„Zapomniane miejsca. Opolskie” Część zachodnia. Przewodnik

 

Jakub Jagiełło „Zapomniane miejsca. Opolskie” Część zachodnia. Przewodnik

 

„Zapomniane miejsca. Opolskie” Część zachodnia to kolejny przewodnik z bestsellerowej serii, w którym znajdziemy obiekty których „się nie zwiedza” i „się nie opisuje”. Jak czytamy we wstępie, pierwotnie budowle znajdujące się na terenie województwa opolskiego, miały zostać przedstawione w jednym tomie. W trakcie prac nad przewodnikiem, po przeprowadzeniu inwentaryzacji w terenie, okazało się jednak, że miejsc, które warto przypomnieć czytelnikom jest znacznie więcej niż początkowo zakładano. Stąd też postanowiono „podzielić województwo” na dwa tomy. W tomie pierwszym znalazły się powiaty zachodnie, a więc: nyski, opolski, brzeski, kluczborski i namysłowski, w tomie drugim przestawiono natomiast powiaty leżące na wschodzie. W sumie autor odwiedził i opisał na kartach przewodnika 106 opuszczonych miejsc.

 

Podobnie jak w innych tomach serii Zapomniane miejsca, w niniejszym przewodniku znajdziemy mnóstwo ciekawostek związanych z obiektami, które zazwyczaj omijają niedzielni turyści. Miejsca te położone są na ogół w pewnym oddaleniu od uczęszczanych szlaków, często dotarcie do nich wymaga przezwyciężenia pewnych trudności. Kiedy znajdziemy się u celu, również należy zachować ostrożność. Często bowiem wewnątrz opisywanych budowli znajdują się niezabezpieczone przejścia, nadwyrężone stropy, popękane ściany. Miejsca szczególnie niebezpieczne, w tym grożące zawaleniem, autor zaznaczył w przewodniku ikonką wykrzyknika. 

 

Jakub Jagiełło na kartach przewodnika przedstawia opuszczone i zrujnowane pałace i dwory. Przypomina historię nieczynnych od dawna fabryk, oraz nieco mniejszych budynków takich jak browary, gorzelnie, młyny, wiatraki, spichlerze i obiekty architektury kolejowej. Nieco mniej mamy tu natomiast obiektów militarnych. Opisy niektórych obiektów zostały wzbogacone o informacje biograficzne przybliżające postacie, które związane były z danym miejscem. Przewodnik zawiera precyzyjne wskazówki, umożliwiające dotarcie do obiektów, mapki, na których budowle zostały zaznaczone, kolorowe wkładki z fotografiami a także słowniczek objaśniający trudniejsze określenia wykorzystane w tekście. Polecam.

 

Przewodnik na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/zapomniane-miejsca-opolskie-czesc-zachodnia-p-858.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Zapomniane miejsca

ISBN: 978-83-68018-34-9

Liczba stron: 172

Rok wydania: 2024

„Jeziorka i stawy Gór Świętokrzyskich, Sudetów i polskich Karpat”

 

Bartłomiej Grzegorz Sala 

„Jeziorka i stawy Gór Świętokrzyskich, Sudetów i polskich Karpat”

 

Składająca się z kilkudziesięciu rozdziałów książka Bartłomieja Grzegorza Sali „Jeziorka i stawy Gór Świętokrzyskich, Sudetów i polskich Karpat” jest pierwszym kompendium o tej tematyce, jakie pojawiło się w naszym kraju. Na początkowych stronach publikacji autor opisuje jedyny większy akwen znajdujący się w Górach Świętokrzyskich, czyli Jezioro Szmaragdowe na Kadzielni. Znajdziemy tu zatem rys historyczny oraz szereg ciekawostek związanych z tym słynnym wzgórzem, znajdującym się dziś w granicach administracyjnych Kielc. Z Gór Świętokrzyskich przenosimy się w Sudety, by zakończyć lekturę w polskiej części Karpat.

 

Z miejscami opisanymi w książce związane jest wiele legend i historii sprzed lat. Opowieści takie również zostały skrzętnie odnotowane przez autora. W wielu rozdziałach, przy opisach jezior lub stawów, Bartłomiej Grzegorz Sala przytacza odniesienia do obecności danego miejsca w malarstwie, literaturze, bądź w filmie. Tak jest w przypadku choćby stawów znajdujących się w Tatrach. Niezwykle interesujący jest ostatni rozdział, z lektury którego czytelnik może się co nieco dowiedzieć o jeziorach, które leżały niegdyś na terenie polskich Karpat, a na skutek dziejowych zawirowań i zmian granic, znajdują się obecni w państwach ościennych.

 

Autor przedstawia także czytelnikom obiekty znajdujące się w sąsiedztwie opisywanych jeziorek i stawów. Są to najczęściej schroniska turystyczne, ale zdarzają się również pomniki, a nawet telewizyjna stacja przekaźnikowa. Historia malowniczych stawów i jezior w polskich górach związana jest oczywiście z wieloma postaciami. Autor przypomina kilka osób, które na przestrzeni lat odwiedzały te miejsca, i odcisnęły na nich swe piętno. Książkę, którą wzbogacają dwie wkładki z kolorowymi fotografiami, kończy tabela zawierająca zestawienie największych jezior polskich gór. Polecam.

 

Książka na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/bartlomiej-g-sala-jeziorka-i-stawy-gorskie-gor-swietokrzyskich-sudetow-i-polskich-karpat-p-154.html

 

Wydawca: Wydawnictwo CM

ISBN: 978-83-63424-7108

Liczba stron: 152

Rok wydania: 2015

„Zapomniane miejsca. Lubuskie” Część północna. Przewodnik

 

Jakub Jagiełło, Adam Sowa „Zapomniane miejsca. Lubuskie”

Część północna. Przewodnik

 

Na kartach przewodnika „Zapomniane miejsca. Lubuskie” autorzy, Jakub Jagiełło oraz Adam Sowa, przedstawili 113 opuszczonych obiektów znajdujących się w północnej części tego województwa. Tom został podzielony na kilka rozdziałów. W pierwszym przybliżono historię miejsc leżących w okolicach Międzyrzecza i Świebodzina, w drugim, obiekty położone w rejonie Słubice – Kostrzyn, wzdłuż granicy z Niemcami. Kolejne rozdziały zawierają solidną dawkę wiadomości o zapomnianych miejscach w okolicy Gorzowa Wielkopolskiego oraz w powiecie strzelecko-drezdeneckim.

 

Podobnie jak w przypadku poprzednich przewodników także i tym razem znajdziemy tu praktyczne informacje o zabytkowych budowlach oraz miejscach, które zazwyczaj pomijamy w trakcie wakacyjnych lub urlopowych wyjazdów. Na opisywanym terenie występuje znaczne zagęszczenie nieużytkowanych już obiektów wojskowych oraz starych rezydencji. Oprócz fortyfikacji, bunkrów, zamków, pałaców i dworów nie brak jednak w lubuskim opuszczonych świątyń i cmentarzy ewangelickich. Z przewodnikiem w dłoni odwiedzimy nieczynne od lat obiekty przemysłowe, zabytki techniki, przystaniemy na chwilę obok nietypowych pomników, wież i mostów.

 

Znacznym ułatwieniem w dotarciu do opisywanych miejsc są bardzo dokładne wskazówki zamieszczone przez autorów, w tym współrzędne GPS. Na ostatnich stronach przewodnika znajdziemy słowniczek, w którym wyjaśniono bardziej skomplikowane terminy, związane głównie z architekturą, a także indeks wszystkich miejscowości. Po przybyciu do opuszczonego obiektu nie należy zapominać o zachowaniu szczególnej ostrożności, niektóre z budowli znajdują się bowiem w złym stanie technicznym. Miejsca takie zaznaczono w przewodniku ikonką wykrzyknika. Upływ czasu a także brak zainteresowania właścicieli lub lokalnych władz sprawia, że niektóre obiekty, do których dotarli autorzy, za kilka lat znikną z krajobrazu regionu. Warto zatem pospieszyć się ze zwiedzaniem. Polecam.

 

Przewodnik na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/zapomniane-miejsca-lubuskie-czesc-polnocna-zm-16-p-781.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Zapomniane miejsca

ISBN: 978-83-67240-88-8

Liczba stron: 196

Rok wydania: 2023

„Strachy w zamczysku”

 

Walery Przyborowski „Strachy w zamczysku”

 

Zamkowa Wola pod Łysą Górą, 1778 rok. Pośród mieszkańców tej należącej do skarbnika chęcińskiego Libiszowskiego, świętokrzyskiej wioski rozchodzą się wieści, iż w ruinach zamku wznoszącego się w puszczańskich ostępach straszy. Majątkiem skarbnika zarządza jego ukochana córka, urodziwa i dziarska panna Marcjanna. Dziewczyna jest oczkiem w głowie Libiszowskiego. Skarbnik postanowił wydać jedynaczkę za syna swego najlepszego przyjaciela, niejakiego Cypriana. Młodzieniec ów szybko zapałał afektem do pięknej białogłowy. I to właśnie pan Cyprian postanawia rozwikłać sprawę zamkowych duchów, które wprowadziły tyle zamętu i niepokoju w życie rodziny skarbnika i okolicznych włościan. Ma nadzieję, że odwagą zdoła zaskarbić sobie względy Marcjanny. 

 

„Strachy w zamczysku” są opowieścią utrzymaną w klimacie charakterystycznym dla twórczości Walerego Przyborowskiego. Mamy tu zatem atmosferę tajemniczości, wątek miłosny, a bohaterowie wywodzą się spośród drobnej szlachty. Nie można zapomnieć oczywiście o tytułowym zamczysku, w którym rozgrywają się kluczowe dla rozwoju fabuły wydarzenia. W opowiadaniu wymieniono kilka miejscowości, które nadal można znaleźć na mapie województwa świętokrzyskiego.

 

W niniejszym tomie zamieszczone zostało jeszcze jedno opowiadanie, urodzonego w podkieleckich Domaszowicach autora. „Kto winien?” to historia, która zaskoczy wielu miłośników Przyborowskiego. Jego bohaterką jest bowiem młoda kobieta, która poślubiła zamożnego, lecz wiekowego mężczyznę. Pan Januariusz, takie bowiem oryginalne imię nosi ów wybranek, zamiast poświęcić choć odrobinę czasu pięknej małżonce, całe dnie spędza nad badaniem historii Słowian. Sprawy te niezmiernie nudzą młodą kobietę, która snuje się samotna po wielkim domu, marząc o prawdziwym, pełnym namiętności, uczuciu. Dopiero, kiedy pewnego dnia odwiedza ich młody i przystojny krewniak, jej życie zmienia się w „zaczarowaną bajkę”. 

 

Opowiadanie „Strachy w zamczysku” nie ukazało się dotychczas w formie książkowej. Publikowane było natomiast w odcinkach na łamach tygodnika politycznego, literackiego i społecznego „Chwila” w 1886 roku. Polecam.

Książka na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/walery-przyborowski-strachy-w-zamczysku-kto-winien-p-853.html

 

Wydawca: Wydawnictwo CM

ISBN: 978-83-68018-32-5

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 72

„Widmo Ibrahima”

 

Walery Przyborowski „Widmo Ibrahima”

 

Czasy króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Dwóch dziarskich młodzieńców, Grzegorz Kossobudzki oraz Marcin Boguta służy w armii hetmana Jana Sobieskiego. Wojacy przydzieleni zostali do oddziału pana Andrzeja Zawiszy. W trakcie walk z Tatarami Grzegorz z Marcinem, oddalają się od swojego oddziału i błądzą w lesie. Zmęczeni długą jazdą, zostają zaskoczeni przez grupę kilkunastu wiejskich kobiet, uzbrojonych w siekiery, motyki i ożogi. Niewiasty biorą żołnierzy pana Zawiszy za Tatarów. Młodzieńcy zostają wzięci „do niewoli” i odprowadzeni do znajdującego się na odludziu zamku. Położone pośród bagien, tajemnicze zamczysko jest własnością zdziwaczałego starosty.

 

Grzegorz i Marcin zostają ulokowani w jednej z zamkowych komnat. Nie jest im jednak dane zaznać wytchnienia po długiej i męczącej tułaczce. Nocami docierają bowiem do ich kwatery przerażające zawodzenia. Chłopcy, mimo że ich sytuacja nie jest godna pozazdroszczenia, zamierzają poznać tajemnicę zamku i dowiedzieć się kto i dlaczego został tu uwięziony. Walery Przyborowski lubował się w zagadkach historycznych. Bohaterowie jego powieści raz po raz odkrywają pilnie strzeżone sekrety sprzed lat, czy też odsłaniają pokryte patyną czasu rodzinne tajemnice. Nie inaczej jest i tym razem. Ani Grzegorz, ani Marcin nie spodziewają się jednak, do czego doprowadzi ich dociekliwość.

 

„Widmo Ibrahima” należy do nieco mniej znanych utworów Przyborowskiego. Podobnie jak w innych dziełach tego autora, na kartach niniejszej powieści wiele się dzieje. Płodny pisarz zdawał sobie sprawę jaka jest recepta na wciągającą powieść. Zogniskował zatem wartką akcję wokół przygód młodych, sympatycznych bohaterów, a fabułę okrasił atmosferą grozy, tajemniczości oraz doprawił szczyptą komizmu. Powieść Walerego Przyborowskiego ukazała się drukiem w 1899 r. Książka podzielona została na dwadzieścia, niezbyt długich rozdziałów. Nie wykluczone więc, że podobnie jak inne powieści pana Walerego, nim została wydana w formie książkowej, publikowana była w odcinkach na łamach prasy. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/walery-przyborowski-widmo-ibrahima-powiesc-historyczna-z-czasow-michala-korybuta-p-825.html

 

Wydawca: Wydawnictwo CM

Wydanie z ilustracjami A. Horowicza

ISBN: 978-83-68018-06-6

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 150

„Grunwald”

 

Walery Przyborowski „Grunwald”

 

W dniu 15 lipca 1410 roku, na polach pod Grunwaldem rozegrała się jedna z największych bitew średniowiecznej Europy. Zwycięstwo króla Władysława Jagiełły inspirowało wielu powieściopisarzy z Henrykiem Sienkiewiczem na czele. Był pośród nich także Walery Przyborowski, który akcję powieści „Grunwald” osnuł głównie wokół wydarzeń, które miały miejsce, nim wojska polsko-litewskie rozgromiły armię krzyżacką. Bohaterami powieści, jak to często u Przyborowskiego bywa, są dwaj młodzieńcy. Mieszkający w Puszczy Kozienickiej Sławek Warchoł, dzięki splotowi różnych okoliczności zostaje królewskim przystawem, podobnie jak niegdyś jego ojciec. Pakosz to z kolei giermek rycerza Żelisława z Brzózy, chyba najbardziej komicznej postaci na kartach książki.

Przyborowski opisuje przygotowania do bitwy z Krzyżakami. We wspomnianej Puszczy Kozienickiej trwają polowania. Należy przecież zgromadzić wystarczające zapasy żywności dla ciągle powiększającej się armii. Znający doskonale puszczańskie ostępy Sławek otrzymuje polecenie, by bacznie zwracał uwagę na podejrzanie zachowujących się osobników, grasujących w lasach. Tu i ówdzie słyszano bowiem o pojawieniu się w okolicy szpiegów wysłanych przez zakon. Siostra Sławka, rezolutna Jewka, marzy o tym by zobaczyć prawdziwego króla. Nie zdaje sobie jeszcze sprawy, że jej pragnienie niebawem się spełni, a ona nie tylko ujrzy Władysława Jagiełłę, lecz sama przeżyje niebezpieczną przygodę.

 

Na kartach powieści Walerego Przyborowskiego, w rolach drugoplanowych, pojawia się wiele postaci historycznych. Są to głównie osoby z bezpośredniego otoczenia króla Jagiełły. Warto tu wymienić choćby młodego Zbigniewa Oleśnickiego, który okazuje wiele łaskawości Sławkowi, staje się wręcz jego przewodnikiem. Trzeba bowiem dodać, że młodzieniec zyskuje łaskę króla i wraz z wojskiem wyrusza na Krzyżaków. Przyborowski opisuje drogę jaką przemierzają rycerze Jagiełły. Z humorem kreśli relacje zachodzące pomiędzy wojakami w orszaku królewskim. Nieco miejsca poświęcił także autor na opisanie postoju wojsk polskich u stóp Łysej Góry, zrekonstruował także przeprawę przez Wisłę. „Grunwald” Walerego Przyborowskiego to doskonała lektura dla miłośników powieści historycznych, zwłaszcza dla tych, którzy zaczytywali się w cyklu piastowskim Karola Bunscha. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/walery-przyborowski-grunwald-p-833.html

 

Wydawca: CM

ISBN: 978-83-68018-15-8

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 214

„Zapomniane miejsca Dolnego Śląska. Sudety Środkowe i Wschodnie”

 

Jakub Jagiełło „Zapomniane miejsca Dolnego Śląska. Sudety Środkowe i Wschodnie”

 

Obfitujący w tysiące zabytkowych budowli Dolny Śląsk należy do najbardziej tajemniczych regionów naszego kraju. Malownicze widoki i bogata historia tych ziem od dawna przyciągają rzesze turystów. Czasem warto jednak zmienić zaplanowaną trasę wędrówki i zwiedzić mniej znane, nie oblegane przez tłumy miejsca. Z przewodnikiem Jakuba Jagiełły w plecaku dotrzemy do zrujnowanych zamków, grodzisk, pałaców i znajdujących się często w ich pobliżu mauzoleach oraz dworów. Odnajdziemy kościoły, które od lat nie pełnią już funkcji sakralnych i klimatyczne, choć często zdewastowane, cmentarze ewangelickie. W przewodniku zostały przedstawione nieużytkowane od dawna obiekty przemysłowe, zabytki techniki oraz obiekty militarne, fortyfikacje i bunkry z okresu II wojny światowej.

 

Tereny opisane na kartach przewodnika od dawna przyciągają miłośników historii. Nic zatem dziwnego, że dziesięć lat po pierwszej edycji przewodnika na półkach w księgarniach pojawiło się jego nowe, uaktualnione wydanie. Niektóre z opisanych w poprzednim wydaniu obiektów znikły już niestety z krajobrazu Sudetów Środkowych i Wschodnich a inne niebawem podzielą ich los. Tego typu budowle, z których pozostały jedynie resztki ukrytych gdzieś w zaroślach fundamentów, nie zostały uwzględnione w niniejszym wydaniu. Jakub Jagiełło zauważa jednak, że na Dolnym Śląsku można zaobserwować pozytywne zmiany w odniesieniu do zabytków, co pozwala mieć nadzieję, że w kolejnych latach coraz więcej opuszczonych obiektów zyska szanse na ocalenie i drugie życie.

 

W sumie Jakub Jagiełło opisał w przewodniku aż 123 warte odwiedzenia miejsca. Nie należy zapominać, że większość z nich znajduje się z dala od uczęszczanych szlaków turystycznych. Autor podzielił przewodnik na trzy rozdziały. W pierwszym z nich scharakteryzował obiekty leżące w okolicach Wałbrzycha, Świdnicy i Dzierżoniowa, w drugim północną część Kotliny Kłodzkiej i okolice Ząbkowic Śląskich. Miejsca znajdujące się w południowej części Kotliny Kłodzkiej znajdziemy natomiast w rozdziale trzecim, ostatnim. Wszyscy miłośnicy eksploracji, przed przystąpieniem do zwiedzania budowli opisanych w przewodniku, powinni pamiętać o konieczności zachowania szczególnej ostrożności. Miejsca najbardziej niebezpieczne zostały oznaczone ikonką wykrzyknika. Polecam.

 

Przewodnik na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/zapomniane-miejsca-dolnego-slaska-sudety-srodkowe-i-wschodnie-p-851.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Zapomniane miejsca

ISBN: 978-83-68018-25-7

Liczba stron: 160

Rok wydania: 2024

„Skarby fukierowskie”

 

Walery Przyborowski „Skarby fukierowskie” (pradziadowskie)

 

Lwią część imponującego dorobku literackiego Walerego Przyborowskiego stanowią powieści historyczne. Pan Walery napisał ich kilkadziesiąt, niektóre sygnował pseudonimem Zygmunt Lucjan Sulima. Do najpopularniejszych dzieł urodzonego w 1845 roku w podkieleckich Domaszowicach autora należą „Bitwa pod Raszynem”, „Namioty wezyra” czy „Szwedzi w Warszawie”. Ta ostatnia trafiła nawet do kanonu lektur szkolnych. Od kilku lat mniej znane powieści historyczne oraz kryminalne Przyborowskiego wznawiane są przez wydawnictwo CM[1]. Tym sposobem mamy okazję zapoznać się z takimi białymi krukami jak „Strachy w zamczysku”, „Grunwald”, „Widmo Ibrahima” oraz „Skarby fukierowskie” (pradziadowskie).

 

Akcja „Skarbów fukierowskich” rozgrywa się w 1655 roku w Warszawie. Jedna z bohaterek powieści, córka właściciela okazałej kamienicy w rynku, Michała Fukiera, zakochuje się w urodziwym młodzieńcu Bartku Landikierze. Bartek odwzajemnia jej uczucie i marzy o tym by piękna Barbarka jak najszybciej została jego żoną. Niestety, trudną do pokonania przeszkodą jest sprzeciw ojca panienki, Michała Fukiera. Młody człowiek nie zraża się tym jednak. Dociera do informacji o ukrytych w podziemiach kamienicy Fukiera skrzyniach ze skarbami. Ma nadzieję, że jeśli zdradzi ojcu wybranki miejsce, w których znajduje się złoto, ten odda mu rękę dziewczyny.

 

Legendarne skarby i miłość młodych bohaterów to nie jedyne tematy powieści. Równie istotny jest w niej wątek polityczny. Grupka mieszczan spiskuje bowiem ze Szwedami i zamierza doprowadzić do poddania miasta najeźdźcom z północy. Walery Przyborowski sprawnie splata obydwa wątki, jako tło wykorzystuje zaś panoramę Warszawy z czasów króla Jana Kazimierza. Mamy tu barwną galerię postaci, głównie mieszczan. Obserwujemy życie rodzinne Fukierów, jesteśmy światkami kłótni małżeńskich, a nawet nocnych schadzek zakochanych. Zaglądamy również do ratusza, gdzie znaczniejsi z mieszczan zamiast zajmować się sprawami stolicy, poświęcają czas na intrygi oraz na walkę o własne interesy. Niniejszą edycję powieści oparto na wydaniu gazetowym „Kuriera Warszawskiego” z lat 1878-1879. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/walery-przyborowski-skarby-fukierowskie-p-854.html

 

Wydawca: CM

ISBN: 978-83-68018-33-2

Rok wydania: 202

Liczba stron: 114

---

[1] Powieści Walerego Przyborowskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Walery%20Przyborowski

„Pałace świętokrzyskie. Dzieje – atrakcje – sekrety”

 

Rafał Jurkowski „Pałace świętokrzyskie. Dzieje – atrakcje – sekrety”

 

Pałace Świętokrzyskie to drugi tom serii przewodników Świętokrzyskie wędrówki historyczne. Przedstawiono w nim losy niemal sześćdziesięciu pałaców znajdujących się w granicach województwa świętokrzyskiego. Są pośród nich tak znane budowle jak Pałac Biskupów Krakowskich w Kielcach czy pałacyk Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku, są również obiekty, które w trakcie wieków utraciły funkcje obronne i z zamków przeistoczyły się w pałace. Znajdziemy na kartach przewodnika informacje o zabytkach, które podzieliły los pałacu Karskich we Włostowie, i na skutek dziejowych zawirowań z architektonicznych perełek zamieniły się w porośnięte trawą ruiny. W przewodniku znalazło się również miejsce na przypomnienie historii pałacyków wzniesionych na terenie Kielc i Ostrowca Świętokrzyskiego na przełomie XIX i XX stulecia.

 

Podobnie jak w poświęconym zamkom świętokrzyskim,  pierwszym tomie serii, także w niniejszej książce zamieszczone zostały informacje o wartych odwiedzania zabytkach znajdujących się w pobliżu opisywanych obiektów.

Źródło:

https://www.wydawnictwocm.pl/rafal-jurkowski-palace-swietokrzyskie-dzieje-atrakcje-sekrety-p-449.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Świętokrzyskie wędrówki historyczne

ISBN: 978-83-66371-33-0

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 240

„Wiedźma”

 

Stanisław A. Wotowski „Wiedźma”

 

Warszawa, lata 30 ubiegłego wieku. Młoda kobieta, Maria Pohorecka otrzymuje list z niezwykle przykrą informacją. Z jego treści wynika, że jest zdradzana przez ukochanego męża Tadeusza. „Życzliwy informator” doradza jej, aby pewnego dnia wieczorem udała do jednego z mieszkań przy ulicy Kopernika, tam będzie mogła przekonać się, że ostrzeżenie zawarte w liście jest prawdą. Zrozpaczona i zdenerwowana Maria postanawia sprawdzić niewiarygodną wiadomość. Nie dopuszcza do siebie myśli, że za chwilę jej udane, szczęśliwe małżeństwo legnie w gruzach. Udaje się do kamienicy wskazanej w liście. Na schodach mija ją ubrana w czarną suknię kobieta, z przysłoniętą welonem twarzą. Marysia nie zwraca na nią większej uwagi. Otwiera drzwi mieszkania, lecz wewnątrz nie znajduje dowodów zdrady, lecz zwłoki swojego męża. Nie ma żadnych wątpliwości, że mężczyzna został zamordowany.

 

Znajdująca się na miejscu zbrodni kobieta zostaje zatrzymana i oskarżona o zabójstwo męża. Kto wie, czy biedna Marysieńka nie zostałaby skazana i nie spędziłaby wielu lat za kratkami, gdyby pewnego dnia tajemniczy wybawca nie zapłacił za nią wysokiej kaucji, w wysokości aż dwudziestu tysiącu złotych. Po wyjściu na wolność Pohorecka poznaje swego dobroczyńcę i z jego pomocą zamierza udowodnić swą niewinność. Pragnie też odkryć dlaczego jej małżonek padł ofiarą tak okrutnej zbrodni. Podejrzewa, że klucz do rozwiązania zagadki tkwi w przeszłości Tadeusza. Zamierza więc dotrzeć do tajemnic, które ukrywał przed nią mąż.

Akcja powieści przenosi się również poza Warszawę. Główna bohaterka, nakłoniona przez hrabiego Wazgirda, to właśnie on wpłacił kaucję, ucieka przed tajemniczymi prześladowcami zagranicę. Tam, między innymi w Nicei i Marsylii przeżywa szereg dramatycznych, niebezpiecznych przygód. Wokół niej pojawiają się osoby, którym nie zawsze może zaufać. Na szczęście jest także ktoś, komu dobro Marii Pohoreckiej leży na sercu. Powieść Stanisława A. Wotowskiego ukazała się w 1932 r. Kilka lat później wydano ją ponownie, tym razem pod tytułem „Kobieta ze sztyletem”. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stanislaw-a-wotowski-wiedzma-kpw-102-p-762.html

O innych powieściach Stanisława A. Wotowskiego przeczytacie na stronach: 

http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Stanis%C5%82aw%20Wotowski

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-67240-61-1

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 254

„Kobieta, która niesie śmierć”

 

Stanisław A. Wotowski „Kobieta, która niesie śmierć”

 

Warszawa, lata 30. ubiegłego wieku. Jerzy Marlicz, pracownik banku należącego do Jana Kuzunowa, wpada w szpony hazardu i sprzeniewierza fundusze firmy. Młody mężczyzna obawia się, że defraudacja niebawem zostanie odkryta, a on poniesie przykre konsekwencje. Nie ma pojęcia do dalej robić. Zdaje sobie sprawę, że w trudnych kryzysowych czasach, znalezienie osoby, która udzieliłaby mu pożyczki, graniczy z cudem. I taki cud się zdarza. W przeddzień kontroli w banku, Marlicz udaje się do nielegalnego domu gry. Tam spłukuje się niemal do ostatniego grosza. Załamanego urzędnika obserwuje tajemnicza kobieta, baronowa Tamara Dranglowa. Po wyjściu na zewnątrz, Tamara proponuje Marliczowi pożyczkę, która z nawiązką wystarcza na pokrycie karcianych „długów”.

 

Po pewnym czasie wyrafinowana kobieta odnajduje naiwnego karcianego pechowca i żąda od niego pomocy w dość karkołomnej sprawie. Przyparty do muru Marlicz zmuszony zostaje do wyjazdu do Wilna. Tam ma odzyskać niezwykle ważne dla Tamary dokumenty. Niestety, nie wszystko udaje się po jego myśli. Mimo to Baronowa postanawia nadal korzystać z usług łatwowiernego mężczyzny. Uwodzi Marlicza i razem z nim wyjeżdża do Francji, gdzie zamierza zdobyć olbrzymie pieniądze. Jerzy błyskawicznie zakochuje się w pięknej kobiecie. Nie zdaje sobie jeszcze sprawy, że Tamara nie odwzajemnia jego uczuć. Jedynym powodem, dla którego pozostaje u boku baronowej, są niecne plany, do realizacji których, jest jej niezbędnie potrzebny.

 

„Kobieta, która niesie śmierć” to kolejna z powieści Stanisława A. Wotowskiego, którą można określić jako kryminał salonowy. Bohaterowie, choć wywodzą się z niezbyt zamożnych środowisk, aspirują do innego świata. Tamara gotowa jest postawić na szalę wszystko, aby nie zamartwiać się o dostatnią przyszłość. Bezwolny Marlicz podąża za nią jak ćma do ognia. Nawet kiedy w pewnym momencie, zaczyna zdawać sobie, że dalsze przebywanie w towarzystwie kobiety, w najlepszym wypadku, może zakończyć się pobytem w więzieniu, trudno mu się od niej uwolnić. Na kartach powieści dzieje się bardzo wiele. Główny bohater, skromny urzędnik bankowy, zamienia się na pewien czas w zupełnie inną osobę. Świat kasyn, podróży, przyjęć u zamożnych przedsiębiorców staje się dla niego codziennością. Czy za swą naiwność i przywiązanie do kobiety, która niesie śmierć będzie musiał ponieść aż takie konsekwencje? Powieść Stanisława Wotowskiego pojawiła się w księgarniach w 1937 roku. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stanislaw-a-wotowski-kobieta-ktora-niesie-smierc-kpw-101-p-761.html

O innych powieściach Stanisława A. Wotowskiego przeczytacie na stronach: 

http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Stanis%C5%82aw%20Wotowski

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Kryminały przedwojennej Warszawy

ISBN: 978-83-67240-60-4

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 224

„Krew nie wietrzeje”

 

Walery Przyborowski „Krew nie wietrzeje”

 

Radom, Ruda, Puszcza Kozienicka, rok 1845. Niezbyt zamożny młodzieniec Andrzej Piasecki, po rozstaniu z narzeczoną, postanawia wyjechać z Warszawy i spędzić trochę czasu na wsi, u wujostwa pod Radomiem. Ma nadzieję, że kilka tygodni z dala od stolicy pozwoli mu nieco ochłonąć po ostatnich przeżyciach. Nie jest mu to jednak dane. Pewnego dnia odkrywa na strychu pokryty kurzem i pajęczyną stary kufer. Wewnątrz znajduje się pożółkła gazeta z 1809 roku. Młody człowiek przypadkowo rzuca okiem na pierwszy z brzegu tekst. Ze zdumieniem odczytuje informację o zaginięciu bogatego radomskiego kupca Nikodema Piaseckiego. To jego dziadek. Andrzej postanawia wyjaśnić sprawę okoliczności jakie doprowadziły do zniknięcia przodka. Ma przy tym nadzieję, że uda mu się odzyskać choć niewielką część jego majątku.

 

Walery Przyborowski zawsze potrafił niezwykle plastycznie i sugestywnie otaczać bohaterów swych powieści aurą grozy i tajemniczości. Nie inaczej jest również tym razem. Andrzej Piasecki po przybyciu na prowincję odwiedza osoby, które mogą jeszcze cokolwiek wiedzieć o owianym tajemnicą zaginięciu dziadka. Młody człowiek krok po kroku odkrywa dramatyczne okoliczności związane ze sprawą. Spotkania ze świadkami dawnych wydarzeń odbywają się zawsze po zmroku, zazwyczaj w niezwykłej scenerii, a rozmówcy głównego bohatera zachowują się na ogół w zagadkowy sposób. Pełen niedopowiedzeń, mroczny, czasem nawet posępny klimat, jest jedną z najmocniejszych stron niniejszej powieści.

 

Pan Walery sięgnął tu także po wielokrotnie wypróbowany w swoich utworach motyw rodzinnej tajemnicy sprzed lat. Powieść „Krew nie wietrzeje” drukowana była w odcinkach w 1881 roku na łamach czasopisma „Wędrowiec”. Przyborowski podpisał utwór pseudonimem Żelisław Krzywda. Na druk w formie książkowej „Krew nie wietrzeje” czekała około 150 lat. Jest to zatem jedna z najstarszych polskich powieści kryminalnych. Nakładem wydawnictwa CM ukazało się także kilka innych powieści kryminalnych tego autora, w tym „Czerwona skrzynia”[1] oraz „Szkielet na Lesznie”[2]. Warto sięgnąć także po wydaną dziesięć lat później się najlepszą powieść sensacyjno-kryminalną Walerego Przyborowskiego „Widmo na Kanonii”[3]. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/walery-przyborowski-krew-nie-wietrzeje-spk-17-p-788.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-67240-96-3

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 136

---

[1] Walery Przyborowski „Czerwona skrzynia”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2016/06/czerwona-skrzynia.html

[2] Walery Przyborowski „Szkielet na Lesznie”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2016/09/szkielet-na-lesznie.html

[3] Walery Przyborowski „Widmo na Kanonii”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2017/04/widmo-na-kanonii-tom-1.html http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2017/05/widmo-na-kanonii-tom-2.html

„Pokolenie dłużników”

 

Anna Kłodzińska „Pokolenie dłużników”

 

Anna Kłodzińska to pierwsza dama polskiego kryminału milicyjnego. Pracująca przez wiele lat w redakcji „Życia Warszawy” dziennikarka była jedną z prekursorek tego niezwykle popularnego w latach PRL-u gatunku. Na podstawie powieści tej autorki zrealizowano dwa odcinki kultowego polskiego serialu „07 zgłoś się”. Bohaterem większości kryminałów Kłodzińskiej był porucznik Szczęsny, młody oficer MO, któremu doświadczenia operacyjnego mógłby pozazdrościć niejeden milicyjny wyga. Przełożeni porucznika cenili w nim zdolności śledcze i powierzali mu prowadzenie nawet najbardziej trudnych i skomplikowanych spraw[1].

Kłodzińska potrafiła konstruować zgrabne intrygi kryminalne. Umiejętnie budowała napięcie, kluczyła i podsuwała czytelnikom mylne tropy. Jej książki ukazywały się w kilkudziesięciotysięcznych nakładach, w popularnych seriach kryminalnych „Labirynt” oraz „Z jamnikiem”. Po latach komplet jej powieści kryminalnych wznowiono w serii „Najlepsze kryminały PRL”. W książkach tej autorki, znajdziemy mnóstwo wątków propagandowych, gloryfikujących ówczesną władzę oraz podkreślających skuteczność działania organów ścigania. Niniejsza powieść bije jednak pod tym względem wszystkie inne utwory Kłodzińskiej na głowę.

 

„Pokolenie dłużników” to nie kryminał, lecz zbeletryzowana biografia pisarki i dziennikarki. Śledzimy losy dziewczyny wychowanej w zamożnej rodzinie ziemiańskiej. Wybuch II wojny światowej zmienia niemal wszystko w jej życiu. We wrześniu 1939 roku bohaterka wyjeżdża do Warszawy, a po kapitulacji stolicy udaje się na wieś, do rodziny mieszkającej w dworku nieopodal Sanoka. Dziewczyna stara się odnaleźć w nowej, nieustannie zmieniającej się, socjalistycznej rzeczywistości. Nie jest to łatwe, burżuazyjne pochodzenie przekreśla wiele jej planów. Bohaterka stara się znaleźć odpowiedzi na wiele pytań. Rozmawia, zadaje trudne pytania i samodzielnie wyciąga wnioski. Zamierza za wszelką cenę udowodnić, że dla osób takich jak ona także powinno znaleźć się miejsce w nowej, ludowej Polsce.

Z informacji zamieszczonej na okładce wynika, że „Pokolenie dłużników” to już ostatnia z książek Anny Kłodzińskiej wznowiona w serii „Najlepsze kryminały PRL”. Mam jednak nadzieję, że wydawcy uda się dotrzeć do jeszcze jednej powieści tej autorki. Kłodzińska zadebiutowała bowiem wydaną w 1953 roku książką „Ziemia srebrzy się cynkiem”. Dziś jest ona całkowicie niedostępna na rynku antykwarycznym. Wzmianki o wyjazdach młodej dziennikarki do śląskich kopalń i hut znajdziemy także na kartach „Pokolenia dłużników”. Wspomniana powieść była więc zapewne owocem tych licznych wypraw. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/anna-klodzinska-pokolenie-dluznikow-tom-36-p-782.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Najlepsze kryminały PRL

ISBN:  978-83-67240-86-4
Rok wydania: 2023

Liczba stron: 236

 

---

[1] Powieści Anny Kłodzińskiej: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search/label/Anna%20K%C5%82odzi%C5%84ska

„Gra o życie”

Adam Nasielski „Gra o życie”

 

Londyn, Frankfurt, lata 30. ubiegłego wieku. Genialny angielski inżynier Edward Perkinton ukończył pracę nad wynalazkiem, który może znacznie zwiększyć zdolności bojowe Brytyjczyków w ewentualnej wojnie z Niemcami. Nic zatem dziwnego, że chrapkę na odkrycie tajemnicy wynalazku ma również Berlin. Niemiecki wywiad, przy pomocy przekupionego agenta Clive`a Bonda, zdobywa plany urządzenia. Niebawem Bond zostaje zdemaskowany przez Anglików. Za zdradę ojczyzny grozi mu kara śmierci. Młody szpieg otrzymuje jednak propozycję nie do odrzucenia. Jego zadaniem będzie przedostanie się do twierdzy we Frankfurcie i zniszczenie wynalazku Perkintona. Bond zdaje sobie sprawę, że szanse na szczęśliwe zakończenie karkołomnej wyprawy są znikome. Podejmuje jednak wyzwanie, zamierza zrehabilitować się i oczyścić z niesławy swe nazwisko.

Powieść Adama Nasielskiego pojawiła się w księgarniach w 1934 roku. Niespełna 20 lat później ukazała się pierwsza z powieści Iana Fleminga, której głównym bohaterem jest szpieg brytyjskiej Secret Intelligence Service James Bond. Trudno przypuszczać, by pisarz za Kanału La Manche znał dzieło Adama Nasielskiego, które nie było przecież tłumaczone na język angielski, zaskakuje jednak jak wiele wspólnego mają ze sobą bohaterowie powieści tych autorów.

 

Obydwaj Bondowie wyposażeni zostają w supernowoczesne gadżety. Bond Nasielskiego przed wyruszeniem na straceńczą misję do Niemiec zaopatrzony jest m.in. w ebonitowe wieczne pióro, w którym ukryta jest bomba. Clive Bond i James Bond łatwo nawiązują romanse z pięknymi kobietami, które błyskawicznie tracą dla nich głowy i starają się zrobić wszystko co w ich mocy by wyciągnąć ukochanych z opresji. Damy owe, jak nie trudno się domyśleć, bywają agentkami wrogich państw. Bohaterowie powieści obu autorów, jak na znakomicie wyszkolonych szpiegów przystało, radzą sobie w każdej sytuacji. Kiedy zachodzi konieczność, bez wahania zasiadają za sterami samolotu bądź statku i balansując na granicy ryzyka, starają się za wszelką cenę zrealizować postawione przed nimi zadania. Polecam.

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/adam-nasielski-gra-o-zycie-wypad-spk-13-p-629.html

 

Wydawca: CM

Seria wydawnicza: Stary polski kryminał

ISBN: 978-83-66704-64-0

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 174

 

„Otwarte okno”

 

Andrzej Piwowarczyk „Otwarte okno”

 

Warszawa, schyłek lat 50 ubiegłego wieku. W mieszkaniu znajdującym się gdzieś w zachodniej dzielnicy miasta zostaje zamordowany kolekcjoner znaczków pocztowych. Mężczyzna przez lata zbudował imponującą kolekcję, w której znajdowały się niezwykle rzadkie walory o znacznej wartości. Na miejscu zbrodni pojawia się kapitan Gleb. Oficer MO wraz z wdową po kolekcjonerze ustalają, że z kolekcji zaginął zbiór cennych znaczków „Za Łót” oraz unikalne „Dziesięć koron krakowskich”. Milicja jest przekonana, że sprawca powróci do domu kolekcjonera by dokończyć dzieła i skraść inne cenne znaczki. Funkcjonariusze postanawiają urządzić w mieszkaniu zasadzkę. Niestety, nie wszystko idzie po ich myśli…

 

"Maszkary" - najlepsza powieść Andrzeja Piwowarczyka 

i jeden z najlepszych kryminałów lat PRL-u.

Niezbyt często zdarza się aby autor poczytnych kryminałów głównymi „bohaterami” swej powieści uczynił znaczki pocztowe. W latach 70. uczyniła tak Joanna Chmielewska, starsi czytelnicy zapewne doskonale pamiętają powieść królowej polskiego kryminału „Upiorny legat”. Kilkanaście lat wcześniej, w 1961 roku, w księgarniach pojawiła się powieść Andrzeja Piwowarczyka „Otwarte okno”[1]. W tym przypadku nie powinno to jednak dziwić, gdyż autor był zapalonym filatelistą, posiadającym w dorobku między innymi książkę „Jarmark znaczków polskich”. Piwowarczyk odznaczony został ponadto medalem „Za Zasługi dla Rozwoju Publikacji Filatelistycznych”.

 

Andrzej Piwowarczyk wplata w fabułę powieści mnóstwo ciekawostek związanych z historią znaczków pocztowych. Robi to jednak bardzo umiejętnie, nie nużąc amatorów lektury. W okresie PRL-u filatelistyka była prawdopodobnie najpopularniejszym hobby w naszym kraju. Znaczki zbierali niemal wszyscy. Młodzi adepci wymieniali się nimi na przerwach między lekcjami, starsi, bardziej zaawansowani zbieracze, zrzeszali się w klubach, bądź też nawiązywali kontakty z kolekcjonerami za granicą. Prowadzący śledztwo kapitan Gleb sprawdza każdy najmniejszy ślad, mogący doprowadzić do rozwiązania zagadki zbrodni. W tym celu wyjeżdża nawet do naszych sąsiadów za Odrę. Dotarcie do osobnika, który odebrał życie znanemu warszawskiemu filateliście jest jednak wyjątkowo trudnym zadaniem. Polecam.

 

Powieść na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/andrzej-piwowarczyk-otwarte-okno-lata-60-tom-6-p-768.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Najlepsze kryminały PRL

ISBN: 978-83-67240-65-9
Rok wydania: 2023

Liczba stron: 353

---

[1] Inne powieści Andrzeja Piwowarczyka: https://strefakryminalu.pl/category/autorzy/piwowarczyk-andrzej

„Demon ruchu”

 

Stefan Grabiński „Demon ruchu”

Oryginalny układ opowiadań. Wydanie poszerzone.

 

Stefan Grabiński (1887-1936) uznawany jest dziś za klasyka polskiej noweli fantastycznej i porównywany bywa do twórców tej miary co Edgar Allan Poe, czy H. P. Lovecraft. Niestety dzieła tego autora przez kilka dekad były niedoceniane, a on sam choć wydał kilka zbiorów opowiadań, powieści a nawet sztuk teatralnych, borykał się z problemami finansowymi do końca życia. Chory na gruźlicę zmarł w nędzy i zapomnieniu we Lwowie. Jedynym dziełem, jakie zaistniało w świadomości współczesnych mu czytelników i garstki krytyków, z Karolem Irzykowskim na czele, był wydany sto lat temu zbiór nowel fantastycznych „Demon ruchu”[1].

 

Spoiwem łączącym niemal wszystkie opowiadania Stefana Grabińskiego opublikowane w tym zbiorze jest tematyka kolejowa. Kolejne karty zaludnione są pasażerami, maszynistami dróżnikami i konduktorami. Kolejarze Grabińskiego wykonują swoją pracę z pietyzmem graniczącym z pewną nabożnością. Pisarz stara się jak najprecyzyjniej przedstawić niuanse związane z pracą i życiem ludzi kolei. Pociągi mijają opuszczone dworce i w niewytłumaczalny sposób docierają, lub nie docierają, do stacji docelowych. Zdarza się, że lokomotywa zwolni i zatrzyma się w miejscu, w którym  znajduje się brama prowadząca do innego wymiaru.

 

Napięcie budowane jest stopniowo. Po przeczytaniu jednego, czy dwóch opowiadań czytelnik spodziewający się mocnych wrażeń może czuć się nieco zawiedziony, autor nie epatuje bowiem przerażającymi wizjami i makabrycznym scenami. Jednak po lekturze kolejnych nowel rzeczywistość wykreowana przez pisarza zaczyna niespiesznie wchłaniać czytającego, który mimo woli staje się pasażerem prowadzonego przez Grabińskiego niezwykłego pociągu. W najnowszym, rozszerzonym wydaniu, znajdziemy czternaście opowiadań tego żyjącego na przełomie wieków niezwykłego twórcy: „Maszynista Grot”, „Błędny pociąg”, „Demon ruchu”, „Smoluch”, „Wieczny pasażer”, „W przedziale”, „Sygnały”, „Ślepy tor”, „Ultima thule”, „Głucha przestrzeń”, „Dziwna stacja” „Fałszywy alarm” a także opowiadania, które autor zamierzał dołączyć do kolejnego wydania: „Engramy Szatery” i „Przypowieść o krecie tunelowym”. Polecam.

Książka na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/stefan-grabinski-demon-ruchu-wydanie-poszerzone-p-382.html

 

Wydawnictwo: CM

Seria wydawnicza: Polska fantastyka

ISBN: 978-83067240-84-0

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 242

---

[1] Dzieła Stefana Grabińskiego: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/search?q=Stefan+Grabi%C5%84ski