czwartek, 4 marca 2021

„Księgi Jakubowe”

 

Olga Tokarczuk „Księgi Jakubowe”

Wydanie II

 

Rzeczpospolita w przededniu rozbiorów, wielokulturowa, wieloetniczna kraina bliższa Stambułowi niż Paryżowi i człowiek znikąd, który zmieni los wielu tysięcy ludzi. Wielka podróż od chłopskich chat poprzez magnackie dwory aż do cesarskich komnat. 

Na Podolu pojawia się młody, przystojny i charyzmatyczny Żyd – Jakub Lejbowicz Frank. Tajemniczy przybysz z odległej Smyrny zaczyna głosić idee, które szybko dzielą społeczność żydowską. Dla jednych heretyk, dla innych zbawca zgromadzi już niebawem wokół siebie krąg oddanych sobie uczniów, wywołany zaś przezeń ferment może odmienić bieg historii i zmienić kształt tej części świata.

 


„Przewrotne i wielopoziomowe dzieło, które wymyka się wszelkim prawdom ostatecznym”. „Svenska Dagbladet”

„W niezwykle żywy sposób Tokarczuk ukazuje złożoność i różnorodność Europy Środkowej u zarania epoki Oświecenia. To warte przypomnienia zwłaszcza dziś, gdy różnorodność neguje się w imię mitologii nacjonalistycznych”. „Le Temps”


Spotkanie wokół „Ksiąg Jakubowych” Olgi Tokarczuk


„Nagrodzona książka jest wspaniałą pochwałą różnorodności i bogactwa mówiącego świata, który nie ma kulturowego centrum, do którego każdy skądś przybył i ma do opowiedzenia swoją historię. Nie ma wiodącego narratora, nie ma głównego bohatera, każdy ma swoją wersję. Świat puchnie i trzeszczy od nadmiaru opowieści. Nie sprosta im encyklopedia, rozsadzą każdą historyczną narrację. Jedynie ucho Boga może je pomieścić, zrozumieć i nadać sens uniwersalny”. Ryszard Koziołek, Laudacja, Nagroda Literacka Nike 2015

Źródło:

https://www.wydawnictwoliterackie.pl/ksiazka/5363/Ksiegi-Jakubowe---Olga-Tokarczuk

Więcej o powieści:

https://culture.pl/pl/dzielo/olga-tokarczuk-ksiegi-jakubowe

 

Wydawca: Wydawnictwo Literackie

ISBN: 978-83-08-07328-5

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 912


środa, 3 marca 2021

„Wieczór w Hotelu Polskim”

 

Elżbieta Zakrzewska „Wieczór w Hotelu Polskim”


„Wieczór w Hotelu Polskim” to działdowski kryminał retro, czwarta już książka Elżbiety Zakrzewskiej. Akcja powieści toczy się w latach 30. XX wieku. Kilkoro nieznajomych sobie osób przybywa do Działdowa i spotyka się podczas wieczoru poetyckiego w Hotelu Polskim (dzisiejszy Miejski Dom Kultury). Z powodu złych warunków pogody nie mogą opuścić miasta i są skazani na swoje towarzystwo. Pierwszej nocy w hotelu dochodzi do morderstwa. Fakty wskazują, że mordercą jest ktoś z uczestników wieczoru poetyckiego.

Postacie występujące w powieści i możliwość ich podobieństwa do osób prawdziwych jest zupełnie niemożliwa. Jednak w treści książki autorka przypomina o wielu znanych obywatelach związanych z Działdowem jak: Alfred Wellenger, Arno Kant, Emilia i Józef Biedrawowie, właściciele sklepów, hoteli, nauczyciele, urzędnicy.

Książka została wydana w 2020 roku, kiedy Działdowo obchodziło stuletnią rocznicę przyłączenia do Polski. Również i o tym wydarzeniu wspomniano w jej treści. Jak zwykle w książkach Elżbiety Zakrzewskiej czytelnik ma okazję pospacerować uliczkami przedwojennego Działdowa, odwiedzić szczególne w tym mieście obiekty, sklepy, restauracje i prześledzić wiele faktów z jego historii.

 

Wydawca: Burmistrz Miasta Działdowo

https://www.dzialdowo.pl

ISBN: 978-83-945319

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 216

 


wtorek, 2 marca 2021

„Dzieje Sienna 1389-2012” T. 2

 

Stefan J. Pastuszka, Romuald Turkowski „Dzieje Sienna 1389-2012” T. 2

 

Tom II mimo, że jest odrębną pozycją książkową jednego autora, Romualda Turkowskiego, zachowuje ciągłość numeracji rozdziałów w odniesieniu do tomu I. Część merytoryczną historii Sienna z lat 1945–2012, otwiera więc rozdział V: „W latach powojennej odbudowy i utrwalania nowego systemu (1945–1948)”. Składa się z 11. części przedstawiających dzieje miejscowej gminy w różnych aspektach przeobrażeń społeczno-gospodarczych.



Część 1 („Pierwsze dni po wypędzeniu Niemiec”) przynosi informację, że „W dniu 15 stycznia 1945 r. Armia Czerwona wyzwoliła Sienno spod okupacji niemieckiej, przynosząc i na ten skrawek Polski system tzw. demokracji ludowej” (s. 21). Na chłodniejszym stosunku miejscowego społeczeństwa chłopskiego do nowej władzy, przecież już polskiej, zaważyły nałożone przez gminę Sienno kontyngenty zbożowe, które były wyższe od norm niemieckich. Z kolei nowa władza zajęła się „reorganizacją administracji gminnej” (cz. 2). Podstawową jednostką podziału administracyjnego kierowała Gminna Rada Narodowa (1945–1954 i 1973–1990), będąca kontynuacją przedwojennej Rady Gminnej. GRN wprowadziła „(…) model zarządzania już wcześniej przygotowany wzorując się na radzieckim systemie administracyjnym” (s. 24). „Aparat milicyjny i bezpieczeństwo w gminie” (cz. 3) zależały z pewnością od jakości funkcjonowania miejscowego posterunku Milicji Obywatelskiej, tymczasem ten „(…) jak wiele podobnych w kraju obsadzony milicjantami o wątpliwej reputacji moralnej, nienadających się do tak ważnej służby” (s. 30). Tę ocenę Autora można skojarzyć z faktem, na który się powołuje, iż „Dnia 2 marca 1947 r., przy ul. Lipskiej, zamordowano milicjanta Władysława Prokopa, urodzonego w Siennie” (s. 31). Warto też zauważyć, iż wśród funkcjonariuszy MO, „(…) nie zawsze przygotowanych do służby, często stosujących przemoc i będących w dyspozycji PPR” (s. 31), przeważała jednak młodzież chłopska (…) fragment z artykułu A. Lecha pt. „Trylogia Sienna (1389-2012) autorstwa Stefana J. Pastuszki i Romualda Turkowskiego”, Zeszyty Wiejskie, nr 21.

 


Spis treści

Indeksy

Przedmowa

Wstęp

Rozdział V – W latach powojennej odbudowy i utrwalaniu nowego systemu (1945-1948)

Rozdział VI – W okresie stalinizacji Sienna i okolic (1948-1955)

Rozdział VII – W okresie rozbicia terytorialnego gminy Sienno (1955-1972)

Rozdział VIII – W ponownie scalonej gminie (1973-1989)

Rozdział IX – Współczesne problemy życia mieszkańców gminy (1989-2012)

Zakończenie

Streszczenie

Aneks

 

Źródło:

https://mhprl.pl/produkt/dzieje-sienna-1389-2012-t-2

 

Wydawcy: Towarzystwo Przyjaciół Sienna

Ludowe Towarzystwo Naukowo-Kulturalne

ISBN: 978-83-60776-11-7

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 728



poniedziałek, 1 marca 2021

„Księga kryminalna miasta Krakowa z lat 1589–1604”

 

„Księga kryminalna miasta Krakowa z lat 1589–1604”

Opracowali i wydali: Wacław Uruszczak, Maciej Mikuła, Krzysztof Fokt, Anna Karabowicz

 

Księga kryminalna miasta Krakowa z lat 1589–1604 (AN Kraków rkps 865) ukazuje się w ramach serii wydawniczej Fontes Iuris Polonici, jako tom 3 serii Prawo miejskie. Księgi złoczyńców, tzw. libri maleficorum, są jednym z bardziej doniosłych poznawczo żródeł historycznych. Ich znaczenie zostało docenione w literaturze naukowej, otwierając obszar dla kolejnych badań nad krakowskim społeczeństwem staropolskim.

 


Zawarte w księdze zapiski odkrywają przed czytelnikiem przeszłość widzianą z bardzo szerokiej perspektywy i dostarczają wielu wiarygodnych informacji z różnych dziedzin życia. Jako księga sądowa, która powstała w związku z działalnością aparatu wymiaru sprawiedliwości, informuje ona o funkcjonujących w Krakowie na przełomie XVI i XVII w. instytucjach zwalczających przestępczość. Pozwala poznać aktywność rady miasta Krakowa jako sądu kryminalnego oraz współpracujących z nią innych urzędów: cechmistrza i kata miejskiego. Odsłania także praktykę współpracy władz miasta z miejscowym urzędem grodzkim w osobie podstarościego krakowskiego, będącym jednym z organów władzy odpowiedzialnych za bezpieczeństwo stałych i czasowych mieszkańców miasta.

 


Właściwie nie sposób jest wskazać na wszystkie możliwości poznawcze, jakie oferuje krakowska księga kryminalna. Wśród nich trzeba wymienić w pierwszej kolejności pogłębione badania nad zjawiskiem przestępczości w XVI i XVII w. i poznanie topografii Krakowa w końcu XVI w. Księga stanowi także niewyczerpany rezerwuar wiadomości na temat kultury materialnej dawnej Polski. Poza wszystkim innym, dostarcza informacji o człowieku, o jego potrzebach, namiętnościach, emocjach, mentalności i naturze ludzkiej.

Źródło:

https://vistulana.pl/produkt/ksiega-kryminalna-miasta-krakowa-z-lat-1589-1604

 

Wydawca: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”

ISBN: 978-83-61033-99-8

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 424 + płyta CD - faksymile rękopisu



niedziela, 28 lutego 2021

„Historia medycyny dla każdego”

 

Zdzisław Gajda „Historia medycyny dla każdego”

 

Popularna i autorska wersja historii medycyny, napisana gawędziarskim stylem, pełna dygresji i osobistych przemyśleń  Zdzisława Gajdy – profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Dlaczego Kazimierz Wielki zmarł bez męskiego potomka? Jaka choroba była przyczyną niepłodności Zygmunta Augusta?

Przedwczesna śmierć Stefana Batorego wywołała oskarżenia wobec jego lekarzy, posądzano ich o otrucie króla na zlecenie Rosji. Dopiero po kilkuset latach współcześni medycy wystawili diagnozę: nieuleczalna choroba nerek.


Wilhelm Röntgen, zdjęcie z roku 1901. 


Gdy Ludwik Pasteur wprowadził w połowie XIX wieku szczepienie ochronne przeciw wściekliźnie, nauka nie miała jeszcze pojęcia o immunologii i wirusologii. Gdyby czekał na naukowe uzasadnienie swoich poczynań, wiele istnień ludzkich straciłoby życie.

W bitwie pod Waterloo, Napoleon – bóg wojny, który zazwyczaj ze wzgórza, siedząc na koniu, wydawał na bieżąco rozkazy i zagrzewał do walki swoich wiarusów, tym razem, zniewolony ostrymi zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi spędził większość czasu w latrynie. W jakim stopniu choroba cesarza miała wpływ na tragiczny wynik bitwy?



Skutkiem choroby nadciśnieniowej są zmiany w naczyniach krwionośnych wszystkich narządów, nie wyłączając mózgu. A to prowadzi do zaburzeń koncentracji, osłabienia pamięci, zmian osobowości, trudności w nawiązywaniu kontaktu, zaniku inteligencji. W Teheranie w 1943 i w Jałcie w 1945 roku spotkało się trzech przywódców państw, zarazem trzech poważnie chorych na nadciśnienie.

 

Źródło:

https://wydawnictwofronda.pl/ksiazki/historia-medycyny-dla-kazdego

Recenzja książki:

https://historykon.pl/historia-medycyny-dla-kazdego-recenzja

 

Wydawca: Fronda

ISBN: 978-83-8079-556-3

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 512




piątek, 26 lutego 2021

„Krzyżowcy”

 

Zofia Kossak „Krzyżowcy”

Tom 1/2 oraz 3/4

 

"Krzyżowcy” to pierwsza, składająca się z czterech tomów, część trylogii opowiadającej o wyprawach krzyżowych. Akcja powieści zaczyna się w Polsce w 1095 roku, a kończy wyzwoleniem Jerozolimy i odzyskaniem Grobu Świętego. Wyprawy krzyżowe to fascynujący dla dzisiejszego czytelnika splot czynów chwalebnych i pospolitych zbrodni, mieszanka cnót rycerskich i drobnych nikczemności, mozaika ludzkich charakterów i nieokiełznanych namiętności. Wybitna polska autorka w klasycznej powieści historycznej opisuje konfrontację rozpadającej się feudalnej Europy ze światem islamu: jego duchowością, obyczajem i kulturą.



Na trylogię o wyprawach krzyżowych składają się:
• Krzyżowcy (t. 1 Bóg tak chce; t. 2 Fides graeca; t. 3 Wieża Trzech Sióstr; t. 4 Jerozolima wyzwolona)
• Król trędowaty
• Bez oręża

 

Źródło:

Tom I/II: https://iwpax.pl/nasze-ksiazki/631-zofia-kossak-krzyzowcy-tom-i-ii.html

Tom III/IV: https://iwpax.pl/nasze-ksiazki/632-zofia-kossak-krzyzowcy-tom-iii-iv.html

 

Recenzje powieści:

http://lubimyczytac.pl/ksiazka/123343/krzyzowcy-tom-1-i-2

Instytut Wydawniczy PAX na Facebooku:

https://www.facebook.com/InstytutWydawniczyPAX

 

Wydawca: Instytut Wydawniczy Pax

ISBN - Tom I/II: 978-83-211-2028-7

ISBN - Tom III/IV:  978-83-211-2029-4  

Rok wydania: 2019

Liczba stron - Tom I/II: 450    

Liczba stron - Tom III/IV: 508    



czwartek, 25 lutego 2021

„Silva Rerum III”

 

Kristina Sabaliauskaitė „Silva Rerum III”

Przekład: Kamil Pecela

 

Żywot człowieka majętnego. Rokokowa odsłona bestsellerowej sagi o dziejach szlacheckiego rodu z Litwy i historii, która stała się kamieniem węgielnym naszej współczesności.

Wilno, Anno Domini 1748. Trzydziestosiedmioletni Piotr Antoni z Milkont Narwojsz, najstarszy syn Anny Katarzyny i Jana Izydora, wraz z żoną i trójką dzieci mieszka w okazałym dworku w mieście. Nie poszczęściło się jego rodzeństwu – Teofila zeszła na manowce, a bracia ledwo wiążą koniec z końcem. On jednak, dzięki posadzie ekonoma u księcia Michała Kazimierza Radziwiłła Rybeńko, wie, co to wystawne życie, i nie wtajemniczając w to żony, Placydy Amelii, ochoczo korzysta z jego uroków i rozkoszy. „Milczenie jest złotem” – mawia, a potężny magnat płaci hojnie za dyskrecję sługi.

 


I oto właśnie Piotr Antoni wrócił z przeszpiegów u książęcego kuzyna, jak fama niesie – porywacza, zabójcy, gwałtownika, który zniewolił żonę, trzyma harem kochanek, a co gorsza, przeszedł na żydowską wiarę... Spotkanie z człowiekiem, który przekroczył wszelkie możliwe granice, niespodzianie wytrąca stabilne życie Piotra Antoniego z kolein liczb, cyfr i faktów, którym ufał dotąd bez zastanowienia. Co takiego stało się w Turnie, utopijnej krainie rodem z filozoficznych traktatów? Jak potoczą się dalsze losy Narwojsza i jego bliskich, jaką historię zapisze w rodzinnej sylwie?

W tej podróży do utraty tchu – z tętniącego życiem Wilna, przez zielone litewskie lasy i niebezpieczne trakty, po zamek w Nieświeżu, stolicę Radziwiłłowskiego państwa w państwie – poznajemy oszałamiający zmysły i pełen powabu świat rokokowy, rozkochany w muzyce i teatrze – ulotnych i ułudnych, jak i on sam. Świat rozdarty, pełen ukrytych napięć, niejasnych tęsknot oraz przeczuć nadchodzących nieszczęść, otwierający się z wolna na idee, które przyniesie stojąca u progu epoka – naukowe poznanie, początki pojęcia praw człowieka, marzenie o wolności myśli, stanów i płci.

 

Źródło:

https://www.wydawnictwoliterackie.pl/ksiazka/5357/Silva-Rerum-III----Kristina-Sabaliauskait%C4%97

  

Wydawca: Wydawnictwo Literackie

ISBN: 978-83-08-07358-2

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 432



środa, 24 lutego 2021

„Każę aktorom powtórzyć morderstwo”

 

Maciej Słomczyński (Kazimierz Kwaśniewski)

„Każę aktorom powtórzyć morderstwo”

 

Małżeństwo Anny i Romana Rudzińskich rozpada się. Kobieta chce odejść do innego mężczyzny. Wyjeżdża do niego do Zakopanego, planując po powrocie ostatecznie rozmówić się z mężem. Aby dodać sobie otuchy, w towarzystwie siostry Marii wraca do domu, gdzie znajduje męża otrutego cyjankiem potasu. Prowadzący śledztwo kapitan Ziętek ustala, że Rudziński był chemikiem, miał w domowym laboratorium sporo trucizny, wiedział jak się z nią obchodzić, więc jego śmierć na pewno nie była przypadkowa. Wiele wskazuje na samobójstwo. Kiedy kochanek Anny przyznaje się do zamordowania Romana, sprawa wydaje się rozwiązana. Pojawiają się jednak kolejne tropy, dochodzenie się komplikuje. Czy kpt. Ziętkowi uda się ustalić kto i dlaczego otruł naukowca?

 

Źródło:

https://ltw.com.pl/strona-glowna/726-kaze-aktorom-powtorzyc-morderstwo.html

 

Wydawca: LTW

ISBN: 978-83-7565-655-8

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 176



wtorek, 23 lutego 2021

„Rzeźnicy z OUN-UPA”

 

Marek A. Koprowski „Rzeźnicy z OUN-UPA”

Bandera, Szeptycki i ludobójstwo Polaków

 

Czy na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej musiało dojść do ukraińskiego ludobójstwa ludności polskiej? Pytanie to wciąż pasjonuje historyków i badaczy, którzy wciąż nie potrafią lub nie chcą udzielić na nie jednoznacznej odpowiedzi. Wśród ukraińskich badaczy są też i tacy, którzy twierdzą, że żadnego ludobójstwa Polaków nie było. Co najwyżej, to Polacy mordowali Ukraińców, a nie na odwrót.



Poszukując odpowiedzi, autor prezentuje działania Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów oraz losy i poglądy Stepana Bandery i metropolity Andreja Szeptyckiego. W okresie sowieckiej i niemieckiej okupacji stali się oni głównymi aktorami ukraińskiej sceny politycznej. OUN zaś stała się jedyna organizacją mającą realny wpływ na społeczeństwo, zdradzającą ambicje wpływania na wszystkie dziedziny życia Ukraińców w okupowanym kraju. I choć Bandera i Szeptycki stali na przeciwstawnych biegunach, a zestawienie ich razem wydaje się nawet niestosowne, to jednak łączył ich cel – obaj dążyli do zbudowania niepodległego państwa ukraińskiego. Dla jego realizacji byli w stanie poświęcić wiele. Nawet sprzymierzyć się z Hitlerem.

Niniejsza książka ukazuje wiele mało znanych mechanizmów ukraińskiego ludobójstwa, ginących często w cieniu zbrodni i stosów ich ofiar.

 

Źródło:

https://replika.eu/tytul/zbrodnie-ukrainskiego-nacjonalizmubandera-szeptycki-oun-upa

  

Wydawca: Replika

ISBN: 978-83-66790-07-0

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 448



poniedziałek, 22 lutego 2021

Świętokrzyskie regionalia (cz. 114)

 

Andrzej Żychowski „500 lat osadnictwa żydowskiego w Opatowie”

 

Niniejsze opracowanie przedstawia rys historyczny ludności żydowskiej w Opatowie od początku osadnictwa, aż po dzień dzisiejszy. Najwięcej miejsca poświęcono okresowi międzywojennemu i II wojny światowej, czyli czasom stosunkowo nam bliskim i dotychczas najmniej zbadanym. Podczas pisania pracy wykorzystano materiały z kilkunastu archiwów, bibliotek i ośrodków naukowych mieszczących się w Warszawie, Radomiu, Sandomierzu, Opatowie, Krakowie, Kielcach i Jerozolimie. Najwięcej wykorzystano źródeł z Archiwum Państwowego w Kielcach – Oddział w Sandomierzu oraz archiwów prywatnych. Dzięki temu zaprezentowano szereg dokumentów, zdjęć i przedmiotów dotychczas nikomu nieznanych i uznawanych za bezpowrotnie zaginione. Ze Wstępu.



Opatów. Domy żydowskie przy ulicy Wąskiej, grudzień 1942 roku. 


Andrzej Żychowski (ur. 14 września 1961 roku w Opatowie) – nauczyciel, regionalista, działacz harcerski. Absolwent Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie (1993); dodatkowo ukończył studia podyplomowe w zakresie zarządzania w Akademii Pedagogicznej w Krakowie (2000) oraz informatyki w Politechnice Świętokrzyskiej w Kielcach 2001. Od roku 1986 nauczyciel Szkoły Podstawowej nr 2 w Opatowie. Miłośnik i badacz historii Opatowa, ziemi opatowskiej oraz harcerstwa. Autor wielu artykułów publikowanych w: „Silva Rerum”, „Innowacjach”, „Czuwaj”, „Ziemi Opatowskiej”, „Głosie Opatowa”, „Kwartalniku Opatów”, „W blasku Kolegiaty”, a także publikacji książkowych: 80 lat harcerstwa w Opatowie (Opatów 1996), Był kiedyś Opatów i jego zacni mieszczanie, cz. I, II, III (Opatów 2004 i 2005), 90 lat harcerstwa w Opatowie (2006), 50 lat Szkoły Podstawowej Pomnik Tysiąclecia w Opatowie (2013).

 

Źródło:

https://mhprl.pl/produkt/500-lat-osadnictwa-zydowskiego-w-opatowie

 

Spis treści

Rozdział I

Osadnictwo żydowskie w Opatowie do II wojny światowej

Rozdział II

Kwestie prawne dla Żydów opatowskich

Rozdział III

Na wspólnej ziemi, razem, czy osobno?

Rozdział IV

Przywódcy religijni i kulturalni

Rozdział V

Okres II wojny światowej

Rozdział VI

Dokumenty i aneksy

Fotografie

Dokumenty

Bibliografia

Wykaz zdjęć i dokumentów

 

Wydawca: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego

ISBN: 978-83-7901-104-9

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 564