piątek, 8 listopada 2013

"Walizka z milionami"


Jerzy Edigey "Walizka z milionami"


Łowicz. Szary, deszczowy poranek. Pracownicy miejscowego Banku Spółdzielczego nie przypuszczali, że ponury dzień przyniesie im tyle wrażeń. Dwa strzały w sufit. Napad. Ręce w górze. Zamaskowani napastnicy wchodzą do skarbca i opróżniają kasy. Rabowane banknoty wkładają do tytułowej walizy. Waliza jest bardzo ciężka. Nic dziwnego, wciśnięto do niej ponad 4 miliony złotych. Przestępcy zamykają personel w banku i odjeżdżają w niewiadomym kierunku. Wszystko potoczyło się tak jak zaplanowali. W tym momencie pracownicy mogą odetchnąć z ulgą. Ich rola w książce się kończy. Natomiast rabusie przekonają się wkrótce, że nie ma napadów idealnych. Nie zdają sobie sprawy, że być może nie będzie im dane cieszyć się łupem. W tym momencie tylko jedna osoba wie, jakie czekają ich kłopoty. Jest nią Jerzy Edigey.

Autor powieści sprawił, że czterech bandytów po dokonaniu przestępstwa udało się nad rzekę. Doszło między nimi do kłótni. Organizator napadu zażądał większej doli niż wcześniej ustalili. Pozostała trójka nie zgodziła się na jego propozycję. W szarpaninie ginie przypadkowo szef bandy. Zabiera ze sobą do grobu także  tajemnicę o miejscu ukrycia walizki z łupem. Wspólnicy rozpoczynają nerwowe i dramatyczne poszukiwania schowka z milionami. Muszą się spieszyć. Milicja znajduje bowiem ciało ofiary i wiąże tę sprawę z napadem w Łowiczu. Podobnie jak w powieści „Szklanka czystej wody,” którą nie tak dawno recenzowałem dochodzenie prowadził będzie major Kaczanowski.

Z książki „Walizka z milionami” możemy wyłowić kilka ciekawostek z lat 70-tych. Dowiadujemy się np. jakim rarytasem były paski klinowe do fiatów. W punktach sprzedaży „Motozbytu” nie można ich było kupić od trzech lat. „Życie Warszawy” ze względu na licznie zamieszczane nekrologi nazywano „organem nieboszczyków.” W jednym miejscu autor jednak trochę wyprzedził postęp technologiczny - pisząc o rewizji podczas której „zastosowano bardzo czułe przyrządy wykrywające najdrobniejsze metalowe przedmioty do głębokości kilku metrów w ziemi.”

Jerzy Edigey mimo iż swą pierwszą powieść napisał w wieku 51 lat, ma na koncie ponad 40 książek kryminalnych oraz cztery historyczno-przygodowe. Z pewnością powiększyłby swój dorobek, gdyby nie zginął tragicznie w wypadku samochodowym w 1983 r. Na podstawie trzech powieści kryminalnych Edigeya („Baba-Jaga gubi trop,” „Wagon Pocztowy GM 38552” oraz „Strzał na dancingu”) powstały scenariusze odcinków serialu „07 zgłoś się.” „Walizka z milionami” to również dobry materiał na scenariusz filmowy.


Wydawnictwo: Czytelnik
Seria wydawnicza: Jamnik
Rok wydania: 1975
Liczba stron: 255

Moja ocena: 4+/6

czwartek, 7 listopada 2013

"Szklanka czystej wody"


Jerzy Edigey "Szklanka czystej wody"


Do warszawskiego szpitala trafia dyrektor przedsiębiorstwa handlu zagranicznego Aleksander Waliszewski. Pacjent jest traktowany na specjalnych zasadach.  Ordynator oddziału chirurgicznego, doktor Zygmunt Niekwasz przeprowadza rutynowy zabieg – resekcję wyrostka. Niekwasz jest pewien, że podczas operacji nie popełnił najmniejszego błędu. Pacjent po wybudzeniu z narkozy czuł się dobrze. Jednak po kilku godzinach jego stan dramatycznie się pogorszył. Doktor ustala, że pacjentowi wbrew zakazom podano szklankę wody, co doprowadziło do obsunięcia się podwiązki arterii a następnie do silnego krwotoku wewnętrznego i w konsekwencji do zgonu.

Wokół osoby ordynatora gęstnieje atmosfera. W środowisku lekarskim rozchodzą się plotki dotyczące zagadkowego zgonu i samej osoby ordynatora. Chirurg otrzymuje także zakaz wykonywania zabiegów i operacji. Dyrekcja szpitala sugeruje mu przeniesienie się do któregoś z prowincjonalnych szpitali do czasu zatuszowania sprawy. Niekwasz nie zgadza się na to i na własną rękę próbuje oczyścić swoje dobre imię. Podejrzewa, że to ktoś z pracowników szpitala chcąc rzucić cień na jego karierę, pomógł dyrektorowi przenieść się na tamten świat. Okazuje się, że co najmniej kilka osób odwiedzało po operacji Waliszewskiego i mogło przyczynić się do jego śmierci. Kiedy ginie potrącona przez samochód pielęgniarka, która dyżurowała przy chorym ordynator decyduje się na zgłoszenie sprawy  na milicję. Jest pewny, że te dwa zgony są ze sobą powiązane. Dzieje się to na 82 stronie powieści. Tu właśnie do akcji wkracza major Janusz Kaczanowski i tu właśnie kończę streszczanie fabuły aby nie psuć przyjemności z lektury potencjalnym czytelnikom powieści Jerzego Edigeya.

Nie ma w powieści zbyt wielu smaczków z epoki PRL-u do jakich przywykliśmy czytając kryminały milicyjne. Wszystko to rekompensuje nam pełne niespodziewanych zwrotów dochodzenie prowadzone przez majora oraz zaskakujące zakończenie.

Akcja „Szklanki czystej wody” toczy się głównie w środowisku lekarskim. Jednak warszawski szpital przy ulicy Zielnej nigdy nie istniał, podobnie jak Ministerstwo Zdrowia, Szczęścia i Wszelkiej Pomyślności. Jerzy Edigey na ostatniej stronie zamieścił informację: „Wszystko, co przeczytać można w tej powieści, autor przepisał z sufitu w swoim pokoju. Jeśli się to komuś podoba, bardzo się cieszę, jeśli nie, przepraszam.”

Mnie się podoba. Polecam.

Wydawnictwo: Czytelnik
Seria wydawnicza: Jamnik
Rok wydania: 1974
Liczba stron: 238

Moja ocena: 4/6


sobota, 2 listopada 2013

"Młodość i gwiazdy"


Eugeniusz Paukszta "Młodość i gwiazdy"


Początek lat 70-tych ubiegłego wieku. Wrzesień. Ostatni miesiąc studenckich wakacji. Jola, Zośka, Bożena, Antek i Marek przybywają do leśniczówki zagubionej w puszczy nieopodal Złocieńca. Stąd zamierzają wyruszyć na wędrówkę szlakiem walk na Wale Pomorskim. Nie jest to jednak zwykła wyprawa studencka. Historia o opowiedziana przez starego leśniczego sprawia, że studenci postanawiają przywrócić tożsamość dwojgu żołnierzy pochowanych w bezimiennych grobach. Tymczasowo nazywają ich Cecylią i Janem. Razem z poznanym na zlocie kombatanckim starym wiarusem Wiernikiem starają się, aby na tabliczki przybite na brzozowych krzyżach wróciły prawdziwe imiona tych, którzy polegli za Polskę.

Kilka dziewczyn i chłopaków, sami w lesie… romantyczne spacery, wyznania. Wydawałoby się, że natury nie da się oszukać. A jednak Eugeniusz Pauszta tak skomplikował wzajemne relacje pomiędzy bohaterami, że aby udało uszczknąć coś więcej niż pocałunek biedna Zośka musiała szukać adoratorów poza skromnym gronem kolegów, a Marek tak zapatrzył się na woltyżerkę z cyrku, który zawitał do miasteczka, że podążał jej śladem, zapominając o pozostawionych w leśniczówce przyjaciołach. Pięknie potrafi Paukszta pisać o miłości i moralności.  Odważnie nawet, jak na czasy późnego Gomułki. O wyborach, dylematach i postawach życiowych młodych ludzi, którym pęd do kariery nie przesłonił do końca spojrzenia na życie, również możemy poczytać w powieści.

Eugeniusz Paukszta pisał o sobie: "Sporo lat param się piórem. Niezła sterta książczyn wyrosła na półce. Pojmuję pisarstwo jako bezpośrednio i zawsze związane z ludźmi, stąd potrzeba wiedzy o nich i ukochania ich. Jest tu zawarty bezwzględny postulat uczciwości wewnętrznej, pełnej wiary, w to co się pisze, bez oglądania się na koniunkturę prawa, do indywidualnego wyboru, żądania zaufanie do pisarza.”.[1]

Pisarz  w swoich utworach często poruszał problematykę związaną z Ziemiami Odzyskanymi. W powieści „Młodość i gwiazdy” mamy ponadto wiele odniesień do II wojny światowej, wspomnienia kombatantów przeplatają się z refleksjami młodych ludzi. Autor zadbał również o urozmaicenie książki wątkami sensacyjnymi. Studenci pomagają leśniczemu w walce z kłusownikami oraz wnoszą spory wkład w rozpracowanie afery szpiegowskiej. Uczestniczą także jako statyści w zdjęciach do filmu realizowanego w pobliskim miasteczku.[2] Wszystko to dzieje się w malowniczej scenerii pomorskich lasów i jezior tak ukochanych przez Eugeniusza Pauksztę.



Wydawnictwo: Wydawnictwo Poznańskie
Rok wydania: 1972
Liczba stron: 386

Moja ocena: 4+/6


[2] Prawdopodobnie chodzi tu o film „Kierunek Berlin.”





środa, 30 października 2013

"Supergigant z motylem"


Krystyna Boglar "Supergigant z motylem"


W każdym domu są książki, które latami stoją ściśnięte na półkach. Zapominamy co przedstawiają ich okładki, tylko od czasu do czasu ścierając kurz zerkamy na ich wypłowiałe od słońca  grzbiety. Książka, której poświęcę niniejszą recenzję nie załapała się na żadną półkę w  mojej domowej biblioteczce. Nie miała grzbietu, więc wylądowała w pudle z zeszytami szkolnymi i starymi notesami. „Supergigant z motylem” to kilkadziesiąt kartek, które 25 lat temu wyjąłem z kilku numerów tygodnika „Płomyk,” pociąłem i wsunąłem w łapczywe szczęki zszywacza. W ten sposób wraz z Krystyną Boglar zostałem współautorem powieści dla nastoletnich czytelników. Jest do dla mnie wielki powód do dumy, gdyż pani Krystyna to jedna z najpopularniejszych i najbardziej lubianych autorek książek dla dzieci. Na podstawie dwóch jej powieści „Nie głaskać kota pod włos” i „Każdy pies ma dwa końce” powstał w 1978 r. serial telewizyjny „Rodzina Leśniewskich.”

Bohaterem książki „Supergigant z motylem” jest piętnastoletni Michał. Chłopiec nie mogąc znieść ciągłych kłótni oraz braku zainteresowania ze strony rodziców podejmuje decyzję o ucieczce z domu. Podróżuje po całym kraju. Podczas wędrówki spotyka innych, takich jak on uciekinierów. Życie na gigancie nie jest usłane różami. Aby przeżyć młodzi ludzie często kradną. Nie obce są im narkotyki i alkohol. Michał jest inny. Stara się pomagać innym przetrwać trudne chwile osamotnienia. Różnymi sposobami, nie zawsze uczciwymi zdobywa pieniądze. Sobie zostawia tylko tyle, aby wystarczyło mu na przeżycie. Większość rozsyła do domów dziecka.

„Supergigant z motylem” to bardzo dynamiczna powieść. Dużo się dzieje na tych niezbyt wielu stronach książki. Nasz bohater stając w obronie słabszych naraża się szajce handlarzy narkotyków. Jest „aniołem stróżem” dwóch młodszych od siebie włóczykijów,  stara się aby nie zbłądzili do końca na złą drogę. Nie może bezczynnie stać i patrzeć, gdy komuś dzieje się krzywda. Przybrał przydomek „Mściciel” i sam wymierza sprawiedliwość. Mimo wielu dramatycznych przygód, cały czas tęskni za domem, młodszą siostrą, pragnie pojednania rodziców.

Krystyna Boglar jest specjalistką od nadawania przewrotnych tytułów swoim utworom. „Salceson i mrówki,” „Rafał, pyzy i duch przodka,” „Żeby konfitury nie latały za muchą,” „Tango na bananowej skórce,” czy „Pierogi dla Old Firehanda” inspirowane są zapewne kulinarnymi zainteresowaniami pisarki. „Supergigant z motylem” trochę nie pasuje do tej listy, mimo to warto go skonsumować.


Wydawnictwo: Nasza Księgarnia
Seria wydawnicza: minibiblioteczka „Płomyka”
Rok wydania: 1988 (dodatek do „Płomyka” od nr 5/1988)
Liczba stron: 103

Moja ocena: 4/6

O książce „Supergigant z motylem” przypomniał mi w komentarzu pod jedną z recenzji Mescalito, za co serdecznie mu dziękuję.

poniedziałek, 28 października 2013

"Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię"


Krzysztof Kąkolewski "Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię"



Bohaterem powieści kryminalnej „Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię” jest schorowany kapitan „Siwy.” Funkcjonariusz Komendy Głównej Milicji, mający za sobą dwa zawały, w związku z bardzo złym stanem zdrowia przechodzi na emeryturę. Nie dany jest mu jednak wyjazd do uzdrowiska w Ciechocinku celem podreperowania nadwątlonego serca. Milicjant za punkt honoru stawia sobie wyjaśnienie do końca sprawy rabunku 400 tysięcy złotych, którą zajmował się przed odejściem z pracy.

Sprawa ta łączy się ze śmiercią dziewczyny Ewy Salm, która była świadkiem podczas niedawnego śledztwa, które prowadził kapitan. Dziewczyna wypada z okna starej kamienicy. „Siwy” na własną rozpracowuje powiązania ofiary ze światkiem przestępczym, odwiedza pijackie meliny, rozmawia z osobami z tzw. półświatka. Zmuszony jest prowadzić swoistą grę z niedawnymi kolegami z Komendy Głównej, którzy podejrzliwie przypatrują się jego samowolnym działaniom, podejrzewając byłego milicjanta o chęć odnalezienia i przywłaszczenia pieniędzy pochodzących z przestępstwa.  
                                                                                                                                         
Krzysztof Kąkolewski razem z Hanną Krall i Ryszardem Kapuścińskim zaliczany jest do „złotej trójki polskiego reportażu.” Nie dziwi więc, że pomysł na książkę oparł o autentyczne wydarzenia wyszukane w aktach i kronikach policyjnych. Sama narracja zastąpiona jest mozaiką raportów, sprawozdań, stenogramów, zeznań świadków oraz notatnika prowadzonego przez kapitana „Siwego.” Powieść została napisana na konkurs ogłoszony przez Komendę Główną Milicji Obywatelskiej w Warszawie.

Posiadam dwa wydania kryminału Krzysztofa Kąkolewskiego. Najnowsze wzbogacono o opowiadanie „Uderzenie” a także o artykuł Melchiora Wańkowicza poświęcony Kąkolewskiemu i jego reportażom. Zamieszczono w nim także wspomnienia autora związane z ekranizacją filmu „Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię” oraz obszerną informacje o dalszych losach kapitana. Bohaterem opowiadania „Uderzenie” jest nastoletni syn kapitana „Siwego” i prowadzone przez niego śledztwo w sprawie szkolnych kradzieży.

Film w formacie DVD w reżyserii Janusza Majewskiego z Zygmuntem Hübnerem, Barbarą Brylską i Ryszardem Filipskim w rolach głównych również został dołączony do książki wydanej przez Zysk i S-ka. Film podobnie jak książka trzyma w napięciu do końca, a doskonała, oszczędna kreacja Zygmunta Hübnera zasługuje na najwyższy szacunek.

Wydawnictwo: Iskry
Seria wydawnicza: Klub Srebrnego Klucza
Rok wydania: 1972
Liczba stron: 171

Wydawnictwo: Zysk i S-ka
Seria wydawnicza: Klub Srebrnego Klucza
ISBN: 978-83-7506-258-8
Rok wydania: 2008
Liczba stron: 242

Moja ocena: 6/6

niedziela, 27 października 2013

"Fotografia"


Piotr Schmandt "Fotografia"


Tydzień temu zrecenzowałem powieść kryminalną Piotra Schmandta „Pruska zagadka.” Dziś napiszę o kolejnej książce tego autora z serii „Sprawy inspektora Brauna” noszącej tytuł „Fotografia.”  Muszę zaznaczyć, że najlepiej przeczytać obydwie powieści w takiej właśnie kolejności. Co prawda inspektor Braun w każdej z książek rozwiązuje inną sprawę, ale w „Fotografii” pojawia się trochę nawiązań do pierwszej części serii. Pojawia się kilka znanych już nam postaci oraz miejsc. Ignaz Braun zawitał bowiem ponownie do Wejherowa.

Tym razem nie został wydelegowany przez berliński Wydział Zabójstw. Przywiodły go do miasteczka sprawy prywatne. Aby nie psuć przyjemności lektury tym, którzy nie czytali jeszcze „Pruskiej zagadki,” nie zdradzę oczywiście jakie. Akcja powieści toczy się pięć lat po pierwszej wizycie inspektora w mieście, czyli w 1906 r. Po przyjęciu u pani Neiss, na które został również zaproszony nasz policjant zamordowano fotografa, który wykonał zdjęcie bawiących się gości. Znaleźli się na nim przedstawiciele miejscowej elity oraz kilka osób, które podobnie jak inspektor odwiedzili miasto.

Theodor Pratz to spokojny, szanowany staruszek, który poświecił się swojemu zawodowi bez reszty. Fotografia była nie tylko jego profesją, lecz przede wszystkim pasją. Często przemierzał uliczki Wejherowa, zatrzymując na szklanej kliszy czar mijających chwil. Towarzyszył narodzinom, ślubom oraz innym uroczystościom rodzinnym. Mieszkańcy Wejherowa oraz oczywiście policjanci zadawali sobie pytanie: dlaczego nie mający żadnych wrogów fotograf został zamordowany?

Konstrukcja powieści niczym nie zaskakuje. Śledztwo prowadzone przez inspektora Brauna i wejherowskich policjantów przebiega według znanego z „Pruskiej zagadki” schematu. Braun przesłuchuje podejrzanych (są nimi uczestnicy przyjęcia) w różnych miejscach miasta. Usiłuje znaleźć motyw zabójstwa, co okazuje się niezbyt prostą sprawą. Znajomi Ignaza wierzą w zdolności inspektora, on sam jednak nie jest zadowolony z postępów śledztwa. Pewny siebie Braun zakładał, że po kilku dniach wykryje mordercę, a tym czasem zakończenie sprawy wydaje się być bardzo odległe.

Dla tych, którzy poświęcą kilka wieczorów i rozwiążą wraz z Ignazem Braunem „Pruską zagadkę” oraz sprawę zabójstwa starego fotografa mam dobrą, choć nieoficjalną wiadomość. Prawdopodobnie w przyszłym roku nasz inspektor po raz trzeci odwiedzi Wejherowo, a Piotr Schmandt zadba o to abyśmy mogli postawić na półce kolejny tom poświęcony przygodom doskonałego detektywa.


Wydawnictwo: Funky Books
Seria wydawnicza: Sprawy inspektora Brauna
ISBN: 978-83-7489-293-3
Rok wydania: 2010
Liczba stron: 239

Moja ocena: 4/6






niedziela, 20 października 2013

"Pruska zagadka"


Piotr Schmandt "Pruska zagadka"


W ostatnich latach na rynku księgarskim pojawiło się wiele kryminałów retro, których akcja rozgrywa się w Warszawie, Gdańsku lub Lwowie. Niezbyt często autorzy decydują się umiejscowić swe powieści na prowincji. Ryzyko takie podjął Piotr Schmandt wysyłając swojego bohatera do Wejherowa.

Właśnie w tym mieście na początku 1901 r. doszło do makabrycznej zbrodni, której nie potrafił rozwikłać lokalny aparat policyjny. Zamordowano gimnazjalistę Johanna Wendersa. Po kilku dniach w okolicy zaczęto znajdować fragmenty jego ciała. W celu rozwiązania tej trudnej sprawy, z berlińskiego Wydziału Zabójstw przyjeżdża młody, zdolny inspektor Ignaz Braun. Okazuje się, że motywy do dokonania morderstwa miało co najmniej kilkunastu mieszkańców miasteczka. Inspektor rozpoczyna śledztwo, przesłuchuje podejrzanych, poznaje stosunki panujące w mieście. Odkrywa mroczne tajemnice zamordowanego młodzieńca oraz ciemne sprawki najbardziej szanowanych obywateli Wejherowa.

Piotr Schmandt mieszka w Trójmieście, pracował również w Muzeum Wejherowa stad też widoczna pieczołowitość autora w oddaniu szczegółów powieści. Wiele budowli, sklepów oraz hotel istniało w rzeczywistości. W książce zostały także wykorzystane prawdziwe nazwiska dawnych mieszkańców miasta. Poznajemy całą galerię typów ludzkich: szefa policji, posterunkowego, rzeźnika, piekarza, nauczycieli, burmistrza, kolejarza, rolnika, zaniedbywaną żonę, katolików, protestantów i starozakonnych.

Na klimat książki wpływają skrupulatnie przedstawione detale. Wiemy dokładnie co bohaterowie jedli na obiad, jak ubierali się, niemal czujemy zapachy kuchni, którą odwiedził inspektor Braun. Wędrujemy wraz z inspektorem dróżkami Kalwarii Wejherowskiej. Śledztwo toczy się w okresie świąt wielkanocnych, mamy więc okazję uczestniczenia w obrzędach religijnych, zasiadamy przy świątecznym stole z osobami, z którymi zaprzyjaźnił się policjant. Jest w śród nich również ponętna panna, która zawróciła nieco w głowie rzeczowemu i ułożonemu przedstawicielowi prawa. Wszystkie szczegóły autor przedstawił tak plastycznie, że są one nie mniej interesujące od samego śledztwa, które moim zdaniem schodzi trochę na drugi plan powieści.

„Pruska zagadka” to pierwsza powieść Piotra Schmandta wydana w serii „Sprawy inspektora Brauna.” Także w 2010 r. ukazała się kolejna książka o przygodach detektywa pt. „Fotografia.” Jakiś czas temu również ją zakupiłem, tak więc niebawem podzielę się z Wami następną recenzją.

Wydawnictwo: Funky Books
Seria wydawnicza: Sprawy inspektora Brauna
ISBN: 978-83-61969-04-4
Rok wydania: 2010
Liczba stron: 427

Moja ocena: 5/6

wtorek, 15 października 2013

"Pan Samochodzik i Zamek w Chęcinach"


Tomasz Olszakowski "Pan Samochodzik i Zamek w Chęcinach"


Niezbyt często czytuję kontynuacje przygód Pana Samochodzika, które nie wyszły spod pióra Zbigniewa Nienackiego. „Pan Samochodzik i Zamek w Chęcinach” to chyba trzecia pozycja z około stu wydanych przez wydawnictwo Warmia, na którą poświęciłem trochę czasu. Nienacki najczęściej wysyłał swojego bohatera na Pojezierze Mazurskie, kontynuatorzy jego dzieła są bardziej „rozrzutni.” Pan Tomasz lub jego odświeżone wcielenie – Paweł Daniec odwiedzają różne tajemnicze zakamarki naszego kraju. Kilka razy odwiedzili bliski memu sercu region świętokrzyski, w tym położone nieopodal Kielc urokliwe miasteczko – Chęciny.

Z miasteczkiem tym wiąże się wiele legend, m.in. o skarbach z czasów Królowej Bony, które zostały ukryte gdzieś w podziemiach zamku. Wokół wąskich uliczek Chęcin przycupnęły malownicze kamieniczki. W miasteczku znajdują się kościółki, klasztory oraz szkoły. I to właśnie nauczyciel pracujący w jednej z nich, pasjonat latania stracił przytomność po wypadku motolotni. Do jego domu dokonano włamania. Nie wiadomo co zostało skradzione, na miejscu przestępstwa znaleziono jedynie bardzo stary, złoty widelec. Czy to część większego skarbu?

Celem rozwiązania tej sprawy do wiekowych Chęcin zostaje wysłany nasz bohater Paweł Daniec. Odtwarza on ostatnie poczynania nauczyciela, przeszukuje sztolnie wokół górującego nad miejscowością zamku królewskiego z przełomu XIII i XIV wieku. Zapuszcza się także do tajemniczych piwnic chęcińskich kamieniczek. W powieści pojawia się także zagadkowy przybysz z Dagestanu. Również kilku osobników utrudni naszemu bohaterowi rozwiązanie zagadki. Na kartach powieści zagości także mentor Pawła Dańca, a nasz stary znajomy Pan Tomasz.

Mimo dobrze zarysowanej akcji, książka sprawia wrażenie, że Tomasz Olszakowski musiał zmieścić się w ściśle określonej liczbie znaków i nie mógł jej przekroczyć. Szkoda, bo wyszedł nam z tego zalążek dobrej książki a nie gotowa powieść. Odniosłem wrażenie, że ostatnie strony książki były pisane w pośpiechu, a autor nie bardzo wiedząc jak rozwiązać sprawę zakończenia, wprowadził do akcji Pana Samochodzika i wszystkie zagadki niemal od razu zostały rozwikłane. Autor prawdopodobnie odwiedził Chęciny, choć w książce  trafiają się niewielkie nieścisłości natury geograficzno-lokalizacyjnej.  

Mam jeszcze w planach lekturę dwóch powieści o Panu Samochodziku, których akcja toczy się na Ziemi Świętokrzyskiej: „Zamek w Baranowie Sandomierskim” oraz „Święty Graal.” Pewnie ich recenzje pojawią za jakiś czas na blogu.


(Książka przeczytana w marcu 2013 r.)
 
Wydawnictwo: Warmia
Seria wydawnicza: Pan Samochodzik i …
ISBN: 8385875921
Rok wydania: 2012
Liczba stron: 161

Moja ocena: 3+/6


Ruiny średniowiecznego zamku w Chęcinach skrywają wiele tajemnic. Poniższe zdjęcie wykonałem kilka lat przed przeczytaniem książki.



czwartek, 10 października 2013

"Czarci Jar"


Antoni Marczyński "Czarci Jar"

Niewielki, ubogi dworek, zamieszkująca w nim piękna panienka i niosący pomoc dzielny młodzieniec kojarzą się wielu czytelnikom z powieścią Kornela Makuszyńskiego „Szatan z siódmej klasy.” Kilka lat później w ślady pana Kornela poszedł Antoni Marczyński. Nazywany przed wojną „Polskim Karolem Mayem” pisarz, a właściwie producent książek przeniósł akcję swej powieści z Wilna na Podkarpacie. Zamiast podlotka o fiołkowych oczach, mamy tu pannicę ocierającą się o pełnoletniość, której pomaga dziennikarz podszywający się pod słynnego detektywa - Rafał Królik.

Nie ma tu niestety skarbu, którego poszukują bohaterowie. Mamy za to walkę o ratowanie ojcowizny, którą dzielna właścicielka zadłużonego dworku toczy z potentatami naftowymi czyhającymi na jej roponośne pola i łąki. Jak zwykle w tego typu powieściach, na początku wszystko wydaje się proste. Później nasz bohater Rafał systematycznie wpada w coraz to nowe tarapaty, z których jednak dzięki wrodzonemu sprytowi udaje się mu wykaraskać.

Miłośników książkowej przygody zainteresuje zapewne, że duża część akcji rozgrywa się podziemiach zrujnowanego dworu. Ruiny połączone są tunelem z tytułowym Czarcim Jarem. To stary, pełen tajemnic wąwóz, pamiętający krwawe czasy wielkiej wojny. Jest też wątek miłosny. Trup ściele się niezbyt gęsto, ale jednak pewne osoby wyzionęły ducha na kartach książki. Autor barwnie i z humorem opisał życie w prowincjonalnym dworze na początku XX wieku.

Marczyński operuje kwiecistą polszczyzną, czasami trochę rubaszną. Momentami, podobnie jak ja w swoich recenzjach ociera się o granicę lekkiej grafomanii. W przeciwieństwie do mnie, on jej jednak nie przekracza. W kilkustronicowej informacji o pisarzu zamieszczonej na końcu powieści możemy przeczytać, że Antoni Marczyński swą płodnością pisarską dorównywał Józefowi Ignacemu Kraszewskiemu. W ciągu dwóch lat potrafił napisać 16 powieści. W przypadku Marczyńskiego ilość nie zawsze przekładała się na jakość. Miałem okazję przekonać się o tym jakiś czas temu podczas lektury jego kryminału „Kłopoty ze spadkiem.” (może napiszę o nim przy innej okazji) Sam autor jednak nie przejmował się zbytnio krytyką. Przyznawał, że pisze dla pieniędzy. Najpierw sprzedawał powieści do gazet, które drukowały je w odcinkach, a dopiero później wydawał je w formie książkowej. Napisał również scenariusz do jednego z najsłynniejszych polskich filmów lat trzydziestych „Szpiega w masce.” Umiał pisać takie książki, które sprzedawały się najlepiej. Co ciekawe odkrył, że najszybciej z półek księgarń znikają powieści, które mają w tytule słowo TAJEMNICA.


Wydawnictwo: Oficyna Filmowa „Galicja”
Rok wydania: 1990
Liczba stron: 315

Moja ocena: 4/6

wtorek, 8 października 2013

Mariusz Jaksa Czoba - komentarz do recenzji "Tajemnicy Starych Dunajczysk"


Mariusz Jaksa Czoba to pierwszy autor, który odwiedził naszego bloga. Na początku września miałem przyjemność zrecenzowania jego debiutu literackiego - książki „Tajemnica Starych Dunajczysk.” Zapytałem również autora o jego dalsze plany pisarskie, w tym o to czy jest w nich ujęta praca nad kontynuacją powieści. A oto co Mariusz napisał w komentarzu do recenzji:

Bardzo dziękuję za tak wysoką ocenę powieści. Cieszy mnie ona straszliwie. Dobre słowo o książce jest dla autora jak kroplówka ratująca życie.

Nie jest pewne, czy powstanie kontynuacja. Na razie nie powstaje... Po ukończeniu "Dunajczysk", jakby z rozpędu rozpisałem szczegółowy plan drugiej części (rozgrywającej się w innym zakątku Polski), ale pisanie powieści porzuciłem i tak jest do dzisiaj...

Samo pisanie lubię, bo to bardzo przyjemny stan, kiedy jest się "Tam" (np. w Starych Dunajczyskach) i ma się wpływ dosłownie na wszystko, np. czy bohater skręci w prawo, w lewo, czy skręci nogę. Słowem, można tworzyć własne, lepsze (?) światy, do których potem przychodzą inni (czytelnicy).

Ale pisanie książki - jeśli wszystko ma się w niej trzymać kupy - trwa długo, a potem trzeba znaleźć wydawcę, wypromować ją i sprzedać. A to jest dla mnie trudniejsze niż napisanie książki. No i wynik jest taki, że "Tajemnica Starych Dunajczysk" nie ma żadnej reklamy, promocji, patronatów medialnych. O jej istnieniu nie wie prawie nikt, nawet ci, którzy chcieliby przeczytać ciekawą książkę przygodową w dobrym stylu.

Gdyby nie łańcuch informacyjny kolejnych czytelników, którzy polecają książkę następnym, o "TSD" nie wiedziałby zupełnie nikt. Może coś się zmieni dzięki takim miejscom w sieci jak ten blog.

Podobno w sercu afrykańskiej dżungli istnieje fabryka samochodów lepszych od rolls royce. Co z tego, skoro nikt na świecie o niej nie wie... ;D

Twórcy tego bloga gratuluję świetnego pomysłu, życzę wytrwałości i sukcesów w budowaniu projektu. Niech ten adres w sieci stanie się podręcznym kompendium książki przygodowej dla każdego (jeśli nie encyklopedią gatunku). I jeszcze raz dziękuję za sympatyczną i wartościową recenzję.


m.j. czoba

http://ksiazkiprzygodowe.blogspot.com/2013/09/tajemnica-starych-dunajczysk-mariusz.html 


O książce „Tajemnica Starych Dunajczysk” możecie również pogawędzić na forum:

http://pansamochodzik.ok1.pl/viewtopic.php?t=1915