„Księga kryminalna miasta Krakowa z lat 1589–1604”

 

„Księga kryminalna miasta Krakowa z lat 1589–1604”

Opracowali i wydali: Wacław Uruszczak, Maciej Mikuła, Krzysztof Fokt, Anna Karabowicz

 

Księga kryminalna miasta Krakowa z lat 1589–1604 (AN Kraków rkps 865) ukazuje się w ramach serii wydawniczej Fontes Iuris Polonici, jako tom 3 serii Prawo miejskie. Księgi złoczyńców, tzw. libri maleficorum, są jednym z bardziej doniosłych poznawczo żródeł historycznych. Ich znaczenie zostało docenione w literaturze naukowej, otwierając obszar dla kolejnych badań nad krakowskim społeczeństwem staropolskim.

 

Zawarte w księdze zapiski odkrywają przed czytelnikiem przeszłość widzianą z bardzo szerokiej perspektywy i dostarczają wielu wiarygodnych informacji z różnych dziedzin życia. Jako księga sądowa, która powstała w związku z działalnością aparatu wymiaru sprawiedliwości, informuje ona o funkcjonujących w Krakowie na przełomie XVI i XVII w. instytucjach zwalczających przestępczość. Pozwala poznać aktywność rady miasta Krakowa jako sądu kryminalnego oraz współpracujących z nią innych urzędów: cechmistrza i kata miejskiego. Odsłania także praktykę współpracy władz miasta z miejscowym urzędem grodzkim w osobie podstarościego krakowskiego, będącym jednym z organów władzy odpowiedzialnych za bezpieczeństwo stałych i czasowych mieszkańców miasta.

 

Właściwie nie sposób jest wskazać na wszystkie możliwości poznawcze, jakie oferuje krakowska księga kryminalna. Wśród nich trzeba wymienić w pierwszej kolejności pogłębione badania nad zjawiskiem przestępczości w XVI i XVII w. i poznanie topografii Krakowa w końcu XVI w. Księga stanowi także niewyczerpany rezerwuar wiadomości na temat kultury materialnej dawnej Polski. Poza wszystkim innym, dostarcza informacji o człowieku, o jego potrzebach, namiętnościach, emocjach, mentalności i naturze ludzkiej.

Źródło:

https://vistulana.pl/produkt/ksiega-kryminalna-miasta-krakowa-z-lat-1589-1604

 

Wydawca: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”

ISBN: 978-83-61033-99-8

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 424 + płyta CD - faksymile rękopisu

„Skorpion”

 

Adrian Wrocławski „Skorpion”

Sprawa zabójcy Pawła Tuchlina i seryjnych przestępstw na tle seksualnym na Pomorzu, 

popełnionych w latach 1975-1983

 

Pierwsza kompletna monografia sprawy zabójcy seryjnego Pawła Tuchlina „Skorpiona”, który w roku 1985 r. za zabójstwo 9 kobiet oraz usiłowanie dalszych 10 zabójstw został w 1985 r. skazany na przedostatnią wykonaną w Polsce karę śmierci. Liczba jego ofiar śmiertelnych – niestety nieudowodnionych – jest jednak wyższa. Łącznie w ciągu swojego 37-letniego życia dopuścił się, usiłował się dopuścić oraz przygotowywał się do 38 ataków na kobiety, zaboru m.in. 19 pojazdów, niezliczonej kradzieży mniejszego mienia, kradzieży z włamaniem, przestępstw pomówienia czy posłużeniem się sfałszowanym dokumentem. Bez wątpienia można go zatem uznać za najniebezpieczniejszego przestępcę we współczesnej polskiej historii i drugiego co do ilości ofiar śmiertelnych, zabójcę seryjnego (po „Wampirze z Zagłębia” – Zdzisławie Marchwickim).                                                            

Publikacja – oparta na dogłębnej analizie całości istniejącego materiału aktowego, a nadto uzupełniona wspomnieniami członków specjalnej grupy MO powołanej do wykrycia Skorpiona – omawia szczegółowo prowadzone śledztwa od jego pierwszej zbrodni, przez całe kolejne 8 lat działalności zabójcy aż do jego ujęcia, udowodnienia mu winy i wykonania wyroku śmierci. Obala również wiele narosłych przez ponad 35 lat w świadomości społecznej, mitów, przekłamań i sensacji. Przedstawiona historia nie ogranicza się jedynie do Skorpiona, gdyż prezentuje po raz pierwszy nieznaną opinii publicznej postać innego seryjnego przestępcy seksualnego Włodzimierza S., który rozpoczął swoją „działalność” w tym samym czasie co Tuchlin, wspólnie terroryzując kobiety w Gdańsku, na przełomie 1975/1976 roku. Wiele z istotnych materiałów z akt sprawy, w tym opinii biegłych jak i uzasadnień wyroków, które dotychczas w wielu publikacjach były przytaczane fragmentarycznie, tym razem zostało przestawionych w całości, aby Czytelnik sam mógł wypracować swoje własne zdanie. Przytoczono również w oryginale wiele listów Skorpiona w tym jego osobistą rewizję, aby lepiej przybliżyć jego osobę, a także dać mu nawet po śmierci, możliwość zabrania głosu we własnej sprawie.

 

Źródło:

https://marszalek.com.pl/sklep/pl/glowna/4681-skorpion-sprawa-zabojcy-pawla-tuchlina-i-seryjnych-przestepstw-na-tle-seksualnym-na-pomorzu-popelnionych-w-latach-1975-1983.html

 

Wydawca: Adam Marszałek

ISBN: 978-83-8180-363-2

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 933

„Bikini Killer”

 Jarosław Molenda „Bikini Killer”

Seryjny morderca Charles Sobhraj – jego życie i zbrodnie

Historia jednego z najbardziej przebiegłych i okrutnych seryjnych morderców. Charles Sobhraj – mistrz ucieczki. Był jak kameleon – umiał grać zarówno człowieka Zachodu jak i Wschodu, przedstawiciela różnych profesji. Ze względu na swój modus operandi zyskał przydomki „|Wąż” i „Bikini Killer”. Podejrzewany nawet o dwadzieścia zabójstw, mordował przede wszystkim na słynnym w latach 60. i 70. szlaku hipisów – w Tajlandii, Nepalu, Malezji, Indiach, polując głównie na zachodnich turystów. Inteligentny i bezwzględny. Jego czarująca powierzchowność kryła mężczyznę zdolnego do najpotworniejszych czynów. Zabijał z zimną krwią. Nie znał litości i nie odczuwał wyrzutów sumienia. Potrafił po mistrzowsku manipulować ludźmi, doskonale zacierał ślady i przez wiele lat wodził policję za nos. Do dziś uważany jest za jednego z najbardziej przebiegłych i niebezpiecznych kryminalistów na świecie. 

Życie i zbrodnie Charlesa Sobhraja stały się inspiracją wyprodukowanego przez stację BBC i platformę NETFLIX serialu The Serpent.

Źródło:

https://replika.eu/tytul/bikini-killerseryjny-morderca-charles-sobhraj-jego-zycie-i-zbrodnie

Wydawca: Replika

ISBN: 978-83-66481-28-2

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 416

„Portret Lizy”

Mariusz Marczyk „Portret Lizy”

Joachim Berg, emerytowany funkcjonariusz UB, dla zabawy i zabicia czasu instaluje podsłuchy w „Oberży”. Obserwuje bywalców ekskluzywnej krakowskiej restauracji również za pomocą ukrytych kamer. W ten sposób trafia na tajemniczą sprawę nieznanej czwartej wersji Portretu Lizy Pareńskiej Stanisława Wyspiańskiego. Obraz, wart półtora miliona złotych, kryje niszczycielską siłę, o której istnieniu kolejni właściciele nie mają pojęcia. Berg przystępuje do rozwiązania zagadki tytułowego portretu. Czy sprosta wyzwaniu? I czy uda mu się odnaleźć swoją zagubioną przed laty tożsamość?

Portret Lizy stanowi wielowątkową opowieść o Krakowie zarówno współczesnym, jak i tym z przełomu XIX i XX wieku, z jego dekadenckimi nastrojami i okultystycznymi fascynacjami. To również historia o nawróceniu, przebaczeniu i wierze.

Źródło:

https://sorus.pl/produkt/portret-lizy

Wydawca: Wydawnictwo Dygresje

ISBN: 978-83-65419-08-8

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 461

„Rzeźnik z Niebuszewa”

Jarosław Molenda „Rzeźnik z Niebuszewa”
Seryjny morderca i kanibal czy kozioł ofiarny władz PRL-u?

TEJ PRZERAŻAJĄCEJ HISTORII NIKT NIE WYMYŚLIŁ! 11 września 1952 roku, godzina 22:30. Wezwani do mieszkania cieszącego się w okolicy złą sławą Józefa Cyppka milicjanci napotykają makabryczny widok – poćwiartowane i bezgłowe zwłoki kobiety. Denatką okazuje się jego sąsiadka, 20-letnia Irena Jarosz, mężatka i matka kilkumiesięcznego dziecka.

Władza ludowa w obawie przed wybuchem niepokojów sprawę załatwiła szybko. Proces rozpoczął się 17 września 1952 r. i zakończył tego samego dnia. Cyppkowi udowodniono tylko jedną zbrodnię, ale okrzyknięto go pierwszym seryjnym mordercą w powojennej Polsce. Został skazany na karę śmierci. Pochowano go potajemnie na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie. 

Z przecieków ze śledztwa narodziła się legenda o psychopacie i kanibalu, według której zabił kilkadziesiąt osób, a ludzkie ciała po przemieleniu sprzedawał niemieckim handlarzom na bigos. Swoje tajemnice zabrał do grobu. Do dziś nie wiadomo, ile jest prawdy w opowieściach o serii przypisywanych mu zabójstw.

Książka jest opartą na aktach sprawy rekonstrukcją najpotworniejszej zbrodni w powojennej historii Szczecina. Na podstawie historii Rzeźnika z Niebuszewa został nakręcony film w reżyserii Pawła Lewandowskiego Miasto nocą, którego premiera planowana jest na rok 2020.

Źródło:

https://replika.eu/tytul/rzeznik-z-niebuszewa

Recenzja książki:

http://gazetasledcza.pl/2019/12/seryjny-morderca-kanibal/#.XfoRCs7dgy4  

Wydawca: Replika

ISBN: 978-83-66217-92-8

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 400

„Kryminalistyka w mediach”

Joanna Stojer-Polańska „Kryminalistyka w mediach”

Wpływ seriali kryminalnych na postępowanie karne

Jestem kryminalistykiem i pasjonuje mnie świat śladów kryminalistycznych. A że śladem może być praktycznie wszystko, na brak przedmiotu badań trudno mi narzekać. Sam proces badania śladów został zaś w ciągu ostatnich kilku bardzo intensywnie spopularyzowany poprzez seriale kryminalne. Seriale, które pokazują pracę w laboratorium kryminalistycznym oraz służbę w Policji, cieszą się nieustannie wysoką oglądalnością. Tym samym wielu widzów, jeśli pasjonuje ich proces badania śladów, odnajduje się w roli techników kryminalistyki lub też w roli detektywów rozwiązujących zagadki kryminalne, o ile wolą wysiłek intelektualny nad rozpracowywaniem motywacji przestępcy. Próba odgadnięcia zakończenia, czyli tworzenie wersji śledczych, jest ulubionym zajęciem wielu oglądających, jak również czytelników kryminałów.

Zupełnie inaczej sprawy te wyglądają w przypadku osób, które naprawdę pracują przy sprawach kryminalnych. Mam tutaj na myśli policjantów, biegłych sądowych, prokuratorów. Jeśli już oglądają filmy i seriale, to po to, by policzyć ilość błędnego ujawniania śladów czy fałszywego zastosowania wybranej metody, a także w celu zdemaskowania uproszczeń i przekłamań. Albo oglądają podobne produkcje, bo chcą wiedzieć, jakie informacje o śladach ma przeciętny obywatel. Lub też jak potencjalny przestępca może się zainspirować filmem. Informacja ta może okazać się istotna, gdy taki obywatel popełni przestępstwo. O tym właśnie piszę w książce, czyli o plusach i minusach popularności seriali kryminalnych, a także o oddziaływaniu mediów na postrzeganie kryminalistyki i dowodów naukowych.

Moja ciekawość i pasja do wyjaśniania nietypowych zdarzeń kryminalnych oraz podejście charakteryzujące się szerokim rozumieniem śladów, przyczyniły się do wyboru tematu mojej pracy doktorskiej. Bardzo interesuje mnie, w jaki sposób obrazy z seriali wpływają na nasze postrzeganie zadań kryminalistyki oraz pracy Policji. O tym także piszę w książce. Niniejsze wydanie jest oparte na obronionej w 2012 roku na Wydziale Prawa i Administracji UJ rozprawie doktorskiej przygotowanej pod kierunkiem Prof. Józefa Wójcikiewicza.

W pracy naukowej najbardziej fascynują mnie przestępstwa z tzw. ciemniej liczby, czyli te niewykryte. Zupełnie inaczej niż w serialach, gdzie wykryte zostaje praktycznie każde zdarzenie kryminalne. Zwykle także przestępca zostaje ukarany i świat znowu staje się sprawiedliwym. Z tym że seriale są o bardzo poważnych przestępstwach, jak zabójstwa czy porwania, bo nic tak nie przyciąga naszej uwagi, jak tajemnica. O tym także przeczytają Państwo na kolejnych stronach, czyli jak to jest z tą wykrywalnością oraz skutecznością działań służb mundurowych. Będzie także o tym, jak analizować statystyki przestępczości, zarówno w serialach, jak w rzeczywistości.

Moją pasja jest popularyzacja kryminalistyki. Na co dzień prowadzę wykłady dla studentów zachęcając ich do zgłębiania nauk, jakimi są kryminalistyka i kryminologia. Prowadzą także warsztaty kryminalistyczne dla dzieci, razem rozwiązujemy zagadki kryminalne. Od czasu do czasu mam przyjemność współpracować z funkcjonariuszami służb mundurowych, przy tej okazji wymieniamy się doświadczeniami. Liczę na to, że również Czytelników tej publikacji zachęcę do rozważania roli kryminalistyki w zwalczaniu przestępczości, a także do zrozumienia niezwykłego oddziaływania seriali kryminalnych na postrzeganie dowodów naukowych. (Joanna Stojer-Polańska)

Źródło:

http://www.wydawnictwo-silvarerum.eu/media/joanna-stojer-polanska-dowod-naukowy-w-swietle-wypowiedzi-uczestnikow-postepowania-karnego-oraz-jego-obraz-w-serialach-kryminalnych

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM

ISBN: 978-83-64447-13-6

Rok wydania: 2016   

Liczba stron: 350

„Przypadki kryminalne”

Joanna Stojer-Polańska (red. naukowa) „Przypadki kryminalne”

Ciemna liczba przestępstw jako problem interdyscyplinarny

Przypadki kryminalne to zdarzenia, do których doszło w konkretnym miejscu i czasie, z tego powodu, że konkretna osoba naruszyła normy prawna karnego. Kolejna książka zostaje poświęcona właśnie takim sprawom. Kiedy zdarzenia kryminalne pojawiają się w filmie albo w kryminale, prawie zawsze dowiadujemy się, co się dokładnie zdarzyło, jakie ślady zostały na miejscu zbrodni i jak udało się je zbadać. Dzięki temu wiemy, jaki był przebieg zdarzenia. W prawdziwym życiu też chcielibyśmy mieć taką pewność, wiedzieć, co się wydarzyło, w jakiej kolejności i dlaczego. Jednak niektóre przypadki pozostają niewyjaśnione, inne po latach okazują się pomyłką sądową, a są i takie, gdzie rozwiązanie zagadki bardzo nas zaskakuje. Dlatego przy badaniu spraw kryminalnych potrzebna jest współpraca interdyscyplinarna.

Kolejny raz udało się do współpracy zaprosić teoretyków i praktyków. Poniższa praca, dzieło kilkunastu autorów, przedstawia różne aspekty przestępczości. Często tej, gdzie spora część zdarzeń pozostaje nieujawniona. Bo to właśnie przypadki z ciemnej liczby są najtrudniejsze. Ciemna liczba przestępstw obejmuje wszystkie zdarzenia, które są poza oficjalnymi statystykami przestępczości. Zdarzenia, które z różnych powodów nie zostały zgłoszone organom ścigania, zostały przemilczane przez ofiary, świadków, sprawców. W ramach ciemnej liczby możemy też mówić o sprawach błędnie zakwalifikowanych. Wtedy, co prawda, mogą widnieć w statystykach przestępczości, ale najczęściej oficjalnie są czymś „mniej” niż wskazuje rubryczka, w jakiej widnieją. Przykładowo, zabójstwo może być nieumyślnym spowodowaniem śmierci.

Strach, wstyd, obawa przed sprawcą, ale i niepewność co do reakcji innych ludzi, a także to, że zdarzają się przestępcy przygotowani do popełniania czynu i pozoracji na miejscu zdarzenia, powodują, że ciągle istnieją zdarzenia nieujawnione. Badanie tego rodzaju zdarzeń wymaga połączenia wiedzy i doświadczenia z obszaru różnych dziedzin nauki i praktyki. Stąd wśród Autorów znajdują się naukowcy, funkcjonariusze służb mundurowych i pracownicy wymiaru sprawiedliwości, biegli z zakresu nauk sądowych, dziennikarze. Każdy zajmuje się w ramach swojego zawodu czy służby działaniem związanym ze zwalczaniem przestępczości oraz działaniem nakierowanym na profilaktykę przestępczości. Każdy w innym fragmencie rzeczywistości społecznej. Ale tylko współpraca daje szansę na ujawnienie zdarzenia, wykrycie sprawcy, udowodnienie mu czynu i skazanie właściwej osoby, a także szansę na podjęcie próby resocjalizacji.

Źródło:

http://www.wydawnictwo-silvarerum.eu/prawo/przypadki-kryminalne-ciemna-liczba-przestepstw-jako-problem-interdyscyplinarny

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM

ISBN: 978-83-65697-51-6

Rok wydania: 2018   

Liczba stron: 211

Joanna Stojer-Polańska (red. naukowa) „Przypadki kryminalne”

Poszukiwania zaginionych jako problem interdyscyplinarny

Spis treści

Joanna Stojer-Polańska, Ciemna liczba przestępstw jako zjawisko społeczne

Rozdz. 1 Ku farmom śmierci? Badania kryminalistyczne a poszukiwanie zwłok ludzkich

Filip Bolechała, Procesy rozkładu zwłok, czyli o tym, co dzieje się z ludzkim ciałem po śmierci

Marek Lisowicz, Nieinwazyjne metody poszukiwania zwłok ludzkich

Marek Lisowicz, Poszukiwanie zwłok ludzkich z użyciem psa specjalistycznego w terenie otwartym

Michał Wojas, Drony w poszukiwaniach i w ratownictwie

Joanna Stojer-Polańska, Marek Lisowicz, Czyja to czaszka, czyli o metodach identyfikacji zwłok

Aleksandra Wentkowska, Problem braku regulacji prawnych instytucji „koronera” z perspektywy

Rzecznika Praw Obywatelskich

Rozdz. 2 Możliwości w obszarze działań poszukiwawczych i kryminalistycznych

oraz funkcjonowanie systemu poszukiwań zaginionych

Artur Luzar, Joanna Stojer-Polańska, Ku współpracy interdyscyplinarnej przy poszukiwaniach zaginionych

Jan Gołębiowski, Analiza psychologiczna w przypadkach niejednoznacznych zgonów

Monika Szubrycht, Joanna Pulit, Gdy zaginie dziecko

Łukasz Kowalski, Dziennikarstwo śledcze w sprawach osób zaginionych

Maciej Rokus, Powrót do nierozwiązanych spraw w działaniach Grupy Specjalnej Płetwonurków RP

Katarzyna Trochimowicz, Paweł Futiakiewicz, Zapach śmierci. Radość dla psiego nosa

Bogdan Lach, Wywiad wiktymologiczny i jego rola w profilowaniu psychologiczno-kryminalistycznym 

n/n sprawcy zabójstwa

Michał Górecki, Ciemna liczba przestępstw – zaginięcie osoby

Rafał Tracz, Czynności procesowe i operacyjne w wybranych przypadkach kryminalnych

Podsumowanie

Źródło:

http://www.wydawnictwo-silvarerum.eu/prawo/przypadki-kryminalne-poszukiwania-zaginionych-jako-problem-interdyscyplinarny

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM

ISBN: 978-83-65697-49-3

Rok wydania: 2018   

Liczba stron: 230

„Pęknięta korona”

Grzegorz Wielgus „Pęknięta korona”

Kraków, rok 1273. Na brzegu Wisły zostaje odnalezione ciało brutalnie zamordowanego mężczyzny. W śledztwo angażuje się brat Gotfryd, doświadczony inkwizytor, mający za sobą dochodzenia w Prowansji oraz Italii przeciwko katarom i waldensom. U boku mnicha staje dwóch rycerzy z Małopolski − Jaksa, pogrążony w dekadencji członek zasłużonego rodu Gryfitów, oraz Lambert z Myślenic, szlachcic drobnego znaku, a zarazem wybitny fechmistrz. Dawni kompani szybko natrafiają na ślady wiodące do ruin owianego złą sławą zamku Lemiesz. Poszukiwania zabójcy zostają jednak przerwane przez doniesienie o kolejnym zgonie. W zgorzałym dworze pewnego magnata zostaje odkryte ciało zwęglonego rycerza – zginął w czasie odprawiania pogańskiego rytuału przed obrazem, którego nawet ogień nie odważył się tknąć. Rozpoczyna się awanturnicza przygoda, prowadząca towarzyszy prosto w cień doliny mieczy. Teraz mogą ufać już tylko sobie nawzajem.

Źródło:

http://www.initium.pl/oferta/szczegoly/peknieta-korona

Recenzje powieści:

http://www.recenzjezpazurem.pl/2018/09/grzegorz-wielgus-peknieta-korona.html

http://ksiazka-od-kuchni.blogspot.com/2018/09/peknieta-korona-grzegorz-wielgus.html

Wydawca: Initium

ISBN: 978-83-62577-74-3

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 240

„Czarna Księga”

E. Feliks Górski „Czarna Księga”

Zbiór najciekawszych procesów kryminalnych dawniejszych i nowszych czasów

Tom 2

„Czarna Księga. Zbiór najciekawszych procesów kryminalnych dawniejszych i nowszych czasów” po raz pierwszy ukazała się we Wrocławiu w 1848 r. Czytelnik, który dziś sięgnie po te opowieści, przeczyta je z takim samym zainteresowaniem jak osoby, które przed laty z wypiekami na twarzy emocjonowały się trudnymi wyjaśnienia zbrodniami, śledztwami i wreszcie procesami, w trakcie których częstokroć zapadały niesprawiedliwe i nie dające się już odwrócić wyroki. Wszystkie opisywane wydarzenia rozegrały się w krajach zachodniej Europy w okresie od XVI do XIX stulecia.

E. F. Górski „Czarna Księga. 

Zbiór najciekawszych procesów kryminalnych 

dawniejszych i nowszych czasów”, Tom 1

W tomie drugim przeczytamy m.in. opowieści o kradzieży nowo narodzonego dziecka bogatej francuskiej hrabiny, tajemniczym zaginięciu syna pewnej samotnej kobiety oraz o śledztwie związanym z włamaniem do domu majętnej wdowy. Wisienką na torcie jest awanturnicza historia przedstawiająca burzliwe przygody szajki fałszerzy monet oraz jej herszta, nieustraszonego rozbójnika Ludwika Mandrina. Z grasującą na terenie XVIII-wiecznej Francji bandą zuchwałych rzezimieszków nie mogły sobie poradzić nawet oddziały żandarmerii. Tym razem historie, które zdecydował się przypomnieć E. Feliks Górski są nieco mniej makabryczne od opisanych w tomie pierwszym. Choć krew szeroką strugą płynie także po kartach drugiej części „Czarnej Księgi” więcej jest w niej historii, w których na plan pierwszy wysuwają się spiski, zdrady, intrygi i fałszywe oskarżenia.

W przedmowie napisanej przez Andrzeja Piwowarczyka do wydania z 1959 r. znajdziemy garść informacji o ukrywającym się pod pseudonimem E. Feliks Górski autorze „Czarnej Księgi”. To zmarły w 1870 r. syn warszawskiego księgarza, niejaki Henryk Emanuel Glucksberg. Ostatnie trzydzieści lat życia Glucksberg, absolwent Liceum Krzemienieckiego i wydziału prawa na Uniwersytecie Wileńskim spędził nad Wisłą. Był m.in. sekretarzem Głównych Rad Zarządzających Dróg Żelaznych Warszawsko-Wiedeńskiej i Warszawsko-Bydgoskiej. Nim przystąpił do napisania „Czarnej „Księgi” miał już w dorobku wiele tłumaczeń, w tym przekład „Tajemnic Paryża” Eugeniusza Sue. Być może to właśnie ta klasyczna już dziś francuska powieść skłoniła go do skierowania się w stronę tematyki sensacyjno-kryminalnej, czego owocem jest ten właśnie zbiór reportaży? Polecam.

Spis treści:

http://kryminal.wydawnictwocm.pl/?czarna-ksiega

Wydawnictwo: CM

ISBN: 978-83-65499-28-8
Rok wydania: 2016

Liczba stron: 175

„Czarna Księga”

E. Feliks Górski „Czarna Księga”

Zbiór najciekawszych procesów kryminalnych dawniejszych i nowszych czasów

Tom 1

„Czarna Księga. Zbiór najciekawszych procesów kryminalnych dawniejszych i nowszych czasów” po raz pierwszy ukazała się we Wrocławiu w 1848 r. W niniejszym tomie znajdziemy siedem mrożących krew w żyłach reportaży. Czytelnik, który dziś sięgnie po te opowieści, przeczyta je z takim samym zainteresowaniem jak osoby, które przed laty z wypiekami na twarzy emocjonowały się trudnymi wyjaśnienia zbrodniami, śledztwami i wreszcie procesami, w trakcie których częstokroć zapadały niesprawiedliwe i nie dające się już odwrócić wyroki. Wszystkie opisywane wydarzenia rozegrały się w krajach zachodniej Europy w okresie od XVI do XIX stulecia.

E. F. Górski „Czarna Księga.

 Zbiór najciekawszych procesów kryminalnych 

dawniejszych i nowszych czasów”, Tom 2

Bohaterami większości z opowiadań są osoby wywodzące się z wyższych klas społecznych lub do nich aspirujące. Znajdziemy tu nawet opętanych żądzą zdobycia pieniędzy lekarzy. Główne role w kilku historiach odgrywają także osobnicy pochodzący z marginesu społecznego, min. handlarze sprzedający ludzkie zwłoki do celów naukowych. Jesteśmy świadkami napadu na powóz pocztowy, makabrycznych zabójstw, wyrafinowanych oszustw,  włamań i kradzieży. Warto w tym miejscu podkreślić walory literackie wszystkich opowieści, co jest niewątpliwą zasługą solidnego warsztatu autora oraz uwspółcześnienia pisowni z zachowaniem stylu charakterystycznego dla czasów, w których powstała książka.

W przedmowie napisanej przez Andrzeja Piwowarczyka do wydania z 1959 r. znajdziemy garść informacji o ukrywającym się pod pseudonimem E. Feliks Górski autorze „Czarnej Księgi”. To zmarły w 1870 r. syn warszawskiego księgarza, niejaki Henryk Emanuel Glucksberg. Ostatnie trzydzieści lat życia Glucksberg, absolwent Liceum Krzemienieckiego i wydziału prawa na Uniwersytecie Wileńskim spędził nad Wisłą. Był m.in. sekretarzem Głównych Rad Zarządzających Dróg Żelaznych Warszawsko-Wiedeńskiej i Warszawsko-Bydgoskiej. Nim przystąpił do napisania „Czarnej „Księgi” miał już w dorobku wiele tłumaczeń, w tym przekład „Tajemnic Paryża” Eugeniusza Sue. Być może to właśnie ta klasyczna już dziś francuska powieść skłoniła go do skierowania się w stronę tematyki sensacyjno-kryminalnej, czego owocem jest ten właśnie zbiór reportaży? Polecam.

Wydawnictwo: CM

ISBN: 978-83-65499-27-1
Rok wydania: 2016

Liczba stron: 197

„Fatum”

Piotr Rowicki „Fatum”

W książce Piotra Rowickiego „Fatum” znajdziemy dziesięć historii z mniej lub bardziej rozbudowanymi wątkami kryminalnymi. Niemal na każdą z nich należy spojrzeć z dużym przymrużeniem oka. Spoiwem łączącym opowiadania jest zbrodnia oraz klimat dawnego Gdańska. Tom otwiera opowieść o nieszczęśliwej miłości sędziwego gdańskiego kupca do młodej, pochodzącej z Rotterdamu dziewczyny. Kiedy Holenderka w tragicznych okolicznościach rozstaje się z życiem, podejrzewany o dokonanie zabójstwa kupiec robi wszystko aby wykazać swą niewinność. Bohaterami pozostałych historii są mieszkańcy wywodzący się z różnych stanów społecznych: burmistrz, złotnik, handlarz, kucharz królewski, a nawet uczeń.

Autor dość mocno popuścił wodze fantazji, stąd też niewiele brakowało aby na kartach książki z życiem rozstał się słynny astronom Jan Heweliusz. Na życie trudniącego się także browarnictwem uczonego, dybał jeden z konkurentów zarabiających również na warzeniu piwa. W tymże opowiadaniu znajdziemy zabawny aforyzm: „Kto tęgo pije, dobrze śpi, kto dobrze i długo śpi, ten nie grzeszy, znaczy się kto tęgo pije, wejdzie do królestwa niebieskiego”[1]. Recepty w nim zawartej przestrzegali nie tylko współcześni Heweliuszowi Gdańszczanie, lecz jeśli wierzyć Wikipedii i pewnemu popularnemu tygodnikowi, z powodzeniem stosowana była ona także i w XXI wieku przez niektórych duchownych z portowego grodu. Kto wie, może i z ich barwnych życiorysów za sto lub więcej lat pisarze będą czerpali inspiracje…

Motywy skłaniające bohaterów wykreowanych przez Piotra Rowickiego do zejścia z drogi cnoty i prawości na manowce grzechu i występku są bardzo różnorodne. Czasem jest to miłość, czasem zemsta, a czasem w zakamarkach duszy i umysłów statecznych wydawałoby się obywateli budzą się demony popychające ich do zbrodniczych czynów. Niektóre postacie budzą sympatię, na inne spoglądamy z obrzydzeniem lub niechęcią. Kilka czarnych charakterów zapłaci za swe niecne czyny życiem, lecz znajdą się i tacy którzy sami pragnąć będą aby dosięgła ich karząca ręka wymiaru sprawiedliwości, skracając tym samym wyczerpujące dni nieznośnej niepewności i oczekiwania na kilka słów prawdy, a może na wyrok. Nie brakuje bowiem w książce groteskowych, czasem nawet makabrycznych scen. Wiele okraszonych czarnym humorem opowiadań zwieńczonych jest zaskakującymi zakończeniami, nie zawsze szczęśliwymi. Polecam.

Wydawnictwo: Oficynka

ISBN: 978-83-62465-16-3
Rok wydania: 2011

Liczba stron: 230

---

[1] „Fatum”, s. 86.

„Nad miastem anioły”

Izabela Żukowska „Nad miastem anioły”

Komisarz Franz Thiedtke jest bohaterem trzech powieści Izabeli Żukowskiej, których akcja rozgrywa się Wolnym Mieście Gdańsku i okolicach, w latach trzydziestych i czterdziestych ubiegłego stulecia.[1] Pierwszego września 1939 r., w dniu kiedy na Westerplatte spadły pierwsze niemieckie bomby, ten niezwykle skuteczny i szanowany policjant przechodzi na zasłużoną emeryturę. Mimo to siły witalnej i determinacji mógłby mu pozazdrościć niejeden znacznie młodszy kolega po fachu.

W chwili gdy w 1945 r. do Gdyni i Gdańska zbliżają się oddziały Armii Czerwonej, Thiedtke liczy sobie już niemal 66 lat. Wraz z innymi mieszkańcami ukrywa się przed bombardowaniami w piwnicach jednej z kamienic. Pewnego dnia, w ciemnych pomieszczeniach zostaje zasztyletowany mężczyzna. Były komisarz jest pewien, że ów człowiek zginął przypadkowo, a cios bezwzględnego zabójcy miał być wymierzony właśnie w niego. Dochodzi do wniosku, że tragiczne wydarzenie ma ścisły związek z dramatyczną historią sprzed lat. Postanawia za wszelką wytropić i ukarać mordercę. Jest pewien, że mimo wielu trudności uda mu się tego dokonać. Zamierza tym samym zamknąć za sobą pewien etap, chce rozliczyć się z przeszłością i rozpocząć nowe życie z ukochaną kobietą u boku. Franz nie ukrywa, że zamierza spędzić resztę życia w Gdańsku, w miejscu gdzie się urodził, bez względu na to pod jaką administracją po zakończeniu działań wojennych znajdzie się miasto. Poruszanie się po mieście zajętym przez żołnierzy radzieckich, to stąpanie po kruchym lodzie, tym bardziej dla kogoś o takim życiorysie jak przedwojenny niemiecki policjant. Nie zważając na ryzyko Thiedtke podejmuje wyprawę do Gdańska, miasta w którym czerwonoarmiści zamierzają zaprowadzić nowy porządek.

Urodzonej w Gdańsku pisarce udało się znakomicie nakreślić mroczną, posępną i zimną atmosferę Gdyni i Gdańska w pierwszych dniach po „wyzwoleniu”. Mimo to nie sposób nie zauważyć, że tym razem to bohater jest dla Izabeli Żukowskiej najważniejszy. To Thiedtke spycha gdzieś na drugi plan zagadkę kryminalną. W niniejszej powieści bardziej niż w pierwszej książce serii - „Teufel” autorka skoncentrowała się na oddaniu przeżyć detektywa niż na detalach topograficznych zrujnowanych miast. Rezultat należy ocenić bardzo pozytywnie. Fabuła powieści zyskała na dynamice, a samotna walka z przeciwnościami stoczona przez komisarza okazała się dla czytelnika wielce emocjonującą, pełną wzruszeń przygodą. Polecam.

Wydawnictwo: Oficynka

Seria wydawnicza: Komisarz Franz Thiedtke

ISBN: 978-83-64307-17-1
Rok wydania: 2015

Liczba stron: 264

---

[1] Patrz recenzja powieści „Teufel”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2014/05/teufel-izabela-zukowska-teufel-normal-0.html

„Elegancki morderca”

Cezary Łazarewicz „Elegancki morderca”

Przystojny, uwodzicielski, szarmancki i życzliwy - taki był Władysław Mazurkiewicz. Pod maską dobrze wychowanego, uśmiechniętego dżentelmena, kryła się jednak twarz bezwzględnego mordercy. Ten chętnie pomagający sąsiadom mężczyzna, kiedy tylko poczuł znaczny przypływ gotówki u mieszkającej za ścianą osoby, nie wahał się strzelić jej w tył głowy. Pan Władysław posiadał nadzwyczajną umiejętność znajdowania się w miejscach, w których pojawiały się osoby obracające dużą gotówką. Potrafił oczarować każdego delikwenta liczącego na to, że uda się mu się ubić z nim szybki i niezwykle korzystny interes. Każdy interes z Mazurkiewiczem korzystny był tylko dla jednej ze stron. Druga strona na ogół rozstawała się z życiem. Pamiątką po interesie z Mazurkiewiczem była zazwyczaj dziura w głowie. „Elegancki morderca” nie lubił zostawiać świadków.

Cezary Łazarewicz rekonstruuje okoliczności w jakich Mazurkiewicz dokonywał zabójstw. Odkrywa sposoby działania przestępcy oraz metody typowania ofiar. Jesteśmy świadkami zbrodni, przesłuchań i wreszcie jednego z najgłośniejszych procesów jakie odbyły się w kraju, w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Mimo, że proces miał toczyć się w największej sali krakowskiego sądu przy ul. Senackiej, tej samej, w której przed II wojną światową sądzono Ritę Gorgonową, zainteresowanie ujrzeniem zbrodniarza było tak wielkie, że zdecydowano się wpuszczać jedynie osoby posiadające specjalne karty wstępu. Tym którzy jej nie uzyskali pozostawała lektura relacji z rozpraw na łamach ówczesnych gazet. W ławach prasowych zasiadały sławy polskiego reportażu z Krzysztofem Kąkolewskim i Lucjanem Wolanowskim na czele.

Tłem książki jest epoka wczesnego PRL-u: krakowski półświatek, prywaciarze, handlarze złotem i walutą. „Elegancki morderca” każdego z nich potrafił zniewolić swym urokiem, uśpić czujność i w najbardziej niespodziewanym momencie strzelić bez emocji w tył głowy. Autor kilkukrotnie podkreśla, że jedną z głównych przyczyn, jakie umożliwiły zbrodniarzowi tak długie pozostawanie na wolności i bezkarnie mordowanie kolejnych osób były bliskie powiązania towarzyskie z powojennymi prokuratorami, adwokatami i milicjantami, którzy po pierwszym dokonanym zabójstwie robili wszystko aby zatuszować sprawę. Wśród mieszkańców Krakowa krążyły plotki, że Mazurkiewicz mógł być współpracownikiem Urzędu Bezpieczeństwa. Nie tylko wymiar sprawiedliwości nie stanął tu jednak na wysokości zadania, swoją cegiełkę dołożyły też same ofiary. Nawiązał do tego także w trakcie procesu obrońca oskarżonego.

Z nazwiskiem Władysława Mazurkiewicza spotkałem się po raz pierwszy wiele lat temu, przy okazji poszukiwań informacji o Zygmuncie Hofmoklu-Ostrowskim. To właśnie ten najsłynniejszy i najbardziej kontrowersyjny adwokat dwudziestolecia międzywojennego i pierwszych lat PRL-u podjął się obrony człowieka, którego jeszcze przed rozpoczęciem procesu opinia publiczna skazała na śmierć. Podobnie beznadziejne sprawy nie były jednak straszne gwieździe krakowskiej palestry. Dwie dekady wcześniej reprezentował w sądzie Pawła Grzeszolskiego, zwanego „trucicielem z Sosnowca” podejrzanego o pozbawienie życia żony i dwójki dzieci. Tamtą sprawą również żyła cała Polska, a zachowanie sosnowieckiej społeczności i wywierana przez nią presja na organ orzekający były bliźniaczo podobne. Mazurkiewicza ostatecznie oskarżono o sześć zabójstw i dwa usiłowania pozbawienia życia,  choć w Krakowie spekulowano, że ofiarami bandyty mogło paść nawet trzydzieści osób.

Sprawa Mazurkiewicza była ostatnim wielkim procesem w jakim uczestniczył 84-letni już mecenas Hofmokl-Ostrowski w trakcie swej długiej i bogatej kariery. Warto dodać, że pełne refleksji wspomnienia adwokata związane z obroną „eleganckiego mordercy” zdeponowane w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej, były obok akt sądowych, relacji i artykułów prasowych jednymi z najważniejszych materiałów źródłowych na jakich oparł się Cezary Łazarewicz przystępując do opracowania swej najnowszej książki, która choć nie jest powieścią potrafi wciągnąć czytelnika niczym najlepszy kryminał. Polecam.

Wydawca: WAB

ISBN: 978-83-280-2682-7

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 224

„Dom tajemnic”

Adam Nasielski „Dom tajemnic”

„Dom tajemnic” to kolejna powieść Adama Nasielskiego, której bohaterem jest genialny warszawki detektyw Bernard Żbik. Konstrukcja fabuły nieco przypomina dwa inne kryminały Nasielskiego: „Opera śmierci” oraz „Alibi.”[1] W każdej z tych książek akcja rozgrywa się w odciętym od świata miejscu. Tym razem tłem dramatycznej historii jest willa położona w lesie pod Warszawą. Jej właścicielem jest Piotr Breda, przyjaciel wspomnianego wcześniej słynnego detektywa. Profesor kryminologii, doktor praw oraz psychiatra przybywa do warszawskiego mieszkania Żbika i prosi go, aby ten spędził urlop w Wilanowie. Dziwne zachowanie profesora, jego zdenerwowanie sprawia, iż Żbik zaczyna podejrzewać, że za zaproszeniem kryje się jakaś tajemnicza sprawa. Niestety, nic więcej nie udaje mu się dowiedzieć, lecz niezawodna intuicja podpowiada detektywowi, że wizyta w Wilanowie może dostarczyć wiele niezapomnianych i niebezpiecznych przeżyć.

Profesor przeczuwa, że wkrótce padnie ofiarą morderstwa. Niestety, mimo nalegań  Żbika, nie chce zdradzić na czym opiera swe przekonania. Przyznaje tylko, że przyszły zabójca znajduje się w willi. Tu warto dodać, że wszyscy mieszkańcy i goście rezydencji skrywają w głębi duszy jakieś mroczne sekrety. Inspektor Żbik cały czas odnosi wrażenie, ktoś śledzi każdy jego krok. W budynku zaczyna dochodzić do dziwnych, trudno wytłumaczalnych wydarzeń. Detektyw snuje podejrzenia, że niesamowite okoliczności mogą wskazywać na to, że ze sprawą mają związek niewyjaśnione rodzinne tajemnice sprzed wielu lat. Jest przekonany, że czeka go do rozwiązania najtrudniejsza zagadka w długiej, policyjnej karierze.

Adamowi Nasielskiemu udało się znakomicie wyczarować klaustrofobiczny, niepokojący klimat powieści. Atmosfera grozy, zimowa sceneria, stary, gęsty sosnowy las, usytuowana na odludziu, ponura willa oraz pełne sprzeczności postacie to idealne składniki dobrego, klasycznego kryminału. Dwuznaczne zachowania bohaterów sprawiają, że nie tylko as stołecznych detektywów, ale także czytelnicy do ostatniej strony powieści nie są pewni, jaką tajemnicę ukrywa willa profesora Bredy w Wilanowie. Na napisanie powieści „Dom tajemnic” Adam Nasielski potrzebował zaledwie trzech miesięcy. Książka powstała w 1934 r. i bez wątpienia należy do najlepszych dokonań tego klasyka polskiej literatury kryminalnej. Jest to już czwarta powieść Nasielskiego wydana w serii „Kryminały przedwojennej Warszawy.” Polecam.

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

Podseria: Wielkie gry Bernarda Żbika

ISBN: 978-83-63424-59-6

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 214

---

[1] Patrz recenzje: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2015/02/opera-smierci.html oraz http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2015/02/alibi.html

„Ostatnia gra Yoshimury”

Marek Romański „Ostatnia gra Yoshimury”

„Ostatnia gra Yoshimury” to kontynuacja przygód byłego detektywa Scotland  Yardu Jerzego Snarskiego, zmagającego się z niezwykle groźnym japońskim szpiegiem, zwanym Żółtym Szatanem. „Żółty Szatan” to także tytuł, jaki nosi powieść Marka Romańskiego, w której mieliśmy okazję poznać tych godnych siebie przeciwników. Akcja powieści toczy się oczywiście w latach trzydziestych ubiegłego wieku w Warszawie. Kiedy rozstawaliśmy się z bohaterami „Żółtego Szatana” nadal nie wyjaśnione pozostawały zagadki dwóch morderstw: ambasadora van Bergena oraz inżyniera Rylskiego.

O zabójstwo dyplomaty zostaje oskarżona popularna aktorka Hanka Orsini. Snarski jest jednak przekonany o niewinności kobiety. A kiedy spotyka się z nią w stołecznym areszcie śledczym, wystarcza chwila, aby serce detektywa zabiło mocniej do opuszczonej przez wszystkich, samotnej, pięknej artystki. Obiecuje Hance, że uczyni wszystko co w jego mocy, aby wydostać ją zza krat. To niezwykle niebezpieczne zadanie, przeciwnikiem Snarskiego jest bowiem bezwzględny Yoshimura.

Marek Romański należał do najbardziej popularnych autorów powieści kryminalnych lat trzydziestych. Jego pokaźny, literacki dorobek możemy porównać z twórczością znacznie bardziej znanych autorów: Adama Nasielskiego, Aleksandra Błażejewskiego, Stanisława Wotowskiego czy Antoniego Marczyńskiego.

Drugi tom powieści Romańskiego jest równie pasjonujący, choć znacznie bardziej mroczny od „Żółtego Szatana.” Snarski i Yoshimura toczą pojedynek na śmierć i życie. Znaczna część walki dwójki bohaterów ma miejsce w nietypowej scenerii warszawskich kanałów. Autorowi udało się zbudować duszny, klaustrofobiczny klimat miejsc, do których autorzy niezbyt często wysyłają bohaterów swoich powieści. Szala zwycięstwa przechyla się z jednej na drugą stronę. Każdy ma jednak swoją piętę Achillesa, ma ją także Japończyk. Lecz czy Snarskiemu uda znaleźć słaby punkt Azjaty? Czy może to Yoshimura wykorzystując swoje wpływy i możliwości przekreśli plany detektywa? Czy Hanka Orsini odzyska wolność? Czy detektyw zdobędzie serce aktorki? Kto stoi za zabójstwem ambasadora van Bergena, a kto pozbawił życia inżyniera Rylskiego? Czy te dwie zbrodnie mają ze sobą jakiś związek? Na wszystkie te pytania znajdziemy odpowiedzi w powieści „Ostatnia gra Yoshimury” Marka Romańskiego. Oczywiście uprzednio należy sięgnąć po wspomnianego wcześniej „Żółtego Szatana.”[1] Polecam.

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-63424-55-8

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 301

---

[1] Patrz recenzja: http://ksiazkiprzygodowe.blogspot.com/2015/03/zoty-szatan.html

„Żółty Szatan”

Marek Romański „Żółty Szatan”

W latach trzydziestych ubiegłego wieku w jednej z ambasad znajdujących się w Warszawie przedstawiciele dwóch mocarstw podpisują bardzo ważny traktat. Dla bezpieczeństwa zostają sporządzone trzy egzemplarze dokumentu. Tylko jeden z nich jest jednak prawdziwy. Wkrótce po parafowaniu traktatu, w niezwykle tajemniczych okolicznościach zostaje zamordowany ambasador van Bergen. To nie koniec dramatycznych wydarzeń. Kurier dyplomatyczny, któremu powierzono dostarczenie dokumentu do stolicy jednego z mocarstw nie może wypełnić swej misji. Napadnięty w czasie podróży pociągiem, traci cenny dokument. Ktoś kradnie drugą i usiłuje zdobyć zamkniętą w sejfie ambasady trzecią kopię traktatu.

Na domiar złego, w stolicy zostaje zamordowany inżynier Rylski. Postawieni na nogi policjanci z warszawskiego urzędu śledczego nie radzą sobie z wykryciem sprawców zbrodni. Śledztwa w sprawie dwóch morderstw niemal stają w miejscu. W tym samym czasie na ulicach Warszawy zjawia się były detektyw Scotland Yardu - Jerzy Snarski oraz przebiegły Japończyk - Yoshimura. Przeszłość Azjaty, zwanego „Żótym Szatanem” nie jest kryształowo czysta i to on właśnie stoi za zabójstwami, o których rozpisuje się warszawska prasa. Okazuje się również, że dwaj panowie mieli okazję spotkać się przed laty nad Tamizą i od tego czasu datują się ich nie wyrównane porachunki. Łatwo więc możemy się domyślić, że kiedy skrzyżują się drogi tej dwójki, akcja powieści nabierze tempa. Tak też się dzieje. Marek Romański skonstruował powieść, w której przenosimy się błyskawicznie z miejsca na miejsce. Przed oczami czytelnika przesuwają się plastycznie ukazane wnętrza pałacyku ambasady, mieszkań, pokoi hotelowych, wędrujemy nawet labiryntem warszawskich kanałów. Wielowymiarowe, nieszablonowe postacie sprawiają, że nie zawsze jesteśmy do końca przekonani, jaki będzie ich następny krok.

„Żółty Szatan” składa się z kilkudziesięciu rozdziałów, co spowodowane było zapewne faktem, że pierwotnie powieść ukazała się drukiem w odcinkach na łamach stołecznych gazet. Mimo to autorowi udało się zachować specyficzny, unikalny klimat przedwojennej stolicy. Jesteśmy świadkami dżentelmeńskiej, lecz bezwzględnej rywalizacji dwóch jakże odmiennych osobowości. Wyrafinowany, chłodny Azjata, i rycerski Polak stają do walki, a rozgrywka pomiędzy nimi staje się dla czytelników pasjonująca przygodą. W tle pojawia się piękna kobieta, ale jej rola nie jest tak zupełnie drugoplanowa.

Dalsza część zmagań tajemniczego przybysza z Japonii z detektywem Jerzym Snarskim przedstawiona jest w powieści „Ostatnia gra Yoshimury,” również wydanej w serii „Kryminały przedwojennej Warszawy.” Polecam.

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-63424-54-1

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 271

„Sąd nad Antychrystem”

Aleksander Błażejowski „Sąd nad Antychrystem”

W latach dwudziestych ubiegłego wieku, w pewnej warszawskiej kamienicy przy ulicy Chmielnej, w nędznym, zaniedbanym pokoiku zostają znalezione zakrwawione zwłoki mężczyzny. Przybyli na miejsce zbrodni policjanci ustalają, że ofiarą jest Rosjanin, niejaki Gałkin. Tył głowy ofiary zmiażdżono uderzeniem jakiegoś twardego przedmiotu. Denat w dłoni ściska papiery pokryte zaszyfrowanym tekstem oraz połowę banknotu studolarowego. Podczas późniejszej rewizji, w domu ofiary zostają wykryte liczne schowki, a w nich kilkanaście tysięcy dolarów. Dlaczego Gałkin nie korzystał z tych środków, lecz prowadził ascetyczny tryb życia? Policja podejrzewa, że zabójstwo może mieć podkład polityczny. Jednocześnie zbliża się termin premiery sztuki „Sąd nad Antychrystem” uznanego dramaturga Ludwika Karnickiego. Czy jej autor ma jakiś związek ze zbrodnią w kamienicy na Chmielnej?

Podobnie jak w powieści „Czerwony Błazen” Błażejowskiego, również śledztwo w sprawie zabójstwa Gałkina prowadzi niezbyt błyskotliwy komisarz Borewicz. Prawdę mówiąc, jego postać nie pojawia się zbyt często na kartach książki, a o poczynaniach detektywa dowiadujemy się zazwyczaj z ust innych postaci zaangażowanych w czynności śledcze. Nie mają zresztą również i oni dobrego zdania o metodach stosowanych przez swego kolegę. Zarzucają mu chaos i jednokierunkowość w prowadzonych sprawach. Jest w tym nie mało racji, bo zarówno w „Czerwonym Błaźnie” jak i w niniejszej powieści wkład Borewicza w rozwikłanie zagadek kryminalnych jest marginalny i gdyby nie koleżeńska pomoc oraz przypadek, żadne ze śledztw nie zostałyby zapewne doprowadzone do szczęśliwego końca.

Trudno jednoznacznie określić, kto jest głównym bohaterem książki. Na jej kartach przewija się bowiem bardzo wiele postaci, z których każda ma do odegrania istotną rolę, i gdyby jej zabrakło, szkielet fabuły posypałby się niczym domek  kart. Pobyt w Rosji odcisnął piętno na kolejnej już powieści Błażejowskiego. Mamy tu bowiem nie tylko wątek zabójstwa bolszewickiego szpiega, pojawiają się także piękne białogłowy zza wschodniej granicy. Autor znacznie większy nacisk położył na ukazanie nocnego życia oraz klimatu warszawskich lokali, oraz na nieco melodramatyczny wątek romansowy niż na konstruowanie zawiłej kryminalnej intrygi. Bez trudu można więc można dostrzec w „Sądzie nad Antychrystem” pierwiastki zapowiadające znakomitą powieść napisaną przez Błażejowskiego cztery lata później – „Korytarz podziemny B.”[1] Polecam.

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-63424-11-4

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 156

---

[1] Patrz recenzja: http://ksiazkiprzygodowe.blogspot.com/2015/02/aleksander-bazejowski-korytarz.html

„Alibi”

Adam Nasielski „Alibi”

„Alibi” to powieść otwierająca cykl „Wielkie gry Bernarda Żbika,” którego twórcą jest jeden z najbardziej płodnych autorów powieści kryminalnych lat dwudziestych i trzydziestych ubiegłego wieku Adam Nasielski. Bohater cyklu, inspektor Bernard Żbik nie jest zwykłym policjantem, jakich wielu przemierzało korytarze dawnego warszawskiego urzędu śledczego, lecz trzydziestopięcioletnim, przystojnym, elegancko ubranym mężczyzną o mądrych niebieskich oczach. Jednak to nie fizjonomia inspektora sprawiła, że jego kariera rozwijała się w błyskawicznym tempie a nazwisko nie  schodziło z pierwszych stron gazet zawsze wtedy, kiedy Warszawa żyła ujawnieniem poważnej afery czy zbrodni. Albowiem Żbik to niezwykle inteligentny, obdarzony przenikliwym umysłem pogromca nawet najbardziej przebiegłych i bezwzględnych przestępców.

Genialnemu inspektorowi w czynnościach śledczych często towarzyszy przyjaciel, aspirant Adam Billewski. Podobnie jest również w niniejszej powieści, gdzie duet detektywów zostaje wezwany do mieszkania w okazałej willi przy Alei Róż. Tam w czasie towarzyskiego spotkania grupki znajomych, gospodarz Albert Godlewski informuje zasiadających przy stole towarzyszy rozmowy o otrzymaniu anonimowego listu, w którym zapowiedziano, że tego wieczoru zostanie zamordowany. I rzeczywiście w trakcie kolacji, w obecności wszystkich współbiesiadników Godlewski umiera. Zdumieni i przerażeni goście nie mogą uwierzyć w to co się stało. Nikt też nie potrafi wyjaśnić tajemniczego zgonu właściciela mieszkania. Wszyscy z przerażeniem zdają sobie sprawę, że morderca znajduje wśród nich.

Jednym z uczestników kolacji jest Jerzy Klin, znany detektyw-amator i kryminolog. On też próbuje jako pierwszy wyjaśnić tajemnicę zagadkowej śmierci. Nie jest to oczywiście proste. Okazuje się, że niemal każdego z zebranych można uznać za podejrzanego. Każdy mógł mieć motyw, aby dopuścić się zabójstwa. Niestety, Klin nie potrafi wykryć zbrodniarza. Na pytania: kto, dlaczego i w jaki sposób pozbawił życia Alberta Godlewskiego musi zatem znaleźć odpowiedzi Bernard Żbik.

Na podstawie detali zawartych w treści fabuły można ustalić, że akcja powieści rozgrywa się między 1931 a 1933 r. Podobnie jak w kilku innych powieściach autor zamknął bohaterów w niewielkim, kilkupokojowym  mieszkaniu, co pomogło mu stworzyć niesamowitą, pełną grozy atmosferę. Łatwo zauważyć, że Adam Nasielski pełną garścią czerpie z twórczości zachodnich klasyków powieści kryminalnej. Mimo to udało mu się stworzyć własnego wyrazistego bohatera, który nie wiele ustępuje tej klasy asom kryminalistyki co Herkules Poirot czy Sherlock Holmes. Polecam.

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

Podseria: Wielkie gry Bernarda Żbika

ISBN: 978-83-63424-14-5

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 191

„Korytarz podziemny B”

Aleksander Błażejowski „Korytarz podziemny B”

Przebywający w Moskwie inżynier Stefan Barczyński poznaje w jednej z kawiarni Martę, piękną, intrygującą kobietę. Błyskawicznie ulega jej urokowi i pragnie jak najczęściej się z nią widywać. Po jednym ze spotkań, wsiadająca do dorożki Marta zostaje porwana a usiłujący jej bronić inżynier pobity przez sowieckich żołnierzy. W latach trzydziestych ubiegłego wieku Moskwa nie była bezpiecznym i przyjaznym miastem dla obcokrajowców. Nie zważając jednak na ryzyko, inżynier samowolnie przedłuża pobyt w mieście i zamierza odnaleźć uprowadzoną piękność. Niestety spotkanie z przedstawicielem tamtejszej służby bezpieczeństwa sprawia, że Barczyński zmuszony jest opuścić stolicę ZSRR. Z Moskwy przenosimy się wraz z nim do Warszawy i tam dopiero, okazuje się że lepiej dla Stefana byłoby aby zapomniał o rosyjskim romansie niż kontynuował śledztwo w sprawie porwanej ukochanej. Sprawy komplikują się jeszcze bardziej, kiedy inżynier spotyka swego dawnego przyjaciela - naukowca, który wraca do Polski po wielu latach pracy za oceanem. Stefan znajduje się w samym środku oplatających go, trudnych do wyjaśnienia wydarzeń.

Aleksander Błażejowski zasłynął jako autor „Czerwonego Błazna” uważanego za jedną z pierwszych polskich powieści kryminalnych. Książka „Korytarz podziemny B” choć znacznie mniej znana, zasługuje na o wiele wyższą ocenę. Prawdę mówiąc trudno tę powieść nazwać kryminałem. Namiastka kryminalnej historii pojawia się dopiero w drugiej części książki, natomiast całość określiłbym jako doskonale napisaną powieść sensacyjną, ze znakomitą intrygą i dramatycznymi wątkami miłosnymi.

Świetnie skonstruowana, skomplikowana sylwetka głównego bohatera, inżyniera Barczyńskiego, w której ściera się cała paleta zalet i wad kontrastuje z budzącą pożądanie i nieufność, skrywającą jakąś mroczną tajemnicę postacią Marty. Bo już od pierwszych stron powieści czytelnik jest pewien, że właśnie sekret tej kobiety jest największą zagadką, którą pragnie rozwiązać nasz bohater. Błażejowski pieczołowicie odtwarza klimat zagrożenia panujący w Moskwie w okresie porewolucyjnym  a także realia Warszawy lat dwudziestych lat ubiegłego wieku.

Warto podkreślić, jak bardzo w ciągu sześciu lat od wydania „Czerwonego Błazna” rozwinął się, dojrzał i ukształtował warsztat literacki Aleksandra Błażejowskiego. Jakże mniej znajdziemy tu ckliwych i naiwnych scen, znanych z jego debiutanckiej powieści. Akcja dynamicznie przenosi się z miejsca na miejsce. Mieszkania w starych kamienicach, eleganckie kawiarnie i podrzędne spelunki, fabryki i rezydencje nie wystarczają autorowi, który zabiera czytelników nawet do podziemnych laboratoriów, w których są świadkami przeprowadzania eksperymentów naukowych. Ryzykowne nocne eskapady bohaterów po ulicach przedwojennej stolicy przywodzą na myśl znakomitą powieść Henryka Nagiela „Sęp.”[1] Na stronie wydawcy napisano, że jest to najlepsza książka Aleksandra Błażejewskiego.[2] Trudno się z tą opinią nie zgodzić. Jest to także jedna z najciekawszych pozycji wznowionych po latach w serii „Kryminały przedwojennej Warszawy.” Polecam.

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-63424-17-6

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 284

---

[1] Patrz recenzja: http://ksiazkiprzygodowe.blogspot.com/2015/01/sep.html 

[2] http://www.wydawnictwocm.pl/aleksander-blazejowski-korytarz-podziemny-b-p-98.html