Tragiczny wrzesień 1939 roku. Niemiecki korpus pancerny
generała Heinza Guderiana uderza z całą mocą, usiłując zamknąć kleszcze wokół
wycofujących się spod Warszawy polskich armii. Zakładano, że jego sukces
przyniesie klęskę stronie polskiej po zaledwie dziesięciu dniach oporu.
Jednak na drodze pancernych
zagonów staje polska załoga odcinka Wizna. Dwie kompanie piechoty ukryte w
kilku betonowych schronach nad Narwią wsparte sześcioma działami. Mniej niż 700
żołnierzy przeciwko 40 tysiącom.
40 do 1.
Tak rozpoczyna się desperacka
walka kapitana Władysława Raginisa. Bój do ostatniej krwi, naboju i samobójczej
śmierci dowódcy, który przysiągł, że żywy swej pozycji nie opuści. Dziś epizod ten znany jest jako
legendarna obrona Wizny.
Mikołaj Łuczniewski „Berlingowcy w Powstaniu
Warszawskim”
Walki na Pradze i przyczółku czerniakowskim we wrześniu 1944
roku
Berlingowcy i ich skromny
udział w Powstaniu Warszawskim wciąż budzą kontrowersje. Mierząc się
z uproszczonymi mitami, autor opowiada o tragicznych wydarzeniach,
jakie miały miejsce w walczącej stolicy we wrześniu 1944 roku. W tym czasie Czerniaków był jedyną dzielnicą z dostępem do Wisły
zajętą przez powstańców, zza której miała przyjść wyczekiwana pomoc
żołnierzy radzieckich i walczących u ich boku żołnierzy 1 Armii
Wojska Polskiego.
Mimo zaciekłych ataków ze strony niemieckiej powstańcom udało się wytrwać
na przyczółku do momentu zajęcia warszawskiej Pragi
przez oddziały polskie i radzieckie. Jeszcze tego samego dnia
na Czerniaków dotarli pierwsi żołnierze 3 Dywizji Piechoty,
którzy otrzymali rozkaz wsparcia powstańców w walce z Niemcami.
Zdaniem niektórych historyków Stalin, akceptując ten rozkaz, celowo wysłał
polskich żołnierzy na pewną śmierć. Na podstawie materiałów źródłowych i licznych wspomnień autor opisał
zarówno sytuację powstańców na początku września 1944 roku, jak też
zdobywanie warszawskiej Pragi przez żołnierzy 1 Dywizji Piechoty
i walki żołnierzy 3 Dywizji Piechoty na Przyczółku Czerniakowskim.
Równocześnie, jak zaznacza we wstępie, stara się rzucić nowe światło
na wydarzenia, które przez ponad 70 lat nie doczekały się
rzetelnego omówienia.
Mikołaj Łuczniewski – absolwent
Akademii Obrony Narodowej. Ukończył studia z historii (2014 r.)
i archeologii (2015 r.) na Uniwersytecie Warszawskim. Obecnie pracuje
jako nauczyciel w jednym z warszawskich liceów. Autor szeregu artykułów
skupiających się na tematyce Wojska Polskiego na Wschodzie
publikowanych m.in. w czasopismach „Poligon” i „Polsce Wierni”.
Tajemnice rządu Sikorskiego i Polskich Sił Zbrojnych na
Zachodzie
Tajemnice rządu RP na
uchodźctwie, sekrety naczelnego wodza i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie aż
do katastrofy gibraltarskiej w 1943 roku. Premier polskiego rządu na
uchodźstwie nie wątpił, że Polska znajdzie się w gronie państw zwycięskich i
usiłował wzmocnić sytuację geopolityczną Polski w ramach nowego,
powojennego rozdania. Rozpoczął tworzenie federacji państw
środkowo-europejskich z Rzeczpospolitą jako ośrodkiem wiodącym. Gwarantem
trwałości nowego tworu politycznego miała być Wielka Brytania. W tym celu
Sikorski snuł plany unii personalnej Zjednoczonego Królestwa i odrodzonego
królestwa polskiego. Na tronie federacji środkowo-europejskiej miał zasiąść
Jerzy Windsor a plan postawienia na jej czele księcia Kentu stanowił, jak
zapisał sekretarz Sikorskiego, Karol Estreicher, największą polityczną
tajemnicę Jenerała.
Czy w latach trzydziestych
Władysław Sikorski próbował siłą obalić władze sanacyjne, a we wrześniu 1939
roku dokonał zamachu stanu? Dlaczego polski rząd tworzył obozy koncentracyjne
na terenie Wysp Brytyjskich dla przeciwników politycznych? Czym była „Wyspa
Węży” i ośrodek w Shinafoot? Czy w najbliższym otoczeniu premiera znajdowali
się agenci obcych mocarstw? Dlaczego ogromna część żydowskich żołnierzy
dezerterowała z polskiej armii? Czy Sikorski prowadził tajne negocjacje z
Niemcami i Sowietami? Jaką rolę odegrali Polacy w brytyjskiej misji Rudolfa
Hessa i dlaczego próbowali go zabić? Jak wyglądały kilkukrotnie powtarzane
próby zamachu na premiera RP? Dlaczego powołanie unii polsko-czechosłowackiej,
które było jednym z centralnych punktów programu polskiego rządu, nie doszło do
skutku? Tajemnica zamachu w Gibraltarze – jak zginął naczelny wódz?
Co kryją jeszcze brytyjskie
archiwa, skoro Home Office przesunął klauzulę tajności wielu dokumentów
dotyczących Sikorskiego na kolejne dziesięciolecia? Czy kiedykolwiek poznamy
dokumenty skrywane w moskiewskich archiwach? Bo przecież rękopisy nie płoną…
Od Stettina do Szczecina, czyli
wojenne dramaty prowincji pomorskiej Trzeciej Rzeszy. W międzywojennym
Stettinie Polaków można było policzyć na palcach kilku rąk. W połowie 1945 roku
Szczecin znalazł się w granicach Polski, a miasto zostało szybko spolonizowane.
Wśród kilkudziesięciu sensacyjnych i dramatycznych epizodów z wojennych dziejów
prowincji pomorskiej w niniejszej książce znalazły się opisy skutków alianckich
nalotów na Szczecin i Świnoujście. Poznamy tajemnice sanatorium w
Połczynie-Zdroju i stodoły w Podgajach, w której żywcem spłonęli polscy
żołnierze.
Wraz z Leszkiem Adamczewskim
Czytelnik podąży tropem hitlerowskich „cudownych broni”, głównie rakiet V-2,
Rheinbote i Rheintochter. Zwiedzi schrony bojowe Wału Pomorskiego i
przeciwlotnicze w Szczecinie. Sporo miejsca autor poświęcił także wojennym
losom pomorskich skarbów kultury.
Leszek Adamczewski –
poznański pisarz i dziennikarz. Autor blisko trzydziestu książek. Od 2009 roku
współpracuje z Wydawnictwem Replika. począwszy od debiutanckich Złowieszczych
gór, zajmuje się tematyką zagadkowych i tajemniczych wydarzeń z lat drugiej
wojny światowej, w tym nieznanych losów skarbów kultury.
„Góry Świętokrzyskie pod okupacją
niemiecką. Ludzie, obrazy, wydarzenia”
Książka pt. „Góry Świętokrzyskie
pod okupacją niemiecką. Ludzie, obrazy, wydarzenia” Longina Kaczanowskiego
odznacza się się wysokim poziomem merytorycznym i pisarskim. Przy jej tworzeniu
autor korzystał z bogatej bazy archiwalnej i licznej literatury. Istotę
publikacji trafnie oddaje podtytuł „Ludzie, obrazy, wydarzenia”. To książka o
ludziach właśnie, którzy byli bohaterami i współtwórcami opisywanych wydarzeń.
Głównymi bohaterami są konspiratorzy, partyzanci i żołnierze, wśród nich
wywodzący się z Kielecczyzny obrońcy Westerplatte, bohaterowie jakby drugiego
planu akcji wojennej, co nie znaczy, że mniej ważni.
Klasztor w Św. Katarzynie, w którego zabudowaniach
gospodarczych kwaterował pluton Schustera.
Żandarmi wyruszali z nich na częste
rajdy śmierci w rejonie Łysogór
Spis treści
Przedsłowie…
Przed burzą, czyli na progu wojny…
Rozdział I. Cień września…
Rozdział II. Czwartacy…
Rozdział III. Hubal, 1940…
Rozdział IV. Dnie i noce okupacji…
Rozdział V. W konspiracji i w walce…
Rozdział VI. Pieczęć gestapo…
Rozdział VII. Krzyżowa droga chłopów polskich…
Rozdział VIII. Skazani na totalną zagładę…
Rozdział IX. Prawo kuli i bagnetu…
Rozdział X. Michniów i mauzoleum…
Rozdział XI. Brudne dusze, nikczemne twarze…
Rozdział XII. Lektury…
Rozdział XIII. Pamięć…
Prezentacja publikacji "Góry Świętokrzyskie pod
okupacją niemiecką.
Ludzie, obrazy, wydarzenia" w ramach Salonu Dobrej
Książki.
Longin Kaczanowski –
historyk, dziennikarz i publicysta, znawca dziejów Regionu Świętokrzyskiego.
Absolwent historii na Uniwersytecie Warszawskim oraz Studium Dziennikarskiego
przy Uniwersytecie Jagiellońskim. Autor m.in. mapy ściennej Kieleckie i Radomskie
w latach okupacji 1939 – 1945, Warszawa 1980. 1987. Hitlerowskie fabryki
śmierci na Kielecczyźnie, Warszawa 1984, Miejsca pamięci narodowej w
województwie kieleckim (wspólnie z Bogusławem Paprockim) Kielce 1989,
pomysłodawca i współautor Pamiętnika Świętokrzyskiego. Studia z dziejów
kultury chrześcijańskiej, Kielce 1991 wydanego z okazji pobytu w mieście Jana
Pawła II, Płonęły niebo i ziemia (wspólnie z Januszem Gmitrukiem)
Warszawa 1999 oraz kilkaset artykułów o tematyce historycznej i kulturalnej publikowanych
w prasie krajowej i regionalnej.
Sebastian Różycki, Katarzyna
Osińska-Skotak, Artur Świątek
„Zdjęcia lotnicze Polski z okresu
II wojny światowej”
Autorzy monografii podjęli próbę
ukazania różnych aspektów dotyczących zdjęć lotniczych z okresu II wojny
światowej. Przedstawiono w niej niepublikowane do tej pory informacje o
technicznych parametrach kamer lotniczych, wykonywanych przez nie zdjęciach
lotniczych i produktach pochodnych, pozyskanych w trakcie działań wojennych.
Zarysowano także problemy, jakie mogą się pojawić podczas opracowywania tych
zdjęć, aby możliwe było uzyskanie materiału o dobrej jakości kartograficznej i
wysokich walorach interpretacyjnych, co dla specjalistów spoza branży
fotogrametrycznej może być ważne i interesujące. Całość uzupełniają
niepublikowane do tej pory zdjęcia lotnicze przedstawiające wybrane miejsca w
Polsce wykonane w latach 1939–1944.
Naoczny świadek wspomina cztery
lata spędzone w piekle Auschwitz. Wydaje się, że o tym obozie powiedziano już
dość. Jednak wspomnienia Stanisława Głowy dowodzą, iż jest to temat
niewyczerpany. Zgłębiany nawet wielokrotnie, nigdy nie przestanie zadziwiać i
przerażać.
Głowa przeżył w KL Auschwitz
blisko cztery lata i zrobił tam swoistą „karierę”. Dzięki umiejętnościom,
obrotności, sprzyjającym okolicznościom oraz ludziom – czasem nawet wbrew sobie
– „awansował” na kolejne stanowiska. Na nich nie tylko mógł przetrwać we
względnie lepszych warunkach, ale także konspirować i obserwować, a w
ostateczności opisać funkcjonowanie różnych członów obozu, przeplatając swą
relację obrazami z życia codziennego. Autor nie oddaje oczywiście całości
obozowego życia, ale jego opis jest bardzo szeroki, a nadto rzeczowy, treściwy
i bezpośredni. Nie obawia się nazywać spraw i sprawców po imieniu. Właśnie
dzięki temu jego wspomnienia wywierają ogromne wrażenie.
Główny tekst książki uzupełnia
treść artykułów i dokumentów spisanych przez Stanisława Głowę w innym czasie.
Rozwija on w nich i pogłębia niektóre wątki obozowe. Opracowanie zilustrowano
zdjęciami z archiwów rodziny.
Maria Czarnecka, Ewa Kiedo
„Zostały mi słowa miłości”
Maria Hiszpańska-Neumann: życie i
twórczość
„Hiszpańska należy do
najpopularniejszych polskich grafików. Jest jednym z nielicznych artystów,
których dzieła spotyka się na ścianach przypadkowo odwiedzanych mieszkań. Jej
grafika podoba się ludziom skądinąd dalekim od świata sztuki” – pisał o niej
prof. Jan Białostocki. Wydana z okazji czterdziestej rocznicy śmierci Marii
Hiszpańskiej-Neumann książka „Zostały mi słowa miłości” przypomina tę niezwykłą
artystkę, której życie naznaczone zostało traumą wyniesioną z obozu
Ravensbrück.
Na publikację składają się dwie odrębne części. Maria Czarnecka z reporterskim
zacięciem kreśli biografię Hiszpańskiej, docierając do awanturniczych nieraz
perypetii jej przodków, rekonstruując ze strzępów informacji los Hiszpańskiej w
Ravensbrück, a wreszcie śledząc jej codzienność w PRL. Przejmującą drogę
gojenia poobozowych ran wewnętrznych, aż do pojednania z Niemcami, pomagają
odtworzyć dzieci artystki oraz bywalcy Mysiogrodu, jak zwano serdecznie otwarte
dla gości mieszkanie Hiszpańskiej.
Twórczość artystki, obejmującą przede wszystkim grafikę warsztatową, ilustrację
książkową oraz realizacje we wnętrzach sakralnych, omawia w eseistycznym tonie
Ewa Kiedio. Sztukę Hiszpańskiej przedstawia w kluczu najczęściej podejmowanych
przez nią motywów, jak miasto, dziecko, matka, oraz punktów przełomowych.
Zaangażowana, obfitująca w skojarzenia i metafory narracja sprawia, że również
ta część nie pozwala pozostać obojętnym. Publikację wzbogaca ponad 200 zdjęć i
reprodukcji.
Publikacja dofinansowana ze
środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Sławomir Koper, Tomasz Stańczyk
„Ostatnie lata polskiego Wilna”
Barwny życiorys legendarnego
miasta. Fotoplastikon historyczny, ciekawostki i nieznane szczegóły wielkich
wydarzeń. Obrazy zapadające w pamięć. Galeria pomnikowych postaci, które
ożywają pod drapieżnym piórem tandemu Koper-Stańczyk.
Czy Polska może istnieć bez
Wilna? Ostatnie siedemdziesiąt lat udowadnia, że jest to możliwe, ale polska
dusza mocno straciła na tej separacji. Jak magię miasta, porównywanego do Paryża i Jerozolimy, jedną ze stolic
polskiej przedwojennej kultury i elegancji przełożyć na język zrozumiały dla
współczesnego pokolenia? Wehikuł czasu prowadzony wprawną
ręką znanych popularyzatorów historii; Sławomira Kopra i Tomasza
Stańczyka zaprasza na pokład.
1. Młodość Piłsudskiego w Wilnie
2. „Bunt” na rozkaz generała Żeligowskiego i Litwa Środkowa. Lata 1920-1922
3. Wileńskie nekropolie i wileńska mafia przestępcza (największa w II RP)
4. Stanisław Cat Mackiewicz i ogólnopolski sukces prowincjonalnego „Słowa”
5. Teatr Reduta w Wilnie i Juliusz Osterwa
6. Wileńscy literaci i grupa poetycka „Żagary”
7. Siostra Faustyna, święta i inne wileńskie mistyczki
8. Ponary – „ludzka rzeźnia”, masowe rozstrzeliwania Żydów i Polaków
9. Operacja Ostra Brama 1944 r. , więzienie na Łukiszkach i represje wobec
AK-owców
10. Exodus Polaków z Wilna
Sarmacka gawęda historyczna o
kresowej stolicy i reporterskie śledztwo w jednym. Imponujący zestaw zdjęć i ilustracji. Plotki i skandale. Polskie Wilno powraca
triumfalnie na kartach książki Sławomira Kopra i Tomasza Stańczyka
Kto odnalazł ukryty przez
niemieckich nazistów krakowski ołtarz mariacki w podziemnym bunkrze w
Norymberdze?
Jakie prowadziły do niego tropy?
Jaka była rola polskiego eksperta
Karola Estreichera?
Dlaczego ołtarzem interesował się
generał Eisenhower?
Jaki dramat spotkał amerykańskich
konwojentów ołtarza?
Odpowiedzi na te pytania kryły
europejskie i amerykańskie archiwa. Zostały zapisane na kartach raportów
wojskowych, prywatnych listów i oficjalnych dokumentów, utrwalone na taśmie
filmowej i kliszy fotograficznej, zapamiętane przez świadków wydarzeń. Z tego
ogromu materiałów wyłoniła się historia pełna pasji i niezłomnej wiary w tryumf
sprawiedliwości nad zbrodnią i sztuki nad niegodziwością.
---
Agata Wolska - niezależna
badaczka, wiceprezes do spraw merytorycznych Fundacji im. Zofii i Jana Włodków.
Do 2018 roku wieloletnia kierownik Archiwum i Zbiorów Bazyliki Mariackiej w
Krakowie. Stypendystka Fundacji Kościuszkowskiej oraz Fundacji Lanckorońskich.
W swoich badaniach koncentruje się na historii oraz kontekstach grabieży i
restytucji dzieł kultury. W ramach współpracy Fundacji im. Zofii i Jana Włodków
z Instytutem Historii Sztuki UJ organizuje cykl interdyscyplinarnych wykładów
poświęconych problemom badań proweniencyjnych. Otrzymała tytuł magistra
historii sztuki oraz doktorat z historii na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Polen-Jugendverwahrlager der Sicherheitspolizei in Litzmannstadt –
obóz po dziś dzień mało znany, nadal leży poza granicami naszej świadomości,
naszego poznania, a nawet naszej wyobraźni… To miejsce, w którym
prawo chroniące dzieci umarło z chwilą jego powstania. (…) Jakakolwiek
ocena jest zbędna, słowa zbyt słabe, by oddać bestialstwo, bezmiar cierpienia
i krzywdy, jakich doznały dzieci w łódzkim obozie przy ulicy
Przemysłowej. Nie wolno nam dopuścić, by to, co się wydarzyło w obozie dla
polskich dzieci w Łodzi, poszło w zapomnienie. (Renata Piątkowska)
Długo wyczekiwane wznowienie! Darowane
kreski to wspomnienia z dzieciństwa popularnej autorki książek dla dzieci
(Agnieszka opowiada bajkę, Nasza mama czarodziejka, Czarna
łapa, Gawęda o Macierzanku i innych), krytyka literackiego, profesora
na Uniwersytecie Warszawskim. Autorka w sposób niezwykle ciepły prezentuje
obraz dzieciństwa szczęśliwego, mimo dramatycznych wydarzeń, w jakich przyszło
je przeżyć (lata wojny w Warszawie i pierwsze lata powojenne), podbudowanego
miłością i uczącego otwarcia na świat i ludzi. Książka ukazuje świat
dzieciństwa pełen rodzinnego ciepła, a w jego centralnym punkcie dom – ostoję i
schronienie dla wszystkich.
Joanna Papuzińska - profesor zwyczajny nauk humanistycznych,
wykładowca i pracownik naukowy UW, krytyk literacki, autorka wielu rozpraw
dotyczących literatury dziecięcej. Ukończyła Wydział Dziennikarski na UW.
Członek Zarządu Polskiej Sekcji IBBY. W 1996 otrzymała Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki za działalność w dziedzinie
upowszechniania kultury. Jest także laureatką Nagrody Pary Prezydenckiej
Anny i Bronisława Komorowskich za wybitne osiągnięcia w twórczości dla dzieci i
młodzieży w 25-leciu polskiej wolności.
Prozaik i poetka. Jej twórczość dla dzieci charakteryzuje się łączeniem
baśniowości z realizmem współczesnego życia. Humor towarzyszący czytelnikowi
podczas lektury jej utworów rozładowuje nieuświadomione lęki, pozwala dziecku
postrzegać świat jako miejsce przyjazne i wszystkim życzliwe. Jej wspomnienia z
dzieciństwa spędzonego w okupowanej Warszawie pt. Darowane
kreski zostały wyróżnione Międzynarodową Nagrodą Literacką im. Janusza
Korczaka.
Aileen Orr „Niedźwiedź Wojtek.
Niezwykły żołnierz Armii Andersa”
Porywająca i pełna
niezwykłego uroku, a co najważniejsze, prawdziwa historia jednego
z najbardziej niezwykłych kombatantów II wojny światowej! Wojtek lubił
zapalić, napić się piwa niczym prawdziwy żołnierz. Tyle że był ważącym 250 kg niedźwiedziem
brunatnym. Jako sierota trafił w szeregi Armii Andersa maszerującej
w 1942 roku z Persji do Palestyny. Pierwotnie był maskotką,
jednak wkrótce zaczął aktywnie włączać się w wysiłek bojowy swego
oddziału. Podczas kampanii we Włoszech zapracował sobie nawet
na miano prawdziwego żołnierza, posiadającego własny stopień i numer
ewidencyjny. Od tego czasu symbolem 22. Kompanii Zaopatrzenia Artylerii 2.
Korpusu, w której służył, stał się rysunek niedźwiedzia niosącego
pocisk.
Po wojnie Wojtek, wraz z towarzyszami broni z 2. Korpusu, przybył
do Berwickshire, gdzie został znaczącym członkiem lokalnej społeczności.
Następnie przeniósł się do zoo w Edynburgu, ale jego emerytura
nie upływała w ciszy i spokoju. Stanowiąc potężny symbol
wolności i solidarności dla Polaków na całym świecie, wzbudzał
ogromne zainteresowanie. Trwa ono zresztą do dziś, choć od śmierci
Wojtka upłynęło już ponad pół wieku. Historię Wojtka uzupełnia epilog autorstwa Neila Aschersona, podkreślający
zasługi Polaków w walce z III Rzeszą.
„Zaczęło się w Krakowie. Pierwsze lata konspiracji”
Komiks historyczny Muzeum AK
Zaczęło się w Krakowie…tak,
konspiracja zaczęła się w Krakowie! Najnowszy, muzealny komiks przeniesie Cię
na krakowski bruk początków okupacji! Podążając szlakiem Kazimierza
Kierzkowskiego, wkroczysz w konspiracyjny wir i poznasz realia powstawania
Organizacji Orła Białego od środka, od przysłowiowej podszewki! Pierwsze lata
konspiracji były nieustannym pasmem wyzwań, poświęceń i ryzyka, co idealnie, w
sposób graficzno-literacki pokazuje nasz komiks. Zapamiętaj ten adres – ul. Św.
Krzyża 1, to tam wszystko się zaczęło!
Scenariusz Sławomir Zajączkowski, rysunki Krzysztof
Wyrzykowski
„Starachowice, 6 sierpnia 1943, Końskie, 5 czerwca 1944”
Komiks opisuje dwie mało znane
akcje polskiego podziemia niepodległościowego dokonane przez oddział AK por.
Antoniego Hedy „Szarego” w Starachowicach i Końskich. W obydwu przypadkach
bezpośrednią przyczyną ich przeprowadzenia były aresztowania członków
organizacji i potrzeba ich odbicia z rąk okupanta. Obydwie też, co niezwykle
istotne, zakończyły się sukcesem strony polskiej.
Red. Janusz Trupinda, Aleksandra Siuciak „Nowy początek”
(Od)budowa kolekcji muzealnych po II wojnie światowej
Publikacja – Nowy początek. (Od)budowa kolekcji muzealnych po II wojnie światowej,
jest pokłosiem zorganizowanej w marcu b.r. ogólnopolskiej konferencji pod tym
samym tytułem. Wydarzenie to było wpisane w realizowany w latach
2018-2019 projekt „Badania strat wojennych w zakresie zbiorów artystycznych
zamków w Malborku i Kwidzynie”, a publikacja stanowi punkt kulminacyjny
naszych działań w ramach tej edycji programu.
Książka zawiera 19 artykułów
poruszających kwestie badania strat wojennych, historii pojedynczych obiektów
czy też kolekcji muzealnych do 1945 roku oraz ich powojennych losów.
Hans von Kulmbach, Maria i Józef adorujący dzieciątko,
rysunek o nieustalonej obecnie lokalizacji pochodzący
z zespołu szkiców
łączonych z Albrechtem Dürerem
zrabowanych w 1941 r. ze Lwowa.
Wydanie publikacji zostało dofinansowane
ze środków
Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z
Funduszu Promocji Kultury
Leszek Adamczewski „Zagrożone dziedzictwo”
Zaskakujące losy zabytków na krętych ścieżkach XX wieku
Wyprawy śladami skarbów –
historie, w których legenda bywa mniej fantastyczna niż rzeczywistość.
Skarby kultury od wieków kradziono, ukrywano, ale i odzyskiwano.
Wiele z nich w mniej lub bardziej tajemniczych okolicznościach
zaginęło bądź zostało zniszczonych i to nie tylko podczas
wojny. Kradzieże też nie zawsze kończyły się tragicznie. W niniejszej
książce znalazły się również historie skarbów cudownie odnalezionych
i ocalonych.
W 1955 roku w Warszawie przepadł obraz meksykańskiej artystki Fridy Kahlo,
który dzisiaj byłby wart miliony dolarów. Dziewięć lat wcześniej
w okupowanej przez Rosjan Saksonii ginie ślad po Pięknej
Madonnie z Torunia.
Gdy jedne zabytki znikały, inne wracały na swe dawne miejsca. Dopiero
w 1960 roku z rąk kanadyjskich antykomunistów udało się – przy pomocy
kardynała Stefana Wyszyńskiego – wyrwać polskie skarby narodowe z arrasami
wawelskimi na czele. A kilka lat po wojnie tylko przypadek
sprawił, że w piwnicach Muzeum Wielkopolskiego natrafiono
na zamurowany w schronie największy obraz Jana Matejki. Leszek
Adamczewski jak zwykle barwnie przedstawia owe zagmatwane, nierzadko tragiczne
losy tych i innych polskich zabytków i skarbów kultury.
Leszek Adamczewski – poznański
pisarz i dziennikarz. Autor blisko trzydziestu książek. Od 2009 roku
współpracuje z Wydawnictwem Replika. Począwszy od debiutanckich
Złowieszczych gór, aż do tej pory pozostawał wierny tematyce
zagadkowych i tajemniczych wydarzeń z lat drugiej wojny światowej,
w tym nieznanych losów skarbów kultury. Niedawno, w książce Katastrofy. Zapomniane i przemilczane tragedie
w powojennej Polsce, po raz pierwszy wyszedł w swych
dociekaniach poza ramy drugiej wojny światowej. Podobnie jest w Zagrożonym
dziedzictwie, gdzie tropiąc pasjonujące dzieje zabytków, sięga
w przeszłość zarówno tę dalszą, jak i bliższą.
Góry Stołowe
kryją wiele tajemnic. Jedną z nich jest miejsce, które od zakończenia wojny
strzeżone jest przez tajemniczą grupę. Jej członkowie pilnują, by to, co
zostało ukryte z rozkazu najwyższych władz niemieckich III Rzeszy, nawet dziś
nie dostało się w niepowołane ręce. Przypadek sprawia, że zaczynają tracić
kontrolę nad sytuacją. A wszystko za sprawą dziennikarza, który otrzymuje na
międzynarodowym targu staroci tajemniczą, zardzewiałą skrzynkę, która była przeznaczona
dla kogoś innego. Zaczyna się polowanie. Ktoś chce za wszelką cenę odzyskać
dziwny artefakt. Dziennikarz i jego przyjaciel, od lat poszukujący tajnej broni
Hitlera, muszą teraz stawić czoła zagrożeniu, przed którym nie ochroni ich
nawet policja i tajne służby. Istnieją bowiem tajemnice, które nigdy nie
powinny ujrzeć światła dziennego…
Brutalna, ostra jazda w otoczeniu, które tylko pozornie wydaje się sielankowe.
Marek Boszko-Rudnicki i tym razem nie zawiódł, tworząc prequel powieści
„Remedium 111”.
---
Müller wziął głęboki oddech, raz jeszcze
spojrzał na wejście do tunelu, gdzie jeszcze było słychać strzały SS-manów z
Totenkopfverbände likwidujących więźniów, zacisnął zęby i zdecydowanie przekręcił
przełącznik na skrzyni. Żołnierze zasłonili uszy.
W tym momencie przednia część góry głęboko jęknęła, podniosła się i zaraz po
tym jakby z westchnieniem głębokiego pomruku zapadła się do wnętrza.
---
Marek Boszko-Rudnicki - dziennikarz i redaktor kilku tytułów prasowych,
laureat nagród dziennikarskich SDP, SDRP oraz BCC. Wykształcenie - informatyk,
pasje - historia, paleoastronautyka i góry. Autor wielu publikacji dotyczących
tajemnic historii i odkryć z pogranicza nauki nieakademickiej oraz kilku
książek, w tym „Remedium 111”
i „Kołowrót dziejów” oraz kilkukrotnie wznawianej, kontrowersyjnej pozycji
„Bękarty bogów”.
Książka powstała z inicjatywy
Zbigniewa Kasprzaka – brata tytułowego Gienka, opatrzona wstępem historycznym
autorstwa Piotra Flisiaka, zawiera dziennik i korespondencję tragicznie
zmarłego lubelskiego pilota Eugeniusza Kasprzaka (1922-1943). Eugeniusz
Kasprzak uczęszczał do Szkoły Pilotów w Świdniku, którą w sierpniu 1939 roku
przeniesiono do Łucka. Po zbombardowaniu szkoły przez Niemców Kasprzak ucieka
samolotem do Rumunii, gdzie zostaje schwytany i trafia do obozu
„dyscyplinarnego” na zamku w Fogarasz (Făgăraş).
Prezentowany Czytelnikom
dziennik zawiera sugestywny opis przeżyć młodego pilota z tego okresu. W 1940
roku Kasprzak dociera wreszcie do Anglii, gdzie rozpoczyna loty z 304
dywizjonem bojowym, a następnie w 301 Eskadrze przy 138 Dywizjonie RAF m.in. ze
zrzutami i skoczkami do Polski. 17 września 1939 r. młody pilot Eugeniusz
Kasprzak wyruszył w kierunku granicy polsko-rumuńskiej z nadzieją podjęcia
dalszej walki z wrogiem. Spotkanie z nocnym myśliwcem niemieckim stało się jego
ostatnim czynem bojowym…
Wojenna historia Dawida, chłopca
z warszawskiego getta, niespodziewanie staje się początkiem największej
przygody w życiu jego wnuka – Davida, ucznia 6. klasy szkoły podstawowej w
nowojorskim Brooklynie. Wraz ze swoim najlepszym przyjacielem, Maxem i jego tatą
Rafałem, rozwiązują zagadkę “Skarbu Getta” – niezwykłej pamiątki po
wychowankach Domu Sierot Janusza Korczaka.
Choć dzieci i ich ukochany Doktor
nigdy nie wróciły z ostatniej drogi do obozu zagłady, coś po nich zostało.
Piękne wspomnienia Dawida, jednego z uratowanych, ale nie tylko… Czy nasi
bohaterowie potrafią odnaleźć ich skarb? Zanim się o tym przekonamy, rozwiążemy
wraz z nimi detektywistyczną zagadkę, przeżyjemy poszukiwania, pościgi,
zaskakujące zwroty akcji. Zobaczymy piękną, rozgrzaną wakacyjnym słońcem
współczesną Warszawę i poznamy prawdziwą historię tego miasta i jego
mieszkańców.
Książka Adama Michejdy stara się
poruszyć temat Holocaustu tak, by nie wystraszyć współczesnego nastolatka i go
nie zanudzić. Tak jak niegdyś seria przygód „Pana Samochodzika” Zbigniewa
Nienackiego sprawić, by młody czytelnik chciał poznać naszą historię. Również
tę tragiczną – hitlerowskiej okupacji w Polsce; realia tamtego okrutnego
świata, skomplikowanych relacji polsko-żydowskich… I robił to z wypiekami na twarzy.
Adam Michejda. Rocznik 1973.
Pierwsze teksty zaczął publikować w wieku 17 lat. Pracował jako reporter w
„Expressie Wieczornym” i „Życiu Warszawy”. Najdłużej związany był z „Super
Expressem”, był m.in. zastępcą redaktora naczelnego. Przez kilka lat mieszkał w
Nowym Jorku, gdzie kierował największą gazetą polonijną w Stanach Zjednoczonych
– „Super Expressem USA”. Po powrocie do Polski osiadł nad Jeziorem Zegrzyńskim,
a zawodowo współtworzy portal Party.pl. „Pilny na tropie. Skarb Getta” to jego
debiut książkowy.
