„Obraz polskiego ziemiaństwa na Wołyniu, Podolu i Ukrainie na przełomie XVIII i XIX wieku”

 

Antoni Pruszyński, Antoni Mikoszewski 

„Obraz polskiego ziemiaństwa na Wołyniu, Podolu i Ukrainie na przełomie XVIII i XIX wieku” 

w świetle korespondencji A. Pruszyńskiego i A. Mikoszewskiego”

 

Oddajemy do rąk czytelników zbiór tekstów źródłowych opisujących życie polskiego ziemiaństwa na Wołyniu, Podolu i Ukrainie w pierwszych dekadach po upadku Rzeczypospolitej. Składają się na niego wybór listów Antoniego Pruszyńskiego, jednego z wyższych urzędników na dworze ks. Hieronima Sanguszki, oraz fragmenty wspomnień Antoniego Mikoszewskiego, dzierżawcy i administratora dóbr ziemskich na Wołyniu, silnie związanego z rodem Sanguszków. [...]

 

Korespondencja Pruszyńskiego przenosi nas w świat rejentów, podkomorzych, hrabiów i książąt, sporów granicznych i majątkowych, szlacheckiego samorządu i rosyjskich wojskowych, a więc niemal w magiczny świat Mickiewiczowskiego Pana Tadeusza, z tą jednak różnicą, że umiejscowiony na Wołyniu, Podolu i Ukrainie.  Celem pisania przez Pruszyńskiego listów było informowanie ks. Hieronima Sanguszki o sytuacji w jego dobrach znajdujących się w zaborach rosyjskim i austriackim.  W korespondencji nadawca pisze również o sytuacji ekonomicznej i politycznej, pogodzie, plotkach i pogłoskach z życia polskiego ziemiaństwa i arystokracji. [Ze Wstępu]

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.iagellonica.com.pl/produkt/obraz-polskiego-ziemianstwa-na-wolyniu-podolu-i-ukrainie-na-przelomie-xviii-i-xix-wieku-w-swietle-korespondencji-a-pruszynskiego-i-a-mikoszewskiego

 

Wydawca: Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagellonica"     

ISBN: 978-83-66304-84-0

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 217

„Wojsko polskie w napoleońskim Krakowie”

 

Michał Baczkowski „Wojsko polskie w napoleońskim Krakowie”

 

Wojsko Księstwa Warszawskiego wywarło wielki wpływ na dzieje Krakowa pierwszej połowy XIX wieku. Rozbudowa armii, będącej głównym gwarantem wolności Polaków, była także integralnie związana z funkcjonowaniem samego miasta. Wydaje się, że ze wszystkich miejscowości Księstwa to właśnie w Krakowie czynnik militarny w największym stopniu oddziaływał na sytuację miasta. Niestety w wielkim stopniu był to wpływ negatywny. Można bez żadnych wątpliwości stwierdzić, że rozwój gospodarczy Krakowa został w tej epoce zahamowany, co gorsza, ze miasto pogrążyło się w recesji wskutek nadmiernych świadczeń ponoszonych na rzecz wojska narodowego. Cena, którą trzeba było zapłacić za wolność, była bardzo wysoka.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.iagellonica.com.pl/produkt/wojsko-polskie-w-napoleonskim-krakowie

 

Wydawca: Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagellonica"     

ISBN: 978-83-88737-84-8

Rok wydania: 2009

Liczba stron: 146

„Zbrodnia w życiu społecznym Europy XIX wieku”

Tadeusz Czekalski „Zbrodnia w życiu społecznym Europy XIX wieku”

 

Dziewiętnasty wiek przyniósł niezwykłą w swojej skali fascynację zbrodnią, przenikającą nie tylko elitarne grono uczonych i praktyków, ale także wpisując się w zainteresowania i ekscytacje znaczącej części społeczeństwa. Zmiany, które nastąpiły w długim dziewiętnastym stuleciu ukształtowały nasze, współczesne rozumienie tego, czym jest zbrodnia, w jaki sposób poszukiwać prawdy o jej istocie, skłaniając zarazem do przemyślenia sensu karania osób dopuszczających się czynów przestępczych, przy uwzględnieniu istotnego dla współczesnej tożsamości człowieka oświeceniowego pojęcia humanitaryzmu. Nowy sposób myślenia o zbrodni oznaczał, że samo odnalezienie sprawcy stanowiło zaledwie wstęp do zbadania okoliczności popełnionego czynu, zrozumienia motywów, którymi kierował się sprawca, odnalezienia współwinnych, a wreszcie przeprowadzenia analizy, jakie dana zbrodnia może przynieść konsekwencje społeczne.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://www.iagellonica.com.pl/produkt/zbrodnia-w-zyciu-spolecznym-europy-xix-wieku

 

Wydawca: Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagellonica"      

ISBN: 978-83-66304-93-2

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 159

 

Publikacje Towarzystwa Wydawniczego „Historia Iagellonica” (część 5)

Kargol T., Petryszak B., Ślusarek K. (red.) 

„Studia z dziejów wsi polskiej na przełomie XVIII i XIX wieku”

Publikacja Studia z dziejów wsi polskiej na przełomie XVIII i XIX wieku poświęcona została szeroko rozumianym dziejom wsi na ziemiach polskich na przełomie XVIII i XIX stulecia. Wydawnictwo zawiera kilkanaście artykułów autorstwa historyków reprezentujących uczelnie Krakowa, Katowic, Rzeszowa, Pragi oraz lwowskich archiwistów. Taki dobór autorów sprawił, iż teksty z jednej strony poświęcone zostały wybranych problemom wsi polskiej między I rozbiorem a kongresem wiedeńskim, z drugiej zaś oscylują wokół źródeł do dziejów wsi. Zbiór studiów otwiera artykuł Krzysztofa Karola Daszyka poświęcony okresowi 1772–1815 w twórczości wybitnego historyka, a zarazem świadka tamtych wydarzeń – Joachima Lelewela. Burzliwy czas wojen znalazł odbicie w dwóch tekstach: Michała Baczkowskiego o służbie chłopów galicyjskich w armii austriackiej i Dariusza Nawrota o skutkach wyprawy moskiewskiej Napoleona I dla wsi litewskiej. Życiu społeczności chłopskiej poświęcone zostały artykuły Łukasza Jewuły (konflikty z właścicielami dóbr ziemskich o szkody w uprawach i lasach w Małopolsce), Rafała Obetkona (zwyczaje związane z przekazywaniem gospodarstw następcom na Śląsku) i Jacka Szpaka (sytuacja poddanych w dobrach klasztoru paulinów na Jasnej Górze). Odrębnym zagadnieniem omówionym przez ks. Stanisława Nabywańca i Tomasz Kargola to funkcjonowanie wiejskich plebani katolickich obu obrządków w Galicji na przełomie XVIII i XIX stulecia.  Krzysztof Ślusarek scharakteryzował natomiast dobra państwowe w zachodniej części Galicji pod koniec XVIII w. Torsten Lorenz przedstawił zaś losy wielkopolskiego miasteczka Międzychód w pierwszej połowie XIX w. Grzegorz Zamoyski omówił ceny zbóż w Galicji i Austrii w pierwszej połowie XIX w. Źródłom do dziejów wsi z zasobów Centralnego Państwowego Archiwum Historycznym Ukrainy we Lwowie poświęcone zostały trzy artykuły. Bogdana Petryshak omówiła dokumenty samorządu wiejskiego w Galicji,  Ivanna Stadnyk rzymskokatolickie księgi metrykalne z obszaru zaboru austriackiego, zaś Volodymyr Dolinovskyi źródła z zespołu (fondu) rodziny Lanckorońskich.

Źródło:

http://iagellonica.com.pl/?p0=2&p1=7&o=243

  

Wydawca: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”

Miejsce wydania: Kraków-Lwów

Data wydania: 2015

ISBN: 978-83-65080-08-0

Liczba stron: 323

Publikacje Towarzystwa Wydawniczego „Historia Iagellonica” (część 4)

Michał Baczkowski "Szarży podobnej dawno nie widziały dzieje!"
Ułani galicyjscy 1778-1918

Po 1918 roku pamięć o galicyjskich regimentach ulanów została bardzo szybko wyparta ze swiadomości Polaków. Ich miejsce zajęły pułki szwoleżerów, ułanów i strzelców konnych odrodzonej Rzeczpospolitej. Mitem założycielskim II Rzeczpospolitej stała się wojna polsko-bolszewicka 1920 r. Koleje losów dawnych regimentów cesarskich nie budziły już zainteresowania. Dla nowych pokoleń Polaków stały się fragmentem obcej, a często wrogiej historii. (z Podsumowania)

Źródło:

http://iagellonica.com.pl/?p0=2&p1=14&p2=21&o=167

  

Wydawca: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”

Miejsce wydania: Kraków

Data wydania: 2011

ISBN: 978-83-62261-43-7

Liczba stron: 238

Publikacje Towarzystwa Wydawniczego „Historia Iagellonica” (część 3)

Łukasz Jewuła „Galicyjskie miasta i miasteczka oraz ich mieszkańcy w latach 1772-1848”

W czasach panowania Józefa II rząd austriacki, mając na względzie własne korzyści, podjął działania zmierzające do pobudzenia rozwoju miast galicyjskich , ale trwały one zbyt krótko, aby mogły w sposób istotny poprawić ich położenie. Rychło zrezygnowano z wspierania rozwoju przemysłu i rzemiosła galicyjskiego, traktując Galicję jako rynek zbytu dla bardziej rozwiniętego przemysłu innych krajów wchodzących w skłąd monarchii. W tych niełatwych warunkach miasta rozwijały się jednak, będąc w II połowie XVIII wieku i na początku XIX, miejscem życia i pracy około 16 do 17% ludności Galicji.

Źródło:

http://iagellonica.com.pl/?p0=2&p1=14&p2=21&o=220

Wydawca: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”

Miejsce wydania: Kraków

Data wydania: 2013

ISBN: 978-83-62261-75-8

Liczba stron: 271

Publikacje Towarzystwa Wydawniczego „Historia Iagellonica” (część 2)

Agnieszka Widacka-Bisaga „Między pobożnością a przesądem”

Matka Boska Piaskowa a fenomen cudownych wizerunków maryjnych w Polsce

Były zatem i są cudowne obrazy zwierciadłem, w którym przeglądają się Polacy, projekcją nie tyle tego, co się z nimi dzieje, lecz tego, co się w nich dzieje. Tego co tkwi w naszej słowiańskiej duszy, co jest najgłębiej nas konstytuującą tęsknotą. Tekst książki doktor Agnieszki Widackiej uważam za wartościowy a przy tym zgrabnie skrojony i gorąco rekomenduję jego wydanie. (Z recenzji dr. hab. Marcina Kalecińskiego)

Źródło:

http://iagellonica.com.pl/?p0=2&p1=22&o=221

Wydawca: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”

Miejsce wydania: Kraków

Data wydania: 2013

ISBN: 978-83-62261-73-4

Liczba stron: 197

Publikacje Towarzystwa Wydawniczego „Historia Iagellonica” (część 1)

Tomasz Kargol, Łukasz Jewuła, Krzysztof Ślusarek 

„Dwór, wieś i plebania w przestrzeni społecznej 

Zachodniej Małopolski w latach 1772-1815”

Celem pracy Dwór, wieś i plebania w przestrzeni społecznej zachodniej Małopolski w latach 1772-1815 jest zbadanie wpływu przemian społecznych, gospodarczych i politycznych, dokonujących się w drugiej połowie XVIII i na początku XIX w., na funkcjonowanie środowiska wiejskiego zachodniej Małopolski1. W szczególności chodzi tu o ukazanie: funkcjonowania dworu, plebanii i wsi w przed- i porozbiorowych warunkach prawno-politycznych; wpływu zmienności epoki na przestrzeń społeczną (m.in. wpływ zmiany granic państwowych na położenie prawno-polityczne i aktywność poszczególnych grup społecznych i jednostek, tworzenie się elity wiejskiej i kształtowanie świadomości społecznej); oddziaływania reform społecznych i gospodarczych z lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XVIII w. na wzajemne relacje pomiędzy szlachtą, chłopami i duchowieństwem. Praca składa się z ośmiu rozdziałów. Dwa pierwsze mają charakter wstępny. Omawiamy w nich prawno-polityczne uwarunkowania przemian społecznych zachodzących na ziemiach polskich w latach 1772‒1815 oraz charakteryzujemy główne elementy składowe przestrzeni społecznej zachodniej Małopolski. Ta ostatnia kwestia wydaje się być szczególnie ważna, gdyż dzięki sięgnięciu po nieznane i mało dotąd wykorzystywane źródła, w tym także statystyczne, udało się przeprowadzić porównawczą charakterystykę północnej i południowej części zachodniej Małopolski, przedzielonej w 1772 r. kordonem granicznym, biegnącym wzdłuż Wisły. Kolejne rozdziały poświęcone zostały analizie wielowątkowych i czasami bardzo skomplikowanych relacji między dworem, wsią i plebanią. W rozdziale trzecim jest zatem mowa o konfliktach między właścicielami i dzierżawcami dóbr ziemskich, w rozdziale czwartym – o sporach między dworem a wsią o posiadanie ziemi i szkody wyrządzone w uprawach, w rozdziale piątym – o konfliktach dotyczących zakresu świadczeń na rzecz dworu, kościoła i państwa. Szósty rozdział zawiera omówienie stosunkowo mało znanej kwestii ‒ roli wojska w życiu społeczności wiejskiej. W rozdziale siódmym jest natomiast mowa o innych sprawach społecznych dostrzegalnych w źródłach, jak np. pijaństwo i zadłużenie chłopów, ich ruchliwość przestrzenna oraz zbiegostwo. Zamykający rozprawę rozdział ósmy poświęcono analizie sposobów rozwiązywania konfliktów społecznych.

Źródło:

http://iagellonica.com.pl/?p0=2&p1=14&p2=21&o=242

Wydawca: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”

Miejsce wydania: Kraków

Data wydania: 2015

ISBN: 978-83-65080-09-7

Format: B5

Oprawa: twarda

Liczba stron: 471