„Mapa zamków Polski”

„Mapa zamków Polski”

Mapa Polski z zaznaczonymi zamkami. Naniesiono na mapę wszystkie zachowane tego typu zabytki naszego kraju, także te z których do dziś zostały tylko fundamenty. Wydanie bogato ilustrowane ikonami warowni i pałaców. Najważniejsze obiekty zostały opisane w informatorze znajdującym się na odwrocie mapy.

Źródło:

https://www.compass.krakow.pl/mapa-zamkow-polski-mapa-papierowa

Rodzaj: mapa jednostronna z informatorem turystycznym na odwrocie

Skala: 1:900'000

Rok wydania: 2019

Wydanie: 2

Format: B1

"Spotkania z Zabytkami" numer 9-10/2019

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Przeglądy, poglądy

Roman Jankowski – Mój wrzesień. Z pamiętnika gimnazjalisty

Ewa Podgórska – Mój wrzesień. Ze wspomnień studentki drugiego roku medycyny

Zygmunt Czerwionko – mój wrzesień. Z raportu podporucznika artylerii w czynnej służbie

Spotkanie z książką: Gliwice 1939

Wojciech Przybyszewski – Zlekceważona przestroga

Jan Książek – Wieluń 1 września 1939 – przerwana historia

Jerzy T. Petrus – Wojenne losy wawelskich zabytków – 

powrót Skarbów Narodowych w 1959 r.

Arkadiusz Wagner – Srebrny skarb Hohenzollernów w powojennej Polsce

Spotkanie z książką: Książki, które zmieniły świat

Spotkania na wschodzie

Jarosław Komorowski – 17 września roku pamiętnego

Zabytki w krajobrazie

Anna Jagielak – Ślady zniszczeń wojennych na Starym Mieście w Warszawie

Paulina Świątek – Postrzeliny – niemi świadkowie okrucieństwa wojny

Piotr Kordek – Szkoła, która pamięta

Zbiory i zbieracze

Joanna Paprocka-Gajek – Wojenne losy zbiorów wilanowskich

Spotkanie z książką: Polskie kolekcjonerstwo rzemiosła artystycznego

Mariusz Pilus – Utracone dzieła sztuki z kolekcji Stanisława Augusta 

na aukcjach i w zbiorach za granicą

Odzyskany obraz powrócił do Wrocławia

Mariusz Pilus – Polska strata wojenna

Spotkanie z książką: Słownik terminów złotniczych

Z wizytą w muzeum

Jan Barchan – Wojenne banknoty na wystawie w Muzeum Papiernictwa 

w Dusznikach-Zdroju

Dorota Gabryś – Porcelana miśnieńska w zbiorach wawelskich

Spotkanie z książką: Wieluńska hekatomba

Strona wydawcy:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

Świętokrzyskie regionalia (cz. 71)

Cezary Jastrzębski (tekst), Andrzej Borys (zdjęcia) 

„Skarby Ziemi Świętokrzyskiej”

Ziemia Świętokrzyska należy do regionów najchętniej odwiedzanych przez turystów z innych zakątków naszego kraju. Co roku przybywa tu kilka milionów osób spragnionych widoku malowniczych krajobrazów prastarych Gór Świętokrzyskich i Ponidzia. Przybywają tu amatorzy spacerów szlakiem budowli obronnych czy licznych na tych terenach zabytków techniki. W pięknie wydanym albumie „Skarby Ziemi Świętokrzyskiej” znajdziemy kilkaset barwnych fotografii przedstawiających nie tylko najpopularniejsze, stanowiące ważne punkty na mapach turystycznych obiekty, lecz również mniej znane budowle oraz atrakcje przyrodnicze, które grzechem byłoby pominąć w czasie urlopowych bądź wakacyjnych wędrówek.

Twórcą urokliwych zdjęć jest znany kielecki fotografik, uczestnik licznych wystaw indywidualnych i zbiorowych, członek ZPAF z ponad czterdziestoletnim stażem, Andrzej Borys. W publikacji zamieszczono również mnóstwo informacji poświęconych miejscom ukazanym na fotografiach. Ich autor, Cezary Jastrzębski stara się odpowiedzieć na mogące się pojawiać w trakcie oglądania zdjęć pytania. Autor szczodrze raczy czytelników ciekawostkami związanymi z przedstawionymi obiektami. Nie znajdziemy więc w albumie suchych, sztampowych opisów powielanych w dziesiątkach innych publikacji o zbliżonym charakterze.

I tak np. w rozdziale „Piękno zakute w kamieniu” znajdziemy m.in. fotografie zabytków Pińczowa. Stają się one pretekstem do przypomnienia jak ważny dla dawnych budowniczych był wydobywany w okolicy miasta wapień. Wymienione zostały oczywiście najważniejsze budowle, do wzniesienia których użyty został ten cenny surowiec. Kiedy z kolei przejdziemy do marmurów chęcińskich, zobaczymy także fotografie ukazujące wykonane z nich fragmenty pierwotnego trzonu Kolumny Zygmunta III Wazy, spoczywające w pobliżu Zamku Królewskiego w Warszawie.

Ziemia Świętokrzyska skrywa niezwykle różnorodne skarby. Nie brak tu kopalin, surowców mineralnych oraz co oczywiste bajkowych krajobrazów. Ale skarby to także neolityczne kopalnie w Krzemionkach koło Ostrowca Świętokrzyskiego, Pałac Biskupów Krakowskich w Kielcach, zamki w Chęcinach, Szydłowie, Ujeździe czy Sandomierzu, klasztory na Świętym Krzyżu, Karczówce, w Rytwianach czy w Koprzywnicy oraz setki jeśli nie tysiące innych zabytkowych budowli, leżących często w pewnym oddaleniu od uczęszczanych szlaków turystycznych.

„Skarby Ziemi Świętokrzyskiej” to nie tylko okazały album, który może sprawić wiele estetycznych wrażeń obdarowanemu nim miłośnikowi regionu, lecz także swoisty przewodnik ułatwiający podjęcie decyzji, które z miejsc należy koniecznie podczas po bytu w województwie położonym w widłach rzek Wisły i Pilicy. Polecam.

Album na stronie wydawcy:

https://www.jednosc.com.pl/teologia-20/4863/skarby-ziemi-swietokrzyskiej

Wydawca: Jedność

ISBN: 978-83-7971-311-0

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 221

„Residentiae tempore belli et pacis”

Piotr Lasek, Piotr Sypczuk (red.) „Residentiae tempore belli et pacis”

Materiały do badań i ochrony założeń rezydencjonalnych i obronnych

Publikacja stanowi drugi tom serii wydawniczej „Materiały do badań i ochrony założeń rezydencjonalnych i obronnych”, zainaugurowanej w 2015 roku („Renovatio et restitutio”, Instytut Sztuki PAN, Warszawa). Prezentowany tom poświęcono pamięci prof. Leszka Kajzera, mentora, nauczyciela, głównego twórcy polskiej kastellologi. Zamysłem redaktorów serii było stworzenie przestrzeni porozumienia między przedstawicielami różnych dyscyplin humanistyki, a także innych dziedzin nauki, zajmujących się obiektami o charakterze rezydencjonalnym lub rezydencjonalno-obronnym, przede wszystkim zamkami i pałacami. Książka ma przybliżyć wielorakie spektrum funkcji podobnych założeń w okresie między XV a końcem XVIII stulecia. Zawarte niej artykuły podnoszą problematykę związaną z rolą rezydencji w różnorodnych realiach. W przypadku obiektów o metryce późnośredniowiecznej funkcje mieszkalne, reprezentacyjne i administracyjne zazwyczaj szły w parze z obronnością.

Murowany zamek w niepowołanych rękach z bezpiecznej siedziby pana feudalnego mógł zmienić się w gniazdo rozbójników lub ośrodek działalności fałszerskiej. Wymagałoby to interwencji panującego władcy. W innych wypadkach umocniona siedziba zapewniała bezpieczeństwo w razie napaści. Wraz z rozwojem broni palnej możliwości te stawały się coraz bardziej iluzoryczne, o czym przekonali się na własnej skórze obrońcy zamku w Gołańczy. Częstokroć zanik funkcji obronnych wiązał się ze stopniowym rozwojem części mieszkalnej i reprezentacyjnej danej budowli. Tak stało się np. w przypadku zamku płockiego. Jednak w większości omawianych tu założeń o metryce późnośredniowiecznej lub wczesnonowożytnej, wyraźną cezurą są zniszczenia wojenne II wojny północnej, zwanej „potopem szwedzkim”.

Pojęcie rezydencjonalności nie łączy się jedynie z samymi murami siedziby. To także jej wyposażenie w meble, rzeźby, obrazy, książki i inne przedmioty, nie tylko upiększające czy ułatwiające życie, ale stanowiące dowód gustu i statusu społecznego właścicieli. To także otoczenie budowli mieszkalnej  - ogrody (później zaś także parki), zwierzyńce, wodotryski, wreszcie zaś cała infrastruktura pomocnicza, bez której nie sposób rozpatrywać funkcji rezydencji w okresie jej tryumfu i rozkwitu – w czasach pokoju.

Strona wydawcy:

http://www.ispan.pl/pl/wydawnictwa/nowosci

Wydawca: Instytut Sztuki PAN

ISBN: 978-83-65630-80-3

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 327

Świętokrzyskie regionalia (cz. 70)

Mirek i Magda Osip-Pokrywka 

„Świętokrzyskie od Łysogór po Ponidzie”

Przewodnik

W położonym u stóp prastarych gór regionie świętokrzyskim zachowało się bardzo wiele zabytkowych obiektów. Turysta, który zdecyduje się aby spędzić tu czas nie będzie narzekał na brak emocji i przygód. Co krok zamek, pałac, okazała świątynia, zbór ariański lub skromny drewniany kościółek. Niemal w każdym mieście i miasteczku można podziwiać zabytki techniki, ruiny fabryk, hut, zbudowane z kamienia lub cegły gorzelnie i drewniane młyny. Mimo upływu czasu i dziejowych zawirowań nadal można tu znaleźć otoczone wiekowymi drzewami dworki szlacheckie. Niektóre z tych obiektów przetrwały do dnia dzisiejszego w formie malowniczej ruiny, inne zostały odrestaurowane i nadal cieszą oko spragnionych wrażeń miłośników historii.

Nic więc dziwnego, że znani podróżnicy i dziennikarze,  autorzy kilku przewodników, Mirek i Magda Osip-Pokrywka postanowili zwiedzić ten jeden z najpiękniejszych regionów w Polsce. Owocem ich pracy jest kolejny bogato ilustrowany przewodnik „Świętokrzyskie od Łysogór po Ponidzie”. Autorzy dotarli do około stu miejscowości, a na kartach niniejszego przewodnika przedstawili dzieje pięciuset zabytkowych obiektów. Przemierzyli Góry Świętokrzyskie, Wzgórza Koneckie, Płaskowyż Jędrzejowski, Wyżynę Sandomierską, Pogórze Szydłowieckie oraz Ponidzie. Odwiedzili niewielkie miasteczka, które dopiero od niedawna mogą cieszyć się prawami miejskimi oraz miasta, które od stuleci odgrywają istotną rolę w historii regionu.

Na niemal 250 stronach przewodnika znajdziemy również mnóstwo informacji o rezerwatach i pomnikach przyrody oraz rezerwatach geologicznych. Z przewodnikiem w ręku można wybrać się na wycieczkę szlakiem miejsc związanych z życiem i twórczością Mikołaja Reja, Henryka Sienkiewicza i Stefana Żeromskiego. Na uwagę zasługują wykonane przez autorów wysokiej jakości, piękne fotografie. Patrząc na pokryte złocistymi liśćmi drzewa bądź też soczystą zieloną trawę na łąkach bez trudu można zauważyć, że praca nad publikacją zajęła Mirkowi i Magdzie wiele miesięcy, a w regionie świętokrzyskim gościli przy tym niejeden raz.

Mirek i Magda Osip-Pokrywka pamiętali aby zamieścić w przewodniku praktyczne wskazówki ułatwiające zwiedzanie, w tym m.in. informacje o godzinach otwarcia zabytkowych obiektów, muzeów, itp. Autorzy nie zadowolili się przytoczeniem ogólnie znanych wiadomości dotyczących danych budowli, lecz starali się je uzupełnić o niezbyt często publikowane, lub zapomniane ciekawostki. Obok każdego, napisanego ze swadą rozdziału znajdziemy także wzmianki o tym jakie zabytki w okolicy warte są jeszcze odwiedzenia. Wędrówkę po regionie świętokrzyskim ułatwi niewątpliwie kilka kolorowych map zamieszczonych w przewodniku. Polecam.

Przewodnik na stronie wydawcy:

https://www.jednosc.com.pl/teologia-20/4528/swietokrzyskie-od-lysogor-po-ponidzie-przewodnik

Wydawca: Jedność

ISBN: 978-83-7971-872-6

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 248

"Spotkania z Zabytkami" numer 7-8/2019

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Co można znaleźć w najnowszym numerze „Spotkań z Zabytkami”? Rozpoczynamy rozważaniami nad dziedzictwem niematerialnym i sposobami jego prezentowania w muzeach. Jest to temat szczególnie dobrze znany placówkom etnograficznym, takim jak obchodzące 65-lecie działalności Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu/Ethnographic Museum in Wrocław – Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Choć do sfery niematerialnej można przypisać m.in. muzykę, jak najbardziej namacalny jest zabytek opisany w kolejnym artykule – cenzorski egzemplarz libretta „Strasznego dworu” Stanisława Moniuszki; przypominamy, że w tym roku przypada 200-lecie urodzin kompozytora. Następnie zwracamy się ku architekturze, poznając bliżej średniowieczny zamek oraz barokowy pałac w Będzinie, obiekty bardzo odmienne, które jednak łączy wspólna funkcja: siedziby Muzeum Zagłębia w Będzinie.

Tropicieli losów polskich rodów mogą zainteresować epitafia w kościele św. Urszuli w Kowalu upamiętniające Agnieszkę z hr. Skarbków i Macieja Waldorfa Wolickich. W dziale „Spotkania na Wschodzie” odwiedzamy Czercze nieopodal Kamieńca Podolskiego wraz z ich mogiłami, krzyżami i kościołem Świętej Trójcy. Stamtąd przenosimy się w polskie góry, aby znaleźć się w kaplicy św. Wawrzyńca na szczycie sudeckiej Śnieżki, a następnie do Górki Narodowej – majątku usytuowanego w Krakowie na obrzeżach dzisiejszego Prądnika Białego, gdzie zachował się pałac z połowy XIX w., wciąż czekający na odpowiednie zaadaptowanie i przywrócenie dawnej świetności. W dziale „Zabytki w krajobrazie” pod lupę bierzemy renowację krypt grobowych w kościele i zabytkowych nagrobków na cmentarzu w Opinogórze zrealizowaną przez Muzeum Romantyzmu w Opinogórze.

Wśród tematów muzealno-kolekcjonerskich wskazać można artykuł poświęcony Rembrandtowi w 350-lecie urodzin (tu przybliżamy okoliczności pozyskania obrazu „Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem” do zbiorów Izabeli Czartoryskiej), relację z wystawy „O stołach i bankietach pańskich. Jak ucztowano w dawnych wiekach” w Dawnym Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach (Muzeum Narodowe w Kielcach), opis kolekcji akordeonów, jaką do połowy września można było podziwiać w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu, tekst przybliżający ekspozycję w Muzeum Zamoyskich w Kozłówce poświęconą motywowi róży czy zapis historii gmachu Mauzoleum Walki I Męczeństwa przy al. Szucha 25 w Warszawie.

Okładkę tego numeru czasopisma zdobi szkic do obrazu Henryka Siemiradzkiego „Wazon czy kobieta” sprzed 1878 r. – tej kompozycji poświęcamy rozważania w cyklu „Wokół jednego zabytku”.

Spis treści:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/74

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

„Polska znana i mniej znana”

Elżbieta Dzikowska „Polska znana i mniej znana V”

Już po raz piąty Elżbieta Dzikowska prowadzi nas po Polsce, pokazując tę lepiej znaną i odkrywając tę nieznaną. Nasza wyprawa zaczyna się na południu, w Bieszczadach, a konkretnie w Powroźniku, gdzie znajduje się łemkowska cerkiew, najstarsza w Karpatach. Pierwszym przystankiem w drodze na północ będzie Wieluń i znajdujące się w okolicy urokliwe drewniane kościoły wieluńskie. Jeszcze rzut oka na niezwykły, modrzewiowy dwór w pobliskim Ożarowie i już kolejny przystanek, w wielkopolskim Puszczykowie, a tam Muzeum-Pracownia Literacka znanego podróżnika Arkadego Fiedlera.

Udamy się też na wschód, aż w lubelskie, żeby obejrzeć jedyną w Polsce Galerię Sztuki Socrealizmu. Na chwilę wrócimy na południe i zatrzymamy się w Racławicach, gdzie wspomnimy insurekcję kościuszkowską i dzielnego Bartosza Głowackiego. Niedaleko będą Bronocice, gdzie archeolodzy odkryli najstarszy pojazd kołowy na świecie. Stamtąd wyruszymy już na wędrówkę po Mazowszu śladami Chopina, odwiedzając nie tylko sławną Żelazową Wolę, gdzie przyszedł na świat, ale także Brochów, gdzie został ochrzczony czy Sanniki, gdzie spędzał wakacje.

Na Warmii i Mazurach czeka na nas szlak zamków krzyżackich i biskupich, tych okazałych, jak w Malborku czy Lidzbarku Warmińskim, jak również tych, których… nie ma, jak w Elblągu czy Morągu. Koniecznie trzeba zobaczyć uśmiechające się maski na fryzie kościoła w Ornecie, a skoro był już nasz wielki kompozytor – powinien być też nasz wielki astronom, zatem zajedziemy do Fromborka, w którym mieszkał i działał Mikołaj Kopernik.

Naszą podróż zakończymy na Pomorzu. Wpadniemy do skansenu w Klukach, żeby obejrzeć ryglowe „chaty w kratkę”, potem do Białego Boru, żeby podziwiać współczesną cerkiew autorstwa Jerzego Nowosielskiego w Białym Borze i wreszcie do Wołowych Lasów, bo… to taka niecodzienna nazwa. Odwiedzimy też imponujące posiadłości znamienitych rodów Podewilsów i Wedlów. A przy okazji oczywiście będziemy wielokrotnie zjeżdżać z głównej drogi, zafascynowani kościołami, kaplicami i pałacami w Krzyworzece, Kiwitach, Wozławkach… Tylko czy GPS ma w ogóle takie nazwy na swoich mapach?

W V tomie „Polski znanej i mniej znanej”, podobnie jak w poprzednich, znajdziemy mnóstwo historii i solidną wiedzę o architekturze i sztuce; nie zabraknie też anegdot i opowieści. A ponieważ wakacje już niebawem, nowy przewodnik z pewnością się przyda. Taką w każdym razie mamy nadzieję.

Źródło:

https://ksiegarnia.bernardinum.com.pl/pl/p/Polska-znana-i-mniej-znana-5-/1203

Poprzednie tomy serii:

http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/El%C5%BCbieta%20Dzikowska

Wydawca: Bernardinum

ISBN: 978-83-8127-309-1

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 392

„Olsztyński Rocznik Konserwatorski”

„Olsztyński Rocznik Konserwatorski”

Tom 3. „Odbudowa i dekoracje Starego Miasta”

Pod koniec 2017 r. nakładem Urzędu Miasta Olsztyna ukazał się trzeci tom „Olsztyńskiego Rocznika Konserwatorskiego”, w całości poświęcony powojennej odbudowie i dekoracjom Starego Miasta w Olsztynie. Intencją przygotowanego przez Wydział Kultury i Ochrony Zabytków w Urzędzie Miasta Olsztyna wydawnictwa jest zwrócenie uwagi na interesującą i przemyślaną architekturę z czasów powojennej odbudowy staromiejskiej dzielnicy, współtworzącą wyjątkowy charakter oraz wartość zabytkową i kulturową olsztyńskiego Starego Miasta. Dostrzegając rysującą się w ostatnich latach potrzebę i konieczność ochrony staromiejskiego zespołu architektonicznego wraz z jego oryginalnymi powojennymi dekoracjami, olsztyński samorząd zaprosił do współpracy historyków sztuki, konserwatorów oraz wykonawców dekoracji, którzy w swoich tekstach przybliżają to złożone zagadnienie.

Poznajemy okoliczności odbudowy zniszczonego po wojnie Starego Miasta (artykuły Zbigniewa Czernika i Andrzeja Rzempołucha), środowisko artystyczne ówczesnego Olsztyna (tekst Anny Szymańskiej) oraz historię i technikę dekorowania elewacji odbudowanych domów staromiejskich (artykuły Jarosława Wolskiego, Danuty Pestki-Bajer, Małgorzaty Korpały). To także opowieść o ludziach, którzy tworzyli wyjątkowy klimat olsztyńskiej starówki (katalog oryginalnych projektów dekoracji w technice sgraffito, opracowanych przez artystę Bolesława Wolskiego). Praktyczną pomocą w poznawaniu i odkrywaniu olsztyńskich sgraffit, płaskorzeźb, mozaiki czy metaloplastyki może natomiast służyć bogato ilustrowany Katalog dekoracji staromiejskich (w opracowaniu Katarzyny Rutkowskiej i Leszka Wawrykiewicza), który może być wykorzystany także jako przewodnik. Prezentowane teksty pozwalają spojrzeć na powojenną odbudowę i dekorację Starego Miasta jak na ważną i ciekawą część historii miasta. Historii, która nadała najstarszej dzielnicy Olsztyna kształt oryginalny i unikatowy.

Egzemplarz Rocznika otrzymać można pisząc na adres: mkz@olsztyn.eu

Egzemplarz w formacie PDF: https://zabytki.olsztyn.eu/zabytki/publikacje.html

Wydawca: Urząd Miasta Olsztyna

ISSN: 2353-8864

ISBN: 978-83-64736-79-7

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 148

"Spotkania z Zabytkami" numer 5-6/2019

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Jednym z tematów poruszanych w aktualnym numerze jest Izba Pamięci w Uczelni Łazarskiego. Z zainteresowaniem przyglądamy się inicjatywom muzealniczym i archiwistycznym podejmowanym przez polskie uczelnie, które mają do opowiedzenia wiele ciekawych i ważnych historii! I tak np. Uczelnia Łazarskiego zachowuje pamięć o żołnierzach AK z Pułku „Baszta” walczącego na warszawskim Mokotowie.

Spis treści:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/73

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

"Spotkania z Zabytkami" numer 3-4/2019

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Zapraszamy do lektury najnowszego numeru „Spotkań z Zabytkami”. Poniżej tekst od redakcji, wprowadzający w tematykę tego wydania:

„Głównym celem powstania naszego pisma była popularyzacja wiedzy o zabytkach, przede wszystkim polskich. Tyle tylko, że ze względu na wymogi peerelowskiej cenzury wiedza ta musiała być wówczas ograniczona do akceptowalnych, »bezpiecznych« tematów. Jednym z takich zakazanych, a przy tym niezwykle ważnych i nabrzmiałych przez lata problemów był stan polskich zabytków za naszą wschodnią granicą, ale już w numerze 5 z 1989 r. »Spotkań z Zabytkami« (wrzesień-październik 1989 r.) na pierwszej stronie pisma znalazła się jakże ważna zapowiedź: »Nie od dziś zdajemy sobie sprawę, jak wiele interesujących nas tematów znajduje się poza wschodnimi granicami kraju. Coraz częściej jeździmy do radzieckich republik – Ukraińskiej, Białoruskiej, Litewskiej i innych, gdzie pozostały polskie ślady – przywożąc stamtąd zdjęcia i wrażenia, które warto spisać. Na takie właśnie artykuły od przyszłego numeru czekać będzie nowy dział naszego pisma, który umownie zatytułowaliśmy SPOTKANIA NA WSCHODZIE«. Umownie i… enigmatycznie, jednym słowem tak, by przepuściła to cenzura (zniesiono ją dopiero 11 kwietnia 1990 r.).

Zgodnie z zapowiedzią, pierwsze artykuły należące do nowego działu pisma opublikowane zostały w następnym numerze dwumiesięcznika, co przyjęte zostało przez Czytelników z zachwytem. Więcej – Spotkania na Wschodzie bardzo szybko stały się jednym z bardziej rozpoznawalnych i wyczekiwanych działów »Spotkań z Zabytkami«. Od tamtych wydarzeń mija w tym roku trzydzieści lat. To wystarczający powód, by zgromadzone w tece redakcyjnej i przeznaczone do Spotkań na Wschodzie artykuły opublikować w większym niż zazwyczaj wyborze, przeznaczając na nie miejsce na pierwszych stronach w numerze (s. 4-15)”.

Spis treści:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/72

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

„Zapomniane miejsca Dolnego Śląska” (Zapowiedź)

„Zapomniane miejsca Dolnego Śląska” (Zapowiedź)

 Cz. 1 Sudety Zachodnie

 (II wydanie poszerzone - 2019 rok)

Patronat medialny: Zapomniana Biblioteka

Trzecia odsłona cyklu przewodników po miejscach, "których się nie zwiedza".

- ruiny zamków, pałaców i dworów

- zrujnowane kościoły i zbory ewangelickie, cmentarze (np. zbór ewangelicki w Żeliszowie)

- fortyfikacje, pamiątki II wojny światowej (np. mauzoleum SS w Wałbrzychu)

- zapomniane pomniki

- budynki pofabryczne, nieużywane tunele

- zniszczone osady podczas wydobycia uranu lub węgla (np. Miedzianka)

i wiele innych, łącznie 160 miejsc, o których nawet wielu miłośników regionu nie słyszało

O kilku miejscach z przewodnika przeczytasz na stronie internetowej: 

http://www.ciekawe-miejsca.net/przewodnik/artykuly_wg_kategorii/zapomniane-miejsca

Format: a5

Liczba stron: 220

Okładka: miękka

Rok wydania: 2019

"Spotkania z Zabytkami" numer 1-2/2019

  

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Zapraszając Państwa do lektury numeru 1-2, 2019, odsyłamy po pełny spis treści na stronę internetową, a poniżej przytaczamy słowo wstępne od Redakcji:

„Wrocław i jego zabytki dość często goszczą na łamach »Spotkań z Zabytkami«. W 2016 r. wydaliśmy nawet specjalny numer w całości poświęcony temu miastu, kiedy ogłoszone zostało Europejską Stolicą Kultury. W tym numerze również do niego wracamy, ale tym razem powód jest szczególny: w bieżącym roku dziewięćdziesiątą rocznicę urodzin obchodzi Profesor Olgierd Czerner – nestor wrocławskiej architektury, wykładowca Politechniki Wrocławskiej, w latach 1956-1965 konserwator zabytków Wrocławia, założyciel i wieloletni dyrektor Muzeum Architektury (1965-1999). Profesor współtworzył powojenny Wrocław, przyłożył rękę, jak sam mówi, do odbudowy po 1945 r. w tym mieście niemal każdego zabytku. Tworzył kryteria kwalifikujące do ratowania tego, co pozostawiła niszcząca wojna. Swoje wspomnienia z bogatego życia na tle towarzyszących mu wydarzeń opublikował w wydanej przez Muzeum Architektury we Wrocławiu dwutomowej biografii »Mój wiek XX« i właśnie jeden z fragmentów, dotyczący odbudowy Rynku Wrocławskiego, zamieszczamy na s. 4-7. Wprawdzie zdaniem Profesora odbudowa starego Wrocławia to przede wszystkim odbudowa wielkich gotyckich kościołów, bowiem to ich bryły oraz wieże decydują o otoczeniu i całym Starym Mieście, a także wyspach, ale do tych tematów może wrócimy w następnych numerach »Spotkań«. Teraz proponujemy jeszcze teksty o zamku książęcym na Ostrowie Tumskim oraz Wrocławskiej Dzielnicy Czterech Świątyń.

W pozostałej zawartości bieżącego numeru godny uwagi jest artykuł (s. 16-27) autorstwa redaktora Wojciecha Przybyszewskiego, który na podstawie licznych materiałów źródłowych dokonuje ważnych ustaleń dotyczących kolekcji dzieł sztuki Aleksandra Orłowskiego z Podola i Michała Orłowskiego z Wołynia. Z kolei Grażyna Bartnik (Muzeum Czartoryskich w Puławach) przybliża nam (s. 28-35) historię puławskich grot Izabeli Czartoryskiej. Niestety, od wielu lat ciąg podziemnych korytarzy w parku w Puławach, mierzący około 150 m długości, jest ze względów bezpieczeństwa zamknięty, mamy jednak nadzieję, że w niedalekiej przyszłości będzie udostępniony zwiedzającym. Publikacją artykułu o zabytkowych grotach przyłączamy się do obchodów Roku Księżnej Izabeli Czartoryskiej 2019, ogłoszonego przez Muzeum Czartoryskich w Puławach. (Lidia Bruszewska Zastępca Redaktora Naczelnego)

Spis treści:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/70

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

„Mataszkowie na ziemi wąbrzeskiej”

Tomasz Stochmal „Mataszkowie na ziemi wąbrzeskiej”

Patronat medialny: Zapomniana Biblioteka

Tomasz Stochmal przyzwyczaił już swoich czytelników do tego, że co roku na księgarskich półkach pojawia się nowy tomik poświęcony przygodom sympatycznej rodziny Mataszków. Rok 2018 był jednak pod tym względem wyjątkowy, w „mataszkowej serii” ukazały się bowiem aż dwa nowe tytuły. Latem, razem sympatycznymi bohaterami, mieliśmy okazję rozwiązywać „gdańską zagadkę”. Trójka przyjaciół: Mataszek, Grzybcio oraz Kasztanek, wraz z rodzicami i wujkiem wędrowali urokliwymi uliczkami nadbałtyckiego miasta o tysiącletniej historii, zwiedzali muzea i zabytkowe kościoły. W Gdańsku poznali swoją nową koleżankę – Anię. Dziewczynka pojawia się również na kartach wydanej w grudniu powieści „Mataszkowie na ziemi wąbrzeskiej”.

Akcja wspomnianej wyżej najnowszej książki Tomasza Stochmala rozgrywa się w położonej w powiecie wąbrzeskim miejscowości Niedźwiedź. Znajduje się w niej otoczony starym parkiem XIX-wieczny dwór. Zrujnowana budowla należała niegdyś do rodów Kucharskich i Mieczkowskich. Przed II wojną światowej Mieczkowscy zgromadzili tu bogaty zbiór unikatowych dzieł sztuki. Właśnie w sąsiedztwie zabytkowego dworu rozbili namiot młodzi odkrywcy. Stąd też wyruszają na wyprawy rowerowe po okolicy, szukając śladów mogących doprowadzić ich do rozwiązania zagadki i odnalezienia ukrytej przez dziedzica Mieczkowskiego cennej kolekcji historycznych pamiątek. Bohaterowie odwiedzają pobliskie miejscowości: Wąbrzeźno, Ryńsk oraz Dębową Łąkę. Tym razem kluczem do wyjaśnienia tajemnicy jest odszukanie i właściwe odczytanie zagadkowych wierszy.

Nim rozpoczniemy lekturę, mamy możliwość dokładnego zapoznania się z głównymi bohaterami książki. Przed pierwszym rozdziałem zamieszczono bowiem portrety członków rodziny Mataszków oraz przyjaciół, którzy towarzyszyć im będą w trakcie wędrówki przez malowniczą ziemię wąbrzeską. Autor zamieścił również mapkę, na której zaznaczono miejsca, w których toczy się wartka akcja oraz jak zwykle słowniczek, wyjaśniający młodszym czytelnikom trudniejsze określenia użyte w powieści. Oprócz  liczącego już pięć tomików cyklu powieści dla dzieci o przygodach Mataszków, w dorobku Tomasza Stochmala znajdziemy także przewodniki „Zapomniane miejsca. Kujawsko-Pomorskie” oraz „Zapomniane linie kolejowe kujawsko-pomorskiego”. Polecam.

Informacje o poprzednich tomach serii znajdziecie na stronach:

http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Mataszkowie

Wydawca: Stotom

Ilustracje: Paulina Lewandowska

ISBN: 978-83-943175-7-7

Liczba stron: 106

Rok wydania: 2018

"Spotkania z Zabytkami" numer 11-12/2018

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Numer listopadowo-grudniowy powstał we współpracy z Biurem Stołecznego Konserwatora Zabytków oraz warszawskimi muzeami: Muzeum Narodowym i Muzeum Warszawy, stąd jak zwykle pod koniec roku nieco więcej w nim tematów stołecznych. Co w numerze? Na wstępie znajdą Państwo artykuł „Wielkie oczekiwanie – wydarzenia, znaki i symbole w latach przed odrodzeniem się Polski” autorstwa Jerzego Miziołka (od niedawna dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie), następnie zaś omówiona została „Warszawa lat trzydziestych” w ujęciu Mai i Jana Łozińskich, a dalej przeczytać można tekst poświęcony pierwszej powojennej wystawie Muzeum Narodowego w Warszawie zatytułowanej „Warszawa oskarża”, napisany przez Aleksandrę Przeździecką-Kujałowicz (lekturę tego artykułu warto uzupełnić o materiał filmowy: http://www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/4519).

Przytaczamy tekst Rekomendacji Warszawskiej w sprawie odbudowy i rekonstrukcji dziedzictwa kulturowego, ogłoszony w maju br. podczas konferencji „The challenges of World Heritage recovery. International conference on reconstruction”. Tematy stołeczne kontynuujemy w tekstach: „Niezwykłe odkrycie w kościele św. Jakuba Apostoła w Tarchominie”, „W służbie Posejdona” (o warszawskich komorach wodnych), „Warszawskie parki kulturowe” i „Pałac na śródmiejskiej wyspie” (to pałac Przebendowskich/Radziwiłłów – siedziba Muzeum Niepodległości, która jest obecnie remontowana). Miłośników architektury wojskowej może zainteresować tekst „Zabezpieczenie działobitni Cytadeli Warszawskiej”. W ramach „Akcji cmentarze” przybliżamy cmentarz ewangelicki na Golędzinowie. Powraca też temat metaloplastyki – szyldów reklamowych na warszawskim Starym Mieście. Zachęcamy do odwiedzenia trwających wystaw: „Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918” (MNW), „Rzeczy warszawskie” (MW), „Migracje. Sztuka późnogotycka na Śląsku” (Muzeum Narodowe we Wrocławiu). W okresie przedświątecznych zakupów prezentujemy także wybór nowości wydawniczych, które mogą sprawić trochę radości pod choinką. Serdecznie zapraszamy do lektury!

Spis treści:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/69

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

„Mataszkowie na ziemi wąbrzeskiej”

Tomasz Stochmal „Mataszkowie na ziemi wąbrzeskiej” (zapowiedź)

Mikołajki za pasem. Tuż przed najbardziej wyczekiwanym przez dzieciaki dniem w roku ukaże się nowa powieść Tomasza Stochmala „Mataszkowie na ziemi wąbrzeskiej”. Jest to już piąty tom przygodowej serii adresowanej do odbiorców w wieku od 6 do 12 lat.

Dotychczas ukazały się:

- „Mataszkowie i tajemnice Helu” (2015r.),

- „Mataszkowie i skarby Torunia” (2016r.),

- „Mataszkowie i mazurska przygoda” (2017r.),

- „Mataszkowie i gdańska zagadka” (2018r.).  

Patronat nad książką objęła Zapomniana Biblioteka.

Recenzje pozostałych tomów serii:

http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Mataszkowie

Więcej ciekawostek związanych z książkami Tomasz Stochmala znajdziecie na stronach:

https://www.facebook.com/wydawnictwostotom

https://www.facebook.com/Mataszkowie

"Spotkania z Zabytkami" numer 9-10/2018

 W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Najnowszy numer „Spotkań z Zabytkami” otwierają teksty poświęcone warszawskiej Pradze. Ulica Wileńska, kamienica przy Kłopotowskiego 38, działalność Ksawerego Konopackiego, Praski Park Kulturowy, rewitalizacja dzielnicy, okoliczne galerie sztuki – to szerokie spektrum tematów, jakie podjęli autorzy w celu pokazania charakteru tej dzielnicy, przedstawienia jej historii i perspektyw rozwoju. Następnie przenosimy się do odległego Szczebrzeszyna – dzięki artykułowi o rzadkim i jedynym zachowanym na terenie Polski przykładzie cyklu scen inspirowanych tekstem „Objawienia św. Jana”, czyli o niedawno odkrytych freskach z cerkwi Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny.

Ciekawym przykładem swoistego dialogu między twórcami różnych epok jest tekst „Teofil Lenartowicz o inspiracjach sztuką renesansu w korespondencji z przyjaciółmi”. Dalej przeczytamy o symbolicznych dla Polaków budynkach oraz pomnikach Lwowa, o miejscowości Jeruzal i jej okolicach, o twórczości działającego we Wrocławiu na przełomie XIX i XX w. Emila Noellnera czy o zagadkowym srebrnym pojemniczku ozdobionym wizerunkiem damy z gronostajem. Artykuł zatytułowany „Muzeum ciszy” poświęcony jest z kolei wybranym ekspozycjom w muzeach martyrologicznych w Polsce i na świecie. Przedstawiono też nowe wystawy stałe w Muzeum Narodowym we Wrocławiu i Muzeum Miasta Łodzi…

Spis treści:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/68 

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

„Polsko Ty Moja”

Jan Gać „Polsko Ty Moja. Spod Tatr wysokich do wydm Bałtyku”

Czy dopiero wtedy, kiedy człowiek obiegnie pół świata, zaczyna odkrywać i w pełni doceniać własny kraj rodzinny? Jakieś ziarno prawdy tkwi w tej konstatacji. W zestawieniu z innymi krajami, niech będzie europejskimi, Polska plasuje się na samych wyżynach pod względem bogactwa swych dziejów, dokonań na polu architektury, rzeźby, malarstwa i wszelkich innych dziedzin sztuki. Sylwetki wielkich Polaków, jakże bogate i różnorodne, ale i kontrowersyjne w kontekście zawiłych dziejów kraju, są wprost porywające. Polska stanowi bogactwo regionów, a te można odkrywać tylko w zestawieniu jednych z drugimi. A cóż powiedzieć o krajobrazie i przyrodzie Polski? Najkrócej: różnorodność, wzniosłość i piękno.

Oporów. Zamek

„Polsko Ty Moja” to książka z dziedziny podróży kulturowej, podróży odbytej etapami środkiem kraju, od Tatr do Bałtyku, bez ambicji powielania treści kompetentnych przewodników. To rodzaj spontanicznego zachwytu nad spotykanymi po drodze miejscowościami i przyrodniczymi osobliwościami. To odkrywanie, podziwianie i przeżywanie ojczystego bogactwa. Właśnie ów emocjonalny element przeżywania jest tą  wartością - bo to wszystko nasze - czego nie doświadczy się podczas podróży kulturowej poza granicami własnego kraju, bo wszystko tamto jest przecież wewnętrznie nam obce, choćby nawet kulturowo wyrastało z tego samego pnia cywilizacyjnego. Książka stanowi zachętę i zaproszenie do głębszego poznawania ojczystego kraju nie tylko zmysłami, nie tylko intelektualną refleksją, ale i umiłowaniem tego, co nasze, tego, co nas od wieków kształtuje.

Źródło:

https://ksiegarnia.bernardinum.com.pl/pl/p/Polsko-Ty-Moja.-Spod-Tatr-wysokich-do-wydm-Baltyku-/1114

Wydawca: Bernardinum

ISBN: 978-83-7823-752-5

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 296

„Polska znana i mniej znana IV”

Elżbieta Dzikowska „Polska znana i mniej znana IV”

Elżbieta Dzikowska (urodzona w Międzyrzecu Podlaskim) – historyk sztuki, sinolog, reżyser i operator filmów dokumentalnych, podróżniczka, autorka wielu książek, programów telewizyjnych, audycji radiowych, artykułów publicystycznych oraz wystaw sztuki współczesnej. Wraz z mężem, Tonym Halikiem, zrealizowała około 300 filmów ze wszystkich kontynentów dla Telewizji Polskiej oraz prowadziła cieszący się dużym zainteresowaniem podróżniczy program telewizyjny „Pieprz i wanilia”.

Oto po raz kolejny wyruszamy z Elżbietą Dzikowską na zwiedzanie Polski. Najpierw – Dolny Śląsk. Dowiemy się między innymi, gdzie tworzył „śląski Rembrandt”, skąd w Chełmsku Śląskim wzięło się Dwunastu Apostołów i czemu służyła zapadnia pod łożem królewskim oraz Studnia Niewiernych Żon na zamku Czocha. Potem – Mazowsze śladami rodu Krasińskich. Odwiedzimy znaną z pewnego burzliwego romansu Opinogórę, w Płocku wejdziemy do jedynej na świecie katedry mariawitów, a w Węgrowie sprawdzimy, co w lustrze Twardowskiego zobaczył król Zygmunt August. Stamtąd udamy się jeszcze dalej na północ: do Pelplina, gdzie znajduje się najdroższa księga świata, czyli oryginalna Biblia Gutenberga, i do wsi Odry, gdzie spróbujemy zgłębić tajemnicę kamiennych kręgów. Przepłyniemy kajakami przez Kaszubskie Morze, a pomorski szlak zaprowadzi nas przez „krainę w kratkę” aż do Wolina. A po drodze, jak zwykle, będziemy zatrzymywać się w róż- nych miasteczkach i wioskach, aby oglądać zabytki, o których istnieniu zazwyczaj nie mieliśmy pojęcia… Jak wszystkie poprzednie tomy, „Polska znana i mniej znana IV” to spora porcja fachowej wiedzy, ale też legendy, historie i ciekawostki, których próżno szukać w Internecie. To ciekawa i wciągająca lektura, nie tylko na wakacje.

Źródło:

https://ksiegarnia.bernardinum.com.pl/pl/p/POLSKA-ZNANA-I-MNIEJ-ZNANA-IV-/1095

Wydawca: Bernardinum

ISBN: 978-83-8127-118-9

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 360

„Kronika Pałacu Kazimierzowskiego”

Hubert Kowalski, Jerzy Miziołek

„Kronika Pałacu Kazimierzowskiego Feliksa Pawła Jarockiego”

Wydana przez Archiwum Państwowe w Warszawie i Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego publikacja źródłowa składa się ze Wstępu, rozdziału pt. Feliks Paweł Jarocki i Uniwersytet Królewsko-Warszawski, tekstu Kroniki Pałacu Kaźmierowskiego z 34 ostatnich lat, Bibliografii oraz Spisu ilustracji. Jest to niezwykła opowieść wybitnego profesora Uniwersytetu Warszawskiego, który po zamknięciu uczelni wskutek represji po powstaniu listopadowym zajął się administracją podlegających jego kurateli budynków uniwersyteckich, stanowiąca swego rodzaju dokument epoki. 

Jej autor skrupulatnie opisał zmiany zachodzące w latach 1812–1846 na terenie dawnej rezydencji królewskiej (Villa Regia) przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie, przekształconej w drugiej dekadzie XIX w. na siedzibę uniwersytetu. Liczące 22 strony źródło, wraz z odpisem, należy do niezwykle cennego dla varsavianistów Zbioru Korotyńskich. Nie tylko przybliża atmosferę tamtych niezwykłych lat, gdy Warszawa stawała się prężnym ośrodkiem akademickim, ale również pozwala wyjaśnić wiele nieścisłości i zagadek związanych z poszczególnymi gmachami uniwersyteckimi. Ogromnym walorem tej publikacji są dopełniające jej treść liczne ilustracje (108).

Źródło:

https://www.warszawa.ap.gov.pl/art,477,kronika-palacu-kazimierzowskiego-feliksa-pawla-jarockiego

Wydawca: Archiwum Państwowe w Warszawie, Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego

ISBN: 978-83-932824-7-0 (APW), 978-83-64551-15-4 (MUW)

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 266

„Zapomniane miejsca. Lubuskie”

Jakub Jagiełło, Adam Sowa „Zapomniane miejsca. Lubuskie”

Część południowa

Przewodnik

W serii wydawniczej „Zapomniane miejsca” ukazało się już kilkanaście przewodników, w których autorzy przedstawiają zabytkowe obiekty leżące z dala od popularnych szlaków turystycznych. Dzięki tym przewodnikom pasjonujący się historią turyści mogą odwiedzić nieznane szerzej miejsca położone na terenie Mazowsza, Łodzi i okolic, Dolnego Śląska, województw kujawsko-pomorskiego, świętokrzyskiego, małopolskiego oraz zachodniej części warmińsko-mazurskiego. Wiele z opisywanych historycznych budowli zostało mocno nadgryzionych zębem czasu. Niektóre opuszczone budynki, zapewne za jakiś czas znikną bezpowrotnie i pozostaną po nich jedynie archiwalne zdjęcia.

W kolejnym tomie serii, autorzy Jakub Jagiełło i Adam Sowa zaprezentowali aż 126 opuszczonych miejsc leżących w południowej części województwa lubuskiego. Przedstawione obiekty „znajdują się w granicach województwa lubuskiego od granicy niemieckiej aż po Odrę i linię dróg nr 289 i 290, które przebiegają przez Brody, Lubsko, Nowogród Bobrzański i Kożuchów. Geograficznie teren ten przynależy do Niziny Śląsko-Łużyckiej, hydrograficznie – do zlewni Odry, Bobru i Nysy Łużyckiej”[1]. Z przewodnikiem w plecaku odnajdziemy ruiny zamków i pałaców, ukryte w starych parkach dworki, zabudowania folwarczne, spichlerze i nie użytkowane od lat obiekty przemysłowe. Odwiedzimy kościoły, cmentarze ewangelickie, żydowskie oraz inne miejsca kultu religijnego. Dotrzemy również do miejsc, do których przez lata dostęp był utrudniony lub wręcz niemożliwy: schronów, poniemieckich lotnisk i koszar.

We wstępie znajdziemy informację, że w trakcie prac redakcyjnych dwa obiekty opisane w przewodniku przestały istnieć. Nie należy więc zwlekać z wycieczką szlakiem zapomnianych miejsc województwa lubuskiego, gdyż zapewne wkrótce ich los podzielą kolejne zabytki. W przewodniku zamieszczono kilkadziesiąt fotografii a także mapki, ułatwiające planowanie wycieczek. Nie zapomniano również o dokładnych wskazówkach ułatwiających dotarcie do opisywanych obiektów. W województwie lubuskim tajemniczych, nieznanych miejsc jest oczywiście znacznie więcej, stąd też wydawnictwo CM planuje wydanie jeszcze dwóch tomów przewodnika poświęconych regionowi leżącemu w zachodniej części naszego kraju. Polecam.

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Zapomniane miejsca

ISBN: 978-83-66022-15-7

Liczba stron: 180

Rok wydania: 2018

---

[1] https://www.wydawnictwocm.pl/zapomniane-miejsca-lubuskie-czesc-poludniowa-p-315.html