„Straty wojenne Muzeum Okręgowego w Toruniu"

„Straty wojenne Muzeum Okręgowego w Toruniu"

„Straty Muzeum Okręgowego w Toruniu w świetle dokumentacji ikonograficznej i archiwalnej” to publikacja będąca podsumowaniem blisko trzyletniego projektu, mającego na celu uporządkowanie listy straty wojennych poniesionych przez muzeum w czasie II wojny światowej. Projekt dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Darmowy e-book do pobrania na stronie:

http://muzeum.torun.pl/aktualnosci/straty-wojenne-muzeum-okregowego-e-book-do-pobrania

Inne publikacje Muzeum Okręgowego w Toruniu:

https://bilety.muzeum.torun.pl/towary/index.html

Wydawca: Muzeum Okręgowe w Toruniu

ISBN: 978-83-66208—5-6

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 222

"Spotkania z Zabytkami" numer 5-6/2019

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Jednym z tematów poruszanych w aktualnym numerze jest Izba Pamięci w Uczelni Łazarskiego. Z zainteresowaniem przyglądamy się inicjatywom muzealniczym i archiwistycznym podejmowanym przez polskie uczelnie, które mają do opowiedzenia wiele ciekawych i ważnych historii! I tak np. Uczelnia Łazarskiego zachowuje pamięć o żołnierzach AK z Pułku „Baszta” walczącego na warszawskim Mokotowie.

Spis treści:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/73

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

"Spotkania z Zabytkami" numer 3-4/2019

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Zapraszamy do lektury najnowszego numeru „Spotkań z Zabytkami”. Poniżej tekst od redakcji, wprowadzający w tematykę tego wydania:

„Głównym celem powstania naszego pisma była popularyzacja wiedzy o zabytkach, przede wszystkim polskich. Tyle tylko, że ze względu na wymogi peerelowskiej cenzury wiedza ta musiała być wówczas ograniczona do akceptowalnych, »bezpiecznych« tematów. Jednym z takich zakazanych, a przy tym niezwykle ważnych i nabrzmiałych przez lata problemów był stan polskich zabytków za naszą wschodnią granicą, ale już w numerze 5 z 1989 r. »Spotkań z Zabytkami« (wrzesień-październik 1989 r.) na pierwszej stronie pisma znalazła się jakże ważna zapowiedź: »Nie od dziś zdajemy sobie sprawę, jak wiele interesujących nas tematów znajduje się poza wschodnimi granicami kraju. Coraz częściej jeździmy do radzieckich republik – Ukraińskiej, Białoruskiej, Litewskiej i innych, gdzie pozostały polskie ślady – przywożąc stamtąd zdjęcia i wrażenia, które warto spisać. Na takie właśnie artykuły od przyszłego numeru czekać będzie nowy dział naszego pisma, który umownie zatytułowaliśmy SPOTKANIA NA WSCHODZIE«. Umownie i… enigmatycznie, jednym słowem tak, by przepuściła to cenzura (zniesiono ją dopiero 11 kwietnia 1990 r.).

Zgodnie z zapowiedzią, pierwsze artykuły należące do nowego działu pisma opublikowane zostały w następnym numerze dwumiesięcznika, co przyjęte zostało przez Czytelników z zachwytem. Więcej – Spotkania na Wschodzie bardzo szybko stały się jednym z bardziej rozpoznawalnych i wyczekiwanych działów »Spotkań z Zabytkami«. Od tamtych wydarzeń mija w tym roku trzydzieści lat. To wystarczający powód, by zgromadzone w tece redakcyjnej i przeznaczone do Spotkań na Wschodzie artykuły opublikować w większym niż zazwyczaj wyborze, przeznaczając na nie miejsce na pierwszych stronach w numerze (s. 4-15)”.

Spis treści:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/72

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

"Spotkania z Zabytkami" numer 1-2/2019

  

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Zapraszając Państwa do lektury numeru 1-2, 2019, odsyłamy po pełny spis treści na stronę internetową, a poniżej przytaczamy słowo wstępne od Redakcji:

„Wrocław i jego zabytki dość często goszczą na łamach »Spotkań z Zabytkami«. W 2016 r. wydaliśmy nawet specjalny numer w całości poświęcony temu miastu, kiedy ogłoszone zostało Europejską Stolicą Kultury. W tym numerze również do niego wracamy, ale tym razem powód jest szczególny: w bieżącym roku dziewięćdziesiątą rocznicę urodzin obchodzi Profesor Olgierd Czerner – nestor wrocławskiej architektury, wykładowca Politechniki Wrocławskiej, w latach 1956-1965 konserwator zabytków Wrocławia, założyciel i wieloletni dyrektor Muzeum Architektury (1965-1999). Profesor współtworzył powojenny Wrocław, przyłożył rękę, jak sam mówi, do odbudowy po 1945 r. w tym mieście niemal każdego zabytku. Tworzył kryteria kwalifikujące do ratowania tego, co pozostawiła niszcząca wojna. Swoje wspomnienia z bogatego życia na tle towarzyszących mu wydarzeń opublikował w wydanej przez Muzeum Architektury we Wrocławiu dwutomowej biografii »Mój wiek XX« i właśnie jeden z fragmentów, dotyczący odbudowy Rynku Wrocławskiego, zamieszczamy na s. 4-7. Wprawdzie zdaniem Profesora odbudowa starego Wrocławia to przede wszystkim odbudowa wielkich gotyckich kościołów, bowiem to ich bryły oraz wieże decydują o otoczeniu i całym Starym Mieście, a także wyspach, ale do tych tematów może wrócimy w następnych numerach »Spotkań«. Teraz proponujemy jeszcze teksty o zamku książęcym na Ostrowie Tumskim oraz Wrocławskiej Dzielnicy Czterech Świątyń.

W pozostałej zawartości bieżącego numeru godny uwagi jest artykuł (s. 16-27) autorstwa redaktora Wojciecha Przybyszewskiego, który na podstawie licznych materiałów źródłowych dokonuje ważnych ustaleń dotyczących kolekcji dzieł sztuki Aleksandra Orłowskiego z Podola i Michała Orłowskiego z Wołynia. Z kolei Grażyna Bartnik (Muzeum Czartoryskich w Puławach) przybliża nam (s. 28-35) historię puławskich grot Izabeli Czartoryskiej. Niestety, od wielu lat ciąg podziemnych korytarzy w parku w Puławach, mierzący około 150 m długości, jest ze względów bezpieczeństwa zamknięty, mamy jednak nadzieję, że w niedalekiej przyszłości będzie udostępniony zwiedzającym. Publikacją artykułu o zabytkowych grotach przyłączamy się do obchodów Roku Księżnej Izabeli Czartoryskiej 2019, ogłoszonego przez Muzeum Czartoryskich w Puławach. (Lidia Bruszewska Zastępca Redaktora Naczelnego)

Spis treści:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/70

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

"Spotkania z Zabytkami" numer 11-12/2018

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Numer listopadowo-grudniowy powstał we współpracy z Biurem Stołecznego Konserwatora Zabytków oraz warszawskimi muzeami: Muzeum Narodowym i Muzeum Warszawy, stąd jak zwykle pod koniec roku nieco więcej w nim tematów stołecznych. Co w numerze? Na wstępie znajdą Państwo artykuł „Wielkie oczekiwanie – wydarzenia, znaki i symbole w latach przed odrodzeniem się Polski” autorstwa Jerzego Miziołka (od niedawna dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie), następnie zaś omówiona została „Warszawa lat trzydziestych” w ujęciu Mai i Jana Łozińskich, a dalej przeczytać można tekst poświęcony pierwszej powojennej wystawie Muzeum Narodowego w Warszawie zatytułowanej „Warszawa oskarża”, napisany przez Aleksandrę Przeździecką-Kujałowicz (lekturę tego artykułu warto uzupełnić o materiał filmowy: http://www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/4519).

Przytaczamy tekst Rekomendacji Warszawskiej w sprawie odbudowy i rekonstrukcji dziedzictwa kulturowego, ogłoszony w maju br. podczas konferencji „The challenges of World Heritage recovery. International conference on reconstruction”. Tematy stołeczne kontynuujemy w tekstach: „Niezwykłe odkrycie w kościele św. Jakuba Apostoła w Tarchominie”, „W służbie Posejdona” (o warszawskich komorach wodnych), „Warszawskie parki kulturowe” i „Pałac na śródmiejskiej wyspie” (to pałac Przebendowskich/Radziwiłłów – siedziba Muzeum Niepodległości, która jest obecnie remontowana). Miłośników architektury wojskowej może zainteresować tekst „Zabezpieczenie działobitni Cytadeli Warszawskiej”. W ramach „Akcji cmentarze” przybliżamy cmentarz ewangelicki na Golędzinowie. Powraca też temat metaloplastyki – szyldów reklamowych na warszawskim Starym Mieście. Zachęcamy do odwiedzenia trwających wystaw: „Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918” (MNW), „Rzeczy warszawskie” (MW), „Migracje. Sztuka późnogotycka na Śląsku” (Muzeum Narodowe we Wrocławiu). W okresie przedświątecznych zakupów prezentujemy także wybór nowości wydawniczych, które mogą sprawić trochę radości pod choinką. Serdecznie zapraszamy do lektury!

Spis treści:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/69

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

"Spotkania z Zabytkami" numer 9-10/2018

 W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Najnowszy numer „Spotkań z Zabytkami” otwierają teksty poświęcone warszawskiej Pradze. Ulica Wileńska, kamienica przy Kłopotowskiego 38, działalność Ksawerego Konopackiego, Praski Park Kulturowy, rewitalizacja dzielnicy, okoliczne galerie sztuki – to szerokie spektrum tematów, jakie podjęli autorzy w celu pokazania charakteru tej dzielnicy, przedstawienia jej historii i perspektyw rozwoju. Następnie przenosimy się do odległego Szczebrzeszyna – dzięki artykułowi o rzadkim i jedynym zachowanym na terenie Polski przykładzie cyklu scen inspirowanych tekstem „Objawienia św. Jana”, czyli o niedawno odkrytych freskach z cerkwi Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny.

Ciekawym przykładem swoistego dialogu między twórcami różnych epok jest tekst „Teofil Lenartowicz o inspiracjach sztuką renesansu w korespondencji z przyjaciółmi”. Dalej przeczytamy o symbolicznych dla Polaków budynkach oraz pomnikach Lwowa, o miejscowości Jeruzal i jej okolicach, o twórczości działającego we Wrocławiu na przełomie XIX i XX w. Emila Noellnera czy o zagadkowym srebrnym pojemniczku ozdobionym wizerunkiem damy z gronostajem. Artykuł zatytułowany „Muzeum ciszy” poświęcony jest z kolei wybranym ekspozycjom w muzeach martyrologicznych w Polsce i na świecie. Przedstawiono też nowe wystawy stałe w Muzeum Narodowym we Wrocławiu i Muzeum Miasta Łodzi…

Spis treści:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/68 

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

„Muzea uczelniane. Katalog”

„Muzea uczelniane. Katalog”

Uniwersytety są żywym, niezwykle dynamicznym organizmem, swoistym mikrokosmosem, którego ewolucję, zmienność i rozwój wyznaczają kolejne roczniki studentów otrzymujących indeksy oraz absolwentów, kadencje rektorów i kierowników jednostek uczelni, a w sferze nieosobowej – coraz bardziej dynamiczny postęp nauki i techniki. One właśnie stanowią przedmiot zainteresowania muzeów uczelnianych, od stuleci grając istotną rolę w kultywowaniu i promowaniu historii nauki. Uczelnie wyższe, których główną misją już od średniowiecza jest kształcenie oraz prowadzenie badań naukowych, są ważnym ogniwem ciągłości tradycji intelektualnej i kulturowej. Funkcjonujące w ich strukturach muzea, jako strażnicy wytworzonego przez uniwersytety dziedzictwa nauki, podkreślają rolę, tradycję i wartości danej Alma Mater, a zarazem stają się uczestnikami „wielkiej światowej rodziny muzealnej”. W XXI wieku – najbardziej dynamicznym pod względem rozwoju muzealnictwa światowego – uczelnie wyższe podejmują liczne inicjatywy powoływania jednostek muzealnych. Zjawisko to obserwowane jest również w Polsce, a jego zasięg i intensywność spowodowały w ostatnich latach ogromną potrzebę zrzeszenia krajowego środowiska muzeów uczelnianych.

Po wielu rozmowach pracowników tego typu placówek przy okazji konferencji, sympozjów i wystaw, w czerwcu 2012 roku w Warszawie doszło do pierwszego oficjalnego spotkania muzealników uczelnianych. Uczestniczyli w nim przedstawiciele muzeów z uczelni w Warszawie, Krakowie, Gdańsku, Białymstoku, Poznaniu oraz Gdyni. Jego rezultatem było powołanie projektu „Muzea Uczelniane”, który w maju 2014 roku przyjął formalne struktury pierwszej w Polsce organizacji pozarządowej poświęconej tej tematyce: Stowarzyszenia Muzeów Uczelnianych. Pół roku później Stowarzyszenie uzyskało osobowość prawną, zwiększając tym samym zakres swojej działalności oraz zyskując możliwość jeszcze skuteczniejszego promowania idei dziedzictwa akademickiego. O sile środowiska świadczy chociażby fakt, że w początkach swojej działalności Stowarzyszenie skupiało 13 muzeów, a pod koniec 2017 roku osiągnęło liczbę 51 uczelnianych placówek muzealnych.

W związku z tym pojawiła się potrzeba udokumentowania systematycznej pracy i pasji środowiska muzealników uczelnianych w postaci wydawnictwa. Pierwsza inicjatywa wydawnicza powstała trzy lata temu. Efektem pracy był dość skromny katalog polskich muzeów uczelnianych, prezentujący niektóre placówki i wzbudzający tym samym apetyt na kolejne wydawnictwo. Bardzo szybko po zakończeniu prac nad pierwszym katalogiem autorzy opracowania odczuwali potrzebę uzupełnienia prezentacji poszczególnych muzeów i ich kolekcji, przede wszystkim o możliwie pełny katalog obiektów. Byli świadomi ograniczeń wynikających z budżetu przedsięwzięcia i skromnego czasu na przygotowanie materiałów. Czytelnicy – odbiorcy, dysponujący na co dzień niemal nieograniczonym zasobem informacji elektronicznej, oczekiwali wydawnictwa na miarę dwudziestego pierwszego wieku. Wydawnictwa, które daje pełny obraz struktury, a nade wszystko zbiorów pozostających w dyspozycji muzeów uczelnianych, o przejrzystym układzie informacji, wyróżniającego się ciekawą grafiką, z materiałami zredagowanymi w sposób przykuwający uwagę. Dzięki temu czytelnicy byliby zachęceni do odwiedzenia strony internetowej Stowarzyszenia Muzeów Uczelnianych oraz wizytowania kolejnych muzeów.

Obserwowana na przestrzeni ostatnich pięciu lat znaczna, a przede wszystkim nienotowana uprzednio w Polsce, aktywność muzeów uczelnianych znalazła swe odbicie również w działalności promocyjno-wydawniczej. Po uruchomieniu w 2013 roku strony internetowej www.muzeauczelniane.pl upowszechnianie informacji na temat poszczególnych muzeów, ich działalności, a przede wszystkim tradycji i dziedzictwa uniwersyteckiego nabrało nowoczesnego wymiaru. Publikacja opracowania książkowego stała się nie tylko koniecznością, lecz również naturalną konsekwencją podjętych działań i reakcji społeczności uniwersyteckiej. Pierwszy, wydany w 2014 roku katalog towarzyszył wspólnej wystawie „Muzea uczelniane – Jesteśmy!”. Jej zasadniczym celem było zaznajomienie z samym zjawiskiem muzeum i kolekcji uniwersyteckiej tak pracowników i studentów szkół wyższych, jak i publiczności niezwiązanej z uczelniami. Siłą rzeczy prezentacja ta miała syntetyczny układ i objętość, w żaden sposób niewyczerpujące omawianego zjawiska. Doskonała recepcja wystawy, prezentowanej w formie plansz w poszczególnych ośrodkach akademickich, oraz jej uzupełnianie planszami dotyczącymi kolejnych muzeów uczestniczących w projekcie zbiegły się w czasie z powołaniem Stowarzyszenia Muzeów Uczelnianych. Równocześnie prezentowano sytuację muzeów uniwersyteckich na forum University Museums and Collections (UMAC) oraz Universeum European Academic Heritage Network, przy znacznym zainteresowaniu działaniami prowadzonymi w Polsce, co zachęciło do przygotowania kolejnego, uzupełnionego wydania katalogu, tym razem w języku angielskim. Jego głównymi odbiorcami byli uczestnicy Kongresu ICOM połączonego z konferencją UMAC w Mediolanie w lipcu 2016 roku, studiujący w Polsce studenci obcojęzyczni (English Division) oraz zagraniczni turyści.

Prezentacja katalogu podczas sesji UMAC ponownie wzbudziła znaczne zainteresowanie wydawnictwem, polskimi muzeami uczelnianymi oraz modelem ich instytucjonalnej współpracy. Już wtedy pod adresem Stowarzyszenia Muzeów Uczelnianych padało pytanie o pełny katalog prezentujący zbiory muzeów uniwersyteckich w Polsce. Katalog Muzea uczelniane stanowi w części odpowiedź na przytoczone pytanie. Nawet z oczywistym zastrzeżeniem co do finalnej objętości tomu, wynikającej z narzuconego wymogami publikacji ograniczenia liczby obiektów z każdego z muzeów do dziesięciu pozycji. Przystępując do przygotowania tego wydawnictwa, mieliśmy świadomość, że muzea i kolekcje uniwersyteckie są tworami specyficznymi, o których wiedza nie jest szeroko rozpowszechniona. Skoro więc mamy przedstawić katalog obejmujący wybór dziesięciu najcenniejszych, najbardziej znaczących eksponatów z kolekcji każdego z muzeów skupionych w Stowarzyszeniu Muzeów Uczelnianych, zasadne wydaje się przybliżenie Czytelnikom podstawowej wiedzy na ich temat. Jako muzeum uniwersyteckie rozumie się kolekcję zarządzaną przez uniwersytet, wykorzystywaną w celach dydaktycznych oraz do prowadzenia badań związanych z działalnością uczelni. W praktyce przytoczone określenie muzeum uczelnianego/uniwersyteckiego okazało się pojęciem niezwykle pojemnym, odnoszącym się do różnorodnych form organizacyjnych działalności oraz bardzo szerokiego spektrum zainteresowań i zdywersyfikowanego profilu zbiorów. Jedną ze wspomnianych form są centra kulturalno-edukacyjno-naukowe powoływane w strukturach uczelni, które także gromadzą zbiory lub – w wielu wypadkach – przejmują kontrolę nad kolekcjami gromadzonymi od początku założenia jednostki akademickiej. Niekiedy pełnią również rolę jednostek przejściowych, które opiekując się zbiorami, czekają na utworzenie bądź wskrzeszenie jednostki muzealnej sensu stricto.

Pomimo oczywistych różnic, wynikających z historii poszczególnych uczelni, wspomnianego uprzednio różnego profilu ich działalności dydaktycznej i naukowej, uwarunkowań prawnych i ekonomicznych funkcjonowania uniwersytetów, każde z muzeów prowadziło zbliżoną działalność. Jej wspólnym mianownikiem było dążenie do zachowania możliwie obszernej i reprezentatywnej kolekcji obiektów związanych z uniwersytetem. Powstające kolekcje uniwersyteckie stały się jednocześnie niezwykle interesującymi repozytoriami obiektów związanych z rozwojem nauki, których zakres – co wynika z różnorodności uniwersytetów – obejmuje niemal wszystkie dziedziny wiedzy. Podobnie przedstawia się sytuacja z wachlarzem obiektów pozostających w dyspozycji muzeów. Składają się na niego muzealia prehistoryczne, przedmioty z XV czy też XXI wieku, a znaleźć wśród nich można obiekty tak różne, jak niewielkie kolekcje minerałów czy zbiory owadów, bądź też całe budynki (wraz z wyposażeniem) np. obserwatoriów astronomicznych, siedzib magnackich, kompleksów pałacowych, dawnych więzień, laboratoriów itp. Skala różnorodności stanowiąca o atrakcyjności i niepowtarzalności poszczególnych kolekcji implikuje jednakże trudności związane z zasadami klasyfikacji i opisu poszczególnych obiektów. Cechą wyróżniającą muzea uniwersyteckie spośród innych podobnych placówek jest zjawisko tzw. kolekcji rozproszonych (dispersed collections). Rozumie się przez nie kolekcje znajdujące się nie tylko poza muzeum jako miejscem ekspozycji, lecz również bardzo często pozostające w dyspozycji innych jednostek uczelni. Kolekcje te wykorzystywane są w celach dydaktycznych (np. modele anatomiczne, kolekcje botaniczne i zoologiczne) lub stanowią wynik kolekcjonerskiej pasji pracowników jednostki. Ten ostatni typ zbiorów przedstawia często znaczną wartość sentymentalną. Zdarza się, że takie zbiory nie są opracowane, nie istnieje żadna dokumentacja z nimi związana, niekiedy funkcjonują także jako legendy, swoiste „przekazy ustne” związane z konkretną katedrą, zakładem lub pracownikiem uczelni. Zwrócić należy również uwagę na to, iż prawdopodobnie wiele spośród tego typu zbiorów pozostaje nieznanych lub zapomnianych. Pomimo trudności w ich jednoznacznej klasyfikacji kolekcje rozproszone stanowią istotny element dziedzictwa materialnego, a związane z nimi nierozłącznie informacje dotyczące fundatorów, początków kolekcji, każdego z obiektów mają istotne znaczenie jako część nieuchwytnego dziedzictwa uniwersyteckiego.

Jednym z ważnych zadań muzeów uczelnianych w Polsce jest zachowanie tradycji i dziedzictwa polskiej nauki oraz uniwersytetów funkcjonujących zwłaszcza w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Należy podkreślić istotny wkład w rozwój polskiej nauki i życie intelektualne społeczeństwa polskiego Uniwersytetów Jana Kazimierza we Lwowie oraz Stefana Batorego w Wilnie, obu zlokalizowanych w miastach, które po II wojnie światowej znalazły się poza granicami Polski. Przymusowa migracja ludności w latach powojennych umożliwiła lub wspomogła powstanie nowych uczelni (np. Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, Akademii Lekarskiej w Gdańsku czy w Białymstoku) lub uzupełnienie braków kadrowych na istniejących uczelniach wyższych będących wynikiem celowej akcji prześladowań i wyniszczenia polskiej inteligencji prowadzonej przez okupanta. Szacunki dotyczące rozmiaru strat wskazują bardzo wysoki odsetek zamordowanych w grupie ludności z wyższym wykształceniem. Dane mówią o 39% lekarzy, 33% nauczycieli szkół niższych szczebli, 30% naukowców i wykładowców wyższych uczelni (700 profesorów), 28% księży, 26% prawników – spośród przedwojennej populacji każdej z tych grup – zabitych podczas wojny. Muzea uczelniane jako naturalni strażnicy pamięci i spuścizny uniwersytetów działających w II Rzeczypospolitej mogą w sposób obszerny i możliwie wyczerpujący udostępniać wszelkie obiekty świadczące o historii i rozwoju polskiej nauki i szkolnictwa wyższego. Ma to szczególne znaczenie w kontekście budowania świadomości historycznej wśród studentów i pracowników uczelni. Tworzenie kolekcji uniwersyteckich sięga zapewne dalej wstecz niż moment otwarcia pierwszego muzeum uniwersyteckiego na świecie. Było nim The Ashmolean Museum, otwarte w 1683 roku na Uniwersytecie w Oxfordzie, w budynku, w którym obecnie znajduje się Museum of the History of Science. Tworzeniu tej i kolejnych kolekcji uniwersyteckich od początku przyświecała idea ochrony dziedzictwa nauki i możliwie szerokiego rozpropagowania go. Muzealia ponadto stanowiły bazę narzędzi dydaktyczno-naukowych, z których korzystano w procesie nauczania studentów. Doskonałym przykładem takich zastosowań są chociażby kolekcje anatomiczne z Florencji czy Bolonii, do dziś wykorzystywane w celach dydaktycznych. Mamy w tych przypadkach do czynienia z jednoczesnym nauczaniem medycyny (zastosowanie modeli anatomicznych sensu stricto) oraz wykładem dotyczącym historii medycyny, a szczególnie anatomii i fizjologii (modele anatomiczne traktowane jako świadectwa określonego etapu rozwoju medycyny, rozumienia budowy i funkcji ludzkich narządów). Podobne mechanizmy sumowania treści procesu dydaktycznego zachodzą w przypadku innych muzeów; praktyka wykorzystywania artefaktów do nauki jest zatem szeroko rozpowszechniona. Obiekty muzealne, ilustrując określoną informację w toku wykładu lub innych zajęć, równocześnie reprezentują historię nauki i tradycję konkretnej uczelni. W ten sposób studenci, jak również prowadzący zajęcia, poprzez obcowanie z tego rodzaju obiektami poza nabywaniem wiedzy związanej z przedmiotem studiów zapoznają się z dziedzictwem przeszłości. W konsekwencji budowana jest świadomość historii nauki i uczelni oraz poczucie identyfikacji z uczelnią. Ostatni wzmiankowany mechanizm oddziaływania treści muzealnych ma szczególne znaczenie dla tworzenia i konsolidacji środowiska akademickiego. Następuje ona wokół takich wartości, jak dziedzictwo, tożsamość i ciągłość tradycji. Warto również wspomnieć o stopniowej zmianie pojmowania terminu „tożsamość zawodowa”, który również dotyczy wykształcenia zdobytego na uniwersytecie i związków z nim studenta, a następnie absolwenta. Szczególnym przykładem takiej relacji jest podejmowanie przez absolwentów pracy dydaktycznej lub naukowej na macierzystej uczelni oraz dalsza droga rozwoju zawodowego.

Rola, znacznie i możliwości muzeów w tej dziedzinie zyskały uznanie nie tylko władz poszczególnych uczelni, lecz także studentów, dlatego w większości muzeów uczelnianych w Polsce i na świecie prowadzone są zajęcia dydaktyczne ze studentami. Należy podkreślić, jak ważną rolę spełniają przy tym tego typu muzea, dając możliwość bezpośredniego obcowania z ewolucją myśli naukowej. W ich przestrzeniach studenci mają sposobność „dotknięcia historii”, uczestniczenia w procesie dokonywania przełomowych odkryć naukowych. Muzea więc niejako „zarażają” pasją nauki. Z drugiej strony odbywa się równoległy proces edukowania społeczności pozaakademickiej. Kolekcje uniwersyteckie niemal od początku wychodziły naprzeciw ciekawości społeczeństwa. Obojętnie czy w epoce renesansu, czy dzisiaj, zainteresowanie mikroświatem człowieka i otaczającym nas makroświatem jest tak samo duże. Dowodem na to są statystyki odwiedzających uczelniane placówki muzealne czy ogromne kolejki podczas licznych wydarzeń kulturalnych, jak np. Noc Muzeów.

Współcześnie muzea uczelniane mają więc potrójną tożsamość, funkcjonując między światem uniwersyteckim, światem muzealnym a społeczeństwem. W każdym z nich odgrywają coraz bardziej istotną rolę strażników pamięci, nośników myśli z zakresu historii nauki, skarbców artefaktów uczelnianych, jak też propagatorów i inicjatorów rozwoju nauki i kultury. Stanowią więc ogromną siłę, którą konsoliduje Stowarzyszenie Muzeów Uczelnianych. Oddając czytelnikom najnowsze wydawnictwo, chcemy uzmysłowić rolę, jaką nauka od wieków pełniła w rozwoju kultury i wytyczaniu myśli społecznej.

Mając oczywiście świadomość, iż publikacja nie wyczerpuje tematu, jesteśmy głęboko przekonani, że jest ona niezwykle ważnym głosem w debacie publicznej toczącej się wokół muzealnictwa i muzeów w naszym kraju. Mimo iż na tym etapie badań nie udało się zgromadzić w katalogu wszystkich z ponad 70 jednostek uczelnianych w Polsce, mamy pewność, że udało się niejako ustawić drogowskaz wytyczający zupełnie nowy kierunek. Nowy kierunek nie tylko dla jednostek muzealnych, ale przede wszystkim dla ich organizatorów. Podkreślając odpowiedzialność uczelni, reprezentowanej przez władze rektorskie oraz ciała kolegialne (senat i rady wydziałów lub instytutów), za prowadzenie odpowiedniej działalności zmierzającej do zachowania, badania i udostępniania szeroko pojętej historii nauki i uczelni, należy z całą mocą stwierdzić, że tradycja i dziedzictwo uczelniane winny być przedmiotem troski każdego członka społeczności akademickiej oraz Stowarzyszenia Muzeów Uczelnianych. Niech oddawany do rąk Czytelników katalog będzie wspomnianym wyżej drogowskazem, jak również zachętą i zaproszeniem do spojrzenia w przeszłość uczelni, a także w ich teraźniejszość, która już jutro stanie się historią.

(dr n. med. Marek Bukowski dr n. med. Magdalena Grassmann dr hab. Hubert Kowalski mgr Marta Piszczatowska mgr Joanna Ślaga)

Źródło:

http://muzeauczelniane.pl/wp-content/uploads/2018/06/Katalog_www.pdf

Wydawca: Stowarzyszenie Muzeów Uczelnianych

ISBN: 978-83-946438-2-9

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 364

"Spotkania z Zabytkami" numer 7-8/2018

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Co można znaleźć w numerze 7-8, 2018, który ukazał się na początku sierpnia? Część artykułową otwiera tekst „Gdynia – dziedzictwo modernizmu”, przygotowany przez jednego z uczestników i prelegentów 6. Międzynarodowej Konferencji „Modernizm w Europie – modernizm w Gdyni. Architektura XX w. – badania i popularyzacja”, wybitnego znawcę tego tematu prof. Andrzeja Szczerskiego (Instytut Historii SztukiUJ w Krakowie). Artykuł jest prezentacją „w pigułce” nie tylko narodzin nowego stylu w architekturze światowej – modernizmu, ale także opisem fenomenu, jakim w latach dwudziestych i trzydziestych XX w. była dobrze przemyślana i konsekwentnie realizowana w tym nurcie zabudowa Gdyni – wtedy młodego, prężnie rozwijającego się portowego miasta, „okna na świat”, jak mawiano o nim w dwudziestoleciu międzywojennym.

Następnie cofamy się o kilka wieków w artykule „Gotycka rzeźba »Madonna Jackowa« i jej barokowa kopia”, aby przekonać się, co łączy figurę z klasztoru oo. Dominikanów w Krakowie z obiektem ze zbiorów Muzeum Historii Religii we Lwowie. O zawiłych losach – nie wiadomo, czy nie bezpowrotnie utraconych – dzieł sztuki i zabytków z prywatnych zbiorów opowiada tekst „Ocalone i utracone. O Leopoldzie Binentalu i jego kolekcji”. Miłośnikom architektury mogą przypaść do gustu teksty: „Założenie dworskie w Brześcach”, „Mauzoleum wodza Legionów” (o Winnej Górze, dobrach Jana Henryka Dąbrowskiego) i „Konfederaci na Podolu” (artykuł z cyklu „Spotkania na Wschodzie” przybliża obiekty architektury i miejsca upamiętniające wydarzenia historyczne w Barze i Kamieńcu Podolskim). Dalej przenosimy się do warsztatu konserwatora, aby poznać tajniki konserwacji i restauracji malowideł ściennych. Wspominamy także o jubileuszu 50-lecia Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju oraz o trwających wystawach: portretów Marcella Bacciarellego na Zamku Królewskim w Warszawie, monograficznej Józefa Brandta w Muzeum Narodowym w Warszawie, kolekcji Grażyny i Jacka Łozowskich w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie i zegarów słonecznych w pałacu Zamoyskich w Kozłówce. Przypominamy też o cennych darach i powrotach utraconych dzieł, które wzbogaciły w ostatnim czasie zbiory polskich muzeów.

Spis treści: 

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/67

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

„Krystyna Rudkowska — kustosz pałacu w Rogalinie”

Piotr Zaworski „Krystyna Rudkowska — kustosz pałacu w Rogalinie” 

W lipcu ubiegłego roku na stronach Zapomnianej Biblioteki przypomniałem wydaną w 1939 r. znakomitą, nie wznawianą po wojnie, powieść przygodową Wandy Polankiewicz „Rycerze Wielkiej Przygody”: 

http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2017/07/rycerze-wielkiej-przygody.html

Wanda Polankiewicz była blisko związana z siostrą Krystyną, która po zakończeniu II wojny światowej piastowała m.in. stanowisko kustosza pałacu w Rogalinie. W udostępnionej poniżej biografii Krystyny Rudkowskiej znajdziemy wiele nie znanych szerzej informacji związanych z losami Wandy Polankiewicz oraz dziejami rodziny Polankiewiczów:

https://drive.google.com/file/d/1Yelr7Wflv0p7b8YeYNPFeWsAJJRQrqUZ/view?usp=sharing

"Spotkania z Zabytkami" numer 5-6/2018

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

- ARCHITEKTURA: międzywojenny klasycyzm akademicki w Krakowie; Koźminek (dziś wieś, dawniej miasto); windy w kamienicach z początku XX w. na przykładzie Wiednia;

- HISTORIA: krakowskim szlakiem konfederatów barskich; historia na głazach zapisana (kamienne upamiętnienia w okolicach Elbląga);

- POSTACIE I DZIEŁA SZTUKI: Wincenty Pol i figurka Madonny Jackowej; obrazy Jana Ciąglińskiego; projekty architektoniczne Władysława Horodeckiego; Marek Szwarc i Eugenia Markowa − przestrzenie wspólnoty (mało znana kolekcja ze zbiorów Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN); „Dama z gronostajem” w świecie kolekcjonerskich monet i gadżetów.

- WYSTAWY: „Życie sztuką. Gołuchów Izabeli z Czartoryskich Działyńskiej” w Muzeum Narodowym w Poznaniu; „Rewolucja w sypialni” (o biedermeierowskich meblach) w Muzeum Narodowym we Wrocławiu; Mała Jadalnia rodziny Poznańskich (wystawa stała w Pałacu Poznańskich, Oddział Muzeum Sztuki w Łodzi); „Sztuka konserwacji – konserwacja sztuki” w Zamku Królewskim na Wawelu (temat z okładki);

- WYDARZENIA: III Ogólnopolska Konferencja Oprawoznawcza; co się dzieje w Muzeum Książąt Czartoryskich?

Spis treści: 

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/66

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

"Spotkania z Zabytkami" numer 3-4/2018

 W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Wizerunek „Damy z gronostajem” Leonarda da Vinci towarzyszy naszej redakcji już od pierwszego numeru, stając się z czasem czymś w rodzaju logo „Spotkań z Zabytkami”. Zamieszczony był nie tylko na okładce debiutanckiego wydania pisma, ale także na okładce jubileuszowego numeru pięćdziesiątego i na pierwszej stronie kalendarza ściennego wydanego z okazji numeru setnego, był też stałym motywem zdobniczym przy leadzie w dziesięciu kolejnych dodatkach specjalnych „Spotkań z Zabytkami”, przygotowanych z okazji 200-lecia muzealnictwa w Polsce (numery 3-12, 2001), ilustrował również artykuł autorstwa Janusza Wałka na temat tego arcydzieła (nr 3-4, 2010). Z kolei w 2003 r. opublikowaliśmy krótki tekst „Spotkanie”, w którym opisane zostało niezwykłe tête-à-tête Hieronima Skurpskiego (1914-2006), artysty malarza, rysownika i muzealnika, „z wielkim dziełem Leonarda, po wielu latach”, które stało się inspiracją do namalowania przez niego reprodukowanego w naszym piśmie obrazu (nr 10, s. III okładkowa).

Słabość redakcji do „Damy z gronostajem” nie jest jednak głównym powodem złamania w tym numerze zasady prezentowania jak największej różnorodności tematów – tym razem zamieszczamy dwa obszerne artykuły dotyczące arcydzieła Leonarda (s. 4-21) i jeden krótszy na temat wystawy poświęconej temu twórcy, w innym wszak kontekście, jako wizjonerowi i wynalazcy (s. 22-24). Podstawowy powód tej rozszerzonej prezentacji to fakt, że w 2019 r. cały kulturalny świat obchodzić będzie pięćsetną rocznicę śmierci tego bodaj najwybitniejszego w dziejach ludzkości artysty. Mając nadzieję, że również w Polsce nie zapomnimy o twórcy najcenniejszego ze znajdujących się w naszych zbiorach dzieła sztuki malarskiej, w ten nietypowy sposób zapowiadamy zbliżające się wydarzenia Światowego Roku Leonarda da Vinci.

A co poza tym w numerze? W dziale „Z wizytą w muzeum” publikujemy artykuł na temat wystawy „Paderewski” (17 lutego − 20 maja 2018), pierwszej z trzech ekspozycji czasowych zapowiedzianych przez Muzeum Narodowe w Warszawie w ramach obchodzonej w bieżącym roku 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę. Dwie pozostałe – „Józef Brandt 1841-1915” (22 czerwca − 30 września 2018) i „Niepodległa 1918” (26 października − 27 stycznia 2019) – omówione zostaną na naszych łamach niedługo po ich otwarciu. (Wojciech Przybyszewski)

Spis treści: 

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/65 

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

"Spotkania z Zabytkami" numer 1-2/2018

 W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Z okładki nowego numeru 1-2, 2018, spod siatki spękań spogląda na nas Dalila z XVIII-wiecznego obrazu „Pojmanie Samsona”. Muzeum Zamkowe w Pszczynie przed opracowaniem programu konserwatorskiego oddało obraz do dyspozycji specjalistów z Laboratorium Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych (LANBOZ). Efekty ich działań można prześledzić w artykule poprzedzonym wprowadzającym tekstem „LANBOZ – piętnaście lat badań interdyscyplinarnych w Muzeum Narodowym w Krakowie”.

Skoro o konserwacji mowa, czasopismo otwiera wywiad z prof. Jakubem Lewickim, Mazowieckim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Po rozmowie następuje artykuł o niezwykle ciekawych nowożytnych gdańskich przedprożach (przybliżmy: „mianem przedproża określamy okolony balustradami, podpiwniczony taras, który wzniesiony ponad poziom ulicy rozciąga się przed fasadą domu, zajmując zazwyczaj całą jej szerokość. Na taras prowadzą kilkustopniowe schody, ujęte u podstawy słupkami bądź kamiennymi kulami”). „Rustykalna idylla” to tekst poświęcony grafikom Anieli Cukier (1900-1944), która upodobała sobie małomiasteczkową architekturę i wiejskie pejzaże.

W kolejnych tekstach m.in. wspomnienie zdobycia Oczakowa (1788), kościół ewangelicki w Pokoju, pałac w Kocku, łóżko à la polonaise, historia Amalii Krieger (1846-1928) – właścicielki krakowskiego zakładu fotograficznego oraz pytanie o to, „czy obraz można przeczytać”. Tradycyjnie zachęcając do zwiedzania muzeów, wybraliśmy tym razem Thesaurus Cracoviensis – Centrum Interpretacji Artefaktów, czyli nowy oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, pokaz „Józef Szermentowski – Franciszek Kostrzewski. Uczeń i pierwszy mistrz” w Muzeum Narodowym w Kielcach, wystawę „Goci. Barbarzyńscy zdobywcy Europy” w Willi Caro, Oddziale Muzeum w Gliwicach i ekspozycję „Seweryn Mielżyński” w Muzeum Narodowym w Poznaniu.

Spis treści: 

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/64

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

"Spotkania z Zabytkami" numer 11-12/2017

 W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Tradycyjnie już ostatni numer w roku poświęcony jest niemal w całości zabytkom Warszawy. Artykuł otwierający numer jest próbą odpowiedzi na pytanie „Kim byli i jak żyli malarze w Warszawie za panowania Stanisława Augusta”. W tytule kolejnego tekstu – „Szklany pająk u sufitu” – Czytelnicy mogą się domyślić opowieści o zabytkowych żyrandolach. Muzealnictwo to tym razem m.in. „Muzeum Warszawy – modernizacja przestrzeni i nowa wystawa”, „Biedermeier – nowe spojrzenie” (czyli o czasowej ekspozycji w MNW), „Węgierscy moderniści w Zamku Królewskim w Warszawie” czy udostępnione niedawno „Magazyny zbiorów w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie”.

Wśród tematów architektonicznych znalazły się teksty o spichlerzu w Wilanowie i o zabytkowej klatce schodowej w gmachu Towarzystwa Ubezpieczeniowego „Rossya” w Warszawie. Wyroby rzemiosła reprezentują tak różne zbiory przedmiotów jak tradycyjne sprzęty do wypieku chleba przechowywane w muzeach etnograficznych i srebrna neogotycka zastawa stołowa rodziny Kelchów. W sto osiemdziesiątą rocznicę urodzin i sto pięćdziesiątą śmierci wspominamy twórczość Artura Grottgera, a kończąc Rok Rzeki Wisły, omawiamy „Wiślane porty stolicy”.

Spis treści: 

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/63 

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

"Spotkania z Zabytkami" numer 9-10/2017

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Na okładce numeru 9-10 (wrzesień-październik), 2017 „Spotkań z Zabytkami” widnieje „Zwiastowanie” Mistrza Jerzego z 1517 r., zapowiadające omówienie kolekcji Książąt Czartoryskich eksponowanej w krakowskim Arsenale. Pierwszą część numeru zdominowały jednak – w związku z rocznicą śmierci bohatera spod Racławic – artykuły związane z Rokiem Tadeusza Kościuszki. Tekst „Tadeusz Kościuszko jako wojskowy i polityk” pochodzi od kuratora wystawy w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa, której „Spotkania” patronują; dalej można przeczytać o widoku na Kopiec Kościuszki autorstwa Klementyny Narbutt; o ładnych i patriotycznych zarazem pamiątkach – wisiorach, broszkach czy zegarkach z wizerunkiem Kościuszki; wreszcie o zachowanym do dziś, choć niestety pozbawionym oryginalnych pamiątek po naczelniku, dworku Kościuszków w Mereczowszczyźnie. Dla fascynatów malarstwa mamy artykuły o twórczości Saturnina Świerzyńskiego czy też o portretach Radziwiłłów prezentowanych w Białej Podlaskiej, dla miłośników architektury – m.in. tekst o dawnym założeniu rezydencjonalnym w Świerklańcu, a bibliofilów mogą zainteresować inkunabuły i szesnastowieczne polonika z kolekcji Ossolineum. „Natan Krieger, krakowski fotograf” to kolejny z serii naszych artykułów dotykających tematu dawnej fotografii. W numerze znalazła się także rozmowa z prof. Magdaleną Gawin, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego i Generalnym Konserwatorem Zabytków. To oczywiście nie wszystko…

Spis treści:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/62

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

"Spotkania z Zabytkami" numer 7-8/2017

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

W numerze 7-8, 2017 „Spotkań z Zabytkami”, który oddajemy w Państwa ręce w samym środku lata, mamy oczywiście kilka tematów na ochłodę – choćby tekst o Wiśle w dziejach Polski, nieodzowny w Roku Rzeki Wisły, a także parę słów o dawnych sikawkach strażackich, które można oglądać m.in. w Dziale Historii Pożarnictwa Muzeum w Przeworsku i w Centralnym Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach na Górnym Śląsku. Zapraszamy do lektury wywiadu z prof. dr. hab. inż. arch. Krzysztofem Pawłowskim, architektem i urbanistą specjalizującym się w zagadnieniach z zakresu historii urbanistyki i rewaloryzacji miejskich zespołów zabytkowych – rozmowa poprzedza artykuł o zabytkach Piotrkowa Trybunalskiego na Trakcie Wielu Kultur. Później piszemy o kilku większych i mniejszych budowlach – przedstawiamy m.in. casus przebudowy Starego Zamku w Grodnie, która budzi wiele kontrowersji, a także zamek biskupi w Otmuchowie i Zameczek Myśliwski „Promnice”.

 Wśród tematów muzealnych znalazło się omówienie intrygującego portretu księżnej Daisy von Pless ze zbiorów Muzeum Zamkowego w Pszczynie, który poddało analizie Krajowe Centrum Badań nad Dziedzictwem, a także wystawy: #dziedzictwo (Muzeum Narodowe w Krakowie), dzieł złotniczych ze skarbca archikatedry wrocławskiej (Muzeum Narodowe we Wrocławiu) oraz śląskiego malarstwa barokowego (Muzeum w Gliwicach – Willa Caro) czy też nowe otwarcie Muzeum Czartoryskich w Puławach. Pasjonatom fotografii na pewno przypadnie do gustu tekst o krakowskim fotografie Ignacym Kriegerze i jego kolekcji klisz szklanych.

Spis treści:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/61

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

"Spotkania z Zabytkami" numer 5-6/2017

W najnowszym numerze czasopisma "Spotkania z Zabytkami":

Zapraszamy do lektury najnowszego, majowo-czerwcowego numeru 5-6/2017 

„Spotkań z Zabytkami”. A w nim:

- rozmowa z prof. dr hab. Małgorzatą Rozbicką przed obradami 

Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO w Krakowie;

- zabytki pogórnicze w Tarnowskich Górach;

- 40-lecie warszawskiego Ursynowa – dorobek architektoniczny ostatnich 

40 lat oraz ursynowskie zabytki;

- „Spotkania na Wschodzie” – Czehryń (dzisiejsza Ukraina);

- „Osada Sopliczanka” w Otwocku;

- obraz Jana Stanisławskiego „Pont Neuf w Paryżu” w Muzeum Miasta Łodzi;

- rzemiosło: wyroby złotnicze (nabytki Muzeum Warszawy) i platery;

- dzieła Marcina Zaleskiego w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu…

Spis treści:

http://www.spotkania-z-zabytkami.pl/artykuly/60/.

"Spotkania z Zabytkami" na Facebooku:

https://www.facebook.com/spotkaniazzabytkami

Publikacje Muzeum Narodowego w Gdańsku (Cz. 4)

Kalina Zabuska „Ryciny Daniela Chodowieckiego”

Ryciny szkoły niemieckiej od końca XV do początku XIX wieku” 

Część 2

Tematem publikacji są ryciny Daniela Chodowieckiego z kolekcji Jacoba Kabruna, znajdujące się dziś w zbiorach Muzeum Narodowego w Gdańsku. Katalog ten stanowi drugą część tomu poświęconego sztuce niemieckiej. Większość rycin Daniela Chodowieckiego z kolekcji Kabruna ocalała szczęśliwie po zniszczeniach i rozproszeniach II wojny światowej. Ten liczny zespół ma charakter reprezentatywny dla twórczości artysty, konsekwentnie budującego wizerunek Europy okresu oświecenia. Różnorodne tematycznie prace stanowią cenne dziedzictwo gdańskiego muzealnictwa. Niewielkie na ogół ryciny Chodowieckiego, kreujące wyrazisty obraz wieku rozumu, są niewyczerpanym źródłem wiedzy na temat idei przyświecających epoce, prądów literackich i artystycznych, a także kultury materialnej i życia codziennego.

Źródło:

http://mng.gda.pl/wp-content/uploads/2013/05/Oferta-ksi%C4%99garni-internetowej2.pdf

Wydawca: Muzeum Narodowe w Gdańsku

ISBN: 978-83-63185-05-3

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 356

Publikacje Muzeum Narodowego w Gdańsku (Cz. 3)

Grażyna Zinówko "Rysunki artystów gdańskich i obcych 

działających w Gdańsku w XIX wieku"

Katalog zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku

W katalogu ujęto prace gdańskich artystów i twórców obcych, którzy przebywali w Gdańsku jakiś czas i zostawili tu artystyczne ślady. Zakres czasowy – XIX wiek – został podyktowany obszernością zbioru rysunków z tego okresu, których tematyka w większo- ści wiąże się z miastem. Powstałe poza Gdańskiem i niezaliczane do sztuki gdańskiej rysunki artystów objętych katalogiem ujęto w aneksie; katalog uwzględnia zatem wszystkie rysunki danego twórcy przechowywane w Muzeum Narodowym w Gdańsku. W aneksie zaprezentowano również prace imitujące rysunki, wykonane technikami mieszanymi.

Źródło:

http://mng.gda.pl/wp-content/uploads/2013/05/Oferta-ksi%C4%99garni-internetowej2.pdf

Więcej o publikacji:

http://www.gdansk.pl/wiadomosci/XIX-wieczne-rysunki-i-akwarele-artystow-gdanskich-w-wyjatkowym-albumie-Muzeum-Narodowego,a,69729

Wydawca: Muzeum Narodowe w Gdańsku

ISBN: 978-83-63185-77-0

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 300

„Muzea i narody w Europie Środkowej przed pierwszą wojną światową”

Krzysztof Pomian „Muzea i narody w Europie Środkowej przed pierwszą wojną światową”

Stowarzyszenie Muzeów Uczelnianych, którego członkiem jest Muzeum Historii Medycyny i Farmacji UMB wydało we współpracy z Narodowym Instytutem Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów  oraz Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego publikację prof. Krzysztofa Pomiana pt.: Muzea i Narody w Europie Środkowej przed pierwszą wojną światową.

Pomysł polskiego wydania obszernego fragmentu przygotowanej do druku przez wydawnictwo Gallimard monumentalnej książki profesora Krzysztofa Pomiana, wybitnego historyka i znawcy tematyki muzeologicznej, zatytułowanej Le Musée: une histoire mondiale. Tom I: Jusqu’a 1850 narodził się w czasie jednego ze spotkań w Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego, a skrystalizował w czasie uroczystości odnowienia Jego dokroratu (w 50. rocznicę uzyskania) w maju 2015 roku. Stowarzyszenie Muzeów Uczelnianych wraz z Narodowym Instytutem Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów i Muzeum Uniwersytetu warszawskiego oddają w ręce Czytelnika ten ważny głos dotyczący istotnego momentu naszych dziejów – czasu kształtowania się pierwszych muzeów w Polsce i Europie.

Joseph Richter, Widok Domku Gotyckiego w Puławach, przed 1830 r., 

Muzeum Narodowe w Warszawie

Stowarzyszenie Muzeów Uczelnianych, działające od 2012 roku, a ukonstytuowane oficjalnie w roku 2014, zrzesza obecnie 25 muzeów należących do uczelni wyższych z całej Polski. Bogata działalność naukowa i kulturalna partycypujących jednostek dokumentowana jest na stronie www.muzeauczelniane.pl. Naszym najważniejszym celem jest działalność na rzecz rozwoju muzeów uczelnianych oraz zachowanie dziedzictwa akademickiego przez jego ochronę, upowszechnianie i promocję, a także wspieranie badań naukowych oraz statutowych zadań muzeów – gromadzenie, dokumentowanie i konserwacja zabytków. SMU prowadzi stałą współpracę z Narodowym Instytutem Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów mającą na celu podnoszenie poziomu merytorycznego muzeów uczelnianych i ich pracowników oraz popularyzację idei kolekcji uczelnianych jako specyficznego, odrębnego typu zbiorów –funkcjonujących na przecięciu obszarów nauki i sztuki.

Źródło:

http://www.umb.edu.pl/muzeum_news/12411,Chwalimy_sie_pierwsza_publikacja_naukowa_Stowarzyszenie_Muzeow_Uczelnianych

Wydawca: Stowarzyszenie Muzeów Uczelnianych

ISBN: 978-83-946438-0-5

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 108

Publikacje Muzeum Mazowieckiego w Płocku (cz. 1)

Aleksander Błachowski „Zapomniane skarby kultury”

 Ikonografia ubiorów i krajobrazu kulturowego sprzed 200 lat.

Brama Sławkowska w Krakowie

Wydawca: Muzeum Mazowieckie w Płocku

http://www.muzeumplock.eu/pl/wydawnictwa1

ISBN: 978-83-89034-55-7

Rok wydania: 2009

Liczba stron: 108

Marian Sołtysiak „Secesja z petrochemią w tle”

Wspomnienia uczestnika zdarzeń

Książka zatytułowana Secesja z petrochemią w tle. Wspomnienia uczestnika zdarzeń jest dziełem Mariana Sołtysiaka (1934-2016), wybitnego muzealnika, historyka sztuki, nauczyciela akademickiego, członka wielu towarzystw naukowych, dyrektora Muzeum Mazowieckiego w Płocku w latach 1961-1977. Książka zawiera wspomnienia autora z okresu jego pracy w Płocku. Był to czas przełomowy zarówno dla Płocka, jak i dla Muzeum Mazowieckiego. W mieście o korzeniach sięgających początków państwa polskiego powstał wielki kombinat petrochemiczny, który – przyciągając rzesze przybyszów z różnych zakątków Polski – w istotny sposób wpłynął na strukturę społeczną miasta. W tym samym czasie istotne zmiany zaszły również w profilu działalności i organizacji Muzeum Mazowieckiego. Utworzono w nim mianowicie kolekcję i stałą ekspozycję europejskiej sztuki secesyjnej. Od tego momentu zbiory secesji stanowią piękną, podziwianą w kraju i za granicą, wizytówkę tej zasłużonej placówki kultury. W roku 1972 muzeum otrzymało nową, znacznie większą od dotychczasowej, siedzibę – wyremontowany, dzięki zaangażowaniu płockiej Petrochemii, Zamek Książąt Mazowieckich na Wzgórzu Tumskim.

Niepodważalną zasługą Mariana Sołtysiaka jest przekształcenie Muzeum Mazowieckiego z niewielkiej, stricte regionalnej, placówki, w nowoczesną, dynamicznie rozwijającą się, stanowiącą ważny punkt dla mapie polskich muzeów, instytucję upowszechniania kultury. Rekomendowana książka mówi o tym jak zmieniało się Muzeum Mazowieckie i miasto Płock w latach 60. i 70. XX w. Ukazanie się książka M. Sołtysiaka jest ważnym wydarzeniem dla wszystkich zainteresowanych historią polskiego muzealnictwa oraz najnowszymi dziejami Płocka. Jej promocja miała miejsce w Muzeum Mazowieckim w Płocku w dniu 19 września 2016 r., na miesiąc przed śmiercią Autora. Książka jest dostępna w Muzeum Mazowieckim w Płocku, ul. Tumska 8.

Kazimierz Stabrowski, Skarga duszy, olej na płótnie, 1914 r.

Źródło:

http://www.granice.pl/ksiazka,secesja-z-petrochemia-w-tle-wspomnienia-uczestnika-zdarzen,5899266

Fotorelacja z premiery publikacji Muzeum Mazowieckiego w Płocku – książki 

„Secesja z petrochemią w tle” Mariana Sołtysiaka, dyrektora płockiego muzeum 

w latach 1961-1977 - 19 września 2016 r.

http://www.muzeumplock.eu/pl/soltysiak_premiera_galeria

Recenzje książki:

https://histmag.org/Marian-Soltysiak-Secesja-z-petrochemia-w-tle-recenzja-14605

Wydawca: Muzeum Mazowieckie w Płocku

http://www.muzeumplock.eu/pl/wydawnictwa1

ISBN: 978-83-64676-13-0

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 268