„Wołyń zapomniany”

 

Marek A. Koprowski „Wołyń zapomniany”

Tragiczne losy Polaków na sowieckiej Ukrainie

 

Dzieje Polaków na Wołyniu to nie tylko historia ukraińskich rzezi. To zdecydowanie dłuższa i bogatsza epopeja pisana potem i łzami. Pisana krwią zamordowanych przez władze sowieckie w podziemiach odebranego wiernym kościoła w Połonnem. Tych, którzy podczas zesłania trudzili się w kazachskich kopalniach, i łzami tych, którzy potracili rodziny w wyniku Wielkiego Głodu oraz licznych represji.

Dzieje Wołyniaków to historia heroizmu prostych ludzi i cichego bohaterstwa duchownych, którzy w czasach sowietyzacji i ateizacji, ryzykując życie za rodaków i wiarę, umacniali na Ukrainie Kościół katolicki i poczucie przynależności do narodu polskiego. Od Wielkiego Głodu lat trzydziestych i przymusowej kolektywizacji, przez zsyłki do łagrów i wywózki na Daleki Wschód, aż po bestialstwa banderowców oraz represje ze strony Sowietów, Polacy na Wołyniu robili wszystko, by ocalić własną tożsamość narodową oraz wychować w wierze katolickiej i poszanowaniu polskich tradycji następne pokolenia, które także nie powinny zapomnieć o swoich korzeniach.

Choć po upadku ZSRR represje ustały, dla Polaków mieszkających na Wołyniu batalia o polskość i Kościół katolicki na Ukrainie się nie zakończyła. Nadal walczą o swobodne kultywowanie tradycji, nauczanie języka ojczystego czy jego obecność w liturgii. Robią, co mogą, by ocalić od zapomnienia tragiczną opowieść o poległych. Opowiadają o przeszłości, gdyż wiedzą, że w obliczu historii każdy, kto milczy na ten temat, jest po prostu zdrajcą.

 

Marek Koprowski jest jednym z najciekawszych polskich popularyzatorów historii. „Do Rzeczy”

 

Źródło:

https://replika.eu/tytul/wolyn-zapomnianytragiczne-losy-polakow-na-sowieckiej-ukrainie

 

Wydawca: Replika

ISBN: 978-83-67295-39-0

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 552

„U-505. Prawda o wojnie na morzu”

 

Łukasz Grześkowiak „U-505. Prawda o wojnie na morzu”

 

U-505 to jeden z tych niemieckich okrętów podwodnych II wojny światowej, którego losy nadają się na scenariusz filmu. Wprawdzie zatopił osiem alianckich statków i mimo ciężkich uszkodzeń potrafił powrócić z rejonu Karaibów do bazy w okupowanej Francji, ale też był naznaczony swoistym fatum. Jego dowódca popełnił samobójstwo na pokładzie. Na dodatek stał się jedynym U-Bootem, który Amerykanom udało się przejąć na morzu w czasie wojny. Dziś można go oglądać w muzeum w Chicago.

 

Łukasz Grześkowiak, Polak mieszkający w Wielkiej Brytanii, autor kilku publikacji poświęconych okrętom podwodnym i ich zwalczaniu, barwnie opowiada o losach U-505, jego dowódcach i członkach załogi. Ukazuje grozę wojny podwodnej, w której myśliwy w każdej chwili mógł sie zamienić w zwierzynę, zawzięcie tropioną i atakowaną przez wrogie okręty i samoloty. Opisuje też „przygody” marynarzy na lądzie po powrocie z patroli bojowych, gdy odreagowywali swe ekstremalne przeżycia. To świetnie napisana książka, która daje wyobrażenie, jak naprawdę, od podszewki wygląda wojna na morzu i jak działa na ludzką psychikę.

Źródło:

https://www.bellona.pl/tytul/u-505-prawda-o-wojnie-na-morzu

 

Wydawca: Bellona

ISBN:  978-83-11-16632-5

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 320

„Kryptonim "Młot Thora". Tajemnica Riese”

Przemysław Hudyma, Wojciech Kulawski „Kryptonim "Młot Thora". Tajemnica Riese”

 

Kiedy plany budowy Tysiącletniej Rzeszy stają się coraz mniej realne, naziści wciąż wierzą, że wyprodukują wunderwaffe – cudowną broń – która pozwoli im zwyciężyć. W przededniu klęski zapada decyzja, by wyniki prac badawczych, złoto oraz zrabowane w całej Europie kosztowności ukryć i przechować do czasów, kiedy posłużą odbudowie niemieckiej potęgi. Jednym z głównych miejsc tej akcji ma się stać Dolny Śląsk. Przypadek sprawia, że siedemdziesiąt lat po wojnie pilnie strzeżona tajemnica wychodzi na jaw. W jej posiadanie wchodzą czterej mieszkańcy Florydy, byli nurkowie wojskowi, którzy hobbystycznie uprawiają nurkowanie na wrakach. Szybko się orientują, że wdepnęli w niebezpieczną aferę. Owiany legendami podziemny kompleks przyciąga ich jednak jak magnes…

– Proszę, niech pan usiądzie. – Kolejny drobny gest okazany młodemu oficerowi miał być dowodem zaufania. – Czytając pańskie akta, dochodzę do wniosku, że nie jest pan w stu procentach przekonany o nadchodzącym i nieuchronnym zwycięstwie.
Spojrzał w twarz podwładnego, która nawet na moment nie drgnęła. Taki wstęp mógł być zapowiedzią rychłego transportu do obozu koncentracyjnego lub czegoś wręcz przeciwnego. Na przykład powierzenia zadania, które wymaga lojalności i oddania głównie szefowi wywiadu. Te myśli przemknęły przez głowę Albina Weltena, który jednocześnie zdał sobie sprawę, że gdyby miał być aresztowany za defetyzm czy brak wiary w Tysiącletnią Rzeszę, nikt by go nie wzywał do gabinetu szefa.

 

Czterej Amerykanie, jeden Polak, kompleks Riese i tajemnice III Rzeszy. 

Źródło:

https://novaeres.pl/katalog/tytuly?szczegoly=kryptonim_mlot_thora_tajemnica_riese,druk

 

Wydawca: Novae Res

ISBN: 978-83-8313-053-8

Liczba stron: 530

Rok wydania: 2022

„Śmierć z nieba”

 

Leszek Adamczewski „Śmierć z nieba”

Alianckie naloty na polskie i niemieckie miasta

 

Alianckie naloty na cele cywilne podczas drugiej wojny światowej nadal budzą wiele kontrowersji. Bombowce RAF i USA AF, niekiedy wspólnie, zniszczyły nie tylko słynne Drezno, ale także Szczecin, Świnoujście, Żary i Królewiec, zabijając tysiące mieszkańców. W efekcie amerykańskich nalotów na fabryki benzyny syntetycznej w okolicach Kędzierzyna-Koźla i Góry Świętej Anny zginęły setki Ślązaków polskiego pochodzenia. Bomby nie wybierały ofiar.

Podczas bombardowania Peenemünde życie straciło wielu Niemców, w tym kilku uczonych pracujących nad bronią V – bliskich współpracowników Wernhera von Brauna. Niestety, niejako przy okazji śmierć poniosły setki cudzoziemskich robotników przymusowych, w tym również Polaków. Polacy ginęli też w czasie nalotów na fabryki w Poznaniu, Gdyni czy Czechowicach-Dziedzicach.

Alianckie naloty na wschodnie obszary Trzeciej Rzeszy nie były, co prawda, tak intensywne jak w części zachodniej. Ziemie wschodnie, w tym włączone do Niemiec terytoria polskie, leżały bowiem dalej od baz lotniczych w Wielkiej Brytanii. Warto jednak przypomnieć, że ofiarami tych bombardowań byli nie tylko mieszkańcy Hamburga, Norymbergi czy Kolonii, o Berlinie nie wspominając, ale także Gdyni, Szczecina, Poznania i Gdańska. Leszek Adamczewski przypomina te, powoli już blaknące, karty z dziejów drugiej wojny światowej.

 

Leszek Adamczewski – poznański pisarz i dziennikarz, urodzony w Szczecinie. Autor blisko trzydziestu książek. Od 2009 roku współpracuje z Wydawnictwem Replika, którego nakładem ukazały się między innymi opracowania poświęcone wojennym tajemnicom Dolnego i Górnego Śląska, Prus Wschodnich, Pomorza oraz Kraju Warty i Generalnego Gubernatorstwa. Adamczewski jest także autorem publikacji o niemieckich badaniach nad bronią atomową oraz o największych katastrofach w powojennej Polsce.

Źródło:

https://replika.eu/tytul/smierc-z-nieba-alianckie-naloty-na-polskie-i-niemieckie-miasta

 

Wydawca: Replika

ISBN: 978-83-66989-50-4

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 416

„Obrońcy Wołynia”

 

Marek A. Koprowski „Obrońcy Wołynia”

 

Członkowie polskiej konspiracji na Wołyniu występowali w obronie zagrożonej ludności, przeciwko mordom i masowej eksterminacji. O polską rację walczyło wielu bohaterów. Nie wolno pozwolić, aby ich imiona zatarły się w pamięci. Zorganizowany opór wobec okupanta pojawił się na Wołyniu już w kilka tygodni po zajęciu tego terenu przez Sowietów. Samodzielne grupy konspiracyjne składały się najczęściej z młodych, niedoświadczonych zapaleńców, dlatego Sowieci rozbijali je bez trudu. Kierownictwo polskiego podziemia nie pozostawiło biegu spraw samemu sobie. Związek Walki Zbrojnej skierował na Wołyń oficera mającego zmontować tam siatkę organizacyjną. Ją również rozbito bardzo szybko, a Sowieci dokonali masowych aresztowań, zatrzymując ponad dwa tysiące osób. Utrudniło to niezmiernie zbudowanie struktur konspiracyjnych po wkroczeniu Niemców. Brakowało zwłaszcza osób mających jakiekolwiek doświadczenie wojskowe.

Co prawda Komenda Główna ZWZ-AK powołała tam do istnienia struktury „Wachlarza”, miał też powstać Okręg AK, ale wszystko skończyło się gigantyczną „wsypą” i aresztowaniem kolejnych dwustu członków konspiracji, co ponownie ogromnie ją osłabiło. Funkcjonująca na tych terenach administracja cywilna pozbawiona była zaplecza wojskowego. W efekcie, wobec narastającej agresji ze strony Ukraińców, niektórzy Wołyniacy zaczęli tworzyć samorzutne oddziały samoobrony. Były one zalążkiem legendarnej 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK – formacji stanowiącej absolutny fenomen nawet w skali Polskiego Państwa Podziemnego. Pamiętając, że historia poznawana przez pryzmat indywidualnych ludzkich losów, jest ciekawsza od narracji ogólnej, niniejsza książka przybliża kilkunastu bohaterów, którzy trwale zapisali się w dziejach Wołynia. Praca ta oparta jest na ich osobistych wspomnieniach i relacjach, a także na dokumentach i innych opracowaniach. Są to zarazem dzieje polskiego oporu wobec trzech wrogów: Sowietów, Niemców i Ukraińców.

 ---

Marek A. Koprowski - pisarz, dziennikarz, historyk zajmujący się losami Polaków. Plonem jego wypraw i poszukiwań jest wiele książek, z czego kilkadziesiąt ukazało się nakładem Wydawnictwa Replika. Za serię książek pod wspólnym tytułem Wołyń otrzymał Nagrodę im. Oskara Haleckiego w kategorii „Najlepsza książka popularnonaukowa poświęcona historii Polski w XX wieku”. Jest też laureatem nagrody „Polcul – Jerzy Boniecki Foundation” za działalność na rzecz utrzymania kultury polskiej na Wschodzie.

Źródło:

https://replika.eu/tytul/obroncy-wolynia

 

Wydawca: Replika

ISBN:  978-83-67295-04-8

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 344

„Zawsze będę cię strzec”

 

Rachel Givney „Zawsze będę cię strzec”

 

Luty 1939 roku. Europę zasnuwa widmo wojny. Niemieccy żołnierze lada dzień mogą przekroczyć granicę. Tymczasem wchodzącą w dorosłość Marię najmocniej zaprząta zniknięcie matki przed kilkunastu laty, tym bardziej że ojciec dziewczyny pilnie strzeże związanej z tym tajemnicy. Dominik Karski, ceniony krakowski lekarz, całe życie poświęcił córce. Dręczą go jednak wybory, których dokonał, by ją chronić. Teraz, w obliczu zagrożenia, ponownie musi podjąć trudną decyzję…

 

Czy prawda z przeszłości powinna wyjść na jaw?

Źródło:

https://bukowylas.pl/ksiazki/zawsze-bede-cie-strzec

 

Wydawca: Bukowy Las

Tłumaczenie: Anna Pochłódka-Wątorek

ISBN: 978-83-8074-404-2

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 448

„Dymy nad Gdańskiem. Agonia Prus Zachodnich”

 

Leszek Adamczewski

„Dymy nad Gdańskiem. Agonia Prus Zachodnich”

Wydanie II (uzupełnione i poprawione)

 

Druga wojna światowa zaczęła się na Pomorzu Gdańskim i tu się skończyła, bo obóz koncentracyjny Stutthof Armia Czerwona wyzwoliła dopiero dwa dni po kapitulacji Trzeciej Rzeszy. W „Dymach nad Gdańskiem” Leszek Adamczewski przedstawia kilkadziesiąt sensacyjnych epizodów z dziejów prowincji Danzig-Westpreussen (Gdańsk-Prusy Zachodnie). Opisuje, jak naprawdę wyglądały wydarzenia „krwawej niedzieli” w Bydgoszczy i „produkcja” mydła z ludzkiego tłuszczu, przedstawia próbę zamachu na pociąg Adolfa Hitlera i tragiczny los reżysera filmu „Titanic”, odwiedza poligon broni V-2 w Borach Tucholskich i gigantyczną fabrykę zbrojeniową na przedmieściach Bydgoszczy, śledzi wojenne losy pomorskich skarbów kultury i ze szczątków informacji odtwarza tragiczny epizod z portu na Oksywiu w Gdyni z 9 października 1943 roku.

 

Pożar, który wybuchł na statku, rychło odciął drogi ucieczki. Poza tym ciężko ranni nie mogli sami chodzić. Do okien dotarli tylko najsilniejsi lub pielęgniarki, które przerażająco wołały o pomoc. Bulaje zaś były za małe, by przez nie się przecisnąć i ratować skokiem do wody. Waldemar Kohnke miał wówczas dziesięć lat i agonię Stuttgartu oglądał z bliska: „Zbiegliśmy zaciekawieni z góry, bo gdy odleciały samoloty, zobaczyliśmy smolistą smugę. Na dole zrozumieliśmy, co się dzieje. Wycie ludzi roznosiło się po zmasakrowanym bombami porcie. Skamieniali staliśmy wpatrzeni w białą burtę, w wielki czerwony krzyż. Olbrzymi słup ognia strzelający z nadbudówki na rufie sięgał nieba, a mniejsze jęzory omiatały cały pokład. Z otwartych bulajów wystawało kłębowisko ludzkich głów i rąk. I ten krzyk o pomoc: Hilfe!, Hilfe! Jeszcze dziś widzę płonący pokład i białe łokcie, które próbują przez za małe bulaje wydostać się na wolność…

 

Leszek Adamczewski – poznański pisarz i dziennikarz, urodzony w 1948 roku w Szczecinie. Absolwent Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pracę dziennikarską rozpoczął już na studiach jako korespondent Ilustrowanego Magazynu Studenckiego „Itd”. W latach 1972–2008 pracował w redakcjach: „Expressu Poznańskiego”, magazynu „Tydzień” i „Głosu Wielkopolskiego”. Autor kilkunastu książek. Zadebiutował w 1992 roku „Złowieszczymi górami”. Od 2009 roku współpracuje z Wydawnictwem Replika, którego nakładem ukazały się: „Podziemny skarbiec Rzeszy” (napisany wspólnie z Pawłem Piątkiewiczem), „Pierwszy błysk”, „Skarby w cieniu swastyki”, „Zmierzch bogów w Posen”, „Łuny nad jeziorami”, „Berlińskie wrota” i „Burza nad Provinz Pommern. Upadek Prowincji Pomorskiej Trzeciej Rzeszy”.

 Źródło:

https://replika.eu/tytul/dymy-nad-gdanskiem-agonia-prus-zachodnich

 

Wydawca: Replika

ISBN: 978-83-66989-61-0

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 392

Świętokrzyskie regionalia (cz. 136)

 

Rocznik Świętokrzyski, Nr 36

Seria A – Nauki Humanistyczne. Ludzie, miejsca, wydarzenia

Elżbieta Sławińska (red. nauk.)

Do rąk czytelników trafia kolejny 36. tom „Rocznika Świętokrzyskiego. Seria A – Nauki Humanistyczne” wydany przez Kieleckie Towarzystwo Naukowe. Jest on zatytułowany „Ludzie, miejsca, wydarzenia”. Składa się z dwóch części: w pierwszej znajdują się opracowania naukowe, w drugiej zaś wspomnienia. Wspólnym mianownikiem tekstów jest to, że autorzy związani byli lub są nadal z Kielecczyzną albo ich zainteresowania naukowe dotyczą tego regionu. (…) dr hab. Elżbieta Słabińska, prof. UJK

 

SPIS TREŚCI:

Od redakcji – Elżbieta Słabińska

Adam Winiarz – Stanisław Kostka Potocki jako prezes Izby Edukacji Publicznej i dyrektor Edukacji Narodowej w Księstwie Warszawskim (1807-1815)

Dariusz Buras – Powstanie i działalność Straży Obywatelskiej w województwie kieleckim w czasie wojny polsko-bolszewickiej (lipiec – październik 1920 roku)

Tadeusz Banaszek – 2 Dywizja Piechoty Legionów w latach 1919-1939

Paweł Pryt – Udział kieleckich organizacji społecznych w propagowaniu kultury fizycznej w latach 1918-1939

Karolina Trzeskowska-Kubasik – System więziennictwa na terenie Buska-Zdroju w latach 1939-1945

Krzysztof Kasiński – Ku Klux Klan międzywojnia jako przykład amerykańskiej piramidy finansowej

Krzysztof Ćwiertniewski – Dzieje Ameliówki Wieszeniewskich koło Kielc w latach 1903-1945 w świetle przekazów rodzinnych i dokumentów

Ilustracje i drzewa genealogiczne

 

Źródło:

https://kieleckietowarzystwonaukowe.pl/sklep/rocznik-swietokrzyski-seria-a-nauki-humanistyczne-nr-36

 

Wydawca: Kieleckie Towarzystwo Naukowe

ISSN: 1427-5910

ISBN: 978-83-60777-96-1

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 162 strony (w tym 23 ilustracje na 14 stronach na papierze kreda)

---

Publikacje Kieleckiego Towarzystwa Naukowego

można nabyć w biurze Towarzystwa lub zamawiać:

listownie: Kieleckie Towarzystwo Naukowe, ul. Rynek 3, 25 – 303 Kielce

telefonicznie: tel. (41) 344 54 53 lub 798 120 328

e-mail: ktn@kieleckietowarzystwonaukowe.pl

e-mail: kie.tow.nau@gmail.com

Świętokrzyskie regionalia (cz. 133)

 

Marek Jedynak, Paweł Wolańczyk (red.) „Stefan Artwiński (1863–1939)”

 

Seria wydawnicza „Życiorysy niepokornych” ma na celu zaprezentowanie postaci kielczan, którzy wyrośli z ziemi świętokrzyskiej, z Kielcami była związana ich młodość, w ciągu swojego dorosłego życia potwierdzali swoje związki z rodzinnym miastem W tomie I przedstawiona została postać Stefana Artwińskiego, ostatniego prezydenta Kielc przed wybuchem II wojny światowej, działacza społecznego, samorządowego i politycznego.     

 

Źródło:

https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/ksiazki/153377,Stefan-Artwinski-18631939.html  

 

Wydawca: 

Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu,

Muzeum Historii Kielc

Seria: Życiorysy niepokornych, tom 1.

ISBN: 978-83-8229-298-5  

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 167

„Okupowana Polska w liczbach”

 

Martyna Grądzka-Rejak, Kamil Janicki, Dariusz Kaliński,

Rafał Kuzak, Sebastian Pawlina, Aleksandra Zaprutko-Janicka

„Okupowana Polska w liczbach”

 

Po dużym sukcesie „Przedwojennej Polski w liczbach” jej autorzy: Aleksandra Zaprutko-Janicka, Kamil Janicki, Dariusz Kaliński i Rafał Kuzak, wzięli „na warsztat” statystyczne dzieje Polski z dramatycznych lat drugiej wojny światowej 1939-1945. Otrzymaliśmy tragiczne wyliczenia dotyczące obywateli polskich walczących na frontach, poległych, zamordowanych w wyniku terroru okupantów niemieckiego i sowieckiego, wywiezionych na roboty przymusowe do Rzeszy i w głąb ZSRS. Książka zawiera też wiele nieznanych lub mało znanych szczegółów dotyczących okupacyjnej codzienności, jak choćby pensje i dochody różnych grup zawodowych, ceny produktów żywnościowych i towarów czy wielkości przydziałów kartkowych. Jej atutem jest to, że informacje są pogrupowane według tematów i podane przystępnie dla każdego. 

Na pozór wydaje się, że książka statystyczna nie może się obyć bez dużej liczby tabel, zestawień i wykresów, tymczasem autorzy „Okupowanej Polski w liczbach” udowodnili, że jest to możliwe.

 

Źródło:

https://www.bellona.pl/tytul/okupowana-polska-w-liczbach

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/5001939/okupowana-polska-w-liczbach

 

Wydawca: Bellona

ISBN: 978-83-11-16428-4

Liczba stron: 366

Rok wydania: 2022

Świętokrzyskie regionalia (cz. 131)

 

Scenariusz: Sławomir Zajączkowski, rysunki: Krzysztof Wyrzykowski

Wilcze tropy. Zeszyt 6. „Szary” – Antoni Heda

 

Szósty zeszyt z serii „Wilcze Tropy” został poświęcony jednemu z najważniejszych dowódców polowych AK z Okręgu Kieleckiego – kpt. Antoniemu Hedzie „Szaremu”.

Po zakończeniu walk z Niemcami w ramach akcji „Burza” starał się on początkowo wygasić swój udział w konspiracji niepodległościowej. Represje komunistyczne, skierowane także przeciwko jego rodzinie, zmusiły go jednak do podjęcia zdecydowanych działań. Pomimo znacznej dekompozycji konspiracji akowskiej na Kielecczyźnie udało mu się stworzyć 200-osobową grupę uderzeniową, która w nocy z 4 na 5 sierpnia 1945 r. rozbiła więzienie w Kielcach i uwolniła ponad 300 więźniów. Była ta jedna z największych i, co ważniejsze, skutecznych akcji podjętych przez podziemie antykomunistyczne w Polsce.

Źródło:

https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/komiksy/153385,Wilcze-tropy-Zeszyt-6-Szary-Antoni-Heda.html

 

Wydawca: 

Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Oddział w Warszawie

ISBN: 978-83-8229-273-2

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 40

„Stolica Rassalskiego”

 „Stolica Rassalskiego”

 

Artysta malarz i grafik, historyk sztuki, redaktor, publicysta – tak o Stefanie Rassalskim pisano w zapowiedziach jego wystaw oraz recenzjach, które pojawiały się w „Kurierze Polskim”, „Tygodniku Kulturalnym” czy „Expressie Wieczornym”. Współpracował m.in. z takimi tytułami, jak „Kurier Polski” czy „Kurier Poranny”.

 

Podczas okupacji był współorganizatorem konspiracyjnego laboratorium fotograficznego, które powstało w 1940 roku w podziemiach Zakładu Fizyki Politechniki Warszawskiej. W czasie powstania warszawskiego służył jako dowódca plutonu Wojskowej Służby Ochrony Powstania w rejonie Politechniki Warszawskiej. Dokumentował sceny z powstańczego życia. Po wojnie jego dorobek obejmuje zdjęcia zniszczonej stolicy oraz czas odbudowy.

 

W albumie zaprezentowany został wybór kilkuset zdjęć z archiwum fotograficznego Stefana Rassalskiego. Uzupełniają go dwa teksty: artykuł Grzegorza Miki, architekta i varsavianisty, który porusza temat zniszczenia i odbudowy stolicy oraz zapis rozmowy z Łukaszem Karolewskim, kustoszem w Narodowym Archiwum Cyfrowym, który opracował spuściznę Stefana Rassalskiego.

 

Premierze albumu towarzyszy udostępnienie na portalu szukajwarchiwach.gov.pl. kilku tysięcy zdjęć pochodzących z archiwum fotograficznego Stefana Rassalskiego. W skład tego niezwykłego zespołu znajdującego się w zbiorach Narodowego Archiwum Cyfrowego wchodzą głównie fotografie, które Stefan Rassalski wykonał w latach 1945 – 1948. Dokumentują one stan Warszawy po wojnie: zniszczenia, ocalałe budynki, życie codzienne, a także prace nad odbudową miasta oraz uroczystości, które odbywały się w stolicy. W zespole znajduje się również około 200 ocalałych klatek negatywów z powstania warszawskiego. Fotografie z zespołu NAC nr 27 Archiwum Fotograficzne Stefana Rassalskiego są dostępne w serwisie pod linkiem: https://bit.ly/3KirA73.

 

Źródło:

https://www.nac.gov.pl/premiera-albumu-stolica-rassalskiego-juz-1-lutego/?change_size=f_s1

Publikacje Narodowego Archiwum Cyfrowego dostępne online:

https://www.nac.gov.pl/wiedza-i-edukacja/archiwalna-biblioteka-cyfrowa

 

Wydawca: Narodowe Archiwum Cyfrowe

ISBN: 978-83-948118-1-5

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 216

Świętokrzyskie regionalia (cz. 130)

Tomasz Domański, Edyta Majcher-Ociesa (red. nauk.)

„Relacje polsko-żydowskie w XX wieku. Badania, kontrowersje, perspektywy”

 

Publikacja jest pokłosiem konferencji naukowej „Relacje polsko-żydowskie w XX wieku. Badania, kontrowersje, perspektywy”, która miała miejsce 3–4 lipca 2017 r. w Kielcach, a została zorganizowana przez Instytut Pamięci Narodowej – Delegatura w Kielcach oraz Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Zawiera 16 tekstów pogrupowanych w 3 bloki tematyczne.

 

Publikacja w ramach centralnego projektu badawczego IPN „Dzieje Żydów w Polsce i stosunki polsko-żydowskie w latach 1917–1990”.

Źródło:

https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/ksiazki/145025,Relacje-polsko-zydowskie-w-XX-wieku-Badania-kontrowersje-perspektywy.html

 

Wydawca: 

Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

ISBN: 978-83-8229-156-8

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 362

„Zejście do piekła”

Leszek Adamczewski „Zejście do piekła”

Od Niederschlesien do Dolnego Śląska

Zbiór sensacyjnych i nierzadko dramatycznych historii z dziejów Dolnego Śląska w okresie drugiej wojny światowej i pierwszych miesięcy powojennych. Leszek Adamczewski prowadzi Czytelnika do Wschowy ogarniętej paniką wskutek zagrożenia atakiem Wojska Polskiego. Jest przewodnikiem po obozie koncentracyjnym Gross-Rosen i niektórych jego filiach, a także po licznych w tej krainie podziemiach oraz terenie budowy kwatery głównej Hitlera. W starych twierdzach Kłodzka i Srebrnej Góry szuka śladów ukrytych skarbów.

Adamczewski opisuje Jelenią Górę i Legnicę dni ostatnich i dni pierwszych, gdy te niemieckie od wieków miasta obejmowali nowi gospodarze. Zagląda do hitlerowskiego „żłobka” w Wąsoszu. Przedstawia też niektóre epizody z wojennych losów Wrocławia, ze szczególnym uwzględnieniem jego upadku podczas oblężenia Festung Breslau.

 

Leszek Adamczewski – poznański pisarz i dziennikarz. Autor blisko trzydziestu książek. Od 2009 roku współpracuje z Wydawnictwem Replika. Począwszy od debiutanckich Złowieszczych gór, aż do tej pory pozostawał wierny tematyce zagadkowych i tajemniczych wydarzeń z lat drugiej wojny światowej, w tym nieznanych losów skarbów kultury. Katastrofy są pierwszą jego książką poświęconą tematom innym niż wojna. Niemniej są to kwestie nadal bardzo mu bliskie, bowiem podczas pracy w prasie poznańskiej wielokrotnie pisał o największych katastrofach.

 

Źródło:

https://replika.eu/tytul/zejscie-do-piekla

 

Wydawca: Replika

ISBN: 978-83-66989-60-3

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 376

„Ucieczka z Festung Breslau”

 

Andrzej Ziemiański „Ucieczka z Festung Breslau”

 

Zima 1945 r. Festung Breslau broni się zaciekle przed ofensywą Armii Czerwonej. Żołnierze walczą o każdą ulicę, każdy dom, każde drzwi. Karabinem, bagnetem a jeśli trzeba, to na pięści. Tuż obok rozgrywa się zupełnie inna walka, niemająca nic wspólnego z brutalną siłą - walka wywiadów. Oficer Abwehry Schielke musi rozwiązać zagadkę godną detektywa: odnaleźć mordercę ludzi powiązanych z wywożeniem z miasta dzieł sztuki. Przy okazji, być może, odnaleźć same działa sztuki i zapewnić sobie spokojne, dostatnie życie po wojnie. Ale to będzie później. Na razie musi przeżyć i dotrwać do końca swojej gangsterskiej przygody.

 

Andrzej Ziemiański z wykształcenia jest architektem. Widzi i myśli obrazami. Podgląda, słucha i rozmawia dla przyjemności. Lubi fotografować puste miejsca. Sam jest dla siebie pracownikiem, szefem i przewodniczącym komitetu strajkowego. Nieustannie prowokuje czytelników i recenzentów swoim podejściem do sztuki pisania. Mówi, że cierpi na przymus tworzenia. Jego bohaterowie żyją własnym życiem – sami wybierają gatunek i formę opowieści, dzięki czemu z niezrozumiałego dla siebie powodu autor otrzymał wór nagród od czytelników. Pierwsze dwa tomy „Achai” nominowane były do Nagrody im. Janusza A. Zajdla. Drugi tom otrzymał w 2004 roku Nagrodę Nautilus. Cykl „Achaja” to także jedna z najbardziej kasowych serii w polskiej literaturze.

 

Źródło:

https://fabrykaslow.com.pl/autorzy/andrzej-ziemianski-2/ucieczka-z-festung-breslau

Recenzje powieści:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/5009608/ucieczka-z-festung-breslau

 

Wydawca: Fabryka Słów

ISBN: 978-83-7964-797-2

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 591

„Wszystkie dzieci Maharadży”

 

Joanna Puchalska „Wszystkie dzieci Maharadży”

 

Rok 1942, na świecie toczy się krwawa wojna. W Indiach, w okolicy wsi Balachadi, pojawiają się białe dzieci budzące zdumienie tym, że najchętniej biegają na bosaka, czego nigdy nie zrobiłby żaden mały Anglik.

Wygłodzone i w łachmanach, docierały do formującej się na terenie ZSSR Armii Andersa i dzięki temu znalazły się w Indiach. Maharadża Jam Saheb Digvijay Sinhji zaprosił młodych uchodźców, by zamieszkali w specjalnie dla nich wybudowanym osiedlu. Mieli odtąd dach nad głową, zapewnione wyżywienie, ubranie, naukę i opiekę lekarską. W ciągu czterech lat działalności przez osiedle przewinęło się około tysiąca dzieci.

 

Powieść opowiada o tym, jak dzięki hinduskiemu księciu – który stał się ich Bapu, czyli ojcem – wykorzystały szansę odzyskania utraconego dzieciństwa i mogły przeżyć to, co w tym wieku młodzi ludzie przeżywać powinni. Pierwsze przyjaźnie, pierwsze miłości, szkolne wzloty i upadki, przygody na harcerskim szlaku.

 

Jam Saheb Digvijay Sinhji osobiście znał generała Władysława Sikorskiego, jeszcze przed wojną nawiązała się jego przyjaźń z Ignacym Janem Paderewskim, a ulubioną lekturą maharadży byli...“ Chłopi“ Reymonta w angielskim tłumaczeniu. Obietnicy, że będzie ojcem dla polskich sierot, dotrzymał w konkretnym wymiarze. Po wojnie, aby uchronić kilkaset dzieci przed przymusową deportacją do komunistycznej Polski, formalnie je adoptował. Dopiero po kilkudziesięciu latach Polska uhonorowała go za tę ogromną pomoc i wielkie serce. Dziś jest patronem znanej warszawskiej szkoły społecznej, od 2012 roku jeden z warszawskich skwerów nosi nazwę Skweru Dobrego Maharadży, a w 2016 roku sejm przyjął uchwałę w sprawie uczczenia jego pamięci.

 

Źródło:

https://www.wydawnictwofronda.pl/ksiazki/wszystkie-dzieci-maharadzy

Recenzja powieści:

https://www.granice.pl/recenzja/wszystkie-dzieci-maharadzy/51456

Więcej o książce:

https://www.polskieradio.pl/7/173/Artykul/2887688,Z-Syberii-do-Indii-Wszystkie-dzieci-Maharadzy-Joanny-Puchalskiej

 

Wydawca: Fronda

ISBN: 978-83-8079-677-5

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 352

„Cichociemny. Przybylik”

 

Wojciech Markiewicz „Cichociemny. Przybylik”

 

Prawdziwa historia Stefana Przybylika pseud. „Gruch”, jednego z trzystu szesnastu cichociemnych spadochroniarzy Armii Krajowej wyszkolonych w Anglii i zrzuconych do Polski w czasie II wojny światowej. Wielokrotnie wymykał się śmierci, nie złamały go trzy totalitaryzmy. Sowiecki w łagrach, niemiecki na środku Atlantyku i ten w gestapowskim więzieniu. Nie złamali go też stalinowscy funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa PRL. Jako ukryta opcja – w zależności od potrzeb: zachodnioniemiecka, amerykańska, angielska albo imperialistyczna – był obiektem zainteresowania służb aż do końca socjalizmu.

 

Jest w tej opowieści wszystko, co zawierać mógłby scenariusz wielkiego wojennego filmu sensacyjnego – walka, więzienie, głód, mróz, spiekota i pragnienie, ucieczka, niewola, morskie katastrofy, beznadzieja rozbitka, wędrówka wycieńczonego włóczęgi przez bezdroża imperium, tortury, desant na zapleczu wroga, zdrady, okręty podwodne, skoki spadochronowe, sytuacje bez wyjścia i zaskakujące zwroty akcji. Jednego tylko brakuje – fikcji. Stefan Przybylik jest autentycznym bohaterem autentycznych wydarzeń.
ze wstępu Marka Przybylika

 

Źródło:

https://postfactum.com.pl/produkt/cichociemny-przybylik

 

Wydawca: Post Factum / Sonia Draga

ISBN: 978-83-8230-193-9

Rok wydania: 2021

Liczba stron:190

„Pierwsze zwycięstwa”

 

Władysław Gnyś „Pierwsze zwycięstwa”

Podniebne walki i wojenne losy polskiego myśliwca Władysława Gnysia

 

Władysław Gnyś – pierwszy polski pilot myśliwski, który we wrześniu 1939 roku odniósł powietrzne zwycięstwo w walce z Niemcami. Jak inni polscy lotnicy, Gnyś wystartował 1 września spod Krakowa, aby powstrzymać niemiecki atak. Walka z liczniejszymi i nowocześniejszymi maszynami najeźdźców była nierówna. Uniknąwszy zestrzelenia przez sztukasy, Władek wracał na lotnisko, gdy trafił mu się niespodziewany łup – dwa bombowce typu Dornier.

Jako doświadczony pilot myśliwski, Gnyś walczył nad Polską, Francją i w bitwie o Anglię. W 1944 roku został zestrzelony nad Francją i rozbił się. Ranny, wzięty do niewoli, uciekł przy wsparciu francuskiego ruchu oporu. Po wojnie wyemigrował do Kanady.

 

Napisana przez syna, Stefana, barwna biografia Władysława czerpie obszernie z jego dzienników, wspomnień i dokumentów. Została ona także bardzo bogato zilustrowana zdjęciami z rodzinnego archiwum. Opowiada historię Gnysia od dzieciństwa spędzonego na polskiej wsi, przez lata służby w alianckich siłach powietrznych podczas II wojny światowej, aż po symboliczny gest pojednania z niemieckim pilotem, z którym przyszło mu się zmierzyć owego pamiętnego 1 września…

Źródło:

https://replika.eu/tytul/pierwsze-zwyciestwapodniebne-walki-i-wojenne-losy-polskiego-mysliwca-wladyslawa-gnysia

 

Wydawnictwo: Replika

ISBN:  978-83-66790-97-1

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 408

„Chwila prawdy”

 

Tomasz Wandzel „Chwila prawdy”

 

Chwila prawdy – to niesłychanie wciągająca opowieść  o życiu Krystyny Górskiej, 

kobiety odważnej i pełnej życia.

Urodzona na początku lat 20. ubiegłego wieku w Częstochowie; młodość – czas wspaniałych lat 30. – przeżywa w  Gdyni, gdzie tatko, pracownik poczty, zostaje przeniesiony. Bywa w Gdańsku, Berlinie, w Warszawie. Poznaje Marszałka i przedwojenną elitę, która bawi w pensjonacie jej mamy. Czas wojny zastaje ją w oddaleniu od bliskich, przedziera się przez granicę do Paryża, a następnie Londynu. Ale nie chce tej wojny jedynie przeczekać, chce walczyć. W 1942 roku przekrada się zaśnieżonymi Tatrami do Polski, gdzie jako czynna przez całą wojnę agentka rządu londyńskiego wykonuje różne zadania, w tym komórki likwidacyjnej. Po wojnie ucieka przed Sowietami do Londynu, gdzie zostawiła malutką córeczkę. Pracuje dla brytyjskiego wywiadu, jako przedstawiciel dyplomatyczny przyjeżdża na przełomie lat 40. i 50. do Ambasady Brytyjskiej w Warszawie i przyczynia się do przerzutu radzieckiego oficera na zachód. W latach 50. podejmuje pracę w rozgłośni Wolna Europa w Monachium. 

 

Jej życie osobiste pełne jest wzlotów i upadków. Okazuje się, że ukochana ciotka nie jest ciotką, sobowtór spotkany w Rzymie jest siostrą, a matka – nie jest matką. Ona jednak twardo stąpa po ziemi i z optymizmem idzie naprzód. Aż do 2017 roku… Czyta się jednym tchem…

Źródło:

http://www.wydawnictwomg.pl/chwila-prawdy-niewiarygodna-historia-krystyny-gorskiej

 

Wydawca: Wydawnictwo MG

ISBN: 978-83-7779-789-1 

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 496

„Wojna polsko-bolszewicka 1920 w komiksie”

 

„Wojna polsko-bolszewicka 1920 w komiksie”

 

Dlaczego dwa lata po odzyskaniu niepodległości Polacy musieli walczyć o swoją wolność? Jak to się stało, że w 1920 r. armia sowiecka dotarła aż pod Warszawę? Dlaczego Bitwa Warszawska zaliczana jest do tych, które zdecydowały o losach świata? Czy faktycznie był to cud?

 

Opowiada o tym najnowszy komiks, który w sposób niezwykle barwny pokazuje historię bohaterskiej walki żołnierzy polskich z budzącą grozę armią sowiecką. Przed nami cała galeria bohaterów: znakomici dowódcy i stratedzy, oddani żołnierze i... pewien cichy kapłan, który stał się symbolem tej zwycięskiej bitwy, określanej jako Cud nad Wisłą.

 

Źródło:

https://www.aromatslowa.pl/wojna-polsko-bolszewicka-1920-w-komiksie-pawel-kolodziejski

 

Wydawca: Wydawnictwo AA

ISBN: 978-83-7864-922-9

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 72