Oswald Balzer, rozpoczynając
pracę nad rozprawą O następstwie tronu w Polsce, nie zdawał sobie sprawy,
że właśnie tworzy podwaliny badań nad genealogią pierwszej polskiej
dynastii. Genealogia Piastów – dzieło, które powstało na marginesie
badań nad następstwem tronu w Polsce przerosło oczekiwania Autora i przyniosło
mu uznanie nie tylko współczesnych.
Artur Pacuła to etatowy laureat
Konkursu na Najlepszą Samochodzikową Książkę Roku. W organizowanym przez Forum
Miłośnika Pana Samochodzika od 2013 roku konkursie jego powieści przygodowe
plasowały się zazwyczaj na najwyższym stopniu podium. Najnowsza książka tego
autora również powalczy o ten zaszczytny tytuł. O tym czy go zdobędzie
przekonamy się we wrześniu 2022 roku. Warto nadmienić, że na kartach powieści
„Gdzie jest dziewczyna z nutami?” Artur Pacuła zabiera swoich bohaterów, a
razem z nimi oczywiście czytelników, do miejsc, które nieodparcie kojarzą się z
życiem i twórczością Zbigniewa Nienackiego. Młodzi bohaterowie, a zarazem adepci
żeglarstwa, pływają po wodach malowniczego Jezioraka, a gdzieś na horyzoncie
pojawia się Jerzwałd.
Podobnie jak w innych powieściach
tej serii, także i teraz spotkamy się z gronem wypróbowanych przyjaciół.
Monika, Ala a także Mirosław (zwany Mirasem) oraz Igor rozwiązali wspólnie
niejedną zagadkę historyczną. Na swoim koncie mają między innymi odnalezienie
korony cara. Poradzili sobie się rozwikłaniem tajemnicy kolekcji monet pewnego
hrabiego, natrafili również na trop pamiątek z czasów powstań śląskich i
powstania warszawskiego.
W roli opiekuna młodzieży
ponownie wystąpił nauczyciel historii Marcin Krygier, zwany przez swoich
podopiecznych Bossem. Tym razem jednak u jego boku pojawia się kobieta. To Meg,
którą mogliśmy poznać rok temu w trakcie lektury powieści „Gdzie jest dukat
króla Zygmunta?”. Jak widać czas ten wystarczył by ziarnko sympatii, które
wykiełkowało wówczas pomiędzy Marcinem a Meg przerodziło się w coś więcej niż
przyjaźń. Również młodzi bohaterowie zaczynają spoglądać na siebie nieco
inaczej niż w czasie poprzednich wycieczek. Trzeba przyznać, że autor musiał
nieźle się nagłówkować, by subtelnie i ze smakiem przedstawić relacje rodzące
się nieśmiało pomiędzy uczestnikami wakacyjnej wyprawy. Nie można przecież
zapominać, że powieść adresowana jest przede wszystkim do nastoletnich
czytelników.
Tym razem w orbicie zainteresowań
czwórki młodych pasjonatów i ich opiekunów znajduje się zrujnowany pałac, stary
obraz, tytułowa dziewczyna z nutami oraz romantyczna historia miłosna, z Marią
Walewską i Napoleonem Bonaparte w rolach głównych. Autorowi jak zawsze udało
się przemycić między wierszami solidną porcję ciekawostek historycznych
związanych z miejscami, do których docierają bohaterowie. Artur Pacuła stara
się również uświadomić młodszym czytelnikom, że nowe technologie i
elektroniczne gadżety służą nie tylko do rozrywki, lecz mogą być wykorzystywane
także do innych celów, a nawet pomagać w rozwiązywaniu tajemnic sprzed kilku wieków[1]. Czytelnicy, którzy
sięgali po poprzednie powieści tej serii, wiedzą dobrze, że jedną z pasji
autora jest sport. W każdej z książek Artura Pacuły znajdziemy zatem mnóstwo
wątków propagujących aktywne spędzanie wolnego czasu.
Jak w każdym tomie serii, także i
tym razem na kartach powieści pojawiają się nowe postacie[2]. Odkrywcy nawiązują
znajomość z rówieśniczką pływającą na jachcie razem z rodzicami. Warto
podkreślić, że ojciec owej sympatycznej koleżanki to czarny charakter, który
sprawi wypróbowanej w bojach paczce przyjaciół wiele kłopotów. Ale cóż by to
była za powieść przygodowa, gdyby nie pojawił się ktoś kto rzuca bohaterom
kłody pod nogi, wszak i Pan Samochodzik stoczył niejeden pojedynek z Waldemarem
Baturą. Wartka akcja, sympatyczni bohaterowie, malownicze okoliczności przyrody
i szczypta emocji, okraszone tajemnicą z czasów napoleońskich. Czego więcej
może pragnąć miłośnik dobrej literatury przygodowej? Polecam.
„Zapomniane miejsca. Pomorskie”
to kolejny tom serii przewodników przedstawiających rzadko odwiedzane przez
turystów obiekty, leżące zazwyczaj z dala od uczęszczanych szlaków turystycznych.
W niniejszym przewodniku opisanych zostało aż 131 miejsc. W trakcie kilkunastu
wypraw i wycieczek autorzy (Michał Piotrowski i Marcin Tymiński) odwiedzili
między innymi zrujnowane pałace i dwory oraz znajdujące się nierzadko w ich
pobliżu mauzolea i grobowce. Budowle te będące niegdyś świadectwem świetności
rodów straszą dziś pustymi oczodołami okien. Ich wnętrza już dawno zostały
pozbawione cennego wyposażenia, rzeźb, mebli i malowideł. Część z nich
zagrabiono, a część uległa zniszczeniu w trakcie wojen i innych dziejowych
zawirowań jakie nie szczędziły tych ziem.
Pamiątką po dawnych mieszkańcach
są także zapomniane, pokryte chaszczami kurhany i cmentarze. Na kartach
niniejszego przewodnika znajdziemy kilkanaście obiektów pamiętających czasy konfliktów
zbrojnych. Autorzy dotarli do budowli obronnych, fortyfikacji, schronów, a
nawet do wraków okrętów wojennych. Opisane zostały zdewastowane przez ludzi i
czas obiekty przemysłowe, wieże ciśnień, mosty kolejowe i wiatraki. Z
przewodnikiem w plecaku dotrzemy do opuszczonych kościołów i kaplic. Przy
zwiedzaniu każdej z budowli należy zachować szczególną ostrożność. Wszystkie obiekty
najlepsze czasy mają już przecież dawno za sobą. Czasem jeden nieostrożny krok,
może skutkować tragicznymi konsekwencjami. Nie można zapominać o zabraniu na
wyprawę odpowiedniego wyposażenia. Miejsca najbardziej niebezpieczne oznaczone
zostały w przewodniku ikoną wykrzyknika.
Przewodnik, który podzielony
został na trzy części (Wybrzeże – na północ od DK6, Kaszuby – między DK6 i DK20
oraz Trójmiasto i okolice), podobnie jak wszystkie poprzednie publikacje tej
serii, zawiera mapki. Znajdziemy w nim również dokładne wskazówki umożliwiające
odnalezienie każdego z opisywanych obiektów. Autorzy zamieścili ponadto współrzędne
GPS. Wielu zaprawionych w bojach turystów dotrze do docelowych miejsc bez
pomocy elektronicznych gadżetów, lecz dla mniej doświadczonych będzie to
zapewne znaczne ułatwienie. Na ostatnich stronach przewodnika zamieszczono
słowniczek, w którym wyjaśniono bardziej skomplikowane terminy pojawiające się
w tekście. Przewodnik zaopatrzony został również w indeks miejscowości.
Polecam.
Lidia Korczak (redakcja), Marek D. Kowalski (redakcja),
Piotr Węcowski (redakcja)
„Jan Długosz (1415-1480). Życie i dzieła”
Zbiór tekstów przygotowanych
przez polskich mediewistów z myślą o uczczeniu sześćsetlecia urodzin Jana
Długosza. Publikacja obejmuje studia dotyczące samego Jana Długosza, jego dzieł
i warsztatu historiograficznego.
Trzeci tom monumentalnego dzieła
poświęconego wkładowi Polaków do światowego dziedzictwa kultury, nauki
i ducha. Muzycy, kompozytorzy i malarze, których dzieła biją rekordy
na aukcjach. Poeci i pisarze. Nobliści i noblistki. Aktorzy,
śpiewacy, tancerze i reżyserzy. Laureaci Oskarów i Złotych Palm
w Cannes. Sportowcy, o których powinieneś wiedzieć; ci
z pierwszych stron gazet i ci niedocenieni przez historię. Łączyła ich polska nić wspólnoty.
Nobliści literaccy: Henryk
Sienkiewicz, Władysław Reymont, Czesław Miłosz,
Wisława Szymborska i Olga
Tokarczuk
Artyści literatury fantastycznej
- Stanisław Lem i Andrzej Sapkowski
Najbardziej znana polska autorka
– Św. Siostra Faustyna Kowalska
Fryderyk Chopin, Ignacy Jan
Paderewski i Artur Rubinstein – poeci fortepianu
Jan Kiepura – superstar
Krzysztof Penderecki – człowiek
dwóch pasji – muzyki i ogrodów
Andrzej Wajda – malarz zza kamery
Roman Polański – chimeryczny
lokator w matni
Janusz Kamiński – współpracownik
Spielberga
Helena Modrzejewska –
propagatorka Szekspira
Wacław Niżyński – „Bóg” tańca XX
wieku
Pola Negri – wielka gwiazda
Hollywoodu
Tamara Łempicka – autoportret
w zielonym bugatti
Raymond Kopaczewski – na przekór
przeznaczeniu
Wanda Rutkiewicz – zew gór
wysokich
Andrzej Gołota – wielka nadzieja
białych
Robert Lewandowski – Lewangoalski
Lektura obowiązkowa
dla wszystkich, którzy interesują się historią i tych,
którzy dobrze
życzą Polsce. Tego nie uczyli Cię w szkole.
„Polska i Polacy. Dzieje Narodu
od rozbiorów do współczesności”
(tom 2)
Wielka ilustrowana historia
Polski od rozbiorów do współczesności stanowi kontynuację opowieści o
naszych dziejach, rozpoczętą w tomie zatytułowanym Polska i Polacy. Dzieje
narodu do 1795 r. Album przypomina kolejne powstania, rysuje sytuację Polaków w
każdym z zaborów i na obczyźnie. Przedstawia naszych znakomitych artystów,
wynalazców i ludzi nauki, którzy rozsławili imię kraju nieistniejącego przecież
na mapach. To ich działalność, ale i codzienne trwanie „na placówce” zwykłych
obywateli pomagały pielęgnować pamięć o wolnej ojczyźnie. I kiedy Polska
odzyskała niepodległość, nastały lata budowania scalonego w jeden organizm
kraju. Wkrótce przeszkodziły temu mroczne czasy okupacji - najpierw
niemieckiej, a potem sowieckiej. Polacy nigdy jednak nie porzucili swego
pragnienia wolności. I ostatecznie, po wielu latach, to pragnienie się ziściło.
Album pozwala jeszcze raz spojrzeć
na nasze smutne i dumne dzieje. Zrozumieć motywy, dla których wciąż podejmowane
były próby odzyskania, a potem utrzymania niepodległości. Świetnie ilustruje to
warstwa ikonograficzna, na którą składają się m.in. znakomite obrazy, grafiki,
plakaty czy fotografie. Te zaś, dzięki koloryzacji, pokazują znane postaci w
zupełnie inny, trójwymiarowy sposób.
W mroźny, listopadowy poranek
1646 roku podstarości czehryński, Daniel Czapliński, podstępnie najeżdża
Subotów, osadę kozackiego dowódcy Bohdana Chmielnickiego. Znieważony i
ograbiony z majątku Kozak poprzysięga zemstę.
Kraj pogrąża się tymczasem w
chaosie. Burza nadciąga od wschodnich rubieży, a na Dzikich Polach tli się
bunt. W tym niespokojnym czasie pierwszy magnat Rzeczypospolitej Obojga Narodów
odnajduje po latach swojego znienawidzonego dłużnika i rusza na Zadnieprze
wyrównać rachunki. W przededniu wojny kapryśny los ponownie skrzyżuje drogi
zwaśnionych rodzin.
Dwa szlaki to splatająca
historię Polski i Ukrainy opowieść w scenerii Dzikich Pól i pejzaży Zadnieprza.
Pełna pasji saga o sile miłości, przyjaźni, pokucie, przebaczeniu i nienawiści
w czasie wojny, pożogi i zniszczenia.
Patrycja Obiegała – debiut literacki i nowy element w hermetycznym
świecie powieści historycznej. Jak sama mawia, zazwyczaj człowiek swe cele i
ukryte talenty znajduje przypadkiem, co jasno potwierdza historia jej życia. Po
zdanej więcej niż zadowalająco maturze podejmowała kolejno różne studia. Jednak
żaden z kierunków nie okazał się tym, z czym chciałaby w dłuższej perspektywie
związać swoją przyszłość. W 2013 roku, jak wielu jej rodaków stała się częścią
największego od lat 80. exodusu Polaków na zachód. Wyjechała do Niemiec, gdzie
spędziła 8 lat. Mieszanka kulturowa i napotkanie na swej drodze ludzi ze
wszystkich możliwych środowisk zaowocowało wyklarowaniem poglądów i ukończeniem
na emigracji rozpoczętej jeszcze w trakcie studiów pierwszej części Dwóch szlaków.
Jerzy Besala „Alkoholowe dzieje
Polski. Czasy PRL-u”
Alkohol i ludzie uwikłani w
trudną rzeczywistość – alkoholowe dzieje Polski w czasach PRL-u
Na konferencji w Jałcie w lutym
1945 roku „wielka trójka” - prezydent Delano Roosevelt, premier Winston
Churchill i generalissimus Józef Stalin - ustaliła ład powojenny, w tym w
Polsce. Strony zobowiązały się, że Rzeczpospolita będzie krajem niepodległym i
demokratycznym, a wyłoniony Rząd Tymczasowy miał przeprowadzić wolne wybory.
Ale dla Stalina ustalenia jałtańskie były jedynie przystankiem do realizacji
własnych planów - uzależnienia Polski od ZSSR i stopniowej komunizacji. Tak
nadchodziły czasy PRL-u.
Niniejszy tom odmalowuje przejawy
pijanego życia w Polsce Ludowej. Z jednej strony wyżyny władzy, gdzie od
Bieruta przez Gomułkę po Jaruzelskiego rządzili abstynenci albo ludzie świadomi
skutków działania alkoholu, z drugiej – picie na umór wśród robotników rolnych
w PGR-ach czy chłoporobotników. Alkohol okazuje się świetnym budulcem do
opowieści o PRL-u, zarówno w wymiarze politycznym, społecznym, jak i kulturowym.
Polska w anegdotach to
dopełnienie antologii pt. Anegdoty z
czterech stron świata. To także zbiór 1117 zabawnych, ekspresyjnych bądź
refleksyjnych opowiastek o bardziej lub mniej znanych postaciach
historycznych. Są tu niezłomne, ale i słabe charaktery, zadziwiające
emocje, cięte riposty, ciekawe bon moty i literackie kalambury. Beczka
śmiechu i kieliszek łez.
ŚMIEJMY SIĘ! KTO WIE, CZY ŚWIAT
POTRWA JESZCZE TRZY TYGODNIE…
(Pierre Beaumarchais)
Ryszard Szurkowski, legendarny kolarz szosowy, usłyszał
kiedyś od dziennikarza:
– Jeździł pan przez wiele lat z kolarskim peletonem, zwiedził pan dziesiątki
krajów, kilka kontynentów, tyle pan widział. Co pan najbardziej zapamiętał?
– Przednie koło – odpowiedział.
„Bankoteka”. Wydanie specjalne. Październik 2021 r.
Magazyn „Bankoteka” poświęcony
jest powstającemu Centrum Pieniądza NBP. Zawiera on informacje o przebiegu prac
realizacyjnych, wywiady z twórcami koncepcji merytorycznej i artystycznej oraz
wypowiedzi ekspertów współpracujących z NBP przy projektowaniu przestrzeni
wystawienniczej.
W „Bankotece” prezentowane są
również najciekawsze eksponaty, jakie w przyszłości będzie można oglądać w
Centrum Pieniądza NBP. Wygląd kilkunastu ekspozycji przybliżają wizualizacje i
zdjęcia z realizacji kolejnych etapów prac.