piątek, 1 sierpnia 2025

„Robinson Crusoe”

 

Daniel Defoe „Robinson Crusoe”

 

Robinson Crusoe jest jednym z tych tekstów literackich, które zna każdy. Znajomość powieści Daniela Defoe często ogranicza się jednak – podobnie jak w przypadku Hamleta czy Don Kiszota – do kojarzenia wybranych obrazów, motywów i treści, będących częścią zbiorowej wyobraźni. Od imienia głównego bohatera pochodzi też określenie „robinsonada”, czyli opowieść o pełnej przygód podróży, podczas której bohater trafia, zwykle samotnie, w bezludne miejsce, gdzie kierując się rozumem i doświadczeniem, stara się przetrwać.

 


Na pierwsze kompletne wydanie Robinsona Crusoe w języku polskim przyszło czytelnikom czekać ponad 300 lat. Fakt, że powieść Defoe składa się z trzech tomów, nie jest i nigdy nie był powszechnie znany. W masie przeróbek i adaptacji opowieści o słynnym rozbitku znalazło się miejsce na rzetelne wydania pierwszych dwóch części, lecz braku trzeciej – jak się zdaje – nigdy nie zauważano. W serii Biblioteka Narodowa ukaże się jedno z nielicznych na świecie opracowań kompletnych, uwzględniające zarówno spójność trzech składowych trylogii, jak i ujawniające się pomiędzy nimi napięcia. Sytuuje historię Robinsona w kontekście formalnej specyfiki brytyjskiej powieści XVIII wieku, a także religijnych, politycznych i społeczno-kulturowych uwarunkowań epoki, znacząco poszerzając popularne wyobrażenia o słynnym rozbitku.

 


Dwa pierwsze tomy publikowane są w przekładach już istniejących – Józefa Birkenmajera oraz nieznanego tłumacza, natomiast tom trzeci został przełożony przez Michała Lachmana.

 


Powieść na stronie wydawcy:

https://wydawnictwo.ossolineum.pl/produkt/robinson-crusoe

 

Wydawca: Wydawnictwo Ossolineum

Przekład: Józef Birkenmajer, Michał Lachman

ISBN: 978-83-66257-49-8

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 1232



czwartek, 31 lipca 2025

„Pastuszkowie, gazeciarze, tkaczki. Jak zmuszano dzieci do pracy”

 

Magdalena Kopeć „Pastuszkowie, gazeciarze, tkaczki. Jak zmuszano dzieci do pracy”

 

Mali robotnicy fabryk, górnicy, pastuszkowie, uliczni sprzedawcy, pracownicy tkalni, hut, tartaków, opiekunki, służące… Chłopcy i dziewczynki, którzy spędzają większą część doby w dusznych zakładach, na kolanach, w polnym skwarze, często w warunkach zagrażających zdrowiu i życiu. Spotkacie ich na kartach tej książki. Dziś trudno w to uwierzyć, ale jeszcze kilkadziesiąt lat temu w Polsce praca dzieci – w tym zaledwie paroletnich – była na porządku dziennym.

Magda Kopeć, historyczka i pisarka, podąża szlakiem losów Jasiów, Stasiów i Janinek – naszych prababć i babć, pradziadków i dziadków. Kreśli obraz życia tych, których głos bywa ledwo słyszalny w źródłach i opracowaniach historycznych – dzieci od kołyski przyuczanych do pracy, wyzyskiwanych za społecznym przyzwoleniem, pozbawionych należytej opieki i troski.

 


Ta opowieść o utraconym dzieciństwie uświadamia, jak rewolucyjne zmiany zaszły na ziemiach polskich za życia zaledwie kilku pokoleń. I przypomina, że postęp cywilizacyjny był okupiony nieludzką pracą milionów małych dorosłych.

 


Magdalena Kopeć – pisarka, historyczka i muzealniczka. Zadebiutowała w 2019 roku powieścią Trzy zimy, w której połączyła wątki historyczne i obyczajowe. Później wydała m.in. Lato Sabiny (2022), pełną emocji powieść obyczajową, oraz Gorzkie korzenie (2023), poruszającą opowieść o wpływie dzieciństwa na dorosłe życie.

 


Książka na stronie wydawcy:

https://wielkalitera.pl/produkt/pastuszkowie-gazeciarze-tkaczki-ksiazka

 

Wydawca: Wielka Litera Sp. z o. o.

ISBN: 978-83-8360-147-2

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 288



środa, 30 lipca 2025

„Medyczne zbrodnie nazistów”

 

Krzysztof Drozdowski „Medyczne zbrodnie nazistów”

 

Lekarze, którzy stali się katami. Eksperymenty mrożące krew w żyłach. Ofiary, które miały nigdy nie opowiedzieć swojej historii. Jak doszło do tego, że wykształceni lekarze, często wybitni specjaliści, porzucili przysięgę Hipokratesa, stając się narzędziami zbrodniczego reżimu? Za zamkniętymi drzwiami klinik i szpitali, za drutami obozów koncentracyjnych rozegrał się medyczny horror o rozmiarach nieznanych dotąd w dziejach ludzkości. W imię chorej ideologii i rzekomego postępu nauki lekarze III Rzeszy torturowali, okaleczali i mordowali tysiące ludzi – bez znieczulenia, bez litości, bez skrupułów.



Sięgając po nowe dokumenty i nieznane dotąd fakty, Krzysztof Drozdowski z chirurgiczną precyzją rekonstruuje przebieg potwornych badań: wstrzykiwania fenolu, transplantacji kości, prób sterylizacji i trucia gazami bojowymi. Opowiada o „aniołach śmierci” w kitlach i o ich ofiarach – kobietach, dzieciach, więźniach, których jedyną winą była narodowość, orientacja, choroba.


Przywołuje fakty znane z procesów norymberskich, ale sięga też do rzadkich dokumentów archiwalnych i najnowszych ustaleń badaczy. Ujawnia nie tylko kulisy zbrodniczych działań ludzi w białych kitlach, lecz również skalę systemowej przemocy, której ofiarą padły dziesiątki tysięcy niewinnych osób.

Oto wstrząsająca podróż przez mroczny świat niemieckiej medycyny czasów III Rzeszy – od pseudonaukowych teorii rasowych po nieludzkie eksperymenty w obozach koncentracyjnych.

 


Książka na stronie wydawcy:

https://replika.eu/tytul/medyczne-zbrodnie-nazistow

 

Wydawca: Replika

ISBN: 978-83-68364-89-7

Rok wydania: 2025

Liczba stron:  336



wtorek, 29 lipca 2025

„Riese. Tajemnica Gór Sowich”

 

Krzysztof Piersa „Riese. Tajemnica Gór Sowich”

 

Złoty Pociąg to tylko legenda. Ale krew na torach – już nie. Wałbrzych znów przyciąga uwagę – nie tajemniczym kompleksem Riese ani historią Trzeciej Rzeszy, tylko brutalnym morderstwem. Róża Hochberg, samozwańcza dziedziczka zamku Książ, ginie na zimnym torowisku. Kilka dni później znika detektyw, który próbował odkryć prawdę. Miasto zaczyna szeptać o seryjnym mordercy – strażniku sekretów ukrytych głęboko w Górach Sowich.

Na miejscu pojawia się nietypowe trio: była policjantka z przeszłością, przewodnik z obsesją na punkcie wojny i preppers, który zna wszystkie teorie spiskowe świata. Wciągnięci w prywatne śledztwo, schodzą coraz głębiej – dosłownie i w przenośni – w świat bunkrów, kłamstw i złota, które miało zmienić bieg historii.

 


Kompleks Olbrzym jeszcze nie powiedział ostatniego słowa. Tu nie chodzi o legendy. Tu chodzi o to, co ludzie są w stanie ukryć pod ziemią… i jak bardzo nie chcą, żeby to wypłynęło. Autor bestsellera Gustloff podnosi poprzeczkę i prowadzi czytelników tunelem w głąb Gór Sowich, w których przeszłość miesza się z krwią i legendami.

 


Strony wydawcy:

https://www.facebook.com/wydawnictwo.initium

https://www.initium.pl

 

Wydawca: Initium

ISBN: 978-83-68205-56-5

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 376



poniedziałek, 28 lipca 2025

„Stachna córka Bartosza”

 

Donata Maria Dominik-Stawicka „Stachna córka Bartosza”

 

Powieść Stachna córka Bartosza jest drugim tomem sagi rodu Wezenborgów. Pisząc historię córki Bartosza Wezenborga, kasztelanowej gnieźnieńskiej, pani na Odolanowie, Nabyszycach i Jutrosinie, Autorka tworzy wizerunek niebanalnej kobiety średniowiecza, samodzielnej, dającej sobie radę w męskim świecie rycerzy i możnowładców, ambitnej i władczej, łamiącej stereotypy.

Czy można kontynuować powieść rycerską, której głównym bohaterem jest kobieta? Wydawałoby się, że to niemożliwe, ale dzięki wiedzy i talentowi pisarskiemu Donaty Marii Dominik-Stawickiej udało się ten pomysł bardzo zręcznie zrealizować. (…) Gorąco polecam tę trylogię; na szczególne uznanie zasługuje ogromna wiedza historyczna Autorki, jej talent literacki, który przejawia się m.in. w sięgnięciu do reguł powieści szkatułkowej. Bardzo podoba mi się w opisywanej trylogii naturalność postaci oraz harmonia ich losów z rzeczywistymi wydarzeniami i z przeżyciami wszystkich ludzi. Losy ludzkie w powieści są autentyczne, bohaterom towarzyszą radość i smutek, porażki i zwycięstwa, sukcesy i klęski. z przedmowy prof. dr. hab. Tomasza Jasińskiego

 


Powieść na stronie wydawcy:

https://wydawnictwoavalon.pl/produkt/stachna-corka-bartosza

 

Wydawca: Avalon

ISBN: 978-83-7730-687-1

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 320



sobota, 26 lipca 2025

„Najdłuższy dzień”

 

Cornelius Ryan „Najdłuższy dzień”

Lądowanie w Normandii 6 czerwca 1944 roku było największą i najbardziej zło­żoną operacją desantową w dziejach, wymagającą katorżniczej pracy planistów, prze­nikli­wości meteorologów, geniuszu konstruktorów, nadzwyczajnej przebiegłości wy­wia­­du i kontr­­wy­wia­du, a w końcu poświęcenia i przedsiębiorczości żoł­nierzy.

Ryan opisuje D-Day tak plastycznie, że czytelnik niekiedy odnosi wrażenie, iż znalazł się w centrum wydarzeń: na spadochronie pod nocnym niebem, na chybotliwej barce desantowej, pod niemieckim ogniem na normandzkiej plaży... Ta relacja długo jeszcze będzie niedościgłym wzorem dla korespondentów wojennych i his­to­ryków wojsko­wo­ś­ci, którzy usiłują opisać wielkie zmagania zbrojne, nie tracąc z pola widzenia czło­wieka.

 


Najdłuższy dzień w 1962 roku został zekranizowany z udziałem takich gwiazd jak John Wayne, Henry Fonda, Robert Mitchum, Richard Burton i Sean Connery. Film nagrodzono dwoma Oscarami.

 


Cornelius Ryan urodził się w 1920 roku w Dublinie. Był jednym z naj­bar­dziej cenio­nych korespondentów wojennych swoich czasów. Odbył kilkanaście lotów bojowych, relacjonował lądowanie w Normandii, marsz przez Europę 3. Armii gen. Pattona, woj­nę na Pacyfiku. Kawaler Legii Honorowej, zmarł w roku 1974.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://www.rebis.com.pl/pl/book-najdluzszy-dzien-cornelius-ryan,SCHB03192.html

 

Wydawca: Rebis 

Przekład: Tadeusz Wójcik

ISBN: 978-83-8338-322-4

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 272



piątek, 25 lipca 2025

„Krótka historia powieści”

 

Henry Russell „Krótka historia powieści”

Innowacyjny przewodnik po kierunkach, dziełach, tematach i technikach

 

Krótka historia powieści to nowy, innowacyjny sposób poznania najwybitniejszych dzieł światowej literatury, poczynając od Opowieści o Genjim po Najlepszą przyjaciółkę. Koncentrując się na kluczowych 67 powieściach, z krótkim opisem fabuły oraz wyjaśnieniem ich kluczowej roli w historii literatury, książka objaśnia także najważniejsze zagadnienia dotyczące kierunków, tematów i technik.

Opatrzony słowem wstępnym profesora Petera Boxalla, ten bogato ilustrowany przewodnik pozwoli czytelnikowi w niekonwencjonalny sposób przypomnieć sobie swoje ulubione książki i odkryć nowe, dotąd nieznane dzieła.

 


Henry Russell jest autorem ponad 30 książek o bardzo różnorodnej tematyce, w tym Around the World in 80 Novels. Jest także współautorem licznych prac, w tym esejów opublikowanych w książce The Greatest Books You’ll Never Read: Unpublished Masterpieces by the World’s Greatest Writers.

Peter Boxall jest profesorem literatury angielskiej na uniwersytecie w Sussex.

 


Książka na stronie wydawcy:

https://almapress.com.pl/krotka-historia/1135-krotka-historia-powiesci-9788370208332.html

 

Wydawca: Oficyna Wydawnicza „Alma-Press” 

Przekład: Jerzy Jarosław Malinowski

ISBN: 978-83-70-20-833-2

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 224


środa, 23 lipca 2025

„Mitologia hawajska. Legendy o duchach i bogach”

 

William Drake Westervelt „Mitologia hawajska. Legendy o duchach i bogach”

 

Mitologia Hawajów to piękne opowieści inspirowane naturą. Niemal każda z dolin na wyspach ma własną, fascynującą opowieść. Pozwalają one zrozumieć, jak ich dawni mieszkańcy postrzegali przyrodę, a zarazem opisują wczesną historię w legendarnej oprawie.

Niezwykłe tęcze na zboczach gór symbolizują śmierć i odradzanie Kahali, Tęczowej Pani z doliny Manoa. Za niezwykłymi kolorami hawajskich ryb, dorównującymi motylom, stoi walka dwóch wodzów. Maui, półbóg cudotwórca, słysząc śpiew ptaków, sprawia, że również ich piękne kształty stają się widzialne dla wszystkich.



Lasy zamieszkują wróżki oraz skrzaty, wychodzące nocą, by budować świątynie, masywne mury, tworzyć kanu lub ostrzegać szeptem przed niebezpieczeństwem. Ptaki i ryby są mądrymi i oddanymi opiekunami domostw. Te o jaskrawym upierzeniu, obdarzone pięknym głosem wiernie towarzyszą wodzom. Rekiny i inne wielkie morskie stworzenia są niezawodnymi posłańcami tych, którzy składają im ofiary. Często przenoszą swoich wyznawców z wyspy na wyspę i chronią przed niebezpieczeństwami. Ale nie brakuje w hawajskim folklorze także tego, co mroczne i przerażające…

Czystość myśli, bogactwo wyobraźni oraz subtelność barw sprawiają, że mity hawajskie, w których przyroda ożywa za sprawą ludzkiej fantazji, zasługują na wysokie miejsce w literaturze, na równi z baśniami europejskimi.

 


William Drake Westervelt (1849-1939) – sekretarz, a następnie prezes Hawaiian Historical Society. Jeden z najważniejszych autorytetów w zakresie folkloru Hawajów. Autor wielu książek i artykułów na jego temat, Jego antologie mitów i legend należą do ścisłego grona najtrafniejszych ujęć specyficznych hawajskich poglądów na sfery sacrum i profanum.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://replika.eu/tytul/mitologia-hawajskalegendy-o-duchach-i-bogach

 

Wydawca: Replika

Seria: Wierzenia i zwyczaje

Przekład: Tomasz Kupczyk

ISBN: 978-83-68364-43-9

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 320



poniedziałek, 21 lipca 2025

„Ikonografia Jagiellonów jako królów polskich i wielkich książąt litewskich oraz członków ich rodzin (1386-1795)”

 

„Ikonografia Jagiellonów jako królów polskich i wielkich książąt litewskich

 oraz członków ich rodzin (1386-1795)”

 

"Niniejsza publikacja składa się z dwóch części: opisowej i ilustracyjnej. W pierwszej z nich znajduje się siedem rozdziałów omawiających węzłowe problemy ikonografii Jagiellonów w latach 1386–1795, w drugiej materiał ilustracyjny obejmujący wszystkie znane nam portrety Jagiellonów powstałe w tym okresie. O ile zilustrowane w tomie drugim przedstawienia zostały pogrupowane według klucza biograficznego (z wyjątkiem przedstawień zbiorczych wyodrębnionych na początku tomu), o tyle w tomie pierwszym odeszliśmy od takiej formuły ich omawiania. Zamiast tego uznaliśmy, że bardziej pouczające będą eseje tematyczne o charakterze przekrojowym, w których przyjęte kryteria analizy z jednej strony pozwolą w pełniejszy sposób oddać intencje twórców omawianych dzieł, a z drugiej uwypuklą te cechy ikonografii Jagiellonów, które są dla niej szczególnie charakterystyczne. W związku z powyższym za kryteria omawiania wizerunków przyjęte są przede wszystkim albo ich funkcja, albo medium." - z wprowadzenia

 


Publikacja na stronach wydawcy:

https://vistulana.pl/produkt/ikonografia-jagiellonow-jako-krolow-polskich-i-wielkich-ksiazat-litewskich-oraz-czlonkow-ich-rodzin-1386-1795

 

Wydawca: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”

Seria:  “Folia Jagellonica. Fontes”, t. 44, komplet: cz. 1 i cz. 2

ISBN: t. 1: 978-83-67277-54-9 / t. 2: 978-83-67277-28-0

Rok wydania: 2025

Liczba stron: t. 1 426; t. 2: 342



niedziela, 20 lipca 2025

„Zesłańcy”

 

Jerzy Wróblewski „Zesłańcy”

 

Klasyka polskiego komiksu w nowym wydaniu! Maurycy Beniowski już za życia stał się legendą. Ten urodzony w 1746 roku węgiersko-polski szlachcic, mając zaledwie dwadzieścia dwa lata, dołączył do konfederacji barskiej – czyli zbrojnego wystąpienia przeciwko protektoratowi Imperium Rosyjskiego. Uwięziono go za to w Kazaniu, skąd jednak zdołał uciec. Złapany ponownie w trakcie próby dostania się na statek odpływający do Holandii, tym razem został zesłany aż na Kamczatkę. Ucieczka stamtąd była jego głównym celem od samego początku wygnania, musiał ją jednak dobrze zaplanować i przygotować, a działania spiskowców utrzymać w tajemnicy…




Na potrzeby nowego wydania plansze komiksu zostały poddane remasteringowi, a tekst o kulisach powstawania „Zesłańców” napisał Maciej Jasiński.

 


Komiks na stronie wydawcy:

https://kultura.com.pl/kultura-gniewu/624-zeslancy.html

 

Wydawca: Kultura Gniewu

Scenariusz: Anna Banach
Rysunki: Jerzy Wróblewski

ISBN: 978-83-68331-25-7

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 52