„Wehikuły pamięci”

 

Piotr Okniński „Wehikuły pamięci”

Przeszłość i władza w dawnym Krakowie (do końca XVIII w.)

 

Prezentowana książka została poświęcona zjawisku kultury pamięci elity władzy miasta Krakowa w okresie średniowiecza i czasów nowożytnych (do końca XVIII wieku). Autor koncentruje się przede wszystkim na funkcjonowaniu miejskich „wehikułów pamięci” – a więc praktyk politycznych zaangażowanych w wytwarzanie, kształtowanie i instytucjonalizację oficjalnej pamięci miasta, której podstawowym nośnikiem były przywileje strzeżone na ratuszu. Owa swoista polityka pamięci władz miasta Krakowa służyła przede wszystkim legitymizacji samorządowego ładu prawno-ustrojowego. Ośrodkiem koordynującym pracę krakowskich „wehikułów pamięci” była kancelaria działająca u boku rady miejskiej.

 

Dr Piotr Okniński pracuje na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego. Wcześniej pracował w Niemieckim Instytucie Historycznym w Warszawie i w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk. Członek Komisji Historii Miast przy Komitecie Nauk Historycznych PAN. Specjalizuje się w badaniach z zakresu źródłoznawstwa i historii form kancelaryjnych oraz porównawczej historii miast i mieszczaństwa Europy Środkowej w średniowieczu i czasach nowożytnych.

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.wuw.pl/product-pol-18707-Wehikuly-pamieci-Przeszlosc-i-wladza-w-dawnym-Krakowie-do-konca-XVIII-w.html

Spis treści:

https://www.wuw.pl/data/links/3b36c5ea52420eba7da174537e5b5013/18707_13344.pdf

 

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

ISBN: 978-83-235-6159-0

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 268

 

„Wspomnienia powstańca styczniowego”

 

Henryk Bukowski „Wspomnienia powstańca styczniowego”

 

Publikacja stanowi edycję źródłową wspomnień Henryka Bukowskiego z okresu powstania styczniowego na Litwie. Wśród zapisków odnajdziemy nie tylko obrazy starć z Moskalami, ale także obozowej codzienności oraz wpisane w egzystencję powstańca niepewność, ból i nadzieję. Udział Bukowskiego w powstaniu definitywnie kończy się w połowie 1864 r., kiedy udaje mu się, dzięki wcześniejszym przygotowaniom, zbiec do Rygi i dostać na pokład kupieckiego statku płynącego do Danii. W Kopenhadze wchodzi w świat tamtejszej emigracji, ale ostatecznie wybiera drogę do Szwecji.

W przyszłości stanie się jednym z najsłynniejszych sztokholmskich antykwariuszy, mających rozliczne kontakty w całej Europie i Ameryce. Swoje wpływy oraz środki finansowe wielokrotnie wykorzysta do wspomożenia Muzeum Polskiego w Rapperswilu, którego był szczerym wielbicielem i hojnym donatorem. Tekst opatrzony został wstępem, przypisami i obszerną bibliografią tematu.

Wspomnienia ukazały się dzięki współpracy Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych z Fundacją Rodzinną Blochów w Nowym Jorku.

 

 Publikacja na stronie wydawcy:

https://archiwa.gov.pl/produkt/wspomnienia-powstanca-styczniowego

 

Wydawca: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych

Opracowanie: Dorota Lewandowska

ISBN: 978-83-65681-29-4

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 128

 

„Bartosz rycerz Wielkiej Polski”

 

Donata Maria Dominik-Stawicka „Bartosz rycerz Wielkiej Polski”

 

Książka ta to opowieść o XIV-wiecznej Polsce. Jej główny bohater – Bartosz Wezenborg – jest możnowładcą z Wielkopolski. To nie tylko rycerz z królewskiego pasowania, ale i z charakteru: prawy, szlachetny, mężny, a przede wszystkim wierny prawowitemu władcy. Autorka zadbała, by w jego biografii, po części fikcyjnej, nie zabrakło dramatycznych pojedynków, rycerskich turniejów, pielgrzymki do grobu św. Jakuba w Composteli czy odkrycia skarbu templariuszy. Jest tu także romantyczna miłość, której nie kończy śmierć. A w rzucanych od czasu do czasu aluzjach pobrzmiewają echa Pieśni o Rolandzie.

 

Powieść porusza swoim optymizmem, pogodą, z jaką bohater spogląda w przyszłość swojej rodziny i swojego kraju. Może też stanowić znakomite uzupełnienie lub wprowadzenie uczniów starszych klas szkół podstawowych czy szkół średnich do historii Polski w czasach „jesieni średniowiecza” i zapowiedzi nowej epoki.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://wydawnictwoavalon.pl/produkt/bartosz-rycerz-wielkiej-polski

 

Wydawca: Avalon

ISBN: 978-83-7730-637-6

Liczba stron: 384

Rok wydania: 2023

„Być prawnikiem. Trzy medytacje”

 

Franciszek Longchamps de Bérier „Być prawnikiem. Trzy medytacje”

 

Motywem przewodnim publikacji „Być prawnikiem. Trzy medytacje” jest poszukiwanie odpowiedzi na dwa ważne pytania. Autor docieka, na czym polega specyfika zawodu prawnika, a zawód to szczególny, bo prawnicy służą przecież pomocą innym. Zauważa, że intencje prawników i motywy kierujące postępowaniem przedstawicieli tego zawodu nie zawsze spotykają się z oczekiwaną reakcją społeczeństwa. Analizuje, co powoduje taki stan rzeczy, mając świadomość tego, że przyczyny takiego stanu rzeczy nie zawsze leżą jedynie po stronie zajmujących się prawem.

Drugie pytanie, które stawia Autor, dotyczy kryteriów, jakie stosujemy, oceniając przedstawicieli nauki prawa i praktyków. Zastanawia się, kogo można uważać za wielkiego jurystę i jaka spuścizna pozostaje po prawniku na wiele lat po jego śmierci i dlaczego warto pamiętać tych, którzy parali się zawodem prawniczym, i poznać ich dorobek.

 

Kanwą podjętych rozważań są sylwetki dwóch wybitnych uczonych: Mikołaja Kopernika (1473–1543) – światowej sławy astronoma, który dokonał przewrotu w nauce jako astronom, ale i doktora prawa, który przez całe życie utrzymywał się z pracy prawniczej na rzecz Księstwa Warmińskiego oraz Franciszka Longchamps de Bérier (1912–1969 – uczonego, człowieka uniwersytetu.

Oprócz tych rozważań publikacja zawiera także cenne uwagi metodologiczne dotyczące prowadzenia badań w dziedzinie prawa, które mogą być inspiracją nie tylko dla początkujących naukowców.

 

Prof. dr hab. Franciszek Longchamps de Bérier - ksiądz katolicki, profesor nauk prawnych, LL.M. Georgetown University, kierownik Katedry Prawa Rzymskiego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, wykłada także na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, którego jest absolwentem; członek Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Interesuje się rzymskim prawem prywatnym i europejską tradycją prawną, prawem spadkowym, metodologią prawa prywatnego, prawem chińskim, prawem amerykańskim oraz wolnością religijną i wolnością słowa.

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.ksiegarnia.beck.pl/21283-byc-prawnikiem-trzy-medytacje-franciszek-longchamps-de-berier

Spis treści:

https://www.ksiegarnia.beck.pl/media/product_custom_files/2/1/21283-byc-prawnikiem-trzy-medytacje-franciszek-longchamps-de-berier-spis-tresci.pdf

 

Wydawca: Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o.

ISBN: 978-83-8291-501-3

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 106

„Nadawać duszom kształt narodowy”

 

Katarzyna Buczek „Nadawać duszom kształt narodowy”

Święta o państwowym charakterze w czasach Komisji Edukacji Narodowej

 

Książka dotyczy zagadnienia tworzenia się powszechnych obchodów świąt o znaczeniu państwowym w drugiej połowie XVIII wieku. We wspólnym świętowaniu dostrzegano ważny walor wychowawczy. Z tego powodu w szkołach Komisji Edukacji Narodowej obchodzono święta związane z osobą panującego.

W 1783 roku zainicjowano powszechne obchody setnej rocznicy zwycięstwa pod Wiedniem, zapoczątkowując tym samym świętowanie rocznic wydarzeń historycznych. Szkoły włączyły się także w obchody pierwszego nakazanego ustawowo święta – upamiętnienia rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja.

W książce przedstawione są też formy obchodów łączących elementy religijne (nabożeństwa), naukowe (mowy, prelekcje, prezentacje, wykłady popularyzatorskie) oraz artystyczne (spektakle, deklamacje) i widowiskowe (iluminacje i fajerwerki).

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.wuw.pl/product-pol-13563-Nadawac-duszom-ksztalt-narodowy-Swieta-o-panstwowym-charakterze-w-czasach-Komisji-Edukacji-Narodowej.html

Spis treści:

https://www.wuw.pl/data/links/b6e97a05e53c4a605e2d0731e5f3fc77/13563_8661.pdf

 

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

ISBN: 978-83-235-4961-1

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 230

„Historie z rodzinnych archiwów”

 

„Historie z rodzinnych archiwów”

 

Autorzy: Węgłowska-Bulińska Eleonora, Nowak Tomasz, Nowaczyk-Basińska Katarzyna, Bróździński Paweł, Skupień Zdzisław, Rak Jakub, Skotnicka Martyna, Regin Wiktoria, Rogowski Krzysztof, Hawro Aleksandra

Oddawana w ręce czytelników publikacja jest efektem zorganizowanego w 2020 r. konkursu „Historie z rodzinnych archiwów”. Był on elementem realizowanego przez Archiwa Państwowe od 2019 r. ogólnopolskiego projektu „Archiwa Rodzinne Niepodległej”. W konkursie wzięły udział zarówno osoby dorosłe, jak i młodzież. Jego uczestnicy mieli wcielić się w rolę rodzinnych archiwistów i wybrać się w pasjonującą podróż w przeszłość w poszukiwaniu własnych korzeni i dokumentów, w których zapisane byłyby losy ich przodków. Ogółem napłynęło ponad siedemdziesiąt prac opisujących i dokumentujących barwne i niepowtarzalne rodzinne historie. Najlepsze z nich, nagrodzone przez Kapitułę konkursu, prezentowane są w niniejszej publikacji. (Ze wstępu)

 

Publikacja na stronie wydawcy:

https://www.archiwa.gov.pl/pl/dla-uzytkownikow/wydawnictwa/publikacje-ndap

 

Wydawca: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych

ISBN: 978-83-66739-45-1

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 564

„Sanktuaria słowiańskie”

 

Bogusław Gierlach „Sanktuaria słowiańskie”

 

Miejsca kultu bóstw związane z najdawniejszą przeszłością ziem polskich oraz Słowiańszczyzny Zachodniej. W tym wyjątkowym opracowaniu znalazł się nie tylko szeroki zbiór opisów samych sanktuariów. Omówione zostały także rozmaite zagadnienia z zakresu pochówków, wierzeń i demonologii. W sposób szczególny autor wyróżnia zwyczaje, które przetrwały do dnia dzisiejszego. Poza samymi sanktuariami i związaną z nimi obyczajowością snuje rozważania o warunkach politycznych, ekonomicznych i społecznych panujących na omawianych obszarach kultury dawnych Słowian.

Bogusław Gierlach (1930-2007) – doktor habilitowany nauk historycznych w specjalnościach archeologia i historia religii. Uczestniczył w badaniach terenowych m.in. w Wyszogrodzie, Pułtusku, Wiślicy i na Polach Grunwaldzkich oraz w Szwajcarii. Kierował Pracownią Religioznawstwa w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Siedlcach, gdzie następnie został dziekanem Wydziału Pedagogiki i Kultury.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://replika.eu/tytul/sanktuaria-slowianskie

 

Wydawca: Replika

Seria: Wierzenia i zwyczaje

ISBN:  978-83-67867-29-0

Rok wydania: 2024

Liczba stron:  320 

„Otwarte okno”

 

Andrzej Piwowarczyk „Otwarte okno”

 

Warszawa, schyłek lat 50 ubiegłego wieku. W mieszkaniu znajdującym się gdzieś w zachodniej dzielnicy miasta zostaje zamordowany kolekcjoner znaczków pocztowych. Mężczyzna przez lata zbudował imponującą kolekcję, w której znajdowały się niezwykle rzadkie walory o znacznej wartości. Na miejscu zbrodni pojawia się kapitan Gleb. Oficer MO wraz z wdową po kolekcjonerze ustalają, że z kolekcji zaginął zbiór cennych znaczków „Za Łót” oraz unikalne „Dziesięć koron krakowskich”. Milicja jest przekonana, że sprawca powróci do domu kolekcjonera by dokończyć dzieła i skraść inne cenne znaczki. Funkcjonariusze postanawiają urządzić w mieszkaniu zasadzkę. Niestety, nie wszystko idzie po ich myśli…

 

"Maszkary" - najlepsza powieść Andrzeja Piwowarczyka 

i jeden z najlepszych kryminałów lat PRL-u.

Niezbyt często zdarza się aby autor poczytnych kryminałów głównymi „bohaterami” swej powieści uczynił znaczki pocztowe. W latach 70. uczyniła tak Joanna Chmielewska, starsi czytelnicy zapewne doskonale pamiętają powieść królowej polskiego kryminału „Upiorny legat”. Kilkanaście lat wcześniej, w 1961 roku, w księgarniach pojawiła się powieść Andrzeja Piwowarczyka „Otwarte okno”[1]. W tym przypadku nie powinno to jednak dziwić, gdyż autor był zapalonym filatelistą, posiadającym w dorobku między innymi książkę „Jarmark znaczków polskich”. Piwowarczyk odznaczony został ponadto medalem „Za Zasługi dla Rozwoju Publikacji Filatelistycznych”.

 

Andrzej Piwowarczyk wplata w fabułę powieści mnóstwo ciekawostek związanych z historią znaczków pocztowych. Robi to jednak bardzo umiejętnie, nie nużąc amatorów lektury. W okresie PRL-u filatelistyka była prawdopodobnie najpopularniejszym hobby w naszym kraju. Znaczki zbierali niemal wszyscy. Młodzi adepci wymieniali się nimi na przerwach między lekcjami, starsi, bardziej zaawansowani zbieracze, zrzeszali się w klubach, bądź też nawiązywali kontakty z kolekcjonerami za granicą. Prowadzący śledztwo kapitan Gleb sprawdza każdy najmniejszy ślad, mogący doprowadzić do rozwiązania zagadki zbrodni. W tym celu wyjeżdża nawet do naszych sąsiadów za Odrę. Dotarcie do osobnika, który odebrał życie znanemu warszawskiemu filateliście jest jednak wyjątkowo trudnym zadaniem. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/andrzej-piwowarczyk-otwarte-okno-lata-60-tom-6-p-768.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Najlepsze kryminały PRL

ISBN: 978-83-67240-65-9
Rok wydania: 2023

Liczba stron: 353

---

[1] Inne powieści Andrzeja Piwowarczyka: https://strefakryminalu.pl/category/autorzy/piwowarczyk-andrzej

„Książka, której nikt nie przeczytał”

 

Owen Gingerich „Książka, której nikt nie przeczytał”

 

Z przyjemnością informuję, że mylą się ci, którzy utrzymują, że O obrotach sfer niebieskich Mikołaja Kopernika to książka, której nikt nie przeczytał. Na uzyskanie pewności w tej sprawie potrzebowałem blisko dziesięciu lat, a kolejne trzydzieści lat zajęło mi staranne udokumentowanie wpływu tego dzieła.

Koniec końców miałem do czynienia z egzemplarzami, których właścicielami byli: święci, heretycy, nic­ponie, muzycy, gwiazdy filmowe, lekarze i maniakalni bibliofile. Jednak najbardziej interesujące są kopie należące niegdyś do astronomów i pokryte ich notatkami. Ukazują one długotrwały proces akceptowania heliocentrycznego kosmosu jako fizycznie realnego opisu świata. Są świadectwem fascynujących bitew, prowadzonych przez astronomów między sobą, jak również działań Kościoła, próbującego pogodzić się z nową rzeczywistością.

Wyłania się z nich pasjonująca opowieść o tym, w jaki sposób bardzo zaawansowany matematycznie traktat z XVI wieku rozpoczął rewolucję może nawet większą niż reformacja i jak egzemplarze tego dzieła przeobraziły się w symbole kultury warte miliony dolarów.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://ccpress.pl/ksiazka-ktorej-nikt-nie-przeczytal/3-21-2

Recenzje książki:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/86254/ksiazka-ktorej-nikt-nie-przeczytal

  

Wydawca: Copernicus Center Press

Tłumaczenie: Jarosław Włodarczyk

ISBN: 978-83-7886-749-4

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 351

„Gorzki smak czekolady Lucullus"

 

Leopold Tyrmand „Gorzki smak czekolady Lucullus”

 

Komplet opowiadań Leopolda Tyrmanda. W opowiadaniach Tyrmanda znajdziemy mozaikę, z której można poskładać całe jego życie. Mozaikę barwną i niezwykłą. Jak cała jego twórczość. Jak cały Tyrmand. Opisywał swoje przeżycia wojenne, fascynację sportem, snuł rozważania nad naturą ludzką. Ale przede wszystkim pisał o sobie, a pisząc o sobie – opisywał otaczający go świat.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://wydawnictwomg.pl/gorzki-smak-czekolady-lucullus

Recenzje książki:

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/5092258/gorzki-smak-czekolady-lucullus

 

Wydawca: Wydawnictwo MG

ISBN: 978-83-7779-975-8

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 384