środa, 11 marca 2015

„Z pamiętników szefa rosyjskiej policji śledczej”



Arkadiusz Francewicz Koszko „Z pamiętników szefa rosyjskiej policji śledczej”

Patronat medialny: ZAPOMNIANA BIBLIOTEKA


Arkadiusz Francewicz Koszko był wysokiej rangi funkcjonariuszem carskiej policji, któremu nie wystarczało ściganie przestępców na ulicach rosyjskich miast i miasteczek oraz wypinanie piersi po medale za umieszczenie za kratkami kolejnego rzezimieszka. Koszko postanowił spisać swoje wspomnienia z czasów kariery policyjnej. Podobne ambicje mieli jego uzdolnieni literacko polscy koledzy – nadkomisarz Ludwik Kurnatowski oraz aspirant Daniel Bachrach. Miałem okazję przeczytać ich niezwykle pasjonujące opowieści, które zostały wznowione po latach w książce „Tajemnica Belwederu” oraz dwutomowej serii „Sprawy kryminalne” wydawnictwa CM.[1]

Nie ukrywam, że po ich lekturze z dużą przyjemnością sięgnąłem po pierwszą pozycję z nowej serii „Unikaty” noszącą tytuł „Z pamiętników szefa rosyjskiej policji śledczej.”[2] W tomie tym znajdziemy osiem autentycznych historii kryminalnych, których akcja rozgrywa się głównie w pierwszych latach ubiegłego wieku na terenach imperium rosyjskiego. Arkadiusz Francewicz Koszko wraca wspomnieniami do najlepszych lat w swej karierze zawodowej. Przeczytamy więc o śledztwie w sprawie kradzieży klejnotów pewnej bogatej księżnej oraz o skomplikowanej sprawie wytropienia sprawców kradzieży kosztowności ze wspaniałej rezydencji hrabiego Mellina. Ta historia jest chyba najstarsza z wszystkich opowiedzianych przez pana Koszko, rozgrywa się bowiem w latach 90-tych XIX wieku.

W 1913 r. w Moskwie i okolicach grasowała banda Saszki-Seminarzysty. Grabiąc i mordując, zbrodniarze wzbudzali przerażenie wśród mieszkańców rosyjskiej stolicy.  Działania szefa policji przyczyniły się na szczęście do rozpracowania i rozbicia również i tej grupy  bandytów. Do listy sukcesów pan Koszko mógł sobie dopisać jeszcze m.in. pomyślne zakończenie śledztwa w sprawie znalezionych zmasakrowanych zwłok mężczyzny z odciętą głową oraz złapanie bardzo sprytnego oszusta, który długo wodził za nos moskiewską policję. Znajdziemy tu też opowieść o jednym z pierwszych na ziemiach rosyjskich przypadków wykorzystania w pracy śledczej nowej techniki - daktyloskopii. Chyba najciekawsza jest jednak historia o włamaniu i kradzieży cennych klejnotów z obrazu Matki Boskiej. Nie byłoby to pewnie aż tak  głośne wydarzenie, gdyby nie fakt, że malowidło znajdowało się w Uspieńskim soborze, w samym sercu Moskwy, czyli w obrębie Kremla i było ulubioną relikwią carskiej rodziny.




W czasach zaborów wielu Polaków pracowało w organach bezpieczeństwa publicznego cesarstwa rosyjskiego, dlatego ciekaw byłem, czy zawodowe drogi pana Koszko skrzyżowały się kiedyś z którymś z naszych rodaków. Przeczucie mnie nie zawiodło. Arkadiusz Francewicz Koszko przy okazji śledztwa prowadzonego w sprawie zuchwałego włamania do banku w Charkowie i kradzieży olbrzymiej sumy pieniędzy korzystał z pomocy wspomnianego wcześniej Kurnatowskiego. Ludwik Kurnatowski nie piastował już wówczas stanowiska szefa policji kryminalnej w Warszawie. Mimo to Rosjanin niezwykle go cenił i uważał za „człowieka wielkiej zręczności.” Nie zawiódł się na nim. Kurnatowski przeprowadził skuteczną akcję, odzyskał wszystkie zrabowane pieniądze, czym zasłużył na order Włodzimierza czwartego stopnia.

Koszko wyrażał się bardzo pochlebnie nie tylko o polskich policjantach, lecz w samych „superlatywach” wypowiadał się również o umiejętnościach tzw. złodziei „warszawskich” Uważał ich za elitę świata przestępczego na terenach Cesarstwa Rosyjskiego. Byli to dżentelmeni wynajmujący pokoje w renomowanych hotelach i stołujący się w najlepszych restauracjach. Przestępcy ci inwestowali znaczne środki w przygotowywanie włamań, i nie interesowały ich drobne kwoty. Nie wydawali nigdy swoich wspólników, stąd też natrafienie na ich ślad nie należało do prostych zadań. I z nimi jednak poradził sobie autor wspomnień.

Lektura pamiętników szefa rosyjskiej policji śledczej to nie tylko pełne przygód opowieści o zasadzkach, śledztwach, pościgach czy strzelaninach. To także podróż po ulicach dawnej Moskwy i spotkania z jej mieszkańcami. Jak widzimy, pan Koszko miał do czynienia nie tylko z najuboższymi przedstawicielami społeczeństwa, gościł również w najbardziej okazałych rezydencjach arystokratycznych i mieszczańskich kamienicach, spotykał się duchowieństwem. Wspomnienia Arkadiusza Francewicza Koszko zostały wydane po raz pierwszy od 1927 r. Polecam.


Wydawca: CM
Patronat medialny: Zapomniana Biblioteka
Seria wydawnicza: Unikaty. Cykl kryminalny
ISBN: 978-83-63424-58-9
Rok wydania: 2015
Liczba stron: 90



1 komentarz: