Joanna Majewska „Demon ruchu, duch czasu, widma miejsc”
Fantastyczny Grabiński i jego świat
Sto trzydzieści lat temu w
miasteczku pod Lwowem urodził się pisarz, którego przeznaczeniem była
egzystencja w cieniu i na pograniczach: w cieniu grozy i śmierci, na pograniczu
jawy i snu; w cieniu gwiazd literackich, na pograniczu epok, prądów i stylów; w
cieniu Wielkiej Wojny, która ujawniła groźne oblicze nowoczesności, i na
pograniczu upadających Austro-Węgier, potem zaś odrodzonej Rzeczypospolitej.
Stefan Grabiński, bo o nim tu
mowa, nigdy nie przestał być pisarzem drugorzędnym, choć wciąż aspirował do
pierwszorzędności. Ów klasyk polskiej fantastyki inspirował innych twórców tego
obszaru, choćby Stanisława Lema. Uwięziony w stereotypowych formułach („polski
Poe”, „polski Lovecraft”, „polski Meyrink”), dziś okazuje się pisarzem
wyjątkowym, wartym czegoś więcej niż konwencjonalne wzmianki w
historycznoliterackich syntezach.
Joanna Majewska próbuje odtworzyć
jego świat, którego centrum stanowił Lwów. Przypomina miejsca, ludzi, zdarzenia
kształtujące wyobraźnię i talent pisarza. Potwierdzenia swoich hipotez oraz
intuicji szuka w jego twórczości. Dzieło Grabińskiego ukazuje jako zjawisko
oryginalne, uformowane przez osobiste doświadczenie i prowincjonalny
mikrokosmos, a zarazem wpisujące się – świadomie lub nie – w przemiany
zachodzące w makrokosmosie literatury i kultury europejskiej.
Źródło:
Wydawca: Ossolineum
Seria wydawnicza: Na Jeden Temat
ISBN: 978-83-65588-25-8
Rok wydania: 2018
Liczba stron: 352