Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Helena Kowalik. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Helena Kowalik. Pokaż wszystkie posty

czwartek, 17 maja 2018

„PeeReL zza krat”



Helena Kowalik „PeeReL zza krat”
Głośne sprawy sądowe z lat 1945-1989


Jak obywatel Śliwa został fałszywym konsulem generalnym Austrii? Czym zajmowali się po godzinach biesiadnicy z „czerwonej oberży”? Jak to się stało, że większość kobiet w Rejowie nagle zaczęła ubierać się w najnowsze płaszcze Mody Polskiej? W jaki sposób Kalibabce udało się uwieść setki kobiet? Jak skończyła się błyskotliwa kariera Krwawego Maćka?

Skazany wyszedł z sali rozpraw pilnowany przez konwojentów. Na widok kogoś mu bliskiego, stojącego na korytarzu, ułożył palce w kwadracik, tak jak kadruje obraz reżyser filmowy, żeby nic nie rozpraszało widoku. „Okienko” miało znaczyć pójście za kraty. Ta książka jest właśnie takim okienkiem, soczewką w oglądzie PRL z perspektywy więziennej kraty. Przedstawione przestępstwa i czas procesów zostały tak dobrane, aby pokazać historie skazanych także w kontekście sytuacji politycznej, gospodarczej czy przemian obyczajowych. Sprawy dotyczą różnych rodzajów przestępstw i mają różne tło, łączy je z pewnością to, że wzbudzały ogromne zainteresowanie nie tylko środowiska prawniczego i rodzin oskarżonych, lecz także opinii publicznej.

Autorka przez pryzmat spraw sądowych przedstawia nam nie tylko przestępców, lecz także cały peerelowski świat wymiaru sprawiedliwości oraz życie codzienne w Polsce Ludowej. Niektórzy oskarżeni, którzy zostali uznani za winnych w rozumieniu ówczesnych kodeksów karnych, z dzisiejszej perspektywy nie złamali prawa, a zarzuty wobec nich wydają się absurdalne. Ciekawym elementem tego świata są ingerencje cenzury w relacje z rozpraw – dobrze było wtedy wiadomo, o czym i jak należy pisać.

Bazą materiałową dla książki były relacje prasowe z sal sądowych, zamieszczone w kilkunastu gazetach wychodzących w tamtym okresie, akta śledcze i sądowe, wspomnienia obrońców oskarżonych oraz reporterskie śledztwa autorki, niektóre prowadzone nawet wiele lat po zamknięciu sprawy. Informacje o tym, co zdarzyło się u skazanych, gdy wyszli na wolność, często przynoszą zaskakujące zwroty akcji. Teksty w pierwotnej wersji były publikowane jako artykuły w tygodniku „Wprost” i tygodniku „Detektyw” (jeden reportaż), teraz w wersji rozbudowanej i uzupełnionej, jako szeroka panorama sądowych dziejów PRL, oddawane są w ręce Czytelnika.

Wykadrowany więzienną kratą pejzaż Polski, z głębią ostrości od stalinizmu do upadku komunizmu. W tych reportażach z najgłośniejszych procesów sądowych spotykamy „wyklętych” i kułaków, łapówkarzy i hochsztaplerów, szlachetność i draństwo, grozę i śmieszność. Po latach Autorka odnajduje dawnych więźniów i pyta, jak potoczyło się ich życie. Przejmujący dialog z historią. (Magdalena Grochowska)

---


Helena Kowalik, dziennikarka, pisarka, wieloletnia korespondentka prasowa z sal sądowych. Zna świat polskiego wymiaru sprawiedliwości od podszewki, a sprawy kryminalne nie mają przed nią tajemnic. Z zacięciem dziennikarza śledczego tropi różne historie, by wyjaśnić je swoim czytelnikom. Pracowała m.in. w „Życiu Warszawy”, „Przeglądzie Tygodniowym” „Przeglądzie” oraz „Prawie i Życiu”.

Autorka kilkunastu książek, głownie zbiorów reportaży: Wyjście z lasu (1977), Wiesz pan, skąd ja jestem? (1978), Chleb, który nie bodzie (1978), Mielizna (1981), Mali ludzie Gierka (1990), Opolski exodus (1990), Wysoka Izbo (jako współautorka) 1991, Warszawa Kryminalna (tom I – 2010, tom II – 2012), Hipokrates przed sądem (2013), Miłość, zbrodnia i kara (2015). Publikowała swoje literackie reportaże w seriach „Ekspres reporterów” wydawnictwa KAW oraz „Białe Plamy” Oficyny Literatów Rój. Laureatka wielu konkursów, jest współautorką w kilkunastu antologiach literatury faktu. Wydała także dwie powieści: Człenio o środowisku warszawskich dziennikarzy (2008) oraz Córka Kaina (2009).

Jej dorobek był wielokrotnie doceniany. Zdobyła I Nagrodę im. Ksawerego Pruszyńskiego za osiągnięcia reporterskie, III nagrodę im. B. Prusa za całokształt pracy w dziennikarstwie. W Ogólnopolskim Radiowym Konkursie „Melchiory” nagrodzona w kategorii „Inspiracje roku 2010” za „uporczywe i konsekwentne dążenie do prawdy w reportażach sądowych”. W 2016 roku za całokształt twórczości otrzymała Nagrodę Specjalną Krajowego Klubu Reportażu.

Źródło:


Wydawca: PWN
ISBN: 978-83-0119853-4
Rok wydania: 2018
Liczba stron: 318