Wydawca: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
ISBN: 978-83-208-1759-1
Rok wydania: 2008
Liczba stron: 152


czwartek, 26 października 2017

„Militarna turystyka kulturowa”



Tadeusz Jędrysiak, Armin Mikos von Rohrscheidt „Militarna turystyka kulturowa”


W Polsce znajduje się około 16 tys. różnych obiektów budownictwa obronnego (zamki, forty, cytadele, twierdze, linie fortyfikacji, mury obronne). Prezentują one bogate wartości historyczne, krajobrazowe  i kulturowe, dlatego cieszą się coraz większą popularnością jako również atrakcje turystyczne. Autorzy pokazali, czym są militarna turystyka kulturowa i dziedzictwo militarne oraz jakie elementy militarnego dziedzictwa kulturowego występują w Polsce. Zostały także przedstawione atrakcje militarnej turystyki kulturowej na terenie Polski oraz formy organizacji tej turystyki w naszym kraju. Książkę wzbogacają liczne fotografie obrazujące militarne dziedzictwo kulturowe Polski. Walory edytorskie podkreślają wartość publikacji. Kredowy papier i kolorowe fotografie umilają odbiór zebranych wiadomości.

Książka jest przeznaczona dla osób ciekawych dziedzictwa historycznego, materialnego i kulturowego sztuki fortyfikacyjnej w Polsce, a także wykładowców i studentów kierunków związanych  z turystyką.



Cmentarz wojskowy w Warszawie 


Spis treści 

Wprowadzenie
 
Rozdział I. Militarna turystyka kulturowa — zagadnienia ogólne 
(Armin Mikos von Rohrscheidt)
1. Definicje militarnej turystyki kulturowej i kulturowego dziedzictwa militarnego
2. Potencjał militarnej turystyki kulturowej oraz typologia atrakcji turystycznych
3. Uczestnicy militarnej turystyki kulturowej
4. Zarys dziejów militarnej turystyki kulturowej
5. Główne destynacje militarnej turystyki kulturowej poza Polską
·  Obiekty warowne różnych typów i epok
·  Linie obronne
·  Pola bitew zagospodarowane turystycznie
·  Obiekty i miejsca innych typów
·  Eventy batalistyczne
·  Szlaki turystyczne o tematyce militarnej
6. Wyspecjalizowani touroperatorzy militarnej turystyki kulturowej
 
Rozdział II. Militarne aspekty i elementy dziedzictwa kulturowego w Polsce 
(Tadeusz Jędrysiak)
1. Dzieje oręża polskiego
·  Siły zbrojne państwa polskiego na przestrzeni wieków
·  Symbole i tradycje oręża w Wojsku Polskim i ich kultywowanie
·  Sławni polscy wodzowie, żołnierze i fortyfikatorzy
2. Broń wojskowa i wyposażenie wojskowe
·  Broń wojskowa
·  Wyposażenie wojskowe
3. Budowle obronne na ziemiach polskich
·  Zadania oraz rodzaje budowli i urządzeń obronnych
·  Elementy, sposoby i systemy obronne stosowane w wojskowej sztuce obronnej
·  Historyczny rozwój obiektów obronnych na ziemiach polskich
 
Rozdział III. Atrakcje pierwotne militarnej turystyki kulturowej na terenie Polski 
(Tadeusz Jędrysiak, Armin Mikos von Rohrscheidt)
1. Pola ważniejszych bitew stoczonych na ziemiach polskich
2. Cmentarze wojenne
3. Średniowieczne zamki obronne
·  Zamki krzyżackie
·  Pozostałe zamki obronne
4. Twierdze i obiekty obronne powstałe w okresie od XVII w. do wybuchu I wojny światowej
5. Fortyfikacje i pozycje obronne polskie i obce z okresu II wojny światowej
 
Rozdział IV. Formy organizacji militarnej turystyki kulturowej w Polsce 
(Armin Mikos von Rohrscheidt, Tadeusz Jędrysiak)
1. Miejsca ze zorganizowaną ofertą turystyczną 
·  Oferta turystyczna twierdz i fortów
·  Muzea i ekspozycje militarne
·  Zagospodarowanie turystyczne pól bitewnych i miejsc martyrologii
·  Militarne trasy turystyczne
·  Cmentarze wojskowe i wojenne jako cele wypraw turystów
·  Miejsca związane z wybitnymi dowódcami wojskowymi
2. Militarne szlaki tematyczne jako oferta turystyczna
·  Szlaki zamków średniowiecznych
·  Szlak Fortyfikacji Mazurskich
·  Inne ważniejsze szlaki kulturowo-militarne
·  Szlaki wirtualne
3. Militarna turystyka eventowa: imprezy i wydarzenia kulturalne
·  Turnieje rycerskie
·  Inscenizacje sławnych bitew
·  Bractwa rycerskie i grupy odtwórstwa historycznego jako element potencjału turystycznego
·  Pozostałe eventy militarne
4. Oferenci wypraw i pakietów turystyki militarnej w Polsce
 
Rozdział V. Rozwój militarnej turystyki kulturowej w Polsce — wnioski i postulaty 
(Armin Mikos von Rohrscheidt)
1. Uwagi wstępne
2. Postulaty odnośnie do oferty w miejscach i obiektach militarnej turystyki kulturowej
·  Pola bitewne
·  Średniowieczne zamki obronne
·  Twierdze i forty
·  Muzea wojskowe
3. Postulaty odnośnie do oferty militarnych eventów i inscenizacji historycznych
·  Nowe miejsca eventów militarnych
·  Organizacja przez obiekty militarne własnych eventów cyklicznych
·  Uzgadnianie kalendarium eventów militarnych
·  Organizacja inscenizacji batalistycznych
·  Poziom inscenizacji batalistycznych
4. Postulaty odnośnie do organizacji militarnej turystyki kulturowej
·  Istotne aspekty funkcjonowania turystycznych szlaków obiektów militarnych
·  Organizacja krajowego szlaku obiektów militarnych
·  Organizacja regionalnych szlaków obiektów militarnych
·  Propozycje projektów systemowych ukierunkowanych na popularyzację militarnej turystyki kulturowej
5. Postulaty odnośnie do działań wspierających rozwój oferty militarnej turystyki kulturowej
·  Miejsce lokalnego potencjału militarno-kulturowego w regionalnych strategiach rozwoju turystyki
·  Analiza potencjału militarno-kulturowego Polski i jej regionów
·  Promocja produktów militarnej turystyki kulturowej
·  Współpraca z wyspecjalizowanymi touroperatorami
 
Bibliografia




Fort III Twierdzy Modlin (Fort Pomiechówek) w Pomiechówku 


Źródło:


Wydawca: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
ISBN: 978-83-208-1952-6
Rok wydania: 2011
Liczba stron: 294


czwartek, 19 października 2017

„Turystyka muzealna”



Izabela Wyszowska, Tadeusz Jędrysiak „Turystyka muzealna”


We współczesnym świecie miliony ludzi zwiedzają placówki muzealne. Powstanie Muzeum zwykle oznacza „wpisanie” go na turystyczną mapę kraju, a nawet Europy, dzięki czemu w przewodnikach turystycznych pojawiają się nowe miejsca czy miejscowości. Muzea należą do najważniejszych dóbr kultury, stanowiąc znaczącą atrakcję turystyczną, dzięki posiadanym zbiorom, realizowanym wystawom, podejmowanym działaniom edukacyjnym i popularyzatorskim oraz często samej siedzibie. Książka stanowi swego rodzaju kompendium wiedzy o muzealnictwie, muzeach w turystyce i turystyce muzealnej.

Książka adresowana jest do studentów na kierunkach związanych z turystyką, muzealnictwem, historią kultury. Może być także przydatna pilotom wycieczek i przewodnikom, turystom oraz wszystkim miłośnikom muzeów.



Zespół pałacowo-ogrodowy w Łazienkach 



Spis treści

Wstęp

Rozdział I. Turystyka muzealna — zagadnienia ogólne 
1. Zarys dziejów muzealnictwa 
2. Definicja i zadania muzeów 
3. Muzeum — atrakcja turystyczna 
4. Turystyka muzealna jako forma turystyki kulturowej 
5. Turyści muzealni

Rozdział II. Przegląd muzeów na świecie 
1. Architektura muzealna 
2. Najsłynniejsze i najważniejsze muzea świata 
3. Najdziwniejsze muzea świata

Rozdział III. Polski potencjał muzealny 
1. Geneza i rozwój muzealnictwa na ziemiach polskich 
2. Typy i organizacja muzeów w Polsce 
3. Obecny stan polskiego muzealnictwa 
4. Najbardziej znaczące muzea polskie i ich zbiory — przegląd 
Muzea narodowe 
Muzea regionalne 
Muzea archeologiczne 
Muzea biograficzne i literackie 
Muzea historyczne 
Muzea wojskowe 
Muzea etnograficzne i skanseny 
Muzea martyrologiczne 
Muzea techniki i specjalistyczne 
Muzea sztuki 
Muzea przyrodnicze, geologiczne i geograficzne 
Muzea sakralne i muzea religijne 
Muzea pałacowe i zamkowe 
Muzea uczelniane 
Muzea sportu i turystyki 
Unikatowe i nietypowe muzea 
Ekomuzea — otwarte muzea tematyczne

Rozdział IV. Polskie dziedzictwo kulturowe poza granicami Polski 
1. Najważniejsze polskie muzea oraz instytucje kultury i nauki poza granicami kraju 
2. Muzeum Europy — Dom Historii Europejskiej

Rozdział V. Formy organizacji turystyki muzealnej 
1. Ekspozycje muzealne 
2. Edukacyjna rola muzeum 
3. Inne formy kulturalno-oświatowe realizowane w muzeach

Rozdział VI. Współczesne tendencje w muzealnictwie 
1. Charakterystyka współczesnego muzeum 
2. Interaktywne, multimedialne muzea przyszłości 
3. Muzea wirtualne 
4. Muzea partycypacyjne

Rozdział VII. Działania na rzecz rozwoju muzealnictwa i turystyki muzealnej 
1. Międzynarodowy Dzień Muzeów 
2. Europejska Noc Muzeów 
3. Forum Edukatorów Muzealnych 
4. Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów 
5. Akademia Zarządzania Muzeum 
6. Konkurs na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla 
7. Stowarzyszenie Muzealników Polskich

Bibliografia



Poznań – Muzeum Uzbrojenia (Park Cytadela)


Źródło:


Wydawca: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
ISBN: 978-83-208-2283-0
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 248


czwartek, 5 października 2017

„Sejm elekcyjny Michała Korybuta Wiśniowieckiego 1669 roku”



Mieczysława Chmielewska „Sejm elekcyjny Michała Korybuta Wiśniowieckiego 1669 roku”


Książka Mieczysławy Chmielewskiej poszerza wiedzę o polskim parlamentaryzmie I Rzeczypospolitej. Autorka na podstawie licznych materiałów źródłowych przedstawia okres bezkrólewia po abdykacji Jana Kazimierza oraz odtwarza przebieg sejmów konwokacyjnego i elekcyjnego Michała Korybuta Wiśniowieckiego 1669 r. z uwzględnieniem walki politycznej o tron oraz akcji propagandowej poszczególnych stronnictw. Pracę wzbogacają aneksy: chronologia sejmu elekcyjnego oraz wykaz posłów i senatorów.


Źródło:


Wydawca: Wydawnictwo Sejmowe
ISBN: 83-7059-687-8
Rok wydania: 2006
Liczba stron: 298


czwartek, 14 września 2017

„Dzieje Sejmu Polskiego”



„Dzieje Sejmu Polskiego”


Praca zbiorowa pod redakcją naukową Juliusza Bardacha. Poprawiony i rozszerzony zarys historii Sejmu (I wyd. w 1993 r.). Dzieło autorstwa wybitnych historyków prawa przedstawia rozwój parlamentaryzmu polskiego od jego średniowiecznych początków do obszernie omówionych dziejów najnowszych (do katastrofy w Smoleńsku i wyboru Bronisława Komorowskiego na prezydenta RP).



Król Aleksander Jagiellończyk w sejmie w otoczeniu duchownych 
i świeckich członków rady królewskiej oraz posłów ziemskich



Posiedzenie Sejmu, 23 marca 1935 r.



Zgromadzenie Narodowe w Sali Posiedzeń Sejmu, 3 maja 1991 r.


Źródło:


Wydawca: Wydawnictwo Sejmowe
ISBN: 978-83-7666-020-2
Rok wydania: 2011
Liczba stron: 380


środa, 1 marca 2017

„Miasta, regiony i ludzie. Studia i szkice z historii powszechnej i Polski w XX wieku”



Ryszard Kozłowski, Zbigniew Girzyński, Mirosław Golon (red.)
„Miasta, regiony i ludzie. Studia i szkice z historii powszechnej i Polski w XX wieku”


Monografia Miasta, regiony i ludzie. Studia i szkice z historii powszechnej i Polski w XX wieku pod redakcją Ryszarda Kozłowskiego, Zbigniewa Girzyńskiego i Mirosława Golona stanowi unikalny zbiór prac, których punktem wyjścia jest dorobek naukowy profesora Ryszarda Sudzińskiego. Książka łączy historię polityczną, gospodarczą i społeczną, pokazuje przenikanie się procesów historycznych i osadza je w złożonym kontekście kulturowym. Autorzy poszczególnych rozdziałów opisują różne aspekty dziejów Polski i świata w XX stuleciu: od walki o niepodległość na początku wieku, przez tragedię ludności cywilnej w czasie drugiej wojny światowej i po jej zakończeniu, walkę z nazizmem i komunizmem, losy żołnierzy wyklętych, aż po historię państw komunistycznych i ich upadek w ostatniej dekadzie stulecia. Całość łączą myśl i dorobek badawczy profesora Sudzińskiego, któremu monografia została dedykowana.

Źródło:

Spis treści:


Wydawca: Adam Marszałek
ISBN:  978-83-8019-528-8
Rok wydania: 2016
Liczba stron: 522


niedziela, 4 października 2015

„Szklane tarcze”




Maria Szypowska „Szklane tarcze”


Akcja powieści Marii Szypowskiej rozgrywa się w Warszawie w latach II wojny światowej. Bohater, kilkunastoletni Stanisław podejmuje się trudnego i bardzo niebezpiecznego zadania. Zamierza udokumentować dokonane przez niemieckich okupantów zniszczenia Zamku Królewskiego. Po długich przygotowaniach, z aparatem i zapasem szklanych klisz wyrusza na Plac Zamkowy i przedostaje się do ruin. W trakcie fotografowania w pobliżu pojawiają się hitlerowcy. Z niespodziewanej opresji wybawia Stanisława młody chłopiec. Okazuje się jednak, że wykonanie zdjęć w zrujnowanym zamku nie jest wcale najtrudniejszą częścią zadania. Klisze należy wywołać a następnie ukryć w bezpiecznym miejscu, tak aby nie stały się łupem Niemców. 

Fot. 1. Sala o trzech słupach na dokumentalnym zdjęciu z czasów okupacji hitlerowskiej. 


Maria Szypowska przedstawia w powieści obraz Warszawy lat okupacji, miasta w którym łapanki, egzekucje, rewizje i aresztowania są na porządku dziennym. W tej tragicznej rzeczywistości toczy się jednak namiastka zwyczajnego życia. W chwili wybuchu wojny autorka była dziesięcioletnią dziewczynką. Uczęszczała na tajne komplety, wstąpiła do Szarych Szeregów a w sierpniu 1944 r. w czasie powstania była jedną z łączniczek. Możemy więc z dużą dozą pewności domniemywać, że nieobce jej były podobne przygody. Kto wie, może postać siostry Stanisława, niemal jej rówieśniczki była w pewnym stopniu inspirowana dramatycznymi przeżyciami młodej Marii? Na kilku stronach zamykających książkę, gdzie autorka wyjaśnia, co w przedstawionej historii jest prawdą, a co fikcją nie znajdziemy odpowiedzi na to pytanie. Możemy się jednak dowiedzieć, że w czasie wojny pewien młody człowiek, Stanisław Proszowski rzeczywiście wykonał zdjęcia zamkowych ruin. Fotografie przetrwały wojenną zawieruchę i stały się nie tylko świadectwem niemieckiego barbarzyństwa, lecz być może w pewnym stopniu były pomocne w pracach przy odbudowie i rekonstrukcji zamku.

Fot. 2. Kaplica królewska zdewastowana podczas niemieckiej akcji niszczenia i rabowania Zamku.


Na „Szklane tarcze” należy także spojrzeć z nieco innej perspektywy. Trudno bowiem nie dostrzec, że jest to przejmująca, trzymająca w napięciu od pierwszej do ostatniej strony książka przygodowa. Stanisław i jego młodzi przyjaciele wędrując ulicami Warszawy z niezwykle cennym bagażem wielokrotnie ocierają się o śmierć. Często w ostatniej chwili dzięki pomocy życzliwych ludzi udaje im się znaleźć bezpieczne schronienie. Młodzi ludzie zadają sobie pytanie, czy dla kilkudziesięciu zdjęć warto narażać nie tylko swoje życie lecz także wiele innych osób? Na kartach książki Maria Szypowska udziela na nie bardzo jednoznaczną odpowiedź.

W napisanej przed 1985 r. powieści pojawia się również kilka autentycznych postaci, wybitnie zasłużonych dla ratowania polskich dóbr kultury, z dyrektorem Muzeum Narodowego w Warszawie, profesorem Stanisławem Lorentzem na czele. Należy w tym miejscu przypomnieć, że małżonkiem autorki był wybitny fotografik, zmarły w 2010 r. Andrzej Szypowski. W latach wojny był on w zbliżonym wieku do głównego bohatera książki. Państwo Szypowscy mają w dorobku kilkadziesiąt albumów poświęconych architekturze i historii naszego kraju, w tym oczywiście także Zamkowi Królewskiemu w Warszawie.[1] Polecam.


Wydawca: Zysk i S-ka
ISBN: 978-83-7785-618-5
Rok wydania: 2015
Liczba stron: 279





[1] W zbiorach ZAPOMNIANEJ BIBLIOTEKI znajduje się m.in. wydany 1990 r. album „Warszawski Zamek Królewski” (Fundacja Artibus-Wurlitzer oraz Wydawnictwo Domu Słowa Polskiego), z którego dwa zdjęcia ilustrują treść powyższej recenzji.

środa, 23 września 2015

Wydawnictwa Zamku Królewskiego w Warszawie



„Joannici i ich związki z ziemiami polskimi”


Ujęcie w jednej publikacji burzliwej historii maltańczyków, ich związków z Polską od średniowiecza po współczesność, spuścizny artystycznej, zbiorów Heritage Malta oraz wielu innych zagadnień związanych z zakonem św. Jana Jerozolimskiego stanowiło ogromne wyzwanie. Realizację tego zadania „powierzono najwybitniejszym specjalistom: 10 tematów zostało opracowanych przez dwunastu autorów, reprezentujących różne specjalności historycznego rzemiosła, różne temperamenty badawcze i sposoby prowadzenia narracji”. Powstała książka niezwykle wartościowa, niemająca odpowiednika w dotychczasowej literaturze przedmiotu. Tekst uzupełnia niemal 250 ilustracji opatrzonych obszernymi komentarzami.


Źródło:

Wydawca: Zamek Królewski w Warszawie
ISBN: 978-83-7022-209-3
Rok wydania: 2014
Liczba stron: 363, 250 ilustracji




„200 lat muzealnictwa warszawskiego. Dzieje i perspektywy”


Materiały Sesji Naukowej zorganizowanej przez Zamek Królewski w Warszawie w dniach 15-16 listopada 2005 r. w ramach obchodów "Roku Wilanowskiego" - rocznicy 200-lecia istnienia muzealnictwa warszawskiego. Wydany we współpracy z Muz. Hist. m.st. Warszawy tom utrwala dorobek sesji. Zawiera ponad 30 tekstów omawiających niemal całość problematyki: europejskie tło, kolekcjonerską prehistorię, elementy metodologii pracy muzealnej, specyfikę warszawskich warunków rozwoju, najważniejsze prywatne, społeczne, miejskie i państwowe inicjatywy muzealne; muzea rezydencjalne, muzea kościelne, muzea artystyczne, historyczne, uniwersyteckie i wojskowe, także muzea przyrodnicze i geologiczne, archeologiczne, etnograficzne, techniki, rzemiosła, literatury i sportu;  również większość najważniejszych aktualnych projektów i potrzeb  (Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum Historii Polski, Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Narodowe Muzeum Przyrodnicze). W podsumowaniu omówione zostały też problemy współpracy i kompletności kulturowego przekazu oraz współczesnych rynkowo-komercyjnych zagrożeń muzealnej misji.


Źródło:

Wydawca: Zamek Królewski w Warszawie
ISBN - 10: 83-7022-160-2
ISBN - 13: 978-83-7022-160-7
Rok wydania: 2006
Liczba stron: 518



niedziela, 16 sierpnia 2015

"Alkoholowe dzieje Polski"



Jerzy Besala „Alkoholowe dzieje Polski. Czasy Piastów i Rzeczypospolitej szlacheckiej”


Dzięki książce Jerzego Besali „Alkoholowe dzieje Polski” wędrujemy po ziemiach naszego kraju od czasów pierwszych Piastów aż po epokę stanisławowską, odkrywając jak wielki wpływ na życie królów, książąt, szlachty, duchownych, wojska, mieszczan i chłopów wywierało biesiadowanie za stołem obficie zastawionym trunkami. Już bowiem w kronikach Galla Anonima znajdziemy liczne fragmenty, z których niezbicie można wywnioskować, że nie tylko pierwszy król Polski, ale także jego ojciec lubował się w ucztach obficie zakrapianych piwem. Wino w owych czasach nie należało jeszcze do trunków szeroko rozpowszechnionych na naszych ziemiach. Dopiero w XIII w., kiedy coraz liczniej do Polski zaczęli docierać kupcy z zachodu i południa Europy, napój ten pojawił się na stołach możnowładców.

Z grona dawnych dostojników z trudem można wyłowić osoby, które potrafiły nie ulec pokusie i prowadzić ascetyczne życie. Łatwo domyślimy się, że wśród nich znajdziemy dwie święte: Kingę i Jadwigę oraz księcia Henryka Pobożnego. Znamiennym jest jednak to, że od początku państwowości polskiej aż do ich czasów, czyli w okresie ponad dwóch stuleci żaden inny władca nie dawał podobnego przykładu swym poddanym. Ubolewali nad ich rozpustnym życiem pierwsi kronikarze, którzy częstokroć starali się wybielić życiorysy królów, którym służyli. Nie zawsze bowiem zdajemy sobie sprawę, że nawet Bolesław Chrobry i Kazimierz Wielki mieli w swoich biografiach cały szereg niezbyt chlubnych, alkoholowych dokonań.

Korzystając z listów, pamiętników oraz wielu innych źródeł dokumentalnych Jerzy Besala zamieścił w swej książce mnóstwo pijackich epizodów z życia przedstawicieli wszystkich stanów zamieszkujących ziemie od Bałtyku po Tatry. Czytelnik znajdzie w publikacji  dziesiątki barwnych, nie znanych szerzej ciekawostek, które sprawią, że lektura tego monumentalnego dzieła potrwa znacznie krócej niż niejedna z licznych biesiad opisanych w nim przez autora. Niezwykle obszerna, niemal dziewięćsetstronicowa książka podzielona jest na siedem rozdziałów, w których autor szuka odpowiedzi na kilka pytań: Czy nasi przodkowie pili więcej i inaczej niż otaczające nasz kraj narody? Czy i w jaki sposób pijaństwo wpłynęło na losy kraju oraz pojedynczych osób? Jak raczyli się alkoholem reprezentanci poszczególnych warstw społecznych?

Po zakończeniu lektury nasuwa się jeden wniosek. Znaczna większość polskich władców w przedstawionym kilkusetletnim okresie miała problem z alkoholem i z niezdrowym odżywianiem.  Z chorobą alkoholową i obżarstwem żyli za pan brat duchowni, wśród których zdarzały się czarne owce, dla których ważniejsza była możliwość łatwego dostępu do ulubionego piwa niż objęcie wysokiego urzędu kościelnego. Nałogowe biesiadowanie królów i książąt było jednym z elementów prowadzenia przez nich polityki. Gościli za stołem koronowane głowy z innych krajów, spiskowali i zawiązywali sojusze. Mimo, że niektórzy z nich usiłowali wprowadzić pewne ograniczenia mające zmniejszenie pijaństwa wśród poddanych, ich działania rzadko kiedy odnosiły zamierzone skutki. Przykład szedł z góry, a karczmy przysparzały feudałom znacznych funduszy. Nic więc dziwnego, że piwo stało się niemal codziennym napojem. W 1795 r. Rzeczpospolita Obojga Narodów znikła z mapy Europy. Piwo, wino, miody i gorzałka zniewalając umysły szlachty i magnatów przyczyniły się w znacznym stopniu do narodowej tragedii. W tym też miejscu dobiega kresu opowieść Jerzego Besali. Nie ukrywam, że nie miałbym nic przeciwko, gdyby autor pokusił się o napisanie kolejnego tomu „Alkoholowych dziejów Polski” obejmującego czasy zaborów oraz dwudziestolecia międzywojennego. Polecam.


Wydawca: Zysk i Sk-a
ISBN: 978-83-7785-285-9
Rok wydania: 2015
Liczba stron: 936