Maciej Replewicz „Stawka większa niż kłamstwo”
„Stawka większa niż życie” oraz
„Czterej pancerni i pies” to dwa najpopularniejsze seriale w dziejach polskiej
telewizji. Właśnie tej pierwszej produkcji poświęcił swą książkę Maciej
Replewicz. Choć na okładce widnieje twarz niezapomnianego Stanisława
Mikulskiego, to nie grany przez niego bohater w mundurze oficera Abwehry jest
pierwszoplanową postacią niniejszego opracowania. Autor palmę pierwszeństwa
oddał scenarzystom Zbigniewowi Safjanowi oraz Andrzejowi Szypulskiemu, znanym
szerszej widowni pod pseudonimem Andrzej Zbych. W książce znajdziemy
wyjaśnienie, w jaki sposób wydarzenia z życia twórców serialu przełożyły się na
zawartość scenariusza.
„Stawka większa niż kłamstwo”
stanowi doskonałe uzupełnienie monografii Stanisława Mikulskiego „Niechętnie o
sobie” wydanej w 2012 r.[1]
Maciej Replewicz w trakcie pracy nad książką zdążył spotkać się z aktorem. Niestety
wypowiedzi pana Mikulskiego nie wniosły wiele nowego do tego, co już wiemy o
kulisach realizacji serialu. Znacznie więcej ciekawostek udało się wytropić
samemu autorowi. Dowiemy się m.in. jak wiele różni wersję książkową od
serialowej i dlaczego jeden z odcinków „Stawki” nie był emitowany w bratniej
telewizji w NRD. Niezwykle interesujące są nieznane szerzej wyjątki z posiedzeń
komisji kolaudacyjnych. Musimy pamiętać, że w okresie kiedy powstawał serial,
każdy odcinek był poddawany analizie przez gremium złożone z wielu
prominentnych ludzi ze świata filmu oraz przedstawicieli ministerstwa kultury i
sztuki. Autor zadał sobie wiele trudu docierając do wielu trudnodostępnych
materiałów źródłowych sprzed 1966 r.
Książka składa się z dziesięciu
rozdziałów. Maciej Replewicz zdradza w nich, że nie tylko James Bond
zainspirował Safjana i Szypulskiego do powołania do życia postaci agenta J-23.
Z przeprowadzonego przez autora śledztwa wynika zresztą, że podobnie jak Wańkowicza, także duet scenarzystów „Stawki” wielokrotnie konstruował postać
danego bohatera filmowego scalając w niej fragmenty życiorysów kilku osób. Na
okładce książki widzimy napis „Brunner istniał naprawdę!” Ale jak się okazuje,
także inne filmowe czarne charaktery, m.in. Staedtke i Lhose miały swoje
odpowiedniki w wojennej rzeczywistości. Autor udało się odnaleźć pierwowzory
kilkudziesięciu spośród setek postaci pojawiających się w serialu Morgensterna
i Konica.
Najobszerniejszy rozdział
poświęcony jest gruntownej analizie osiemnastu odcinków legendarnego serialu.
Maciej Replewicz wyszukuje autentyczne wydarzenia, które z dużą dozą prawdopodobieństwa
stały się kanwą scenariusza filmowego. Autor starał się odpowiedzieć na
pytanie, jak dużo prawdy historycznej znajdziemy w serialu. Czytelnik,
przekonany, że fabuła „Stawki większej niż życie” jest przepełniona jedynie
zmyślonymi wydarzeniami, zapewne będzie bardzo zaskoczony, kiedy dowie się, że
każdy odcinek zawiera większe lub mniejsze ziarno prawdy. Polecam.
Wydawca: Fronda
ISBN: 978-83-64095-93-1
Rok wydania: 2015
Liczba stron: 400
