„Kronika córki obszarnika”

Ewa Ostoja-Solecka „Kronika córki obszarnika”

Podole - Kazachstan - Afryka - PRL - USA

Książka jest autobiografią autorki przedstawiającą jej życie obfitujące w dramatyczne wydarzenia. Sielankowe dzieciństwo trzylatki na przedwojennym Podolu zostaje przerwane wraz z wybuchem wojny. Najpierw rodzinny majątek opuścił zagrożony aresztowaniem ojciec, później nastąpiła ucieczka z matką i bratem do Lwowa do rodziny matki, a niedługo potem wywózka całej rodziny do Kazachstanu, gdzie umarł dziadek autorki.

Z ZSRR udaje się im wydostać wraz z Armią Andersa i trafiają do Afryki, do Ugandy, gdzie brat autorki ciężko choruje na malarię. Dzięki pomocy polskiej delegatury oraz znajomości języków obcych (francuskiego i angielskiego) matce udaje się załatwić pracę i wyjazd do Kenii zapewniającej zdrowszy klimat. Tam w angielskich szkołach, w tropikalnym klimacie autorka zaznaje wytchnienia po piekle zesłania.

Po przybyciu do Ugandy, 1943 r.

W 1946 r. autorka wraz z rodziną wraca do Polski. Tam następuje zderzenie z brutalną rzeczywistością PRL-u. W 1950 r. UB aresztuje ojca i wiąże się to z zasądzonym przepadkiem mienia, co prowadzi do bardzo trudnej sytuacji życiowej całej rodziny. Również po wyjściu ojca z więzienia po 4 latach nie jest łatwo, ponieważ dalej znajduje się on pod lupą SB.

Autorce mimo trudności czynionych przez władze udaje się skończyć studia geologiczne i zacząć pracę w firmie mającej kontakty zagraniczne. Jednak po pewnym czasie sama staje się obiektem zainteresowania SB, a w końcu zaczyna jej również grozić prześladowanie ze strony SB. Wtedy wraz z 3-letnim synem decyduje się na desperacką ucieczkę do USA, do których w dramatycznych okolicznościach udaje jej się dotrzeć. Jednak SB nie przestaje się nią interesować i kiedy w stanie wojennym po raz pierwszy po wyjeździe do Stanów Zjednoczonych przyjeżdża do Polski esbecy opracowują plan jej rozpracowania. Dzięki swojej pracowitości i wytrwałości udało jej się w USA zrobić karierę w banku i na giełdzie. Obecnie jest na emeryturze.

Książka objęta patronatem medialnym TVP Historia.

Rozmowa z autorką:

https://halopolonia.tvp.pl/38744243/0

Wydawnictwo: Kubajak

ISBN: 978-83-62501-43-4

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 200

„Z bojów Harcerskiego Baonu”

Por. Tadeusz Kawalec „Z bojów Harcerskiego Baonu”

Groźne chmury przysłoniły jasny horyzont wojenny. Pierwsze niepowodzenie i coś nakształt niewiary w własne siły, zaczęło wnikać w niezachwiane dotąd szeregi. Żołnierz bił się jeszcze i siła wydanych rozkazów utrzymywała go w karbach karności, ale wyczuć można już było niezdrową atmosferę zdenerwowania i lęku przed czemś strasznem co się zbliżało, a czego wstrzymać już nie było można. Zawodzić zaczynali najlepsi. Czyżby stalowa moc w jaką zdawały się zaklinać naszego żolnierza wypadki, miała nie ostać się przed nową, cięższą może niż dotąd próbą. Czyżby te pełne jakiegoś żywiołowego rozpędu boje i ten szary wysiłek, co nowe laury do już zdobytych dodawał, miały się stać jeno wspomnieniem przelotnem, bo nie umocnionem stałością?

Dźwięczał i drgał bólem serdecznym głos wewnętrzny, który mówił, że załamała się dusza żołnierska i blednąć zaczyna gwiazda zwycięstw. A przecież nie tak to dawno jeszcze odnajdywaliśmy szlaki, któremi ongiś szła fala rycerstwa polskiego na sławne boje ze Wschodem i jeszcze w świeżej pamięci pozostawał ów moment, gdy przez kijowską bramę wjeżdżały hufce Odrodzonej Polski.

Przywrócić Pamięć - reprinty harcerskie 1911–1946

Źródło:

https://www.impulsoficyna.com.pl/wyszukaj/z-bojow-harcerskiego-baonu,1695.html

Więcej o serii wydawniczej "Przywrócić pamięć":

http://sliwerski-pedagog.blogspot.com/2017/06/przywrocic-pamiec.html

Wydawca: Oficyna Wydawnicza „Impuls”

Seria wydawnicza: Przywrócić pamięć

ISBN: 978-83-7850-816-8 

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 96

„Sprawy kresowe bez cenzury”

Marian Kałuski „Sprawy kresowe bez cenzury”

Tom I i tom II

Marian Kałuski jest dziennikarzem, pisarzem, historykiem polskim i australijskim oraz podróżnikiem (był w 81 krajach), mieszkającym w Australii od 1964 r. Był redaktorem (1974-77) „Tygodnika Polskiego” w Melbourne, współzałożycielem i kierownikiem Studium Historii Polonii Australijskiej (1977). Jego zasługą było wydanie przez Pocztę Australijską (Australia Post) w 1983 r. znaczka pocztowego upamiętniającego zasługi Pawła Edmunda Strzeleckiego dla Australii (wydał dwie jego biografie po angielsku). Jest członkiem Światowej Rady Badań nad Polonią (Warszawa). Autor m.in. 23 książek z zakresu historii, religii, Kresów i Polaków na świecie, w tym: Jan Paweł II. Pierwszy Polak papieżem (Australia 1979, USA 1980), The Poles in Australia (1985), Litwa. 600-lecie chrześcijaństwa 1387-1987 (1987), Ukraiński zamach na Polskie Sanktuarium Narodowe pod Monte Cassino (1989), Wypełniali przykazanie miłosierdzia. Polski Kościół i polscy katolicy wobec holocaustu (2000), Cienie, które dzielą. Zarys stosunków polsko-żydowskich na Ziemi Drohobyckiej (2000), Polacy w Chinach (2001), Polska-Chiny 1246-1996 (2004), Polskie dzieje Gdańska (2004), Polacy w Nowej Zelandii (2006), Śladami Polaków po świecie (2007), Polonia katolicka w Australii (2010), Polskie dzieje Kijowa (2015), Włochy – druga ojczyzna Polaków. Powiązania Polski i Polaków z Rzymem, Watykanem, Florencją i Wenecją (2016), Polacy w Indiach i powiązania polsko-indyjskie (2016).

„W obronie dobrego imienia Polski i Polaków” – najnowsza książka Mariana Kałuskiego 

Marian Kałuski pochodzi z Pomorza Gdańskiego. Lata dziecięce i młodzieńcze spędził na Ziemiach Zachodnich, gdzie zamieszkało bardzo dużo Polaków wypędzonych z Kresów przez okupanta sowieckiego po 1945 r. Z tymi ludźmi miał kontakt na co dzień. Słyszał setki opowiadań i wspomnień kresowych, w wyniku czego sam zainteresował się Kresami w wieku 15 lat. To była jego pierwsza, i po dziś dzień pozostająca, najważniejsza pasja, która także zaowocowała pracą społeczną. W 1968 r. założył pierwszą w Australii polską organizację kresową – Koło Lwowian i Miłośników Miasta Lwowa w Australii, a w 1970 r. kierował australijską akcją protestacyjną przeciwko burzeniu Cmentarza Orląt we Lwowie przez władze sowieckie. Został odznaczony Złotą Odznaką Honorową Koła Lwowian w Londynie (1971), Krzyżem Zasługi (1991), Srebrnym Medalem Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”  w Warszawie (2006) oraz odznaką „Pamięci Ofiar Ludobójstwa OUN-UPA” (2015). Jest autorem wielu setek tekstów na tematy kresowe, które były drukowane w kilkunastu czasopismach oraz czterech książek kresowych.

Źródło:

http://www.oficynamjk.com.pl/nasza-oferta.html

Wydawca: Oficyna Wydawnicza Kucharski

ISBN: 978-83-64232-20-6 (tom I) i 978-83-64232-26-8 (tom II)

Rok wydania: 2017 (tom I)  i 2018 (tom II)

Liczba stron: 664 (tom I)  i 690 (tom II)

„Oko Proroka”

Władysław Łoziński „Oko Proroka, czyli Hanusz Bystry i jego przygody”

Rok 1614 r. Przedborze, niewielka wieś na Kresach, leżąca gdzieś przy trakcie wiodącym do Lwowa, Sambora i Przemyśla. Rodzina młodego, piętnastoletniego chłopca Hanusza Bystrego zmuszona jest do opuszczenia gospodarstwa. Ojciec chłopca aby uratować swój skromny majątek i zapewnić rodzinie godziwy byt musi zdobyć dużą sumę pieniędzy. Wyrusza więc jako furman z orszakiem kupieckim na niebezpieczną wyprawę do Turcji. W tych niespokojnych czasach przez Przedborze przejeżdżają żołnierze powracający z wojny z Turkami. Do wioski przybywa również pewien kozak i zatrzymuje się w domostwie Bystrego. Semen Bedryszko pomaga w gospodarstwie, uczy młodego Hanusza radzenia sobie w lesie, posługiwania się łukiem i wielu jeszcze innych przydatnych umiejętności. Hanusz zaprzyjaźnia się z niewiele starszym od siebie kozakiem, a ten powierza mu pod przysięgą pewien sekret związany z cennym diamentem nazywanym Okiem Proroka. Aby dotrzymać słowa danego Semenowi Hanusz wikła się w cały szereg niespodziewanych zdarzeń. Na domiar złego ojciec chłopca nie wraca z tureckiej wyprawy. Dzielny piętnastolatek postanawia najpierw wyruszyć za chlebem, aby ulży doli osamotnionej matki, a później kiedy nadarza się okazja decyduje się na karkołomną wyprawę w poszukiwaniu zaginionego ojca.

Fabuła powieści Władysława Łozińskiego (1843-1913) ogniskuje się wokół podróży Hanusza Bystrego na południe Europy. Przemierzając nieznane miasta i góry chłopiec przeżywa wiele niebezpiecznych przygód. Na jego drodze stają zastępy postaci przeróżnych narodowości. Jedni starają się go wesprzeć, innych zaś musi się wystrzegać i bacznie śledzić ich poczynania. Tu trzeba nadmienić że autor zadbał, aby sylwetka nawet trzeciorzędnego bohatera zapadła czytelnikowi w pamięć. Niektóre z postaci są naszkicowane nieco grubszą kreską, przez co autorowi udało się osiągnąć pewien efekt komiczny.

Autor „Oka Proroka” był młodszym bratem Walerego Łozińskiego, zmarłego przedwcześnie pisarza, posiadającego w dorobku jedną z najpoczytniejszych polskich książek przygodowych „Zaklęty dwór”[1]. Łoziński nie byłby sobą gdyby po macoszemu potraktował warstwę obyczajową powieści. Posiadający w dorobku tak uznane dzieła jak „Życie polskie w dawnych wiekach” czy „Prawem i lewem. Obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII wieku” pisarz znakomicie oddał klimat kresowych wiosek, miast i miasteczek. Autor starał się także przedstawić stosunki panujące na wsi pańszczyźnianej oraz wprowadzić czytelnika w barwny świat lwowskich kupców. W przeciwieństwie choćby do Sienkiewicza, w powieści „Oko Proroka” bohaterowie wywodzący się ze szlachty nie odgrywają istotnej roli. Łoziński uwypukla natomiast postawę etyczną i troskę mieszczan o rozwój dawnej Rzeczypospolitej.

Konstrukcja fabuły jest dość prosta. Pisarz na przemian rzuca bohaterowi kłody pod nogi, to znów wyciąga do niego pomocną dłoń. Hanusz Bystry przemierza niestrudzenie kolejne mile, przezwyciężając piętrzące się przed nim trudności. Z naiwnego, wychowanego na wsi chłopca przeistacza się rozsądnie myślącego, odważnego i potrafiącego dotrzymać słowo młodzieńca. Wartka akcja sprawia, że po odłożeniu na chwilę książki mamy ochotę natychmiast znów po nią sięgnąć, aby przekonać się, czy z pozoru skazana na niepowodzenie misja jakiej podjął się Hanusz zostanie doprowadzona do szczęśliwego końca.

Powieść ukazała się w 1899 r. W wydaniu  z 1989 r. nie zdecydowano się na szczęście na uwspółcześnienie charakterystycznych cech ówczesnego języka i pozostawiono w tekście liczne wyrażenia gwarowe, prowincjonalizmy, czy rusycyzmy. W 1982 r. miała miejsce premiera filmu fabularnego „Oko Proroka”, a w 1985 r. na ekrany telewizorów trafił serial „Oko Proroka czyli Hanusz Bystry i jego przygody”. W 1984 r. zrealizowano również film „Przeklęte Oko Proroka”, przedstawiający dalsze losy rodziny Hanusza oraz kozaka Semena. Reżyserem wszystkich produkcji był Paweł Komorowski[2]. Powieść jest o wiele lepsza od filmów. Polecam.

Wydawca: Wydawnictwo Literackie

ISBN: 83-08-02062-3

Rok wydania: 1989

Liczba stron: 298

---

[1] Recenzje powieści Walerego Łozińskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Walery%20%C5%81ozi%C5%84ski

[2] http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?osoba=113961

„Wracając do Wilna”

Tadeusz Tomaszewski „Wracając do Wilna”

Tadeusz Tomaszewski urodził się w 1957 r. na Wileńszczyźnie, ukończył studia aktorskie w Mińsku na Białorusi oraz reżyserskie w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Pracował następnie w Instytucie Polskim w Wilnie jako koordynator przedsięwzięć kulturalnych, a od ponad 10 lat jest redaktorem audycji polskich w wileńskim Radiu Litewskim. Od wielu lat śledzi losy dawnych wilnian – głównie Polaków, którzy albo urodzili się w Wilnie w okresie Dwudziestolecia międzywojennego, albo spędzili w mieście nad Wilią ważne lata swego życia. Książka Wracając do Wilna jest efektem licznych rozmów z tymi osobami, prowadzonych już na początku XXI wieku. Zawiera 21 wywiadów; wśród rozmówców Autora znaleźli się wybitni przedstawiciele polskiej kultury, sztuki i nauki, między innymi Barbara Skarga, Hanna Świda-Ziemba, Danuta Szaflarska, Emil Karewicz, Jadwiga Pietraszkiewicz, Romuald Twardowski, Franciszek Walicki, mieszkający po wojnie w Polsce w jej nowych granicach; a także osoby, które w Wilnie pozostały: Polka Janina Gieczewska i Litwinka Birutė Mackonytė.

„Jest to książka nie tyle napisana, co «nagadana», zbiór wspomnień sięgających czasów polskiego Wilna i okresu wojny oraz lat powojennych, przez większość moich rozmówców spędzonych w nowej Polsce, tej bez Wilna, do którego jednak każdy z nich tak czy inaczej wracał. Ci natomiast, którzy Wilna nie opuścili, sięgali we wspomnieniach do lat swojego dzieciństwa i młodości, przywołując obrazy miasta sprzed epoki powszechnego dostępu do techniki fotograficznej i filmowej. Jest zgrabne litewskie słowo: pakeleivis, znaczące tyle, co towarzysz podróży. Słuchając opowieści o powrotach do niegdysiejszego i współczesnego Wilna, czułem się takim cichym pakeleivisem, zasłuchanym w głosy ludzi na zawsze z tym miastem związanych i ich niepowtarzalne historie. Zebrane razem składają się one na portret zbiorowy wilnian XX wieku i historię miasta, do którego się wraca”. (Ze wstępu Tadeusza Tomaszewskiego do książki).

Teksty uzupełnia zbiór kilkudziesięciu fotografii; większość z nich pochodzi z archiwów rodzinnych rozmówców autora książki (wiele zdjęć nie było dotąd publikowanych), a część to fotografie Wilna i Wileńszczyzny z okresu Dwudziestolecia. Ponadto w książce zamieszczono dwie oryginalne, historyczne mapy: Wileńszczyzny oraz śródmieścia Wilna w latach 30. XX wieku.

Rozmówcami p. Tadeusza Tomaszewskiego są:

1. Stanisław Morelowski (ur. w 1931 r. w Wilnie), architekt, syn Mariana Morelowskiego, historyka sztuki, profesora Uniwersytetu Stefana Batorego.

2. Zofia Jamontt (ur. w 1928 r. w Wilnie, zm. w 2013 r. w Poznaniu), córka Macieja Jamontta, wileńskiego adwokata (aresztowany w październiku 1939 r. przez Sowietów, zmarł rok później w więzieniu w Mińsku).

3. Józefa Hennelowa (ur. w 1925 r. w Wilnie), od 1948 r. związana przez wiele lat z redakcją „Tygodnika Powszechnego” w Krakowie.

4. Janina Gieczewska (ur. w 1924 r. w Wilnie), mieszkająca w Wilnie do dziś, polonistka, była redaktorka podręczników w języku polskim na Litwie, obecna prezes Polskiej Sekcji Wileńskiej Wspólnoty Więźniów Politycznych i Zesłańców.

5. Stefan Burczyk (ur. w 1924, mieszkał w Wilnie w l. 1925–1945, zm. w 2014 r. w Olsztynie), aktor teatralny i filmowy (m.in. Aktorzy prowincjonalni, Jeszcze nie wieczór).

6. Danuta Szaflarska (ur. w 1915 r., zm. w 2017 r.), w Wilnie przebywała od sierpnia 1939 r. do lata 1941 r.; grała na polskiej scenie teatralnej w Wilnie w okresie rządów litewskich (1939–1940) i sowieckich (1940–1941), później przedostała się do Warszawy; powszechnie znana i lubiana aktorka filmowa (Zakazane piosenki, Skarb, Pora umierać), także teatralna.

7. Emil Karewicz (ur. w 1923 r. w Wilnie), aktor teatralny i filmowy, debiutował w 1941 r. w wileńskim Teatrze Małym; w l. 1944–1947 żołnierz „ludowego” Wojska Polskiego; szeroko później znany i popularny dzięki rolom w Krzyżakach i serialu Stawka większa niż życie.

8. Maciej Musa Konopacki (ur. w 1926 r. w Wilnie), Tatar, muzułmanin, syn Hassana Konopackiego, oficera armii carskiej, później działacza społeczności tatarskiej i białoruskiej w Wilnie.

9. Maria Janina Michejda (ur. w 1924 r. w Wilnie, zm. w 2010 r.), pochodziła z rodziny Kiełczewskich, a po matce z Wańkowiczów (krewna Melchiora); w czasie wojny łączniczka i sanitariuszka w Armii Krajowej; potem więziona w sowieckim łagrze; tłumaczka z języka angielskiego.

10. Wacław Dziewulski (ur. w 1924 r. w Wilnie), syn Władysława Dziewulskiego, astronoma, profesora i rektora Uniwersytetu Stefana Batorego, twórcy Obserwatorium Astronomicznego w Wilnie w latach 30.

11. Barbara Skarga (ur. w 1919 r., zm. w 2009 r.), studentka Uniwersytetu Stefana Batorego, w czasie wojny żołnierz Okręgu Wileńskiego ZWZ i AK, uczestniczka operacji „Ostra Brama”, potem do końca 1955 r. więziona przez Sowietów; filozof, etyk, profesor Polskiej Akademii Nauk, członek Polskiej Akademii Umiejętności.

12. Leszek Jan Malinowski (ur. w 1925 r. w Wilnie, zm. w 2010 r.), uczestnik konspiracji Armii Krajowej, po wojnie kurier podziemia między Polską a Zachodem; później historyk literatury; niezwykle zasłużony dla dokumentowania historii i kultury polskiego Wilna i Wileńszczyzny: inicjator i redaktor „Wileńskich Rozmaitości” (1990–2010), współtwórca serii książek Biblioteka Wileńskich Rozmaitości oraz Encyklopedii Ziemi Wileńskiej.

13. Birutė Mackonytė (ur. w 1928 r., zm. w 2017 r.), wilnianka, Litwinka, dziennikarka, autorka powieści kryminalnych; córka Rapolasa Mackonisa (Rafała Mackiewicza), litewskiego działacza narodowego w Wilnie w okresie Dwudziestolecia międzywojennego i w latach wojny, w l. 1952–1956 więźnia łagru.

14. Tadeusz Bujnicki (ur. w 1933 r. w Wilnie), historyk literatury, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; syn Teodora Bujnickiego, przedwojennego literata, poety, członka grupy Żagary.

15. Andrzej Zgorzelski (ur. w 1934 r. w Wilnie, zm. w 2017 r.), filolog anglista, profesor Uniwersytetu Gdańskiego; syn Czesława Zgorzelskiego, polonisty, po wojnie profesora na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

16. Irena Totwen-Nowakowska (ur. w 1924 r., w Wilnie mieszkała w l. 1925–1945), wraz z matką Olgą i siostrą Ewą tworzyła Wileński Teatr Łątek (czyli marionetek), działający najpierw w Wilnie, a po wojnie kolejno w Białymstoku, Łodzi i Gdańsku.

17. Hanna Świda-Ziemba (ur. w 1930 r. w Wilnie, zm. w 2012 r.), córka wileńskiego adwokata (Witold Świda, późniejszy profesor Uniwersytetu Wrocławskiego) i lekarki; socjolog, w czasach PRL-u aktywna w opozycji, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

18. Romuald Twardowski (ur. w 1930 r. w Wilnie), kompozytor i pedagog, wykładowca Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej, potem Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w warszawie.

19. Jadwiga Pietraszkiewicz (ur. w 1919 r. w Nalibokach w województwie nowogródzkim, zm. w 2013 r.), córka organisty w Chorzowie pod Mołodecznem; śpiewaczka operowa (sopran) i pedagog; po wojnie solistka Litewskiego Teatru Opery i Baletu, występowała też w Moskwie i Leningradzie, a od w 1959 r. w Polsce.

20. Franciszek Walicki (ur. w 1920 r., zm. w 2015), w Wilnie mieszkał w l. 1922–1942; po wojnie organizator życia muzycznego, promotor w Polsce jazzu, potem bigbitu i rocka, opiekun artystyczny zespołów (Czerwono-Czarni, Niebiesko-Czarni, Breakout, SBB), autor tekstów przebojów Czesława Niemena, Miry Kubasińskiej, Ady Rusowicz, Piotra Szczepanika…

21. Lidia Zonn (ur. w 1934 r. w Wilnie), córka astronoma Włodzimierza Zonna, przed wojną studenta i pracownika Uniwersytetu Stefana Batorego, po wojnie profesora Uniwersytetu Warszawskiego; montażystka filmowa, wykładowca PWSFTviT w Łodzi.

Źródło:

http://www.czytelnik.pl/?ID=ksiazka&ID2=519&nazwa_dzialu=BESTSELLERY

Wydawca: Czytelnik

ISBN:  978-83-07-03430-0

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 428

„Polskie dzieje Kijowa”

Marian Kałuski „Polskie dzieje Kijowa”

W historiografii rosyjskiej i ukraińskiej w ogóle nie istnieje polska historia Kijowa. Tymczasem stolica Ukrainy ma bogatą polską historię, co powinno być uznane przez Ukraińców za fakt historyczny nie podlegający dyskusji, a tym bardziej przekreślaniu. Bez polskiej historii Kijowa nie ma pełnej i prawdziwej historii tego miasta. Podkreślanie wielokulturowości Kijowa powinno leżeć w ukraińskim interesie narodowym. Zaakcentowanie wieloetnicznego charakteru miasta, szczególnie w przeszłości, do którego posiadania Polska nie rości pretensji, to przeciwstawianie się agresywnej i szowinistycznej propagandzie rosyjskiej, że Kijów w swych dziejach to miasto z „krwi i kości” rosyjskie, że to „matka miast rosyjskich”, a Rosjanie mają prawo do jego posiadania. Historia Polaków w Kijowie i wspólna ukraińsko-polska historia tego miasta, była zazwyczaj harmonijna i ten fakt nie powinien dzielić obu narodów, a raczej zachęcać je do budowania czy pogłębiania przyjaźni.

Źródło:

http://www.oficynamjk.com.pl/nasza-oferta.html

Wydawca: Oficyna Wydawnicza Kucharski

ISBN: 978-83-64232-07-7

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 234

„Wołyńskie echa”

Kamil De Pourbaix „Wołyńskie echa”

Historia mojego życia piórem ujęta

Pamiętnik ten, pełen blasków i cieni z lat mojego życia na tak bliskim mojemu sercu Wołyniu, pisałem z myślą o moich dzieciach, wnukach, wnuczkach i ich potomnych, z nadzieją, że przeczytawszy jego stronice, łatwiej im będzie zrozumieć sens swojego istnienia. Chciałbym, by odnaleźli dla siebie swoją najszczęśliwszą ścieżkę życiową i mogli kroczyć nią niezłomnie z honorem, bez lęku, zawsze z podniesionym czołem. Omijali przeszkody, kochali świat i ludzi. Umieli szanować i wybaczać.

Powinniśmy pamiętać o tych, co życie i miłość nam dali. Myślą łączyć się z tymi, co nas na ziemskim padole zostawić musieli. Nie wstydzić się łzy tęsknoty po nich uronić. Ich dusze są z nami, aby zawsze nas chronić. (Kamil de Pourbaix)

Źródło:

http://wydawnictwopoligraf.pl/976/de-pourbaix-kamil/wolynskie-echa-historia-mojego-zycia-piorem-ujeta.html

Wydawca: Poligraf

ISBN: 978-83-7856-734-9

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 234

„Sprawy kresowe bez cenzury”

Marian Kałuski „Sprawy kresowe bez cenzury”

Tom I i tom II

Marian Kałuski jest dziennikarzem, pisarzem, historykiem polskim i australijskim oraz podróżnikiem (był w 81 krajach), mieszkającym w Australii od 1964 r. Był redaktorem (1974-77) „Tygodnika Polskiego” w Melbourne, współzałożycielem i kierownikiem Studium Historii Polonii Australijskiej (1977). Jego zasługą było wydanie przez Pocztę Australijską (Australia Post) w 1983 r. znaczka pocztowego upamiętniającego zasługi Pawła Edmunda Strzeleckiego dla Australii (wydał dwie jego biografie po angielsku). Jest członkiem Światowej Rady Badań nad Polonią (Warszawa). Autor m.in. 23 książek z zakresu historii, religii, Kresów i Polaków na świecie, w tym: Jan Paweł II. Pierwszy Polak papieżem (Australia 1979, USA 1980), The Poles in Australia (1985), Litwa. 600-lecie chrześcijaństwa 1387-1987 (1987), Ukraiński zamach na Polskie Sanktuarium Narodowe pod Monte Cassino (1989), Wypełniali przykazanie miłosierdzia. Polski Kościół i polscy katolicy wobec holocaustu (2000), Cienie, które dzielą. Zarys stosunków polsko-żydowskich na Ziemi Drohobyckiej (2000), Polacy w Chinach (2001), Polska-Chiny 1246-1996 (2004), Polskie dzieje Gdańska (2004), Polacy w Nowej Zelandii (2006), Śladami Polaków po świecie (2007), Polonia katolicka w Australii (2010), Polskie dzieje Kijowa (2015), Włochy – druga ojczyzna Polaków. Powiązania Polski i Polaków z Rzymem, Watykanem, Florencją i Wenecją (2016), Polacy w Indiach i powiązania polsko-indyjskie (2016).

Marian Kałuski pochodzi z Pomorza Gdańskiego. Lata dziecięce i młodzieńcze spędził na Ziemiach Zachodnich, gdzie zamieszkało bardzo dużo Polaków wypędzonych z Kresów przez okupanta sowieckiego po 1945 r. Z tymi ludźmi miał kontakt na co dzień. Słyszał setki opowiadań i wspomnień kresowych, w wyniku czego sam zainteresował się Kresami w wieku 15 lat. To była jego pierwsza, i po dziś dzień pozostająca, najważniejsza pasja, która także zaowocowała pracą społeczną. W 1968 r. założył pierwszą w Australii polską organizację kresową – Koło Lwowian i Miłośników Miasta Lwowa w Australii, a w 1970 r. kierował australijską akcją protestacyjną przeciwko burzeniu Cmentarza Orląt we Lwowie przez władze sowieckie. Został odznaczony Złotą Odznaką Honorową Koła Lwowian w Londynie (1971), Krzyżem Zasługi (1991), Srebrnym Medalem Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”  w Warszawie (2006) oraz odznaką „Pamięci Ofiar Ludobójstwa OUN-UPA” (2015). Jest autorem wielu setek tekstów na tematy kresowe, które były drukowane w kilkunastu czasopismach oraz czterech książek kresowych.

Jego najnowsza książka jest jak gdyby „Biblią kresową”. Po jej przeczytaniu Czytelnik pozna prawdę o Kresach, jakiej nie znajdzie w żadnej innej jednotomowej publikacji na ten temat.

Spis treści:

Kresy

Granica bezprawia i krzywdy

Polska polityka wschodnia

Polska historia Kresów

Kresy w dziejach polskiego chrześcijaństwa

Kresy w życiu narodu polskiego

Znani Polacy pochodzący z Kresów

Polskie dziedzictwo narodowe więzione na Ukrainie, Litwie i Białorusi

Kresowiana w zbiorach polskich

Ukraina

Lwów

Małopolska Wschodnia

Wołyń

Litwa

Wilno i Wileńszczyzna dziś litewska

Białoruś

Wileńszczyzna dziś białoruska

Grodzieńszczyzna

Nowogródczyzna

Polesie

Źródło:

http://www.oficynamjk.com.pl/nasza-oferta.html

Wydawca: Oficyna Wydawnicza Kucharski

ISBN: 978-83-64232-20-6 (tom I) i 978-83-64232-26-8 (tom II)

Rok wydania: 2017 (tom I)  i 2018 (tom II)

Liczba stron: 664 (tom I)  i 690 (tom II)

„Historia wspólna czy rozdzielna”

Maria Barbara Piechowiak (pseud. Topolska) „Historia wspólna czy rozdzielna”

Polacy, Litwini, Białoerusini, Ukraińcy w ich dziejowym stosunku (XV-XX w.)

Autorka, prof. emeryt. Uniwersytetu Zielonogórskiego, od lat 1970. specjalizując się w mało znanej z powodów polityki historycznej i mało rozpowszechnianej tematyce, stawia w swej książce szereg pytań. Próby odpowiedzi dotyczą wspólnej z Polską przeszłości Litwinów, Białorusinów i Ukraińców. Ich wspólnych zasług w pochodzie zachodnioeuropejskiej cywilizacji (głównie w j. polskim) – odmiennej od Rosji. A także zalet tego modelu, tworzonego z udziałem przedstawicieli również innych narodowości i wyznań, co symbolizuje przyjmowanie go przez carów Rosji i ich otoczenie od połowy XVII w. W tej książce – twórcy nowoczesnych państw  narodowych – występują jako członkowie europejskiej wspólnoty od kilku wieków, do której po bolesnych doświadczeniach XX w. usiłują obecnie powrócić.

Kościół katedralny we Lwowie

Zobaczmy jak wiele czynników wpływa nadal na niewłaściwe oceny wspólnych niegdyś zasług, podziwianych w państwach zachodnich. Przyczyniły się one do utrwalania i wzrastania  stereotypów oraz, w celu umacniania świadomości narodowej, prowadziły do bratobójczych walk. Esej X – w podsumowaniu – wskazuje na efekty procesu bliskości i następnie przejawów obcości aż do naszych dni. 

Źródło:

http://www.oficynamjk.com.pl/nasza-oferta.html

Wydawca: Oficyna Wydawnicza Kucharski 

ISBN: 978-83-64232-05-3

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 380

„Sprawy kresowe bez cenzury”

Marian Kałuski „Sprawy kresowe bez cenzury”

Tom I i tom II

Marian Kałuski jest dziennikarzem, pisarzem, historykiem polskim i australijskim oraz podróżnikiem (był w 81 krajach), mieszkającym w Australii od 1964 r. Był redaktorem (1974-77) „Tygodnika Polskiego” w Melbourne, współzałożycielem i kierownikiem Studium Historii Polonii Australijskiej (1977). Jego zasługą było wydanie przez Pocztę Australijską (Australia Post) w 1983 r. znaczka pocztowego upamiętniającego zasługi Pawła Edmunda Strzeleckiego dla Australii (wydał dwie jego biografie po angielsku). Jest członkiem Światowej Rady Badań nad Polonią (Warszawa). Autor m.in. 23 książek z zakresu historii, religii, Kresów i Polaków na świecie, w tym: Jan Paweł II. Pierwszy Polak papieżem (Australia 1979, USA 1980), The Poles in Australia (1985), Litwa. 600-lecie chrześcijaństwa 1387-1987 (1987), Ukraiński zamach na Polskie Sanktuarium Narodowe pod Monte Cassino (1989), Wypełniali przykazanie miłosierdzia. Polski Kościół i polscy katolicy wobec holocaustu (2000), Cienie, które dzielą. Zarys stosunków polsko-żydowskich na Ziemi Drohobyckiej (2000), Polacy w Chinach (2001), Polska-Chiny 1246-1996 (2004), Polskie dzieje Gdańska (2004), Polacy w Nowej Zelandii (2006), Śladami Polaków po świecie (2007), Polonia katolicka w Australii (2010), Polskie dzieje Kijowa (2015), Włochy – druga ojczyzna Polaków. Powiązania Polski i Polaków z Rzymem, Watykanem, Florencją i Wenecją (2016), Polacy w Indiach i powiązania polsko-indyjskie (2016).

Marian Kałuski pochodzi z Pomorza Gdańskiego. Lata dziecięce i młodzieńcze spędził na Ziemiach Zachodnich, gdzie zamieszkało bardzo dużo Polaków wypędzonych z Kresów przez okupanta sowieckiego po 1945 r. Z tymi ludźmi miał kontakt na co dzień. Słyszał setki opowiadań i wspomnień kresowych, w wyniku czego sam zainteresował się Kresami w wieku 15 lat. To była jego pierwsza, i po dziś dzień pozostająca, najważniejsza pasja, która także zaowocowała pracą społeczną. W 1968 r. założył pierwszą w Australii polską organizację kresową – Koło Lwowian i Miłośników Miasta Lwowa w Australii, a w 1970 r. kierował australijską akcją protestacyjną przeciwko burzeniu Cmentarza Orląt we Lwowie przez władze sowieckie. Został odznaczony Złotą Odznaką Honorową Koła Lwowian w Londynie (1971), Krzyżem Zasługi (1991), Srebrnym Medalem Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”  w Warszawie (2006) oraz odznaką „Pamięci Ofiar Ludobójstwa OUN-UPA” (2015). Jest autorem wielu setek tekstów na tematy kresowe, które były drukowane w kilkunastu czasopismach oraz czterech książek kresowych.

Jego najnowsza książka jest jak gdyby „Biblią kresową”. Po jej przeczytaniu Czytelnik pozna prawdę o Kresach, jakiej nie znajdzie w żadnej innej jednotomowej publikacji na ten temat.

Z uwagi na duże zainteresowanie Czytelników ukazał się tom II:

Spis treści:

Kresy

Granica bezprawia i krzywdy

Polska polityka wschodnia

Polska historia Kresów

Kresy w dziejach polskiego chrześcijaństwa

Kresy w życiu narodu polskiego

Znani Polacy pochodzący z Kresów

Polskie dziedzictwo narodowe więzione na Ukrainie, Litwie i Białorusi

Kresowiana w zbiorach polskich

Ukraina

Lwów

Małopolska Wschodnia

Wołyń

Litwa

Wilno i Wileńszczyzna dziś litewska

Białoruś

Wileńszczyzna dziś białoruska

Grodzieńszczyzna

Nowogródczyzna

Polesie

Źródło:

http://www.oficynamjk.com.pl/nasza-oferta.html

Wydawca: Oficyna Wydawnicza Kucharski 

ISBN: 978-83-64232-20-6 (tom I) i 978-83-64232-26-8 (tom II)

Rok wydania: 2017 (tom I)  i 2018 (tom II)

Liczba stron: 664 (tom I)  i 690 (tom II)

„Między mitem a rzeczywistością. Kresy Wschodnie w XIX i XX wieku”

Adriana Dawid, Joanna Lusek (red. nauk.) 

„Między mitem a rzeczywistością. Kresy Wschodnie w XIX i XX wieku”

Niniejsza monografia łączy w sobie wyniki badań z zakresu literatury polskiej oraz historii, dobrze zatem wpisuje się w respektowany dziś nurt badań interdyscyplinarnych. Zauważalna jest w niej obecność tak istotnych wątków jak dzieje miast, funkcjonowanie urzędów i organizacji, a także działalność postaci wybijających się w historii i literaturze. W artykułach zamieszczonych w tomie przewija się wątek szeroko rozumianego dziedzictwa, w równej mierze politycznego i militarnego, jak i kulturalnego. Interesujące fragmenty znajdą tu dla siebie także badacze przemian zachodzących w mentalności większych społeczności, w tym przypadku obecnych lub dawnych mieszkańców Kresów dawnej Rzeczypospolitej – miejsca stykania się wielu kultur, grup etnicznych i religii.

Obraz powstały dzięki Autorom tomu charakteryzuje się – co istotne – próbą uzyskania dystansu do tradycji i oddzieleniem stereotypowego, a często także sielankowego, kresowego mitu od historycznej rzeczywistości. Efektem ich pracy jest obraz bardzo przestrzenny, także w chronologicznym sensie, a temat przewodni – obraz Kresów w ludzkiej świadomości utrwalonej piórem i obrazem – jest dynamiczny i zmienny. Dodatkowym atutem doboru tekstów jest przyjęty w nich szeroki przekrój społeczny. (dr hab. prof. UO Magdalena Ujma)

Źródło:

http://wydawnictwo.uni.opole.pl/miedzy-mitem-a-rzeczywistoscia-kresy-wschodnie-w-xix-i-xx-wieku.html

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego

ISBN: 978-83-7395-748-0

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 458

„Wołyń. Mówią świadkowie ludobójstwa”

Marek A. Koprowski „Wołyń. Mówią świadkowie ludobójstwa”

Wspomnienia naocznych świadków! Niniejszy tom zawiera relacje żołnierzy walczących na Wołyniu. Tych, którzy, choć coraz mniej liczni, jeszcze żyją, jak i tych, którzy odeszli już na wieczną wartę i wydania tej książki nie doczekali. Nie ma już wśród nas płk. Jana Niwińskiego czy Bogusława Rosińskiego. Niektóre z osób, dzielące się tutaj swoimi relacjami, jak Zygmunt Mogiła-Lisowski czy Franciszek Leszczyński mają już kłopoty z poruszaniem się i rzadko opuszczają mieszkania. Franciszek Leszczyński ukończył 96 lat i jest najstarszym żyjącym żołnierzem dywizji, który przeszedł cały jej szlak bojowy, dźwigając ciężki karabin maszynowy. Jeszcze i dziś zrywa się w nocy oblany potem, bo zdaje mu się, że słyszy komendę: „Broń maszynowa do przodu!”. Autorkami relacji są także sanitariuszki Wacława Borucińska i Dyoniza Szwed. 

Wszyscy rozmówcy Marka Koprowskiego dają świadectwo prawdzie o tym, że w 1943 roku Ukraińcy przeprowadzili na Wołyniu zaplanowane ludobójstwo Polaków. Jak również, że dokonali tego z bezwzględnym okrucieństwem! Z relacji żołnierzy 27 WDP AK czytelnik dowie się o wielu interesujących szczegółach z życia Wołynia przed II wojną światową, a także podczas pierwszej okupacji sowieckiej. Pozna również powojenne losy bohaterów zawartych w tomie opowieści. 

Książka zawiera liczącą kilkaset nazwisk, unikatową listę obrońców Przebraża, ustalonych przez śp. ppłk. Mirosława Łozińskiego, którego pamięci cały ten tom został poświęcony. Choć Wołyń. Mówią świadkowie ludobójstwa jest książką samodzielną, można potraktować ją jako kontynuację zbiorów wspomnień zawartych w książkach Wołyń. Epopeja polskich losów 1939-2013 ‒ Akt I, Akt II i Akt III oraz Wołyń. Wspomnienia żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK. 

Źródło:

http://www.replika.eu/index.php?k=ksi&id=61

Wydawca: Replika

ISBN: 978-83-7674-528-2
Data wydania: 2016
Liczba stron: 312

„Kresowi Sarmaci”

Joanna Puchalska „Kresowi Sarmaci”

„Kresowi Sarmaci”, kolejne po „Dziedziczkach Soplicowa” wydawnictwo związane z tematyką kresową w dorobku Joanny Puchalskiej, to jedna z najlepszych książek z niemal stu, jakie przeczytałem w upływającym 2015 r. Postacie przedstawione na kartach książki łączy nie tylko pochodzenie, lecz przede wszystkim przywiązanie do tradycji, polskości i dawnych ideałów. Wśród źródeł po jakie sięgała autorka pracując nad publikacją nie brak wspomnień i pamiętników, dzięki czemu udało się jej stworzyć niezwykle plastyczny, wiarygodny i ciepły obraz świata, który bezpowrotnie przeminął.

Dwór w Otmycie. Fot. Jan Bułhak. Źródło: Joanna Puchalska „Kresowi Sarmaci”, s. 215.

Jeden z rozdziałów poświęcony jest latom dziecinnym Jana Bułhaka. Przyszły wybitny fotografik spędził je w dworku w Ostaszynie położonym w pobliżu Nowogrodka. Obserwujemy jak pośród malowniczych lasów, nad brzegami Świtezi dojrzewa miłość do ziemi ojczystej oraz kształtuje się wrażliwość artystyczna młodego człowieka. Autorka nie szczędzi czytelnikowi detali, ułatwiających przeniesienie się do schyłkowych lat XIX stulecia. Wraz z małym Jankiem i jego rodzicami odwiedzamy okoliczne dwory, należące do skoligaconych z Bułhakami rodzin. Zasiadamy do stołów, na których królują potrawy przyrządzone ze składników pochodzących z własnych pól i folwarków. Przysłuchujemy się dyskusjom starszych. Mimo że w tamtych czasach dzieci przy stole nie odzywały się nie pytane, zniecierpliwione potrafiły porozumieć się ze sobą wzrokiem i bezgłośnie umówić na wyprawę po słodkie poziomki do najbliższego lasu.

Sielskie obrazki ukazane w tym rozdziale nieodparcie kojarzą się ze scenkami wyjętymi z klasycznych powieści dla młodych czytelników autorstwa Kornela Makuszyńskiego. Nie wszystkie historie są jednak aż w tak wielkim stopniu wypełnione słońcem i beztroską jak ta przedstawiona powyżej. Każdy z rozdziałów zawiera niezwykle precyzyjną rekonstrukcję codziennego życia Polaków, mieszkających na wschodnich rubieżach dawnej Polski.

Nie można zapominać, że XIX wiek upłynął naszym przodkom na marzeniach i walce o powrót Rzeczypospolitej na mapę Europy. Na niemal czterystu stronach książki Joanny Puchalskiej przeczytamy wiele dramatycznych opowieści, których bohaterami są powstańcy, działacze niepodległościowi, żołnierze, duchowni, politycy i ziemianie. Niewielu z nich miało szczęście zachować w pamięci choć okruchy wspomnień z lat, kiedy na polskim tronie zasiadał Stanisław August Poniatowski. Autorka we wstępie zdradza, że w składającej się czternastu opowieści książce, przedstawiła jedynie bohaterów, których losy potrafiły poruszyć jej emocje. Stąd też ukazane przez nią historie wzruszają, czasem rozśmieszają i zmuszają do refleksji. Polecam.

Wydawca: Fronda

ISBN: 978-83-8079-010-0

Rok wydania: 2015
Liczba stron: 392

Publikacje historyczne Spółdzielni Wydawniczej "Czytelnik" (cz. 2)

Andrzej Rostworowski „Ziemia, której już nie zobaczysz. Wspomnienia kresowe”

Wspomnienia ziemian dotyczą społeczności nieistniejącej już od ponad pół wieku. To przydaje im szczególnej wartości. Tom wspomnień kresowych Andrzeja Rostworowskiego wzbogaca naszą wiedzę o dziejach polskiego ziemiaństwa. Wiele w nim interesujących relacji i faktów, jak choćby fragment opisujący Zakład oo. Jezuitów w Chyrowie, który odegrał bardzo ważną rolę w kształtowaniu inteligencji polskiej.

Dodatkowym walorem tych wspomnień jest niewątpliwy talent literacki ich autora. Pochodził wszak z rodu, który wydał m. in. Karola Huberta Rostworowskiego, pisarza dziś już nieco zapomnianego, ale w swoim czasie cieszącego się sporą popularnością. Uważna lektura opracowanych przez Stanisława Jana Rostworowskiego przypisów pozwoli zrozumieć, jak wielu  utalentowanych ludzi przewinęło się przez dzieciństwo i młodość autora.(Z posłowia Andrzeja Garlickiego)

Źródło:

http://czytelnik.pl/?ID=ksiazka&ID2=469

Książka dostępna w formie e-booka:

www.publio.pl

www.virtualo.pl

www.nexto.pl

www.ravelo.pl

woblink.com

www.legimi.com

www.bezkartek.pl

www.swiatksiazki.pl

ebook.pl

Wydawca: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”

ISBN: 978-83-07-03365-5

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 512

Neill Lochery „Lizbona. Miasto Światła w cieniu wojny 1939-1945”

Portugalia była jednym z kilku państw europejskich, które nie wzięły bezpośredniego udziału w II wojnie światowej. Ale oficjalna neutralność nie oznaczała, że kraj odseparował się całkowicie od wydarzeń, które w latach 1939–1945 wstrząsały kontynentem. Co więcej, szczególny status Portugalii sprawił, że stała się ona terenem tajnych i jawnych działań dyplomacji wywiadów obu walczących w wojnie stron; z kolei dla tysięcy uciekinierów z płonącej Europy obiektem marzeń było miejsce na statku odpływającym z lizbońskiego portu do Ameryki. W lizbońskich kawiarniach, hotelach i w kasynie, na wąskich uliczkach starego miasta i na nabrzeżu Tagu krzyżowały się drogi emigrantów, dyplomatów, agentów wywiadów i tajniaków portugalskiej  policji politycznej. Atmosferę Lizbony w latach 1939–1945, wydarzenia, jakich była wówczas miejscem, ludzi, którzy w nich uczestniczyli, oraz działania dyktatora Portugalii, António Salazara, dla utrzymania neutralności kraju opisuje Neill Lochery (ur. 1965), brytyjski historyk i publicysta, specjalista w zakresie najnowszej historii regionu śródziemnomorskiego i Bliskiego Wschodu. Jego opis uzupełnia ponad 30 fotografii pochodzących z Lizbony i Portugalii z czasów II wojny światowej.

Źródło:

http://czytelnik.pl/?ID=ksiazka&ID2=454

Książka dostępna w formie e-booka:

http://www.publio.pl

http://www.virtualo.pl

http://www.nexto.pl

http://www.ravelo.pl

http://woblink.com

http://www.legimi.com

http://www.bezkartek.pl

http://www.swiatksiazki.pl

http://ebook.pl

Wydawca: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”

ISBN: 978-83-07-03320-4

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 311

„Ogród snu i pamięci"

Stanisław Sławomir Nicieja „Ogród snu i pamięci. 

Dzieje cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie

 i ludzi tam spoczywających w latach 1786-2010”

"Czy Cmentarz Łyczakowski we Lwowie to rzeczywiście jeden z najpiękniejszych i najoryginalniejszych cmentarzy europejskich? Czy takie domniemanie to może tylko przejaw polskiej i ukraińskiej megalomanii? Te pytania zadawałem sobie od początku mojej niezwykłej, fascynującej przygody z tą nekropolią [...]

Książka ta zamyka moje ponad 30-letnie badania dziejów Cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie. Wracałem tam z różną częstotliwością wielokrotnie. W cieniu cmentarnych drzew spędziłem całe miesiące. Napisałem w tym czasie kilkadziesiąt artykułów naukowych, udzieliłem dziesiątków wywiadów, poświęciłem temu tematowi kilka obszernych książek: „Cmentarz Łyczakowski”, „Cmentarz Obrońców Lwowa”, „Łyczaków. Dzielnica za Styksem”, „Lwowskie Orlęta”, które rozeszły się w dużych nakładach, w sumie ponad 300 tysięcy egzemplarzy. Publikacje te miały setki recenzentów nie tylko z katedr uniwersyteckich oraz w ważnych polskich i ukraińskich czasopismach, ale poddane były ocenie i krytyce rodzin lwowskich rozsianych po całym świecie. Otrzymałem od nich tysiące listów z korektami, uwagami, uzupełnieniami, sugestiami, które miały wpływ na ostateczny kształt kolejnych łyczakowskich książek.

Pomnik nagrobny Walerego Łozińskiego wspólnego autorstwa Cypriana Godebskiego, 

Abla Marii Periera i architekta Feliksa Księgarskiego, źródło: „Ogród snu i pamięci…”, s. 103.

Dzieje Łyczakowa to nigdy niekończąca się opowieść. Każda wyprawa na ten cmentarz to nowe odkrycia. Na tej słynnej nekropolii w ciągu jej ponad 225 lat istnienia pochowano około 400 tysięcy osób, z których szacunkowo ponad 10 tysięcy przekroczyło tzw. próg przeciętności, czyli czymś nadzwyczajnym się wyróżniło -zapisało swoje biografie w pamięci nie tylko swojej rodziny. [...]

Mimo wielu miesięcy spędzonych na Łyczakowie i w archiwach Lwowa, nie dotarłem do wielu tajemnic, nie rozszyfrowałem wielu anonimowych mogił i nie przywołałem wszystkich, którzy na to zasługiwali. Historia jest często niewdzięczna i niesprawiedliwa, zazdrośnie skrywająca sekrety. Człowiek może dokonać rzeczy największych, najwspanialszych, ale jeśli tego ktoś w odpowiednim czasie nie zapisze, nie zarejestruje w jakimś dokumencie, z upływem lat czyny te zanurzą się w ludzkiej niepamięci, pogrążą się w czeluści zapomnienia. A zdarza się, że czyny będą przypisane innym ludziom. [...]

Na kartach tej książki przywołuję setki nazwisk osób, których prochy spoczywają na Cmentarzu Łyczakowskim. Czynię to przy omawianiu pomników artystycznych, inskrypcji i epitafiów, przy opisach uroczystych pogrzebów, manifestacji patriotycznych, obrzędów cmentarnych. Ale pagórki Łyczakowa kryją również prochy wielu ludzi, którzy za życia przekroczyli próg przeciętności, a po śmierci spoczęli pod prostymi mogiłami bądź w grobowcach rodzinnych pozbawionych wartości artystycznych: polityków i wysokich urzędników, sędziów i prawników, uczonych i nauczycieli, architektów, lekarzy, działaczy społecznych i filantropów, twórców kultury – pisarzy, poetów, aktorów i różnego rodzaju artystów, wreszcie duchownych, kupców, przemysłowców i rzemieślników chlubnie zapisanych w dziejach Polski. Nie sposób w monografii Cmentarza Łyczakowskiego pominąć ich nazwisk." (ze wstępu)

Wydawca: Wydawnictwo MS

ISBN 978-83-61915-13-3

Rok wydania: 2010

Liczba stron: 544

Autor o książce:

http://www.nto.pl/magazyn/reportaz/art/4168333,moje-kresy-lyczakow-ogrod-snu-i-pamieci,id,t.html

Wywiad z Autorem:

http://dzieje.pl/aktualnosci/prof-nicieja-najpiekniejszy-jest-cmentarz-lyczakowski-we-lwowie

Więcej:

http://www.wydawnictwoms.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=80&Itemid=30

„Cmentarze na Żmudzi”

Jan Skłodowski "Cmentarze na Żmudzi. Polskie ślady przeszłości obojga narodów"

Dawne żmudzkie cmentarze stanowią, dzięki swej jednolitości historyczno-cywilizacyjnej, zwartą zabytkową przestrzeń kulturową, z tego więc powodu mogą być traktowane jako szeroko rozumiany zespół zabytkowy. Wpisują się one w krąg wspólnego dziedzictwa dwóch narodów- litewskiego i polskiego, które drogą wielowiekowego związku, dzięki aktowi unii lubelskiej, utworzyły Rzeczpospolitą Obojga Narodów - łączącą ziemie Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego, a następnie postanowieniem Konstytucji 3 maja - wspólne państwo, trwające - choć nie de jure, ale de facto - także przez lata rozbiorowej niewoli. Na niektórych tamtejszych cmentarzach do dziś napotkać można nawet bezwzględną przewagę nagrobków z polskojęzycznymi inskrypcjami. 

Fot. Kaplica grobowa Nałęcz-Gorskich na cmentarzu przy starym kościele w Szawkianach 

– widok dawny. Źródło: „Cmentarze na Żmudzi”, s.168

Na wielu liczne nagrobki takowe inskrypcje posiadają, ale są takie, gdzie zaledwie kilka polskich nagrobków pośród litewskiego „żywiołu” można odnaleźć. Spotkane tam pomniki nagrobne prezentują bardzo różne walory artystyczne i rzemieślnicze, niemniej stanową trwały ślad kultury materialnej i duchowej pokoleń żyjących na tamtej ziemi, a podległych formule: gente lithuanus natione polonus. Przesłaniem niniejszego albumu jest nie tylko przedstawienie w obrazie i słowie polskich śladów zachowanych na żmudzkich cmentarzach. Jest to także zaproszenie na mało dziś znany, a w zasadzie szerzej zupełnie nierozpoznany szlak historyczny. Jego badacze i miłośnicy napotkają tu wiele znaków obecnie prawie zapomnianych, ale ważnych i nadal mogących służy za drogowskazy ku jednoczącym wartościom uniwersalnym. (z okładki książki)

 Wydawca: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 

Departament Dziedzictwa Kulturowego

ISBN: 978-8362622-26-9

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 414

Źródło:

http://www.mkidn.gov.pl/

Audycja radiowa:

http://www.polskieradio.pl/8/3669/Artykul/1285523,Cmentarze-na-Zmudzi-wedrowka-po-kresowych-nekropoliach

Więcej o publikacji:

http://l24.lt/pl/kultura-pl/item/33225-prezentacja-monografii-polskie-slady-obojga-narodow-na-zmudzi

„Cmentarz Bernardyński w Wilnie 1810-2010”

„Cmentarz Bernardyński w Wilnie 1810-2010”

Cmentarz Bernardyński w Wilnie jest jedną z najsłynniejszych i najpiękniejszych litewskich nekropolii. W październiku 2010 r. minęło 200 lat od chwili jego założenia na Zarzeczu między ulicami Połocką (Polocko] i Żwirową (Žvirgždyno) na prawym brzegu Wilenki z inicjatywy niemieckiej kongregacji rzymskokatolickiej im. św. Marcina przy kościele św. Anny.

Edycja prezentuje szczegółową analizę historii cmentarza, zwyczaje i tradycje pogrzebowe mieszczan. Podany jest również opis niezwykle cennego i rzadkiego zdobnictwa budowli sakralnych i inskrypcji nagrobnych z okresu trzeciej dekady XIX w. na Litwie. Autorzy w oparciu o szereg źródeł po raz pierwszy podają szczegółową listę osób pochowanych na cmentarzu Bernardyńskim, podsumowują doświadczenie renowacji cmentarza. Wydanie dopełniają lista odnowionych pomników nagrobnych oraz życiorysy wybitnych osobistości krajowych i wilnian.

Książka będzie pomocna osobom interesującym się przebogatą historią Wilna, życiem kulturalnym i społecznym wielonarodowościowego miasta. (z książki)

Fot. 1. Kaplica cmentarna. Ok. 1930 r. Fot. J. Bułhak. LMAVB RS, 

źródło: „Cmentarz Bernardyński w Wilnie 1810-2010”, s. 173.

Fot. 2. Grób Karola Dmiszewicza (1861-1896). Ok. 1900 r. Fot. S. Fleury. LNM, 

źródło: „Cmentarz Bernardyński w Wilnie 1810-2010”, s. 144.

Książka ukazała się w językach litewskim i polskim w nakładzie 1000 egzemplarzy w każdym języku.

---

Organizatorzy projektu:

Fundacja Wspierania Współpracy Litewsko-Polskiej im. Adama Mickiewicza

Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa

Wydawca: Versus aureus

ISBN: 978-9955-34-406-3

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 776

Więcej o książce:

http://www.radaopwim.gov.pl/article_details/1050/maja-wilno-litwa/

oraz:

http://dzieje.pl/ksiazka/cmentarz-bernardynski-w-wilnie-1810-2010