„Życie w PRL i strasznie, i śmiesznie”

Iwona Kienzler „Życie w PRL i strasznie, i śmiesznie”

Książka Iwony Kienzler jest wędrówką a dla wielu czytelników podróżą sentymentalną po czasach PRL-u. Rozpoczynamy ją 22 lipca 1944 r., w dniu ogłoszenia manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. To wędrówka od czasów towarzysza Bieruta, poprzez epokę prostolinijnego, nieco siermiężnego Gomułki, aż po dekadę próbującego nieudolnie zreformować gospodarkę i złagodzić napięcia społeczne w kraju Edwarda Gierka. Książka składa się z kilkudziesięciu rozdziałów, w których przeczytamy m.in. o pochodach pierwszomajowych, festiwalach, bananowej młodzieży, kłodach rzucanych pod nogi przedstawicielom prywatnej inicjatywy, stosunku państwa do kościoła, fałszowaniu wyborów, procesach pokazowych i cenzurze. Iwona Kienzler poruszyła również temat wpływu państwa na wszelkie dziedziny życia, czego przejawem był choćby socrealizm w sztuce.

Na osobny rozdział zapracowały nie tylko „organy bezpieczeństwa publicznego”: Milicja Obywatelska, ORMO i ZOMO, ale także ikona motoryzacji tamtych lat – Fiat 126p. Starsi czytelnicy będą mogli sobie przypomnieć jak połowę życia spędzali w kolejkach przed sklepami, choć wielokrotnie nie mieli pewności, czy cokolwiek uda im się nabyć. Nic dziwnego, że w czasach PRL-u wielu Polaków topiło smutki zaglądając do kieliszka. Paradoksalnie jednak inwestowanie środków w alkohol i przemysł spirytusowy przyczyniało się w pewnym stopniu do wspierania kulejącej gospodarki. Takich paradoksów było zresztą więcej, o nich także przeczytamy na kartach książki.

W treść wplecione są liczne żarty i anegdoty: o kłopotach z zaopatrzeniem w podstawowe produkty, bratniej przyjaźni z ZSRR czy nadużywaniu napojów wyskokowych. Publikację zamyka „Słownik PRL-u”, zawierający kilkadziesiąt haseł nieodłącznie kojarzących się z czasami, w których jak mawiał Edward Gierek: „Polska rosła w siłę, a ludzie żyli dostatniej.” Dzięki temu czytelnicy młodszego pokolenia mogą dowiedzieć się m.in. kim był aparatczyk lub prywaciarz, do czego służyła książeczka walutowa czy zagłuszarka oraz o tym, że POP to pojęcie związane nie tylko z muzyką rozrywkową.

Autorka przedstawiając życie w epoce PRL-u, stara się od czasu do czasu z morza absurdów wyłowić także jakieś plusy minionego ustroju. Czasami też usprawiedliwia pewną bylejakość i pośpiech w działaniu, np. przy odbudowie warszawskiej Starówki - spowodowane skromnymi możliwościami technicznymi i wyśrubowanymi terminami. Dzięki temu czytelnik, szczególnie młodszy, może sam wyrobić sobie własne zdanie o czasach, w których żyli jego rodzice lub dziadkowie. Książka Iwony Kienzler, to skompresowany do 350 stron przewodnik po czterdziestu latach PRL-u. Polecam.

Wydawnictwo: Bellona

ISBN: 978-83-11-13545-1
Rok wydania: 2015

Liczba stron: 356

„Sąd nad Antychrystem”

Aleksander Błażejowski „Sąd nad Antychrystem”

W latach dwudziestych ubiegłego wieku, w pewnej warszawskiej kamienicy przy ulicy Chmielnej, w nędznym, zaniedbanym pokoiku zostają znalezione zakrwawione zwłoki mężczyzny. Przybyli na miejsce zbrodni policjanci ustalają, że ofiarą jest Rosjanin, niejaki Gałkin. Tył głowy ofiary zmiażdżono uderzeniem jakiegoś twardego przedmiotu. Denat w dłoni ściska papiery pokryte zaszyfrowanym tekstem oraz połowę banknotu studolarowego. Podczas późniejszej rewizji, w domu ofiary zostają wykryte liczne schowki, a w nich kilkanaście tysięcy dolarów. Dlaczego Gałkin nie korzystał z tych środków, lecz prowadził ascetyczny tryb życia? Policja podejrzewa, że zabójstwo może mieć podkład polityczny. Jednocześnie zbliża się termin premiery sztuki „Sąd nad Antychrystem” uznanego dramaturga Ludwika Karnickiego. Czy jej autor ma jakiś związek ze zbrodnią w kamienicy na Chmielnej?

Podobnie jak w powieści „Czerwony Błazen” Błażejowskiego, również śledztwo w sprawie zabójstwa Gałkina prowadzi niezbyt błyskotliwy komisarz Borewicz. Prawdę mówiąc, jego postać nie pojawia się zbyt często na kartach książki, a o poczynaniach detektywa dowiadujemy się zazwyczaj z ust innych postaci zaangażowanych w czynności śledcze. Nie mają zresztą również i oni dobrego zdania o metodach stosowanych przez swego kolegę. Zarzucają mu chaos i jednokierunkowość w prowadzonych sprawach. Jest w tym nie mało racji, bo zarówno w „Czerwonym Błaźnie” jak i w niniejszej powieści wkład Borewicza w rozwikłanie zagadek kryminalnych jest marginalny i gdyby nie koleżeńska pomoc oraz przypadek, żadne ze śledztw nie zostałyby zapewne doprowadzone do szczęśliwego końca.

Trudno jednoznacznie określić, kto jest głównym bohaterem książki. Na jej kartach przewija się bowiem bardzo wiele postaci, z których każda ma do odegrania istotną rolę, i gdyby jej zabrakło, szkielet fabuły posypałby się niczym domek  kart. Pobyt w Rosji odcisnął piętno na kolejnej już powieści Błażejowskiego. Mamy tu bowiem nie tylko wątek zabójstwa bolszewickiego szpiega, pojawiają się także piękne białogłowy zza wschodniej granicy. Autor znacznie większy nacisk położył na ukazanie nocnego życia oraz klimatu warszawskich lokali, oraz na nieco melodramatyczny wątek romansowy niż na konstruowanie zawiłej kryminalnej intrygi. Bez trudu można więc można dostrzec w „Sądzie nad Antychrystem” pierwiastki zapowiadające znakomitą powieść napisaną przez Błażejowskiego cztery lata później – „Korytarz podziemny B.”[1] Polecam.

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-63424-11-4

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 156

---

[1] Patrz recenzja: http://ksiazkiprzygodowe.blogspot.com/2015/02/aleksander-bazejowski-korytarz.html

Siedem pytań do Nadii Szagdaj

NADIA SZAGDAJ, pisarka, autorka cyklu powieści kryminalnych „Kroniki Klary Schulz", których akcja rozgrywa się w pierwszych latach ubiegłego wieku w Breslau.

ZAPOMNIANA BIBLIOTEKA: Co jest wg Pani najważniejsze (a co najtrudniejsze) podczas pracy nad kryminałem, którego akcja rozgrywa się w odległej przeszłości: klimat dawnych lat, intryga kryminalna, topografia miasta, warstwa obyczajowa? Chyba nie da się z tych składników skomponować dania które smakowałoby wszystkim miłośnikom kryminału retro, zawsze znajdzie się ktoś, kto będzie narzekał.

NADIA SZAGDAJ: Oczywiście, tych narzekających nie brakuje. Do tego każdy pisarz musi się zmierzyć z tak popularnym współcześnie zjawiskiem, jakim jest anonimowość internetowa. Lubię opinie szczere miarodajne i uczciwe. Nie wspomnę o tym, że jak na Czytelnika przystało – kulturalne. Nie rozumiem natomiast, dlaczego ktoś komentuje moje książki, gdy nigdy nie raczył po nie sięgnąć, a pisząc opinię obraźliwą i nieuzasadnioną, nie ma odwagi do podpisania się pod nią imieniem i nazwiskiem… Szczególnie, że gdy pracuję nad powieścią, wbrew temu co może się wydawać osobom nie uprawiającym zawodu pisarza, nie siedzę z lampką wina w jednej dłoni i papierosem w drugiej, czekając aż książka sama się stworzy, a pieniądze zaczną spływać wodospadem wprost na moje konto. Zawód, który uprawiam, jest tak samo wymagający i wyczerpujący, jak każdy inny. Każda ze składowych, które ujął Pan w pytaniu, jest tak samo ważna. I dlatego sądzę, że najtrudniejszym zadaniem jest połączyć te wszystkie składowe w jedną sensowną całość - oddychającą, kolorową i ciekawą.

Czy może Pani zdradzić trochę z tajników swojego warsztatu pisarskiego? 

W „moim warsztacie” panuje artystyczny nieład… Czasem wpadam w coś w rodzaju transu, który przenosi mnie w miejsce i czas, o których mowa w książce. A wtedy może wydarzyć się wszystko. Postacie zaczynają żyć własnym rytmem, zaskakując mnie pod koniec opracowywanej sceny. Wiele wątków przychodzi znienacka, choć wcześniej ich nie planowałam. Dlatego nie piszę zgodnie ze szczegółowo rozpisanymi: konspektem, sceną po scenie, dialogiem, po dialogu, bo moja książka przypominałaby nudny podręcznik do… no cóż, każdego nudzi coś innego. Albo książkę telefoniczną… Pozwalam moim postaciom żyć i współtworzyć akcję. Czasem piszę w miejscach publicznych, by móc czerpać inspirację z ludzi – ich zachowań, głosów, wyglądu. 

Nie przeszkadzają mi hałas, zapachy czy ostre światło. W domu z kolei lubię pisać w nocy, z mruczącym kotem na kolanach, gdy moje dzieci dawno już śpią. Zabieram ze sobą komputer i pracuję tam, gdzie czuję się dobrze. Pisałam nad morzem, siedząc na plaży ze stopami zakopanymi w piasku, w niewielkim pubie przy London Bridge, w barze przy stacji benzynowej, albo nad jednym z kaszubskich jezior, schnąc na pomoście. Jednak zdarzają się takie dni, w które po godzinie siedzenia przy komputerze, mam napisane jedno zdanie. Wtedy już wiem, że ten dzień mogę poświęcić na coś innego, dla dobra powieści.

W trakcie tworzenia powieści, której akcja rozgrywa się ponad sto lat temu, trzeba zapewne często sięgać do materiałów źródłowych, starej prasy, zdjęć, zaglądać do archiwów. Czy lubi Pani ten etap pracy nad książką?

Jasne! Choć bywają ciekawsze i mniej interesujące jej aspekty. Przyznaję, że praca z planem miasta nie jest tak fascynująca, jak ze starymi fotografiami, czy wycinkami z gazet. Jednak moment, w którym ożywia się zatrzymane w kadrze wspomnienie po dawnej rzeczywistości, jest pasjonujący i wzruszający. Tym bardziej, że wiele z obiektów, obyczajów, czy elementów kultury osobistej, które opisuję, po prostu nie istnieje.

Co dalej z Klarą Schulz? Akcja „Grande Finale” rozgrywa się w 1911 r. Niebawem wybuchnie Wielka Wojna. W jednym z wywiadów przeczytałem, że być może będzie ona tłem kolejnego tomu przygód Klary. Czy może Pani zdradzić coś więcej?

Pierwsza Wojna Światowa to okres, w którym czasy „dorosną” do mojej niepokornej, postępowej bohaterki. Nie mogłabym odmówić sobie napisania kolejnej trylogii, szczególnie na tak atrakcyjnym z punktu widzenia pisarza, wojennym gruncie. Być może będzie to dobra okazja do dokonania drobnych spustoszeń w szeregach bohaterów? Choć trudno mi będzie rozstać się z którymkolwiek z nich.

Czy Pani najbliższe plany pisarskie związane są nadal z serią „Kroniki Klary Schulz”, czy też zamierza Pani odpocząć na jakiś czas od swojej bohaterki?

Od kilku tygodni pracuję nad powieścią współczesną. Nadal jestem wierna mojemu miastu, więc planem akcji pozostanie Wrocław. Ale dzisiejszy, bardzo aktualny. Jednak, (delikatnie sprostuję), nie dlatego, że Klara Schulz mnie zmęczyła. To najlepsza towarzyszka literackich przygód. Przerwa wynika z moich ambicji, potrzeby rozwoju i potrzeby pozostawienia po sobie nie tylko jednej charakterystycznej postaci.

Czy czytuje Pani kryminały retro innych polskich autorów? Które ceni Pani najwyżej? 

Niestety: już nie. Zaczytywałam się w książkach Thomasa Harrisa, Maurice Leblanca czy Conan Doyle’a, ale muszę żyć wspomnieniami o tej literaturze. Każda przeczytana przeze mnie powieść to sugestia: stylistyczna i wątkowa. Nie mogę sobie pozwolić na to, by powielić czyjś pomysł, czy przestać „brzmieć” jak Nadia Szagdaj. Dlatego by nie zapomnieć czym jest czytanie, zagłębiam się w literaturę mało fabularną, szczególnie taką, która jest mi pomocna w tworzeniu.

Z którym z detektywów-mężczyzn Klara Schulz potrafiłaby stworzyć równie skuteczny duet jak z Gabrielem Hübschnerem?

Obawiam się, że gdyby Klara zadała się z Sherlockiem Holmesem, oboje skończyliby na dnie, zanim rozwiązaliby jakąkolwiek sprawę… Niestety odnoszę wrażenie, że poza nim żaden inny detektyw nie wytrzymałby jej towarzystwa na dłuższą metę. Wygląda na to, że stworzyłam dla niej idealne „drugie skrzypce”, cierpliwie wygrywające tło, czasem śmiało wiodące prym i  przede wszystkim takie, bez których duet nie mógłby istnieć.

Dziękuję za odpowiedzi i życzę kolejnych fajnych powieści, najlepiej w klimatach retro J

Ja również: za fantastyczny wywiad J

---

Recenzje wszystkich trzech powieści Nadii  Szagdaj 

z cyklu „Kroniki Klary Schulz” znajdziecie na stronach ZAPOMNIANEJ BIBLIOTEKI:

http://ksiazkiprzygodowe.blogspot.com/search/label/Kroniki%20Klary%20Schulz

Zapraszam! 

„Niezłomna”

Agnieszka Lewandowska-Kąkol „Niezłomna”

W pierwszych dniach września 1939 r. na kresową miejscowość Baranowicze, podobnie jak na setki polskich miast i miasteczek spadły niemieckie bomby. Wielu młodych ludzi ramię w ramię z dorosłymi przystąpiło walki w obronie ojczyzny. Jedną z takich osób była szesnastoletnia Anna Górska. Należąca przed wojną do harcerstwa młoda dziewczyna zaangażowała się w działania konspiracyjne w strukturach AK. Po wkroczeniu na wschodnie tereny II Rzeczypospolitej wojsk sowieckich nasza bohaterka zostaje aresztowana przez NKWD i bestialsko torturowana. W czasie licznych przesłuchań, śledczym nie udaje się jej złamać a dziewczyna nie wydaje nikogo ze znanych jej członków miejscowej organizacji Armii Krajowej. Zostaje skazana na karę 25 lat syberyjskiej katorgi. Z czasem wyrok zostaje zmniejszony do lat dziesięciu.

Książka Agnieszki Lewandowskiej-Kąkol to przepełniona bolesnymi wspomnieniami historia patriotki wychowanej w duchu tradycyjnych chrześcijańskich wartości. Głód, zimno, choroby, brutalne traktowanie oraz praca ponad siły, nie zwyciężyły młodej kobiety. Przeciwnie, zawsze wierna swoim zasadom Anna zyskuje podziw i uznanie współwięźniów a nawet z czasem swoich oprawców. Choć wielokrotnie mogła sprzeniewierzyć się swoim przekonaniom i zasadom moralnym, zyskując dzięki temu złagodzenie kary lub przeniesienie do obozu o łagodniejszym rygorze, nie tylko nigdy tego nie uczyniła, lecz sama niosła pomoc innym zesłańcom, narażając przy tym własne życie. Zawsze wtedy, kiedy bohaterce wydaje się, że zaczyna dostrzegać światełko w tunelu, na jej drodze krzyżowej pojawia się kolejna przeszkoda, która sprawia, że gehenna rozpoczyna się na nowo.

Po śmierci Stalina, kiedy zelżał nieznacznie sowiecki terror, kontakty pomiędzy Polakami skazanymi na syberyjską katorgę zaczęły się nieco bardziej zacieśniać. Zesłańcy zaczęli zdawać sobie sprawę, że pojawiła się nadzieja na powrót do ojczyzny i aby przetrwać, muszą trzymać się razem. 30 grudnia 1955 r., po ponad dwutygodniowej podróży pociągiem i dziesięcioletnim pobycie na wschodzie ZSRR, Anna Górska wraz z wieloma innymi zesłańcami przekroczyła granice Polski. Tysiące innym naszych rodaków nie doczekało takiej chwili. Ich groby na dalekiej Syberii zatarł czas… 

„Niezłomna” Agnieszki Lewandowskiej-Kąkol to czwarta pozycja, która ukazała się w serii „Kresy” wydawnictwa Fronda. Dwie inne „kresowe” książki Frondy: „Kresy we krwi” Marka Koprowskiego oraz „Strach” Stanisława Srokowskiego miałem okazję przeczytać w ubiegłym roku. Ich recenzje znajdziecie oczywiście na stronach ZAPOMNIANEJ BIBLIOTEKI.[1] Polecam.

Wydawnictwo: Fronda

ISBN: 978-83-64095-62-7
Rok wydania: 2015

Liczba stron: 196

---

[1] Patrz: http://ksiazkiprzygodowe.blogspot.com/search/label/Fronda

Michał Godlewski „Wywiadowczynie I wojny światowej” (zapowiedź)

Michał Godlewski „Wywiadowczynie I wojny światowej” (zapowiedź)

W cyklu kryminalnym „Unikaty” wydawnictwa CM

ukazują się trudno dostępne i zapomniane tytuły w bardzo niewielkich nakładach.

Na przełomie marca i kwietnia ukaże się kolejny tom w ramach cyklu szpiegowskiego:

Michał Godlewski „Wywiadowczynie I wojny światowej.”

Patronat medialny nad książką objęła ZAPOMNIANA BIBLIOTEKA

W ramach cyklu „Unikaty” zostały wydane dotychczas trzy książki:

Arkadiusz Francewicz Koszko „Z pamiętników szefa rosyjskiej policji śledczej”

Marek Romański „Gród szatana”

Adam Nasielski „Dr Maxwell nie odpowiada”

Zapraszam na profil FB cyklu oraz Wydawnictwa CM, 

gdzie znajdziecie najnowsze informacje o wszystkich tomach serii:

https://www.facebook.com/unikatyseriaksiazek

http://www.wydawnictwocm.pl/unikaty-c-4_55.html

Polecam!

„Kroniki Klary Schulz. Grande Finale”

Nadia Szagdaj „Kroniki Klary Schulz. Grande Finale”

„Kroniki Klary Schulz. Grande Finale” to trzecia powieść Nadii Szagdaj, której akcja rozgrywa się w Breslau. Tym razem autorka przenosi nas do roku 1911. Bohaterką powieści jest młoda, ambitna detektyw, która nic sobie nie robi z konwenansów a w tropienie przestępców i w rozwiązywanie kryminalnych zagadek wkłada więcej serca i czasu niż w układanie jadłospisów codziennych rodzinnych obiadów. Jak pamiętamy z poprzednich dwóch tomów „Kronik…”, Klara jest córką emerytowanego oficera policji. Jej ojciec Heinz Krencke, cieszył się znakomitą opinią przełożonych i kolegów. Był niezwykle skutecznym policjantem. Niestety nad życiem jego i córki cieniem położyła się tragedia rodzinna. Jego żona, Marie została brutalnie zamordowana, a świadkiem zabójstwa była młoda Klara.

Nie dziwi więc fakt, że stroskany ojciec pragnął jej zapewnić bezpieczne i spokojne życie. Dlatego zapewne ucieszył się, kiedy Klara wyszła za mąż za statecznego lekarza, Bernarda Schulza. Kto wie, może miał nadzieję, że Bernardowi uda się utemperować jego krnąbrną jedynaczkę? Nic z tego. Klara Schulz nadal jest tą samą, pewną siebie, zdecydowaną i pełną temperamentu kobietą. Sto lat temu trudno było spotkać kobietę – detektywa. A jestem pewien, że kobiety-detektywa spodziewającej się dziecka nie spotkał nikt. Zapomniałem bowiem dodać, że Klara podjęła ryzyko i pomiędzy drugim a trzecim tomem przygód spisanych przez Nadię Szagdaj, prawdopodobnie wraz z mężem zdecydowała się na powiększenie rodziny Schulzów.

Stan błogosławiony stanowi pewien problem dla Klary, która z trudem stara się przeorganizować swoje życie i wyeliminować z niego ryzyko związane z detektywistyczną profesją. Na szczęście (lub nieszczęście) na jej drodze staje przystojny mężczyzna. Tym razem jest to wysokiej rangi oficer berlińskiej policji Gabriel Hübschner, oddelegowany do wyjaśnienia sprawy makabrycznego zabójstwa w jednym z prestiżowych hoteli. Przypadkowe spotkanie owocuje nawiązaniem współpracy pomiędzy detektywami. W zamian za pomoc Klary, Hübschner ma zrewanżować się zaangażowaniem w rozwiązanie pewnej dręczącej ją sprawy, której ani Klara, ani policja z Breslau nie była w stanie dotąd rozwikłać. Zapewne nie bez wpływu na decyzję Gabriela ma uroda i wdzięk Klary. Trzeba też przyznać, że i na niej policjant robi duże wrażenie. Ale to nie powinno dziwić czytelników, którzy mieli okazję poznać panią Schulz podczas lektury pierwszych dwóch tomów serii. Wszak Klara jest osobą nie stroniącą od flirtów, a w męskim towarzystwie czuje się jak ryba w wodzie. Nie zawsze podoba się to jej mężowi, no ale gdyby we wszystkim mu ulegała, wtedy zapewne trafiła by na karty łzawego romansidła a nie stała się bohaterką powieści kryminalnej.

Nie byłbym jednak do końca obiektywny, gdybym nie wspomniał, że będąca przy nadziej Klara przestała sięgać po kieliszek. Spogląda co prawda stęsknionym wzrokiem na szafkę z koniakiem, ale raczy się jedynie kawą (co chyba w jej stanie nie jest wskazane) i ziółkami parzonymi przez troskliwą gosposię. Co jakiś czas wymyka się chyłkiem z mieszkania aby spotkać się z Hübschnerem lub ojcem i dowiedzieć się o postępy w interesujących ją sprawach. Mamy dzięki temu możliwość nie tylko poznać dogłębnie relacje domowe w jej rodzinie, lecz odwiedzając kawiarnie i spacerując malowniczymi uliczkami spoglądamy na Breslau początku drugiej dekady ubiegłego stulecia.

Klara nie jest tylko bierną obserwatorką wydarzeń, lecz stara się pomagać mężczyznom w nie do końca formalnym śledztwie. Od czasu do czasu w jej głowie zapala się jednak ostrzegawcza lampka przypominająca jej, aby bardziej uważała, gdyż teraz jest odpowiedzialna nie tylko za swoje życie. Mimo to nie raz zdarzy się jej wpakować w tarapaty, których konsekwencje mogą być bardzo tragiczne. Znajdziemy w powieści oczywiście liczne nawiązania do pierwszych dwóch książek serii.[1] Również z niektórymi z bohaterów mieliśmy już okazję się spotkać. Pojawi się także kilka nowych postaci, a w zasadzie odrażających typów, z którymi będzie musiała się zmierzyć spodziewająca się dziecka kobieta oraz nadzieja berlińskiej policji. Od pierwszej do ostatniej strony nad poczynaniami młodej detektyw unosi się cień tragedii z dzieciństwa. Ale jak czytamy na okładce książki, Klara zamierza rozprawić się wreszcie z „mroczną przeszłością i ostatecznie zakończyć sprawę zabójstwa matki.” Czy jej się to uda i czy sprawcy mordu zostaną wykryci? Odpowiedź na te pytania znajdziemy w trzecim tomie cyklu: „Kroniki Klary Schulz. Grande Finale.” Polecam.

Wydawnictwo: Bukowy Las

Seria wydawnicza: Kroniki Klary Schulz

ISBN: 978-83-64481-33-8
Rok wydania: 2015
Liczba stron: 312

---

[1] Recenzje dwóch pierwszych tomów „Kronik Klary Schulz”: http://ksiazkiprzygodowe.blogspot.com/search/label/Kroniki%20Klary%20Schulz

„Alibi”

Adam Nasielski „Alibi”

„Alibi” to powieść otwierająca cykl „Wielkie gry Bernarda Żbika,” którego twórcą jest jeden z najbardziej płodnych autorów powieści kryminalnych lat dwudziestych i trzydziestych ubiegłego wieku Adam Nasielski. Bohater cyklu, inspektor Bernard Żbik nie jest zwykłym policjantem, jakich wielu przemierzało korytarze dawnego warszawskiego urzędu śledczego, lecz trzydziestopięcioletnim, przystojnym, elegancko ubranym mężczyzną o mądrych niebieskich oczach. Jednak to nie fizjonomia inspektora sprawiła, że jego kariera rozwijała się w błyskawicznym tempie a nazwisko nie  schodziło z pierwszych stron gazet zawsze wtedy, kiedy Warszawa żyła ujawnieniem poważnej afery czy zbrodni. Albowiem Żbik to niezwykle inteligentny, obdarzony przenikliwym umysłem pogromca nawet najbardziej przebiegłych i bezwzględnych przestępców.

Genialnemu inspektorowi w czynnościach śledczych często towarzyszy przyjaciel, aspirant Adam Billewski. Podobnie jest również w niniejszej powieści, gdzie duet detektywów zostaje wezwany do mieszkania w okazałej willi przy Alei Róż. Tam w czasie towarzyskiego spotkania grupki znajomych, gospodarz Albert Godlewski informuje zasiadających przy stole towarzyszy rozmowy o otrzymaniu anonimowego listu, w którym zapowiedziano, że tego wieczoru zostanie zamordowany. I rzeczywiście w trakcie kolacji, w obecności wszystkich współbiesiadników Godlewski umiera. Zdumieni i przerażeni goście nie mogą uwierzyć w to co się stało. Nikt też nie potrafi wyjaśnić tajemniczego zgonu właściciela mieszkania. Wszyscy z przerażeniem zdają sobie sprawę, że morderca znajduje wśród nich.

Jednym z uczestników kolacji jest Jerzy Klin, znany detektyw-amator i kryminolog. On też próbuje jako pierwszy wyjaśnić tajemnicę zagadkowej śmierci. Nie jest to oczywiście proste. Okazuje się, że niemal każdego z zebranych można uznać za podejrzanego. Każdy mógł mieć motyw, aby dopuścić się zabójstwa. Niestety, Klin nie potrafi wykryć zbrodniarza. Na pytania: kto, dlaczego i w jaki sposób pozbawił życia Alberta Godlewskiego musi zatem znaleźć odpowiedzi Bernard Żbik.

Na podstawie detali zawartych w treści fabuły można ustalić, że akcja powieści rozgrywa się między 1931 a 1933 r. Podobnie jak w kilku innych powieściach autor zamknął bohaterów w niewielkim, kilkupokojowym  mieszkaniu, co pomogło mu stworzyć niesamowitą, pełną grozy atmosferę. Łatwo zauważyć, że Adam Nasielski pełną garścią czerpie z twórczości zachodnich klasyków powieści kryminalnej. Mimo to udało mu się stworzyć własnego wyrazistego bohatera, który nie wiele ustępuje tej klasy asom kryminalistyki co Herkules Poirot czy Sherlock Holmes. Polecam.

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

Podseria: Wielkie gry Bernarda Żbika

ISBN: 978-83-63424-14-5

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 191

„My z pałacu”

Andrzej Nowak-Arczewski „My z pałacu”

Kilka kilometrów obok jednego z najstarszych ośrodków regionu świętokrzyskiego - Opatowa leży niewielka miejscowość Włostów. Jeszcze do niedawna funkcjonowała w niej znana w regionie cukrownia, która swe powstanie zawdzięcza związanej z Sandomierszczyzną rodzinie Karskich. Dziś po cukrowni oraz po znajdującym się nieopodal okazałym, neorenesansowym pałacu pozostało jedynie wspomnienie.

Fot. 1. Ruiny pałacu we Włostowie w 2009 r. Fot. Autor Bloga

Andrzej Nowak-Arczewski w książce „My z pałacu” przedstawia dzieje rodowej siedziby Karskich od czasów jej największej świetności aż po upadek w latach PRL-u. W tętniących przed wojną murach rezydencji gościł m.in. nuncjusz papieski Achille Ratti, który w 1922 zostając głową Stolicy Apostolskiej przybrał imię Pius XI. Autor pełną garścią czerpie ze wspomnień byłego mieszkańca pałacu Juliusza Karskiego, jednego z synów ostatniego właściciela Włostowa. Jest to dla niego sentymentalna podróż do miejsca nierozerwalnie związanego z dzieciństwem. Juliusz jako młody chłopiec opuścił Włostów w latach wojny i wraz z rodziną ewakuował się do Warszawy. Juliusz Karski często przywołuje postać ojca Szymona, który przejął majątek Włostów w 1928 r. znacznie go unowocześniając. W skład dóbr włostowskich wchodziły wówczas m.in. gorzelnie, stawy rybne, młyn, hodowla koni oraz cukrownia, które racjonalnie zarządzane przynosiły ogromne dochody. Dzięki Karskim setki mieszkańców Włostowa i ubogich okolicznych wiosek mogły liczyć na zatrudnienie w trudnych latach międzywojennych.

Fot. 2. Wnętrze kaplicy grobowej rodziny Karskich 

na włostowskim cmentarzu parafialnym w 2009 r. Fot. Autor Bloga

Jest jednak coś, co odróżnia tę publikację od podobnych wydawnictw. Andrzej Nowak-Arczewski dociera do ludzi, których przodkowie pracowali w pałacu. Dzięki czemu możemy spojrzeć na rodzinę Karskich oraz zajrzeć do ich rezydencji także z innej perspektywy. Autor zamieścił w książce również relacje starszych mieszkańców Włostowa, którzy pamiętają jeszcze pałac z lat II Rzeczypospolitej oraz z okresu przemian ustrojowych po 1945 r.

Pałac Karskich przetrwał czasy wojennych zawirowań dziejowych. Zajmowali go żołnierze niemieccy jak i radzieccy sołdaci. Jego mury wyszły zwycięsko z najtragiczniejszego okresu w historii naszego kraju. Opuszczony i niezabezpieczony budynek rozgrabili okoliczni mieszkańcy w czasach umacniania się władzy ludowej.  Ponoć do dnia dzisiejszego elementy wyposażenia pałacu można znaleźć w wielu domach na terenie gminy. Juliusz Karski po raz pierwszy odwiedził pałac 12 lat po zakończeniu działań wojennych. Już wtedy ich rodowa siedziba była poważnie zniszczona. Dziś pozostało po niej kilka mocno nadwyrężonych ścian i sterty gruzu, które porasta coraz więcej krzewów i drzew. W książce Andrzeja Nowaka-Arczewskiego znajdziemy reprodukcje przedwojennych fotografii, dzięki którym możemy wyobrazić sobie wygląd pałacu w latach największej świetności. Polecam.

Wydawca: Bellona

ISBN: 978-83-11-13419-5

Rok wydania: 2014

Liczba stron: 174

Adam Nasielski „Dr Maxwell nie odpowiada” (zapowiedź)

Adam Nasielski „Dr Maxwell nie odpowiada” (zapowiedź)

W cyklu kryminalnym „Unikaty” wydawnictwa CM

ukazują się trudno dostępne i zapomniane tytuły w bardzo niewielkich nakładach.

Już niebawem ukaże się kolejny tom, tym razem w ramach cyklu szpiegowskiego:

Adam Nasielski „Dr Maxwell nie odpowiada”

Patronat medialny nad powieścią objęła ZAPOMNIANA BIBLIOTEKA

Zapraszam na profil FB cyklu oraz Wydawnictwa CM, 

gdzie znajdziecie najnowsze informacje o tym i innych tomach:

https://www.facebook.com/unikatyseriaksiazek

http://www.wydawnictwocm.pl/unikaty-c-4_55.html

Polecam!

„Korytarz podziemny B”

Aleksander Błażejowski „Korytarz podziemny B”

Przebywający w Moskwie inżynier Stefan Barczyński poznaje w jednej z kawiarni Martę, piękną, intrygującą kobietę. Błyskawicznie ulega jej urokowi i pragnie jak najczęściej się z nią widywać. Po jednym ze spotkań, wsiadająca do dorożki Marta zostaje porwana a usiłujący jej bronić inżynier pobity przez sowieckich żołnierzy. W latach trzydziestych ubiegłego wieku Moskwa nie była bezpiecznym i przyjaznym miastem dla obcokrajowców. Nie zważając jednak na ryzyko, inżynier samowolnie przedłuża pobyt w mieście i zamierza odnaleźć uprowadzoną piękność. Niestety spotkanie z przedstawicielem tamtejszej służby bezpieczeństwa sprawia, że Barczyński zmuszony jest opuścić stolicę ZSRR. Z Moskwy przenosimy się wraz z nim do Warszawy i tam dopiero, okazuje się że lepiej dla Stefana byłoby aby zapomniał o rosyjskim romansie niż kontynuował śledztwo w sprawie porwanej ukochanej. Sprawy komplikują się jeszcze bardziej, kiedy inżynier spotyka swego dawnego przyjaciela - naukowca, który wraca do Polski po wielu latach pracy za oceanem. Stefan znajduje się w samym środku oplatających go, trudnych do wyjaśnienia wydarzeń.

Aleksander Błażejowski zasłynął jako autor „Czerwonego Błazna” uważanego za jedną z pierwszych polskich powieści kryminalnych. Książka „Korytarz podziemny B” choć znacznie mniej znana, zasługuje na o wiele wyższą ocenę. Prawdę mówiąc trudno tę powieść nazwać kryminałem. Namiastka kryminalnej historii pojawia się dopiero w drugiej części książki, natomiast całość określiłbym jako doskonale napisaną powieść sensacyjną, ze znakomitą intrygą i dramatycznymi wątkami miłosnymi.

Świetnie skonstruowana, skomplikowana sylwetka głównego bohatera, inżyniera Barczyńskiego, w której ściera się cała paleta zalet i wad kontrastuje z budzącą pożądanie i nieufność, skrywającą jakąś mroczną tajemnicę postacią Marty. Bo już od pierwszych stron powieści czytelnik jest pewien, że właśnie sekret tej kobiety jest największą zagadką, którą pragnie rozwiązać nasz bohater. Błażejowski pieczołowicie odtwarza klimat zagrożenia panujący w Moskwie w okresie porewolucyjnym  a także realia Warszawy lat dwudziestych lat ubiegłego wieku.

Warto podkreślić, jak bardzo w ciągu sześciu lat od wydania „Czerwonego Błazna” rozwinął się, dojrzał i ukształtował warsztat literacki Aleksandra Błażejowskiego. Jakże mniej znajdziemy tu ckliwych i naiwnych scen, znanych z jego debiutanckiej powieści. Akcja dynamicznie przenosi się z miejsca na miejsce. Mieszkania w starych kamienicach, eleganckie kawiarnie i podrzędne spelunki, fabryki i rezydencje nie wystarczają autorowi, który zabiera czytelników nawet do podziemnych laboratoriów, w których są świadkami przeprowadzania eksperymentów naukowych. Ryzykowne nocne eskapady bohaterów po ulicach przedwojennej stolicy przywodzą na myśl znakomitą powieść Henryka Nagiela „Sęp.”[1] Na stronie wydawcy napisano, że jest to najlepsza książka Aleksandra Błażejewskiego.[2] Trudno się z tą opinią nie zgodzić. Jest to także jedna z najciekawszych pozycji wznowionych po latach w serii „Kryminały przedwojennej Warszawy.” Polecam.

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-63424-17-6

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 284

---

[1] Patrz recenzja: http://ksiazkiprzygodowe.blogspot.com/2015/01/sep.html 

[2] http://www.wydawnictwocm.pl/aleksander-blazejowski-korytarz-podziemny-b-p-98.html