"Ziemie niczyje"
Maciej Paterczyk "Ziemie niczyje"
Rok 1945. Dobiegają końca
działania wojenne. Wojska Armii Radzieckiej za dwa miesiące zdobędą stolicę III
Rzeszy. Pustoszeją miasta, miasteczka i wioski na wschód od Odry. Sznury
niemieckich ciężarówek wywożą co się da z terenów, na które już niebawem spadną
bomby zrzucane z samolotów z czerwonymi gwiazdami na skrzydłach. Tysiące
niemieckich mieszkańców w panice pakuje swój dobytek i ucieka z zagrożonych
obszarów. Nie wszystko da się zabrać ze sobą, część trzeba ukryć, większość
zostawić. Trzeba się spieszyć. Pomiędzy wojskami niemieckimi a radzieckimi
pozostaje pas ziemi niczyjej.
Nim
ukształtuje się na tych ziemiach polska administracja, nim dwórki, pałace, domy
i chaty znajdą nowych właścicieli, ziemie te staną się areną wielu mordów,
gwałtów i grabieży. Na obfite poniemieckie łupy liczą nie tylko Rosjanie, lecz
także setki grup polskich szabrowników. Przygody jednej z nich przedstawił w
swojej powieści Maciej Paterczyk. Bohaterowie jego książki: Brodacz, Chudy i
Chłopiec wędrując na zachód wiedzą, że nie mogą zbliżyć się do Niemców a
jednocześnie muszą uważać na zbliżające się oddziały radzieckie. Unikają więc
otwartych przestrzeni, przemieszczając się bocznymi dróżkami i lasami. Od czasu
do czasu odwiedzają opuszczone miejscowości wypełniając niesione worki
wszystkim co przedstawia większą wartość. Co jakiś czas zatrzymują się w
odludnych miejscach, zakopują swe skarby a miejsca ich ukrycia zaznaczają na
mapach.
Pewnego
dnia dołącza do nich młoda dziewczyna. Prosi trójkę szabrowników aby zabrali ją
ze sobą do Szczecina. Mówi im, że wie gdzie w tym mieście Niemcy ukryli cenne
obrazy i kosztowności zrabowane z polskich muzeów. Dziewczyna zamierza po
zakończeniu wojny zwrócić malowidła państwu polskiemu, a naszym bohaterom w
zamian za pomoc chce oddać pozostałe drogocenne przedmioty. Mężczyźni
przyjmując jej propozycję, nie zdają sobie sprawy, że trudna wędrówka stanie
się jeszcze bardziej niebezpieczna.
Choć ich celem jest wzbogacenie
się, pamiętają jednak i o niematerialnych sprawach. Np. nieformalny przywódca
grupy, będący autorytetem dla swoich kompanów - Brodacz troszczy się o
nastoletniego Chłopca, uczy go czytać i pisać, dba aby podczas tułaczki nie
przydarzyło mu się nic złego. Każdy z bohaterów
powieści Macieja Paterczyka oprócz worków z łupami niesie ze sobą bagaż
tragicznych wojennych przeżyć. „Ziemie niczyje” to pasjonująca powieść
nie tylko o włóczędze szabrowników lecz także historia o przyjaźni,
odpowiedzialności i zaufaniu, o wartościach, które często dewaluowały się w
czasach wojennego zamętu. Polecam.
Wydawnictwo: Bellona
ISBN: 978-83-11-13279-5
Rok wydania:
2014
Liczba stron:
283