„Obrońcy Wołynia”

 

Marek A. Koprowski „Obrońcy Wołynia”

 

Członkowie polskiej konspiracji na Wołyniu występowali w obronie zagrożonej ludności, przeciwko mordom i masowej eksterminacji. O polską rację walczyło wielu bohaterów. Nie wolno pozwolić, aby ich imiona zatarły się w pamięci. Zorganizowany opór wobec okupanta pojawił się na Wołyniu już w kilka tygodni po zajęciu tego terenu przez Sowietów. Samodzielne grupy konspiracyjne składały się najczęściej z młodych, niedoświadczonych zapaleńców, dlatego Sowieci rozbijali je bez trudu. Kierownictwo polskiego podziemia nie pozostawiło biegu spraw samemu sobie. Związek Walki Zbrojnej skierował na Wołyń oficera mającego zmontować tam siatkę organizacyjną. Ją również rozbito bardzo szybko, a Sowieci dokonali masowych aresztowań, zatrzymując ponad dwa tysiące osób. Utrudniło to niezmiernie zbudowanie struktur konspiracyjnych po wkroczeniu Niemców. Brakowało zwłaszcza osób mających jakiekolwiek doświadczenie wojskowe.

Co prawda Komenda Główna ZWZ-AK powołała tam do istnienia struktury „Wachlarza”, miał też powstać Okręg AK, ale wszystko skończyło się gigantyczną „wsypą” i aresztowaniem kolejnych dwustu członków konspiracji, co ponownie ogromnie ją osłabiło. Funkcjonująca na tych terenach administracja cywilna pozbawiona była zaplecza wojskowego. W efekcie, wobec narastającej agresji ze strony Ukraińców, niektórzy Wołyniacy zaczęli tworzyć samorzutne oddziały samoobrony. Były one zalążkiem legendarnej 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK – formacji stanowiącej absolutny fenomen nawet w skali Polskiego Państwa Podziemnego. Pamiętając, że historia poznawana przez pryzmat indywidualnych ludzkich losów, jest ciekawsza od narracji ogólnej, niniejsza książka przybliża kilkunastu bohaterów, którzy trwale zapisali się w dziejach Wołynia. Praca ta oparta jest na ich osobistych wspomnieniach i relacjach, a także na dokumentach i innych opracowaniach. Są to zarazem dzieje polskiego oporu wobec trzech wrogów: Sowietów, Niemców i Ukraińców.

 ---

Marek A. Koprowski - pisarz, dziennikarz, historyk zajmujący się losami Polaków. Plonem jego wypraw i poszukiwań jest wiele książek, z czego kilkadziesiąt ukazało się nakładem Wydawnictwa Replika. Za serię książek pod wspólnym tytułem Wołyń otrzymał Nagrodę im. Oskara Haleckiego w kategorii „Najlepsza książka popularnonaukowa poświęcona historii Polski w XX wieku”. Jest też laureatem nagrody „Polcul – Jerzy Boniecki Foundation” za działalność na rzecz utrzymania kultury polskiej na Wschodzie.

Źródło:

https://replika.eu/tytul/obroncy-wolynia

 

Wydawca: Replika

ISBN:  978-83-67295-04-8

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 344

„Tradycje narodowo-kulturowe w literaturze dla dzieci i młodzieży”

 

„Tradycje narodowo-kulturowe w literaturze dla dzieci i młodzieży”

 

Materiały z sesji. Jachranka, 30.11 – 02-12.1994 r.

Książka wydana przy wsparciu finansowym Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy – Biblioteki Głównej.

 

Źródło:

https://www.koszykowa.pl/dla-czytelnikow/o-bibliotece/wydawnictwa-biblioteki/9-inne/79-tradycje-narodowo-kulturowe-w-literaturze-dla-dzieci-i-mlodziezy

 

Wydawca: Wydawnictwo SBP

ISBN: 83-85778-63-2

Rok wydania: 1996

Liczba stron: 194

„Baba-Jaga gubi trop”

 

Jerzy Edigey „Baba-Jaga gubi trop”

 

Do komendy wojewódzkiej MO przychodzi Piotr Salamucha, ogrodnik spod Warszawy. Ktoś podrzuca mu listy z pogróżkami, domagając się 300 tysięcy złotych okupu. Żądania nie zostają spełnione, co skutkuje „ostatnim ostrzeżeniem”: nieznany osobnik oddaje strzały do rodziny ogrodnika podczas kolacji. Salamucha prosił o pomoc w miejscowej komendzie, został jednak potraktowany z lekceważeniem. Ponadto nie ufa jej szefowi: szantażysta zareagował kolejnym listem od razu po wizycie ogrodnika na policji, a sam chorąży zjawił się w obejściu Salamuchów tuż po strzelaninie, bo „był akurat w pobliżu i usłyszał strzały”. Do sprawy zostaje oddelegowany kapitan Stefan Kowalczyk.

 

Źródło:

https://ltw.com.pl/kryminaly/752-baba-jaga-gubi-trop.html

 

Wydawca: Wydawnictwo LTW

ISBN: 978-83-7565-704-3

Liczba stron: 210

Rok wydania: 2021

„Panna. Gołoborze” Tom 1

 

Aleksandra Seliga „Panna. Gołoborze” Tom 1

 

„Panna. Gołoborze” to porywająca powieść, której akcja rozgrywa się na Łysej Górze, w legendarnym miejscu spotkań czarownic. Autorka twórczo przetwarza tradycyjne legendy świętokrzyskie, baśnie, podania i przekazy historyczne, tworząc niezwykłą, przepełnioną magią historię opowiadaną z perspektywy zielarki i uzdrowicielki,  przeciwstawiającej się narzucaniu nowej wiary. 

 

1137 rok. Na Łysej Górze zostaje wybudowane opactwo Świętego Krzyża. Wprowadzają się do niego mnisi benedyktyńscy, którzy nie znają lokalnego języka, nie rozumieją tutejszych zwyczajów i obrzędów, a zgodnie ze swoją misją mają przeganiać wiedźmy i krzewić chrześcijaństwo. Nawojka, zielarka i uzdrowicielka, ma odwagę przeciwstawić się nowo przybyłym. To ona da początek legendom o czarownicach z Łysej Góry. Święte miejsca obrzędów pogańskich są coraz częściej zajmowane przez duchownych. Dziewczyna jednoczy siły z zielarkami, kapłankami i czarownicami z okolicznych wiosek, aby działając w ukryciu, przenosząc się z miejsca na miejsce, stawić czoła wspólnemu wrogowi. 

Źródło:

https://www.wydawnictwokobiece.pl/produkt/panna-goloborze-tom-1

Recenzje powieści:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/5008667/panna-goloborze

https://www.granice.pl/ksiazka/panna-goloborze/6222294

https://slavicbook.pl/panna-goloborze-aleksandra-seliga

 

Wydawnictwo Kobiece

ISBN: 978-83-67137-91-1

Liczba stron: 344

Rok wydania: 2022

„Czas zdrajców”

 

Marek Krajewski „Czas zdrajców”

 

Breslau, 1935 r. Młoda i piękna Ormianka Aurelia Teichert zgłasza się do polskiego konsulatu z propozycją sprzedaży dwóch tajnych dokumentów. Pierwszy z nich demaskuje działalność na szkodę Polski wysokiego urzędnika Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Ujawnienie drugiego dokumentu może wywrzeć negatywny wpływ na relacje pomiędzy Polską a Niemcami. Cena za dokumenty jest niebywale wysoka. Kapitan Jan Henryk Żychoń z Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego powierza zadanie potwierdzenia autentyczności dokumentów Edwardowi Popielskiemu, oficerowi Urzędu Śledczego Komendy Wojewódzkiej Policji we Lwowie. Poinstruowany dokładnie przez Żychonia Popielski wyrusza z ryzykowną misją do największego miasta nad Odrą.

 

Na miejscu okazuje się, że zadanie, do którego został oddelegowany, jest o wiele bardziej niebezpieczne niż się spodziewał. Nie trudno się domyślić, że apetyt na przejęcie cennych dokumentów ma także „konkurencja”, czyli funkcjonariusze niemieckiego wywiadu. Rozpoczyna się bezwzględna walka. W pewnym momencie, znajdujący się w oku cyklonu Popielski, zdaje sobie sprawę, że już nikomu nie może zaufać. Znajduje się pomiędzy młotem a kowadłem. Po obydwu stronach barykady nie brakuje podwójnych agentów. Edward zakochuje się utalentowanej muzycznie i językowo, wyjątkowej kobiecie. Zarówno dla jego mocodawców, jak i Niemców, miłość Popielskiego do Aurelii nie znaczy zupełnie nic. Sprawa komplikuje się jeszcze bardziej. Czas biegnie nieubłaganie. Otoczony zdrajcami lwowski policjant może liczyć tylko na siebie.

 

Akcja powieści rozgrywa się w kilku miastach, Oprócz wspomnianego już Breslau, istotne dla rozwoju fabuły wydarzenia mają miejsce m.in. w Bydgoszczy, Poznaniu i Warszawie. Marek Krajewski, jak zawsze, stara się pieczołowicie oddać realia topograficzne oraz klimat miejscowości, do których docierają bohaterowie. Na kartach książki pojawia się również kilka postaci, które trwale zapisały się na kartach historii, m. in. szef Abwehry Wilhelm Canaris, adiutant Józefa Piłsudskiego, major Mieczysław Lepecki czy kapitan Żychoń. Na charakterze niemal każdej z postaci można dostrzec jakieś skazy. Niemal każdy z bohaterów stara się by jego mroczne sekrety nigdy nie ujrzały światła dziennego. Daje to oczywiście szerokie pole do popisu asom wywiadu. Wystarczy bowiem, odkryć jakąś tajemnicę, by nieszczęsny delikwent, za cenę jej nieujawnienia, zgodził się niemal na wszystko. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.znak.com.pl/ksiazka/czas-zdrajcow-krajewski-marek-222761

Recenzje powieści:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/5015031/czas-zdrajcow

Strona autora:

https://www.marek-krajewski.pl

Wydawca: Znak

ISBN: 978-83-240-6437-3

Liczba stron: 379

Rok wydania: 2022

„W tajnej służbie II Rzeczypospolitej”

Krzysztof Goluch „W tajnej służbie II Rzeczypospolitej”

Tom IV. Fortel

Jerzy Dobrowolski dąży do włączenia w walkę o sprawę polską Zofii Jakimowicz, która dla ratowania męża zdecydowała się na współpracę z wywiadem sowieckim. Kierując się maksymą, że cel uświęca środki, podejmuje bardzo ryzykowną grę. W Niemczech Johann Wolf usiłuje odkryć, jak to się stało, że Polacy poznali plany operacji Wiosenne Słońce. Wnioski, do których dochodzi, są więcej niż zaskakujące… Tymczasem Wieniawa-Długoszowski przy pomocy fortelu stara się sfinalizować plan uwolnienia z więzienia Tomasza Grobla i zapewnienia bezpieczeństwa jego ukochanej. Wszystko to na tle realiów nasilającej się wojny polsko-bolszewickiej oraz trudnych dla młodego polskiego państwa rozmów wersalskich.

Za drzwiczkami umieszczony był niewielki otwór, przez który widać było wahadło zegara, a zarazem to, co dzieje się w pomieszczeniu obok. Teraz mogli zobaczyć, jak Gośka jednym niezręcznym ruchem łokcia rozlewa kawę prosto na spodnie Zbigniewa.
Obaj obserwowali w milczeniu, jak kobiety próbują uspokoić rozhisteryzowanego posła, który z zaangażowaniem macha dłońmi i krzyczy, pomstując. Wreszcie Gośka wyprowadziła go z pomieszczenia. Została w nim tylko Zofia. I teczka. Kobieta rozejrzała się czujnie dokoła. Obaj odskoczyli, kiedy przez chwilę jej oko zawisło na zegarze. Szanse na to, by ich dostrzegła, były wprawdzie minimalne, ale woleli nie ryzykować. Wrócili na stanowiska, gdy tylko ona podeszła do teczki.
Otworzyła ją i wyjęła plan, który następnie schowała w szafce swojego biurka. Następnie zapięła teczkę na wszystkie zatrzaski i jakby nigdy nic, usiadła na swoim miejscu.

Polityczne gry, niebezpieczne intrygi i ludzie, którzy są gotowi na wszystko, by ochronić swój kraj

Krzysztof Goluch urodził się w 1994 roku w Puławach. Mieszka w Pogonowie, małej miejscowości położonej w przepięknej dolinie Wieprza. Od małego uwielbiał słuchać o minionych wydarzeniach, później fascynowało go opowiadanie o przeszłości, a teraz ma ogromną satysfakcję z popularyzowania historii. W wolnych chwilach sam dużo czyta, głównie literaturę historyczną i sensacyjną, a także dobre kryminały. Jego zainteresowania, poza historią, to sport, kino i polityka. W 2019 roku nakładem wydawnictwa Novae Res ukazała się jego debiutancka powieść, osadzona w realiach II wojny światowej, pt. Czerwona zemsta, a rok później wydana została jej kontynuacja. W tajnej służbie Rzeczypospolitej to nowa seria powieści osadzona w realiach najnowszej historii Polski.

 

Źródło:

https://novaeres.pl/katalog/tytuly?szczegoly=w_tajnej_sluzbie_ii_rzeczypospolitej_tom_iv,druk

 

Wydawca: Novae Res

ISBN: 978-83-8219-657-3

Liczba stron: 390

Rok wydania: 2022

 

„Jałowce jak cyprysy”

 

Zygmunt Zeydler-Zborowski  „Jałowce jak cyprysy”

 

Adam Rodowski opiekuje się schorowanym stryjem Tomaszem, który u schyłku życia wrócił do Polski z USA. Niestety stan starca mocno się pogarsza. Zarówno Adamowi, jak i jego żonie Hannie żal stracić dodatkowy przychód w postaci wysokiej dolarowej emerytury stryja. Plan jest prosty: „stryj” nadal pozostanie u nich, nikt wszak nie będzie interesował się milczącym człowiekiem na wózku inwalidzkim, do tego dotkniętym zaawansowaną sklerozą; pies stryja powędruje daleko w Polskę, do siostry Hanki; a potężny krzak jałowca rozrośnie się bujnie na świeżo skopanej ziemi w ogrodzie. Wkrótce jednak do Rodowskich przychodzi telegram: pasierb Tomasza, Robert, zapowiada swój przyjazd ze Stanów Zjednoczonych do Polski. Chętnie spotka się z dawno niewidzianymi krewnymi…

 

Źródło:

https://ltw.com.pl/kryminaly/1117-jalowce-jak-cyprysy.html

 

Wydawca: Wydawnictwo LTW

ISBN: 978-83-7565-749-4

Liczba stron: 194

Rok wydania: 2021

„Czarownicom żyć nie dopuścisz”

 

Jacek Wijaczka „Czarownicom żyć nie dopuścisz”

Procesy o czary w Polsce w XVII-XVIII wieku

 

Wyjątkowa pozycja na temat procesów czarownic w Polsce! Profesor Jacek Wijaczka, autorytet w dziedzinie historii polowań na czarownice, ukazuje osiem przypadków poświęconych procesom o czary w XVI-XVIII wieku. Zrelacjonowane na podstawie źródeł archiwalnych, dostarczają nowych informacji o prześladowaniach czarownic w naszym kraju.

W książce poznajemy dosyć burzliwe, a dotychczas nieznane, koleje życia Doroty Paluszki, mieszkanki Gniezna, oskarżonej o czary i spalonej na stosie w 1619 roku. Dowiadujemy się także, jakie lęki i obawy związane z wiarą w diabła i czarownice dręczyły mieszkańców Kaszub w końcu XVIII wieku. Co ciekawe, autor obala również rozpowszechniony mit, że ostatni stos w Europie, na którym spłonęła rzekoma czarownica, został rozpalony w Reszlu na początku XIX wieku.

 

Wydarzenia bardziej i mniej znane. Niekiedy przyjmujące zaskakujący obrót, zawsze kontrowersyjne. „Czarownicom żyć nie dopuścisz” to książka, która w pasjonujący sposób przybliża procesy o czary w Polsce w czasach, gdy były najbardziej powszechne.

 

Źródło:

https://replika.eu/tytul/czarownicom-zyc-nie-dopuscisz-procesy-o-czary-w-polsce-w-xvii-xviii-wieku

Fragment książki:

https://kultura.onet.pl/fragmenty-ksiazek/jacek-wijaczka-czarownicom-zyc-nie-dopuscisz-procesy-o-czary-w-polsce-w-xvii-xviii/zbds2tl

Recenzje publikacji:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/5010478/czarownicom-zyc-nie-dopuscisz-procesy-o-czary-w-polsce-w-xvii-xviii-wieku

Rozmowa z autorem:

https://www.facebook.com/100001299152929/videos/568438387946542

 

Wydawca: Replika

Seria: Wierzenia i zwyczaje

ISBN: 978-83-66989-93-1

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 304

"Kościół polski w Rzymie..."

 

Józef Skrabski „Kościół polski w Rzymie: tożsamość i reprezentacja w perspektywie sztuki”

 

Publikacja Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana” pt. Kościół polski w Rzymie: tożsamość i reprezentacja w perspektywie sztuki autorstwa Józefa Skrabskiego to nowatorskie i pasjonujące studium dziejów artystycznych i społecznych kluczowych polskich instytucji we Włoszech – narodowego hospicjum i kościoła św. Stanisława w Rzymie. Autor kompleksowo i w perspektywie kilku stuleci bada temat kształtowania polskiej tożsamości narodowej w Wiecznym Mieście i jej reprezentacji poprzez sztukę. Z jednej strony ze znawstwem wytrawnego badacza sztuki nowożytnej przygląda się dziełom malarstwa, rzeźby i rzemiosła artystycznego funkcjonującym w przestrzeni kościoła i hospicjum – i to zarówno obiektom wciąż istniejącym, jak i tym znanym jedynie ze źródeł pisanych – z drugiej zaś z uwagą i dużą wrażliwością historyczną odmalowuje kontekst społeczny opisywanych zjawisk artystycznych, czerpiąc między innymi z koncepcji miejsca pamięci Pierre’a Nory czy badań nad kreowaniem wizerunku za pomocą środków artystycznych (w tym wypadku obiektem zainteresowania nie jest jednak wizerunek konkretnej osoby, a całej nacji!).

 

Czytelnicy znajdą w książce zarówno szczegółowy opis dziejów architektonicznych kompleksu polskiego w Rzymie od chwili jego powstania u schyłku XVI wieku aż po upadek żelaznej kurtyny, jak i błyskotliwą analizę zmieniającego się w tym długim okresie znaczenia polskich instytucji w Rzymie dla samoidentyfikacji Polaków jako jednej z wielu nacji szukających właściwych sposobów wyrażania własnej tożsamości i promowania swoich interesów w sercu chrześcijańskiego świata. Bohaterami tej opowieści są przebywający nad Tybrem Polacy różnych stanów, administratorzy i rektorzy świątyni narodowej, a także przedstawiciele elit Rzeczypospolitej i Stolicy Apostolskiej przyjmujący rolę fundatorów i protektorów narodowych instytucji. Głównym punktem odniesienia zawsze jednak pozostaje dla Józefa Skrabskiego sztuka.

 

Książka jest efektem wieloletnich badań obejmujących między innymi kwerendy archiwalne w Rzymie i Petersburgu. Wśród 379 barwnych ilustracji znajdują się nigdy niepublikowane fotografie i plany architektoniczne, a w liczącym ponad 100 stron aneksie źródłowym Czytelnicy znajdą m.in. szeroki wybór niewydanych do tej pory inwentarzy kościoła i hospicjum polskiego w Rzymie.

 

Źródło:

https://vistulana.pl/produkt/kosciol-polski-w-rzymie-tozsamosc-i-reprezentacja-w-perspektywie-sztuki

 

Wydawca: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”

ISBN: 978-83-65548-87-0

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 695

„Upiór. Historia naturalna”

 

Łukasz Kozak „Upiór. Historia naturalna”

 

Upiór. Historia naturalna Łukasza Kozaka, to praca bezprecedensowa. Trudno zrozumieć polską kulturę – w tym jej najważniejsze dzieła literackie, wymieniając choćby Mickiewicza czy Leśmiana – nie znając wierzeń ludowych. Upiory, wieszczy, strzygi i strzygonie – czyli „polskie wampiry” są najważniejszym ich elementem. Zjawiska spychane często na peryferia „zabobonu” i uznawane za element niepoważny lub niepożądany, doczekały się wreszcie szerokiego opracowania.

Upiór otwiera całkowicie nowy rozdział w postrzeganiu tej części polskiej kultury i historii, która była albo marginalizowana, albo – odcięta od źródeł – ulegała deformacji będąc zepchniętą do pojęć „ludowej demonologii” czy „mitologii niższej”.

 

Autor przeprowadził szeroką kwerendę w zignorowanych dotąd źródłach – od uczonych rozpraw z czasów nowożytnych, przez dokumenty sądowe, traktaty teologiczne, barokową poezję i oświeceniową publicystykę, a wreszcie materiały etnograficzne i doniesienia prasowe sięgające XX w., które pokazują, jak trwała była wiara w upiory na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej. Materiały obejmują również teksty łacińskie, francuskie, ukraińskie, kaszubskie, niemieckie i hebrajskie – przełożone i zebrane w źródłowym aneksie do książki. Upiór powstał na podstawie ponad stu historycznych i etnograficznych przekazów. Ten obszerny wybór stanowi doskonały punkt wyjścia do dalszych badań, interpretacji i twórczych inspiracji.

 

Niewątpliwie panuje w Polsce wielka wolność, która daje wam prawo chodzić po waszej śmierci. Tutaj – wyznaję wam – nasi zmarli są tak spokojnymi, jak cichymi. Papież Benedykt XIV, list z około 1750 roku

[Upiór] nie jest to opętany przez złego ducha; jest to zjawisko ludzkie i przyrodzone, ale niezwykłe i niepodobne do wytłumaczenia rozumem. Upiór rodzi się, jak utrzymują, z dwoistym sercem i dwoistą duszą. Aż do wieku młodzieńczego żyje nie znając sam siebie, nie mając świadomości swego jestestwa; ale gdy dojdzie do okresu przełomu w swym życiu, zaczyna odczuwać w sercu rozwijanie się popędu niszczycielskiego, i ta dusza, którą uczony Dalibor nazywa duszą negatywną, sercem negatywnym, zaczyna brać górę. Adam Mickiewicz, wykład w Collège de France, 16 lutego 1841 roku

Rozmowa z autorem

Upiory traktuję nie jako demoniczne kuriozum z przeszłości, a ludzi. Ludzi, którzy nierzadko rodzili się upiorami, przyjmowali fatalistycznie swój upioryzm, ukrywając go, lub przeciwnie: traktując jako powołanie, a nawet profesję. Osoby za życia, a zwłaszcza po śmierci, wykluczane ze społeczności wykluczonych. Zasługują one na własną historię opowiedzianą przez nie same, przez tych, w których wzbudzały nieopisaną grozę, a wreszcie i tych, dla których pozostały jedynie „potwornym zabobonem” lub ludowym wierzeniem i przedmiotem badań. Łukasz Kozak, Wstęp

Partnerem projektu jest Instytut Adama Mickiewicza.

 

Źródło:

https://evvivalarte.org/pl/portfolio/upior-historia-naturalna

Więcej o publikacji:

https://www.wprost.pl/tylko-u-nas/10411208/upior-historia-naturalna-lukasz-kozak-obala-mity-o-polskich-upiorach.html

Recenzja książki:

http://sigillumauthenticum.blogspot.com/2021/02/upior-ktory-narusza-status-quo.html

Wydawca: Fundacja Evivva L’arte

ISBN: 978-83-956895-3-6

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 355