Świętokrzyskie regionalia (cz. 122)

 

Paweł Tkaczyk, Krzysztof Pęczalski

„Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kielcach”

 

Ten oryginalny w formie album jest wspólnym dziełem dwóch autorów: ks. Pawła Tkaczyka, dyrektora Muzeum Diecezjalnego w Kielcach, mającego pod swoją troskliwą pieczą zabytki sakralne znajdujące się na terenie diecezji kieleckiej, oraz Krzysztofa Pęczalskiego, znanego kieleckiego fotografa, od lat zajmującego się dokumentowaniem urody i walorów ziemi świętokrzyskiej.

Historia kieleckiej katedry obchodzącej właśnie swój jubileusz 850-lecia została zatem opowiedziana zarówno poprzez sugestywne, barwne słowo, jak i piękny, nastrojowy obraz. Przeglądając karty albumu, zgłębiamy burzliwą biografię tej świątyni, powstałej z fundacji biskupa krakowskiego Gedeona w 1171 r. i poświęconej w 1213 r. przez jego następcę bpa Wincentego Kadłubka. Na przestrzeni wieków, zachowując ciągłość kultu, przechodziła szereg architektonicznych przeobrażeń, zyskując w końcu obecny wygląd barokowej budowli, z wysmukłą sygnaturą oraz apsydą z romańskich ciosów pozostałych po pierwotnym kościele i naznaczonych gmerkami, znakami pierwszych budowniczych. Z kolejnych rozdziałów – Niebo, Ofiara, Skarb – dowiadujemy się wielu ciekawych informacji na temat programu ikonograficznego dekoracji malarskiej tej bazyliki, wyposażenia wnętrza i otoczenia kościoła, licznych ołtarzy, w tym głównego z imponującą nastawą i obrazem Wniebowzięcia NMP autorstwa Szymona Czechowicza, czy cennych zabytków przechowywanych w katedralnym skarbcu.

Zapoznając się z materialnym bogactwem kieleckiej katedry, poznajemy też jej gospodarzy i opiekunów: biskupów i proboszczów, artystów i mecenasów, duchownych i świeckich, którzy na miarę własnych możliwości dbali o swoją świątynię, będącą świadkiem ich silnej wiary i dziejowych przemian. Historia kieleckiej katedry to wszak szczególny dokument życia tutejszej wspólnoty wiernych i samych Kielc.

 

Ks. Paweł Tkaczyk, ur. w 1969 r., dr historii sztuki, dyrektor Muzeum Diecezjalnego w Kielcach, dyrektor ds. Budownictwa Sakralnego i Kościelnego diecezji kieleckiej, kapłan i wykładowca.

Krzysztof Pęczalski, ceniony fotograf, operator kamery, ur. w Pińczowie, zawodowo związany z ziemią świętokrzyską i Ponidziem. Jego prace ilustrują m.in. liczne albumy poświęcone tym małym ojczyznom.

 

Źródło:

https://www.jednosc.com.pl/teologia-20/6005/katedra-wniebowziecia-najswietszej-maryi-panny-w-kielcach

 

Wydawca: Jedność

ISBN: 978-83-8144-585-6

Liczba stron: 300

Rok wydania: 2021

„Półświatek”

 

Stanisław A. Wotowski „Półświatek”

Powieść sensacyjna na tle zakulisowych stosunków Warszawy

 

Warszawa, lata 30. Lena, pochodząca z niezamożnej rodziny młoda dziewczyna, poślubia starszego o wiele lat mężczyznę. Małżeństwo nie jest udane. Lena nie kocha pana Ignacego, szanowanego i statecznego urzędnika. Pięćdziesięcioletni mężczyzna nie jest zbyt przystojny, ponadto nieustannie wypomina Lenie, jak wiele mu zawdzięcza. Dziewczyna nudzi się w jego towarzystwie. Lubi się stroić i niemal wszystkie pieniądze jakie otrzymuje od małżonka przeznacza na suknie i inne fatałaszki. Niestety pan Ignacy jest bardzo skąpy. Z czasem zaczyna przeznaczać coraz mniej środków na realizację kaprysów młodej żony. Pewnego dnia lekkomyślna dziewczyna podrabia więc podpis męża wekslu. Nie zdaje sobie sprawy jakie konsekwencje może pociągnąć jej postępek. Weksle skupuje pani Helmanowa, która prowadzi w Warszawie dom schadzek.

Lenka ulega szantażowi ze strony Helmanowej i decyduje się od czasu do czasu na spotkania w jej eleganckim mieszkaniu z zamożnymi mężczyznami. W zamian za to stręczycielka obiecuje redukcję długu a także pewne sumy pieniędzy na zaspakajanie bieżących potrzeb. W tym samym czasie brat dziewczyny zakochuje się w pannie Hance Gliniewskiej. Prawy i uczciwy młodzieniec nie spodziewa się, że niebawem jego losy splotą się z zepsutą do szpiku kości właścicielką domu schadzek. Na domiar złego coś zaczyna się psuć w rozpoczętej dopiero relacji z Hanką. Wkrótce Fred odkrywa, że za zmianą w zachowaniu Gliniewskiej kryje się pewna rodzinna tajemnica.

„Półświatek” to jedna z najbardziej znanych powieści Stanisława A. Wotowskiego[1]. Podobnie jak w innych powieściach tego autora znajdziemy w niej sceny z życia różnych sfer. Częstymi gośćmi w mieszkaniu Helmanowej bywają arystokraci, bankierzy, przedsiębiorcy i zamożniejsi mieszczanie. Wszystkim zależy na zachowaniu bezwzględnej dyskrecji. Na drugim biegunie mamy miłosne rozterki dwojga skromnych młodych ludzi. Hance i Fredowi do szczęścia wystarczy naprawdę niewiele. Mimo to ich uczucie zostanie wystawione na ciężką próbę. Muszą odnaleźć się w otaczającej ich aurze obłudy i niedomówień. Książka Wotowskiego ukazała się po raz pierwszy w 1931 roku. Dalsze losy bohaterów przedstawione zostały w powieści „Ofiary półświatka”. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stanislaw-a-wotowski-polswiatek-kpw-93-p-617.html

 

Wydawca: Wydawnictwo CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-66704-52-7

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 134

---

[1] Powieści Stanisława A. Wotowskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Stanis%C5%82aw%20Wotowski

„Współczesny bajarz polski”

 

Zuzanna Orlińska „Współczesny bajarz polski”

 

Legendy i baśnie polskie. Trzeba je znać. Warto, żeby dzieci je znały. No tak, ale jak przekonać najmłodszych do starych i nudnych opowieści? Dzięki Współczesnemu bajarzowi polskiemu nudy już nie będzie. W naszym zbiorze umieściliśmy 20 tradycyjnych legend i baśni, w tym lektury obowiązkowe, w nowej i znakomitej odsłonie, autorstwa Zuzanny Orlińskiej. Historie o diabłach, strzygach, królewnach i czarnoksiężnikach opowiedziane zostały współczesnym, dynamicznym i pełnym humoru językiem. Autorka sięgnęła po mniej znane wersje klasycznych wątków, co z pewnością mile zaskoczy czytelnika. Do atrakcyjności Współczesnego bajarza polskiego przyczynia się bez wątpienia szata graficzna. Każda z czterech części książki została zilustrowana przez inną artystkę. Nic więc tylko czytać i oglądać. W szkole i poza nią. Zapraszamy!

Źródło:

https://polarnylis.pl/ksiazka/50/Wsp%EF%BF%BD?czesny-bajarz-polski

Więcej o książce:

https://www.polskieradio.pl/18/4562/Artykul/2829526,Wspolczesny-bajarz-polski

 

Wydawca: Polarny Lis

ISBN: 978-83-957940-3-2

Liczba stron: 284

Rok wydania: 2021

„Crimen”

 

Józef Hen „Crimen”

Opowieść sensacyjna z XVII wieku

 

Gdzieś na pograniczu dzisiejszej Polski i Ukrainy na Pogórzu Sanockim stoi chudy i zaniedbany majątek Błudnickich. Do niego zdąża po ośmiu latach wojny i rosyjskiej niewoli syn tego domu Tomasz. Ojciec jego w niejasnych okolicznościach stracił niedawno życie. Nie zdążyli się spotkać. Syn czuje, że musi tę pośpieszną śmierć wyjaśnić. Wiele pytań, mało odpowiedzi. Od czego zacząć, kto może być zabójcą. Czy miejscowy infamis, czy zbójnicka gromada, czy możny sąsiad, który tak szybko przejął ich dobra ziemskie. A jak to w życiu się zdarza zazwyczaj – na drodze staje mu piękna kobieta i miłość przychodzi znienacka. 

 

Snująca się jak dym po rzece opowieść sensacyjna z XVII wieku – czasów Zygmunta III Wazy. Wspaniale pokazane sylwetki szlachciców i szlachetków, łotrów i infamisów, spotkania katolików, arian, muzułmanów i żydów, zwykłych chłopów i jednej szczególnej wieśniaczki. Miękko zapaść się w fotel, przymknąć oczy i poczuć się w tamtym miejscu i tamtych czasach. Warto bardzo przeczytać!

Źródło:

http://www.wydawnictwomg.pl/crimen

Recenzje powieści:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4989046/crimen

 

Wydawca: Wydawnictwo MG

ISBN: 978-83-7779-770-9

Liczba stron: 560

Rok wydania: 2021

„Koncern B.”

 

Adam Nasielski „Koncern B.”

 

Londyn, Ocean Indyjski, Wyspy Andamańskie, lata 30 ubiegłego wieku. Kapitan Howard, dowódca brytyjskiego krążownika podwodnego UC-143, otrzymuje nowy rozkaz. Ma dostarczyć w pewne wyznaczone miejsce niezwykle ważne, ściśle tajne dokumenty. Akta nie mogą dostać się w ręce wrogich mocarstw. Doświadczony oficer jest przekonany, że zachowanie standardowych procedur wystarczy by bez większego trudu wykonać rozkaz. Niestety, tuż po wypłynięciu z portu zaczyna zdawać sobie sprawę, że zadanie które mu powierzono jest niezwykle trudne do zrealizowania.

 

Okazuje się, że na pokładzie okrętu podwodnego znajduje się ktoś, kogo celem jest pokrzyżowanie planów kapitana Howarda. Tajemniczy osobnik uszkadza peryskopy, a także sprawia iż łączność radiowa pomiędzy okrętem a dowództwem staje się niemożliwa. Ginie kilku członków załogi. Kiedy okręt osiada na dnie i z godziny na godzinę zaczyna ubywać zapasów tlenu, nawet kapitan traci nadzieję na wypełnienie powierzonej mu misji. Przyczyną wszystkich nieszczęść jest niejaki Magnus von Berndorf, przywódca szpiegowskiej szajki nazywanej Koncernem B. To on przyjął zlecenie przejęcia lub zniszczenia tajnych dokumentów. Ambitny i bezwzględny szef doskonale zorganizowanej szajki ma wszędzie swoich ludzi, dzięki czemu potrafi z wyprzedzeniem przewidzieć każdy ruch przeciwników.

 

„Koncern B.” to powieść z wartką, sensacyjną fabułą. Choć akcja rozgrywa się głównie w zamkniętej przestrzeni, na pokładzie okrętu podwodnego dzieje się bardzo wiele. Po drugiej stronie barykady stoi bowiem tajemnicza organizacja Secret Five. W jej skład wchodzi pięciu niezwykle przebiegłych dżentelmenów, którzy w przeszłości nie raz pokrzyżowali już szyki Magnusowi von Berndorfowi. Powieść Adama Nasielskiego „Koncern B.” została wydana w 1932 roku. Jej bohaterowie pojawili się także w innych książkach tego autora: „Strzał”[1] (wyd. 1931 r.) oraz „R.”[2] (wyd. 1935 r). Obydwie zostały wznowione po latach przez wydawnictwo CM. „Strzał” ukazał się w 2016 roku a „R.” kilka miesięcy temu. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/adam-nasielski-koncern-b-spk-11-p-599.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-66704-39-8

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 208

---

[1] Adam Nasielski „Strzał”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2016/06/strza.html

[2] Adam Nasielski „R.”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2021/08/adam-nasielski-r.html

„Złota królowa. Elżbieta Łokietkówna”

 

Dorota Pająk-Puda „Złota królowa. Elżbieta Łokietkówna”

 

W czasach gdy niewiasta odbywa jedną podróż w życiu albo do nowo poślubionego mężczyzny, albo do klasztoru, ona zwiedza Akwizgran, Marburg, Pragę, bywa w Neapolu, bawi w Tyrolu, a Rzym wita ją jak cesarzową.  W świecie, gdzie królowie drżą przed papieżem i cesarzem, ona jednemu jawnie grozi, a drugiego regularnie strofuje. 

Elżbieta zna smak miłości, żałoby, straty i porażki, ale i moc największych ludzkich namiętności: pieniędzy i władzy. Nie dziwne więc, że dokonuje niemożliwego – zagnieżdża na Wawelu nową dynastię i królem Polski czyni niewiastę. 

 

Kim zatem była Elżbieta Łokietkówna, córka Władysława Łokietka, siostra Kazimierza Wielkiego, królowa Węgier, babka Jadwigi Andegaweńskiej, najpotężniejsza Polka w dziejach, o której wciąż milczą podręczniki? Oto kolejna próba opowiedzenia losów wielkich kobiet zapomnianych przez historię.

 

Źródło:

http://www.wydawnictwomg.pl/zlota-krolowa-elzbieta-lokietkowna

 

Wydawca: Wydawnictwo MG

ISBN: 978-83-7779-756-3

Liczba stron: 448

Rok wydania: 2021

„Powiedziane po krakowsku”

 

Donata Ochmann, Renata Przybylska (red.) „Powiedziane po krakowsku”

Słownik regionalizmów krakowskich

 

Słownik adresowany jest do wszystkich miłośników Krakowa, jego kultury i historii. Zbiera, dokumentuje i objaśnia wszystko to, co w języku mieszkańców Krakowa uchodzi za cechę tutejszą, krakowską.

Słownik notuje regionalizmy krakowskie, czyli różne zjawiska językowe, które odróżniają mowę mieszkańców Krakowa po pierwsze od tzw. polszczyzny ogólnej, a po drugie – od mowy mieszkańców dwóch innych polskich miast: Warszawy i Poznania, stanowiących centra konkurencyjnych odmian regionalnych polszczyzny: warszawskiej i poznańskiej.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://akademicka.com.pl/index.php?detale=1&a=2&id=M-02417

Recenzje publikacji:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4911047/powiedziane-po-krakowsku-slownik-regionalizmow-krakowskich-wydanie-iv-poprawione

 

Wydawca: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka

Wydanie: 4 poprawione

ISBN: 978-83-8138-150-5

Liczba stron: 362

Rok wydania: 2019

„Zapomniane miejsca Warmińsko-mazurskie. Część środkowa”

 

Marek Dudziak, Tomasz Sowiński

„Zapomniane miejsca Warmińsko-mazurskie. Część środkowa”

Przewodnik

 

Trzy lata po napisanym przez Emilię Jaroszewską przewodniku „Zapomniane miejsca. Warmińsko-mazurskie. Część zachodnia”[1] w księgarniach pojawił się kolejny tom serii „Zapomniane miejsca” poświęcony temu wyjątkowemu regionowi. Jego autorzy, Marek Dudziak i Tomasz Sowiński postanowili przybliżyć czytelnikom pasjonującym się historią warte odwiedzenia miejsca leżące w części środkowej tego województwa. Przewodnik jest pokłosiem wielu wycieczek, w trakcie którzy autorzy dotarli do miejsc i obiektów, których próżno szukać w popularnych przewodnikach turystycznych. Taka jest bowiem idea przyświecająca serii „Zapomniane miejsca”. Ukazujące się w niej przewodniki prowadzą czytelników ścieżkami, na których niezbyt często można spotkać przeciętnego turystę.

 

Pośród malowniczych mazurskich lasów i jezior ukryte są zrujnowane pałace i dworki. Gdzieś w zaroślach dostrzec można opuszczone zabudowania gospodarcze, młyny i spichlerze, wzniesione jeszcze w schyłkowym okresie XIX stulecia. W mazurskich miastach i miasteczkach przetrwały zabytki techniki, wieże ciśnień a także dworce, z których ostatni pasażerowie korzystali dziesiątki lat temu.  Można tu także odnaleźć niewykorzystywane od dawna mosty. Tereny Warmii i Mazur obfitują w pamiątki związane z II wojną światową – schrony i fortyfikacje. Autorzy opisali na kartach przewodnika kilkanaście takich obiektów.

 

Podobnie jak wspomniana wcześniej Emilia Jaroszewska, również autorzy niniejszego przewodnika deklarują iż od lat są fanami twórczości Zbigniewa Nienackiego, a przemierzanie szlaków bliskich pisarzowi mieszkającemu nad Jeziorkiem, było dla nich wspaniałą i niezapomnianą przygodą[2]. Przystępując do zwiedzania przedstawionych w przewodniku obiektów, a jest ich aż 90, należy zawsze zachowywać szczególną ostrożność. Niemal każda z budowli znajduje się bowiem w złym stanie technicznym. W planach wydawniczych wydawnictwa CM znajdują się jeszcze dwa tomy, w których przedstawione zostaną zapomniane miejsca Warmii i Mazur. Polecam.

 

Przewodnik na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/zapomniane-miejsca-warminsko-mazurskie-czesc-srodkowa-p-623.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Zapomniane miejsca

ISBN: 978-83-66704-57-2

Liczba stron: 178

Rok wydania: 2021

---

[1] http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2018/07/zapomniane-miejsca-warminsko-mazurskie.html

[2] Forum Miłośników Pana Samochodzika: http://pansamochodzik.net.pl

 

„Gdzie jest dziewczyna z nutami?”

 

Artur Pacuła „Gdzie jest dziewczyna z nutami?”

 

Napięte żagle, jacht pędzący po falach i wiatr we włosach młodych poszukiwaczy przygód! Właśnie tak mają wyglądać kolejne wspólne wakacje Moniki, Ali, Igora i Mirasa. Pod opieką nauczyciela historii Marcina Krygiera, nazywanego przez nich Bossem, ruszą w ekscytującą podróż od Zalewu Wiślanego do Iławy. Popłyną jeziorami, kanałami, a nawet przewiozą żaglówkę suchymi pochylniami!

Po raz kolejny nie tylko pochłonie ich żądza przygody, lecz także trafią na ślad niezwykłej historii i zagadki, którą będą chcieli rozwiązać. Tajemnicza dziewczyna z nutami, przemarsz wojsk napoleońskich i ślady zaginionych dzieł sztuki to tylko kilka zajmujących ich tematów.

Chętnych do rozwikłania tej historii jest jednak więcej i mogą popsuć im szyki. Konkurenci mają większe możliwości i olbrzymią chęć zyskania sławy. Trzeba będzie się więc ścigać z szybszym jachtem i sprytnie korzystać z nowinek technicznych.

 

Kolejny tom przebojowej serii Artura Pacuły

 

Źródło:

http://www.4em.pl/produkt/gdzie-jest-dziewczyna-z-nutami

 

Wydawnictwo: Oficyna 4em

Patronat medialny: Forum Miłośników Pana Samochodzika, Zapomniana Biblioteka

ISBN: 978-03-66242-50-0

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 384

„Prasa województwa krakowskiego w latach 1918-1939”

 

Jacek Lachendro „Prasa województwa krakowskiego w latach 1918-1939”

 

„Autor podjął się ambitnego zadania napisania dziejów prasy lokalnej, rozległego przed 1939 r. województwa krakowskiego, obejmujących lata 1918-1939. Takiej syntezy dotąd nie było. […] Znajomość zawartości prasy, wielu materiaów archiwalnych i piśmiennictwa naukowego pozwoliły autorowi na osadzenie pracy w realiach epoki, uwzględnienie przy powstawaniu prasy lokalnej wielu uwarunkowań, w tym też nieformalnych, niejako zakulisowych. Tym samym formułowane wnioski stały się bardziej pełne i wiarygodne, spostrzeżenia trafne, co skłania […] do wyrażenia opinii o przykładowej wręcz rzetelności warsztatowej. […] W zakończeniu autor przedstawił trafnie wysuniete wnioski z przeprowadzonych badań prasy lokalnej województwa krakowskiego, zachowując należyty dystans do materiałów zebranych, obiektywizm w ocenach opisywanych zjawisk.” Z recenzji prof. dr hab. Jerzego Jarowieckiego.

 

Źródło:

https://www.iagellonica.com.pl/produkt/prasa-wojewodztwa-krakowskiego-w-latach-1918-1939 

Recenzja publikacji:

https://historia.org.pl/2010/04/07/prasa-wojewodztwa-krakowskiego-w-latach-1918-1939-j-lachendro-recenzja

 

Wydawca: Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagellonica"

Seria: Studia z historii XX wieku

ISBN: 83-88737-18-X

Rok wydania: 2006

Liczba stron: 512