Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Ypres. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Ypres. Pokaż wszystkie posty

środa, 21 maja 2014

"Samobójstwo Europy"


Andrzej Chwalba "Samobójstwo Europy"


„Samobójstwo Europy” Andrzeja Chwalby to jedno z niewielu syntetycznych opracowań poświęconych dziejom starego kontynentu w okresie Wielkiej Wojny jakie ukazało się w naszym kraju. Książka adresowana jest do szerokiego kręgu odbiorców. Przedstawiono w niej tło historyczne tego wielkiego dziejowego konfliktu. W jednym z wywiadów prof. Chwalba stwierdził, że: „Druga wojna była dogrywką pierwszej wojny światowej i one w sumie stanowiły to, co niektórzy nazwali drugą wojną trzydziestoletnią.[1] Autor zastanawia się, czy można było tej wojny uniknąć, przedstawia jej cele oraz plany strategiczne zaangażowanych w nią krajów.

Andrzej Chwalba w swoim opracowaniu prezentuje przebieg najważniejszych bitew tej wojny. Od Verdun, Ypres i Sommy na froncie zachodnim, walk we Włoszech i na Bałkanach po Tannenberg i Przemyśl na wschodzie. Zahaczamy o wojenne epizody w Japonii, Turcji i krajach afrykańskich.

Charakter wojny, jej dugi czas trwania wymuszał na uczestnikach konfliktu rozbudowę swoich armii. Profesor Chwalba dużo miejsca poświęcił na przedstawienie modeli wojny lądowej. Była to wojna podczas której znacznie zmalało znaczenie kawalerii. Formacja ta sprawdzała się jeszcze przy dokonywaniu rozpoznań. Jednak to wojna okopowa zdominowała starcia frontowe. Autor scharakteryzował ponadto model wojny wysokogórskiej (alpejskiej) oraz zimowej a także naszkicował nowy rodzaj taktyki wojennej - operacje desantowe. Wojna rozgrywała się nie tylko na polach bitew. Coraz większe znaczenie zaczęło odgrywać rozpoznawanie sił i zamiarów wroga, dlatego duży nacisk położono na rozwój wywiadu i kontrwywiadu wojskowego. Należy również podkreślić rolę działań propagandowych trakcie trwania zmagań wojennych. Autor nie pominął także aspektów związanych z wojną w powietrzu i na morzu.




Australijski żołnierz wynosi z pola walki rannego towarzysza broni, półwysep Gallipoli, 1915 rok. 
(Źródło: Andrzej Chwalba „Samobójstwo Europy,” s. 181.)



Jeden z rozdziałów dzieła Andrzeja Chwalby dedykowany jest głównym uczestnikom Wielkiej Wojny – żołnierzom. Poprzez pola bitwy i szpitale polowe towarzyszymy im w trakcie frontowych walk. Autor zamieszcza wiele „dramatycznych ciekawostek”, podkreślających m.in. tragizm tej wojny oraz braki kadrowe walczących armii. Wiele mówi opinia niemieckich oficerów spod Verdun: „Utrata stopy nie obniża wartości bojowej żołnierza.”[2] Nigdy nie poznamy ostatecznej liczby strat ludzkich tej wojny. Szacuje się, że konflikt pochłonął co najmniej 8,4 miliona zabitych. Żołnierzy dziesiątkowały nie tylko kule. Wielu zginęło nie mogąc doczekać się na fachową pomoc medyczną. Tysiące  ofiar zgarnęły śmiertelne choroby.

Polacy walczyli na frontach tej wojny w mundurach różnych armii. Jednak sprawy Polski w „Samobójstwie Europy” zaznaczone są „o ile były ważną i integralną częścią wojny z perspektywy powszechnej.”[3] Jak każda wojna, tak i ta odcisnęła silne piętno na gospodarce krajów zaangażowanych w konflikt. Drastycznie obniżyła jakość życia mieszkańców, powodowała liczne protesty, strajki i manifestacje.  Po wojnie narodziła się nowa Europa. Na mapie kontynentu pojawił się szereg nowych państw. O tym wszystkim również przeczytamy w epickim opracowaniu profesora Andrzeja Chwalby. Polecam.


Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie
ISBN: 978-83-08-05303-4
Rok wydania: 2014
Liczba stron: 656

Moja ocena: 6/6


[2] Andrzej Chwalba „Samobójstwo Europy,” s. 428.
[3] Tamże, s. 9., Czytelników zainteresowanych udziałem Polaków w Wielkiej Wojnie odsyłam m.in. do książki Ryszarda Kaczmarka "Polacy w armii kajzera," której recenzję zamieściłem w pod koniec kwietnia na stronach ZAPOMIANEJ BIBLIOTEKI: http://ksiazkiprzygodowe.blogspot.com/2014/04/polacy-w-armii-kajzera-ryszard.html