„Węgry. Tysiąc lat samotności”

 

Grzegorz Górny „Węgry. Tysiąc lat samotności”

 

Książka jest zbiorem esejów o kraju „naszych Bratanków” wobec których żywimy wielką sympatię, trwając w braterskich relacjach przypieczętowanych wspólną tysiącletnią historią. Zarazem jednak, tak naprawdę, niewiele o Węgrzech wiemy. Książka Grzegorza Górnego odkrywając sekrety tego niezwykłego kraju i bogactwo jego kultury, uzupełnia tę wiedzę w niesłychanie interesujący sposób. Autor zabiera nas bowiem w pasjonującą podróż przez węgierskie dzieje: od św. Stefana do Viktora Orbana. Wprowadza w tajniki węgierskiej duszy.

 

Węgry. Tysiąc lat samotności to książka, którą trzeba przeczytać – w wielu miejscach zaskakująca, pełna nieznanych faktów, a przy tym napisana z lekkością i pasją.

 

Grzegorz Górny – reporter, eseista, publicysta, reżyser, producent filmowy i telewizyjny. Założyciel i redaktor naczelny kwartalnika „Fronda” (w latach 1994-2005 i 2007-2012). Współautor i producent kilku cykli telewizyjnych. W latach 2005-2006 redaktor naczelny tygodnika „Ozon”. Autor ponad 30 książek, z których część doczekała się 24 wydań w językach obcych, m.in. po angielsku (6 tytułów w USA), niemiecku, hiszpańsku, francusku, portugalsku, węgiersku, bułgarsku, chorwacku i słoweńsku. Laureat wielu nagród dziennikarskich, filmowych i książkowych (m.in. Grand Press, Feniks, Nagroda SDP im. J. Zieleńskiego). Odznaczony Rycerskim Krzyżem Zasługi Republiki Węgierskiej oraz uhonorowany Medalem Europejskim węgierskiej Wszechnicy Wolnych Mediów. Obecnie publicysta tygodnika „Sieci”, portalu „W Polityce” i telewizji wPolsce.pl.

 

Źródło:

https://www.aa.com.pl/wegry-tysiac-lat-samotnosci-grzegorz-gorny

 

Wydawca: Wydawnictwo AA

ISBN: 978-83-7864-246-6

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 160

”Miasto zgruzowstałe”

 

Sylwia Chutnik ”Miasto zgruzowstałe”

Codzienność Warszawy w latach 1954–1955

 

Jak wygląda miasto wyłaniające się z ruin? Jak żyją jego mieszkańcy? Co słyszą w domach, zakładach pracy, na ulicach? Co jedzą, jak się ubierają, jak spędzają czas wolny? Dziesięć lat po wyzwoleniu i tuż przed odwilżą Warszawa była miastem w stanie zawieszenia. Pomiędzy traumą wojny i entuzjazmem odbudowy, pomiędzy oficjalnym optymizmem i pragnieniem wolności niezadekretowanej żadnym aktem komunistycznej władzy toczyło się życie, o którym, jak pokazuje autorka, wiemy zaskakująco mało.

 

W czterech rozdziałach Sylwia Chutnik opisuje kolejno: przestrzeń i architekturę miasta, przede wszystkim flagowe projekty socrealizmu; Warszawę odbieraną zmysłami, czyli jej smaki, zapachy, dźwięki i hałasy; obrazy ciała i płci w ówczesnej sztuce i ikonografii; w końcu charakterystyczne typy mieszkańców stolicy z ich obyczajami, subkulturami i obecnością w sferze publicznej.

 

Podążając literackim tropem Leopolda Tyrmanda, autora Złego i Dziennika 1954, czytając gazety, przepisy prawne, oglądając plakaty, zdjęcia i filmy, słuchając przemówień polityków i piosenek, autorka odtwarza codzienne życie Warszawy w jednym z najbardziej intrygujących okresów historii miasta.

 

Źródło:

https://wydawnictwo.ossolineum.pl/products/107

 

Wydawca: Ossolineum

Seria wydawnicza: Na Jeden Temat

ISBN: 978-83-66267-09-1

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 280

„Łemkowie. Losy zaginionego narodu”

 

Marek A. Koprowski „Łemkowie. Losy zaginionego narodu”

 

Łemkowie. Losy zaginionego narodu Marka Koprowskiego to książka przybliżająca historię Łemków-Rusinów. Naród ten, żyjący od wieków w Karpatach, po przesiedleniu do ZSRR i na polskie Ziemie Odzyskane, utracił swoją ojczyznę. Owe „góry” są dla nich tym, czym dla Polaków Kresy − utraconą „Arkadią”, gdzie wszystko było lepsze, bo swoje. Choć nadal istnieje szansa na renesans tej narodowości, wciąż napotyka ona liczne przeszkody. Ukraińcy starają się zukrainizować wszystko, co zawsze kojarzyło się z Łemkami. Uważają bowiem, że jest to co najwyżej grupa etniczna i miano narodu jej nie przysługuje. W swych staraniach osiągają jednak tylko częściowy sukces.

 

Książkę otwiera obszerny szkic historyczny dotyczący dziejów Łemków-Rusinów od połowy XIX w. do chwili obecnej. W odróżnieniu od dotychczasowych opracowań, opisujących temat Łemkowszyzny w sposób hermetyczny, naukowy, szkic ten napisany został niezwykle przystępnie. Nie traktuje Łemków i ich kultury wyłącznie jako folkloru, ciekawostki czy „resztki po wielonarodowej Rzeczypospolitej”.

Łemkowie są pełnoprawnym narodem o własnej, odrębnej kulturze i tożsamości. Są także narodem skrzywdzonym. Pomimo wierności Rzeczypospolitej, zastosowano wobec niego surowe reguły Operacji „Wisła” i potraktowano jak Ukraińców, którzy wspierali działania OUN-UPA. Tymczasem na środkowej i zachodniej Łemkowszczyźnie formacja ta żadnych wpływów nie miała.

Publikacja Koprowskiego zawiera również bezpośrednie relacje rodowitych Łemków − Teodora Gocza i jego żony Marii z Zyndranowej koło Dukli w Beskidzie Niskim. Opowiadają oni o historii swoich rodzin, miejscowości, gdzie przyszło im mieszkać, a także dziele ich życia − Muzeum Kultury Łemkowskiej. Młode pokolenia Łemków są z kolei reprezentowane w książce przez Bogdana Gambala, działacza „Ruskiej Bursy” w Gorlicach − odrodzonej instytucji służącej społeczności łemkowskiej.

 

Marek A. Koprowski – pisarz, dziennikarz i reporter. Niestrudzony tropiciel wciąż istniejących śladów polskości na dawnych Kresach II Rzeczpospolitej.

 

Źródło:

https://replika.eu/tytul/lemkowie-losy-zaginionego-narodu

Wydawca: Replika

ISBN: 978-83-66790-80-3

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 296

„Dzwoniąc Zygmuntem”

 

Marcin Biborski „Dzwoniąc Zygmuntem”

Ze wspomnień wawelskiego dzwonnika

 

W książce „Dzwoniąc Zygmuntem…” Marcin Biborski, archeolog, konserwator zabytków i jeden z dzwonników Zygmunta, przyjął za cel ukazanie związków legendarnego dzwonu z Krakowem i ojczyzną, więzi łączącej rodaków bez względu na pochodzenie i miejsce zamieszkania. Nie jest to jednak oschła historia powstania dzwonu i jego losów wplecionych w dzieje Polski i Polaków, ale emocjonalna opowieść o wyjątkowym zabytku, instrumencie-symbolu. Znajdziemy tu szereg anegdot, znanych i nieznanych tradycji oraz opisów niezwykłych dzwonień. Poznamy ludzi, którzy uruchamiają dzwon i dbają o jego kondycję, dowiemy się, kiedy to robią i za ile. Poznamy historię awarii dzwonu, jego napraw i fenomenu długiego trwania. Z wartkiej narracji wyłoni się kolorowy obraz bogatego materialnego i niematerialnego dziedzictwa pięćsetletniego Zygmunta.

 

Zygmunt to dziś jedyny tak potężny dzwon w Europie poruszany siłą ludzkich mięśni.

Wprawiany w ruch przez dzwonników, kołysze się i bije tak samo, jak przed pół tysiącem

lat. W 2021 roku Zygmunt obchodzi kolejne święto – 13 lipca mija dokładnie 500 lat,

odkąd dał się po raz pierwszy słyszeć krakowianom. I bardzo się cieszę, że z tej właśnie

okazji ukaże się wydawnictwo będące solidnym, merytorycznym dopełnieniem i trwałą

pamiątką jubileuszowych obchodów. Jest to publikacja o tyle ważna, że o Zygmuncie

opowiada jego wybitny znawca – archeolog i konserwator, a jednocześnie dzwonnik,

który sam współtworzy najnowszy rozdział z życia króla polskich dzwonów.

[ze wstępu prof. dr. hab. Jacka Majchrowskiego, prezydenta Miasta Krakowa]

 

Projekt współfinansowany ze środków Miasta Krakowa

 

Źródło:

http://www.profil-archeo.pl/dzwoniac-zygmuntem

 

Wydawca: Profil-Archeo

ISBN: 978-83-66579-05-7

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 266

„Wakacje gwiazd w PRL. Cały ten szpan”

 

Krystyna Gucewicz „Wakacje gwiazd w PRL. Cały ten szpan”

 

W Polskę jedziemy! Elitarny Sopot, szokujące nagością Chałupy, malowniczy Kazimierz, zwariowane Zakopane, roztańczony Ciechocinek. Jak w kalejdoskopie pojawiają się modne miejscowości, znane twarze, wielkie nazwiska. Dokąd jeździli i gdzie się bawili artyści ze świata kina: Janusz Majewski, Andrzej Łapicki, Bogumił Kobiela, literaci: Stefania Grodzieńska, Stefan Kisielewski, a wreszcie muzycy, satyrycy oraz ikony świata mody: Maria Koterbska, Eryk Lipiński i Barbara Hoff?

Dlaczego w Rabce rodziły się najlepsze pomysły na książki? Czym kusiły artystów Bieszczady, a czym pociągały Mazury? Co oferowała wczasowiczom polska Palm Beach? Co myślała o tym wszystkim córka Stefana Żeromskiego, a co Kalina Jędrusik? Jak wyglądał ślub Zbyszka Cybulskiego i czy Leopold Tyrmand naprawdę nosił czerwone skarpetki? Dlaczego Tym wie lepiej? I skąd ten pomysł, że Osiecka lubiła krokodyle?

 

Książka Krystyny Gucewicz to nie tylko fascynująca podróż do miejsc, w których czas wolny spędzała śmietanka towarzyska PRL-u, to przede wszystkim pretekst do snucia barwnych i humorystycznych opowieści o ludziach i ich stylu życia w tych mało artystycznych czasach. To gęsty od zdarzeń, anegdot i faktów patchworkowy reportaż z pamięci. I… PRL w pigułce. "Gucewicz ma oko na Polskę Ludową. Czyta się tę książkę jak dobrze zmrożoną wódkę." Jerzy Iwaszkiewicz

 

Źródło:

https://muza.com.pl/biografie/3887-wakacje-gwiazd-w-prl-caly-ten-szpan-9788328716766.html

Recenzje książki:

https://historykon.pl/wakacje-gwiazd-w-prl-recenzja

https://historia.org.pl/2021/05/04/wakacje-gwiazd-w-prl-caly-ten-szpan-k-guncewicz-zapowiedz

https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4970747/wakacje-gwiazd-w-prl-caly-ten-szpan

 

Wydawca: Muza

ISBN: 978-83-287-1676-6

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 448

„Jaworowi ludzie”

 

Joanna Żak-Bucholc „Jaworowi ludzie”

      Rzecz o czasach Bolka II świdnickiego       

 

Powieść „Jaworowi ludzie” to swoisty hołd, jaki składa autorka bohaterom epoki Bolka II Małego (świdnickiego). Ludziom często zapomnianym, którzy żyli i budowali kulturowe dzieło, jakie – już tylko we fragmentach – jeszcze dziś możemy podziwiać na terenach dawnego księstwa świdnicko-jaworskiego. Ta wyprawa do czasów średniowiecza jest z jednej strony bardzo realistyczna, ponieważ znajdziemy w książce historyczne wydarzenia, z drugiej zaś strony to podróż magiczna, przepełniona średniowieczną symboliką i tajemniczością. Ten odległy świat w powieści jawi się czytelnikowi jako zupełnie bliski i interesujący, a takie miasta i miejsca, jak chociażby Świdnica, zamek Książ i zamek Grodno, będące częścią tej bogatej historii, nabierają symbolicznego znaczenia. Bo przecież, jak mówi jeden z bohaterów książki: „Są miejsca, które pytają, nieraz dają odpowiedzi, dlatego krążymy przy nich niczym planety wokół kosmicznego środka świata (...). Każda ziemia na taki środek, swoje Liber Mundi, dziedzictwo, a nasz, twój jest właśnie tutaj (...) Bez pamięci jesteśmy niczym”.

Po przeczytaniu tej książki podróż na Dolny Śląsk zapewne będzie już inna...

 

Źródło:

https://www.atutoficyna.pl/proza?func=productPage&wid=78&pid=212&cid=6&prid

Recenzja powieści:

https://histmag.org/Joanna-Zak-Bucholc-Jaworowi-ludzie-recenzja-i-ocena-19341

Więcej o książce:

https://www.walbrzych24.com/artykul/24721/gosc-dnia-joanna-zak-bucholc

 

Wydawca: Oficyna Wydawnicza Atut

ISBN: 978-83-7977-352-7

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 534

„Życie prywatne Polaków w XIX wieku. Kariera w optyce prywatności”

 

Jarosław Kita, Maria Korybut-Marciniak (red.)

„Życie prywatne Polaków w XIX wieku. Kariera w optyce prywatności” Tom 9

 

Jedną z największych przygód badaczy przeszłości jest odkrywanie motywów działania człowieka. To często mozolna rekonstrukcja uwarunkowań, które nadały kierunek aktywności jednostki, grupy, narodu. Przeszłość składa się z faktów, które zostały zapamiętane, oraz tych, które uległy zapomnieniu albo uznano je za niewygodne, oczywiste lub nikomu niepotrzebne i przez to bezwartościowe. Historyk zamierzający zrekonstruować obraz przeszłości w możliwie pełnej formie musi pochylić się również nad „przemilczeniami”, motywami ukrytymi, a czasem nieuświadomionymi. Odrzucenie w badaniach nad historią społeczną i biografistyką źródeł o charakterze prywatnym lub prywatności dotyczących może doprowadzić do zniekształceń, utrwalenia pośmiertnych legend bohaterów, którzy z racji sprawowanych funkcji, ról, jakie odegrali w określonym czasie, sukcesów lub porażek w ważnych momentach dziejowych, ukazywani są wyłącznie przez pryzmat aktywności publicznej. „Etykiety”, jakie nadali im współcześni lub biografowie, zostają wówczas przekształcone w mity i stereotypy, a z pola widzenia traci się indywidualne uwarunkowania, motywy zakonspirowane przed „publicznością” lub te o charakterze socjokulturowym i intymnym.

Badacze przemian społeczno-kulturowych na ziemiach polskich w dobie rozbiorów coraz częściej sięgają do źródeł prywatnych, co przynosi ciekawe z poznawczego punktu widzenia wyniki i otwiera nowe perspektywy. Życie prywatne jest bowiem fragmentem społecznego procesu – determinuje je poziom rozwoju cywilizacyjnego, sytuacja polityczna, model kulturowy, świadomość historyczna etc. W prezentowanym tomie proponujemy czytelnikom odświeżone spojrzenie na Polaków w XIX stuleciu poprzez ukazanie w nowym świetle grup społecznych, reinterpretacje znanych lub rekonstrukcję dotąd niezidentyfikowanych rysów biograficznych oraz fragmentów życiorysów ze szczególnym uwzględnieniem prywatnych uwarunkowań karier.

 

Źródło:

https://wydawnictwo.uni.lodz.pl/produkt/zycie-prywatne-polakow-w-xix-wieku-8

 

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

ISBN: 978-83-8142-846-0

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 364

„Węgierski łącznik”

 

Grzegorz Górny, o. Paweł Cebula „Węgierski łącznik”

 

Wielu czynnych dziś polityków węgierskich należało do tzw. pokolenia autostopowiczów, dla których Polska w czasach komunistycznych była oknem na świat, swoistą enklawą swobody w bloku realnego socjalizmu. Takim autostopowiczem, który zjeździł Polskę wzdłuż i wszerz, był m.in. prezydent Węgier Laszló Sólyom.

Nasz kraj stał się też głównym punktem odniesienia dla węgierskiej opozycji antykomunistycznej. Premier Viktor Orban wiatach osiemdziesiątych często przyjeżdżał do Polski, by – jak sam mówił – „ładować akumulatory”. „Zawsze w Polsce dostawałem olbrzymi impuls do działania” – wspomina Orban.

 

Polska miała więc olbrzymi wpływ na kształtowanie się węgierskiej opozycji antykomunistycznej. Ta rola nie byłaby jednak możliwa bez działalności wielu pośredników między polskimi a węgierskimi środowiskami. To oni przez lata mozolnie tkali sieć różnorakich porozumień. W książce opowiadają Grzegorzowi Górnemu i o. Pawłowi Cebuli o swoich przeżyciach, spotkaniach z Polską i Polakami, które dla nich były prawdziwym łykiem wolności.

 

Źródło:

https://www.aa.com.pl/wegierski-lacznik-grzegorz-gorny-o-pawel-cebula

 

Wydawca: Wydawnictwo AA

ISBN: 978-83-7864-027-1

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 256

„Plan Warszawy 1655. Erik Jönsson Dahlberg”

Agnieszka Bartoszewicz, Paweł E. Weszpiński

„Plan Warszawy 1655. Erik Jönsson Dahlberg”

 

Kolejny tom – znanej i cenionej serii Planów Warszawy – zatytułowany „Erik Jönsson Dahlberg – 1655 Miasto Warszawa, siedziba Królów Polski faktycznie w takim stanie pokazana, w jakim przez Święty Królewski Majestat Szwecji dnia 30 sierpnia 1655 roku była zajęta”. Plan 1655 to najwcześniejszy znany drukowany plan Warszawy!

 

Autorzy publikacji, czyli Paweł E. Weszpiński oraz Agnieszka Bartoszewicz, pozwalają zobaczyć plan Dahlberga nie tylko jako cenny dokument dziejów warszawskiej kartografii, ale także fascynujący przekaz historyczny i ikonograficzny. Urbs Warsavia  na planie Erika J. Dahlberga. Rycina nie jest duża, ponieważ była ilustracją.  Zajmowała, jak byśmy dziś powiedzieli, rozkładówkę w drukowanej siedemnastowiecznej księdze, której autor opisał dzieje zwycięstw władcy Szwecji Króla Karola X Gustawa. Księga miała sławić króla oraz jego polityczne i wojenne sukcesy. Urbs Warsavia [!] – Miasto Warszawa było ukazane jako jeden z wielu jego podbojów.

 

Łaciński tytuł umieszczony w kartuszu u góry z barokową kwiecistością informuje nas, że jest to wizerunek miasta, jakie ujrzały wojska szwedzkie, wkraczając do stolicy Rzeczpospolitej w czasie Potopu: Miasto Warszawa, siedziba Królów Polski faktycznie w takim stanie pokazana, w jakim przez Święty Królewski Majestat Szwecji dnia 30 sierpnia 1655 roku była zajęta.

 

Źródło:

https://sklep.muzeumwarszawy.pl/pl/p/Plan-Warszawy-1655.-Erik-Jonsson-Dahlberg/2354

 

Wydawca: Muzeum Warszawy

ISBN: 978-83-657-7790-4

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 272 + mapy

„Sibi, suisque et Patriae ornamento”

 

Zbigniew Bania „Sibi, suisque et Patriae ornamento”

Fundacje artystyczne Koniecpolskich w XV–XVII wieku 

 

Inspiracją dla sformułowanego tytułu książki Sibi, suisque et Patriae ornamento jest akapit z pamiętnika Stanisława Albrychta Radziwiłła, który tymi słowami ujął wrażenie, jakie na nim wywarła oglądana willa-pałac hetmana Stanisława Koniecpolskiego w Podhorcach. Bo rzeczywiście to, co zdążył zrealizować hetman, zaliczane jest do kreacji architektonicznych reprezentujących najwyższy poziom rozwiązań formalnych w dziejach naszej architektury. Należy również podkreślić, że fundacje architektoniczne hetmana stanowią apogeum przedsięwzięć realizowanych przez przedstawicieli tej rodziny przez niemal 300 lat jej funkcjonowania w życiu politycznym Królestwa Polskiego i Rzeczypospolitej. Zachętą do podjęcia się scharakteryzowania tak długo trwającego procesu inwestycyjnego jednego rodu było poznanie faz jego następowania, odniesienia go do dziejów poszczególnych pokoleń i gałęzi rodu, zależności między ich potencjałem ekonomicznym a skalą i klasą powstających obiektów. W działaniach tych znakomite potwierdzenie zyskuje przesłanie wyrażone przez Arystotelesa w Etyce, opublikowanej w tłumaczeniu Sebastiana Petrycego w 1618 roku, które zwięźle podsumowuje autor Krótkiej nauki budowniczej…, że „budowanie trwałą pamiątkę po sobie zostawuje”.

 

Na dwu terenach dawnej Rzeczypospolitej rodzina ta odgrywała niezwykle ważną rolę: w okresie średniowiecza i wczesnej nowożytności były to ziemie Polski Centralnej, w XVII wieku – tereny południowo-wschodnich Kresów. Koniecpolscy byli rodem w dziejach Polski bardzo zasłużonym, którego przedstawiciele działali konsekwentnie w sytuacjach, gdy sprzyjały ku temu okoliczności polityczne i odznaczali się zapobiegliwością w budowaniu swych podstaw ekonomicznych.

 

Źródło:

https://wydawnictwo.uni.lodz.pl/produkt/sibi-suisque-et-patriae-ornamento

 

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

ISBN: 978-83-8220-578-7

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 240

„Noce i dnie”

 

Maria Dąbrowska „Noce i dnie”

 

Noce i dnie Marii Dąbrowskiej powszechnie uznawane są za najwybitniejsze dzieło rodzimej prozy realistycznej XX wieku. Publikowana w latach 1931–1934 opowieść o losach dwóch rodzin, począwszy od wybuchu powstania styczniowego aż po początek pierwszej wojny światowej, stanowi precyzyjne studium przemian społecznych na ziemiach polskich.

Opisując dzieje Ostrzeńskich i Niechciców, Dąbrowska chętnie sięgała do własnych wspomnień, swoje doświadczenia zestawiała z „wielką” historią. To właśnie dzięki temu udało się jej stworzyć przekonujący obraz bohaterów uwikłanych w sieć pozornie chaotycznych zdarzeń. Na kanwie codziennych przeżyć, zarówno tych wzniosłych, jak i przyziemnych, Dąbrowska ukazała proces formowania się nowej inteligencji, wywodzącej się głównie ze zdeklasowanej po 1863 roku szlachty.

 

Słynna tetralogia jest dziełem ujawniającym samowiedzę autorki oraz oryginalność jej warsztatu. Dąbrowska, czyniąc tematem powieści codzienne ludzkie życie, opowiedziała się za koncepcją bytu jako wzajemnego przenikania się jednostkowych losów i przemian grup społecznych, tworzących stale nową rzeczywistość, w której życie każdego człowieka staje się istotną częścią dziejów całej zbiorowości.

 

Źródło:

https://wydawnictwo.ossolineum.pl/products/130

 

Wydawca: Ossolineum

Seria: Biblioteka Narodowa, I 337

ISBN: 978-83-66267-32-9

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 615 +1869

„Czarownice z Pomorza i Prus”

 

Anna Koprowska-Głowacka „Czarownice z Pomorza i Prus”

 

O czary mógł zostać oskarżony każdy, niezależnie od płci, wieku czy pochodzenia. Ofiarami najczęściej padały jednak kobiety. Według Heinricha Kramera i Jakoba Sprengera, autorów Malleus Maleficarum – słynnego podręcznika dla łowców czarownic napisanego w 1486 roku – czarownicą mogła zostać każda kobieta, zarówno ta zajmująca się zielarstwem lub medycyną, jak i pobożna mniszka. Czarownice z Prus i Pomorza przybliżają Czytelnikom losy oskarżonych, którzy zostali postawieni przed trybunałem sądowym, torturowani i skazani za rzekome konszachty z diabłem. Wszystkie historie są oparte na faktach. Pochodzą z lat 1477–1836 i obejmują tereny współcześnie istniejących polskich województw: zachodniopomorskiego, pomorskiego, części kujawsko-pomorskiego i warmińsko-mazurskiego. Ponadto wykraczają poza te granice, sięgając dzisiejszej Rosji i obwodu kaliningradzkiego oraz Niemiec i Meklemburgii-Pomorza Przedniego.

 

Spis treści:

O procesach czarownic

Wstęp

Młot na czarownice      

Proces inkwizycyjny według prawa           

Proces inkwizycyjny według Caroliny   

Przebieg procesu o czary     

Czarownica w wyobrażeniach ludzi          

Sabaty w opowieściach czarownic             

Opowieści o czarownicach

Księstwo Pomorskie         

Prusy Królewskie     

Prusy Książęce      

Najważniejsza literatura     

Indeks miejscowości      

 

Źródło:

https://czec.pl/pl/p/Czarownice-z-Pomorza-i-Prus/5864

 

Wydawca: Wydawnictwo Region

ISBN: 978-83-7591-780-2

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 356

„Dwór Polski. Kresy i polityka wewnętrzna”

 

Tadeusz Dołęga-Mostowicz „Dwór Polski. Kresy i polityka wewnętrzna”

Teksty niewydane

 

„Dwór Polski. Kresy i polityka wewnętrzna” to już piąty tom tekstów niewydanych Tadeusza Dołęgi-Mostowicza jakie ukazały się dzięki Wydawnictwu Akademickiemu Dialog. Podobnie jak w poprzednich tomach, również w niniejszym, zamieszczono kilkadziesiąt krótkich form dziennikarskich, jakie wyszły spod pióra tego niezwykle utalentowanego literata w okresie kiedy współpracował z dziennikiem „Rzeczpospolita”, czyli w połowie lat 20. ubiegłego wieku. Tym razem przeczytamy jednak znacznie więcej tekstów publicystycznych poświęconych problematyce Kresów Wschodnich.

 

Jesteśmy świadkami swoistego renesansu twórczości pisarza, którego szczyt popularności przypadł na okres tuż przed wybuchem II wojny światowej. W księgarniach pojawia się coraz więcej wznowień rozchwytywanych przez naszych pradziadków powieści. Należy jednak pamiętać, że „Znachor”, „Profesor Wilczur”, „Pamiętnik pani Hanki” czy „Kariera Nikodema Dyzmy” to tylko część bogatego dorobku pisarza, którego błyskotliwa kariera została tragicznie przerwana we wrześniu 1939 roku, w granicznym miasteczku Kuty.

Tadeusz Dołęga-Mostowicz był bystrym obserwatorem przemian zachodzących w życiu polskiego społeczeństwa. Pochylał się nad sprawami ziemiaństwa, inteligencji, a także najuboższych mieszkańców kraju. Zauważał trudności mieszkańców pałaców i dworków w przystosowaniu się do nowej rzeczywistości. Felietonista „Rzeczpospolitej” krytykował nieprawidłowości w przedsiębiorstwach państwowych a także dostrzegał problemy związane z postępującym bezrobociem. Bezkompromisowa postawa przysparzała mu wielu wrogów. Nie trudno zauważyć, że wiele z okraszonych dowcipnymi pointami tekstów Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, jest aktualnych również i dziś. Polecam.

 

Źródło:

https://wydawnictwodialog.pl/dwor-polski--kresy-i-polityka-wewnetrzna--teksty-niewydane,133,2620.html

  

Wydawca: Wydawnictwo Akademickie Dialog

ISBN: 978-83-8002-931-6

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 178

„Na tropie Pana Samochodzika”

 

Emil Roszewski „Na tropie Pana Samochodzika”

Przewodnik po Polsce

 

Któż z pokolenia dzisiejszych czterdziesto, czy pięćdziesięciolatków nie zaczytywał się w dzieciństwie powieściami Zbigniewa Nienackiego?  Ich bohater, Tomasz NN zwany Panem Samochodzikiem, był pracownikiem Ministerstwa Kultury i Sztuki. Do jego głównych zajęć należało poszukiwanie skradzionych dzieł sztuki. Praca detektywa-muzealnika, wymagała oczywiście nieustannych wyjazdów. Tomasz NN za kierownicą słynnego samochodu-amfibii przemierzał tysiące kilometrów. Jedną z największych pasji Pana Samochodzika i samego Nienackiego było żeglarstwo, stąd też akcja kilku książek z tego cyklu powieściowego rozgrywała się na Mazurach. W niektórych, starszych wydaniach powieści, zamieszczano schematyczne mapki, dzięki którym czytelnik mógł w trakcie lektury sprawdzić, gdzie w danym momencie przebywają bohaterowie. Większość wydań nie zawierała jednak tego typu „udogodnień”.

 

Zapewne niejeden miłośnik przygód Pana Samochodzika zadawał sobie pytanie czy miejsca, w których pojawiali się bohaterowie powieści istniały naprawdę, czy też powstały w wyobraźni autora? Szukając odpowiedzi na to pytanie warto sięgnąć po przewodnik „Na tropie Pana Samochodzika” Emila Roszewskiego. Ukrywająca się pod tym pseudonimem autorka ma już w swoim dorobku powieść przygodową, która w 2015 roku została uznana najlepszą Samochodzikową Książkę Roku[1]. Niniejszy przewodnik oraz wspomniana powieść zostały objęte patronatem przez skupiające fanów twórczości pisarza znad Jeziorka, Forum Miłośników Pana Samochodzika. Autorka od lat odwiedza miejsca związane z Panem Samochodzikiem, a w każde niemal wakacje przemierza z przyjaciółmi malownicze okolice ukochanego przez Zbigniewa Nienackiego Jerzwałdu. 

 

W trakcie drobiazgowych, wielogodzinnych analiz, autorce udało się zidentyfikować wiele z miejsc występujących na kartach powieści Nienackiego. Nie zawsze było jednak możliwe ustalenie ze stuprocentową pewnością lokalizacji niektórych obiektów. Autorka zawsze zaznacza w takich przypadkach swoje wątpliwości. Nie poddaje się jednak łatwo i każdorazowo przedstawia czytelnikom najbardziej prawdopodobne miejsca, w których znajduje się opisany przez Nienackiego dom, leśniczówka, jezioro lub rzeka. Praca nad przewodnikiem trwała niemal rok. Dziesiątki godzin w samochodzie, rozmowy przy ogniskach, wędrówki szlakiem bohaterów powieści, kwerendy w bibliotekach i muzeach, analizy maszynopisów, zaowocowały pierwszą i jak dotąd jedyną tego typu publikacją na naszym rynku wydawniczym.

 

Książka jest bogato ilustrowana, zawiera także kilka mapek ułatwiających dotarcie do opisywanych miejsc. Warto dodać, że w publikacji uwzględnione zostały także powieści „Uroczysko”, „Skarb Atanaryka” oraz „Pozwolenie na przywóz lwa”. Nadal na opracowanie czeka natomiast powieść, której akcja rozgrywa się za oceanem, czyli „Pan samochodzik i człowiek z UFO”. Kto wie, może któreś z kolejnych wakacji Emil Roszewski poświęci na lot do Bogoty? Ostatnie strony przewodnika wypełnia bibliografia oraz indeksy wszystkich wymienionych miejsc (jeziora, rzeki, wyspy, półwyspy, itp.) oraz miejscowości. Polecam.

 

Przewodnik na stronie wydawcy:

https://www.wydawnictwocm.pl/emil-roszewski-na-tropie-pana-samochodzika-przewodnik-po-polsce-p-529.html

Wywiad z autorką:

https://zdziennikaodkrywcy.pl/podczas-czytania-przygodowych-powiesci-nienackiego-wiele-osob-polknelo-w-dziecinstwie-bakcyla-poszukiwania-skarbow

 

Wydawca: Wydawnictwo CM

ISBN: 978-83-66371-85-9

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 293

---

[1] Recenzja powieści „Na tropie srebrnego kura”: http://www.zapomnianabiblioteka.pl/2016/07/na-tropie-srebrnego-kura.html, Forum Miłośników Pana Samochodzika: https://pansamochodzik.net.pl/viewtopic.php?p=316736#316736

„Receptury klasztorne dla duszy i ciała”

 

Jacek Kowalski „Receptury klasztorne dla duszy i ciała”

 

Co się w klasztornej kuchni wyrabiało,

wyrabiać mogło, lub powinno było,

jak się warzyło, jak destyllowało –

Wszystko w tej księdze ledwie się zmieściło.

Jam to, nie chwaląc się, zebrać zamierzył,

Zebrał, zrymował, spróbował – i przeżył.

Jacek Kowalski

A półprodukty wyrysował boski

Rysomalownik, Pan Piotr Łysakowski

 

Kulinarne sekrety kuchni, która przeżywa dziś swój wielki renesans. Starodawne receptury na potrawy popularne i najbardziej wyszukane: od dań mięsnych po sałatki, od win i nalewek po ciasta i desery!

Dania na każdą porę roku i dnia, na czas postu i czas świętowania, na Boże Narodzenie i Wielkanoc. Są tu także biesiadne pieśni i toasty, anegdota i gawęda historyczna, żart i prawdziwa lektura duchowa, ozdobiona perełkami sarmackiego humoru i pięknymi ilustracjami. A wszystko to w znakomitym opracowaniu Jacka Kowalskiego i Piotra Łysakowskiego.

Źródło:

https://www.aa.com.pl/receptury-klasztorne-dla-duszy-i-ciala-nowe-wyd-jacek-kowalski

 

Wydawca: Wydawnictwo AA

ISBN: 978-83-7864-866-6

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 356

„Diabeł Boruta w dawnej kulturze polskiej”

 

Maria Wichowa (red.) „Diabeł Boruta w dawnej kulturze polskiej”

 

Tom oddawany do rąk czytelników powstał w wyniku współpracy Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, Uniwersytetu Łódzkiego, Muzeum w Łęczycy, Towarzystwa Naukowego Płockiego i Towarzystwa Miłośników Ziemi Łęczyckiej. Należy żywić nadzieję, że wzbogaci on w sposób znaczący wiedzę o diable Borucie w dawnej kulturze polskiej, rozpatrywanej w różnych aspektach, przede wszystkim zaś w twórczości literackiej autorów XIX stulecia i początku wieku XX. Analizowane tutaj teksty długo czekały na swych badaczy, skupiających uwagę na postaci i sposobie kreacji ich głównego bohatera – Boruty. Maria Wichowa, UŁ

Jak wiadomo, czart ten, według znanej legendy, jest mieszkańcem zamku łęczyckiego i bohaterem licznych przygód, w których uczestniczył, włączając się w życie miejscowej społeczności oraz używając w relacjach z ludźmi swej nadprzyrodzonej mocy. W tomie na jego temat wypowiadają się historycy literatury, gdyż w piśmiennictwie polskim jest wiele tekstów z Borutą jako bohaterem, czekających na dogłębne przebadanie przez specjalistów, a także historycy dziejów, penetrujący te obszary kultury, w których bez trudu można wykazać żywotność i zakorzenienie się legendy o Borucie w życiu miejscowej społeczności, m.in. poprzez funkcjonowanie nazwiska Borucki i nazwy miejscowej Borucice. Stanisław Pawlak, przewodniczący Towarzystwa Naukowego Płockiego, Oddział w Łęczycy

 

Źródło:

https://wydawnictwo.uni.lodz.pl/produkt/diabel-boruta-w-dawnej-kulturze-polskiej

 

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Seria: Analecta Literackie i Językowe. t. XIII

ISBN: 978-83-8220-240-3

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 136

 

Konkurs książkowy

 

Konkurs książkowy

 

Zapomniana Biblioteka oraz Wydawnictwo M zapraszają do udziału w konkursie, 

w którym można wygrać wyjątkowy album: 

„Kaplica Zygmuntowska na Wawelu - Piękno zaklęte w kamieniu”. 

https://wydawnictwom.pl/w-dobrej-cenie/4397-kaplica-zygmuntowska-na-wawelu-piekno-zaklete-w-kamieniu-9788380432758.html

 

Aby wzbogacić swój księgozbiór o tę wspaniałą publikację należy odpowiedzieć na pytanie:

Jak inaczej bywa nazywana Kaplica Zygmuntowska na Wawelu?

 

Odpowiedzi proszę przesyłać na adres e-mail: zbkonkurs@interia.pl 

w terminie do dnia 24 lipca 2021 r.

 

Wygrywa 7 od końca nadesłana prawidłowa odpowiedź. 

Wszelkie wątpliwości i reklamacje rozstrzyga organizator konkursu - Zapomniana Biblioteka.

 

Fundatorem nagrody książkowej jest Wydawnictwo M.

Zapewne wydawcy albumu będzie bardzo miło, jeżeli zerkniecie do jego serwisów:

Facebook: https://www.facebook.com/WydawnictwoM

lub Instagram: https://www.instagram.com/wydawnictwom

i jeśli znajdziecie tam interesujące treści, zostawicie po sobie ślad. 

  

Powodzenia. J

„W nawiedzonym zamczysku”

 

Jan Łada „W nawiedzonym zamczysku”

 

Powieści Jan Łady (literacki pseudonim księdza Jana Gnatowskiego) „Oman”, „W zaklętym zamczysku” czy „Antychryst” cieszyły się olbrzymią popularnością w dwudziestoleciu międzywojennym. W okresie PRL-u jego książki objęte zostały całkowitą cenzurą i wycofane z bibliotek. Jan Łada uważany jest za twórcę polskiej powieści gotyckiej w manierze powieści historycznej Waltera Scotta. W 2020 roku w bestsellerowej antologii „Z duchami przy wigilijnym stole” ukazała się po raz pierwszy po wojnie jego mini powieść „Lucyfer”.

 

„W nawiedzonym zamczysku” (zmieniony tytuł „W zaklętym zamczysku”) rozpoczyna się w 1633 roku na Wołyniu . Ukazuje wydarzenia na kresach będące jakby prologiem do historii z „Ogniem i mieczem” Sienkiewicza.

Książka opisuje dzieje zwaśnionych rodów Miśniakowskich i Turobojskich. Zło zasiane przez Hrehora Miśniakowskiego, okrutnego i chciwego wojewodę, jest krwawym dziedzictwem - klątwą, z którą zmagają się bohaterowie powieści, szczególnie jego prawnuk rotmistrz Kazimierz.

 

Książka przemawia filmowym klimatem i tempem zdarzeń. Jest napisana według oczekiwań dzisiejszego czytelnika, poszukującego opisu obrazami, a nie słowem, połączenia magii, cudowności z rzeczywistymi wydarzeniami historycznymi. Książka na nowo opracowana i zredagowana zgodnie z wymogami współczesnej polszczyzny.

 

Źródło:

https://sklep.zysk.com.pl/w-nawiedzonym-zamczysku.html

O odkryciu książki i drodze do jej wydania opowiadał w Polskim Radiu 24 wydawca Tadeusz Zysk:

https://www.polskieradio24.pl/130/6808/Artykul/2763679,Tomasz-Zysk-o-Nawiedzonym-Zamczysku-Jana-Lady-bylem-po-prostu-oczarowany

Więcej o powieści:

https://paradoks.net.pl/read/41961-jan-lada-w-nawiedzonym-zamczysku-prolog-do-historii-z-ogniem-i-mieczem

 

Wydawca: Zysk i S-ka

ISBN: 978-83-8202-265-0

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 480

„Opowieści z wojny polsko-bolszewickiej. 1920 i inne wojenne historie”

Eugeniusz Małaczwski 

„Opowieści z wojny polsko-bolszewickiej. 1920 i inne wojenne historie”

 

Autor (zm. w 1922 r.) to żołnierz, oficer z Błękitnej Armii Hallera, a zarazem niezwykle uzdolniony poeta i pisarz (jego zbiór opowiadań Koń no wzgórzu został nazwany przez Kornela Makuszyńskiego „arcyksiążką", „jednym ze spiżowych pomników mowy polskiej"). Był jednym z „Lwów Północy", walczących przeciwko bolszewikom nad Dźwiną Północną. Książka jest wyborem jego twórczości literackiej. Zamieszczono tu opowiadania, eseje, publicystykę i wiersze Małaczewskiego, które opisują wojenne perypetie, dramaty i tragedie polskich żołnierzy w latach 1918-1920, szczególnie podczas wojny polsko-bolszewickiej.

 

Źródło:

https://www.aromatslowa.pl/opowiesci-z-wojny-polsko-bolszewickiej-1920-i-inne-wojenne-historie-eugeniusz-malaczwski

 

Wydawca: Wydawnictwo AA

ISBN: 978-83-7864-942-7

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 336

 

„Marzyciel”

 

Władysław Reymont „Marzyciel”

 

Początek XX wieku, polskie miasteczko gdzieś na południu, kapitalizm powolutku wypiera szlacheckie porządki, panowie zostają bez pieniędzy, bogacą się dawni służący… Kolejowy kasjer, zdegradowany szlachcic, upokorzony pracą i swoim życiem ucieka w marzenia o innym świecie, o wielkich podróżach, o cudownych miastach… i realizuje je.  

 

Reymont z ogromnym talentem umie przybliżyć najdrobniejsze elementy opisywanej rzeczywistości a przy tym ukazać  szeroki przekrój społeczny. Goście poczekalni dworcowej – to zapis całej hierarchii, całego polskiego patrzenia na siebie i na otaczającą rzeczywistość a jest to zapis uważnego, dociekliwego, głęboko pełnowymiarowego obserwatora, który czuje wszystkimi zmysłami.

Źródło:

http://www.wydawnictwomg.pl/boleslaw-chrobry-szlo-nowe

Wydawca: Wydawnictwo MG

ISBN: 978-83-7779-711-2

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 224

„Soszka. Wojna się dzieciom nie przywidziała”

 

Ewelina Karpińska-Morek „Soszka. Wojna się dzieciom nie przywidziała”

 

Historycy szacują, że od 50 do 250 tysięcy polskich dzieci zostało w czasie II wojny światowej porwanych, pozbawionych tożsamości i zgermanizowanych. Wiele z nich umierało zanim dotarło do miejsca przeznaczenia – wycieńczone biciem, głodem, trudami podróży.

Dzieci mają dobrą pamięć. Zosia pamięta niemal cały wiek. Jako nastolatka została skatowana przez SS-mana i zabrana z domu. Trafiła do obozu przesiedleńczego w Łodzi, przeszła selekcję, a następnie wywieziono ją na roboty przymusowe w Zagłębiu Ruhry. Tam stała się Soszką.

 

Czy ja mówiłam, że się chciałam powiesić? Wiedziałam, że muszę znaleźć gruby sznur. Wszystko miałam przemyślane. Drabinka też się znalazła. Plan był już dobry, fajny, tylko sznura nie znalazłam. To i się nie powiesiłam.

Historycy szacują, że od 50 do 250 tysięcy polskich dzieci zostało w czasie II wojny światowej porwanych, pozbawionych tożsamości i zgermanizowanych. Wiele z nich umierało zanim dotarło do miejsca przeznaczenia – wycieńczone biciem, głodem, trudami podróży. Młodsze dzieci przeznaczano do adopcji, starsze, które również musiały spełniać kryteria rasowe, do pracy w gospodarstwach, fabrykach, przy robotach drogowych.

 

Taki los spotkał Soszkę. Choć jej historia jest rdzeniem książki, autorka udziela również głosu dzieciom spotkanym „po drodze”. Tym, które udało się po latach odnaleźć, i tym, których głos zachował się już tylko w archiwach.

Podczas zbierania materiałów do książki autorka natrafiła na ślad tajemniczego szpitala położniczego, który okazał się być centralnym obozem aborcyjnym dla Westfalii. Zgromadzona przez nią dokumentacja spowodowała, że IPN wszczął śledztwo ws. zbrodni przeciwko ludzkości.

Źródło:

https://wydawnictwom.pl/glowna/6133-soszka-wojna-sie-dzieciom-nie-przywidziala--9788380436695.html

 

Wydawca: Wydawnictwo M

ISBN: 978-83-8043-669-5

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 256

„Wojna i wiara. 1920”

 

Dariusz Walusiak „Wojna i wiara. 1920”

 

Rzecz o kulisach wojny polsko-bolszewickiej oraz o jej kulminacyjnym wydarzeniu: Bitwie Warszawskiej, która w 1920 r. zadecydowała o losach Polski i świata. Jest to jednak książka wyjątkowa. Autor koncentruje się nie tyle na działaniach zbrojnych, strategii wojskowej, rozkazach dowódców i bohaterskich czynach żołnierzy, ile raczej na duchowym aspekcie tej wojny, który okazał się decydujący. Mówi o cudownej interwencji Matki Bożej, która objawiła się czerwonowarmistom powstrzymując ich krwawą ofensywę. Opowiada też o nadzwyczajnej przemianie Polaków, którzy w godzinie próby podnieśli się ze stanu duchowego zagubienia, dezorientacji a nawet dekadencji, by z żywą wiarą stanąć w obronie Ojczyzny stojącej w obliczu śmiertelnego niebezpieczeństwa.

Źródło:

https://www.aromatslowa.pl/wojna-i-wiara-1920-dariusz-walusiak

 

Wydawca: Wydawnictwo AA

ISBN: 978-83-7864-011-0

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 192