wtorek, 5 grudnia 2023

„Lwów – legenda zawsze wierna”

 


Ryszard Jan Czarnowski „Lwów – legenda zawsze wierna”
Wydanie 2 zaktualizowane i rozszerzone


Lwów – miasto legenda, położone na siedmiu wzgórzach jak wieczne miasto Rzym. Jedna z czterech stolic kulturalno-politycznych Rzeczypospolitej, obok Warszawy, Krakowa i Wilna. Brama Polski na Wschód. Była to nieformalna stolica kulturowa Polski XIX i XX wieku. Utrata tego miasta to tak, jakby stracić połowę serca narodu. Symbolem wielkości i polskości tego grodu jest ginący Cmentarz Łyczakowski. Każdy kamień świadczy o polskiej tradycji i kulturze Lwowa. Szczerze polecam tę książkę. Drugie wydanie poszerza naszą wiedzę, jak i zrozumienie istoty Kresów Południowo-Wschodnich Polski. To dzieło napisane z sercem dla duszy wszystkich Polaków, nie tylko ekspatriantów ze Lwowa czy Kresów Wschodnich. Prof. dr hab. Czesław Partacz




Ta książka przede wszystkim uderza językiem. Przystępnym, ciekawym – to wiadomo. Ale co, zwłaszcza ostatnio, szczególnie ważne – autor udowadnia, że można pisać o mieście kluczowym dla krajowej historii bez rozgoryczenia, za to z sentymentem i szacunkiem, również dla jego najnowszych dziejów. Nie znajdziemy tu rozdrapywania ran w pogoni za tanią sensacją. Zamiast tego lepiej zrozumiemy wielką politykę (choćby skąd ten sentyment do austriackiej administracji) oraz poczujemy się jak zwykli mieszkańcy Lwowa dzięki opisom tego, czym faktycznie żyła ulica. Autor nie idzie na łatwiznę i nie zarzuca nas stertą wypisów z kronik. Tu nie ma zbędnych zapchajdziur, jest to, co ciekawe i ważne. Książka jest obszerna, ale dzięki gawędziarskiej narracji łatwo się ją czyta. Ilość zgromadzonych materiałów świadczy, jak ciągle ważny jest Lwów. Wojtek Drewniak – Historia bez cenzury

Wydanie 2 zostało zaktualizowane i uzupełnione o dodatkowe treści oraz fotografie i ilustracje.

Publikacja na stronie wydawcy:


Wydawca: Wydawnictwo Galaktyka
ISBN: 978-83-7579-899-9
Rok wydania: 2023
Liczba stron: 478



poniedziałek, 4 grudnia 2023

„Saga o Jarlu Broniszu”

 

Władysław Jan Grabski „Saga o Jarlu Broniszu”

 

Niesamowity świat skandynawskich i słowiańskich wojowników. Królestwo mężnych rycerzy i okręty pełne dzikich zbrojnych drużyn. Potężni władcy, wielka polityka i bezkresna miłość.

Koniec X wieku. Duński król Harald Sinozęby rozciąga swą władzę na bogate słowiańskie grody leżące u ujścia Odry. Na wyspie Wołyń (Wolin), obok miasta o tej samej nazwie, zakłada potężną warownię Jomsborg. Obsadza ją swoimi wikingami, którzy na zwrotnych łodziach zapuszczają się w głąb zatok i w górę rzek, rabując, gwałcąc i mordując. Jomsborg podporządkowuje sobie w końcu potężny władca Słowian − Mieszko, który ukróca rozboje północnych najeźdźców. Jednak jego syn Bolesław Chrobry, widząc w wikingach potencjalnych sprzymierzeńców przeciwko Cesarstwu Niemieckiemu, pragnie jednocześnie objąć pełną władzę nad tymi terenami. „Saga o jarlu Broniszu” to monumentalna opowieść oparta na kronikach i legendach. Jedna z najlepszych polskich powieści historycznych.



Władysław Jan Grabski (1901-1970) – pisarz, publicysta i poeta. Tworzył powieści historyczne związane z Polską, jak również powieści współczesne. Swe najsłynniejsze dzieło, czyli „Sagę o jarlu Broniszu”, rozpoczęte jeszcze przed II wojną światową, ukończył podczas okupacji. Był wówczas żołnierzem Armii Krajowej (ps. „Doktor Paweł”). Po wojnie, szykanowany przez władze komunistyczne, inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa i wykluczony ze Związku Literatów Polskich, podupadł na zdrowiu. Pochowany został na warszawskich Powązkach.

 


Powieść na stronie wydawcy:

https://replika.eu/tytul/saga-o-jarlu-broniszu

 

Wydawca: Replika

ISBN: 978-83-67867-21-4

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 736



niedziela, 3 grudnia 2023

„Pejzaże tatrzańskie – zima”

 

Zbigniew Pytel „Pejzaże tatrzańskie – zima”

 

Autorski album ks. Zbigniewa Pytla, pochodzącego z Podhala kapłana i cenionego fotografa, który w artystycznych zdjęciach uchwycił niepowtarzalne, jedyne w swoim rodzaju, tatrzańskie pejzaże w nastrojowej, zimowej scenerii, z całą ich liryczną głębią, majestatem i splendorem urzekającego piękna. Wielkoformatowe, niezwykle efektowne fotografie zostały ubogacone strofami wybitnych polskich poetów, m.in. Jana Kasprowicza, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Marii Konopnickiej, Adama Asnyka, Kazimierza Wierzyńskiego, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Bolesława Leśmiana, Juliana Tuwima, Leopolda Staffa, Marii Pawlikowskiej-Jasnórzewskiej, Julii Hartwig, św. Jana Pawła II i wielu innych.
Znakomity pomysł na świąteczny prezent!

 


Album na stronie wydawcy:

https://www.aromatslowa.pl/pejzaze-tatrzanskie-zima-ks-zbigniew-pytel

 

Wydawca: Wydawnictwo AA

ISBN: 978-83-83400-24-2

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 160



sobota, 2 grudnia 2023

Świętokrzyskie regionalia (cz. 157)

 

„Dziennik Stanisława Borkowskiego konserwatywnego ziemianina z jędrzejowskiego Lipna

(1919-1921)”

Opracował: Mariusz Nowak

 

Memuar  Stanisława Borkowskiego, opisujący wydarzenia społeczno-polityczne w Polsce lat 1919-1921, ze szczególnym uwzględnieniem południowo-zachodniej części województwa kieleckiego, z wielu względów stanowi interesujący materiał poznawczy. Jego tytuł: „Dziennik czynności gospodarskich Stanisława Borkowskiego z jędrzejowskiego Lipna (16 czerwca 1919 – 21 grudnia 1921)”, widniejący na okładce skoroszytu, mógłby sugerować, że zapiski dotyczą jedynie kierowania majątkiem ziemskim. Tymczasem źródło to można uznać za zapis aktywności ekonomicznej i publicznej średniozamożnego ziemianina z Kielecczyzny z początku lat dwudziestych XX wieku (w tym okresie majątek Lipno miał około 557 ha). Ukazuje ono problemy adaptacyjne większej własności do nowych warunków z trudem odbudowującego się jednolitego rynku gospodarczego II Rzeczypospolitej. (…) dr hab. Mariusz Nowak, prof. UJK

Publikacja wydana przy wsparciu finansowym Kieleckiego Towarzystwa Naukowego.

 


SPIS TREŚCI:

Wstęp

Stanisław Borkowski (1858-1935)

Problematyka ekonomiczna i polityczno-społeczna pierwszych lat II Rzeczypospolitej w świetle dziennika Stanisława Borkowskiego

Lipno przykładem problemów gospodarczych i finansowych średnioobszarowych majątków ziemskich w województwie kieleckim w latach 1919-1921

Kalendarz całorocznych prac w majątku ziemskim w okresie międzywojennym

Wybrane zagadnienia dotyczące sytuacji społeczno-politycznej w Polsce w latach 1919-1921

Dziennik czynności gospodarskich Stanisława Borkowskiego z jędrzejowskiego Lipna (16 czerwca 1919 – 21 grudnia 1921)

Bibliografia

Indeks osób

Indeks nazw geograficznych

 


 Publikacja na stronie wydawcy:

https://kieleckietowarzystwonaukowe.pl/sklep/dziennik-stanislawa-borkowskiego


Wydawca: Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego

ISBN: 978-83-7133-765-9. ISBN 978-83-7133-765-9

Rok wydania: 2019

Liczba stron: LXXXII + 201 stron

---

Publikacje Kieleckiego Towarzystwa Naukowego

można nabyć w biurze Towarzystwa lub zamawiać:

listownie: Kieleckie Towarzystwo Naukowe, ul. Rynek 3, 25 – 303 Kielce

telefonicznie: tel. (41) 344 54 53 lub 798 120 328

e-mail: ktn@kieleckietowarzystwonaukowe.pl

e-mail: kie.tow.nau@gmail.com



piątek, 1 grudnia 2023

„Karol I Habsburg. Chrześcijański cesarz końca monarchii”

 

Elżbieta Zarych  „Karol I Habsburg. Chrześcijański cesarz końca monarchii”

 

Niezwykła biografia beatyfikowanego władcy na tle jego burzliwych czasów.

Karol I Habsburg, ostatni władca monarchii austro-węgierskiej, to postać intrygująca. Cesarz i król panujący nad państwem pozostającym w stanie wojny, a jednocześnie błogosławiony, być może wkrótce święty, Kościoła katolickiego. Połączenie to wydaje się zaskakujące, zwłaszcza w okresie nowożytnym, kiedy dawne ideały świętych władców nie znajdują już oddźwięku, zarówno wśród rządzących, jak i poddanych. Niezwykła postać chrześcijańskiego cesarza warta jest niewątpliwie uwagi w czasach, w których władza kojarzy się ze wszystkim, tylko nie ze świętością. Jego osoba przez lata nie wzbudzała takiego zainteresowania jak inni przedstawiciele dynastii, przede wszystkim Franciszek Józef i Franciszek Ferdynand. Karol nie panował tak długo jak ten pierwszy, nie wzbudzał takich kontrowersji jak drugi. Nie był ulubionym bohaterem pism plotkarskich, wydawał się zbyt dobry na bohatera opowieści dla większego grona odbiorców. Z tego niesprawiedliwego zapomnienia powrócił do powszechnej świadomości za sprawą beatyfikacji dokonanej przez Jana Pawła II w 2004 roku.

 


W swojej książce Elżbieta Zarych przedstawia zadziwiającą biografię Karola na szerokim, historycznym tle. Ukazuje zarówno jego życie prywatne, jak i działalność publiczną. Nie tworzy przy tym panegirycznej laurki doskonałego władcy, ale rysuje postać człowieka z krwi i kości, który popełniał błędy, ale z niezwykłą determinacją i w duchu służby realizował swoje powołanie jako polityka, męża i ojca.

 


Elżbieta Zarych – polonistka i komparatystka, tłumaczka literatury niemieckiej i włoskiej, redaktorka, recenzentka. Doktor nauk humanistycznych, pracownik UJ, autorka licznych książek i rozpraw poświęconych m.in. literaturze XIX i XX w., a także beletrystyki, pozycji edukacyjnych, leksykonów i słowników.

Książka na stronie wydawcy:

https://boskieksiazki.pl/product-pol-816-KAROL-I-HABSBURG-Chrzescijanski-cesarz-konca-monarchii.html

 

Wydawca: Wydawnictwo eSPe

ISBN: 978-83-7482-679-2

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 248



czwartek, 30 listopada 2023

„Dać z siebie wszystko, to wygrać”

 

Marek Wiącek „Dać z siebie wszystko, to wygrać”

 

W PRL-u każdy, komu udało się zdobyć paszport, wyjeżdżał z kraju, by szukać szczęścia za granicą. Marek Wiącek nie jest wyjątkiem. Sam wyjazd to jednak tylko niewielka część drogi do sukcesu. Na emigracji trzeba znaleźć mieszkanie, pracę, a potem utrzymać z niej siebie i rodzinę. Nie każdemu się to udaje.

Marek w listach do ukochanej Mamy relacjonuje emigracyjne zmagania, wzloty i upadki oraz próby odnalezienia swojego miejsca na ziemi. Afryka, Francja, USA – każde z tych miejsc to dla niego nowe lekcje i doświadczenia zawodowe, które stara się jak najlepiej wykorzystać. Wbrew krzywdzącym stereotypom o wiecznie pijanych oraz niegospodarnych Polakach udowadnia, że gdy tylko człowiek jest zdeterminowany i nastawiony na cel, zdoła zawojować świat.



Z perspektywy mojego długiego już życia nie można oprzeć się refleksji, w jakim stopniu ważne są ludzkie kompleksy, małe czy duże, umiejętnie skrywane czy wręcz otwarte, kompleksy wyższości czy niższości. W jak dużym stopniu wpływają one na życie i relacje z otoczeniem, jak bardzo ingerują w inteligencję i zdrowy rozsądek, jak bardzo determinują zachowanie i w efekcie wpływają na nasz los? Czy ludzie myślą o tym, analizują to i uświadamiają sobie moc swoich kompleksów? Kompleks jest jak bezwładna masa ołowiu, która zwala się na nasz rozum i przytłacza otwartą analizę i zdrowe, kartezjańskie myślenie. Jest jak walec, który przewala się po naszym umyśle i to on w dużej mierze decyduje o naszym zachowaniu… Jak mu się oprzeć? Jak się go pozbyć, jak go ujarzmić?

 

Książka na stronie wydawcy:

https://novaeres.pl/katalog/tytuly?szczegoly=dac_z_siebie_wszystko_to_wygrac,druk

 

Wydawca: Novae Res

ISBN: 978-83-8313-794-0

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 410



środa, 29 listopada 2023

„Twierdze osiemnastowiecznej Europy” Tom IV

 

Maciej Trąbski (red.). „Twierdze osiemnastowiecznej Europy” Tom IV

Studia z dziejów nowożytnej sztuki wojskowej

 

To już czwarty tom serii poświęconej twierdzom osiemnastowiecznej Europy. Tak jak w poprzednich zostały w nim zamieszczone studia i materiały omawiające fortyfikacje stałe pod względem architektonicznym, stacjonujące w nich garnizony oraz zgromadzone tam uzbrojenie i wyposażenie. Poza tym zaprezentowano działania zbrojne polegające na obronie lub próbie zdobycia danej twierdzy, a także teorię sztuki wojennej. Tom podzielony został na pięć rozdziałów tematycznych. W pierwszym zamieszczono teksty omawiające źródła dotyczące tematyki fortyfikacyjnej. Część druga została poświęcona twierdzom w ścisłym znaczeniu tego słowa, zarówno planom ich wzniesienia czy modernizacji, jak i funkcjonowaniu w omawianej epoce. Kolejny dział zbioru obejmuje teksty prezentujące twierdze w czasie działań wojennych. Natomiast w części czwartej zebrano studia omawiające potencjał obronny twierdz Rzeczypospolitej Obojga Narodów, w postaci stacjonujących tam garnizonów i uzbrojenia zgromadzonego w cekhauzach.

 



Tom zamyka tekst źródłowy przybliżający problematykę teorii wojny fortecznej. Pod względem terytorialnym tym razem dominuje tematyka poświęcona twierdzom Rzeczypospolitej, ale omówione zostały też fortyfikacje na terenie Austrii, Prus, Rosji, Turcji, a nawet odległej Szkocji. Natomiast pod względem chronologicznym, podobnie jak poprzednio, rozszerzono zakres, wychodząc poza umowny wiek XVIII - z jednej stron sięgając do czasów ostatniej wojny polsko-tureckiej, a z drugiej do lat poprzedzających wyprawę Napoleona na Moskwę. (opis wydawcy)


Publikacja dostępna na stronie wydawcy:

https://www.ujd.edu.pl/shop/view/twierdze-osiemnastowiecznej-europy-t-iv

Spis treści:

https://www.stara-szuflada.pl/Twierdze-osiemnastowiecznej-Europy-Tom-IV-p13386

 

Wydawca: Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie

ISBN: 978-83-66536-76-0

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 431




wtorek, 28 listopada 2023

„Jagiellonowie i ich świat. Konflikty Jagiellonów”

 

„Jagiellonowie i ich świat. Konflikty Jagiellonów”

Bożena Czwojdrak, Jerzy Sperka, Piotr Węcowski (red.).

 

Jagiellonowie i ich świat. Konflikty Jagiellonów to już piąty z tomów serii „Studia Jagiellonica” pod redakcją Bożeny Czwojdrak, Jerzego Sperki i Piotra Węcowskiego, która wypracowała sobie przez lata miejsce wśród wydarzeń mediewistycznych – jest bowiem plonem cyklu konferencji międzynarodowych odbywających się w gościnnych progach muzeum zamkowego w Oświęcimiu. Jak wcześniej jest to zbiór tematycznie ukierunkowanych tekstów uznanych badaczy z Europy środkowej – tym razem dwunastu autorów z Polski i Czech. Tom piąty skupia się na kwestii żywej i bardzo aktualnej nie tylko w epoce jagiellońskiej – konfliktach. Zebrane tu artykuły opisują „świat Jagiellonów” w kontekście sporów w skali międzypaństwowej, jak i wewnętrznych – w aspekcie dyplomatycznym, administracyjnym i militarnym, zawsze jednak zajmująco. Lekturę zamyka tekst o intrygującym tytule: Insynuacje, inwektywy i kalumnie w korespondencji króla Zygmunta Augusta i Radziwiłłów.

 


Każdy artykuł został opatrzony streszczeniem w języku angielskim.

 


Źródło:

https://vistulana.pl/produkt/jagiellonowie-i-ich-swiat-konflikty-jagiellonow

Spis treści:

https://vistulana.pl/wp-content/uploads/2023/10/Spis-tresci_Jag-5.pdf

 

Wydawca: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”

Seria: Studia Jagiellonica

ISBN: 978-83-67277-15-0

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 234



poniedziałek, 27 listopada 2023

„Marysia. Moje życie na przedwojennych Kresach”

 

Beata Potocka „Marysia. Moje życie na przedwojennych Kresach”

 

Przełom XIX i XX wieku, południowa część Kresów Wschodnich. Istny kulturowy tygiel, w którym polski, rusiński, żydowski i huculski żywioł mieszają się i przenikają, tworząc fascynującą wielokulturową mozaikę.

To właśnie tutaj, niedługo po utworzeniu II RP, przyszła na świat Marysia. Nic dziwnego, że wczesne dzieciństwo spędzone w tak wyjątkowym regionie pozostawiło w jej pamięci obrazy, których nie zdołał zatrzeć czas. Z najwcześniejszych wspomnień, z historii, jakie Marysia poznała od swoich najbliższych już na Ziemiach Odzyskanych, a także ze źródeł, do których dotarła jej wnuczka, Beata, powstała powieść pełna wzruszeń i nostalgii. Nostalgii za życiem blisko natury, odmierzanym przez niezmienność pór roku, pełnym tradycyjnych obrzędów i przesądów; życiem niezwykle trudnym, a jednocześnie pięknym. Życiem, które przeminęło bezpowrotnie wraz z nadejściem widma II wojny światowej…



 

Powieść na stronie wydawcy:

https://novaeres.pl/katalog/tytuly/marysia_moje_zycie_na_przedwojennych_kresach,druk

 

Wydawca: Novae Res

ISBN: 978-83-8313-827-5

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 626



niedziela, 26 listopada 2023

Świętokrzyskie regionalia (cz. 156)

 

„Świętokrzyskie Studia Archiwalno-Historyczne” Tom XI/2022

Redakcja naukowa: Łukasz Guldon, Edyta Majcher-Ociesa, Wiesława Rutkowska, Hubert Wilk

 

SPIS TREŚCI:

ARTYKUŁY

Dorota Rosińska – Struktura wyznaniowa ludności Zagłębia Dąbrowskiego do 1914 roku

Barbara Łabędzka – Działalność Towarzystwa „Patronat” i komitetów więziennych działających na rzecz pomocy więźniom w okresie międzywojennym (1918-1939)

Dariusz Buras – Postrzelenia w Kielcach w 1925 roku. Studium przypadku

Tomasz Karbowniczek – Obchody 30. rocznicy „Krwawej środy” w województwie kieleckim w 1936 roku

Ilona Sarek – Życie kulturalne Kielc w świetle prasy regionalnej w przededniu II wojny światowej

Mariusz Nowak – Kieleccy ziemianie-żołnierze WP we wrześniu 1939. Próba retrospektywy

Karolina Trzeskowska-Kubasik – Działalność aresztu powiatowego w Busku-Zdroju w latach 1940-1944 w świetle księgi ewidencyjnej więźniów

Paweł Wolańczyk – „Oświadczam, że nie wyjdę stąd, chyba że po trupach i to z przydziałem na mieszkanie” – czyli gospodarka lokalami na terenie Kielc w pierwszych latach po II wojnie światowej (1945-1950)

 


ŹRÓDŁA

Piotr Sławiński – Konwersje Żydów w parafii Przybysławice w latach 1739-1776. Edycja źródłowa

Krzysztof Myśliński – Zespół koszarowo-mieszkaniowy dawnego 4 Pułku Piechoty Legionów w Kielcach-Bukówce 1925-1936

 

RECENZJE I OMÓWIENIA

Anna Błachucka, Adam Malcki, Tułacze losy, Kozłów 2021, ss. 651 – Lech Frączek

Omówienia: Andrzej Niespodziewany, Kroniki wiązownickie, wyd. autor, Zawada 2022, ss. 680; Z dziejów Gminy Łoniów, pod red. Wiesławy Rutkowskiej i Piotra Sławińskiego, Archiwum Państwowe w Kielcach, Gminny Ośrodek Kultury w Łoniowie, Kielce – Łoniów 2022, ss.204; Z dziejów Sulisławic i nie tylko… Prace konkursowe, pod red. Wiesłąwy Rutkowskiej i Piotra Sławińskiego, Archiwum Państwowe w Kielcach, Ochotnicza Straż Pożarna w Sulisławicach, Kielce – Sulisławice 2022, ss. 156 – Zespół Redakcyjny

 

SYLWETKI

Jan Jadach (28 VIII 1949 – 4 XI 2021) – archiwista, historyk, bibliotekarz i regionalista –Maria Domańska-Nogajczyk 

 


KRONIKA

Działalność Archiwum Państwowego w Kielcach w 2021 roku – Iwona Pogorzelska, Wiesława Rutkowska

Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Przyjaciół Archiwum Diecezjalnego im. bł. Wincentego Kadłubka w Kielcach za rok 2021 – Lech Frączek

Sprawozdanie z realizacji nagrań do projektu Kieleckiego Towarzystwa Naukowego pod tytułem „By nie zapomnieć… Ludzie nauki, kultury i sztuki w Kielcach” w 2021 roku –Artur Kornacki

Sprawozdanie z realizacji cyklu „Spotkania ze źródłem archiwalnym ” w 2021 roku – Kamil Nowogrodzki

Sprawozdanie z konferencji pt. „Armia Krajowa w źródle archiwalnym” (w ramach cyklu „Spotkania ze źródłem archiwalnym”), Kielce, 30 marca 2022 roku – Kamil Mucha

Sprawozdanie z konferencji popularnonaukowej pt. „Społeczność żydowska w źródle archiwalnym” ( w ramach cyklu „Spotkania ze źródłem archiwalnym”), Kielce 6 lipca 2022 roku – Łukasz Ospara

Sprawozdanie z konkursu „Nasi sąsiedzi – Żydzi” – Paweł Pryt

 


Informacja o autorach

Indeks osób

Indeks miejscowości

Fotografie

 

Źródło:

https://kieleckietowarzystwonaukowe.pl/sklep/swietokrzyskie-studia-archiwalno-historyczne-tom-xi

 

Wydawca: Kieleckie Towarzystwo Naukowe

ISSN: 2353-12235

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 319 stron + wkładka 59 stron na papierze kreda z 118 fotografiami

 

---

 

Publikacje Kieleckiego Towarzystwa Naukowego

można nabyć w biurze Towarzystwa lub zamawiać:

listownie: Kieleckie Towarzystwo Naukowe, ul. Rynek 3, 25 – 303 Kielce

telefonicznie: tel. (41) 344 54 53 lub 798 120 328

e-mail: ktn@kieleckietowarzystwonaukowe.pl

e-mail: kie.tow.nau@gmail.com