„Hedvigis”

 

Krzysztof Konopka „Hedvigis”

Tom II. Lilia w koronie

 

A.D. 1386. Na polskim tronie zasiada dwunastoletnia Jadwiga Andegaweńska. Młoda władczyni od półtora roku walczy o przetrwanie na wawelskim dworze. Wciąż tęskni za przyrzeczonym jej w dzieciństwie Wilhelmem – rakuskim księciem, którego krakowscy panowie siłą wypędzili z zamku. Młody książę zamierza o nią zawalczyć, jednak do Krakowa zmierza już litewski orszak z pogańskim kniaziem Jagiełłą, którego obmyślono Andegawence na małżonka. Rozdarta między sercem, a powinnością wobec królestwa i swojego ludu, któremu pragnie służyć, Jadwiga staje przed najważniejszą decyzją w swoim życiu… Jak wpłynie ona na jej życie i przyszłość kraju?

W tym samym czasie na Węgrzech dochodzi do zamachu stanu. Karol z Durazzo, władca Neapolu, pozbawia tronu starszą siostrę Jadwigi – Marię. Ich matka, królowa Elżbieta, nie zamierza jednak spokojnie czekać na rozwój wydarzeń. Wraz z grupą zaufanych dworzan przygotowuje misterny plan obalenia uzurpatora. Rozpoczyna się dramatyczna walka z czasem i wrogimi siłami. Walka o dziedzictwo rodu Andegawenów.

Jadwiga poczuła, jak owiał ją zimny podmuch wiatru. Słyszała krzyki i rozpaczliwy płacz rozdzielanych matek i dzieci. Słyszała pusty śmiech i pełne pogardy słowa Krzyżaków oraz szepty pogan. I poczuła się jak na Golgocie, gdzie pośród nienawistnych okrzyków, bluzgów i pogardy na krzyżu konał Chrystus. Poczuła, jakby stała tam wtedy, a Chrystus z Czarnego Krucyfiksu zdał się jej jak żywy, ociekający krwią, która obficie sączyła się z ran i wypływała spod uplecionej z cierni korony.
– Jadwigo, czyń, co widzisz, i ratuj Litwę. – Usłyszała w sercu.

 

Krzysztof Konopka urodził się w 1999 roku w Lubaczowie. Powieść „Hedvigis. Lilia w koronie” to drugi tom historycznej trylogii jego autorstwa, poświęconej postaci Jadwigi Andegaweńskiej – króla Polski. Debiutował w 2015 roku książką dla dzieci Powieść z krainy Pimpinelli, którą również zilustrował. Jej drugi tom ukazał się w następnym roku, a trzy lata później – powieść Królewna i stokrotki. Pierwsza część serii poświęconej Jadwidze pt. „Hedvigis. Dziedziczka królestwa”[1] została opublikowana w 2021 roku.

 

Źródło:

https://novaeres.pl/katalog/tytuly?szczegoly=hedvigis_tom_i_dziedziczka_krolestwa,druk

 

Wydawca: Novae Res

ISBN: 978-83-8313-274-7

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 392

---

[1] http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2022/03/hedvigis.html

„Wspomnienia o pociągu pancernym Smok”

 

Eugeniusz Jelonek „Wspomnienia o pociągu pancernym Smok”

Wojna polsko-ukraińska 1919

 

Publikacja rzuca światło na działania wojenne na kresach wschodnich w 1919 r. oraz pokazuje mało znane aspekty codziennego żołnierskiego życia. Materiał źródłowy, który powstawał w okresie od stycznia do października 1919 r. przygotowali do wydania: córka autora Krystyna Jelonek-Litewka wraz z mężem Aleksandrem Litewką. W opracowanym przez nich wstępie znalazł się szczegółowy życiorys autora, tło historyczne walk, informacje na temat pociągu pancernego „Smok” i jego składu osobowego. Publikację opatrzoną aparatem krytycznym,  wzbogaca materiał ilustracyjny: fotografie pociągu i jego załogi, dzienniczek i korespondencja, oraz mapa miejscowości na szlaku pociągu pancernego.

 

Publikacja natronie wydawcy:

https://ank.gov.pl/co-robimy/popularyzacja-edukacja-i-wydawnictwa/wydawnictwa/informacja-i-nasza-oferta

 

Wydawca: Archiwum Narodowe w Krakowie

ISBN: 978-83-959029-4-9

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 124 + ilustracje

„Śmieszne to życie! Ale go żal…”

 

„Śmieszne to życie! Ale go żal…”

Dzienniki Kazimierza Filara Cz.1 i Cz.2.

Seria „Wielka Wojna – Codzienność Niecodzienności”, t. V

Filar Kazimierz, Szlanta Piotr (oprac.), Boryczko Leszek (współpraca)

 

Dziennik Kazimierza Filara w dwóch częściach. Autor rozpoczął jego pisanie w pierwszych dniach wybuchu Wielkiej Wojny, służąc wtedy w armii w stopniu ogniomistrza. Dzienniki prowadził aż do momentu swojej śmierci, czyli do 1918 roku. „Dzień po dniu przedstawia Kazimierz Filar swoje wojenne przeżycia, patrząc na siebie z dużym dystansem i poczuciem humoru, nie epatując opisem dramatycznych przeżyć, grozą wojny czy niewyobrażalnie ciężkimi warunkami bytowymi” – czytamy we wstępie.

Wydawnictwo zawiera liczne fotografie, które zostały przekazane następnym pokoleniom przez siostrę Kazimierza Filara – Zofię Bernhardt.  Dzienniki i zdjęcia zapisane w formie cyfrowej zostały przekazane Archiwum Narodowemu w Krakowie przez rodzinę autora.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.archiwa.gov.pl/produkt/smieszne-to-zycie-ale-go-zal-dzienniki-kazimierza-filara-cz-1-i-cz-2

 

Wydawca: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych

Seria wydawnicza: Wielka Wojna – codzienność niecodzienności

ISBN: Cz.1 978-83-65681-49-2 Cz.2 978-83-65681-50-8

Rok wydania: 2018

Liczba stron: Cz. 1: ss. 559, Cz. 2 ss. 303

„Kalwarie polskie”

 

Marek Prejs „Kalwarie polskie”

Perspektywa komunikacyjna

 

Praca jest próbą opisu naukowego najważniejszych i najbardziej reprezentatywnych kalwarii w ich rozwoju czasowym, znajdujących się obecnie na terenie Polski. I tak obok powszechnie znanych obiektów pochodzących z XVII wieku, takich jak Kalwaria Zebrzydowska, Pakoska, Wejherowska, Pacławska, Krzeszowska czy Wambierzycka, oraz kalwarii z XVIII wieku, takich jak Kalwaria Annogórska, opisowi poddane zostały również mniej znane obiekty architektoniczno-krajobrazowe, dziewiętnastowieczne i z I połowy XX wieku, np. Kalwaria Piekarska, Głotowska, Ujska, tzw. małe kalwarie słupowe na Dolnym Śląsku, Kalwarie Wielewska, Panewnicka, oraz te całkiem współczesne, z końcówki wieku XX i XXI, jak Kalwaria Gietrzwałdzka, Kodeńska, Golgota Beskidów, Kalwaria w Wąsoszu Górnym, w Wierszach na obrzeżach Puszczy Kampinoskiej, w Pratulinie na Podlasiu czy też w Kurzętniku na Pojezierzu Brodnickim.

Uwzględnienie tych najnowszych założeń na równych prawach i z jednakową dokładnością, jak w przypadku ich utytułowanych barokowych poprzedniczek, umożliwiło całościowy ogląd fenomenu polskich kalwarii, ich rangi artystycznej i miejsca w dziedzictwie kulturowym, kształtującym naszą narodową tożsamość. Przy czym zastosowanie aparatury teorii komunikacji pozwoliło wykazać, jak skomplikowanym i wielopiętrowym są one tekstem kultury. Komunikują się językiem przestrzeni, będąc systemem „przestrzennych podpór” pamięci kulturowej (Assmann), językiem dekoracji plastycznej i towarzyszących im napisów, dzięki konsekwentnej teatralizacji i oralizacji programów treściowych, również językiem gestu i ciała, poprzez właściwe im praktyki cielesne (Connerton). Całość wzbogaca oryginalny autorski materiał fotograficzny, będący wynikiem wielu lat pracy „w terenie” i stanowiący organiczny element samego wywodu.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.wuw.pl/product-pol-16666-Kalwarie-polskie-Perspektywa-komunikacyjna.html

 

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

ISBN: 978-83-235-5596-4

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 298

 

 

Łukasz Bukowiecki „Muzea-preteksty”

Niezrealizowane przedsięwzięcia muzealne wobec negatywnego dziedzictwa w Warszawie

 

Książka przedstawia niezrealizowane koncepcje muzeów, które formułowano w kontekście przełomowych dla Warszawy momentów XX wieku. Były one pretekstem do fizycznej transformacji i symbolicznego przechwycenia budowli postrzeganych jako „negatywne dziedzictwo” (Lynn Meskell). Muzea te miały służyć zagospodarowaniu i przekształceniu budynków, o których dalszą przyszłość toczono publiczne spory: opuszczony przez wiernych w 1915 roku sobór prawosławny na pl. Saskim, szykowany do powojennej odbudowy Zamek Królewski, odziedziczony po PRL-u Pałac Kultury i Nauki. Kto i dlaczego domagał się utworzenia muzeów w tych obiektach? Dlaczego te muzea nie powstały? Co z tego wynikło? Podstawą analiz są m.in. materiały archiwalne, dokumentacja projektowa, artykuły prasowe, a nawet utwory literackie.

Książka powstała na podstawie rozprawy doktorskiej, która w 2020 roku otrzymała wyróżnienie w konkursie Nagroda Prezydenta m.st. Warszawy za prace dyplomowe z zakresu rozwoju Warszawy.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.wuw.pl/product-pol-17224-Muzea-preteksty-Niezrealizowane-przedsiewziecia-muzealne-wobec-negatywnego-dziedzictwa-w-Warszawie.html

 

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

ISBN: 978-83-235-5420-2

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 414

„Zaczęło się w Krakowie. Pierwsze lata konspiracji”

 

„Zaczęło się w Krakowie. Pierwsze lata konspiracji”

Komiks historyczny Muzeum AK

 

Zaczęło się w Krakowie…tak, konspiracja zaczęła się w Krakowie! Najnowszy, muzealny komiks przeniesie Cię na krakowski bruk początków okupacji! Podążając szlakiem Kazimierza Kierzkowskiego, wkroczysz w konspiracyjny wir i poznasz realia powstawania Organizacji Orła Białego od środka, od przysłowiowej podszewki! Pierwsze lata konspiracji były nieustannym pasmem wyzwań, poświęceń i ryzyka, co idealnie, w sposób graficzno-literacki pokazuje nasz komiks. Zapamiętaj ten adres – ul. Św. Krzyża 1, to tam wszystko się zaczęło!

 

Źródło:

https://muzeum-ak.pl/wydarzenia/zaczelo-sie-w-krakowie-pierwsze-lata-konspiracji-historyczny-komiks-muzeum-ak

 

Wydawca: Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila” w Krakowie

ISBN: 978-83-950027-4-8

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 28

„Nie wybiła godzina wybawienia z otchłani nieszczęść…”

 

„Nie wybiła godzina wybawienia z otchłani nieszczęść…”

Kronika dziejów Łowicza Władysława Tarczyńskiego.

Seria „Wielka Wojna – Codzienność Niecodzienności”, t. IV

Tarczyński Władysław, Wojtylak Marek (oprac.)

Zapiski Władysława Tarczyńskiego – działacza społecznego, założyciela i współorganizatora wielu instytucji w Łowiczu (czytelni ludowej, straży ogniowej, Towarzystwa Wzajemnego Kredytu, Muzeum Starożytności i Pamiątek Historycznych), autora książek historycznych i religijnych.

Kronika Tarczyńskiego jest, z jednej strony zapisem toczących się batalii I wojny światowej obserwowanych z bliskiej perspektywy przez autora i poddanych jego subiektywnej ocenie, z drugiej zaś – próbą pokazania realiów codziennego bytu mieszkańców w oblężonym, a później okupowanym Łowiczu. Na wojenną rzeczywistość nakłada Tarczyński obraz miasta, które nie tylko chce przetrwać w obliczu zagrożeń (egzekucje, rozboje, braki w zaopatrzeniu), ale także organizować się, aby pomóc swoim obywatelom.

Publikację uzupełniają bogate materiały ilustracyjne – zdjęcia z epoki, mapy i reprodukcje dokumentów.

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.archiwa.gov.pl/produkt/nie-wybila-godzina-wybawienia-z-otchlani-nieszczesc-kronika-dziejow-lowicza-wladyslawa-tarczynskiego

 

Wydawca: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych

Seria wydawnicza: Wielka Wojna – codzienność niecodzienności

ISBN: 978-83-64806-79-7

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 423

„Szablą i rapierem”

 

Mariusz W. Kliszewski „Szablą i rapierem”

 

Fascynująca podróż przez XVII-wieczne Pomorze śladem wielkich bitew i zaginionego skarbu

Trwa fatalny dla Prus Królewskich rok 1626. Dziedzictwo Konrada Macholi zostaje obrócone w perzynę przez szwedzkiego najeźdźcę, przez co młody szlachcic musi szukać szczęścia poza rodzinnym majątkiem. Tymczasem z klasztoru kartuskiego ginie w niewyjaśnionych okolicznościach przechowywana od lat tajemna receptura eliksiru długowieczności.

Machola, przyjaźniący się z przeorem, decyduje się wspomóc zakonników i ruszyć z misją odnalezienia drogocennego manuskryptu. Młodzieniec liczy, że nagroda pozwoli mu rozpocząć nowe, dostatnie życie. Wszak czeka na niego Luiza, jego ukochana, nosząca pod sercem ich potomka. Wrogo nastawiony do ożenku ojciec dziewczyny zgodzi się nań tylko wtedy, gdy Konrad będzie dysponował odpowiednim majątkiem. Po sporządzeniu listy podejrzanych, młody szlachcic rozpoczyna wędrówkę, która zaprowadzi go do odległych, nieznanych mu dotąd miejsc i zmusi do stoczenia wielu niebezpiecznych walk…

– Tak – potwierdził ojciec Repf. – Elixir vitae. Eliksir życia. Formuła jest na tyle skomplikowana, że szukano pomocy w jej zastosowaniu. Jako że nasz ogrodnik pochodzi spod Dijon i wcześniej przebywał w paryskim klasztorze, to był znany tamtejszej wspólnocie ze swej botanicznej wiedzy i wielkich umiejętności w obchodzeniu się z roślinami. Zdecydowano się więc przysłać manuskrypt tutaj. Musisz też wiedzieć, że kiedyś brat Peter zajmował się także aptekarstwem. Razem z naszym kronikarzem ojcem Jerzym Melchiorem z Ornety badali tekst, by …

– Udało się…? – wyrwało się znów Konradowi i zanim jeszcze wypowiedział całe pytanie, zrozumiał jego niedorzeczność. Kartuzi Raju Maryi nie wytwarzali żadnego likieru.

– Skądże. Brat Peter mówił, że jest na najlepszej drodze do ukończenia zadania i zabierał się do destylacji. Jednak wkrótce nadeszła wojna i musiał przerwać pracę. Przewieźliśmy do Gdańska wszystkie wartościowe dokumenty i myślałem, że przepis na likier też, ale tutaj go nie ma.

Mariusz W. Kliszewski - magister historii oraz zarządzania i marketingu. Wieloletni, gdański nauczyciel historii, współautor materiałów dydaktycznych z historii dla nauczycieli i uczniów na poziomie szkoły podstawowej, gimnazjum i liceum ogólnokształcącego. W roku 2018 zwyciężył w Konkursie Literacko-Edukacyjnym „40 Pokoleń”, zorganizowanym przez Muzeum Historii Polski w Warszawie, dzięki pracy Polskie ziemie w kategorii „Jak kształtowały się granice Polski?”. Jak dotąd opublikował dwie powieści: „Bez rozgrzeszenia” (2019), „Dobry od listopada” (2021) oraz wspomnianą wyżej pracę „Polskie ziemie” (2022).

„Szablą i rapierem” to bezpośrednia kontynuacja wydarzeń znanych z debiutanckiej książki i zarazem powieść zamykająca dylogię kartuską o przygodach Konrada Macholi, której akcja dzieje się w Prusach Królewskich.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://novaeres.pl/katalog/tytuly?szczegoly=szabla_i_rapierem,druk

Wydawnictwo: Novae Res

ISBN: 978-83-8313-338-6

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 532

„Legenda żarnowiecka”

 

Małgorzata Borkowska OSB „Legenda żarnowiecka”

 

Zdaje się, że Żarnowiec jest miejscem, w którym historia składała przez wieki przeróżne nieregularności, rzeczy i rozwiązania nietypowe, czasami nawet z prawem sprzeczne, albo i z biegiem historii. Choćby i przynależność zakonna klasztoru.

Cystersi nie są przecież niczym innym, jak tylko jedną z wielu niezależnych kongregacji benedyktyńskich, powstałych jako skutek kolejnej reformy i kolejnego (tym razem dwunastowiecznego) odczytania reguły św. Benedykta (napisanej w wieku szóstym) od nowa. Jest to więc zakon w jakimś sensie wobec benedyktyńskiego wtórny. A w Żarnowcu kolejność była właśnie odwrotna: wcześniej były cysterki od benedyktynek. A jeszcze wcześniej...

Najdawniej, jak myśl dziejopisa sięgnąć może, była tutaj niewielka osada. Ludność trudniła się zbieractwem, myślistwem, w mniejszym stopniu rolnictwem, na pewno nie rybołówstwem morskim. Morze było niedalekie, ale trudno dostępne; bagniste łąki stały nieraz miesiącami pod wodą, zwłaszcza gdy silne sztormy zatkały piaskiem ujście Czarnej Wdy i Piaśnicy. Dla mieszkańców osady było to nawet korzystne, gdyż chroniło ich przed napadami rabusiów morskich, wikingów, którzy nie mieli ochoty brnąć przez bagna po wątpliwy łup. A ryby można było łowić słodkowodne, na jeziorze. Liczne wykopaliska dowodzą, że wokół jeziora było takich osad niemało; podlegały one miejscowemu władyce z gródka na górze, którą dziś nazywamy Zamkową. Do tej pory są tam widoczne ślady wałów, a wyniosły cypel tej góry nad jeziorem był świetnym punktem obserwacyjnym. Możliwe, że któryś z kolejnych kneziów z Góry Zamkowej miał na imię Skarbek, gdyż jeszcze w XIII wieku pokazywano koło Świecina „Skarbkową mogiłę”. W każdym razie ta maleńka lokalna stolica, założona w VIII lub IX wieku, upadła w połowie albo najdalej pod koniec wieku XII, nie mogąc utrzymać swojej niezależności wobec rosnącej siły książąt gdańskich. Ziemię potomków Skarbka stały się odtąd jednym z licznych opoli księstwa, wkrótce zaś, po reorganizacji systemu administracyjnego, weszły w skład kasztelanii puckiej. Najstarsza legenda o św. Wojciechu podaje, że książę gdański (nie do końca przez historyków rozpoznany) przybył na dwór Bolesława Chrobrego równocześnie ze świętym; że został przezeń ochrzczony i otrzymał Piastównę za żonę, i że święty jadąc do Prusów odwiedził po drodze w Gdańsku swego byłego katechumena. Byłyby więc to na ziemi gdańskiej początki wiary, które jednak na pewno nie objęły puszczy żarnowieckiej; dotrze tam dopiero druga fala chrystianizacji, po podboju Pomorza przez Krzywoustego.

 

Szczególne zasługi położył w tym dziele książę Subisław I (1155–1187); między innymi po roku 1170 założył on w Oliwie opactwo cystersów, które było pierwszym klasztorem w jego państwie. Możliwe, że to już on zdobył Zamkową Górę i rozciągnął swoje panowanie na jej księstewko; ten podbój oznaczałby więc początek chrześcijaństwa w Żarnowcu, zwłaszcza że książę (sam Subisław lub jego następca) darował część tej ziemi oliwskim cystersom. Liczył zapewne i na to, że dotrą oni z Ewangelią do miejscowego ludu. Dokładna i pewna wiadomość o tym darze pochodzi dopiero z roku 1224: w dokumencie wystawionym przez ówczesnego księcia, Świętopełka, wieś Żarnowiec wymieniona została wśród włości już należących do Oliwy. Sama nazwa pisała się wtedy Sarnowicz, nie dlatego jednak, jakoby pochodziła od sarny, jak chce dorobiona o wiele później legenda, ale dlatego, że łaciński alfabet nie był wtedy jeszcze przystosowany do potrzeb słowiańskiej fonetyki i nie posiadał żadnych oznaczeń na spółgłoski takie jak ż, sz, nawet c. Nazwa pochodzi albo od żaren, albo od złoto kwitnących krzewów, które i dziś porastają nie zadrzewione zbocza tutejszych pagórków. Niektóre późniejsze dokumenty niesłusznie też przypisują inicjatywę ufundowania cysterek w Żarnowcu książętom pomorskim i datują ten fakt na rok 1213; w rzeczywistości jest to czas fundacji norbertanek w Żukowie. U nas zaś może zakładano właśnie grangium, czyli folwark, gdzie mieszkała grupa konwersów oliwskich, zajmująca się uprawą roli, i budowano drewnianą kaplicę, służącą tak im, jak i potrzebom religijnym nowoochrzczonej ludności; ale klasztoru mniszek jeszcze tu nie było.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://tyniec.com.pl/ksiazki-malgorzaty-borkowskiej-osb/1564-legenda-zarnowiecka-9788382500288.html

 

Wydawca: TYNIEC Wydawnictwo Benedyktynów

ISBN: 978-83-8250-028-8

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 268

„Śmierć, pogrzeb i upamiętnienie władców w dawnej Polsce”

 

„Śmierć, pogrzeb i upamiętnienie władców w dawnej Polsce”

Hanna Rajfura, Patrycja Szwedo, Barbara Świadek, 

Marek Walczak, Piotr Węcowski (Red. naukowa)

 

Prezentowany tom zawiera wyniki badań historycznych oraz historyczno-artystycznych nad problematyką śmierci, pochówków i upamiętnienia władców oraz władczyń (nie tylko polskich) od późnego średniowiecza do początku XX wieku. Publikowane artykuły dotyczą, z jednej strony, prywatnej sfery życia monarchów, ich religijności i stosunku do śmierci, z drugiej zaś – organizacyjnego, politycznego i symbolicznego wymiaru ich zgonów oraz pogrzebów.

Prace o charakterze syntetycznym przedstawiają tytułowy problem w międzynarodowym kontekście, a studia przypadku włączają do obiegu naukowego dotychczas nieznane, zapomniane lub niedostatecznie wykorzystane materiały źródłowe. Zgromadzenie rozproszonych wiadomości oraz interdyscyplinarne podejście pozwoliły rzucić nowe światło na słabo dotąd rozpoznane zagadnienie śmierci i upamiętnienia władców w dawnej Polsce.

Publikacja kierowana jest do wszystkich zainteresowanych historią, historią sztuki, literatury oraz muzyki.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://www.wuw.pl/product-pol-12917-Smierc-pogrzeb-i-upamietnienie-wladcow-w-dawnej-Polsce.html

 

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

ISBN: 978-83-235-4366-4

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 282

„Polskie Radio. Wrzesień '39”

 

„Polskie Radio. Wrzesień '39”

Jan Madejski, Sławomir Czuba, Maciej Czaplicki, Roman Kucharski

 

Koniec września 1939 r. Warszawa kapituluje. Z Rozgłośni Polskiego Radia przy Zielnej 25 trzech mężczyzn potajemnie wynosi depozyt z bezcennymi płytami nagrań z września. Dwa metalowe pudła zabrał ppłk Wacław Lipiński. Zamurowano je w ścianie jednej z warszawskich willi. Drugą część wyniósł Eugeniusz Domachowski. Obie części wiele lat po wojnie trafiają do Archiwum Radia. Ale gdzie jest czarny neseser z trzecią częścią depozytu? 

Komiks ukazuje obronę Warszawy we wrześniu 1939 r. przez pryzmat pracy radiowców. Ta ochotnicza ekipa pozostała w walczącym mieście i starała się przekazywać informacje o sytuacji wojennej, odpowiadać na potrzeby mieszkańców, służyć radą, podtrzymywać na duchu. Publikacja upamiętnia postawy radiowców i pokazuje historię poszukiwania nagrań, które stanowią niezwykły element dziedzictwa narodowego.

 

Komiks na stronie wydawcy:

https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/komiksy/171245,Polskie-Radio-Wrzesien-03939.html

 

Wydawca: Wydawnictwo Instytutu Pamięci Narodowej

ISBN: 978-83-8229-545-0

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 64

„Był czyn i chwała!…”

 

„Był czyn i chwała!…”

Józef Gabriel Jęczkowiak, Wspomnienia harcerza 1913-1918.

Seria „Wielka Wojna – Codzienność Niecodzienności”, t. III

Jęczkowiak Józef Gabriel, Frankel Maria (oprac.), Gut Paweł (oprac.)

 

Wspomnienia Józefa Gabriela Jęczkowiaka – poznaniaka, harcerza, konspiratora Polskiej Organizacji Wojskowej, uczestnika walk niepodległościowych w Warszawie w listopadzie 1918 roku i walk o odblokowanie Lwowa w marcu 1919 roku, żołnierza kampanii wrześniowej 1939 roku.

Publikacja przedstawia życie i działalność Jęczkowiaka podczas I wojny światowej, jego udział w harcerstwie i w Polskiej Organizacji Wojskowej. Autor, jako naoczny świadek wielu wydarzeń kluczowych dla odzyskania przez Polskę niepodległości, szczegółowo opisuje te w których brał udział, takie jak akcja rozbrajania wojsk niemieckich w Warszawie (10/11 listopada 1918 roku) czy spotkanie z Józefem Piłsudskim. Wspomnienia podzielone są na rozdziały, prezentujące kolejne etapy życia Jęczkowiaka: od skauta, przez powołanie do armii niemieckiej, działalność rewolucyjną, aż po udział w powstaniu wielkopolskim.

Wspomnienia Jęczkowiaka poprzedzone zostały rysem biograficznym bohatera, a także opisem archiwalnym pamiętnika. Publikację uzupełniają przypisy rzeczowe oraz bibliografia, a przede wszystkim zdjęcia autora i reprodukcje dokumentów dotyczących jego życia osobistego i zawodowego (oficera zawodowego żandarmerii, jeńca oflagu), a także działalności patriotycznej.

Rękopis wspomnień Józefa Gabriela Jęczkowiaka jest przechowywany w zasobach Archiwum Państwowego w Szczecinie.

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.archiwa.gov.pl/produkt/byl-czyn-i-chwala-jozef-gabriel-jeczkowiak-wspomnienia-harcerza-1913-1918

 

Wydawca: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych

Seria wydawnicza: Wielka Wojna – codzienność niecodzienności

ISBN: 978-83-64806-49-0

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 245

„Żołnierze Legionów i Polskiej Organizacji Wojskowej w służbie Podziemia i Armii Krajowej”

 

Mierzwa J., Wywiał P. (red.) 

„Żołnierze Legionów i Polskiej Organizacji Wojskowej w służbie Podziemia i Armii Krajowej”

 

Wyjątkowa pozycja książkowa z serii wydawniczej Biblioteki Muzeum Armii Krajowej w Krakowie, przybliżająca czytelnikowi sylwetki i działalność blisko 50 osób. Życiorysy przedstawionych bohaterów, jak sugeruje tytuł wpisują się w kanony walk: o niepodległy byt Rzeczpospolitej w okresie obydwóch wojen światowych, o granice odrodzonej ojczyzny po okresie rozbiorowym; a nierzadko również w działalność wymierzoną wobec komunistycznemu reżimowi. 

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://sklep.muzeum-ak.pl/ksiazki-i-katalogi/104-wydawnictwo-1.html

 

Wydawca:  Muzeum Armii Krajowej w Krakowie

ISBN: 979-93-915140-5-4 

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 270

„Rzeczy, obrazy, dokumenty”

 

„Rzeczy, obrazy, dokumenty”

Materialni świadkowie historii ziemi lelowskiej

Aleksandra Krupa-Ławrynowicz, Mirosław Skrzypczyk (red.)

 

Lelowskie Towarzystwo Historyczno-Kulturalne od kilku lat organizuje ogólnopolskie interdyscyplinarne konferencje naukowe. Ich tematyka związana jest z Lelowem, a pokłosiem konferencji są publikacje prezentujące referaty. Podczas tegorocznej grudniowej konferencji miała miejsce promocja książki pt. „Rzeczy, obrazy, dokumenty. Materialni świadkowie historii ziemi lelowskiej” zawierającej rozprawy naukowców m.in. z Instytutu historii PAN, Instytutu Archeologii UJ i Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Zgodnie z tytułem książki rozprawy podejmują tematy związane z materialnymi zabytkami związanymi z Lelowem jak skarby ozdób z brązu, numizmaty, relikty zamku w Lelowie, pieczęcie i dokumenty.

 

Więcej o publikacji:

https://www.facebook.com/drukarniakontur

 

Druk: Drukarnia Kontur. Włoszczowa

https://www.facebook.com/drukarniakontur/shop

ISBN: 978-83-65334-73-2

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 166

„Na ścieżkach Fantoma”

 

Jacek Ryś „Na ścieżkach Fantoma”

Reminiscencje życia Zbigniewa Rysia kuriera AK

 

Książka jest swoistego rodzaju dialogiem autora Jacka Rysia ze swoim ojcem Zbigniewem Rysiem Fantomem, słynnym kurierem Związku Walki Zbrojnej/Armii Krajowej. Fabułę w dużej mierze stanowią przeżycia, sytuacje, niebezpieczeństwa, zwroty akcji, jakie towarzyszyły osobom przemierzającym w czasie II wojny szlaki kurierskie, w tym przypadku na trasie Warszawa – Budapeszt. Tym samym stanowi to doskonałe źródło informacji o jednej z płaszczyzn działalności konspiracyjnych struktur Polskiego Państwa Podziemnego.  

 

Książka na stronie wydawcy:

http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2022/12/zonierze-armii-krajowej-na-kresach.html 

  

Wydawca:  Muzeum Armii Krajowej w Krakowie

ISBN: 978-83-950027-1-7 

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 156

„Źródła do badań genealogicznych w Archiwum Narodowym w Krakowie”

 

Karolina Gołąb-Malowicka 

„Źródła do badań genealogicznych w Archiwum Narodowym w Krakowie” 

Poradnik genealogiczny

 

ukazał się, uzupełniony i poprawiony poradnik genealogiczny. Opisuje on, na podstawie zasobu tego Archiwum, rodzaje archiwaliów mogących służyć kwerendom genealogicznym, krótkie zarysy czy zasady poszukiwań. Zawiera także słowniczek terminów łacińskich i niemieckich, pojęć archiwalnych, zestawienie parafii rzymskokatolickich diecezji krakowskiej z pocz. XX w., a także wskazówki na dalsze poszukiwania. Całość wzbogacona jest pięknymi fotografiami archiwaliów.

 

Publikacja natronie wydawcy:

https://ank.gov.pl/co-robimy/popularyzacja-edukacja-i-wydawnictwa/wydawnictwa/informacja-i-nasza-oferta

 

Wydawca: Archiwum Narodowe w Krakowie

ISBN: 978-83-959029-7-0

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 208

„Zdeptane kwiaty” Tom 1 i 2

 

Renee Linn „Zdeptane kwiaty” Tom 1 i 2

 

Kilkuletnia Basia Lotze nie potrafi zrozumieć, dlaczego na każdym kroku musi zmagać się z kpinami i upokorzeniami ze strony rówieśników i dorosłych. Dopiero wiele lat później odkrywa, że dzieje jej przodków obfitują w bolesne doświadczenia, które zrodziły wzajemne żale i konflikty rzutujące na losy kilku pokoleń.

Praprzyczyną nieszczęść, jakie spadają na małżeństwo Eriki i Bernarda Lotzów – rodziców Basi, jest ich pochodzenie. Jako potomkowie niemieckich osadników, którzy osiedli na Mazowszu, czują się wyobcowani z polskiej społeczności, od której dzieli ich też wyznanie. Na własnej skórze odczuwają również skutki represji, jakim po II wojnie światowej poddano w Polsce osoby o niemieckich korzeniach.

Jak młoda dziewczyna poradzi sobie w otoczeniu, które widzi w niej intruzkę? A może jedyną szansą na spokojne życie jest wyparcie się swojej rodziny?

Po przesiedleniu rodzinę ojca osiedlono w spichrzu wraz z innymi rodzinami niemieckiego pochodzenia. Dziadkowie oboje pracowali w gospodarstwie. Dziadek za swą pracę otrzymywał najniższe wynagrodzenie. Najczęściej było to zboże lub inna wypłata w naturze, co pozwalało na skromne przeżycie. Babcia Laura pracowała w gospodarstwie na równi z mężczyznami, ale nie otrzymywała za to wynagrodzenia. Jej praca nie była nigdzie rejestrowana i nigdy z tego tytułu nie uzyskała renty. Jako Niemka nie mogła liczyć na pomoc państwa.
Starsi chłopcy (w tym mój ojciec) za przyzwoleniem władz zostali skierowani na służbę do lokalnych chłopów. Wykonywali tam wszystkie prace w gospodarstwie, nie dostając żadnej zapłaty. Spali ze zwierzętami w oborach i ogrzewali stopy w krowim łajnie.

Tom 1 na stronie wydawcy:

https://novaeres.pl/katalog/tytuly?szczegoly=zdeptane_kwiaty_tom_1,druk

 

Choć od II wojny światowej minęło już wiele lat, niemieckie pochodzenie wciąż jest przyczyną nieszczęść, jakie spotykają coraz mocniej podupadających na zdrowiu Erikę i Bernarda Lotzów oraz ich dorastające córki. Bolesne sprawy z przeszłości nadal są źródłem wzajemnych żalów i rodzinnych konfliktów.

Erika traci nadzieję, że kiedykolwiek pozna tajemnice ukrywane przez starsze pokolenie. Spośród jej trzech córek jedynie najmłodsza – Basia – podziela zainteresowanie matki. Pozostałe zachowują, każda na swój sposób, bardziej pragmatyczne podejście do życia. Co wybiorą: pamięć o doznawanych przez lata krzywdach czy ulgę zapomnienia i wolność od dawnych rodzinnych traum?

Trzymała w ręku stare lusterko z rączką.

– Jest! – odezwała się na widok matki. – Znalazło się przy przeprowadzce, ale jest zniszczone. Kto je zniszczył?

Erika wzięła od niej lusterko, przekręciła je na rewers i spostrzegła dwie dziurki w oczach barona. Zaraz przypomniała sobie, jak ze złości sama zrobiła je długopisem, gdy po raz kolejny usłyszała o swym szlacheckim pochodzeniu. Nie mogła znieść dłużej wzroku mężczyzny, który z lekkim uśmieszkiem wpatrywał się w jej twarz.
– Nie wiem, kto to zrobił – skłamała. – To chyba przypadek. Kupię ci nowe lusterko, takie jak ma Henia. Sprawdź w kiosku, jakie są teraz modne, a ja po wypłacie takie właśnie ci kupię.
– Nie chcę innego! Chcę to! To nasza pamiątka, a ja się dowiem o jej przeszłości – odpowiedziała rezolutnie Basia.

Tom 2 na stronie wydawcy:

https://novaeres.pl/katalog/tytuly?szczegoly=zdeptane_kwiaty_tom_2,druk

 

Wydawca: Novae Res

ISBN: 978-83-8313-276-1, 978-83-8313-278-5

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 694 i 606

„Triumf 1920. Obraz i pamięć”

 

„Triumf 1920. Obraz i pamięć”

Koncepcja publikacji i red. naukowa: Jerzy Miziołek, Joanna M. Sosnowska

 

Powstała na stulecie Bitwy Warszawskiej publikacja ukazuje tę największą w dziejach Polski batalię w szerokim kontekście historycznym i kulturowym. Jej motywem przewodnim jest triumf militarny, na który złożyły się gigantyczny wysiłek całego narodu, geniusz militarny naczelnego wodza i jego generałów, dokonania oficerów wywiadu radiowego oraz ogromne wsparcie Kościoła. Wypowiedziom wybitnych historyków towarzyszą rozważania historyków sztuki prezentujących szeroką panoramę ikonografii polskich triumfów oraz Bitwę Warszawską w kulturze wizualnej i w pamięci zbiorowej, jakże silnie deformowanej w okresie sowieckiej dominacji.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.wuw.pl/product-pol-13549-Triumf-1920-Obraz-i-pamiec.html

  

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

ISBN: 978-83-235-4826-3

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 348

„Śladami majora Henryka Dobrzańskiego Hubala. Ostatnie dni”

 

Jacek Lombarski „Śladami majora Henryka Dobrzańskiego Hubala. Ostatnie dni”

 

Kolejna książka Jacka Lombarskiego – radomskiego badacza dziejów Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego mjr. Henryka Dobrzańskiego “Hubala”. Autor z godną podziwu dociekliwością opisuje okres od 10 do 30 kwietnia 1940 r. Drobiazgowo analizuje szlaki przemarszu i miejsca stacjonowania Oddziału na ziemi opoczyńskiej. Publikacja zawiera liczne mapy, zdjęcia, relacje świadków i analizy. Śmiało może być wykorzystywana jako swoisty przewodnik po miejscach regionu opoczyńskiego, związanych z “Hubalem” i jego żołnierzami.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

http://www.muzeumopoczno.pl/sladami-majora-henryka-dobrzanskiego-hubala-ostatnie-dni

 

Wydawca: Muzeum Regionalne w Opocznie

ISBN: 978-83-959669-5-8

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 116

Świętokrzyskie regionalia (cz. 145)

 

„Włoszczowa moje miasto”

 

Impulsem do powstania albumu „Włoszczowa moje miasto” były inwestycje zrealizowane w ramach rewitalizacji - jednego z największych przedsięwzięć modernizacyjnych w historii Włoszczowy. W efekcie przeprowadzonych prac i inwestycji zmieniło się m.in. centrum miasta, rozbudowany został Dom Kultury, zadbano o osiedla mieszkaniowe, stworzono Strefę Aktywnego Wypoczynku oraz zbudowano kompleksy boisk sportowych przy szkołach.

W albumie autorzy opracowania pokazali jak Włoszczowa zmieniała się, rozwijała i piękniała. W formie szkiców przypominano historię rewitalizowanych miejsc, opisano dawne zwyczaje i przypominano ciekawe postacie włoszczowian. Album liczy 98 stron A4 w oprawie twardej. Jest do nabycia w Drukarni Kontur.

 

Więcej o publikacji:

https://www.facebook.com/drukarniakontur

 

Druk: Drukarnia Kontur. Włoszczowa

https://www.facebook.com/drukarniakontur/shop

ISBN: 978-83-65334-74-9

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 98

„Zapomniane Kresy. Ostatnie polskie lata”

 

Sławomir Koper „Zapomniane Kresy. Ostatnie polskie lata”

 

Piąty tom niezwykle popularnej serii. Poprzednie to Ostatnie lata polskiego Lwowa, Ostatnie lata polskiego Wilna, Ostatnie lata polskich Kresów, Najdalsze Kresy – ostatnie polskie lata.

Gdyby zapytać przechodnia na ulicy, z czym kojarzą mu się Kresy, bez namysłu odpowie: Lwów, Wilno, Nowogródek, niektórzy dorzucą jeszcze Krzemieniec. A przecież Kresy to nie tylko legendarne stolice polskości, to także zaścianki i stanice. To również zapomniane Kresy – te w dawnych Inflantach Rzeczypospolitej. To właśnie stamtąd pochodziło wielu artystów, polityków i wojennych bohaterów, którzy znakomicie zapisali się na kartach polskiej historii. To na uniwersytecie w Dorpacie biło polskie serce, a na politechnice w Rydze kształciły się młode kadry techniczne odrodzonego państwa polskiego. Musimy stale o tym przypominać.

Sławomir Koper — autor, którego nakłady książek historycznych znacznie już przekroczyły milion egzemplarzy — udowadnia po raz kolejny, że magię miejsc, urodę przyrody, słynną otwartość mieszkańców i legendę Kresów można przełożyć na język zrozumiały dla współczesnego pokolenia.

 

◗ Powstanie styczniowe na Żmudzi

◗ Legenda uniwersytetu w Dorpacie

◗ Polskie czołgi w Dyneburgu

◗ „... a mnie soból i panna...” Inflanckie przypadki Józefa Weyssenhoffa

◗ Trudna młodość Kazimiery Iłłakowiczówny

◗ Zadziwiające meandry sąsiedzkiej polityki: Kowno — Warszawa 1918-1939

◗ Teozofia czy zmartwychwstanie? Przypadek Heleny i Wandy Dynowskich

◗ Wielcy rodacy urodzeni na Inflantach: Władysław Raginis, Władysław Studnicki,

Ferdynad Ossendowski i Grzegorz Fitelberg

◗ Polscy robotnicy na Łotwie i łotewscy olimpijczycy polskiego pochodzenia

◗ Polacy internowani na Łotwie, Litwie i w Estonii w 1939 roku

◗ ORP „Orzeł” w Tallinie i brawurowa ucieczka rozbrojonego okrętu

 

Kresy to nie tylko mała ojczyzna „piękna i czysta jak pierwsze kochanie”, to również dziejowa scena, na której rozgrywały się wydarzenia, które czasami próbujemy wyprzeć ze zbiorowej pamięci. Co nie zmienia faktu, że nadal pozostaje częścią naszego dziedzictwa. Sławomir Koper

 

Źródło:

https://wydawnictwofronda.pl/ksiazki/ostatnie-lata-polskich-kresow

 

Wydawca: Fronda

ISBN: 978-83-8079-811-3

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 608 czarnobiałych, 16 kolorowych