„Złotowłosy sfinks”

 

Stanisław A. Wotowski „Złotowłosy sfinks”

Warszawa, lata 30. ubiegłego wieku. Prywatny sekretarz barona Trauba, trzydziestoletni Stefan Turski zawiera związek małżeński z piękną Krystyną Skalską. Dziwne to jednak małżeństwo. Krysia postawiła przed ślubem Stefanowi kilka warunków. Młodzi dzielą ze sobą jedynie mieszkanie, lecz już nie łoże. Świeżo upieczony, zakochany bez pamięci małżonek nie może dopytywać się o fakty z przeszłości kobiety, nie może też ingerować w jej obecne poczynania. A te są co najmniej podejrzane. Nocami Krysia wymyka się z mieszkania i spieszy do pałacyku należącego do księcia Ostrogskiego. W czasie jednej z takich nocnych eskapad, Stefan udaje się za swą małżonką i staje się świadkiem wydarzeń, których nie potrafi sobie wytłumaczyć.

 

„Złotowłosy sfinks” to jeden z wielu w dorobku Stanisława Antoniego Wotowskiego tzw. kryminałów salonowych. Akcja powieści rozgrywa się w pałacu zubożałego arystokraty Ostrogskiego, dostatnio urządzonym mieszkaniu barona Trauba, jak również w skromnym mieszkaniu sekretarza i znajdującym się gdzieś na Pradze podejrzanym domostwie dawnego znajomego Turskiego. Bohaterowie także wywodzą się z różnych środowisk, nie brakuje na kartach powieści przedstawicieli przestępczego półświatka. Książka zbliżona jest nieco klimatem do wznowionych nie tak dawno w serii „Kryminały przedwojennej Warszawy” utworów Wotowskiego: „Półświatek”, „Ofiary półświatka”, „Rycerze mroku” oraz „Kariera panny Mańki”[1].

 

Jeden z najpopularniejszych przedwojennych polskich autorów kryminałów osnuł fabułę niniejszej powieści wokół tajemnicy otaczającej małżonkę Stefana Turskiego. Główny bohater powoli stara się poznać motywy, które skłaniają Krystynę do takich a nie innych zachowań. Czy młodemu i uczciwemu sekretarzowi Trauba wystarczy sił i uczucia, by walczyć o tę miłość do skutku? Czy nie wycofa się z walki o Krysię, kiedy odkryje tajemnicę dziewczyny? Jest ktoś, kto zrobi wszystko, aby odebrać Turskiemu ukochaną. Na szczęście w chwili zwątpienia, pojawia się także niespodziewany sprzymierzeniec. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stanislaw-a-wotowski-zlotowlosy-sfinks-kpw-99-p-712.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-67240-26-0

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 224

---

[1] Powieści Stanisława A. Wotowskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Stanis%C5%82aw%20Wotowski

Piotr Godek „Miłość i trucizna”

 

Piotr Godek „Miłość i trucizna”

 

Lata 30. ubiegłego wieku. Do niewielkiej miejscowości położonej tuż przy granicy z Czechosłowacją przybywa na urlop Andrzej Krasnolicki. Młody mężczyzna melduje się niewielkim hoteliku, a wolne chwile spędza na długich spacerach. Podczas jednej z takich przechadzek poznaje piękną Martę Dalle. Oczarowany dziewczyną postanawia dowiedzieć się o niej czegoś więcej. Niebawem poznaje także mieszkającego z dziewczyną wuja, emerytowanego pułkownika. Okoliczności zakończenia przez oficera kariery wojskowej są równie tajemnicze, jak wydarzenia, których świadkiem niebawem stanie się Krasnolicki.

 

„Miłość i trucizna” to nieco inna powieść, niż te do których przyzwyczaił czytelników Piotr Godek, a w zasadzie ukrywająca się pod tym pseudonimem Stefania Osińska. Akcja książki osnuta została bowiem wokół relacji tworzącej się pomiędzy Martą a Andrzejem. Jak to zwykle bywa w podobnych przypadkach, nim młodzi ludzie będą mogli połączyć swe losy, zmuszeni zostaną do pokonania całego szeregu przeszkód. Z każdą kolejną stroną powieści, z każdym kolejnym dniem, sytuacja się komplikuje, a panna Dalle zamiast zbliżać się do Krasnolickiego, coraz bardziej od niego się oddala. Na horyzoncie pojawia się ten trzeci, lekarz, który zostaje wezwany do wuja Marty. Należy tu dodać, że na ukochaną Krasnolickiego pada podejrzenie, iż otruła swego wuja – pułkownika.

 

Zarówno dziewczyna jaki i młodzieniec skrywają przed sobą jakieś tajemnice. Kto wie, być może gdyby zaufali sobie wcześniej, uniknęliby wielu przykrych, dramatycznych przeżyć i rozczarowań. Pierwsze wydania powieści Stefanii Osińskiej są dziś trudno dostępne. Na szczęście wszystkie jej książki sprzed 1939 roku zostały wznowione po latach w serii Kryminały przedwojennej Warszawy[1]. Twórczość tej zapomnianej już dziś, zmarłej w 1976 roku pisarki i dziennikarki, nie ustępuje dokonaniom najbardziej znanych przedwojennych autorów polskich kryminałów: Aleksandra Błażejowskiego, Stanisława A. Wotowskiego, Antoniego Marczyńskiego, Marka Romańskiego czy Adama Nasielskiego. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/piotr-godek-milosc-i-trucizna-kpw-98-p-709.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-67240-21-5

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 220

---

[1] Powieści Piotra Godka/Stefanii Osińskiej: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search?q=Godek

„W pomrokach wiary”

 

Stefan Grabiński „W pomrokach wiary”

Opowiadania fantastyczne

 

„W pomrokach wiary” to kolejny ze zbiorów opowiadań Stefana Grabińskiego wznowiony przez wydawnictwo CM w serii Polska Fantastyka. W ubiegłych latach wznowiono również inne tomy opowiadań jednego z najwybitniejszych twórców polskiej noweli fantastycznej: „Demon ruchu”, „Księga ognia”, „Niesamowita opowieść”, „Szalony pątnik” i „Na wzgórzu róż”. Czytelnicy mogli sobie również przypomnieć, lub przeczytać po raz pierwszy, powieści Grabińskiego: „Wyspa Itongo”, Salamandra” a także „Klasztor i morze”[1].

Warto dodać, że Stefan Grabiński debiutował właśnie tomikiem „W pomrokach wiary”. Książka ukazała się w 1909 roku nakładem Księgarni Maniszewskiego i Meinhardta we Lwowie. Jak większość dzieł Grabińskiego, również jego debiut został niezauważony przez współczesnych pisarzowi krytyków i czytelników. Na ich uznanie ten urodzony w Kamionce Strumiłowej nieopodal Lwowa pisarz czekał jeszcze 10 lat, do czasu aż ukazał się drukiem słynny zbiór opowiadań „Demon ruchu”.

 

To właśnie sukces opowiadań, których treść osnuta została wokół tematyki kolejowej sprawił, że autor uwierzył w siebie, poszedł za ciosem i wydał następne dzieła. Los okazał się jednak przewrotny. Żadna z kolejnych jego książek nie cieszyła się już takim powodzeniem. Zapomniana przez lata twórczość Stefana Grabińskiego została odkryta ponownie w okresie PRL-u. Na podstawie opowiadań pisarza zrealizowano nawet kilka filmów. W niniejszej edycji „W pomrokach wiary” zamieszczono sześć opowiadań: Puszczyk, Pomsta ziemi, Szalona zagroda, Podzwonne, Wampir oraz Klątwa. Polecam.

Książka na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stefan-grabinski-w-pomrokach-wiary-opowiadania-fantastyczne-p-633.html  

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Polska fantastyka

ISBN: 978-83-66704-67-1

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 100

---

[1] Książki Stefana Grabińskiego: https://www.wydawnictwocm.pl/szukaj.html/szukaj=Grabi%C5%84ski

„Samobójstwo w hotelu Bristol”

 

Wacław Wirski „Samobójstwo w hotelu Bristol”

 

Warszawa, lata 30. ubiegłego wieku. W jednym ze stołecznych komisariatów policji rozlega się dzwonek telefonu. To portier hotelu Bristol informuje funkcjonariusza o znalezieniu w jednym z pokojów zwłok młodego mężczyzny. Policjanci niezwłocznie przybywają do hotelu i przystępują do rutynowych czynności. Niestety już na początku pojawia się problem. Nie można ustalić kim jest ów młodzieniec. Gość nie zdążył się bowiem jeszcze zameldować w recepcji. Wiadomo jedynie, że pojawił się w hotelu z teczką, która później gdzieś znikła. Na pierwszy rzut oka wygląda, że mężczyzna popełnił samobójstwo, strzelając do siebie z rewolweru.

Niemal w tym samym czasie w Warszawie pojawiają się agenci brytyjskiego wywiadu. Czyżby więc mężczyzna znaleziony w hotelu Bristol wplątany był w jakąś szpiegowską aferę? Jaką rolę odgrywa w tej sprawie pewien złodziej, który zamierza zerwać z niechlubną przeszłością? Kto wie, czy policji udałoby się wyświetlić okoliczności zbrodni, i odpowiedzieć na te pytania, gdyby do śledztwa nie włączył się reporter pewnej stołecznej gazety, Adam Rychlicki. Sprytny i wszędobylski żurnalista swą przebiegłością potrafi błyskawicznie pozyskać informacje, które dla doświadczonych policjantów znajdują się niemal poza zasięgiem.

 

Kim był Wacław Wirski? Ustalenie tożsamości autora niniejszego kryminału jest równie trudne jak poznanie personaliów mężczyzny, którego uśmiercił na kartach swej książki. Wiadomo jedynie, że powieść „Samobójstwo w hotelu Bristol” ukazała się drukiem w 1935 roku. Po jej przeczytaniu, możemy się także domyślać, że autor inspirował się kryminałami jednego z najpopularniejszych przedwojennych twórców tego gatunku, Adama Nasielskiego[1]. Mamy tu bowiem podobnie skonstruowane postacie bohaterów, wartką akcję i solidną dawkę humoru. Gdzieś w tle zarysowany jest również wątek romansowy. Różni się natomiast sposób prowadzenia śledztwa. Tu detektywi Nasielskiego, ze słynnym Bernardem Żbikiem na czele, górują zdecydowanie nad agentami, którzy usiłują rozwikłać zagadkę śmierci w hotelu Bristol. Polecam.   

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/waclaw-wirski-samobojstwo-w-hotelu-bristol-kpw-97-p-681.html

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-66704-93-0

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 122

---

[1] Powieści Adama Nasielskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Adam%20Nasielski

„Księga ognia”

 

Stefan Grabiński „Księga ognia”

 

Jeden z najbardziej fascynujących zbiorów opowiadań Stefana Grabińskiego – „Księga ognia” ukazał się drukiem w 1922 r. Był to okres, w którym powstało znane i cenione dzieło  klasyka polskiej noweli fantastycznej „Demon ruchu”[1]. W niniejszym tomie opublikowano opowiadania: Zielone Świątki, Muzeum dusz czyśćcowych, Gebrowie, Płomienne gody, Zemsta żywiołaków, Biały wyrak, Czerwona Magda, Pożarowisko oraz Pirotechnik.

 

W tomie „Demon ruchu” Grabiński zamieścił opowiadania osnute wokół tematyki kolejowej. Ich bohaterami były osoby, których życie związane było z pociągami, dworcami kolejowymi, mieszkańcy miejsc, które przecinały linie kolejowe czy pasażerowie pociągów. Wszystkie opowiadania zawarte w niniejszym zbiorze spaja natomiast jeden z najbardziej niszczących żywiołów – ogień. Do najciekawszych opowiadań jakie tu znajdziemy należy niewątpliwie Pożarowisko. Jest to historia pewnego mężczyzny, który nie bacząc na ostrzeżenia życzliwych osób, zdecydował się na budowę domu w miejscu niezwykle często nawiedzanym przez pożary. Nie zwracając uwagi na zabobony, osiedlił się razem z rodziną w nowym domu. Długo zachowywał wszelkie środki ostrożności, z czasem jednak jego czujność osłabła, a on sam nabrał przekonania, że nic złego nie może się już przytrafić. Niebawem okazuje się, że bardzo się mylił.

 

Warto docenić także opowiadania Muzeum dusz czyśćcowych, Płomienne gody oraz Biały wyrak. Główne role w tych opowiadaniach Grabińskiego odgrywają strażacy, kominiarze lub osoby mniej lub bardziej zafascynowane ogniem. W 1968 roku opowiadanie Pożarowisko zostało zekranizowane przez Ryszarda Bera. Trwający niespełna 30 minut film telewizyjny wszedł  w skład cyklu „Opowieści niezwykłe”. Polecam zarówno znakomity cykl filmowy jak również wszystkie zbiory opowiadań Stefana Grabińskiego[2].

Książka na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stefan-grabinski-ksiega-ognia-opowiadania-fantastyczne-p-673.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Polska fantastyka

ISBN:  978-83-66704-87-9

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 165

---

[1] Stefan Grabiński „Demon ruchu”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2019/04/demon-ruchu.html

[2] Seria Polska fantastyka: https://www.wydawnictwocm.pl/polska-fantastyka-c-73_80_51.html

 

„Kapitan Irena”

 

Adam Nasielski „Kapitan Irena”

 

Stany Zjednoczone, lata 30. ubiegłego wieku. Znudzony życiem młody mężczyzna Jim Dongan w rozmowie z przyjacielem, poczytnym literatem narzeka, że przygody jakie ten opisuje w swych książkach nie zdarzają się na co dzień zwykłym śmiertelnikom. Dongan, który jest zamożnym człowiekiem, synem milionera, właściciela potężnego koncernu stalowego, pragnie by kiedyś i jemu przytrafiło się coś niezwykłego. Marzy o wielkiej miłości. Nie zdaje sobie sprawy, że już niebawem jego fantazje się ziszczą a on znajdzie się w samym centrum niebezpiecznych, nieprawdopodobnych wręcz wydarzeń, i będzie marzył o powrocie do dawnego, ustabilizowanego życia.

 

Pewnego dnia do przechadzającego się nad brzegiem morza Dongana podchodzi młody chłopiec, i wkłada mu do kieszeni kartkę, na której widnieje nie znany mężczyźnie adres. Zdziwiony Jim postanawia udać się na wskazane miejsce. To nie koniec niespodzianek. Dongan zaczyna zdawać sobie sprawę, że tajemnicza kartka trafiła do niego przez pomyłkę. Nabiera przekonania, że wplątał się w sprawy działających na terenie USA agentów obcego wywiadu. Po chwili zastanowienia udaje się do siedziby amerykańskiego Navy Yard  i oferuje swą pomoc w wykryciu siedziby szpiegowskiej szajki. Kim jest tytułowa kapitan Irena? To piękna kobieta, która mimo młodego wieku (liczy sobie zaledwie dwadzieścia kilka lat) piastuje odpowiedzialne stanowisko w Ministerstwie Marynarki. To właśnie ona zostaje przełożoną Jima, kiedy ten nawiązuje współpracę z Navy Yard. I to panna Chambers staje się obiektem westchnień młodzieńca. Jim jest pewien, że z taką kobietą, byłby gotowy spędzić całe życie.

 

Adam Nasielski na kartach swej powieści skrzyżował wątek romansowy z sensacyjnym. Główny bohater kilkukrotnie ociera się o śmierć. Na poważne niebezpieczeństwo narażone zostaje także życie jego ukochanej. Mimo to, od pierwszej do ostatniej strony książki, Jima nie opuszcza poczucie humoru. Nawet w najbardziej dramatycznych momentach zawsze ma pod ręką zabawny żarcik lub powiedzonko. Nie brakuje mu odwagi, często balansuje na granicy ryzyka. Wierzy w swój spryt, szczęście oraz siłę swoich mięśni. Powieść jednego z najpopularniejszych przedwojennych autorów powieści kryminalnych i sensacyjnych, Adama Nasielskiego oparto na wydaniu z   1936 roku[1]. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/adam-nasielski-kapitan-irena-spk-16-p-739.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-67240-52-9

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 184

---

[1] Powieści Adama Nasielskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Adam%20Nasielski

„Plan R.”

 

Zenon Różański „Plan R.”

 

Lata 30. ubiegłego wieku. Z Nowego Jorku do Europy wypływa statek motorowy Wilson. Pośród pasażerów znajduje się polski inżynier Antoni Janczar. Za oceanem młody naukowiec spędził setki godzin w laboratorium, pracując nad rewolucyjną formułą chemiczną, zwaną „Planem R.” Formułę tę zamierzał przekazać polskiej armii. Nie trudno się domyślić, że chrapkę na zdobycie tak cennego wynalazku mają służby wywiadowcze wielu krajów. Kilka kabin na luksusowym transatlantyku zajmują agenci wywiadów ze Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Niemiec.

Największe niebezpieczeństwo grozi Janczarowi ze strony niezwykle urodziwej niemieckiej agentki Grety von Hesslar. Przebiegła kobieta, która przed inżynierem występuje jako Zofia Wilczewska, jest gotowa na wszystko by wykonać rozkaz i zdobyć teczkę z dokumentami naukowca. W obfitującej w zaskakujące zwroty akcji powieści, oprócz wątków romansowych, znajdziemy także trochę bójek i zabawnych konwersacji. Polski chemik podróżujący na pokładzie transatlantyka na brak przygód i emocji nie mógł zatem narzekać.

 

Zenon Różański, pozostawał w cieniu najbardziej popularnych przedwojennych autorów powieści kryminalnych: Aleksandra Błażejowskiego, Adama Nasielskiego, czy Stanisława A. Wotowskiego. Nie zrażał się tym jednak, i pozostawił po sobie całkiem pokaźny dorobek. Kilka tytułów tego pisarza i dziennikarza zostało wznowionych po latach w seriach Kryminały przedwojennej Warszawy oraz Stary polski kryminał. Warto je polecić szczególnie miłośnikom powieści Adama Nasielskiego. Różański, podobnie jak twórca postaci inspektora Bernarda Żbika, stosował zbliżone chwyty fabularne, jego kryminały przepełnione były również solidną dawką komicznych scen. Na kartach niniejszej książki także takowych nie brakuje.

Powieść Zenona Różańskiego drukowana była w odcinkach na łamach „Dziennika Bydgoskiego” w 1938 r. a na pierwsze wydanie książkowe czekała aż do 2022 r. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/zenon-rozanski-plan-r-spk-15-p-710.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-66704-97-8

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 160

„Opowiadania o świecie przestępczym carskiej Rosji” Tom 2

 

Arkadiusz Francewicz Koszko „Opowiadania o świecie przestępczym carskiej Rosji”

Tom 2

 

Wysokiej rangi funkcjonariusz carskiej policji Arkadiusz Francewicz Koszko po zakończeniu policyjnej kariery i opuszczeniu w 1917 r. Rosji, osiadł w Paryżu. W stolicy Francji postanowił spisać swoje wspomnienia sprzed lat. Już pierwszy tom opowiadań cieszył się sporym zainteresowaniem złaknionych sensacyjnych historii czytelników. Do autora nadchodziło wiele listów, w których zdecydowanie przeważały pozytywne opinie. Arkadiusz Francewicz Koszko zaznaczył w przedmowie do drugiego tomu, iż jego celem było oddanie jak najbardziej prawdziwego obrazu rosyjskiego społeczeństwa, również jego ciemnej strony. Stąd też w jego opowiadaniach pojawiają się przedstawiciele różnych klas społecznych.

W kolejnym tomie zamieszczono 15 opowiadań. Pierwsze z nich („Zabójstwo pani Timé”) to sensacyjna historia, w której główne role przypadły postaciom z wyższych sfer. Co ciekawe, osoby te wkroczyły na drogę zbrodni z marnych pobudek, ich łupem padł jedynie pierścionek o wartości 250 rubli. Do gabinetu Arkadiusza Francewicza Koszki zapukała również czterdziestoletnia kobieta, która padła ofiara przebiegłego, wyrafinowanego szantażysty. „Alchemicy z Rygi” to z kolei opowieść o oszustach, którzy wykorzystując ludzką naiwność sprzedawali im opiłki miedziane zamiast złota. Historii o rozmaitej maści cwaniakach, hochsztaplerach i wydrwigroszach bogacących się dzięki głupocie innych policjant przypomina jeszcze kilka.

 

W 1908 r. Arkadiusz Francewicz Koszko wyświetlił okoliczności tajemniczej zbrodni. Do starego kupca zostaje wysłana skrzynia z makabryczną zawartością, poćwiartowanymi zwłokami kobiety. Nadawcą paczki ma być syn owego kupca. Koszko nie wierzy jednak w winę młodzieńca, i przystępuje do działań mających wykryć prawdziwego sprawcę. W podobnym klimacie utrzymane jest także opowiadanie „Rudy trumniarz”, którego akcja rozgrywa się dwa lata później. Wykorzystujący śmierć zamożnego obywatela oszuści usiłują ograbić wdowę z pieniędzy i kosztowności. Nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego, wszak takich osobników nie brakuje i dziś, gdyby nie wybór czasu i metody dokonania haniebnego czynu. Na ostatnich stronach opublikowano krótkie biogramy postaci występujących na kartach książki a także życiorys autora. Polecam.

Książka na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/a-f-koszko-opowiadania-o-swiecie-przestepczym-carskiej-rosji-tom-2-p-708.html

 

Wydawca: Wydawnictwo CM

ISBN: 978-83-67240-15-4

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 216

„Klasztor i morze”

 

Stefan Grabiński „Klasztor i morze”

 

Stefan Grabiński, jeden z najwybitniejszych twórców polskiej noweli fantastycznej, przyszedł na świat 1887 roku w Kamionce Strumiłowej pod Lwowem. Studiował literaturę polską oraz filologię klasyczną na Uniwersytecie Lwowskim, a po ukończeniu studiów pracował w gimnazjach we Lwowie jako polonista. Niemal przez całe życie pisarz zmagał się z gruźlicą. Zmarł młodo, w 1936 roku także we Lwowie. Grabiński pozostawił po sobie dość duży dorobek literacki, na który składa się pięć powieści (w tym jedna nieukończona) oraz bardzo wiele nowel[1]. To właśnie krótkie formy zyskały po latach uznanie krytyków i czytelników. Niestety autor został doceniony dopiero po śmierci.

Powieść „Klasztor i morze” została wydana w 1928 r. Jak zawsze w trakcie lektury dzieł tego niemal zapomnianego dziś pisarza, także i w tym przypadku, czytelnik zostaje oczarowany atmosferą tajemniczości, grozy, niedopowiedzeń i nieustającego zagrożenia. Autorowi udało się niezwykle sugestywnie oddać niesamowitą atmosferę żeńskiego klasztoru, wznoszącego się na nadmorskich skałach. Pojawiają się również wątki romansowe a nawet szpiegowski. Na tle innych dzieł lwowskiego literata, utwór niniejszy wyróżnia się wykorzystaniem w treści regionalizmów, zwrotów z języka kaszubskiego a także niezwykłą wprost poetyką.

 

Pisarz skrupulatnie i niezwykle plastycznie odmalowuje trudy codziennego życia, a także obyczaje i wierzenia mieszańców Kaszub. Jest to więc jak widzimy powieść nieco odległa od stylu, do którego przyzwyczaił czytelników Grabiński. Od kilku lat nakładem wydawnictwa CM w księgarniach pojawiają się wznowienia powieści autora określanego często mianem „polskiego Poe” lub „polskiego Lovecrafta”. Ukazały się już: „Klasztor i morze”, „Księga ognia”, „Niesamowita opowieść”, „Salamandra”, „Szalony pątnik, Na wzgórzu róż”, „W pomrokach wiary”, „Wyspa Itongo” oraz oczywiście najbardziej znany i ceniony zbiór nowel „Demon Ruchu”. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stefan-grabinski-klasztor-i-morze-p-631.html

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Polska fantastyka

ISBN:  978-83-66704-65-7

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 150

---

[1] Dzieła Stefana Grabińskiego: https://www.wydawnictwocm.pl/szukaj.html/szukaj=grabi%C5%84ski

„Eksperyment doktora Visconta”

 

Adam Nasielski „Eksperyment doktora Visconta”

 

Argentyna lata 30. ubiegłego wieku. W trakcie lotu samolotem dochodzi do niecodziennego wypadku. Nagły wstrząs maszyny rzuca jednego z pasażerów na drzwi. Te otwierają się, a człowiek wypada. Na szczęście doktor Viscont, bo to on jest owym nieszczęśnikiem, założył wcześniej  spadochron. Oszołomiony mężczyzna ląduje nieopodal położonej na odludziu willi. Okazały budynek należy do ekscentrycznego naukowca. Viscont przekracza próg willi w nadziei uzyskania pomocy. Nie spodziewa się jednak, że wkrótce po spotkaniu z profesorem Knorrhem jego życie zupełnie się odmieni.

Właściciel willi, znajdujący się na łożu śmierci naukowiec postanawia, że przypadkowy gość zostanie ujęty w jego testamencie. Stawia przy tym jeden, ale niezwykle trudny do wypełnienia warunek. Viscont otrzyma pokaźną sumę zielonych banknotów jeżeli uda mu się odnaleźć człowieka zmarłego na atak serca, a następnie ożywić go zastrzykiem opracowanym przez profesora. Adam Nasielski postanowił popuścić wodze fantazji, a tej nigdy mu nie brakowało, i poszedł tym razem na całość. Powieść przepełniona jest dużą ilością nieprawdopodobnych wręcz zdarzeń. Począwszy od feralnego lotu, niezwykłego testamentu, po perypetie głównego bohatera, który za wszelką cenę postanawia doprowadzić, do tego aby warunki testamentu zostały wypełnione.

 

Jeden z najpopularniejszych przedwojennych polskich autorów powieści kryminalnych i sensacyjnych stworzył tym razem głównego bohatera, który znacznie odbiega od słynnego inspektora Żbika[1]. Wiele miejsca poświęcił na ukazanie rozterek, jakie targały Viscontem, starał się także tłumaczyć wybory dokonywane przez główną w powieści postać. Dzięki tym zabiegom doktor Viscont stał się postacią bardzo bliską zwykłemu czytelnikowi. Znajdziemy na kartach powieści także wątki romansowe oraz jak zawsze solidną dawkę humoru. Powieść Adama Nasielskiego „Eksperyment doktora Visconta” ukazała się w 1937 r. i na kolejne wydanie książkowe czekała ponad 80 lat. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/adam-nasielski-eksperyment-doktora-visconta-spk-14-p-701.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-67240-14-7

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 182

---

[1] Powieści Adama Nasielskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Adam%20Nasielski

„Tory donikąd”

 

Andrzej Kakiet „Tory donikąd”

 

Warszawa, pierwsza połowa lat 80. Stołecznym milicjantom sen z powiek spędza grasujący w pociągach seryjny morderca. Bandyta wyszukuje w przedziałach samotne, atrakcyjne kobiety, nawiązuje z nimi rozmowę, poczym wychodzi z nimi na korytarz, obezwładnia, gwałci, morduje, a ciała wyrzuca z pociągu. Jest przy tym niezwykle ostrożny, zawsze upewnia się, czy w pobliżu wytypowanego wcześniej przedziału nie przebywają inni pasażerowie. Prowokacje organizowane przez funkcjonariuszy MO nie przynoszą żadnych rezultatów. Przestępca nie daje się wciągnąć w pułapkę. Zamiast bandyty milicjanci aresztują w pociągu popularnego dziennikarza Andrzeja Kramera. Pomyłkowo zatrzymany dziennikarz podejmuje decyzję by pomóc organom ścigania w pochwyceniu niebezpiecznego przestępcy.

 

Andrzej Kakiet głównym bohaterem swej powieści uczynił jednak nie dziennikarza, lecz samego mordercę. To właśnie z jego perspektywy spoglądamy na rzeczywistość. Widzimy jak brak postępów w śledztwie, rozzuchwala bandytę i upewnia go w przekonaniu, że nic złego nie może go spotkać. Po drugiej stronie obserwujemy oficerów milicji, usiłujących za wszelką cenę uchwycić jakąkolwiek nić, która mogłaby doprowadzić ich do zatrzymania rozkręcającej się spirali zabójstw. Wiadomości o bandycie mordującym kobiety przedostają się do opinii publicznej. Presja wywierana przez przełożonych na śledczych zwiększa się z każdym dniem.

Miłośnicy dawnego polskiego kina zauważą zapewne iż jedna ze scen powieści – pościg za uciekającym z wagonu bandytą, jest bardzo wyraźnie inspirowana fragmentem znakomitego filmu Jerzego Kawalerowicza „Pociąg”. „Tory donikąd” (I wydanie - 1989 r.) to druga książka Andrzeja Kakieta wznowiona po latach w serii Najlepsze kryminały PRL. W 2020 r. ukazała się powieść „Posłaniec śmierci”[1]. Jej bohaterem był występujący także na kartach niniejszej powieści dziennikarz Andrzej Kramer. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/andrzej-kakiet-tory-donikad-lata-802-p-640.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Najlepsze kryminały PRL

ISBN: 978-83-66704-76-3

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 169

[1] Recenzja powieści „Posłaniec śmierci”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2021/09/posaniec-smierci.html

„Opowiadania o świecie przestępczym carskiej Rosji” Tom 1

 

Arkadiusz Francewicz Koszko „Opowiadania o świecie przestępczym carskiej Rosji”

Tom 1

 

Arkadiusz Francewicz Koszko to jeden z najważniejszych funkcjonariuszy carskiej policji. Od 1908 r. Koszko piastował funkcję szefa moskiewskiej policji detektywistycznej, a kilka lat później powierzono mu odpowiedzialność za całą rosyjską policję. Po 1917 r. Arkadiusz Francewicz Koszko zmuszony został do ucieczki z Rosji. Dotarł do Paryża, gdzie imał się przeróżnych zajęć, pracował między innymi jako kierownik sklepu z futrami. W wolnych chwilach często wracał do wspomnień z czasów pracy w rosyjskiej policji. Pewnego dnia postanowił je spisać. Opowiadania zebrane w niniejszym tomie zostały opublikowane po raz pierwszy w 1926 roku, a więc dwa lata przed śmiercią autora.

 

Akcja opowiadań rozgrywa się głównie w Moskwie. Koszko i jego podkomendni zmuszeni bywają jednak czasem do opuszczenia stolicy i udają się w ślad za podejrzanym osobnikiem do innych miast rosyjskiego imperium. Tłem jednej z historii jest nawet Warszawa. Do gabinetu Koszki pukają przeróżne indywidua. Urzędnik zawsze każdego wysłucha, doradzi, czasem decyduje się osobiście zająć jakąś sprawą. Zdarza się, że Koszko podejmuje z przestępcami swoistą grę, tak jak np. w przypadku Waśki Smysłowa, który dzwonił do policjanta po dokonaniu każdej udanej kradzieży. Arkadiusz Francewicz Koszko tropi morderców, oszustów i włamywaczy. Trudno znaleźć sprawę, której nie udałoby mu się rozwikłać. Czy wysokiemu rosyjskiemu urzędnikowi policyjnemu zdarza się koloryzować? Zapewne tak. Czyni to jednak ze swoistym wdziękiem i humorem, talentu literackiego także nie można mu odmówić.

Bohaterem jednego z opowiadań jest wysoki urzędnik polskiej Policji Państwowej Ludwik Marian Kurnatowski[1]. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że Kurnatowski, podobnie jak Koszko miał w swoim dorobku kilkadziesiąt opowiadań opisujących własne policyjne dokonania. Koszko uważał warszawskiego kolegę za zdolnego i sprytnego oficera, któremu bez obaw można było powierzyć prowadzenie najbardziej skomplikowanych i niebezpiecznych spraw. Kilka tomów opowiadań Kurnatowskiego zostało po latach wznowionych w serii Kryminały przedwojennej Warszawy. W wolnej chwili warto także sięgnąć po wznowione w tej serii wspomnienia innego przedwojennego oficera polskiej policji - Daniela Bachracha[2]. Polecam.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/a-f-koszko-opowiadania-o-swiecie-przestepczym-carskiej-rosji-tom-1-p-690.html

 

Wydawca: Wydawnictwo CM

ISBN: 978-83-67240-05-5

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 216

---

[1] Opowiadania Ludwika M. Kurnatowskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Ludwik%20M.%20Kurnatowski

[2] Opowiadania Daniela Bachracha: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Daniel%20Bachrach

„Niesamowita opowieść”

 

Stefan Grabiński „Niesamowita opowieść”

Opowiadania fantastyczne

 

W dorobku twórcy polskiej noweli fantastycznej Stefana Grabińskiego znajdziemy kilka zbiorów opowiadań i powieści. Uznanie krytyki przyniósł pisarzowi cykl nowel „Demon ruchu”, kolejne dzieła Grabińskiego zostały docenione dopiero po jego śmierci. Od kilku lat nakładem wydawnictwa CM ukazują się wznowienia dzieł Grabińskiego, najbardziej znane, jak wspomniany wyżej „Demon ruchu”, a także mniej popularne, te od których rozpoczynała się kariera pisarza urodzonego w 1887 r. w Kamionce Strumiłowej[1]. Zbiór „Niesamowita opowieść”, który został wydany w 1922 roku, zawiera siedem opowiadań: Spojrzenie, W domu Sary, Na tropie, Świadek Materna, Kochanka Szamoty, Nietykalny oraz Przed drogą daleką.

Niewątpliwie największe wrażenie na odbiorcy wywierają Dom Sary oraz Kochanka Szamoty. Bohaterką opowiadania Dom Sary jest mieszkająca w tajemniczej willi, piękna kobieta. Sara uwodzi mężczyzn, uzależnia ich od siebie, sprawia, że nie mogą bez niej żyć. Zaniepokojony dziwnym zachowaniem i postępującym załamaniem stanu zdrowia swego przyjaciela, Władek, postanawia sprawdzić, co kryje się za murami domu Sary. Odkrywa tajemnicę demonicznej niewiasty i podejmuje z nią „walkę”. Opowiadanie to, podobnie jak Kochanka Szamoty, zostało dostrzeżone przez filmowców. W 1985 r. Zygmunt Lech zrealizował klimatyczny horror telewizyjny. W roli Sary Bragi została obsadzona zapomniana już dziś Hanna Balińska.

 

Kochanka Szamoty, to historia miłości do wyśnionej kobiety. Maria Kalergis wyznacza bohaterowi spotkania tylko raz w tygodniu, a jej zachowanie, kiedy dochodzi do schadzek bywa często trudne do wyjaśnienia. W opowiadaniach Stefana Grabińskiego próżno szukać makabrycznych scen. Autor miał swoje wypróbowane metody budowania napięcia i klimatu grozy, która niepostrzeżenie przenika do codziennego życia bohaterów, osłabia ich, obezwładnia. Jego bohaterowie wyposażeni bywają często w niezwykłą zdolność, która pozwala im dostrzec to co dla ogółu jest niewidoczne bądź zupełnie nieistotne. Ten „szósty zmysł” najczęściej nie pomaga im jednak ustrzec się tego co prowadzi do zguby i zatracenia. Polecam.

Książka na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stefan-grabinski-niesamowita-opowiesc-opowiadania-fantastyczne-p-632.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Polska fantastyka

ISBN: 978-83-66704-66-4

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 140

---

[1] Dzieła Stefana Grabińskiego: https://www.wydawnictwocm.pl/szukaj.html/szukaj=grabi%C5%84ski

„Uśmiech na wokandzie”

 

Rafał Jurkowski „Uśmiech na wokandzie”

 

„Uśmiech na wokandzie” to zbiór kilkuset dowcipów wybranych z czasopism ukazujących się na ziemiach polskich w latach 1918-1939. Bohaterami żartów są włamywacze, kieszonkowcy, rabusie i zabijacy, których lepiej nie spotkać nocą w ciemnym zaułku. Nie brakuje kawałów o oszustach, defraudantach, uwodzicielach i sędziach spoglądających z politowaniem na ławę oskarżonych, gdzie cwany adwokat za sowite honorarium udziela porad kutemu na cztery nogi rzezimieszkowi. Autorzy dowcipów wykpiwają bankierów, którzy nie martwią się rozprutą kasą, lecz usiłują nie dopuścić by wieści o ich problemach z płynnością finansową dotarły do opinii publicznej. Detektywi na ogół nie potrafią wyśledzić z kim spotyka się zdradzająca małżonka, a posiadacze automobilów rozjeżdżają przypadkowych przechodniów autem, które nie zostało jeszcze spłacone. Uśmiechu i pogody ducha nie brakuje bohaterom dowcipów odprowadzanych do drzwi celi bądź pod szubienicę. Jakże więc może brzmieć ostatnie życzenie fryzjera, który popełnił ciężkie przestępstwo i skazany został na karę śmierci? „Proszę o ostrą brzytewkę. Pragnąłbym przed śmiercią ogolić pana prokuratora”.

 

Żródło:

https://www.wydawnictwocm.pl/usmiech-na-wokandzie-p-746.html

 

Wydawca: Wydawnictwo CM

Seria: Zbrodnie z myszką

ISBN: 978-83-67240-55-0

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 330

„Uśmiech na wokandzie” (zapowiedź)

 

Rafał Jurkowski „Uśmiech na wokandzie”

 

Już niebawem w księgarniach pojawi się nowa seria książek „Zbrodnie z myszką”. Seria adresowana jest głównie do miłośników kryminalnych historii sprzed lat.

Tom pierwszy „Uśmiech na wokandzie” to zbiór kilkuset dowcipów wybranych z czasopism ukazujących się na ziemiach polskich w latach 1918-1939. Bohaterami żartów są włamywacze, kieszonkowcy, rabusie i zabijacy, których lepiej nie spotkać nocą w ciemnym zaułku. Nie brakuje kawałów o oszustach, defraudantach, uwodzicielach i sędziach spoglądających z politowaniem na ławę oskarżonych, gdzie cwany adwokat za sowite honorarium udziela porad kutemu na cztery nogi rzezimieszkowi. Autorzy dowcipów wykpiwają bankierów, którzy nie martwią się rozprutą kasą, lecz usiłują nie dopuścić by wieści o ich problemach z płynnością finansową dotarły do opinii publicznej. Detektywi na ogół nie potrafią wyśledzić z kim spotyka się zdradzająca małżonka, a posiadacze automobilów rozjeżdżają przypadkowych przechodniów autem, które nie zostało jeszcze spłacone. Uśmiechu i pogody ducha nie brakuje bohaterom dowcipów odprowadzanych do drzwi celi bądź pod szubienicę. Jakże więc może brzmieć ostatnie życzenie fryzjera, który popełnił ciężkie przestępstwo i skazany został na karę śmierci? „Proszę o ostrą brzytewkę. Pragnąłbym przed śmiercią ogolić pana prokuratora”.

Książka na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/usmiech-na-wokandzie-p-746.html

 

Wydawca: Wydawnictwo CM

Seria: Zbrodnie z myszką

ISBN: 978-83-67240-55-0

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 330

„Zapomniane miejsca. Pomorskie”

 

Michał Piotrowski „Zapomniane miejsca. Pomorskie”

Część południowa. Przewodnik

 

„Zapomniane miejsca. Pomorskie. Część południowa” to drugi z przewodników, w którym przedstawione zostały opuszczone historyczne obiekty znajdujące się na terenie Pomorza. Podobnie jak w tomie pierwszym, autorzy Michał Piotrowski i Marcin Tymiński, zamieścili w nim obszerne informacje o ponad stu miejscach, które nie oparły się upływowi czasu i niszczeją gdzieś z dala od asfaltowych szos[1]. Przeciętny turysta z rzadka dociera do takich budowli, konserwatorzy zabytków unikają ich jak diabeł święconej wody, i tylko od wielkiego dzwonu pojawia się w okolicy zrujnowanego dworu, pałacu czy fabryki prawdziwy miłośnik historii. Od czasu do czasu można znaleźć w mediach informację o tym, że jacyś lokalni aktywiści ocalili gdzieś cmentarz, pomnik, czy kapliczkę. Nadal jednak są to tylko jednostkowe przypadki, a z każdym rokiem znikają z krajobrazu, nie tylko Pomorza, kolejne materialne ślady przeszłości.

 

Podobnie jak przewodnik „Zapomniane miejsca. Pomorskie. Część południowa” również niniejszy tom został podzielony na trzy części. Pierwsza obejmuje Bory Tucholskie i Kociewie – na południe od DK20, w części drugiej opisane zostały obiekty znajdujące się na Żuławach, na północ od DK22, w ostatniej natomiast przybliżono dzieje miejsc leżących na Powiślu, na południe od DK22. Dotarcie do każdego z przedstawionych na kartach przewodnika obiektów ułatwią z pewnością precyzyjne wskazówki, a nawet współrzędne GPS. Każdy z przewodników serii „Zapomniane miejsca” zaopatrzony jest w mapki, na których zaznaczono opisywane miejsca, w słowniczek wyjaśniający trudniejsze terminy a także w indeks miejscowości. Nie inaczej jest oczywiście również w tym przypadku.

 

Organizując wyprawę szlakiem zapomnianych miejsc nie możemy zapominać o zabraniu ze sobą odpowiedniego wyposażenia. Dotarcie do niektórych obiektów wymagać bowiem może dość dużo wysiłku. Kiedy już znajdziemy się we wnętrzu opuszczonego dworu, pałacu lub zakładu przemysłowego przydatna może okazać się choćby latarka. Zawsze należy pamiętać o zachowaniu szczególnej ostrożności kiedy znajdziemy się w pobliżu obiektu, którego stan techniczny budzi nasze wątpliwości. Na kartach przewodnika takie miejsca zostały zaznaczone ikonką wykrzyknika. Nie trzeba chyba dodawać, że nie powinniśmy zbytnio zwlekać ze zwiedzaniem przypomnianych w przewodniku miejsc. Za kilka lat po wielu z nich na pewno nie pozostanie już niestety żaden ślad. Polecam.

Przewodnik na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/zapomniane-miejsce-pomorskie-czesc-poludniowa-p-619.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Zapomniane miejsca

ISBN: 978-83-66704-47-3

Liczba stron: 190

Rok wydania: 2021

---

[1] http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2021/11/zapomniane-miejsce-pomorskie.html 

„Sprawa Edwina Cramma”

 

Zenon Różański „Sprawa Edwina Cramma”

 

Warszawa, lata 30. ubiegłego wieku. Młody, zdolny pisarz Edwin Cramm po rozmowie z dyrektorem wydawnictwa „Głos Poranny” postanawia wstąpić do kawiarni. Na swoje nieszczęście przy jednym ze stolików dostrzega oszałamiająco piękna kobietę. Nigdy wcześniej, żadna z pań nie wywarła na nim takiego wrażenia jak tajemnicza nieznajoma. Młodzieniec postanawia podejść do zajmowanego przez nią stolika, przedstawić się i nawiązać rozmowę. Niestety nie wszystko układa się po jego myśli. Po chwili kobieta opuszcza lokal, wsiada do stojącego w pobliżu samochodu i odjeżdża. Oszołomiony i zdesperowany Cramm podbiega do najbliższej taksówki i poleca szoferowi by nie stracił z pola widzenia auta, które niebawem może zniknąć gdzieś za zakrętem. 

 

Literat nie zdaje sobie sprawy, że rozpoczynając pościg za nieznajomą, znajdzie się wkrótce w samym centrum afery szpiegowskiej. Nie świadom niebezpieczeństwa pojawia się w miejscu, którego powinien wystrzegać się jak ognia. Na domiar złego młodzieńcza fantazja i brawura sprawiają, że zamiast definitywnie przeciąć wciągający go wir wydarzeń, wpada coraz głębiej w sieć, z której wyplątanie się być może stanie się niemożliwe. Kto wie jak zakończyłyby się perypetie sympatycznego pisarza, gdyby na horyzoncie nie pojawiła się urocza, dzielna dziewczyna z sąsiedztwa. Mieszkająca tuż obok panna Ziuta zauważa podejrzanych osobników, którzy wyprowadzają z mieszkania Edwina Cramma. Postanawia interweniować i nie dopuścić by stała mu się jakakolwiek krzywda. Warto tu dodać, że rezolutna panna podkochuje się w przystojnym literacie.

 

Powieść Zenona Różańskiego drukowana była w odcinkach na łamach „Małego Dziennika” w 1936 r. Nigdy dotąd nie ukazała się w formie książkowej. To dość dziwne, gdyż jest to jedna z najlepszych powieści tego autora[1]. Napisana z dużym przymrużeniem oka, z  humorem książka obfituje w liczne zwroty akcji. Ta zaś z kolei jest niezwykle wartka jak zwykło się pisywać w recenzjach. Bohaterowie wywodzą się z różnych środowisk, a nawet krajów, jak na kryminał szpiegowski przystało. Główny bohater, mający w dorobku już kilka powieści, Edwin Cramm nie zdaje sobie sprawy, że wszystko to co dotychczas wyszło spod jego pióra jest niczym wobec przygód, które staną się jego udziałem. Polecam.

 

Źródło:

https://www.wydawnictwocm.pl/zenon-rozanski-sprawa-edwina-cramma-kpw-95-p-624.html

 

Wydawca: Wydawnictwo CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-66704-58-9

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 271

---

[1] Powieści Zenona Różańskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search?q=Zenon+R%C3%B3%C5%BCa%C5%84ski