Anna Nosek „Co dać dziecku na
gwiazdkę?”
Studia nad kulturą czytelniczą i
krytyką literatury dla młodych odbiorców w XIX wieku
Na pytanie „Co dać dziecku na
gwiazdkę? – można odpowiedzieć słowami Marii Ilnickiej – oczywiście książkę.
Powtarzała to redaktorka „Bluszczu” wielokrotnie, prawie zawsze jednak w
kontekście Bożego Narodzenia, w kontekście gwiazdki. Niniejsza publikacja stanowi
próbę syntetycznego zarysu polskiej krytyki literatury dla młodych czytelników
w XIX wieku. Analizie poddano wybrane recenzje, omówienia, rozprawy, syntezy,
przedmowy krytyczne, nade wszystko zaś – poradniki czytelnicze/lekturowe wydane
w formie książkowej, autorstwa znanych pedagogów, myślicieli, pisarzy, takich
jak Piotr Chmielowski, Adolf Dygasiński, Jan Karłowicz, Władysław Nowicki i in.
Studia tu zgromadzone uwzględniają rozwój, przemiany oraz cechy
charakterystyczne w postrzeganiu i wartościowaniu literatury dla młodych
odbiorców w XIX wieku (dotyczy to poszczególnych dzieł, ale też wybranych
gatunków literackich, wokół których toczyła się swoista – przede wszystkim
pedagogiczna – debata). Znajdziemy też zagadnienia związane z kształtowaniem
kultury literackiej, takie jak: motywacje czytania, sposoby lektury, normy,
wzory i antywzory w zakresie stosunku do książki. Zmierzają one do
rekonstruowania postulowanej/wzorcowej kultury czytelniczej dzieci i młodzieży
w XIX wieku, opierającej się na filarach pedagogicznych, dydaktycznych,
narodowych i religijnych.

Dr hab. Anna Nosek, prof. UwB – historyk literatury, pracuje na Uniwersytecie w
Białymstoku w Kolegium Literaturoznawstwa (Zakład Filologicznych Badań
Interdyscyplinarnych); prowadzi badania z zakresu literatury dla dzieci i
młodzieży oraz czytelnictwa. Publikowała w monografiach zbiorowych, a także na
łamach czasopism, takich jak: „Prace Polonistyczne”, „Przegląd Humanistyczny”,
„Linguodidactica”, „Bibliotekarz Podlaski”, „Próby”, „Guliwer”, „Ars Inter Culturas”.
Jest redaktorką serii „Bajkowa Książniczka”; autorką krytycznych wydań zbiorów
wierszy: Matka, macierzyństwo w poezji Młodej Polski (2007), Podlascy
twórcy dzieciom. Wybór wierszy (2009) oraz monografii: „Matko? jak
wiele masz twarzy?”. Młodopolskie wiersze o kobiecie w roli matki i
doświadczeniu macierzyństwa (2014); W przestrzeniach universum i
regio. Wiersze dla dzieci współczesnych pisarzy regionu podlaskiego –
interpretacje (2015); Wędrówki po literaturze dla dzieci i młodzieży
XX‒XXI wieku. Studia, szkice interpretacyjne (2017); Mikołaja
Mazanowskiego „Duch puszczy podlaskiej”. Krytyczna edycja. Konteksty
interpretacyjne (2019); Sacrum w literaturze dziecięcej i młodzieżowej,
red. A. Nosek, M. Wosnitzka-Kowalska (2021).
Źródło:
https://universitas.com.pl/produkt/4172/%E2%80%9ECo-dac-dziecku-na-gwiazdke%E2%80%9D-Studia-nad-kultura-czytelnicza-i-krytyka-literatury-dla-mlodych-odbiorcow-w-XIX-wieku
Wydawca: Universitas
ISBN: 978-83-242-6618-0
Rok wydania: 2022
Liczba stron: 224